May Mabilin Pa Bala sa Duta Para sa Masunod nga Kaliwatan?
SUNO SA MANUNULAT SANG MAGMATA! SA CANADA
◼ Pagkatapos sang apat ka tuig nga maid-id nga pagtuon sa panguna nga sistema sang ekolohiya sang kalibutan, isa ka grupo sang mga iskolar kag mga nagaamlig sa aton palibot ang nagbalhag sang ila una nga report. Kabahin ini sa pagtuon nga ginatawag nga Millennium Ecosystem Assessment [MA]. Ang pila sa ila mga konklusion amo ang masunod: Sa sulod sang nagligad nga 50 ka tuig, nagadamo pa gid ang kinahanglanon nga pagkaon, tab-ang nga tubig, troso, koton, delana kag gatong, gani daku gid ang epekto sini sa sistema sang ekolohiya sang duta. Bangod sini, mabudlay na ang pag-aman sa mga kinahanglanon sang masunod pa nga mga kaliwatan. Ang duta sadto may ikasarang nga magpatubas sang pagkaon, magtinlo sang hangin paagi sa tanom, kag sa paggamit liwat sang mga sustansia paagi sa kadagatan. Apang sa karon, nabudlayan na ang duta sa paghimo sini. Nasapwan man nga madamo nga sahi sang tanom kag sapat ang madali na lang mapapas.
“Ginaabuso na gid sang mga tawo ang duta, gani mas daku ang posibilidad nga hinali ini maguba kag magaresulta sa mga salot, pagkaubos sang mga kahoy kag ang pila ka mga bahin sang dagat wala na sing mabuhi pa nga tinuga,” siling sang pamantalaan sa Canada nga Globe and Mail. Dugang pa, nagsiling ini: “Daw indi na gid mapunggan ang pagkaguba sang mga katunggan, kagulangan, kahilamnan, gibwangan, kadagatan kag iban pa nga puluy-an sang sapat kag tanom nga nagatinlo sa hangin, tubig kag iban pa nga kinahanglanon sang buhi nga mga tinuga.” Naghinakop ang mga direktor sang MA nga bisan pa may ikasarang ang mga tawo nga mapahaganhagan ang halit sa sistema sang ekolohiya, agod mahimo nila ini, “dapat bag-uhon sang tawo ang iya paagi sa paggamit sing duta.”
Apang, matipigan pa ayhan ang Duta? Siempre, huo! Subong mga manugtatap sang tinuga sang Dios, himuon naton ang aton bug-os nga masarangan agod maamligan ini. (Salmo 115:16) Apang, ang Dios lamang ang makapasag-uli sing bug-os sa pagkabalanse sa sistema sang ekolohiya. Ihatag sang aton “Magbubuhat” ang iya atension sa duta kag ‘hatagan ini sing kabuganaan.’ (Job 35:10; Salmo 65:9-13, NW) Nalakip na diri ang kadagatan kag ang tanan nga nagapuyo sa sini bangod si Jehova nga Dios nga aton Manunuga, may gahom man sa kadagatan. (Salmo 95:5; 104:24-31) Pat-od gid nga matuman ang iya mga saad kay ang Dios “indi makabutig.”—Tito 1:2.
Makapaumpaw gid mahibaluan nga ang aton duta padayon nga magaaman sing kinahanglanon sang masunod nga kaliwatan. Gani, magadayaw kag magahimaya ang mga nagakahadlok sa Dios bangod sa iya labaw nga kaalam, gahom, kaayo, kag gugma sa iya mga tinuga.—Salmo 150:1-6.
[Credit Line sang retrato sa pahina 12]
Globe: NASA photo