Kapitulo 8

Ano ang Nagakatabo Kon Mapatay ang Isa?

1. Anong mga pamangkot ang masami ginapamangkot sang mga tawo tuhoy sa patay?

AYHAN nahibaloan ninyo ang kamingaw nga ginabatyag sang namatyan sing hinigugma sa kabuhi. Daw ano nga kasubo kag pagkawala sing mahimu ang imo ginabatyag! Kinaugali lamang nga mamangkot: Ano ang nagakatabo sa isa ka tawo kon mapatay sia? Nagakabuhi pa bala sia sa iban nga duog? Makaupod pa bala liwat sang mga buhi sa duta ang mga napatay na?

2. Ano ang natabo sa unang tawo, nga si Adan, sang mapatay sia?

² Agod masabat ina nga mga pamangkot, makabulig nga usisaon naton ang natabo kay Adan sang mapatay sia. Sang makasala sia, ang Dios nagsiling sa iya: “Magabalik ka sa duta, kay ginkuha ka gikan sa sini. Kay yab-ok ka kag sa yab-ok magabalik ka.” (Genesis 3:​19) Hunahunaa kon ano ang kahulugan sina. Sa wala pa sia gintuga sang Dios gikan sa yab-ok, wala sing Adan. Wala sia magluntad. Gani, sang mapatay sia, si Adan nagbalik sa pareho nga kahimtangan sang indi pagluntad.

3. (a) Ano ang kamatayon? (b) Ano ang ginasiling sang Manugwali 9:​5, 10 tuhoy sa kahimtangan sang patay?

³ Sa simple nga hambal, ang kamatayon amo ang baliskad sang kabuhi. Ginapakita ini sang Biblia sa Manugwali 9:​5, 10. Suno sa Au­tho­rized ukon King ­James Ver­sion, ining bersikulo nagasiling: “Kay ang buhi nakahibalo nga mapatay sila; apang ang patay wala makahibalo sang bisan ano, kag wala na sila sing balos; kay ang ila handumanan nalimtan. Ang bisan ano nga makita nga himuon sang imo kamut, himua ini sa imo gahom; kay sa lulubngan nga imo ginakadtoan wala sing buluhaton ukon pahito ukon ihibalo ukon kaalam.”

4. (a) Ano ang nagakatabo sa panghunahuna sang tawo kon mapatay sia? (b) Ngaa nagadulog sa pagpanghikot ang mga igbalatyag sang tawo sa pagkapatay?

⁴ Nagakahulugan ini nga ang patay indi makahimu kag makabatyag sing bisan ano. Wala na sila sing panghunahuna, subong ginasiling sang Biblia: “Dili kamo magsalig sa mga prinsipe, ukon sa anak sang dutan-on nga tawo, nga sa iya wala sing kaluwasan. Ang iya espiritu nagaguwa, nagabalik sia sa duta; sa amo nga adlaw nagakawala ang iya mga hunahuna.” (Salmo 146:​3, 4) Sa pagkapatay ang espiritu sang tawo, ang iya puersa sang kabuhi, nga ginasakdag sang pagginhawa, “nagaguwa.” Wala na ini nagaluntad. Gani ang igbalatyag sang tawo sa pagpamati, pagtan-aw, pagtandog, pagpanimaho kag pagpanabor, nga nasandig sa iya ikasarang sa paghunahuna, nagadulog. Suno sa Biblia, ang patay nagasulod sa kahimtangan sang bug-os nga pagkawala sing pangalibotan.

5. (a) Paano ginapakita sang Biblia nga ang kahimtangan sang patay nga tawo kag patay nga sapat pareho? (b) Ano ang “espiritu” nga nagapabuhi sa tawo kag sapat?

⁵ Kon mapatay sila, ang tawo kag sapat pareho nga yara sa kahimtangan sang bug-os nga pagkawala sing pangalibotan. Talupangda ang ginasiling sang Biblia: “Subong nga nagakapatay ang isa, nagakapatay man ang isa; kag sila tanan may isa ka espiritu, amo kon ngaa wala sing kinalabaw ang tawo sa sapat, kay ang tanan wala sing pulos. Ang tanan nagakadto sa isa ka duog. Sila tanan gikan sa yab-ok, kag ang tanan nagabalik sa yab-ok.” (Manugwali 3:​19, 20) Ang “espiritu” nga nagapabuhi sa sapat amo man ang nagapabuhi sa tawo. Kon ining “espiritu,” ukon dimakita nga kusog sang kabuhi, magguwa, ang tawo kag sapat lunsay nagabalik sa yab-ok nga gikan sa sini ginhimu sila.

ANG KALAG NAGAKAPATAY

6. Paano ginapakita sang Biblia nga ang sapat kalag?

⁶ Ang iban nagasiling nga ang nagapatuhay sa tawo sa sapat amo nga ang tawo may kalag apang ang sapat wala. Apang, ang Genesis 1:​20 kag 30 nagasiling nga ang Dios nagtuga sing “buhi nga mga kalag” agod magkabuhi sa tubig, kag nga ang sapat may “kabuhi subong kalag.” Sa sining mga bersikulo ang iban nga Biblia nagagamit sing tinaga nga “tinuga” kag “kabuhi” sa baylo sang “kalag,” apang ang mabasa sa ila marhin nagaugyon nga ang tinaga nga “kalag” amo ang mabasa sa orihinal nga hambal. Lakip sa pagpatuhoy sang Biblia sa sapat subong kalag amo ang Numeros 31:​28. Ginasambit didto ang “isa ka kalag gikan sa lima ka gatos, sang mga tawo kag sang mga baka kag sang mga asno kag sang mga panong.”

7. Ano ang ginasiling sang Biblia sa pagpamatuod nga ang kalag sang sapat kag kalag sang tawo nagakapatay?

⁷ Sanglit ang mga sapat mga kalag, kon mapatay sila ang ila mga kalag nagakapatay. Ang Biblia nagasiling: “Ang tagsa ka buhi nga kalag napatay, huo, ang mga butang sa dagat.” (Bugna 16:3) Ano naman sa tawhanon nga mga kalag? Subong naton-an naton sa nagligad nga kapitulo, wala pagtugaha sang Dios ang tawo nga may kalag. Ang tawo amo ang kalag. Gani, subong paabuton naton, kon mapatay ang tawo, ang iya kalag nagakapatay. Ang Biblia nagasiling sa liwat kag liwat nga matuod ini. Wala gid nagasiling ang Biblia nga ang kalag wala sing kamatayon ukon indi mapatay. “Ang tanan nga nagapanaug sa yab-ok magayaub, kag wala sing bisan sin-o nga makabuhi sang iya kalag,” siling sang Salmo 22:​29. “Ang kalag nga nagapakasala​—⁠mapatay,” paathag sang Ezequiel 18:4 kag 20. Kag kon buksan mo ang Josue 10:​28-39, makapito nga ang kalag ginsambit nga ginpatay ukon ginlaglag.

8. Paano naton nahibal-an nga ang tawhanon nga kalag, si Jesucristo, napatay?

⁸ Sa isa ka tagna tuhoy kay Jesucristo, ang Biblia nagasiling: “Gin-ula niya ang iya kalag tubtob sa kamatayon . . . kag gindala niya ang sala sang madamu.” (Isaias 53:​12) Ang panudlo sang gawad nagapamatuod nga isa ka kalag (si Adan) ang nakasala, kag agod magawad ang katawhan dapat nga ihalad ang katumbas nga kalag (isa ka tawo). Si Cristo, paagi sa ‘pag-ula sang iya kalag tubtob sa kamatayon,’ nag-aman sing bili sang gawad. Si Jesus, nga isa ka tawhanon nga kalag, napatay.

9. Ano ang buot silingon sang mga tinaga, ‘ang espiritu nagabalik sa Dios nga naghatag sini’?

⁹ Subong nakita na naton, ang “espiritu” tuhay sa aton kalag. Ang espiritu amo ang kusog sang aton kabuhi. Ining kusog sang kabuhi yara sa tagsa ka selula sang lawas sang tawo kag sang sapat. Ginasakdag ini, ukon ginabuhi, paagi sa pagginhawa. Ano ang buot silingon, nian, sang ang Biblia magsiling nga sa kamatayon “ang yab-ok nagabalik sa duta . . . kag ang espiritu nagabalik sa Dios nga naghatag sini”? (Manugwali 12:7) Sa pagkapatay ang kusog sang kabuhi nagaguwa sa ulihi sa tanan nga selula sang lawas kag ang lawas nagasugod sa pagkahagas. Apang indi buot silingon nga ang aton kusog sang kabuhi literal nga nagahalin sa duta kag nagalakbay sa kahawaan padulong sa Dios. Sa baylo, ang espiritu nagabalik sa Dios sa kahulugan nga karon ang aton paglaum sa palaabuton nga kabuhi bug-os nga nasandig sa Dios. Paagi lamang sa iya gahom nga ang espiritu, ukon kusog sang kabuhi, mabalik agod mabuhi kita liwat.​—⁠Salmo 104:​29, 30.

SI LAZARO​—⁠ANG TAWO NGA NAPATAY SA APAT KA ADLAW

10. Bisan pa napatay si Lazaro, ano ang ginsiling ni Jesus tuhoy sa iya kahimtangan?

¹⁰ Ang natabo kay Lazaro, nga napatay sa apat ka adlaw, nagabulig sa aton sa paghangop sa kahimtangan sang patay. Si Jesus nagsiling sa iya mga disipulo: “Ang aton abyan nga si Lazaro nagpahuway na, apang makadto ako agod nga pukawon sia sa katulugon.” Apang, nagsabat ang mga disipulo: “Ginuo, kon nagpahuway sia, magaayo sia.” Gani, ginsiling ni Jesus sa ila sing maathag: “Si Lazaro napatay.” Ngaa ginsiling ni Jesus nga natulugan si Lazaro nga gali napatay sia? Tan-awon naton.

11. Ano ang ginhimu ni Jesus sa napatay nga si Lazaro?

¹¹ Sang malapit na si Jesus sa minuro nga ginapuy-an ni Lazaro, ginsugata sia ni Marta, nga utod ni Lazaro. Wala madugay, upod ang madamu pa, nagkadto sila sa lulubngan ni Lazaro. Isa yadto ka lungib, nga natakpan sing bato. Si Jesus nagsiling: “Kuhaa ninyo ang bato.” Sanglit apat ka adlaw na nga patay si Lazaro, nagpamatok si Marta: “Ginuo, sa sining tion mabaho na sia.” Apang ginkuha ang bato, kag si Jesus nagsinggit: “Lazaro, guwa ka!” Kag nagguwa sia! Nagguwa sia nga buhi, nga nasamburan pa sang mga panapton sa lubong. “Hubari sia kag palakta,” siling ni Jesus.​—⁠Juan 11:​11-44.

12, 13. (a) Ngaa mapat-od naton nga si Lazaro wala sing pangalibotan sang napatay sia? (b) Ngaa nagsiling si Jesus nga si Lazaro nagakatulog, nga ang matuod napatay gali sia?

¹² Hunahunaa ini karon: Ano ang kahimtangan ni Lazaro sa sulod sang apat ka adlaw nga patay sia? Nagpalangit bala sia? Isa sia ka maayo nga tawo. Apang wala gid magsiling si Lazaro nga nagpalangit sia, nga kuntani ginsugid niya kon matuod. Wala, si Lazaro napatay gid, subong amo ang ginsiling ni Jesus. Apang ngaa ginsilingan ni Jesus sang primero ang iya mga disipulo nga si Lazaro nagakatulog lamang?

¹³ Nahibaloan ni Jesus nga ang napatay nga si Lazaro wala sing pangalibotan, subong ginasiling sang Biblia: “Ang patay . . . wala makahibalo sang bisan ano.” (Manugwali 9:5) Apang ang buhi nga tawo sarang mapukaw gikan sa mahamuok nga katulugon. Gani ginpakita ni Jesus nga, paagi sa gahom sang Dios nga ginhatag sa iya, ang iya abyan nga si Lazaro sarang mapukaw gikan sa kamatayon.

14. Ang ihibalo tuhoy sa gahom ni Cristo sa pagbanhaw sa patay dapat magpahulag sa aton sa paghimu sing ano?

¹⁴ Kon ang tawo hamuok nga nagakatulog, wala sia sing madumduman. Kaanggid ini sa patay. Wala sila sing mabatyagan. Wala na sila nagaluntad. Apang, sa sibu nga tion sang Dios, ang mga patay nga gingawad sang Dios banhawon. (Juan 5:​28) Pat-od nga ining ihibalo magapahulag sa aton nga tigayunon ang kahamuot sang Dios. Kon himuon naton ini, bisan pa kon mapatay kita, dumdumon kita sang Dios kag banhawon.​—⁠1 Tesalonica 4:​13, 14.

[Piktyur sa pahina 76]

ADAN​—⁠ginhimu gikan sa yab-ok . . . nagbalik sa yab-ok

[Piktyur sa pahina 78]

Ano ang kahimtangan ni Lazaro antes sia ginbanhaw ni Jesus?