KAPITULO 3
“Balaan, Balaan, Balaan si Jehova”
1, 2. Ano nga palanan-awon ang nakita ni manalagna Isaias, kag ano ang ginatudlo sini sa aton parte kay Jehova?
NAGDAYAW gid si Isaias sang nakita niya ang isa ka palanan-awon halin sa Dios. Daw matuod gid ini! Nagsulat sang ulihi si Isaias nga ‘nakita niya si Jehova’ sa Iya dungganon nga trono. Ang malaba kag malapad nga panapton ni Jehova naghil-ob sa daku nga templo sa Jerusalem.—Isaias 6:1, 2.
2 Nagdayaw man si Isaias sang nabatian niya ang mabaskog gid nga pagkanta nga bisan ang mga sadsaran sang templo nagtay-ug. Ang nagakanta amo ang mga serafin, ang espiritu nga mga tinuga nga may mataas gid nga ranggo. Ang ila mabaskog kag nagaharmoniya nga pagkanta nagpalanog sing harianon nga mga pulong: “Balaan, balaan, balaan si Jehova sang mga kasuldadusan. Ang bug-os nga duta napuno sang iya himaya.” (Isaias 6:3, 4) Ang pagkanta sang tinaga nga “balaan” sing tatlo ka beses nagahatag sa sini sing pinasahi nga pagpadaku, kag nagakabagay ini, kay wala sing makalabaw sa pagkabalaan ni Jehova. (Bugna 4:8) Ang pagkabalaan ni Jehova ginapadaku sa bilog nga Biblia. Madamo nga mga bersikulo ang may ngalan ni Jehova upod ang tinaga nga “balaan” kag “pagkabalaan.”
3. Ngaa ang indi insakto nga pagpati parte sa pagkabalaan ni Jehova nangin rason kon ngaa madamo ang nagapalayo sa Dios imbes nga magpalapit sa iya?
3 Kon amo, maathag nga ang isa sa pinakaimportante nga gusto ni Jehova nga mabal-an naton parte sa iya amo nga balaan sia. Pero, madamo subong ang may negatibo nga pagtan-aw sa pagkabalaan. Ang iban nagapati nga kon ang isa ka tawo balaan, mas maayo sia sangsa iban ukon nagapakunokuno lang nga diosnon. Ang iban naman nga manubo ang pagtan-aw sa ila kaugalingon nagapati nga indi gid sila puede magpalapit sa isa ka Dios nga balaan. Gani, madamo ang nagapalayo sa Dios bangod balaan sia. Makapasubo, kay amo ini dapat ang isa sa mga rason para magpalapit ang mga tawo sa iya. Ngaa? Antes naton sabton ini nga pamangkot, binagbinagon anay naton kon ano ang matuod nga pagkabalaan.
Ano ang Pagkabalaan?
4, 5. (a) Ano ang kahulugan sang pagkabalaan, kag ano ang indi buot silingon sini? (b) Ano ang duha ka importante nga paagi nga “napain” si Jehova?
4 Ang Dios balaan pero wala ini nagakahulugan nga matinaastaason, bugalon, ukon arogante sia. Kundi, ginadumtan niya ini nga mga kinaiya. (Hulubaton 16:5; Santiago 4:6) Gani, ano gid ang kahulugan sang tinaga nga “balaan”? Ang Hebreo nga tinaga para sa “balaan” nga ginagamit sa Biblia, ginkuha sa termino nga nagakahulugan sing “napain.” Sa pagsimba, ang “balaan” naaplikar sa butang nga ginpain halin sa kinaandan nga paggamit, ukon ginakabig nga sagrado. Ang pagkabalaan nagakahulugan man nga matinlo kag putli. Paano naaplikar kay Jehova ini nga tinaga? Nagakahulugan bala ini nga “napain” sia sa indi perpekto nga mga tawo kag malayo sia sa aton?
5 Indi gid. Si Jehova ang “Balaan sang Israel,” gani ginpasalig niya ang iya katawhan nga nagapuyo sia kaupod nila, bisan pa makasasala sila. (Isaias 12:6; Oseas 11:9) Gani indi sia malayo bangod balaan sia. Ti, paano sia “napain”? Sa duha ka importante nga paagi. Una, napain sia sa tanan nga tinuga kay sia lang ang Labing Mataas. Ang iya kaputli kag ang iya katinlo, bug-os gid kag wala sing limitasyon. (Salmo 40:5; 83:18) Ikaduha, napain gid si Jehova kay wala sia sang sala, kag makalilipay gid ini para sa aton. Ngaa?
6. Ngaa makalilipay nga si Jehova indi gid maghimo sang bisan ano nga sala?
6 Nagakabuhi kita sa kalibutan nga ang matuod nga pagkabalaan talagsa na lang makita. Ang tanan nga butang sa sini nga kalibutan nga wala makakilala sa Dios nahigkuan sa pila ka paagi bangod sa sala kag bangod indi ini perpekto. Dapat kita tanan makigbato sa sala sa sulod naton. Kag kita tanan puede madaug sang sala kon indi kita magbantay. (Roma 7:15-25; 1 Corinto 10:12) Pero indi gid ini matabo kay Jehova. Bangod wala gid sia sing sala, indi sia mamantsahan sang bisan ano ka diutay nga sala. Nagapalig-on ini sang aton pagpati kay Jehova bilang ang aton pinakamaayo nga Amay, kay nagakahulugan ini nga sia masaligan sing bug-os. Indi pareho sang madamo nga makasasala nga amay, si Jehova indi gid mangin malain, imoral, ukon mamintas. Imposible ini sa iya bangod balaan sia. Kon kaisa nagapanumpa pa gani sia sa iya pagkabalaan, kag bangod sini masaligan gid ang iya mga panumpa. (Amos 4:2) Makapalig-on gid ini!
7. Ngaa masiling nga si Jehova natural nga balaan?
7 Si Jehova natural nga balaan. Ano ang buot silingon sini? Sa pag-ilustrar: Binagbinaga ang mga tinaga nga “tawo” kag “indi perpekto.” Kon pensaron mo ang parte sa tawo, masulod dayon sa imo pensar nga indi sia perpekto. Indi perpekto ang aton bug-os nga pagkatawo kag apektado sini ang tanan nga ginahimo naton. Binagbinagon naman naton ang duha ka tinaga nga lain gid sa sini, nga amo ang “Jehova” kag “balaan.” Ang bug-os nga persona ni Jehova balaan. Ang tanan sa iya matinlo, putli, kag matadlong. Indi naton makilala kon sin-o gid si Jehova kon indi naton maintiendihan ining madalom nga tinaga nga “balaan.”
“Si Jehova Balaan”
8, 9. Ano ang nagapakita nga ginabuligan ni Jehova nga mangin balaan bisan ang indi perpekto nga mga tawo?
8 Bangod balaan gid si Jehova, makasiling kita nga sia ang ginhalinan sang tanan nga pagkabalaan. Wala niya ginasolo ining hamili nga kinaiya; ginapaambit niya ini sa iban, kag ginahimo niya ini sing maalwan gid. Imadyina ini. Sang nakighambal ang Dios kay Moises paagi sa isa ka anghel sa nagadabdab nga tunukon nga kahoykahoy, bisan ang duta sa palibot nangin balaan bangod kay Jehova!—Exodo 3:5.
9 Puede bala mangin balaan ang indi perpekto nga mga tawo sa bulig ni Jehova? Huo, pero indi sing bug-os. Ginhatagan sang Dios ang iya katawhan nga Israel sing paglaum nga mangin “balaan nga pungsod.” (Exodo 19:6) Ginpakamaayo niya ini nga pungsod kag ginsugid sa ila kon paano sia simbahon sa balaan kag putli nga paagi. Gani, sulitsulit nga mabasa sa Mosaikong Kasuguan ang parte sa pagkabalaan. Ang matuod, ang mataas nga saserdote nagabutang sing pidaso nga bulawan sa atubangan sang iya turbante, diin makita ini sang tanan nga nagabadlak kon may kasanag. Natigiban ini sang mga tinaga nga: “Si Jehova balaan.” (Exodo 28:36) Gani gusto ni Jehova nga ang ila pagsimba kag ang ila pagkabuhi mangin putli kag matinlo. Si Jehova nagsiling sa ila: “Dapat mangin balaan kamo, tungod ako si Jehova nga inyo Dios balaan.” (Levitico 19:2) Kon himuon sang mga Israelinhon ang tanan nila nga masarangan sa pagsunod sang kasuguan sang Dios, para sa iya balaan sila bisan pa indi sila perpekto.
10. Paano ang pagsimba kag ang pagkabuhi sang mga Israelinhon lain gid sa mga pungsod sa palibot nila?
10 Ang putli kag matinlo nga pagsimba kag ang pagkabuhi sang mga Israelinhon lain gid sa pagsimba sang mga pungsod sa palibot sang Israel. Ining pagano nga mga pungsod nagsimba sa butig kag himuhimo nga mga dios, nga ginasugid nga mapintas, sakon, kag imoral. Indi gid sila balaan bisan diin man tan-awon. Ang pagsimba sa sini nga mga dios naghimo sa mga tawo nga indi balaan. Gani, ginpaandaman ni Jehova ang iya mga alagad nga magpain sa pagano nga mga sumilimba kag sa ila mahigko nga mga buhat sang pagsimba.—Levitico 18:24-28; 1 Hari 11:1, 2.
11. Paano naton makita nga balaan ang langitnon nga bahin sang organisasyon ni Jehova bangod (a) sa mga anghel? (b) sa mga serafin? (c) kay Jesus?
11 Bisan pa ginhimo sang pinili nga pungsod ni Jehova, ang Israel sadto, ang ila masarangan para mangin balaan, indi gid sila mangin pareho ka balaan sa langitnon nga bahin sang organisasyon sang Dios. Ang minilyon sang espiritu nga mga tinuga nga nagaalagad sing matutom sa Dios ginsambit bilang iya “linaksa ka balaan nga mga anghel.” (Deuteronomio 33:2; Judas 14) Ginailog nila sing bug-os ang putli nga katahom sang pagkabalaan sang Dios. Kag dumduma ang mga serafin nga nakita ni Isaias sa iya palanan-awon. Ang kaundan sang ila kanta nagapahangop nga ining gamhanan nga espiritu nga mga tinuga may importante nga papel sa pagpahibalo sa bilog nga uniberso nga balaan si Jehova. Pero may isa ka espiritu nga persona nga labaw sa ila tanan, ang bugtong nga Anak sang Dios. Ginpakita ni Jesus sa pinakamaayo nga paagi nga balaan si Jehova. Gani insakto lang nga gintawag sia nga “ang Balaan sang Dios.”—Juan 6:68, 69.
Balaan nga Ngalan, Balaan nga Espiritu
12, 13. (a) Ngaa ang ngalan sang Dios nagakaigo nga tawgon nga balaan? (b) Ngaa ang ngalan sang Dios dapat tinluan sa tanan nga pagpakahuya sa sini?
12 Ano naman ang masiling sa ngalan sang Dios? Natun-an na naton sa Kapitulo 1, nga ini nga ngalan indi titulo lang ukon etiketa. Ginarepresentar sini si Jehova nga Dios, lakip ang tanan niya nga kinaiya. Gani, ginasugiran kita sang Biblia nga ang iya “ngalan balaan.” (Isaias 57:15) Ginpatuman sang Mosaikong Kasuguan ang silot nga kamatayon sa pagpasipala sa ngalan sang Dios. (Levitico 24:16) Kag talupangda kon ano ang ginsiling ni Jesus nga unahon sa pangamuyo: “Amay namon nga yara sa langit, pakabalaanon ang imo ngalan.” (Mateo 6:9) Ang pagpakabalaan sa isa ka butang nagakahulugan sing pagpain sini bangod sagrado ini, pagtahod sa sini, kag pagkabig sa sini nga balaan. Pero kon balaan na nga daan ang ngalan sang Dios, ngaa dapat pa ini pakabalaanon?
13 Ang ngalan sang Dios ginpakahuy-an kag ginhigkuan paagi sa kabutigan kag pasipala sang iya mga kaaway. Sa Eden, nagbinutig si Satanas parte kay Jehova kag ginpagua niya nga Sia isa ka indi matarong nga Soberano. (Genesis 3:1-5) Sugod sadto, ginsigurado ni Satanas, ang manuggahom sining indi balaan nga kalibutan, nga magdamo ang kabutigan parte sa Dios. (Juan 8:44; 12:31; Bugna 12:9) Gintudlo sang mga relihion nga ang Dios may pinilian, wala nagaulikid, ukon mapintas. Nagsiling sila nga ginasuportahan sila sang Dios sa ila madugo nga mga inaway. Imbes nga dayawon ang Dios bangod sang iya matahom nga mga tinuga, madamo ang nagapati sa ebolusyon ukon nagasiling nga ang kabuhi nagtuhaw lang. Huo, ang ngalan sang Dios ginpakalain gid. Dapat ini pakabalaanon. Dapat ipasag-uli ang himaya nga nagakabagay sa sini. Gusto na gid naton nga mag-abot ang adlaw nga tinluan ni Jehova ang iya ngalan sa tanan nga pagpakahuya sa sini. Himuon niya ini paagi sa Ginharian nga ginagamhan sang iya Anak. Nalipay kita nga himuon ang bisan ano nga masarangan naton sa sining dungganon nga katuyuan.
14. Ngaa ginatawag ang espiritu sang Dios nga balaan, kag ngaa serioso gid ang pagpasipala sa balaan nga espiritu?
14 May isa pa ka butang nga nagahalin mismo kay Jehova nga pirme ginatawag nga balaan. Amo ini ang iya espiritu, ukon aktibo nga puersa. (Genesis 1:2) Ginagamit ni Jehova ining pinakamabaskog nga puersa sa paghimo sang iya mga katuyuan. Ang tanan nga ginahimo sang Dios, ginahimo niya sa isa ka balaan, putli, kag matinlo nga paagi. Gani nagakaigo nga ang iya aktibo nga puersa gintawag nga balaan nga espiritu, ukon espiritu sang pagkabalaan. (Lucas 11:13; Roma 1:4) Ang pagpasipala sa balaan nga espiritu, nga nagalakip sing hungod nga pagpamatok sa mga katuyuan ni Jehova, isa ka indi mapatawad nga sala.—Marcos 3:29.
Kon Ngaa ang Pagkabalaan ni Jehova Nagapasuod sa Aton sa Iya
15. Ano ang dapat naton batyagon parte kay Jehova kay balaan sia?
15 Naintiendihan naton kon ngaa nagsiling ang Biblia nga dapat mahadlok sa Dios ang mga tawo bangod balaan sia. Halimbawa, ang Salmo 99:3 nagasiling: “Dayawon nila ang imo dungganon nga ngalan, kay makahalawhaw ini kag balaan.” Ini nga pagkahalawhaw nagalakip sang isa ka klase sang pagtahod nga nagapadungog gid. Nagakaigo nga amo sini ang aton batyagon, kay ang pagkabalaan sang Dios labaw gid sa aton. Kay man, mahimayaon ini kag nagabanaag sa katinlo. Pero, indi kita dapat magpalayo sa Dios bangod balaan sia. Kundi, ang nagakaigo nga pagtan-aw sa pagkabalaan sang Dios magapasuod pa gid sa aton sa iya. Ngaa?
16. (a) Ngaa masiling naton nga ang balaan matahom man? Maghatag sing halimbawa. (b) Paano ang mga ginsugid parte kay Jehova sa palanan-awon nagapadaku sang katinlo, kaputli, kag kapawa?
16 Una, ginakonek sang Biblia ang pagkabalaan sa katahom. Ang Isaias 63:15 nagasiling nga ang langit iya sang Dios “mataas nga puluy-an sang pagkabalaan kag pagkamahimayaon [ukon, “katahom,” footnote].” Nanamian kita sa himaya kag katahom. Halimbawa, tan-awa ang piktyur sa pahina 33. Sigurado nga nanamian ka gid sa sina nga piktyur. Ano ang nagustuhan mo gid sa sini? Tan-awa kon daw ano katinlo ang tubig. Bisan gani ang hangin sigurado nga matinlo man, kay ang langit blue kag ang kapawa daw nagainggat. Ti, paano kon bag-uhon ini nga piktyur? Ibutang ta nga ang sapa nabarahan sang mga basura, ang mga kahoy kag mga bato ginkuriskurisan sing mga graffiti, kag ang hangin mahigko bangod sang maitom nga aso. Posible nga indi na kita manamian sa sini. Pirme naton ginakonek ang katahom, ukon himaya, sa katinlo, kaputli, kag kapawa. Magamit man ini nga mga tinaga para ipaathag ang pagkabalaan ni Jehova. Indi katingalahan nga nanamian kita sa nabasa naton parte kay Jehova sa palanan-awon! Nagasiling ang Biblia nga ang Dios nagasilak sa kasanag, nagaidlak pareho sang malahalon nga mga bato, nagadabdab pareho sang kalayo ukon sang pinakapuro kag pinakamainggat nga malahalon nga mga metal. Pareho sini ang himaya, ukon katahom, sang aton balaan nga Dios.—Ezequiel 1:25-28; Bugna 4:2, 3.
Nanamian kita sang matahom nga mga butang, gani nanamian man kita sa pagkabalaan
17, 18. (a) Sang primero, ano ang epekto sang palanan-awon kay Isaias? (b) Paano gingamit ni Jehova ang isa ka serafin para paumpawan si Isaias, kag ano ang kahulugan sang ginhimo sang serafin?
17 Pero, magabatyag bala kita nga kubos kon ikumparar sa aton Dios bangod balaan sia? Ang sabat, huo. Kay man, kubos gid man kita kay Jehova, kag kulang pa gani ini kon hambalon. Dapat bala kita magpalayo sa iya bangod nahibaluan naton ini? Binagbinaga ang reaksion ni Isaias sang mabatian niya ang mga serafin nga nagasugid sang pagkabalaan ni Jehova. “Kag nagsiling ako: ‘Makaluluoy ako! Daw pareho lang nga patay na ako, bangod indi matinlo ang akon mga bibig, kag nagaistar ako upod sa mga tawo nga indi matinlo ang mga bibig; kay nakita ko mismo ang Hari, si Jehova sang mga kasuldadusan!’” (Isaias 6:5) Huo, ang wala sing limitasyon nga pagkabalaan ni Jehova nagpahanumdom kay Isaias nga indi sia perpekto kag makasasala. Sang primero, nagluya ang buot sining matutom nga tawo. Pero, wala sia ginpabay-an ni Jehova sa sini nga sitwasyon.
18 Ginpaumpawan dayon sang isa ka serafin ang propeta ukon manalagna. Paano? Naglupad ang gamhanan nga espiritu sa halaran, nagkuha sing baga sa sini, kag gintandog sang baga ang bibig ni Isaias. Mahimo nga daw masakit ini imbes nga makapaumpaw. Pero, dumduma, nga isa ini ka palanan-awon, nga puno sing simbuliko nga kahulugan. Si Isaias isa ka matutom nga Judiyo. Gani nakahibalo gid sia nga ang mga halad ginadulot adlaw-adlaw sa halaran sang templo bilang pagtumbas sa mga sala. Mahigugmaon nga ginpahanumdom sia sang serafin nga bisan pa indi sia perpekto kag ‘indi matinlo ang mga bibig,’a handa si Jehova nga kabigon sia nga matinlo ukon balaan bisan sa limitado lang nga paagi.—Isaias 6:6, 7.
19. Paano posible nga mangin balaan kita sa pagtan-aw ni Jehova bisan pa indi kita perpekto?
19 Amo man subong. Ang tanan nga halad nga gindulot sa halaran sa Jerusalem mga landong lang sang butang nga daku pa. Amo ini ang isa ka perpekto nga halad, nga gindulot ni Jesucristo sang 33 C.E. (Hebreo 9:11-14) Kon maghinulsol gid kita sa aton mga sala, tadlungon ang aton sala nga dalanon, kag magtuo sa sini nga halad, patawaron kita. (1 Juan 2:2) Puede man kita mangin matinlo sa atubangan sang Dios. Gani, ginapahanumdom kita ni apostol Pedro: “Nasulat na: ‘Dapat mangin balaan kamo, tungod balaan ako.’” (1 Pedro 1:16) Talupangda nga si Jehova wala magsiling nga dapat kita mangin pareho ka balaan sa iya. Wala sia nagapaabot nga himuon naton ang indi naton masarangan. (Salmo 103:13, 14) Kundi, ginasilingan kita ni Jehova nga mangin balaan tungod balaan sia. “Subong mga anak nga hinigugma,” nagatinguha kita nga ilugon sia asta sa pinakamasarangan naton bilang indi perpekto nga mga tawo. (Efeso 5:1) Gani padayon naton nga tinguhaan nga mangin balaan paagi sa pagsunod kay Jehova, “agod mangin mas balaan kita” kada adlaw.—2 Corinto 7:1.
20. (a) Ngaa importante nga maintiendihan naton nga puede kita mangin matinlo sa mga mata sang aton balaan nga Dios? (b) Ano ang reaksion ni Isaias sang mahibaluan niya nga ang iya mga sala natumbasan na?
20 Ginahigugma ni Jehova ang matadlong kag putli. Ginadumtan niya ang sala. (Habacuc 1:13) Pero wala niya kita ginadumtan. Patawaron ni Jehova ang aton mga sala, basta pareho sa iya pagtan-aw ang pagtan-aw naton sa sala. Ginadumtan naton ang malaut, ginahigugma ang maayo kag nagapanikasog nga sundon ang perpekto nga mga tikang ni Cristo Jesus. (Amos 5:15; 1 Pedro 2:21) Kon mahangpan naton nga mahimo kita mangin matinlo sa pagtan-aw sang aton balaan nga Dios, mangin maayo gid ang epekto sini. Dumduma nga sang primero, ang pagkabalaan ni Jehova nagpahanumdom kay Isaias nga sia mismo indi matinlo. Sia nagsiling: “Makaluluoy ako!” Pero sang maintiendihan na niya nga ang iya mga sala natumbasan na, napaumpawan sia. Sang mangabay si Jehova sing boluntaryo para sa isa ka hilikuton, nagsabat dayon si Isaias, bisan wala pa gani niya mahibaluan kon ano ang iya himuon. Sia nagsiling: “Yari ako! Ipadala ako.”—Isaias 6:5-8.
21. Ngaa makasigurado kita nga puede kita mangin balaan?
21 Gintuga kita sa larawan sang balaan nga Dios, gani masunod naton ang iya mga kinaiya kag puede kita mangin malapit sa iya. (Genesis 1:26) Tanan kita may ikasarang nga mangin balaan. Samtang padayon nga ginapanikasugan naton nga mangin balaan, malipay si Jehova sa pagbulig sa aton. Samtang ginahimo ini, magasuod pa gid kita sa aton balaan nga Dios. Dugang pa, samtang ginabinagbinag naton ang mga kinaiya ni Jehova sa masunod nga mga kapitulo, makita naton ang madamo kag daku gid nga mga rason nga mangin malapit kita sa iya!
a Nagakaigo ang ekspresyon nga ‘indi matinlo ang mga bibig,’ kay ang mga bibig masami nga ginagamit sa Biblia para magrepresentar sa hambal ukon lenguahe. Sa indi perpekto nga mga tawo, ang rason sang kalabanan nga sala may koneksion sa aton ginahambal.—Hulubaton 10:19; Santiago 3:2, 6.