Padayon nga Likawi ang Siod sang Kakagud

“Magbantay batok sa tanan nga sahi sang kakagud, kay kon ang isa may labi pa sang sa kinahanglanon, ang iya manggad wala nagahatag sa iya sing kabuhi.”—LUCAS 12:15, The New English Bible.

1. Ngaa ang paandam ni Pablo batok sa kakagud suno sa tion?

NAGAKABUHI kita sa isa ka kalibutan nga nagasimba sa materyal nga kabuganaan. Ang komersial nga intereses masami nga nagaganyat sa kakagud sang tawo nga pamanggaranonon ang iya kaugalingon. Ang kadalag-an masunson nga ginatakus paagi sa kadakuon sang sueldo. Busa, suno gid sa tion ang madamu nga paandam sang Biblia batok sa kakagud kag sa kaanggid nga bisyo sang pagkamahamkunon. (Colosas 3:5; 1 Timoteo 6:10) Suno sa diksionaryo, ang kakagud kag kahamkon may elemento sang “pagtigayon ukon pagpakita sing mabaskog nga handum sa mga pagkabutang kag labi na sa materyal nga mga pagkabutang.” Ang kakagud sarang mangin subong ka serioso sang pakighilawas ukon idolatriya, kay si Pablo nagpaandam: “Dili kamo magpakig-upod sa bisan kay sin-o nga ginhingalanan nga utod kon sia makihilawason ukon makagud ukon diwatahan ukon mapasipalahon ukon palahubog ukon malugos, bisan sa pagkaon dili kamo magpakig-upod sa iya.”—1 Corinto 5:11; Efeso 5:3, 5.

2. Ano nga mga paandam ang ginhatag sa aton nanday Jesus kag Jehova batok sa pagkamahamkunon?

² Ginpaandaman ni Jesus ang iya mga sumulunod: “Maglikaw sa tanan nga pagkamahamkunon.” (Lucas 12:15) Kag si Jehova mismo naglakip sang isa ka sugo batok sa sini nga batasan sa Napulo ka Sugo: “Dili ka magkaibog sang balay sang imo isigkatawo. Dili ka magkaibog sang asawa sang imo isigkatawo, ukon sang iya alagad nga lalaki ukon sang iya alagad nga babayi ukon sang iya baka ukon sang iya asno ukon ano nga butang nga iya sang imo isigkatawo.”—Exodo 20:17; Roma 13:9.

Wala sing Isa nga Makarelaks

3. Paano nag-abot ang kakagud kay Eva kag sang ulihi sa mga Israelinhon?

³ Ang katunayan amo, wala sing isa ang makabuhin sang iya pag-andam batok sa kakagud kag kahamkon. Sang magpakasala si Eva sa kataman sang Eden, bangod yadto sang kakagud: “Nakita sang babayi nga ang kahoy maayo nga kalan-on kag makagalanyat sa mata, huo, ang kahoy makagalanyat tulokon.” (Genesis 3:6) Sang isa ka bes sa kamingawan, ang mga Israelinhon nagpakita sing makangilil-ad nga kakagud. Sang, bilang sabat sa ila mga reklamo tuhoy sa makaon nga manna lamang, si Jehova nag-aman sing bugana nga suplay sang pitaw, naghulag sila kaangay sang mga dahakdahak kag ginsilotan sing grabe.—Numeros 11:4-6, 31-33.

4. Anong iban pa nga maragtason nga mga halimbawa ang nagapakita sang mga katalagman sang kakagud?

⁴ Sang ulihi, sa patag-awayan sa Jerico, ang kakagud amo ang nagtiklod kay Acan nga kawaton ang pila ka pilak kag bulawan kag malahalon nga panapton gikan sa mga inagaw sa siudad. (Josue 7:20, 21) Ang kakagud nagtiklod kay Giezi, ang suluguon ni Eliseo, nga tinguhaan nga matigayon ang pinansial nga bentaha gikan sa milagruso nga pagkaayo sang aro ni Naaman. (2 Hari 5:20-27) Si Hari Ahab isa pa ka makagud nga tawo. Gintugotan niya si Jezebel, ang iya pagano nga asawa, nga planuhon ang kamatayon ni Nabot, ang iya kaingod, agod makuha niya ang ulubasan ni Nabot. (1 Hari 21:1-19) Ang katapusan, si Judas Iscariote, nga katapo sang suod nga kaabyanan ni Jesus, makagud nga naggamit sang iya katungdanan nga kawatan ang pundo nga kuarta. Kag ang kakagud nagdul-ong sa iya nga luiban si Jesus tungod sa 30 ka bilog nga pilak.—Mateo 26:14-16; Juan 12:6.

5. Ano ang maton-an naton gikan sa eksperiensia sang lainlain nga sahi sang mga tawo nga nahulog sa siod sang kakagud?

⁵ Ining tanan nga mga makagud ginsilotan. Apang natalupangdan mo bala ang lainlain nga sahi sang mga tawo nga nahulog sa siod sang kakagud? Si Eva himpit nga babayi nga nagapuyo sa Paraiso. Si Acan kag ang mga Israelinhon nakasaksi sing personal sang mga milagro ni Jehova. Si Ahab isa ka hari, ayhan ang pinakamanggaranon sa pungsod. Si Giezi kag si Judas ginpakamaayo sing bugana sang espirituwal nga pagpakig-upod kag mataas nga pribilehiyo sang pag-alagad. Apang sila tanan nangin makagud. Busa ang bisan sin-o—bisan manggaranon, bisan mataas sing pribilehiyo sa pag-alagad, ukon bisan ano man ang iya eksperiensia—sarang mahulog sa sini nga siod. Indi katingalahan nga si Jesus nagpaandam: “Maglikaw sa tanan nga pagkamahamkunon”!—Lucas 12:15.

6. Ano ang kinahanglan agod malikawan naton ang siod sang kakagud?

⁶ Apang paano naton ina mahimu? Paagi lamang sa pagpugong sa kaugalingon kag sa padayon nga pag-usisa sa kaugalingon. Ang kakagud nagasugod sa tagipusuon. Agod malikawan ang siod sang kakagud, dapat naton usisaon ang aton mga tagipusuon sing dalayon agod tan-awon kon bala ang pila ka pagpadayag sang kakagud nagapanggamut didto. Ang Biblia nagabulig sa aton nga himuon ina. Paano? Una, nagarekord ini sang kon ano ang ginsiling ni Jesus kag sang iya mga disipulo nahanungod sa kakagud. Kon usisaon naton yadtong mga komento, nagapanugda sila sang pila ka makapahunahuna nga pamangkot nga sarang naton mapamangkot sa aton kaugalingon agod tan-awon kon diin kita nagatindog tuhoy sa kakagud.

Pag-usisa sang Aton mga Motibo

7. Paano ang sabat ni Jesus sa tawo nga nadalahig sa pagbaisay sa palanublion magabulig sa aton nga mausisa ang aton kaugalingon?

⁷ Ang paandam ni Jesus batok sa pagkamahamkunon ginpukaw sang isa ka pangabay gikan sa isa sang iya mga tagpalamati: “Manunudlo, sugoa ang akon utod nga lalaki nga bahinon namon ang palanublion.” Si Jesus nagsabat: “Tawo, sin-o bala ang naghimu sa akon nga hukom ukon manugbahin sa inyo?” (Lucas 12:13, 14) Nian nagpadayon sia sa pagpaandam batok sa pagkamahamkunon. Indi luyag ni Jesus nga madalahig sa pag-inaway tungod sa materyal nga mga butang, bangod sang importante espirituwal nga buluhaton nga pagahimuon niya diri. (Juan 18:37) Apang ini nga paghambalanay nagapanugda sang makapahunahuna nga mga pamangkot nga sarang naton mapamangkot sa aton kaugalingon. Halimbawa wala kita nagakinahanglan sing bisan ano, apang nagbatyag kita nga nagakabagay sa pila ka ginabaisan nga propiedad ukon manggad, ukon sa ginabaisan nga palanublion. Tubtob diin kita makig-away agod magmadinalag-on sa aton kaso? Daw ano ka daku ang aton isakripisyo sa aton pag-alagad kay Jehova ukon sa aton kaangtanan upod sa aton mga kautoran agod madaug ang ginakabig naton subong aton mga kinamatarong?—Hulubaton 20:21; 1 Corinto 6:7.

8. Paano naton malikawan ang mangin sa mga escriba nga ginsambit ni Jesus sa Lucas 20:46, 47?

⁸ Binagbinaga ang isa pa ka komento ni Jesus. Ginpaandam niya ang iya mga sumulunod: “Andam kamo sa mga escriba . . . nga nagahalunhon sang mga balay sang mga babaying balo.” (Lucas 20:46, 47) Daw ano kapintas nga pagpadayag sang kakagud! Ang mga Cristiano, siempre pa, obligado nga atipanon ang mga babaying balo, indi nga biktimahon sila. (Santiago 1:27) Halimbawa, ayhan may nakilala ikaw nga isa ka balo nga nagabaton sang dakudaku nga bayad sa seguro, kag kinahanglan mo gid dayon ang kuarta tungod sang isa ka emerhensia. Ang imo una nga hunahunaon amo bala ang pagpalapit sa balo, nagabatyag nga sia ang pinakamahapos nga hayluhon, ukon nga dapat sia magbulig bangod ‘madamu sia sing kuarta’? Ukon halimbawa nakahulam ka na sing kuarta, kag may problema ikaw sa pagbayad. Magabatyag ka bala nga makatarunganon nga ipaiway ang pagbayad sa balo, bangod ‘indi sia magatuga sing daku nga gamo,’ ukon ayhan bangod sa banta mo ‘indi gid niya kinahanglan ang kuarta’? Dapat kita magmahalungon nga indi pagpahanugotan ang aton mga panghunahuna sa mga prinsipio nga magtiko kon ginaatubang kita sing mga problema sa pinansial.

9. Paano kita mahulog sa siod sang ‘pag-into sa mga tawo agod makapulos’?

⁹ Naglaragway man si Judas sang isa ka paagi nga ang kakagud mahimu nga magasiod sa aton. Naghambal sia tuhoy sa mga tawo nga nakasulod sa Cristianong kongregasyon kag nagapalain sini paagi sa ila kakagud kag lugak nga pagginawi, “nga nagapanghiwala sang aton isa lamang ka Agalon kag Ginuo, si Jesucristo.” (Judas 4) Subong man, sila “nagainto sa mga tawo agod makapulos.” (Judas 16) Indi naton luyag nga mangin amo sina. Apang binagbinaga: Nasapwan bala naton ang aton kaugalingon nga nagapakamaayo nga maghinguyang sing mga tion upod sa mas manggaranon nga mga Cristiano kag indi maghatag sing daku nga igtalupangod sa mga imol sa kongregasyon? Kon amo, mahimu bala nga nagalaum kita nga makapulos sa pila ka paagi? (Ipaanggid ang Binuhatan 20:33; 1 Tesalonica 2:5.) Kon nagapakita kita sing pagkamaabiabihon sa mga may katungdanan sa organisasyon, ginahimu bala naton ina bangod sang gugma ukon nagalaum bala kita sing pila ka pribilehiyo bilang balus? Kon ang naulihi, ayhan kita, man, ‘nagainto sang mga tawo agod makapulos.’

10. Sa anong mga paagi posible nga magganansia sing pinansial gikan sa aton pagsimba sa Dios? Kon himuon naton ini, kay sin-o halimbawa ang aton ginasunod?

¹⁰ Ang isa pa ka pagpadayag sang kakagud nga nagpaakig katama kay Jesus amo sang “nakita niya sa templo ang mga nagabaligya sang mga baka kag mga karnero kag mga salampati kag ang mga manugbaylo sang kuarta nga nagapatikang.” Ang kakugi sa balay ni Jehova ang nagtiklod sa iya nga tabugon sila pagguwa sa templo kag nagsiling: “Dili ninyo paghimuon ang balay sang akon Amay nga balay nga balaligyaan!” (Juan 2:13-17) May amo man bala kita sina nga kakugi? Nian maayo nga pamangkuton ang aton kaugalingon: Hambalan ko bala ang tuhoy sa negosyo sa King­dom Hall? Itanyag ko bala ang akon negosyo sa tunga sang mga masigka Cristiano bangod ang ila pagkanangin espirituwal nga mga kautoran magahimu sa ila nga mas mabudlay ang magsiling nga indi? Ginagamit ko bala ang akon madamu nga mga abyan sa organisasyon nga pasangkaron ang akon mga kontak sa negosyo? Sa pagkamatuod, indi kita dapat makagud nga maggansia sa pinansial paagi sa pagbentaha sang aton kaangtanan upod sa aton mga kautoran.

11. Anong Cristianong mga prinsipio ang magabulig sa aton nga mahuptan ang husto nga panimuot kon nagasosyohanay sa negosyo?

¹¹ Nagakahulugan bala ina nga ang mga Cristiano indi na magasosyohanay sa negosyo? Indi. Lamang nga may yara tion kag duog para sa negosyo, kag lain naman nga tion kag duog para sa pagsimba. (Manugwali 3:1) Apang, kon ang mga Cristiano magasosyohanay, indi nila dapat pagkalipatan ang mga prinsipio sang Biblia. Kon ang isa ka Cristiano nagahimu sing kasugtanan sa negosyo, indi niya dapat pagtinguhaan nga mangita sing legal nga lulutsan agod makalikaw sa iya mga obligasyon sa moral. (Mateo 5:37) Indi man sia dapat mangin wala sing kaluoy ukon magtimaluson kon ang negosyo maglain kag mapierde sia. Si apostol Pablo nagsulat sa mga taga-Corinto: “Sa pagkamatuod, nian, ina isa na ka kakulangan sa inyo nga magkinasabaay kamo. Ngaa bala wala ninyo hinonoo pag-antusa ang sayop? Ngaa indi kamo hinonoo magpatikas?” (1 Corinto 6:7) Ikaw bala, tungod sa kongregasyon, magapakamaayo nga madaya sa baylo nga magkinasabaay sa hukmanan?

12. Anong mga prinsipio sa Biblia ang magabulig sa mga negosyante nga malikawan ang siod sang kakagud?

¹² Ang bisan sin-o nga Cristiano nga naganegosyo dapat nga magmahalungon katama. Madamu karon nga mga buhat sa negosyo ang todotodo, apang ang Cristiano indi mangin kasubong sina. Indi gid niya dapat pagkalipatan nga isa sia ka disipulo ni Cristo. Indi niya luyag ang reputasyon nga mangin dibunayag ukon madaya. (Ipaanggid ang Hulubaton 20:14; Isaias 33:15.) Kag indi gid niya pagkalipatan ang paandam ni Jesus batok sa paghimu sa manggad nga dios, ukon ang paandam ni Juan batok sa “kailigbon sa unod kag kailigbon sa mata ukon sa pakitakita nga pagkabuhi.” (1 Juan 2:16; Mateo 6:24) Subong isa ka Cristianong negosyante, mabatoan mo bala ang pagsulay nga nagaganyat sa kakagud sang iban nga mga tawo agod dugangan ang benta? Ukon himuslan mo bala ang ila pagkamatinaastaason ukon bugal agod pauswagon ang imo negosyo? Ginahimu mo bala ang imo sekular nga buluhaton sa paagi nga wala ka mahadlok nga ipakighambal kay Jehova ang tuhoy sini sa imo mga pangamuyo?—Mateo 6:11; Filipos 4:6, 7.

13, 14. (a) Ano nga balanse ang dapat huptan sang manggaranon nga mga Cristiano? Kag sadtong indi manggaranon? (b) Paano ang pangamuyo sa Hulubaton 30:8 nagabulig sa aton nga maton-an ang pagkamakatarunganon tuhoy sa manggad?

¹³ Sa katapusan, ginsulatan ni Pablo si Timoteo: “Ang mga buot magmanggaranon nagakahulog sa panulay kag sa siod kag sa madamu nga kailibon nga binuang kag makahalalit nga nagatublag sang mga tawo sa kadulaan kag kalaglagan.” (1 Timoteo 6:9) Ang mangin manggaranon indi sala, bisan pa nga ang manggad nagadala sang iya kaugalingon nga mga problema kag mga sulay. (Mateo 19:24-26) Ang katalagman amo ang ‘buot magmanggaranon.’ Halimbawa, ang isa ka gulang nagsiling: “Ang problema masami nga nagautwas kon ang isa ka lalaki nagatan-aw sa iya manggaranon nga Cristianong utod kag nagasiling: ‘Ngaa indi ako mangin subong sa iya?’”

¹⁴ Ang Biblia nagalaygay: “Panginluwas kamo sa gugma sang kuarta, kag magkontento sang yara sa inyo. Kay sia nagsiling: ‘Indi ko ikaw nga mas-a pagpalugaw-an ukon pagpatumbayaan ko ikaw.’” (Hebreo 13:5) Kon ikaw manggaranon, ginatamod mo bala ina subong isa ka dulot, butang nga magamit mo sa pag-alagad kay Jehova? Sang isa ka bes, ginsilingan ni Jesus ang isa ka manggaranon nga pamatan-on nga kon luyag niya nga sundon sia, dapat niya ihatag ang tanan niya nga manggad. Kon ginsiling ina ni Jesus sa imo, pilion mo bala nga huptan ang imo manggad ukon sundon si Jesus? (Mateo 19:20-23) Kon indi ikaw manggaranon, mangin kontento ka bala sa sina? Malikawan mo bala ang siod sang pagkamahamkunon? Handa ka bala nga magsalig sa saad ni Jehova: “Indi ko ikaw nga mas-a pagpalugaw-an ukon pagpatumbayaan ko ikaw”?—Tan-awa man ang Hulubaton 30:8.

Magmanggaranon sa Dios

15, 16. (a) Ano nga ilustrasyon ang gingamit ni Jesus agod palig-unon ang iya laygay tuhoy sa pagkamahamkunon? (b) Ano ang sadsaran nga problema sang tawo sa parabola ni Jesus?

¹⁵ Sang ginpaandam ni Jesus ang iya mga tagpalamati nga “maglikaw sa tanan nga pagkahamkunon,” nagpadayon sia sa pagsugid tuhoy sa isa ka mangunguma nga ang mga ulumhan nagpatubas sing tuman kaayo. Ang tawo “nagsugod sa pagpangatarungan sa sulod niya, nga nagasiling, ‘Ano ang himuon ko, karon nga wala na ako sing matiponan sang aton patubas?’ Gani nagsiling sia, ‘Himuon ko ini: Gub-on ko ang akon kamalig kag magpatindog sing dakudaku, kag didto tipunon ko ang tanan ko nga uyas kag tanan kong maayo nga mga butang; kag magasiling ako sa akon kalag: “Kalag, madamu ka sing butang nga natipon para sa madamu nga tinuig; magpahunayhunay, magkaon, mag-inum, magpangalipay.”’ Apang, sadto mismo nga gab-i, ang tawo napatay. Wala gid makabulig sa iya bisan diutay ang tanan niya nga natipon nga manggad. Si Jesus naghinakop: “Amo man sia nga nagatigana sing bahandi sa iya kaugalingon kag indi magmanggaranon sa Dios.”—Lucas 12:16-21.

¹⁶ Nakahimu bala ang tawo sing dayag nga sala, subong sang pangilkil ukon pangawat? Ang parabola wala nagasiling sina. Apang, may problema sia. Nagsandig sia sa iya manggad para sa malig-on nga palaabuton kag nalipatan ang mas importante: ang “magmanggaranon sa Dios.” Bangod ginahimu sang matuod nga mga Cristiano ang ila kaangtanan sa Dios nga pinakaimportante nga butang sa ila kabuhi nga nalikawan nila ang siod sang kakagud kag sa amo indi bahin sang kalibutan.—Juan 17:16.

17. Paano ginatamod sang timbang nga Cristiano ang problema tuhoy sa pangabuhi?

¹⁷ Si Jesus naglaygay anay: “Indi kamo maghimud-os kag nagasiling, ‘Ano bala ang aton kaunon?’ ukon, ‘Ano ang aton imnon?’ ukon, ‘Ano ang aton ipanapot?’ Kay ang mga pungsod nagapangita sini tanan nga butang.” (Mateo 6:31, 32) Matuod, kita tanan nagaatubang sang mga problema nga ginaatubang man sang “mga pungsod.” Kalabanan sa aton nagapangabudlay sing lakas agod mabuhi kag mabakal ang kinahanglanon nga mga butang nga makaon, mainum, kag mapanapot. (2 Tesalonica 3:10-12) Apang indi naton pagtugutan ina nga kabalaka nga magtabon sang aton ‘pagmanggaranon sa Dios.’

18. Paano ang pagsalig kay Jesus magabulig sa aton nga malikawan ang siod sang kakagud?

¹⁸ Si Jehova amo ang tuboran sang tanan nga manggad. (Binuhatan 14:15, 17) Nanaad sia nga atipanon sing pinasahi ang iya mga alagad. Si Jesus nagsiling: “Ang inyo Amay nga langitnon nakahibalo nga kamo may kinahanglan sini tanan. Padayon, nian, nga pangitaa anay ang ginharian kag ang iya pagkamatarong, kag ining tanan nga butang pagaidugang sa inyo.” (Mateo 6:32, 33; Salmo 37:25) Ginapatihan mo bala ina nga saad? Nagasalig ka bala nga tumanon ina ni Jehova? Naayawan ka bala sa mga aman nga ginaaman ni Jehova? Kon amo, malikawan mo ang siod sang kakagud. (Colosas 3:5) Ang imo pag-alagad kay Jehova kag ang imo kaangtanan upod sa iya pirme nga may nahauna nga lugar, kag ang imo bug-os nga dalanon sang pagkabuhi mangin pagpasundayag sang imo pagtuo sa iya.

Nadumduman Mo Bala?

◻ Ano nga mga sahi sang mga tawo ang naapektohan sang kakagud?

◻ Paano kita makalikaw sa kakagud?

◻ Paano kon kaisa ginapadayag sang kakagud ang iya kaugalingon?

◻ Ano nga mga pamangkot ang magabulig sa aton nga mahibaloan kon bala ginalikawan naton ang siod sang kakagud ukon wala?

◻ Ano ang daku nga pangamlig batok sa kakagud?

[Kapsion sa pahina 19]

Kon nagasosyohanay sa negosyo, indi dapat pagkalipatan sang mga Cristiano ang mga prinsipio sang Biblia