Pagbaton sa Hangkat sang Cristianong Pagkahamtong
“Sang nagahambal sang kamatuoran, sa gugma magtubo kita sa tanan nga butang sa iya nga amo ang ulo, si Cristo.”—EFESO 4:15.
1, 2. (a) Sa anong mga paagi ang ‘bunga sang tiyan’ isa ka dulot? (b) Ano ang ginapaabot sa nabun-ag nga mga lapsag?
ANG mapagros, mapagsik nga lapsag isa gid ka daku nga kalipay. Madamu ang nahamuot sa iya makalilipay nga pag-udyak. Tuboran ini sang walay katapusan nga kalipay kag kasadya, ang sentro sang igtalupangod bisan diin man ini magkadto. Sing halangpunon, ginahigugma sia sang mga ginikanan subong ila ‘bugal kag kalipay’ walay sapayan sang kabudlay kag libog nga ginadala sini. Sa pagkamatuod, “ang bunga sang tiyan dulot.”—Salmo 127:3.
2 Apang, bisan pa tuman ka hiligugmaon samtang lapsag, ano ang mahanabo kon indi sia maghatag sing bisan ano nga tanda sang pagtubo? Kon magapabilin sia sa sina nga kahimtangan pagkatapos sang binulan ukon ayhan tinuig sang mahigugmaon nga pag-atipan sang mga ginikanan, nian maathag nga may yara diperensya. Sa pagkamatuod, ang pagtubo nangin pareho sing kahulugan sa kabuhi; ginapaabot naton ini sa tanan buhi nga mga butang. Pamatuod ini sang gahom sa pagpanuga kag gahom ni Jehova.—Lucas 2:52.
Kinahanglan ang Espirituwal nga Pagtubo
3. Ano nga pagtubo ang gintagna ni Jesus, kag ano nga katumanan ang nakita?
3 Bilang katumanan sa tagna ni Jesus, ang isa pa ka sahi sang pagtubo nagaluntad. Sa bug-os nga kalibutan, ang espirituwal nga “tig-alani” ginahimu. (Mateo 9:37) Halimbawa, sang 1984 nga tuig sang pag-alagad, anum ka pungsod ang nagreport sing mga promedyo nga kapin sa isa ka gatos ka libo ka mga manugbantala sang Ginharian. Sang nagligad lamang nga tatlo ka tuig, sang 1981, duha lamang ka pungsod ang nakahimu sina. Sang nagligad nga anum ka tuig, 827,144 ka bag-ong mga Saksi ni Jehova ang nagpabawtismo kag kapin sa 5,000 ka bag-ong mga kongregasyon ang nahuman. Ginapadasig ni Jehova ang iya hilikuton.—Isaias 60:22.
4. Ano ang resulta sang bug-os kalibutan nga pagtubo sa tunga sang katawhan ni Jehova?
4 Ining mga numero nagapakita nga mga isa sa kada tatlo ka tawo nga nagapakig-upod sing tayuyon sa katawhan ni Jehova kag nagapakigbahin sa hilikuton nga pagbantala karon ang nagpabawtismo sa sulod sang nagligad nga anum ka tuig. Isa ka bala sa ila? Kon amo, nangin tuboran ikaw sang daku nga kasadya sa sadtong nagbulig sa imo nga maton-an ang kamatuoran, sa tanan sang imo Cristianong mga kaupdanan, kag sa imo langitnon nga Amay, si Jehova nga Dios. (Hulubaton 27:11) Kaangay sang una nga tikang nga ginhimu sang lapsag, ang tikang nga imo ginhimu nga idedikar ang imo kaugalingon kay Jehova makalilipay nga hitabo. Nagapakita ini sang abante, mainuswagon nga hulag sa imo bahin. Tanda ini sang pagtubo.
5. Ano nga mga pamangkot ang dapat ipamangkot sang mga indibiduwal sa iya kaugalingon? Ano ang makabulig nga makit-an ang mga sabat?
5 Kamusta kutob sadto? Paagi sa mahigugmaon nga pag-atipan sang imo mga masigka Cristiano, nagapakita ka bala sing pamatuod sang dalayon nga espirituwal nga pagtubo? ‘Paano ko mahibaloan?’ basi ipamangkot mo. Bueno, panumdoma kon ano ang ginsiling ni apostol Pablo nahanungod sa pagtubo: “Sang ako bata pa, naghambal ako subong sang bata, naghunahuna ako subong sang bata, nagbais ako subong sang bata; sang hamtong na ako, ginsikway ko ang binata nga mga batasan.” (1 Corinto 13:11) Gani, indi ang pagligad lamang sang tion kundi ang pagdula sang “binata nga mga batasan” ang nagahimu sa iya nga isa ka hamtong. Ano ining mga batasan?
6, 7. (a) Ilaragway ang isa ka ‘binata nga batasan’ kag ang katalagman sini. (b) Paano mapadayag ini nga butang? Ano ang resulta?
6 Ang isa ka butang tuhoy sa mga lapsag amo nga may yara sila malip-ot katama nga kadugayon sa pagtalupangod. Bisan pa nga nalangkag sila sa mga butang sa palibot nila, indi man sila mapaktan, mabaylobaylohon, kag indi mapat-od. Sing hayag, ang bisan sin-o nga nagapabilin sa sina nga kahimtangan yara sa grabe nga katalagman sa espirituwal. Mahimu nga sia “ginabolabola kag ginapalidpalid sang tagsa ka hangin sang pagtolon-an paagi sa pagkaabtik sang mga tawo, sa ila pagkadaya sa mga limbong sang sayop,” subong sang paglaragway sini ni apostol Pablo sa Efeso 4:14.
7 Ang mga balud kag hangin nagaabot sing tuman kahinali subong sang pagtaliwan sini. Sa karon, kon ginaplano ang mga butang nga mangin daan, nagatuhaw kag nagaligad ang mga uso kag mga moda. Ang mga butang nga ginkabig nga kinahanglanon sang nagligad lamang nga pila ka tion nagdaan na kag ginkalipatan sing bug-os. Sa patag man ini sang kalingawan, pamayo kag panghipid, ukon sa bisan ano, daw ano ka dimaalamon—kag binatabata—ang masiod sa pagkaluyag pirme ukon pagtigayon sang pinakaulihi sang tanantanan, agod lamang nga sa hinali madula kag mapaslawan. Sa espirituwal nga mga bagay, ang resulta sinang pagkamalingkang makahalalit.—Ipaanggid ang Santiago 1:6-8.
8. Ano ang isa pa ka ‘batasan’ sang espirituwal nga mga lapsag, kag ano nga katalagman ang ginahatag sini?
8 Ang isa pa ka ‘binata nga batasan’ amo nga may yara sila diutay nga paghangop sa kon ano ang maayo ukon malain, husto ukon sayop. Sing kaanggid, ang espirituwal nga mga lapsag wala ‘maghanas sang ila painoino sa pagpain sang maayo gikan sa malain,’ kag amo kon ngaa si apostol Pablo naglaygay sa iya mga masigka Cristiano nga “magpadayon sa pagkahamtong, nga indi magpahamtang liwat sing sadsaran.” (Hebreo 5:14; 6:1) Yadtong mga lapsag sa espirituwal nagakinahanglan sing dalayon nga pagpasalig nga ang ila nabaton nga kamatuoran, kamatuoran sa pagkamatuod kag ang gintudlo sa ila nga himuon dapat nga amo gid ang ila himuon. Nagakinahanglan sila sing bulig bisan sa pinakapundamental nga mga butang. Kay kon indi madali sila nga maligban, mapaslawan, kag magduhaduha nga makahalit sang ila pagtuo.
9. Ngaa dapat naton batunon ang hangkat sang Cristianong pagkahamtong?
9 Natalupangdan mo bala nga ang mga bata pirme nalangkag sa paghimu sa kon ano ang nakita nila nga ginahimu sang mga hamtong? Sa ila, siempre pa, isa ini ka hampang. Walay duhaduha, subong bahin sang kasadya amo ang paghimu kon ano ang luyag nila nga himuon nga wala nagabaton sang responsabilidad nga nagaupod sa sini. Total, amo sina ang kabuhi sang bata. (Tan-awa ang Mateo 11:16, 17.) Apang sa pagtubo kag pagdaku nagaupod ang katungdanan kag responsabilidad. Isa ini ka hangkat nga dapat ibulig sa bata nga batunon. Kon paano sia nagahulag sa sini nagapat-od, sa daku nga kasangkaron, sang iya kadalag-an ukon kapaslawan sa ulihi nga kabuhi. Sa espirituwal, mas labi pa ka importante nga ang kada isa sa aton serioso nga magabinagbinag sang hangkat sang Cristianong pagkahamtong. Handa ka bala, nga ayhan nalangkag, nga batunon ang responsabilidad nga nagaupod sa pagkamangin lanubo, hamtong, espirituwal nga tawo? Ukon nagapaanod ka lamang bala, nagapaabaga sa iban sang imo katungdanan?—Galacia 6:4, 5.
Cristianong Pagkahamtong—Ano Ini?
10. Ngaa ginlaygayan ni Pablo ang Hebreo nga mga Cristiano nga “magpadayon sa pagkahamtong”?
10 Sang ginlaygayan ni apostol Pablo ang mga Cristiano nga “magpadayon sa pagkahamtong,” ano ang iya ginahunahuna? (Hebreo 6:1) Ginapakita sang konteksto nga sang primero madamu sing dapat isiling si Pablo sa Hebreo nga mga Cristiano nahanungod sa “mataas nga saserdote sa paagi ni Melquisedec,” si Jesucristo. Apang nagbatyag sia nga indi pa sila handa sa sini bangod ang iya ginahunahuna “mabudlay nga ipaathag.” (Hebreo 5:10, 11) Sa baylo, ginpahanumdom niya sila: “Nagakinahanglan kamo sang gatas, indi sang mabaskog nga pagkaon. Kay ang tagsatagsa nga nagakabuhi sa gatas disampaton sa pulong sang pagkamatarong, kay bata sia. Apang ang pagkaon nga mabaskog naigo sa mga hamtong, sa mga nahanas sa ila mga painoino sa pagpain sang maayo gikan sa malain.”—Hebreo 5:12-14, ipaanggid ang Judas 3.
11. Ano ang kahulugan sang pagkahamtong?
11 Nagakahulugan bala ini, nian, nga ang pagkahamtong amo lamang ang pagtigayon sang ihibalo tuhoy sa madalom nga mga butang sang Biblia? Samtang ang Cristianong pagkahamtong nagalakip sang ihibalo kag paghangop sa Biblia, may labi pa sa sini. Ang paghangop sa mga pinamulong nga gingamit ni apostol Pablo magabulig sa aton nga mahangpan ini sing mas maayo pa. Ang Griegong tinaga nga ginbadbad “pagkahamtong” amo ang te·lei·oʹtes, kag ang adhetibo nga “hamtong” ginbadbad gikan sa teʹlei·os. Ini nga mga tinaga may kahilabtanan sa teʹlos, nga nagakahulugan sing “katapusan.” Busa, ang Expository Dictionary of New Testament Words ni W. E. Vine, nagapaathag nga ang pagkahamtong (teʹlei·os) “nagakahulugan nga nalab-ot na ang iya katapusan (teʹlos), natapos na, nakompleto na, areglado na.” Hanti, ang hamtong nga Cristiano amo ang isa nga nakalab-ot na sa pila ka katapusan, ukon lalambuton. Ano ini nga lalambuton?
12. Suno sa Efeso 4:11-13, ano ang ginalakip sang pagkahamtong?
12 Si apostol Pablo, sa Efeso 4:11-13, nagpaathag nga si Cristo Jesus, subong ulo sang Cristianong kongregasyon, naghatag sing madamu nga mga aman agod buligan ang “mga balaan” nga malab-ot ina nga lalambuton, nga amo, “makadangat kita tanan sa pagkaisa sang pagtuo, kag sa sibu nga ihibalo sang Anak sang Dios, sa isa ka hamtong nga tawo, sa talaksan sang kataason sang kabug-osan ni Cristo.” Diri, ang pagkahamtong, ukon kabug-osan (Griego, teʹlei·os), may kahilabtanan indi lamang sa pagtigayon sang “sibu nga ihibalo” kundi subong man sa “pagkaisa sang pagtuo” kag sa pagtakus sang aton kaugalingon suno sa kataason nga natigayon ni Cristo.
13. Ngaa wala sing Cristianong pagkahamtong kon wala sing “pagkaisa sang pagtuo”?
13 Ang “pagkaisa sang pagtuo” nagakahulugan sing paghiusa. Antes ang isa ka tawo makatuon sang “isa ka pagtuo,” mahimu nga may yara sia iya kaugalingon nga mga ideya kag mga opinyon tuhoy sa kon paano himuon ang pila ka mga bagay, tuhoy sa kon ano ang husto kag kon ano ang sayop, kag iban pa. (Efeso 4:4, 5) Kon pahanugotan niya ina nga ideya nga magpadayon, masapwan niya nga tuman kabudlay ang magtubo sa espirituwal. Gintawag anay ni Pablo ang mga Cristiano sa dumaan nga kongregasyon sang Corinto nga “mga lapsag kay Cristo” kag “mga undanon” bangod ginatunga sila sang “kaimon kag pagpinuyas,” ang iban nagasiling nga nagasunod kay Pablo, ang iban kay Apolos. (1 Corinto 3:1-4) Busa, madali makita nga ang paghiusa, ukon ang “pagkaisa sang pagtuo,” nagaupod sa Cristianong pagkahamtong. Magkaupod sila nga duha. Gani dapat naton pamangkuton ang aton kaugalingon: Ginsikway bala naton ang aton daan nga kalibutanon nga panghunahuna? Nakita bala naton ang importansia sang paghiusa sa panghunahuna kag buhat sa katawhan ni Jehova? Ang “pagkaisa sang pagtuo” kinahanglanon gid nga ingrediente sang Cristianong pagkahamtong.—Efeso 4:2, 3.
14. Sa ano pa may kahilabtanan ang pagkahamtong?
14 Ang Cristianong pagkahamtong may kahilabtanan man sa “talaksan sang kataason sang kabug-osan ni Cristo.” Ano ang kahulugan sini? Nagpadayon sa pagsiling si Pablo nga yadtong nakalab-ot sa sini nga kataason indi na mga lapsag, “nga ginabolabola kag ginapalidpalid sang tagsa ka hangin sang pagtolon-an paagi sa pagkaabtik sang mga tawo” sa ila pagkadaya sa mga limbong sang sayop. Sa baylo, may yara sila sibu nga ihibalo sang kamatuoran. Nagtubo sila sa gugma kay Cristo, kag ginapakita nila ang iban pa diosnon nga mga kinaiya, subong sang kaalam, pagkamatarong, kag gahom. (Efeso 4:13, 14; Juan 15:12, 13; 1 Corinto 1:24, 30; 2:7, 8; Hulubaton 8:1, 22-31) Samtang kita, subong mga dihimpit, indi makatigayon sing bug-os sang ‘kataason ni Cristo,’ sarang naton sia mahimu nga Huaran naton, nagapahamtang para sa aton kaugalingon sing katapusan, ukon lalambuton, nga mapalambo ang amo man nga sahi sang diosnon nga personalidad. (Colosas 3:9) Kon tubtob diin nga malab-ot naton ini nga lalambuton mangin hamtong kita.
Magtubo sa Gugma
15. Ano ang nahauna nga tikang sa pagpanikasog sang pagkahamtong?
15 Subong nga nabinagbinag na ang kahulugan nga nalakip sa termino nga “Cristianong pagkahamtong,” dapat naton hibaluon kon paano ini matigayon. Subong sang nakita na naton, ginapakita sang Hebreo 6:1 nga sa pagpanikasog sang Cristianong pagkahamtong may yara sadsaran nga dapat naton tukoran. Kon nahimu na ini, ang dugang nga panikasog sarang mahimu padulong sa pagpadayon sa pagkahamtong. Ang una sa nanuhaytuhay nga mga elemento nga nagahuman sa sina nga sadsaran amo ang “paghinulsul gikan sa patay nga mga buhat.”
16. Gikan sa anong “patay nga mga buhat” kita maghinulsul?
16 Sing hayag, ang “patay nga mga buhat” nagalakip sa mga buhat sang makasasala nga unod, nga, kon indi pagpunggan, magadul-ong sa kamatayon. Madali naton makilal-an ang dayag nga paglapas, subong sang pakighilawas, kahigkoan, kaulag, idolatriya kag espiritismo subong sala, kag ginalikawan naton ini. Apang ang mga buhat sang mga unod, ang “patay nga mga buhat,” nagalakip man sa ginatawag sang iban nga kinabatasan sang personalidad subong sang kaawayon, pagpinuyas, kaimon, kasingkal, pagbinahinbahin, katuhaytuhayan, herejia, kag pagkahisa. (Galacia 5:19-21) Tubtob nga indi mauba inang kinabatasan sang personalidad kag mabuslan sang “bag-o nga personalidad nga gintuga suno sa kabubut-on sang Dios sa matuod nga pagkamatarong kag katutom,” indi mahimu nga ang isa magauswag padulong sa pagtigayon sang Cristianong pagkahamtong.—Efeso 4:22-24.
17. Ano pa ang ginakabig nga “patay nga mga buhat”? Ngaa?
17 Luwas sa mga buhat sang unod, ang “patay nga mga buhat” nga dapat naton dulaon sa aton kaugalingon nagalakip man sang mga buhat kag mga paghimud-os nga patay, walay pulos, kag walay bunga sa espirituwal. Mahimu nga ini sila mga plano agod makakuarta, nga madali magmanggaranon. Mahimu nga ini mga ambisyuso kag nagakonsumo sing tion nga mga plano para sa dugang abanse nga edukasyon, ukon mahimu ini mangin kalibutanon nga mga hublag para sa sosyal nga reporma, paghidait, kag iban pa. Ining tanan nga mga butang daw mapuslanon sa ila kaugalingon, apang sila “patay nga mga buhat” bangod nagakahulugan ini sang espirituwal nga kamatayon para sa isa nga masiod sa sini. Ang tanan nga interesado nga matigayon ang Cristianong pagkahamtong dapat nga ‘maghinulsul gikan sa’ ukon mag-untat sa paghimud-os, sinang “patay nga mga buhat” kag sundon ang laygay ni Jesus nga “pangitaa anay, nian, ang ginharian kag pagkamatarong [sang Dios].”—Mateo 6:33.
18, 19. (a) Sa Efeso 4:15, ano ang kahulugan sang “paghambal sing kamatuoran”? (b) Paano ini may kahilabtanan sa Cristianong pagkahamtong?
18 Kon ang sadsaran matukod na, ano ang masunod? Si Pablo nagalaygay: “Sang nagahambal sing kamatuoran, sa gugma magtubo kita sa tanan nga butang sa iya nga amo ang ulo, si Cristo.” (Efeso 4:15) Una sa tanan, matalupangdan naton nga ginsambit ni Pablo ang pagkinahanglan nga ‘maghambal sing kamatuoran.’ Ini nga ekspresyon maathag nga nagadalahig sing labi pa sang sa paghambal; nagakahulugan gid ini sing “paghupot sing kamatuoran.” (Kingdom Interlinear) Ang iban nga mga badbad nagabadbad sini subong nga “pagkabuhi sa kamatuoran”; “mahigugmaon nga pagsunod sa kamatuoran sa tanan nga tion—paghambal sing maminatud-on, pagpakig-angot sing maminatud-on, pagkabuhi sing maminatud-on.”—Efeso 4:15, The Jerusalem Bible; The Living Bible.
19 Kon amo, agod matigayon ang Cristianong pagkahamtong dapat nga huptan naton, ukon sakdagon, ang kamatuoran sa kon paano kita nagakabuhi, nagahambal, nagahulag, kag nagapakig-angot sa iban. Nagakahulugan ini sang pag-aplikar sa aton matag-adlaw nga pagkabuhi sang ihibalo sang Biblia nga natigayon naton kag sa amo mangin isa sadtong ‘naghanas sang ila painoino sa pagpain sang maayo gikan sa malain.’ (Hebreo 5:14) Ginahimu mo bala ini? Nagapangatarungan ka bala nahisuno sa mga prinsipio sang Biblia kada tion nga ginaatubang ka sing pamat-od? Ginabaton mo bala ang hangkat sang pagkamangin hamtong nga Cristiano, nagasakdag sang kamatuoran sa hambal kag buhat, ukon ginapakamaayo mo bala nga magpabilin nga espirituwal nga lapsag, nga wala sing mga responsabilidad kag hilway nga mapadayon ang imo kaugalingon nga mga kailigbon kag mga luyag?
20, 21. (a) Paano nadalahig ang gugma sa pagtubo sa pagkahamtong? (b) Ano nga mga pamangkot ang nagakinahanglan sing dugang nga paghinun-anon?
20 Si Pablo nagsiling: “Sa gugma magtubo kita sa tanan nga butang sa iya nga amo ang ulo, si Cristo.” (Efeso 4:15) Diri, ginatudlo ni Pablo ang sentro sang bagay—ang motibasyon. Sa 1 Corinto 13:1-3 ginapakita niya nga ang mga buhat nga mahimu mangin hamili mangin wala gid sing pulos kon ginahimu ini nga wala sing nagakaigo nga motibasyon. Busa dapat naton usisaon ang aton motibo sa paghimu sang tanan nga mga butang. Ginahimu mo bala ini agod makita sang iban, agod pahamut-an sila, agod maghunahuna sila nga hamtong kita? Ukon, sa baylo, ginahimu bala ini bangod sang gugma sa Dios kag bangod sang gugma sa isigkatawo? Kon ang gugma amo ang aton motibo, “magtubo kita sa tanan nga butang,” mangin balanse, masaligan, hamtong nga mga Cristiano, nga nagakilala gid sing bug-os sa “iya nga amo ang ulo, si Cristo.”
21 Samtang ang paghimud-os nga malab-ot ang Cristianong pagkahamtong maayo nga tulumuron, indi amo ini ang katapusan. Kon malab-ot na sang isa ini nga tulumuron, may yara pa bala sia nga himuon? Kamusta naman yadtong madamung tinuig na nga yara sa kamatuoran kag nakatigayon na sing tulumuron nga Cristianong pagkahamtong? Amo ini ang pagabinagbinagon naton sa masunod nga artikulo.
Mapaathag Mo Bala?
◻ Ano ang pila sang “binata nga mga batasan,” kag ano ang mga katalagman sini?
◻ Paano ang “pagkaisa sang pagtuo” kag ang “kabug-osan ni Cristo” may kahilabtanan sa pagkahamtong?
◻ Agod malab-ot ang Cristianong pagkahamtong, anong “patay nga mga buhat” ang dapat nga sikwayon naton?
◻ Paano ang isa “sa gugma magtubo”?
[Kapsion sa pahina 9]
SANG NAGLIGAD NGA ANUM KA TUIG
—827,144 ka bag-ong mga Saksi ang ginbawtismohan
—Kapin sa 5,000 ka bag-ong mga kongregasyon ang ginhuman
—Tuhoy sa mga nagapakigbahin karon sa hilikuton nga pagbantala, isa sa kada tatlo ang nabawtismohan sa sulod sini nga tion
[Kapsion sa pahina 9]
Sang 1984 nga tuig sang pag-alagad, anum ka pungsod ang nagpromedyo sing kapin sa isa ka gatos ka libo ka mga manugbantala sang Ginharian
[Laragway sa pahina 11]
Madamu karon ang nagapili sang ministeryo sang sa materyalistiko nga mga paghimud-os