Mga Danyag Gikan sa Ginsaad nga Duta

Makatuon Ka bala Gikan sa mga Panahon?

SI Jehova nagsiling anay: ‘Samtang nga nagapadayon ang duta, ang tigtalanom kag ang tig-alani, ang tingadlaw kag ang tigtulugnaw, indi mag-untat.’ (Genesis 8:22) Sa amo ginpadaku niya ang mga panahon sang pagpanguma.

May ihibalo ka bala sa mga panahon kag sang ila kaangtanan sa pagpanguma? Bisan pa nagapuyo ka sa siudad ukon wala ka nagapanguma, dapat mo matun-an ang nahanungod sa mga panahon kag pagpanguma sang Israel. Ngaa? Bangod sa dugang nga paghibalo mo nahanungod sini, dugang pa nga mahangpan mo ang Pulong sang Dios.

Ginaarado sang mga mangunguma ang duta, ginasab-ug ang binhi, kag dayon ginaani kag ginalinas ang ila patubas. Apang agod mahangpan sing maathag pa ang ginasiling sang Biblia, dapat kapin pa ang mahibaluan naton, lakip ang kon san-o ginahimo ining mga hilikuton. Binagbinaga subong halimbawa ang pag-arado, subong sang makita naton nga ginahimo sa duta sa dumaan nga Judea anay.⁠a Sa banta mo ayhan san-o nga bulan ginkuha ini nga retrato? Ang ihibalo kon san-o ginahimo ang pag-arado sa inyo duog mahimo nga magpatalang sa imo. Ang tion sang pag-arado sa Nakatundan nga Hemisperio indi pareho sa Bagatnan nga Hemisperio; nagakatuhay man ini sa nanuhaytuhay nga kataason sang duog kag suno sa tion sang tingulan.

Mahimo magaapektar ini sang imo pagtamod sa mga hitabo nga nasambit sa Biblia. Mahimo nga nabasahan mo ang pagtangdo ni Elias sang iya salili: “Iya . . . nakita si Eliseo nga anak ni Safat samtang nagaarado sia nga may napulo kag duha ka paris sang baka sa una niya.” (1 Hari 19:19) Sa ano nga bulan natabo yadto sa banta mo, kag ano ang hitsura sang duta? Kag sa Juan 4:​35 si Jesus nagsiling: “Wala bala kamo nagasiling nga apat pa ka bulan antes mag-abot ang tig-alani? . . . Bayawa ang inyo mga mata kag tan-awa ang kaumhan, maputi na nga alanyon.” Bisan pa espisipiko nga ginsambit niya ang tion, nahangpan mo bala kon san-o?

Ang tsart nagahatag sing ekselente nga sumaryo sang mga panahon kag mga pagpanguma sa Ginsaad nga Duta. Ang naguwa nga bilog nagahatag sang mga binulan sang Judiyong balaan nga kalendaryo.⁠b Ipaanggid ini sa aton mga binulan, makita mo ang sampaw, subong sang Nisan (ukon, Abib) nga nagasampaw sa talipuspusan sang Marso ­kag maaga nga bahin sang Abril. Ang masunod nga bahin pakadto sa sentro nagapakita kon san-o nagagulang ang tanom, nga nagabulig sa imo sa paghisayod kon san-o ang pila ka hilikuton sang pagpanguma, subong sang pagpangani kag paglinas, ginahimo. Ang sentro sang tsart nagabulig sa imo nga ipaanggid ang mga pagbag-o sang panahon sa sulod sang tuig.

Gamita ang tsart sa pagpadalom sang imo paghangop kag apresasyon sa mga kasaysayan sang Biblia, subong sang duha ka halimbawa nga nasambit na.

Si Eliseo nagapakigbahin sa isa ka daku nga hilikuton sang pag-arado sang gintawag sia subong manalagna. Mahimo gid nga natabo ina sang Tishri (Septiembre-Oktubre), ang tion nga nagligad na ang sobra nga init sang tingadlaw. Ang temprano nga ulan nagpahumok na sa duta, kag mahimo na ini araduhon, nga ginasundan sang pagsab-ug

Kag san-o ginsiling ni Jesus ang mga pulong sa Juan 4:​35? Ang tig-alani apat ka bulan pa ang kalayuon. Talupangda nga ang tig-alani sang sebada nagsugod sang Nisan (Marso-Abril), mga tion sang Paskuwa. Mag-isip sing apat ka bulan pabalik. Dalhon ka sa Chislev (Nobiembre-Disiembre). Ang ulan nagadugang, nga may mabaskog nga ulan kag matugnaw nga panahon sa palaabuton sini. Gani maathag nga ang buot silingon ni Jesus amo ang malaragwayon nga pag-ani sang magsiling sia: “Bayawa ang inyo mga mata kag tan-awa ang kaumhan, maputi na nga alanyon.”

Ang masunod pila ka mga pamangkot para sa imo personal nga pagtuon ukon magamit mo para sa makalilipay nga tion sang pagtuon upod sa imo pamilya:

▪ Ang tig-alani sang lino sa palibot sang Jerico amo ang bulan sang Adar; busa, paano ginapalig-on sang mga detalye sa Josue 2:6 kag 3:​15 ang pagkasibu sang Biblia?​—⁠Josue 4:​19; 5:⁠11.

▪ Ang paglinas nagasunod sa ani sang uyas, gani paano ang saad sa Levitico 26:5 nagalaragway sang bugana nga kahamungayaan?

▪ Paano ang 2 Samuel 21:​10 nagapahangop nga si Rizpa mahimo nga nagpalawig pa sang iya paglalaw sa iya duha ka anak nga lalaki, nga gintugutan nga patyon agod madula ang kasal-anan sa dugo gikan sa katawhan sang Dios?

▪ Ngaa ang mga daguob kag ulan nga ginsambit sa 1 Samuel 12:​17 ginhangop subong sabat sang Dios?​—⁠Hulubaton 26:⁠1.

▪ Ano ang rason ni Rut sa paghinakop nga ang pagtratar ni Boaz sa iya indi lamang isa ka umalagi nga reaksion?​—⁠Ruth 1:​22; 2:⁠23.

Ngaa indi gamiton ining tsart kon nagabasa ka sing Biblia?

CHISLEV NISAN

IYYAR ADAR

SIVAN TISHRI

[Mga footnote]

[Diagram/Mga piktyur sa pahina 17]

(For fully formatted text, see publication)

NISAN (ABIB)

Marso-Abril

Sebada

IYYAR (ZIV)

Abril-Mayo

Trigo

SIVAN

Mayo-Hunyo

Maaga nga mga Igos

TAMMUZ

Hunyo-Hulyo

Una nga mga Ubas

AB

Hulyo-Agosto

Mga Prutas sa Tingadlaw

ELUL

Agosto-Septiembre

Datiles, Ubas, Igos

TISHRI (ETHANIM)

Septiembre-Oktubre

Pag-arado

HESHVAN (BUL)

Oktubre-Nobiembre

Mga Olivo

CHISLEV

Nobiembre-Disiembre

Mga Panong sa Tigtulugnaw

TEBETH

Disiembre-Enero

Nagatubo nga mga Tanom

SHEBAT

Enero-Pebrero

Mga Bulak sang Almendro

ADAR

Pebrero-Marso

Sitros

VEADAR

Marso

[Picture Credit Line sa pahina 16]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Picture Credit Lines sa pahina 17]

Garo Nalbandian

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.