Ang Dimatuod nga mga Manalagna Karon
SI Jeremias nag-alagad subong manalagna sang Dios sa Jerusalem sa tion nga ang idolatriya, imoralidad, kagarukan, kag ang pagpaagay sing walay sala nga dugo lapnag sa siudad. (Jeremias 7:8-11) Indi lamang sia ang aktibo nga manalagna sadto, apang ang kalabanan sa ila maiyaiyahon kag malaut. Sa anong paagi? Si Jehova nagsiling: “Kutob sa manalagna tubtob sa saserdote, ang tagsatagsa nagadaya. Kag gin-ayo man nila sing hapaw ang pilas sang akon katawhan, nga nagasiling, ‘May paghidait! May paghidait!’ bisan wala sing paghidait.”—Jeremias 6:13,14.
Nagpakunokuno ang dimatuod nga mga manalagna nga walay sapayan sang tanan nga kagarukan sa pungsod, ang kahimtangan maayo, kag ang pumuluyo may paghidait sa Dios; apang indi ini matuod. Ang paghukom sang Dios naghulat sa ila, subong ginbantala ni Jeremias sing walay kahadlok. Nabindikar ang matuod nga manalagna nga si Jeremias, indi ang dimatuod nga mga manalagna, sang ang Jerusalem ginhapay sang Babilonianhon nga mga soldado sang 607 B.C.E., ginlaglag ang templo, kag ang pumuluyo ginpamatay ukon gindala nga bihag padulong sa malayo nga Babilonia. Ang makaluluoy nga pila lamang nga nabilin sa pungsod nalagyo pa Egipto.—Jeremias 39:6-9; 43:4-7.
Ano ang ginhimo sang dimatuod nga mga manalagna? “‘Yari karon batok ako sa mga manalagna,’ siling ni Jehova, ‘nga nagakawat sang akon pulong, ang isa gikan sa isa.’ ” (Jeremias 23:30) Ginkawat sang dimatuod nga mga manalagna ang puwersa kag epekto sang mga pulong sang Dios paagi sa pagpalig-on sa katawhan nga mamati sa kabutigan sa baylo nga sa matuod nga paandam gikan sa Dios. Ginsugid nila, indi “ang dalagku nga mga buhat sang Dios,” kundi ang ila kaugalingon nga mga ideya, mga butang nga luyag pamatian sang katawhan. Ang mensahe ni Jeremias naghalin gid sa Dios, kag kon ginsunod lamang sang mga Israelinhon ang iya mga pulong, naluwas kuntani sila. ‘Ginkawat [sang dimatuod nga mga manalagna] ang mga pulong sang Dios’ kag gindala ang katawhan sa kalaglagan. Subong gid ini sa ginsiling ni Jesus nahanungod sa dimatutom nga relihiosong mga lider sang iya adlaw: “Bulag sila nga mga manugtuytoy. Gani kon ang bulag magtuytoy sa bulag, sila nga duha mahulog sa buho.”—Binuhatan 2:11; Mateo 15:14.
Subong sang adlaw ni Jeremias, may yara man karon dimatuod nga mga manalagna nga nagapangangkon nga nagatiglawas sa Dios sang Biblia; apang ginakawat man nila ang mga pulong sang Dios paagi sa pagtudlo sing mga butang nga nagapahilayo sang katawhan gikan sa ginasiling gid sang Dios paagi sa Biblia. Sa anong paagi? Sabton naton inang pamangkot nga ginagamit ang sadsaran nga panudlo sang Biblia tuhoy sa Ginharian subong talaksan.
Ang Kamatuoran Nahanungod sa Ginharian
Ang Ginharian sang Dios amo ang daku nga tema sang panudlo ni Cristo, kag ginsambit ini sing kapin sa isa ka gatos ka beses sa mga Ebanghelyo. Sa temprano nga bahin sang iya ministeryo, si Jesus nagsiling: “Kinahanglan ako magwali sang maayong balita sang ginharian sang Dios, kay sa sining katuyuan ginpadala ako.” Gintudluan niya ang iya mga sumulunod sa pagpangamuyo: “Magkari ang imo ginharian.”—Lucas 4:43; 11:2.
Ano, nian, ang Ginharian? Suno sa The New Thayer’s Greek English Lexicon, ang Griegong tinaga nga ginbadbad “ginharian” sa Biblia nagakahulugan una sang, “harianon nga gahom, paghari, pagginahom, pangulohan” kag ikaduha, “sang teritoryo nga sakop sang pagginahom sang isa ka hari.” Gikan sa sini makatarunganon nga mahinakop naton nga ang Ginharian sang Dios isa ka literal nga pangulohan nga ginagahuman sang isa ka Hari. Amo bala sini ang kahimtangan?
Huo, amo sini, kag si Jesucristo mismo ang Hari. Antes natawo si Jesus si anghel Gabriel nagsiling kay Maria: “Mangin daku sia kag tawgon nga Anak sang Labing Mataas; kag si Jehova nga Dios magahatag sa iya sang trono sang iya amay nga si David.” (Lucas 1:32) Ang pagbaton ni Jesus sing trono nagapamatuod nga sia isa ka Hari, isa ka Gumalahom sang pangulohan. Ang nagapamatuod man nga ang Ginharian isa ka literal nga pangulohan amo ang tagna ni Isaias: “Sa aton natawo ang isa ka bata, sa aton ginhatag ang isa ka anak nga lalaki: kag ang pagbulut-an mangin sa iya abaga . . . Nahanungod sang pagdugang sang iya pagbulut-an kag sang paghidait walay katapusan.”—Isaias 9:6,7, King James Version.
Diin nagagahom si Jesus? Sa Jerusalem bala? Indi. Si manalagna Daniel nakakita sing palanan-awon nahanungod kay Jesus nga nagabaton sing Ginharian, kag ang iya palanan-awon nagapahamtang kay Jesus sa langit. (Daniel 7:13, 14) Nahisanto ini sa paagi sang pagpamulong ni Jesus nahanungod sa Ginharian. Masunson niya ini gintawag nga “ang ginharian sang mga langit.” (Mateo 10:7; 11:11, 12) Nahisanto man ini sa ginsiling ni Jesus kay Pilato sang si Jesus ginbista sa atubangan niya: “Ang akon ginharian indi iya sining kalibutan. Kon ang akon ginharian iya sining kalibutan, ang akon mga alagad makig-away kuntani agod nga indi ako ikatugyan sa mga Judiyo. Apang, ang akon ginharian indi gikan sa kalibutan.” (Juan 18:36) Ang imo ministro ukon pari nagtudlo bala sa imo nga ang Ginharian ni Jesus isa ka matuod nga ginharian, nga nagagahom gikan sa langit? Ukon nagtudlo bala sia sa imo nga ang Ginharian butang lamang nga nagaluntad sa tagipusuon? Kon amo, ginakawat niya ang mga pulong sang Dios sa imo.
Ano ang kaangtanan sa ulot sang pangulohan sang Ginharian kag sang tanan nga lainlain nga sahi sang tawhanon nga pangulohan? Suno sa The Encyclopedia of Religion, nga gin-edit ni Mircea Eliade, ang Repormador nga si Martin Luther, sang nagahinun-anon sang Ginharian, nagpanugda: “Ang kalibutanon nga pangulohan . . . matawag man nga ginharian sang Dios.” Ang iban nagatudlo nga ang mga tawo, paagi sa ila kaugalingon nga mga panikasog, makahimo sang tawhanon nga mga pangulohan nga mangin kaangay sang Ginharian sang Dios. Sang 1983 ang World Council of Churches nagsiling: “Samtang nagasaksi kita sa aton matuod nga handum para sa paghidait nga may espisipiko nga mga buhat, ang Espiritu sang Dios makagamit sang aton maluya nga mga panikasog sa paghimo sang mga ginharian sining kalibutan nga mas malapit sa ginharian sang Dios.”
Apang, talupangda nga sa Pangamuyo sang Ginuo (ang “Amay Namon”), si Jesus nagtudlo sa iya mga sumulunod sa pagpangamuyo nga magkari ang Ginharian sang Dios kag didto lamang nga ginsilingan niya sila sa pagpangamuyo: “Paghimuon ang imo [Dios] kabubut-on, sa duta subong sang sa langit.” (Mateo 6:10) Sa iban nga hambal, indi mapakari sang mga tawo ang Ginharian paagi sa paghimo sang kabubut-on sang Dios. Ang pagkari sang Ginharian amo ang nagapahanabo nga ang kabubut-on sang Dios pagahimuon sa duta. Paano?
Pamatii kon ano ang ginasiling sang tagna sang Daniel kapitulo 2, bersikulo 44: “Sa mga adlaw sadto nga mga hari [tawhanon nga mga gumalahom sa tion sang katapusan] magapatindog ang Dios sang langit sing ginharian nga dili gid malaglag. . . . Papason sini ang tanan nga ginharian.” Indi katingalahan nga si Jesus nagsiling nga ang iya Ginharian indi bahin sining kalibutan! Sa baylo, ang Ginharian magalaglag sang mga ginharian, mga pangulohan, sining duta kag magabulos sa ila sa paggahom sa katawhan. Subong ginhatag sang Dios nga pangulohan sang katawhan, nian pat-uron sini nga ang kabubut-on sang Dios pagahimuon sa duta.
Ang rason tungod sinang masupog nga buhat sa bahin sang Ginharian labi nga nagaathag kon binagbinagon naton kon sin-o ang nagakontrol sining kalibutan. Si apostol Juan nagsulat: “Ang bug-os nga kalibutan yara sa gahom sang malauton.” (1 Juan 5:19) Ang “malauton” amo si Satanas nga Yawa, nga ginatawag ni Pablo nga “ang dios sining sistema sang mga butang.” (2 Corinto 4:4) Indi gid mahimo nga ang mga institusyon sa kalibutan nga ang dios amo si Satanas nga Yawa makilala upod sa Ginharian sang Dios.
Amo ini ang isa ka rason kon ngaa wala nag-entra sa politika si Jesus. Sang gintinguhaan sang mga Judiyo nga himuon sia nga hari, ginlikawan niya sila. (Juan 6:15) Subong nakita naton, prangka nga nagsiling sia kay Pilato: “Ang akon ginharian indi iya sining kalibutan.” Kag nahisanto sa sini, nagsiling sia tuhoy sa iya mga sumulunod: “Sila indi iya sang kalibutan, subong nga ako indi iya sang kalibutan.” (Juan 17:16) Busa, ang relihiosong mga lider nga nagatudlo nga ang pagkari sang Ginharian sang Dios ginapadali sang repormasyon sa sulod sining sistema sang mga butang kag nga nagapalig-on sa ila mga panong nga pangabudlayan ina nga tulumuron dimatuod nga mga manalagna. Ginakawat nila ang puwersa kag epekto sang kon ano gid ang ginasiling sang Biblia.
Ngaa Importante Ini?
Tanan bala ini isa lamang ka maalam nga argumento? Indi gid. Ang sayop nga mga panudlo nahanungod sa Ginharian sang Dios nagpatalang sa madamo kag nag-apektar pa gani sa lakat sang maragtas. Halimbawa, ang publikasyon nga Théo, isa ka Romanong Katoliko nga ensiklopedia, nagasiling: “Ang katawhan sang Dios nagapadulong sa Ginharian sang Dios nga ginsugdan ni Cristo sa duta . . . Ang iglesia amo ang binhi sining Ginharian.” Ang pagkilala sa Iglesia Katolika kaupod sa Ginharian sang Dios naghatag sa iglesia sing dakung sekular nga gahom sa mapinatihon sa disparatis nga Tungatungang Dag-on. Bisan sa karon, ang mga awtoridad sang iglesia nagatinguha sa pag-impluwensia sa lakat sang kalibutan, nagapabor sa pila ka sistema sa politika kag nagapamatok sa iban.
Ang isa ka komentarista naghatag sing isa pa ka pagtamod nga lapnag karon sang nagsiling sia: “Ang paagi sang rebolusyon amo ang ginharian bangod ang rebolusyon amo ang katawhan nga nagatipon sing tingob sa bag-ong pagkatawo, ginapukaw sang balaan nga simbulo nga ginhatag paagi sa tawo sang kamatuoran—si Jesus . . . si Gandhi . . . ang mga Berrigan.” Ang panudlo nga ang Ginharian sang Dios sarang mapauswag paagi sa aktibismo sa politika kag dipagsapak sa matuod nga mga kamatuoran nahanungod sa Ginharian nagdul-ong sa mga lider sang relihion sa pagkandidato sa politika. Nagdul-ong ini sa iban nga maulamid sa sibil nga kagamo kag nakigbahin pa sa gerilya nga pagpakig-away. Wala ini nahisanto sa kamatuoran nga ang Ginharian indi bahin sining kalibutan. Kag ang mga lider sang relihion nga nagapakigbahin sa politika bahin sang kalibutan, tuhay sa ginsiling ni Jesus nga dapat himuon sang iya matuod nga mga disipulo. Ang nagatudlo nga ang Ginharian sang Dios matigayon paagi sa politikal nga aksion dimatuod nga mga manalagna. Ginakawat nila ang pulong sang Dios sa mga tawo.
Kon ginatudlo gid sang mga lider sang relihion sang Cristiandad kon ano ang ginasiling sang Biblia, ang ila mga panong nakahibalo kuntani nga ang Ginharian sang Dios magalubad sang mga problema subong sang kaimulon, balatian, pagkadialangay sang rasa, kag pagpigos. Apang sa gintalana nga tion ini sang Dios kag sa paagi sang Dios. Indi ini paagi sa reporma sang mga sistema sa politika, nga magataliwan kon mag-abot ang Ginharian. Kon ining mga klerigo matuod nga mga manalagna, kuntani gintudlo nila sa ila mga panong nga samtang nagahulat sa pagpanghikot sang Ginharian sang Dios, masapwan nila ang matuod, hatag-Dios, praktikal nga bulig sa paglubad sa mga problema nga ginatuga sang pagkadialangay sining kalibutan.
Sa katapusan, kuntani gintudlo nila sa ila mga panong nga ang nagalain nga kahimtangan sa duta nga nagatuga sing daku nga kasubo gintagna sa Biblia kag tanda nga ang pagkari sang Ginharian malapit na. Huo, ang Ginharian sang Dios magapasilabot sa dili madugay kag magabulos sa karon nga mga kahimtangan sa politika. Daw ano gid ini nga pagpakamaayo!—Mateo 24:21, 22, 36-39; 2 Pedro 3:7; Bugna 19:11-21.
Ang Katawhan sa Idalom sang Ginharian sang Dios
Ano ang kahulugan sang pagkari sang Ginharian sang Dios para sa katawhan? Ti, mahanduraw mo bala ang imo kaugalingon nga nagabangon kada aga nga puno sang kapagsik? Wala sing isa nga kilala mo ang nagamasakit ukon nagatagumatayon. Bisan ang imo napatay nga mga hinigugma magabalik sa imo paagi sa pagkabanhaw. (Isaias 35:5,6; Juan 5:28, 29) Wala na sing mga problema sa pangabuhi ang tuga sang makagod nga komersialismo ukon dialangay nga mga sistema sa pangabuhi. May kaugalingon ikaw nga komportable nga puluy-an kag malapad nga duta nga pagatamnan sang tanan nga ginakinahanglan mo sa pagpakaon sa pamilya. (Isaias 65:21-23) Makadayandayan ka bisan diin sa bisan anong oras sa adlaw ukon sa gab-i nga wala sing kahadlok nga salakayon. Wala na sing mga inaway—wala na sing makatublag sa imo kalig-unan. Ang tanan nabalaka sa imo kaayuhan. Ang malauton wala na. Ang gugma kag pagkamatarong nagapangibabaw. Mahanduraw mo bala ina nga tion? Amo ini ang sahi sang kalibutan nga ipaluntad sang Ginharian.—Salmo 37:10, 11; 85:10-13; Miqueas 4:3, 4.
Isa lamang bala ini ka handurawan? Indi. Basaha ang mga kasulatan nga ginhatag sa naunang parapo, kag makita mo nga ang tanan nga ginasiling nagahatag sang pat-od nga mga saad sang Dios. Kon tubtob sa karon wala pa ikaw makatigayon sining matuod nga laragway sang kon ano ang sarang himuon kag pagahimuon sang Ginharian sang Dios para sa katawhan, nian may isa nga nagkawat sang pulong sang Dios sa imo.
Sing makalilipay, indi magapabilin nga amo sini ang kahimtangan. Si Jesus nagsiling nga sa aton adlaw “ining maayong balita pagaiwali sa bug-os napuy-an nga duta nga panaksi sa tanan nga kapungsuran; kag ugaling magaabot ang katapusan.” (Mateo 24:14) Ang magasin nga ginabasa mo bahin sinang pagbantala nga hilikuton. Ginapalig-on namon sa imo nga indi magpatalang sa dimatuod nga mga manalagna. Usisaa sing maayo ang Pulong sang Dios agod mahibaluan ang kamatuoran nahanungod sa Ginharian sang Dios. Nian, magpasakop sa sinang Ginharian, nga isa ka aman sang Dakung Manugbantay, si Jehova nga Dios. Sa kamatuoran, amo ini ang lamang nga paglaum sang katawhan, kag indi ini mabang-awan.
[Laragway sa pahina 5]
Si Luther nagtudlo nga ang pangulohan sang tawo sarang matamod subong Ginharian sang Dios
[Kapsion]
Sa maayong kabubut-on sang Trustess of the British Museum
[Laragway sa pahina 7]
Kaangay sang isa ka mahigugmaon nga manugbantay, si Jehova paagi sa iya Ginharian magapaluntad sang mga kahimtangan nga indi masarangan sang tawo