Magtuon sang Pagkamatinumanon Paagi sa Pagbaton sang Disiplina

HANDURAWA ang pagtindog sa ibabaw sang mataas nga bukid upod ang balatyagon nga daw yara gid sing literal sa ibabaw sang kalibutan. Daw ano ka makalilipay nga pagbatyag sing kahilwayan!

Apang ang imo kahilwayan limitado gid lamang. Ang kasuguan sang grabidad nagalatid sang imo tagsa ka hulag; ang isa ka sayop nga tikang mahimo magaresulta sa kapahamakan. Sa pihak nga bahin, daw ano ka makaalayaw mahibaluan nga ini man nga kasuguan sang grabidad nagapugong sa imo nga maglutawlutaw sa naguwa nga espasyo. Gani ang kasuguan maathag nga para sa imo kaugalingon nga kaayuhan. Ang pagbaton sang mga latid nga ginabutang sini sa imo hulag didto sa ibabaw sina nga putukputukan sang bukid mapuslanon, nagaluwas pa gani sang kabuhi.

Huo, kon kaisa ang mga kasuguan kag ang pagtuman sa sini mahimo nga nagalatid sang aton kahilwayan, apang nagahimo bala ini sang pagkamatinumanon nga dimaayo?

Kon Paano Ginatamod sang Dios ang Pagkamatinumanon

Subong ang “Dakung Manunuga,” si Jehova amo ang “tuburan sang kabuhi.” Tungod sini nga rason ang tanan niya nga mga tinuga makatarunganon nga nagakabagay nga magtuman sa iya. Nagapakita sang nagakaigo nga panimuot, ang salmista nagsulat: “Magkari kita kag magyaub; magluhod kita sa atubangan ni Jehova nga aton Magbubuhat. Kay sia aton Dios, kag kita ang katawhan sang iya halalban, kag ang mga karnero sang iya kamot.”—Manugwali 12:1; Salmo 36:9; 95:6, 7.

Kutob sa ginsuguran si Jehova nagkinahanglan sing pagkamatinumanon gikan sa iya mga tinuga. Ang padayon nga pagkabuhi ni Adan kag ni Eva sa Paraiso nagdepende sa pagkamatinumanon. (Genesis 2:​16, 17) Ginpaabot man ang pagkamatinumanon gikan sa mga anghel, bisan pa nga mas mataas sila nga dagway sang kabuhi sang sa mga tawo. Bangod ang iban sining espiritu nga mga tinuga “wala magtuman sang naghulat ang pagpailob sang Dios sa mga adlaw ni Noe,” ginsilutan sila paagi sa pagtagbong sa ila sa “mga kadadalman sang kadudulman nga itigana sa paghukom.”—1 Pedro 3:19, 20; 2 Pedro 2:4.

Sa simple nga hambal, ginatamod sang Dios ang pagkamatinumanon subong kinahanglanon agod matigayon ang iya kahamuot. Aton mabasa: “May daku bala nga kahamuot si Jehova sa mga halad-nga-sinunog kag mga halad subong sang sa pagtuman sang tingog ni Jehova? Yari karon! Ang pagtuman maayo pa sang sa halad, kag ang pagpamati sang sa sapay sang mga karnero.”—1 Samuel 15:22.

Dapat Ini Tun-an—Kon Ngaa kag Kon Paano

Ang pagkamatinumanon nagadul-ong sa isa ka matarong nga tindog upod sa Dios, gani daw ano gid ka kinahanglanon nga tun-an naton ini! Kaangay sang pagtuon sang isa ka dumuluong nga hambal, ang batasan sang pagkamatinumanon sarang matun-an samtang bata pa kita. Amo sina kon ngaa ginapadaku sang Biblia ang paghanas sa mga kabataan kutob sa ila pagkalapsag.—Josue 8:35.

Ang iban nga mga tawo karon nagasupak sa pagtamod sang Biblia, nagasiling nga ang pagkinahanglan sing pagkamatinumanon sa kabataan katumbas sa paglugos sa hunahuna. Nagapangatarungan sila nga ang mga kabataan dapat tugutan sa pagpalambo sang ila kaugalingon nga personal nga mga ideya kag mga talaksan nga pagasundon nila nga wala sing pagpasilabot sang mga hamtong.

Apang sadtong dekada 1960 sang ang madamong mga ginikanan may amo sini nga pagtamod, si Wilhelm Hansen, manuglektyur, editor, kag propesor sang sikolohiya, wala mag-ugyon. Nagsulat sia: “Para sa isa ka bata sa maaga nga halintang sang pagtubo, sa tion nga ang iya kaangtanan sa iya mga ginikanan pat-od pa, ang ‘malain’ amo ang ginadumili sang mga ginikanan kag ang ‘maayo’ amo ang ila ginarekomendar ukon ginadayaw. Busa, ang pagkamatinumanon lamang, ang nagatuytoy sa bata sa dalan sang moralidad kag sang pangunang mga kinaiya nga ang pagluntad sini nagadepende sa iya kaangtanan sa moral nga kahim-ong.”—Ipaanggid ang Hulubaton 22:15.

Ang Pulong sang Dios nagapadaku sang kinahanglanon nga tun-an ang pagkamatinumanon. Aton mabasa: “Nahibaluan ko, O GINUO, nga ang dalanon sang tawo wala sa iya kaugalingon nga luyag, ni pat-uron sang tawo ang iya dalanon sang kabuhi.” (Jeremias 10:23, The New English Bible) Ang maragtas puno sing mga halimbawa diin gindihon sang mga tawo ang ila kaugalingon nga dalanon sang kabuhi suno sa personal nga mga talaksan kag nakaagom sing mabug-at nga mga kabudlayan bangod sang paghimo sini. Ngaa nagakatabo ini sing masunson? Bangod ang mga tawo kulang sing ihibalo, kaalam, kag paghangop sa pagdihon sang ila dalanon sang kabuhi nga wala sing bulig. Malain pa sa sina, may napanubli sila nga huyog sa paghimo sing sayop nga mga desisyon. Sa gilayon pagkatapos sang Anaw, si Jehova nagsiling tuhoy sa tawo: “Ang tinutuyo sang tagipusuon sang tawo malaut kutob sa iya pagkapamatan-on.”—Genesis 8:21.

Gani, wala sing isa nga nakapanubli sang huyog nga tumanon si Jehova. Dapat naton ini ipatudok sa aton mga kabataan kag padayunon ang pagtuon sa sini sa bug-os naton nga kabuhi. Ang tagsatagsa sa aton nagakinahanglan nga palambuon ang kahimtangan sang tagipusuon ni Hari David, nga nagsulat: “Ipakita sa akon ang imo mga dalanon, O Jehova; tudlui ako sang imo mga banas. Tuytuyi ako sa imo kamatuoran kag tudlui ako, kay ikaw amo ang Dios sang akon kaluwasan. Sa imo nagahulat ako sa bug-os nga adlaw.”—Salmo 25:4, 5.

Itudlo ang Pagkamatinumanon Paagi sa Pagtuman

Ang iloy kag amay-amay ni Jesus nakahibalo gid sang mga sirkunstansia nga nagapalibot sa pagkatawo ni Jesus. Busa narealisar nila nga may importante sia nga papel sa katumanan sang mga katuyuan ni Jehova. (Ipaanggid ang Lucas 1:35, 46, 47.) Sa ila kaso ang mga tinaga “Yari karon! Ang mga anak panublion gikan kay Jehova” may pinasahi nga kahulugan. (Salmo 127:3) Ginbaton nila sing bug-os ang ila daku nga responsabilidad kag busa maabtik nila nga gintuman ang balaan nga mga sugo, subong sang ginsugo sila nga magpalagyo pakadto sa Egipto ukon sang ulihi magkadto sa Galilea.—Mateo 2:1-23.

Ginbaton man sang mga ginikanan ni Jesus ang ila responsabilidad nahanungod sa disiplina. Matuod, sang wala pa sia mangin tawo, si Jesus pirme matinumanon. Apang samtang sa duta, natun-an niya ang pagkamatinumanon sa idalom sang bag-o gid nga mga sirkunstansia. Una, dapat sia magtuman sa dihimpit nga mga ginikanan bangod bisan ang isa ka himpit nga bata nagakinahanglan sing disiplina sa dagway sang panudlo kag edukasyon. Gin-aman ini sang iya mga ginikanan. Ang disiplina sa dagway sang silot, sa pihak nga bahin, indi kinahanglan. Si Jesus pirme nagtuman; indi gid kinahanglan nga singganan sia sing makaduha. Aton mabasa: “Nian nagpauli sia kaupod [sang iya mga ginikanan] sa Nasaret kag nagmatinumanon sa ila.”—Lucas 2:51, Phillips.

Nakahibalo man sanday Jose kag Maria kon paano tudluan si Jesus paagi sa halimbawa. Aton mabasa, halimbawa, nga “ang iya mga ginikanan naanad sa pagkadto tuig-tuig sa Jerusalem sa piesta sang paskuwa.” (Lucas 2:41) Paagi sa paghimos nga dalhon ang iya pamilya, ginpakita ni Jose nga interesado sia sa ila espirituwal nga kaayuhan kag nga gintamod niya sing serioso ang pagsimba kay Jehova. Sa kaanggid nga mga paagi, ang mga ginikanan paagi sa ila kaugalingon nga pagkamatinumanon nahanungod sa pagsimba sarang makatudlo sang pagkamatinumanon sa ila mga kabataan karon.

Bangod sang maayo nga pagdisiplina sa pagkamatarong nanday Jose kag Maria, “si Jesus nagdugang sa kaalam kag sa kataason kag nahamut-an sang Dios kag sang mga tawo.” Daw ano kaayo nga halimbawa para sundon sang Cristianong mga ginikanan karon!—Lucas 2:52.

“Tumana . . . sa Tanan nga Butang”

“Mga kabataan, tumana ang inyo mga ginikanan sa tanan nga butang, kay ini kalahamut-an sa Ginuo.” (Colosas 3:20) Si Jesus nangin matinumanon sa iya mga ginikanan sa tanan nga butang bangod ang ila pagkamatinumanon kay Jehova nagpugong sa ila sa pagpatuman kay Jesus—ukon sa iya mga utod nga lalaki kag babayi sa iloy—sang bisan ano nga supak sa kabubut-on ni Jehova.

Madamong mga ginikanan sa karon ang madinalag-on man nga nagatudlo sa ila mga kabataan nga magmatinumanon sa tanan nga butang. Pamatii ang tatlo ka amay, nga, ang mga adlaw sang ila pagpadaku sa mga kabataan yara karon sa likod nila, nagaalagad karon sa isa ka sanga sang Watch Tower Society.

Si Theo nagasugid sa kon paano nila ginpadaku sang iya asawa ang lima ka anak nga lalaki. Nagasiling sia: “Importante ipahibalo sa mga kabataan kutob gid sa ginsuguran nga kami nga mga dalagku nagahimo man sing sayop. Sing masubo, ginasulit pa namon ini kag kinahanglan nga pirme mangayo sa aton langitnon nga Amay sing kapatawaran kag sing bulig. Hungod namon nga ginapabay-an nga makita sang amon mga kabataan nga subong nga sila nagahimud-os sa mga kabalaka sang pamatan-on, nagahimud-os kami sa mga kabalaka sang mga hamtong.”

Agod makatuon ang bata sang pagkamatinumanon, ang mahigugmaon nga kaangtanan sa ulot niya kag sang iya mga ginikanan kinahanglanon. Si Hermann nagasiling tuhoy sa iya asawa: “Indi lamang sia ang iloy sang mga bata nga lalaki kundi abyan man nila. Gin-apresyar nila ini, gani indi mabudlay para sa ila ang magtuman.” Nian nagadugang sang mabuligon nga laygay sa kon paano pauswagon ang ginikanan-bata nga kaangtanan, sia nagasiling: “Ginhungod namon nga wala kami sing makina sa paghugas sing pinggan sa mga pila ka tuig, agod ang mga pinggan dapat hugasan kag pamalhon paagi sa kamot. Ang amon mga anak nga lalaki gintangdo sa pagpamala, sing buslanay. Wala na sing maayo pa nga tion para sa dipormal nga komunikasyon.”

Ang mahigugmaon nga ginikanan-bata nga kaangtanan nagapanghikot subong isa ka modelo para sa kaangtanan nga dapat tigayunon sang isa ka Cristiano upod kay Jehova. Si Rudolf nagapaathag kon paano nila sang iya asawa ginbuligan ang ila duha ka anak nga lalaki sa pagtukod sina nga kaangtanan: “Ang amon sadsaran amo ang isa ka regular nga pagtuon sang pamilya. Gintangdo namon sa mga kabataan ang madamong nagakaigo nga mga topiko para ipapanalawsaw. Ginhimo man namon sing dungan ang amon pagbasa sang Biblia kag nian ginhambalan ang materyal. Nakita sang amon mga kabataan nga si Jehova nagapaabot sang pagkamatinumanon gikan sa mga ginikanan, indi lamang gikan sa mga kabataan.”

Nahangpan sang Cristianong mga ginikanan nga ang ginbugna nga teksto nga “Ang mga pagsabdong sang disiplina amo ang dalan sang kabuhi” naaplikar sa ila kag sa ila man mga kabataan. Gani samtang ang mga kabataan may obligasyon nga magmatinumanon sa ila mga ginikanan sa tanan nga butang, ang mga ginikanan dapat man magmatinumanon sa tanan nga butang nga ginapatuman ni Jehova sa ila. Luwas nga nagapabakud sang ginikanan-bata nga kaangtanan, ang mga ginikanan kag mga kabataan maluyag nga pabakuron ang ila kaangtanan upod sa Dios.—Hulubaton 6:23.

Tamda sing Positibo ang Pagkamatinumanon

Daw ano gid ang aton pagpasalamat nga ang Pulong sang Dios nagaaman sinang praktikal nga laygay nahanungod sa pagpadaku sa mga kabataan! (Tan-awa ang kahon.) Ang mga kabataan nga nagatuon sing pagkamatinumanon gikan sa mga ginikanan nga nagadisiplina sa ila sa pagkamatarong amo ang matuod nga tuburan sang kalipay para sa bug-os nga Cristianong paghiliutod.

Sanglit ang pagkamatinumanon sa Dios nagakahulugan sing kabuhi, dapat naton likawan bisan ang pagbinagbinag sang ideya nga untaton ang mga pagdumili nga ginahatag sang mga sugo sang Dios sa aton personal nga kahilwayan—bisan sing umalagi lamang. Handurawa, halimbawa, nga mapauntat naton sa makadali ang kasuguan sang grabidad. Daw ano gid ka daku ang aton kakunyag nga makalupad kita halin sa putukputukan sang bukid pakadto sa kahawaan nga wala sing nagapugong sa aton kahilwayan! Apang ano ang matabo kon magabalik liwat ang tanan sa normal? Hunahunaa ang nagahulat sa aton nga pagkahulog!

Ang pagtuon sing pagkamatinumanon paagi sa pagbaton sang disiplina nagaamot sa pagpalambo sang isa ka timbang nga personalidad kag nagabulig sa aton sa paghibalo sang aton mga limitasyon. Nagabulig ini sa aton nga malikawan ang mangin palapangayo kag disensitibo sa mga kinamatarong kag mga kinahanglanon sang iban. Nagabulig ini sa aton nga malikawan ang mga pangduhaduha. Sa malip-ot nga hambal, nagaresulta ini sa kalipay.

Gani isa man ikaw ka hamtong ukon bata, tun-i ang pagkamatinumanon paagi sa pagbaton sang disiplina agod “magmaayo [ini] sa imo” kag “magkabuhi ka sing malawig sa duta.” (Efeso 6:1-3) Sin-o ang luyag nga ibutang sa katalagman ang iya paglaum nga magkabuhi sing dayon paagi sa indi pagtuon sang pagkamatinumanon paagi sa indi pagbaton sang disiplina?—Juan 11:26.

[Kahon sa pahina 29]

MGA GINIKANAN, ITUDLO ANG PAGKAMATINUMANON PAAGI SA PAGDISIPLINA SA PAGKAMATARONG

1. Magdisiplina sa sadsaran sang Makasulatanhon nga mga kasuguan kag mga prinsipio.

2. Magdisiplina indi lamang paagi sa pagsugo sang pagkamatinumanon kundi paagi sa pagpaathag kon ngaa ang pagkamatinumanon amo ang dalanon sang kaalam.—Mateo 11:19b.

3. Indi magdisiplina sa kaakig ukon nga may pagsinggit.—Efeso 4:31, 32.

4. Magdisiplina sa sulod sang kainit sang isa ka mahigugmaon kag mainulikdon nga kaangtanan.—Colosas 3:21; 1 Tesalonica 2:7, 8; Hebreo 12:5-8.

5. Disiplinaha ang kabataan kutob sa pagkabata.—2 Timoteo 3:14, 15.

6. Magdisiplina pirme kag sing mapinadayunon.—Deuteronomio 6:6-9; 1 Tesalonica 2:11, 12.

7. Disiplinaha anay ang imo kaugalingon kag sa amo nagatudlo paagi sa halimbawa.—Juan 13:15; ipaanggid ang Mateo 23:2, 3.

8. Magdisiplina upod ang bug-os nga pagsalig kay Jehova, nagapangabay sang iya bulig sa pangamuyo.—Hukom 13:8-10.

[Laragway sa pahina 28]

“Ang pagsabdong sang disiplina amo ang dalanon sang kabuhi”