Ang Biblia—Isa ka Praktikal nga Tuytoy Para sa Modernong Tawo

“Ang bug-os nga kasulatan ginbugna sang Dios kag mapuslanon nga magamit . . . sa pagtuytoy sa kabuhi sang katawhan.”​—⁠2 Timoteo 3:​16, “The Jerusalem Bible.”

INING kasulatan nagapaathag sang sadsaran nga rason kon ngaa ang Biblia praktikal para sa aton adlaw karon. Ginbugna ini sang Dios. Sanglit ang Dios ang nagtuga sa aton, wala na sing iban pa nga nakahibalo sang aton lawas, hunahuna, balatyagon, kag kinahanglanon sing kapin pa sa iya. Ang Israelinhon nga hari anay nga si David nagsiling tuhoy kay Jehova nga Dios: “Ang imo mga mata nakakita sang akon wala mahuman nga kinaugali, kag sa imo tulun-an nasulat na sila tanan.” (Salmo 139:16) Kon kilala gid kita sang aton Manunuga, nian makatarunganon nga ang iya laygay kag lugpay kon paano kita magmalipayon kag magmadinalag-on sa kabuhi takus usisaon.

Ginapamatud-an sang eksperiensia nga ang mga prinsipio sang Biblia praktikal kag realistiko para sa aton adlaw. Espisipiko man ini. Ang masunod amo ang apat ka halimbawa nga nagailustrar sang pagkapraktikal sang Biblia para sa adlaw-adlaw:

Mga Relasyon sa Isigkatawo kag Personal nga Paggawi: Ginapalig-on sang Biblia ang isa ka maayong talaksan sang personal nga paggawi nga makadul-ong sa maayo, madinalag-on nga relasyon sa iban. Halimbawa, ang pungsod sang Israel ginsugo anay: “Dili ka magtimalos ukon magtago sing bisan anong dumot . . . kag higugmaon mo ang imo isigkatawo subong sang imo kaugalingon.” (Levitico 19:18) Bisan pa indi kita sakop sang kasuguan para sa mga Israelinhon, ang pagsunod sa Biblikanhon nga mga prinsipio sini makabulig sa aton nga mangin mahidaiton sa aton isigkatawo. Handurawa, halimbawa, kon pila ka problema ang malubad kon ang kada isa magtinguha sa pagpalambo sang espirituwal nga mga kinaiya nga masapwan sa Galacia 5:​22, 23: “Ang bunga sang espiritu amo ang gugma, kalipay, paghidait, pagbatas, pagkalulo, pagkaayo, pagkatutom, pagkamapainubuson, pagpugong sang kaugalingon. Batok sa amo walay kasuguan.”​—⁠Ipaanggid ang Roma 8:​5, 6.

Sing dimakalilipay, kon magbaskog ang mga pag-ipit sang kabuhi, masami nga nagautwas ang kahuol kag pagbangigay. Sa sina nga mga kahimtangan, ang pag-aplikar sang nagapaandam nga mga tinaga nga masapwan sa Hulubaton 29:11 makaamlig sa aton gikan sa daku nga problema. “Ang buangbuang nagamitlang sang iya bug-os nga kaakig, apang ang tawo nga maalam nagapugong sini kag nagapalinong sini.”​—⁠Ipaanggid ang Hulubaton 15:1; Mateo 7:12; Colosas 3:​12-14.

Maayong laygay​—⁠apang epektibo bala ini sa matuod nga kabuhi? Binagbinaga ang halimbawa sang isa ka tawo sa Pransya nga may daku nga problema sa iya panimuot. Indi na maisip ang mga tion nga naulamid sia sa gamo, kag nabilanggo pa sia, bangod sang iya pagpakig-away. Ang iya pagkasampaton sa boksing nagpalain pa sang kahimtangan. Isa ka bes nag-away sila sang iya amay. Antes sia makamaradmad, naghamyangon ang iya amay sa isa lamang niya ka tapungol. Bangod sini, naguba ang ila relasyon.

Samtang, nasalapuan sini nga tawo ang mga Saksi ni Jehova kag nagsugod sia sa pagtuon sang mga prinsipio sang Biblia. Nagpahulag ini sa iya nga usisaon sing serioso ang iya pagpakig-angot sa iban. Sa daku nga pagpanikasog nagsugod sa pagbag-o ang iya personal nga paggawi, kag sia nangin kapin ka mahidaiton. Nian isa ka adlaw ini nga tawo nagbalik sa iya amay agod makighidait sa iya. Nahamuot gid ang iya amay sa mga pagbag-o nga nahimo sang iya anak gani napasag-uli ang ila maayong relasyon.

Isa ini sang madamong halimbawa nga nagapamatuod sa pagkamaminatud-on sang mga pulong ni apostol Pablo: “Kay ang pulong sang Dios buhi kag gamhanan kag matalom pa sa bisan ano nga espada nga duha sing sulab . . . kag nagahantop sang mga hunahuna kag mga tinutuyo sang tagipusuon.”​—⁠Hebreo 4:⁠12.

Pagkabuhi sang Pamilya: Malipayon bala ang inyo pamilya? Madamo nga pamilya ang indi malipayon. “Napat-od na karon nga ang kabuhi sang pamilya bilang isa ka institusyon yara sa katalagman,” komento sang The Natal Witness, isa ka pamantalaan sa Bagatnan nga Aprika, kag nagdugang pa nga “ang kabataan karon nagakatawo sa isa ka nagbag-o na nga katilingban.”

Apang, ang Biblia puno sing praktikal nga laygay nga gintuyo agod buligan ang mga pamilya nga magmadinalag-on bisan pa mag-utwas ang mga problema. Tuhoy sa papel sang mga bana, halimbawa, ang Biblia nagasiling: “Dapat higugmaon sang mga bana ang ila mga asawa subong sang ila kaugalingon nga mga lawas.” Kon tumanon ini sang bana, ang iya asawa malipay man sa pagbalos paagi sa pagpakita sing “tudok nga pagtahod para sa iya bana.” (Efeso 5:​25-29, 33) Ang relasyon sang mga ginikanan kag kabataan ginkomentuhan sa Efeso 6:4: “Kag kamo nga, mga amay, dili ninyo pagpaakiga ang inyo mga anak, kundi sagura sila sa disiplina kag sa pagtuytoy ni Jehova sa hunahuna.” Nian, ini man, magatuga sing isa ka atmospera sa sulod sang pamilya diin mas mahapos nga sundon sang kabataan ang sugo sang Biblia kag mangin matinumanon sa ila mga ginikanan.​—⁠Efeso 6:⁠1.

Ang bag-o lang masambit nga impormasyon isa lamang ka halimbawa sang komentaryo sang Biblia tuhoy sa kabuhi sang pamilya. Paagi sa pagsunod sa tuytoy sang Dios, madamo ang nakasapo sing kadalag-an kag kalipay sa puluy-an. Si Edward, nga may duha ka anak, nagpaathag sang mga benepisyo nga iya natigayon paagi sa pag-aplikar sang mga prinsipio sang Biblia. “Daw mabulagay na kami sadto sang akon asawa,” hinumdom niya. “Indi maayo ang akon relasyon sa akon mga anak. Ang lamang nga butang nga nagpatingob sa amon amo ang amon pag-aplikar sang ginasiling sang Biblia tuhoy sa pagkabuhi sang pamilya.”​—⁠Hulubaton 13:24; 24:3; Colosas 3:​18-21; 1 Pedro 3:​1-7.

Kapagros sa Hunahuna, sa Lawas, kag sa Emosyon: Ginpakita sang isa ka panalawsaw nga, sa isa ka kasangkaron, ang mapagros nga lawas sang isa ka tawo naangot sa kapagros sang iya hunahuna kag emosyon. “Ang kinaandan nga mga tanda sang kahuol,” siling sang The World Book Encyclopedia, “nagalakip sang nagadasig nga pitik sang tagipusuon, mas mataas nga presyon sang dugo, pagpalanghugot sang kaunuran, kapung-aw sa hunahuna, kag diikasarang sa pagkonsentrar.” Apang, ang iban nagapati nga ang masingki nga mga buhat isa ka paagi agod mahaw-as ang kahuol. “Ang pagboksing isa ka maayo nga panghaw-as sa kahuol,” siling sang isa ka pamantalaan sa Bagatnan nga Aprika, nga The Star. Ginbalikwat sini ang ginsiling sang isa ka consultant sa maayong lawas nga si Jannie Claasens: “Kon nangin makapalaslaw ang bug-os nga adlaw sang isa ka babayi, sarang niya mahaw-as ang iya kahuol paagi sa pagsumbag sa punching bag.”

Apang, indi bala mas maayo nga tun-an kon paano makontrol ang ginabangdan sang kapaslawan? Sa magasin nga Stress​—⁠The Modern Scourge, si Dr. Michael Slutzkin nagasiling nga ang “pagkilala sa kahuol . . . importante, bangod madamo sang mga kabangdanan ang may remedyo.” Nagdugang pa sia nga ang “pagkontrol sa kahuol . . . makabulig pa sa proseso sang pag-ayo sa nanuhaytuhay nga mga kahimtangan.”

Ginapaathag sang Biblia ang isa ka epektibo gid nga paagi sa pagkontrol sa kahuol: “Dili kamo magkabalaka sa bisan ano, kundi sa tagsa ka butang sa pangamuyo kag pag-ampo nga may pagpasalamat ipakilala sa Dios ang inyo mga pangabay; kag ang paghidait sang Dios nga nagalabaw sa tanan nga paghangop magatipig sang inyo tagipusuon kag inyo mga painuino paagi kay Cristo Jesus.” (Filipos 4:​6, 7) Ang pagkontrol sa kahuol sa sining paagi may madamo nga bentaha​—⁠bisan sa pisikal. Amo ini ang ginsiling sang isa ka hulubaton sa Biblia: “Ang malinong nga tagipusuon amo ang kabuhi sang unod.” (Hulubaton 14:30) Ang isa pa ka hulubaton nagasiling: “Ang tagipusuon nga malipayon maayo nga bulong, apang ang espiritu nga buong nagapamala sang mga tul-an.”​—⁠Hulubaton 17:⁠22.

Sa pagtinguha nga likawan ang kahuol kag pag-ipit, madamo ang nagasandig sa tabako, alkohol, kag mga droga. Ang halit nga ginatuga sina nga pagkagiyan may malig-on nga pamatuod. Apang, ang ginasakdag gihapon sang Biblia amo ang pagpabilin nga matinlo gikan sa “tanan nga kadagtaan sang lawas.” (2 Corinto 7:1; ipaanggid ang Hulubaton 23:​29-35.) Sa pagkamatuod, ang paglikaw sa sinang makahalalit nga buhat isa ka praktikal nga pangamlig sa kalibutan karon.

Trabaho, Kuwarta, kag Pagkabunayag: Ang pagkatamaran wala gid sing kaayuhan. “Ang matamad indi mag-arado bangod sang tigtulugnaw; busa magapakilimos sia sa tig-alani, kag wala sia,” siling sang Hulubaton 20:⁠4. Ang pagpangabudlay sing lakas, sa pihak nga bahin, mapuslanon. “Ang nagpangawat dili na magpangawat,” siling sang Efeso 4:28. Ginadugang sining kasulatan nga maayo pa para sa isa nga “magpangabudlay sia, nga nagabuhat sa iya mga kamot sang butang nga maayo, agod nga may ikahatag sia sa mga nawad-an.”​—⁠Ipaanggid ang Hulubaton 13:⁠4.

Nahibaluan mo bala nga ang mga prinsipio sang Biblia maaplikar man bisan sa mga relasyon sa ginatrabahuan? Kaangay sang “mga ulipon” sang panahon sang Biblia, nagakaigo para sa mga mamumugon nga ‘tumanon sa tanan nga butang ang [ila] mga agalon sa undanon nga kahulugan.’ Ang mga boss, ukon “mga agalon,” sa pihak nga bahin, dapat man ‘magbuhat sing matarong kag nagakaangay’ sa ila mga mamumugon.​—⁠Colosas 3:​22-24; 4:1; ipaanggid ang 1 Pedro 2:​18-20.

Madamo ang ginasiling sang Biblia nahanungod sa bunayag nga mga padugi sa negosyo. Bisan pa makapasubo nga kulang ini karon, ang pagkabunayag masami nga ginakilala kag ginaapresyar subong isa ka halandumon nga kinaiya. Amo sini ang ginapadaku sang Biblia. Si Jesus nagsiling anay: “Ang tawo nga matutom sa diutay gid matutom man sa madamo, kag ang tawo nga dimatarong sa diutay gid dimatarong man sa madamo.”​—⁠Lucas 16:10; ipaanggid ang Hulubaton 20:10; 22:​22, 23; Lucas 6:⁠31.

Sa isa ka pungsod sang Aprika, daku ang kinawatay kag dinayaay sa industriya sang brilyante. Gindesisyunan nga islan ang manugdumala. Ang mga ministro sang gobierno ginpangabay sa pagsumiter sing mga ngalan sang mga tawo nga ginabanta nila nagakabagay para sa posisyon. Sang magsapol ang gabinete sang gobierno sa pagdesisyon, ang mga ngalan isa-isa nga ginpanguha, bangod labi na sa pagpangdaya. Sang ulihi, nag-abot sila sa katapusan nga ngalan sa listahan​—⁠ang pinili sang presidente.

“Apang indi sia katapo sang partido!” pamatok sang isa ka ministro.

Ang presidente nagsabat nga indi ini isa ka politikanhon nga posisyon.

“Isa sia sang mga Saksi ni Jehova,” siling sang isa pa.

“Amo kon ngaa sia ang makakuha sang trabaho,” siling sang presidente. Dayon nagdugang sia: “Nahibaluan naton nga bunayag sila, kag amo sini nga sahi sang tawo ang kinahanglan naton. Nahibaluan naton nga masaligan naton sia.”

Huo, masami mapamatud-an sang mga tawo nga nagaaplikar sang mga prinsipio sang Biblia nga ini para sa ila kaayuhan bisan sa karon nga kalibutan.

Pakabahandia ang Praktikal nga Kaalam

Nabinagbinag naton ang diutay lamang nga halimbawa sang kon ano ang buot silingon sang ‘pagpangita sa ihibalo sang Dios.’ (Hulubaton 2:​1-9) Ang isa ka manggad sang mapuslanon, praktikal nga laygay masapwan sa Biblia. Ang mga prinsipio nga may kaangtanan sa pagkatinlo, pagkapisan, komunikasyon, sekso, diborsio, pagbayad sing mga buhis, pag-atubang sa mga pagkatuhay sang personalidad, kag pagbatas sang kaimulon pila lamang sang mga bahin sang kabuhi nga ginabinagbinag sang Biblia. Minilyon ang magapamatuod nga ang kasangkaron sang kadalag-an kag kapaslawan sa ila kabuhi nasandig sa kasangkaron sang ila pag-aplikar sang mga prinsipio sang Biblia.

Bisan pa ginagarantiyahan ang pagkapraktikal sang Biblia sa karon, nagatanyag man ini sing madamo nga mga benepisyo sa palaabuton. Halimbawa, ang Biblia nagasaad nga ang gamot nga mga kabangdanan sang kasakit kag pag-antos sa kalibutan karon pagatadlungon sa indi madugay paagi sa pagpasilabot sang Dios.​—⁠Daniel 2:44; 2 Pedro 3:​11-13; Bugna 21:​1-5.

Busa, ginapalig-on namon kamo nga tun-an ang Biblia tubtob sa masarangan ninyo. Kon wala kamo sing Biblia, siguraduha nga makatigayon sing isa ka kopya sini. Ang mga manugbalhag sining magasin malipay sa pagbulig sa inyo. Subong nga ang madamo nakabenepisyo paagi sa pag-aplikar sang praktikal nga mga panugda gikan sa Biblia, mabuligan man kamo sa pag-apresyar sang bili sang Pulong sang Dios, sa karon kag sa palaabuton.

[Piktyur sa pahina 7]

Ang Biblia isa ka praktikal nga tuytoy agod mangin malipayon ang pamilya