Mga Manugbantay kag mga Karnero sa Teokrasya

“Si Jehova aton Hukom, si Jehova aton Manughatag sing kasuguan, si Jehova aton Hari; sia magaluwas sa aton.”​—⁠ISAIAS 33:⁠22.

1. Paano masiling nga ang unang-siglo nga mga Cristiano kag ang mga Cristiano karon teokrasya?

ANG teokrasya nagakahulugan sing pagginahom sang Dios. Nagalakip ini sang pagbaton sa awtoridad ni Jehova kag pagsunod sa iya mga panuytoy kag mga instruksion sa dalagku kag magagmay nga mga desisyon nga ginahimo naton sa kabuhi. Ang unang-siglo nga kongregasyon isa ka matuod nga teokrasya. Ang mga Cristiano sadto makasiling sing tampad: “Si Jehova aton Hukom, si Jehova aton Manughatag sing kasuguan, si Jehova aton Hari.” (Isaias 33:22) Paagi sa hinaplas nga nagkalabilin subong ang sentro sini, ang organisasyon ni Jehova nga Dios karon isa man ka matuod nga teokrasya.

Sa Anong mga Paagi Kita Teokratiko Karon?

2. Ano ang isa ka paagi nga ang mga Saksi ni Jehova nagapasakop sa pagginahom ni Jehova?

² Paano kita makasiling nga ang dutan-on nga organisasyon ni Jehova teokrasya? Bangod ang mga katapo sini nagapasakop gid sa pagginahom ni Jehova. Kag ginasunod nila ang pagpanguna ni Jesucristo, ang isa nga ginpalingkod ni Jehova sa trono subong Hari. Halimbawa, sa panahon sang katapusan, ining direkta nga sugo halin sa Dakung Teokrata ginpaalinton kay Jesus: “Gamita ang imo galab kag mag-ani ka, kay nag-abot na ang takna sang pag-ani, kay ang alanyon sang duta luntay na.” (Bugna 14:15) Si Jesus nagatuman kag nagahimo sang ani sa duta. Ginasakdag sang mga Cristiano ang ila Hari sa sining daku nga hilikuton paagi sa makugi nga pagbantala sang maayong balita kag paghimo sing mga disipulo. (Mateo 28:19; Marcos 13:10; Binuhatan 1:⁠8) Sa sining paagi, mga masigkamanugpangabudlay man sila ni Jehova, ang Dakung Teokrata.​—⁠1 Corinto 3:⁠9.

3. Paano ang mga Cristiano nagapasakop sa teokrasya may kaangtanan sa moralidad?

³ Sa paggawi man, ang mga Cristiano nagapasakop sa paggahom sang Dios. Si Jesus nagsiling: “Ang nagabuhat sang kamatuoran nagapalapit sa kapawa, agod nga ang iya mga buhat mapahayag nga napanghimo sa Dios.” (Juan 3:21) Karon, may yara walay katapusan nga mga binais tuhoy sa mga talaksan sang nagakaigo nga paggawi, apang ini nga mga binais wala sing duog sa tunga sang mga Cristiano. Ginatamod nila subong imoral kon ano ang ginasiling ni Jehova nga imoral, kag ginalikawan nila ini kaangay sang salot! Ginaatipan man nila ang ila mga panimalay, ginatuman ang ila mga ginikanan, kag nagapabilin nga nagapasakop sa mataas nga mga awtoridad. (Efeso 5:​3-5, 22-33; 6:​1-4; 1 Timoteo 5:8; Tito 3:⁠1) Busa, nagapanghikot sila sing teokratiko, nga nahisuno sa Dios.

4. Anong sayop nga mga panimuot ang ginpadayag nanday Adan kag Eva kag Saul, kag paano ang mga Cristiano nagapakita sing tuhay nga panimuot?

⁴ Nadula nanday Adan kag Eva ang Paraiso bangod luyag nila maghimo sang ila kaugalingon nga mga desisyon kon ano ang husto kag kon ano ang sala. Kabaliskaran gid ang luyag ni Jesus. Sia nagsiling: “Wala ako nagatinguha sang akon kaugalingon nga kabubut-on, kundi sang kabubut-on sang nagpadala sa akon.” Amo man sini ang ginatinguhaan sang mga Cristiano. (Juan 5:30; Lucas 22:42; Roma 12:2; Hebreo 10:⁠7) Si Saul, ang unang hari sang Israel, nagtuman kay Jehova​—⁠apang sing bahin lamang. Bangod sini ginsikway sia. Ginsilingan sia ni Samuel: “Ang pagtuman maayo pa sangsa halad, ang pagpamati sangsa sapay sang mga karnero.” (1 Samuel 15:22) Teokratiko bala ang pagsunod sa kabubut-on ni Jehova tubtob sa isa ka kasangkaron lamang, ayhan paagi sa pagkamangin tayuyon sa pagbantala nga hilikuton ukon pagtambong sa miting, kag nian magkompromiso tuhoy sa moralidad ukon sa pila iban pa nga paagi? Siempre indi! Ginapanikasugan naton nga ‘himuon ang kabubut-on sang Dios sing bug-os kalag.’ (Efeso 6:6; 1 Pedro 4:​1, 2) Indi kaangay ni Saul, nagapasakop kita sing bug-os sa paggahom sang Dios.

Modernong Teokrasya

5, 6. Paano ginapakig-angutan ni Jehova ang katawhan karon, kag sa ano nagaresulta ang pagkooperar sa sining kahimusan?

⁵ Sang nagligad, si Jehova naggahom kag nagsugid sang kamatuoran paagi sa mga indibiduwal, subong sang mga manalagna, mga hari, kag mga apostoles. Karon, indi na amo sina; wala na sing inspirado nga mga manalagna ukon mga apostoles. Sa baylo, si Jesus nagsiling nga sa panahon sang iya harianon nga presensia, ipakilala niya ang matutom nga hubon sang mga sumulunod, ang “matutom kag mainandamon nga ulipon,” kag tangduan ini sang tanan niya nga mga pagkabutang. (Mateo 24:​45-47; Isaias 43:10) Sang 1919 ina nga ulipon nakilal-an subong ang nagkalabilin sang hinaplas nga mga Cristiano. Sugod sadto, subong ginatiglawas sang Nagagahom nga Hubon sang mga Saksi ni Jehova, nangin sentro ini sang teokrasya sa duta. Sa palibot sang kalibutan, ang Nagagahom nga Hubon ginatiglawas sang mga Komite sang Sanga, mga nagalakbay nga manugtatap, kag mga gulang sa kongregasyon.

⁶ Ang pagkooperar sa teokratikong organisasyon isa ka importante nga bahin sang pagpasakop sa teokrasya. Ina nga pagkooperar nagaamot sa paghiusa kag kahim-ong sa bug-os nga kalibutan sa “bug-os nga paghiliupod sang mga kauturan.” (1 Pedro 2:17) Ini man, nagapahamuot kay Jehova, nga “indi Dios sang kagamo, kundi sang paghidait.”​—⁠1 Corinto 14:⁠33.

Mga Gulang sa Teokrasya

7. Ngaa masiling nga ang Cristianong mga gulang gintangdo sing teokratiko?

⁷ Ang tanan nga gintangdo nga mga tigulang nga lalaki, ano man ang ila posisyon sang awtoridad, nagatuman sang mga kalipikasyon nga nabalay sa Biblia para sa palangakuan sang pagkamanugtatap, ukon pagkatigulang. (1 Timoteo 3:​1-7; Tito 1:​5-9) Dugang pa, ang pinamulong ni Pablo sa mga gulang sa Efeso naaplikar sa tanan nga mga gulang: “Tatapa ang inyo mga kaugalingon kag ang bug-os nga panong, nga sa ila ginhimo kamo sang balaan nga espiritu nga mga manugtatap, sa pagbantay sa kongregasyon sang Dios.” (Binuhatan 20:28) Huo, ang mga gulang gintangdo sang balaan nga espiritu, nga nagahalin kay Jehova nga Dios. (Juan 14:26) Ang pagtangdo sa ila teokratiko. Dugang pa, ginabantayan nila ang panong sang Dios. Ang panong iya ni Jehova, indi sang mga gulang. Ini teokrasya.

8. Ano ang kinaandan nga mga responsabilidad sang mga gulang karon?

⁸ Sa iya sulat sa mga taga-Efeso, ginbalay ni apostol Pablo ang kinaandan nga mga responsabilidad sang mga gulang, nga nagasiling: “Ginhatag niya sa iban nga mag-apostoles, sa iban nga magmanalagna, sa iban nga mag-ebanghelisador, sa iban nga magmanugbantay kag magmanunudlo, nga sa paghimpit sang mga balaan, sa buluhaton sang pagpanghikot, sa pagpalig-on sang lawas ni Cristo.” (Efeso 4:​11, 12) Ang mga apostoles kag mga manalagna nagtaliwan upod sa pagkalapsag sang “lawas ni Cristo.” (Ipaanggid ang 1 Corinto 13:⁠8.) Apang ang mga gulang masako gihapon sa pag-ebanghelyo, pagbantay, kag pagpanudlo.​—⁠2 Timoteo 4:2; Tito 1:⁠9.

9. Paano dapat ihanda sang mga gulang ang ila kaugalingon sa pagtiglawas sa kabubut-on sang Dios sa kongregasyon?

⁹ Sanglit ang teokrasya pagginahom sang Dios, ang epektibo nga mga gulang pamilyar gid sa kabubut-on sang Dios. Si Josue ginsugo nga basahon ang Kasuguan adlaw-adlaw. Dapat man basahon kag konsultahon sang mga gulang ang mga Kasulatan sing tayuyon kag hibaluon sing maayo ang mga literatura sa Biblia nga ginbalhag sang matutom kag mainandamon nga ulipon. (2 Timoteo 3:​14, 15) Nagalakip ini sang Lalantawan kag Magmata! nga mga magasin kag sang iban pa nga mga publikasyon nga nagapakita kon paano naaplikar ang mga prinsipio sang Biblia sa espesipiko nga mga sitwasyon.⁠a Apang, samtang importante para sa isa ka gulang nga hibaluon kag sundon ang mga panuytoy nga ginabalhag sa mga literatura sang Watch Tower Society, dapat man nga hibaluon niya sing maayo ang Makasulatanhon nga mga prinsipio nga amo ang sadsaran para sa mga panuytoy. Nian mangin sa posisyon sia nga iaplikar ang Makasulatanhon nga mga panuytoy nga may paghangop kag kaawa.​—⁠Ipaanggid ang Miqueas 6:⁠8.

Pag-alagad nga May Cristianong Espiritu

10. Anong malain nga panimuot ang dapat bantayan sang mga gulang, kag paano?

¹⁰ Sang mga tuig 55 C.E., ginsulat ni apostol Pablo ang iya nahaunang sulat sa kongregasyon sang Corinto. Ang isa sang mga problema nga dapat niya tatapon nagahilabot sa pila ka tawo nga maluyag mangin prominente sa kongregasyon. Si Pablo nagsulat: “Nabusog na kamo, indi bala? Manggaranon na kamo, indi bala? Naghari na kamo nga wala kami, indi bala? Kag buot ko kuntani nga naghari kamo, agod nga kami man maghari kaupod ninyo.” (1 Corinto 4:⁠8) Sang unang siglo C.E., ang tanan nga mga Cristiano may paglaum nga maggahom subong langitnon nga mga hari kag mga saserdote kaupod ni Jesus. (Bugna 20:​4, 6) Apang, maathag nga nalipatan sang pila sa Corinto nga sa duta wala sing mga hari sa Cristianong teokrasya. Sa baylo nga maggawi kaangay sang mga hari sa sining kalibutan, dapat ipalambo sang Cristianong mga manugbantay ang pagkamapainubuson, ang kinaiya nga nagapahamuot kay Jehova.​—⁠Salmo 138:6; Lucas 22:​25-⁠27.

11. (a) Ano ang pila ka talalupangdon nga mga halimbawa sang pagkamapainubuson? (b) Paano dapat tamdon sang mga gulang kag sang tanan iban pa nga mga Cristiano ang ila kaugalingon?

¹¹ Ang pagkamapainubuson isa bala ka kaluyahon? Indi gid! Si Jehova mismo ginlaragway subong mapainubuson. (Salmo 18:35) Ginpangunahan sang mga hari sang Israel ang mga hangaway sa inaway kag gingamhan ang pungsod sa idalom ni Jehova. Apang, ang kada isa dapat maghalong ‘nga indi magpalabaw ang iya tagipusuon sa iya mga utod.’ (Deuteronomio 17:20) Ang ginbanhaw nga si Jesus isa ka langitnon nga Hari. Apang, sang yari sia sa duta, ginhinawan niya ang mga tiil sang iya mga disipulo. Daw ano nga pagpaubos! Kag sa pagpakita nga luyag man niya nga magmapainubuson ang iya mga apostoles, sia nagsiling: “Kon, ako, ang Ginuo kag Manunudlo ninyo, naghinaw sang inyo mga tiil, kamo man dapat maghinaway sang inyo mga tiil.” (Juan 13:14; Filipos 2:​5-8) Ang tanan nga himaya kag kadayawan dapat nga iya ni Jehova, indi kay bisan sin-o nga tawo. (Bugna 4:11) Mga gulang man sila ukon indi, ang tanan nga mga Cristiano dapat magahunahuna sang ila kaugalingon sa kapawa sang pinamulong ni Jesus: “Mga ulipon kami nga walay pulos. Ginhimo lamang namon ang amon katungdanan.” (Lucas 17:10) Ang bisan anong iban pa nga panimuot indi teokratiko.

12. Ngaa ang gugma isa ka kinahanglanon nga kinaiya para ipalambo sang Cristianong mga gulang?

¹² Lakip sa pagkamapainubuson, dapat ipalambo sang mga Cristianong gulang ang gugma. Ginpakita ni apostol Juan ang pagkaimportante sang gugma sang nagsiling sia: “Ang wala nagahigugma wala makakilala sa Dios, kay ang Dios gugma.” (1 Juan 4:⁠8) Ang dimahigugmaon nga mga indibiduwal indi teokratiko. Wala sila makakilala kay Jehova. Nahanungod sa Anak sang Dios, ang Biblia nagasiling: “Si Jesus, sang nakahigugma sang mga iya nga yari sa kalibutan, ginhigugma niya sila tubtob sa katapusan.” (Juan 13:⁠1) Nagapamulong sa 11 ka lalaki nga mangin bahin sang nagagahom nga hubon sang Cristianong kongregasyon, si Jesus nagsiling: “Ini amo ang akon sugo, nga maghigugmaanay kamo subong nga ako naghigugma sa inyo.” (Juan 15:12) Ang gugma amo ang nagapakilala nga tanda sang matuod nga Cristianismo. Nagaganyat ini sa mga buong sing tagipusuon, sa mga nagalalaw, kag sa espirituwal nga mga bihag nga nahidlaw sa kahilwayan. (Isaias 61:​1, 2; Juan 13:35) Ang mga gulang dapat mangin huwaran sa pagpakita sini.

13. Bisan pa nga ang mga problema karon mahimo nga mabudlay, paano ang isa ka gulang mangin mapuslanon nga impluwensia sa tanan nga mga sitwasyon?

¹³ Karon, ang mga gulang masunson ginapangabay sa pagbulig lubad sa masibod nga mga problema. Ang mga problema sa pag-asawahay mahimo nga madalom kag dalayon. Ang mga pamatan-on may mga problema nga mabudlay hangpon sang mga hamtong. Ang mga balatian sa emosyon masunson nga mabudlay hantupon. Ang gulang nga nagaatubang sang amo nga mga butang mahimo nga indi sigurado kon ano ang himuon. Apang makasalig sia nga kon mapangamuyuon sia nga magsalig sa kaalam ni Jehova, kon mananalawsaw sia sa Biblia kag sa impormasyon nga ginbalhag sang matutom kag mainandamon nga ulipon, kag kon pakig-angutan niya sing mapainubuson kag mahigugmaon ang mga karnero, mangin mapuslanon nga impluwensia sia bisan sa pinakamabudlay nga kahimtangan.

14, 15. Ano ang pila ka ekspresyon nga nagapakita nga ginpakamaayo ni Jehova ang iya katawhan paagi sa madamong maayo nga mga gulang?

¹⁴ Ginbulahan sing bugana ni Jehova ang iya organisasyon sing “mga hiyas sa mga tawo.” (Efeso 4:⁠8) Sa tion kag tion, ang Watch Tower Society nakabaton sing makalilipay nga mga sulat nga nagapamatuod sa gugma nga ginapakita sang mapainubuson nga mga gulang nga mainawaon nga nagabantay sa mga karnero sang Dios. Halimbawa, ang isa ka gulang sa kongregasyon nagsulat: “Wala ako sing madumduman nga pagduaw sang manugtatap sa sirkito nga nakaapektar sa akon sing labi ukon nga ginakumentuhan gihapon sa kongregasyon. Ginbuligan ako sang manugtatap sang sirkito sa paghangop sang importansia sang positibo nga panimuot kon nagapakig-angot sa mga kauturan, nga ginapadaku ang komendasyon.”

¹⁵ Ang isa ka utod nga babayi nga kinahanglan maglakbay pakadto sa malayo nga ospital agod magpabulong nagsulat: “Daw ano ka makapalig-on makita ang isa ka gulang sadtong makalilisang nga gab-i sa ospital nga tuman kalayo sa balay! Sia kag ang iban nga mga kauturan naghinguyang sing madamo nga tion upod sa akon. Bisan ang mga tawo sa kalibutan nga nakahibalo sang akon inagihan nagbatyag nga wala gid kuntani ako makalampuwas kon wala ang paumpaw, pag-ulikid, kag mga pangamuyo sadtong mahigugmaon kag debotado nga mga kauturan.” Ang isa pa ka utod nga babayi nagsulat: “Buhi ako karon bangod mapailubon nga gintuytuyan ako sang hubon sang mga gulang sa akon pagpakig-away sa daku nga kapung-aw. . . . Ang isa ka utod nga lalaki kag ang iya asawa wala sing nahibal-an nga isiling sa akon . . . Apang ang nakatandog gid sa akon sing labi amo nga bisan pa wala nila mahangpi sing lubos ang akon ginabatyag, mahigugmaon nga gin-ulikdan nila ako.”

16. Anong laygay ang ginhatag ni Pedro sa mga gulang?

¹⁶ Huo, madamong mga gulang ang nagaaplikar sang laygay ni apostol Pedro: “Tatapa ninyo ang panong sang Dios sa tunga ninyo, nga magdumala, indi sa pilit kundi sa kinabubut-on suno sa kabubut-on sang Dios; indi tungod sa didungganon nga daug kundi sa may pagkahanda; indi nga nagapakaginuo sa mga gintugyan sa inyo, kundi nga nagahimo sang inyo kaugalingon nga mga huwaran sa panong.” (1 Pedro 5:​1-3) Daw ano nga pagpakamaayo ina nga teokratikong mga gulang!

Mga Karnero sa Teokrasya

17. Ihatag ang pila ka kinaiya nga dapat ipalambo sang tanan nga katapo sang kongregasyon.

¹⁷ Apang, ang teokrasya indi lamang ginahuman sang mga gulang. Kon ang mga manugbantay dapat mangin teokratiko, ang mga karnero dapat mangin teokratiko man. Sa anong mga paagi? Ti, ang mga prinsipio nga nagatuytoy sa mga manugbantay dapat man magatuytoy sa mga karnero. Ang tanan nga mga Cristiano, indi lamang mga gulang, dapat magpaubos agod matigayon nila ang pagpakamaayo ni Jehova. (Santiago 4:⁠6) Dapat ipalambo sang tanan ang gugma bangod kon wala ini ang aton mga halad kay Jehova indi kalahamut-an sa iya. (1 Corinto 13:​1-3) Kag kita tanan, indi lamang ang mga gulang, dapat ‘mapun-an sang sibu nga ihibalo sang kabubut-on [ni Jehova] sa bug-os nga kaalam kag espirituwal nga paghangop.’​—⁠Colosas 1:⁠9.

18. (a) Ngaa ang hapaw lamang nga ihibalo sa kamatuoran indi bastante? (b) Paano kita tanan mapun-an sing sibu nga ihibalo?

¹⁸ Ang mga pamatan-on kag mga tigulang masunson nagaatubang sing mabudlay nga mga desisyon samtang nagatinguha sila nga magpabilin nga matutom walay sapayan nga nagakabuhi sa kalibutan ni Satanas. Ang mga huyog sang kalibutan sa panapton, musika, pelikula, kag literatura isa ka pagtilaw sa espirituwal sang iban. Ang hapaw nga ihibalo sa kamatuoran indi bastante sa pagbulig sa aton nga huptan ang aton pagkatimbang. Agod mapat-od nga magpabilin nga matutom, dapat nga mapun-an kita sing sibu nga ihibalo. Kinahanglan naton ang paghantop kag kaalam nga ang Pulong sang Dios lamang ang makahatag sa aton. (Hulubaton 2:​1-5) Nagakahulugan ini sang pagpalambo sing maayo nga mga batasan sa pagtuon, pagpamalandong sa kon ano ang aton natun-an, kag pag-aplikar sini. (Salmo 1:1-3; Bugna 1:⁠3) Si Pablo nagsulat sa tanan nga mga Cristiano, indi lamang sa mga gulang, sang nagsiling sia: “Ang pagkaon nga matig-a naigo sa mga hamtong, sa ila nga paagi sa paggamit naghanas sang ila mga ikasarang sa paghantop sa pagpain sang maayo gikan sa malaut.”​—⁠Hebreo 5:14.

Ang mga Manugbantay kag mga Karnero Nagapangabudlay sing Tingob

19, 20. Anong laygay ang ginahatag sa tanan agod magkooperar sa mga gulang, kag ngaa?

¹⁹ Sa katapusan, masiling nga ang tunay nga teokratikong espiritu ginapakita sadtong nagakooperar sa mga gulang. Si Pablo nagsulat kay Timoteo: “Ang mga tigulang nga nagadumala sing maayo pag-isipon nga takus sa pilo nga kadungganan, labi na gid ang mga nagapangabudlay sa pagwali kag sa pagpanudlo.” (1 Timoteo 5:17; 1 Pedro 5:​5, 6) Ang pagkagulang isa ka makalilipay nga pribilehiyo, apang ang kalabanan nga mga gulang mga de-pamilya nga nagapamugon kada adlaw kag may mga asawa kag mga kabataan nga ginaatipan. Samtang nalipay sila sa pag-alagad, ang ila pag-alagad mas mahapos kag mas makapaladya kon ang kongregasyon masinakdagon, nga indi sobra ka mamulayon kag mahingyuon.​—⁠Hebreo 13:⁠17.

²⁰ Si apostol Pablo nagsiling: “Dumduma ang mga nagapanguna sa inyo, nga nagahambal sa inyo sang pulong sang Dios, kag samtang ginatalupangod ninyo ang kaulihian sang ila paggawi iluga ang ila pagtuo.” (Hebreo 13:⁠7) Wala, wala ginapalig-on ni Pablo ang mga kauturan nga sundon ang mga gulang. (1 Corinto 1:12) Ang pagsunod sa isa ka tawo indi teokratiko. Apang pat-od gid nga maalamon ilugon ang napamatud-an nga pagtuo sang isa ka teokratikong gulang nga aktibo sa ebanghelyo nga hilikuton, nga tayuyon sa mga miting, kag nagapakig-angot sing mapainubuson kag mahigugmaon sa kongregasyon.

Testamento sa Pagtuo

21. Paano ginapadayag sang mga Cristiano ang mabakod nga pagtuo kaangay sang iya ni Moises?

²¹ Sa pagkamatuod, ang pagluntad sang isa ka teokratikong organisasyon sa sining pinakamalain nga panahon sa tawhanon nga maragtas isa ka pamatuod sang gahom sang Dakung Teokrata. (Isaias 2:​2-5) Pamatuod man ini sang pagtuo sang halos lima ka milyon ka Cristianong kalalakin-an, kababayin-an, kag kabataan, nga nagapakigsumpong sa mga problema sang adlaw-adlaw nga pagkabuhi apang wala gid nagakalipat nga si Jehova amo ang ila Gumalahom. Subong nga ang matutom nga si Moises “padayon nga nagbatas subong nga nagatan-aw sa Iya nga dimakita,” ang mga Cristiano karon may amo man kabakod nga pagtuo. (Hebreo 11:27) Pribilehiyo nila ang magkabuhi sa teokrasya, kag ginapasalamatan nila adlaw-adlaw si Jehova tungod sini. (Salmo 100:​4, 5) Samtang naeksperiensiahan nila ang nagaluwas nga gahom ni Jehova, malipayon sila sa pagsiling: “Si Jehova aton Hukom, si Jehova aton Manughatag sing kasuguan, si Jehova aton Hari; sia magaluwas sa aton.”​—⁠Isaias 33:⁠22.

[Footnote]

Ano ang Ginapakita sang Biblia?

◻ Sa anong mga paagi ang mga Cristiano nagapasakop sa teokrasya?

◻ Paano ginaorganisar karon ang teokrasya?

◻ Sa anong mga paagi dapat ihanda sang mga gulang ang ila kaugalingon sa pagtuman sang ila mga responsabilidad?

◻ Anong Cristianong mga kinaiya ang kinahanglanon nga ipalambo kag ipakita sang mga gulang?

◻ Sa teokrasya, anong kaangtanan ang dapat magaluntad sa ulot sang mga karnero kag mga manugbantay?

[Piktyur sa pahina 16]

Nadula ni Adan kag ni Eva ang Paraiso bangod luyag nila maghimo sang ila kaugalingon nga mga desisyon nahanungod sa husto kag sala

[Piktyur sa pahina 18]

Kon pakig-angutan sang gulang ang mga karnero sing mapainubuson kag mahigugmaon, pirme sia mangin mapuslanon nga impluwensia