Himua ang Imo Pag-asawahay nga Isa Ka Mapinadayunon nga Paghiusa
“Ang gintingob sang Dios dili pagbulagon sang tawo.”—MATEO 19:6.
1. Ano ang sadsaran sang kadalag-an sa pag-asawahay sa tunga sang matuod nga mga Cristiano karon?
LINIBO sa tunga sang katawhan ni Jehova karon ang nagaagom sing makaalayaw kag mapinadayunon nga mga pag-asawahay. Apang, inang lapnag nga kadalag-an indi aksidente lamang. Ang Cristianong mga pag-asawahay nagatin-ad kon ang magtiayon lunsay (1) nagatahod sang pagtamod sang Dios sa pag-asawahay kag (2) nagapanikasog sa pagkabuhi nahisuno sa mga prinsipio sang iya Pulong. Ti, ang Dios mismo amo ang nagtukod sang kahimusan sa pag-asawahay. Sia amo ang Isa nga ‘gin-utangan sang ngalan sang tagsa ka panimalay sa duta.’ (Efeso 3:14, 15) Sanglit nahibaluan ni Jehova kon ano ang kinahanglanon agod magmadinalag-on ang pag-asawahay, kita mismo makapanginpulos paagi sa pagsunod sa iya giya.—Isaias 48:17.
2. Ano ang mga resulta sang kapaslawan sa pag-aplikar sang mga prinsipio sang Biblia sa pag-asawahay?
2 Sa pagkamatuod, ang indi pag-aplikar sang mga prinsipio sang Biblia magaresulta sa kapiot sa pag-asawahay. Ang pila ka eksperto nagapati nga mga dos-tersia sadtong nagapakasal karon sa Estados Unidos ang magadiborsio sa ulihi. Bisan ang mga Cristiano naapektuhan sang mga kahuol kag kapiot sining “makahalanguyos nga mga tion nga mabudlay atubangon.” (2 Timoteo 3:1) Ang mga tension sa palangabuhian kag mga kahul-anan sa ulubrahan may makahalalit nga epekto sa bisan anong pag-asawahay. Ang pila ka Cristiano nalugaw-an man sing mapait bangod sang kapaslawan sang ila mga tiayon sa pag-aplikar sa mga prinsipio sang Biblia. “Ginahigugma ko si Jehova,” siling sang isa ka Cristianong asawa, “apang ang akon pag-asawahay puno sing mga problema sa sulod sang 20 ka tuig. Ang akon bana makagod kag indi luyag magbag-o. Daw nasiod ako.” Indi lamang pila ka Cristianong bana ukon asawa ang nagpabutyag sing kaanggid nga balatyagon. Ano ang sayop? Kag ano ang makatapna sa isa ka pag-asawahay nga maanod sa mabugnaw nga dipagsapak ukon lubos nga pag-aligutgot?
Ang Pagkapermanente sang Pag-asawahay
3, 4. (a) Ano ang talaksan sang Dios sa pag-asawahay? (b) Ngaa ang pagkapermanente sang pag-asawahay nagakaigo kag mapuslanon?
3 Bisan sa idalom sang labing maayo nga mga kahimtangan, ang pag-asawahay isa ka paghiusa sang dihimpit nga mga indibiduwal. (Deuteronomio 32:5) Busa si apostol Pablo nagsiling nga “yadtong [nagaminyo] may kapipit-an sa ila unod.” (1 Corinto 7:28) Ang pila ka malubha nga mga kahimtangan mahimo gani magaresulta sa pagbulagay ukon diborsio. (Mateo 19:9; 1 Corinto 7:12-15) Apang, sa kalabanan nga mga kaso, ang mga Cristiano nagaaplikar sang laygay ni Pablo: “Ang asawa indi dapat magbulag sa iya bana . . . , kag ang bana indi dapat magbiya sang iya asawa.” (1 Corinto 7:10, 11) Sa pagkamatuod, ang pag-asawahay gintuyo nga mangin isa ka permanente nga paghiusa, kay si Jesucristo nagsiling: “Ang gintingob sang Dios dili pagbulagon sang tawo.”—Mateo 19:6.
4 Para sa isa nga nagabatyag nga nasiod sa masuayon ukon wala sing gugma nga pag-asawahay, ang talaksan ni Jehova mahimo nga daw mapiguson kag dimakatarunganon. Apang indi ini amo sina. Ang pagkapermanente sang paghiusa sa pag-asawahay nagapahulag sa diosnon nga mag-asawa sa pag-atubang kag sa pagtinguha nga malubad ang ila mga problema, sa baylo nga padasudaso nga talikdan ang ila mga obligasyon sa una nga pagkamutik sang palaligban. Isa ka tawo nga kapin na sa 20 ka tuig nga minyo ang nagpabutyag sing subong sini: “Indi ninyo malikawan ang mga panahon nga may palaligban. Indi kamo mahimo nga magmalipayon sa isa kag isa sa tanan nga tion. Dira sina nga ang pangako importante gid.” Sa pagkamatuod, ang Cristianong mga mag-asawa nagabatyag sing pangunang obligasyon kay Jehova nga Dios, ang Tagtukod sang pag-asawahay.—Ipaanggid ang Manugwali 5:4.
Pagkaulo kag Pagpasakop
5. Ano ang pila sa mga laygay ni Pablo para sa mga bana kag mga asawa?
5 Busa, kon magautwas ang mga problema, tion ini sa pagpangita, indi sing paagi sa pagpalagyo, kundi sing mas maayo nga paagi sa pag-aplikar sa laygay sang Pulong sang Dios. Halimbawa, binagbinaga ining mga pinamulong ni Pablo, nga makita sa Efeso 5:22-25, 28, 29: “Ang mga asawa magapasakop sa ila mga bana subong nga sa Ginuo, kay ang bana amo ang ulo sang iya asawa subong nga si Cristo man ang ulo sang kongregasyon, bangod sia ang manluluwas sini nga lawas. Sa katunayan, kon paano ang kongregasyon nagapasakop kay Cristo, ang mga asawa magapasakop man sa ila mga bana sa tagsa ka butang. Mga bana, padayon nga higugmaa ang inyo mga asawa, subong nga si Cristo man naghigugma sang kongregasyon kag nagtugyan sang iya kaugalingon tungod sini. Sa sining paagi ang mga bana dapat maghigugma sang ila mga asawa subong sang ila kaugalingon nga mga lawas. Ang nagahigugma sang iya asawa nagahigugma sang iya kaugalingon, kay walay tawo nga nagadumot sang iya kaugalingon nga unod; kundi nagasagod kag nagaamlig sini, subong nga si Cristo man sa kongregasyon.”
6. Paano ang Cristianong mga bana mangin tuhay sa mga kalalakin-an sang kalibutan?
6 Masunson nga ginaabusuhan sang mga lalaki ang ila awtoridad subong mga bana kag ginapigos ang ila mga asawa. (Genesis 3:16) Apang, ginlaygayan ni Pablo ang Cristianong mga bana nga mangin tuhay gikan sa mga kalalakin-an sang kalibutan, nga mangin kaangay ni Cristo, indi mga manuglupig nga nagakontrol sang tagsa ka detalye sang pagkabuhi sang ila asawa. Sa pagkamatuod, ang tawo nga si Jesucristo indi gid mapiguson ukon malupigon. Gintratar niya ang iya mga sumulunod upod ang pagtahod kag pagtaha, nga nagasiling: “Kari sa akon, tanan kamo nga ginabudlayan kag ginabug-atan, kag papahuwayon ko kamo. Itakud ang akon gota sa inyo kag magtuon kamo sa akon, kay ako malum-ok kag malulo sa tagipusuon.”—Mateo 11:28, 29.
7. Paano mahatagan sang isa ka lalaki sing kadungganan ang iya asawa kon dapat sia magpamugon sing sekular?
7 Ang Cristianong bana nagahatag sing pagtahod sa iya asawa subong mahuyang nga suludlan. (1 Pedro 3:7) Halimbawa, pananglit ang asawa dapat magtrabaho sa isa ka sekular nga palamugnan. Dapat ini binagbinagon sang bana, mangin mabuligon kag mapatugsilingon kon mahimo. Ang isa ka daku nga rason nga ang mga babayi nagapangayo sing diborsio amo ang pagpatumbaya sang ila bana sa kabataan ukon sa puluy-an. Busa, ang Cristianong bana magatinguha sa pagbulig sa iya sa puluy-an sa makahulugan nga mga paagi nga nagabenepisyo sa bug-os nga pamilya.
8. Ano ang ginalakip sang pagpasakop para sa Cristianong mga asawa?
8 Mas mahapos para sa Cristianong mga asawa ang magpasakop sa ila mga bana kon ginatratar sila nga may pagtahod. Apang, wala ini nagakahulugan sang makaluluoy nga pag-ulipon. Ang Dios nagsugo nga ang asawa dapat mangin, indi ulipon, kundi “kabulig” (“katimbang,” footnote), nagakahulugan sang butang nga nagakaigo para sa lalaki. (Genesis 2:18) Sa Malaquias 2:14, ang asawa ginapamulong subong “kaupod” sang lalaki. Bangod sina, ang mga asawa sang panahon sang Biblia nag-agom sing madawadawa nga kahilwayan kag limitasyon. Nahanungod sa “sangkol nga asawa,” ang Biblia nagasiling: “Ang tagipusuon sang iya bana nagasalig sa iya.” Sa pagkamatuod, ginsaligan sia sang mga butang subong sang kabilugan nga pagdumala sa panimalay, pagtatap sang pagpamalaklon sing pagkaon, pagnegosyar sa mga transaksion sa kadutaan, kag pagdumala sa diutay nga negosyo.—Hulubaton 31:10-31.
9. (a) Paano ginpakita sang mahinadlukon-sa-Dios nga mga babayi sang panahon sang Biblia ang matuod nga pagkamapinasakupon? (b) Ano ang makabulig sa Cristianong asawa sa pagpabilin nga mapinasakupon sa karon?
9 Walay sapayan, ginakilala sang mahinadlukon-sa-Dios nga asawa ang awtoridad sang iya bana. Halimbawa, si Sara “nagtuman kay Abraham, nagatawag sa iya nga ‘ginuo,’ ” indi subong isa ka matinahuron nga pormalidad, kundi subong isa ka hanuot nga pagpakita sang iya pagkamapinasakupon. (1 Pedro 3:6; Genesis 18:12) Ginbiyaan man niya sing kinabubut-on ang iya masulhay nga puluy-an sa siudad sang Ur agod magpuyo sa mga kayangkayang upod sa iya bana. (Hebreo 11:8, 9) Apang ang pagpasakop wala nagakahulugan nga ang asawa indi makahimo sing importante nga buhat kon kinahanglanon. Sang mapaslawan si Moises sa pagtuman sang sugo sang Dios tuhoy sa sirkunsisyon, ang iya asawa, nga si Zipora, nagpugong sang kalamidad paagi sa pagpanghikot sing mapinamat-uron. (Exodo 4:24-26) Labi pa ang nadalahig sangsa pagpahamuot sa dihimpit nga tawo. Ang mga asawa dapat “magpasakop sa ila mga bana subong nga sa Ginuo.” (Efeso 5:22) Kon ang Cristianong asawa magahunahuna nahisuno sa iya kaangtanan sa Dios, magabulig ini sa iya sa pagpasapayan sa magagmay nga mga kasaypanan kag kakulangan sang iya bana, nga dapat man himuon sang bana sa pagpakig-angot niya sa iya asawa.
Komunikasyon—Labing Importante sa Pag-asawahay
10. Daw ano ka importante ang komunikasyon sa pag-asawahay?
10 Sang ginpamangkot kon ano ang isa ka pinakadaku nga rason sang pagbulagay sang mga mag-asawa, ang mananabang sa diborsio nagsabat: “Ang pagkawalay ikasarang sa pagpakigsugilanon sing bunayag sa kada isa, pagsugid sang ila nasulod nga mga panghunahuna kag pagkabig sa kada isa subong ang ila labing suod nga abyan.” Huo, ang komunikasyon amo ang labing importante sa isa ka mabakod nga pag-asawahay. Subong sang ginasiling sang Biblia, “sa wala sing laygay ang mga plano napaslawan.” (Hulubaton 15:22) Ang mga bana kag mga asawa dapat mangin ‘nagasaligay nga mga mag-abyan,’ nga may mainit kag suod nga kaangtanan. (Hulubaton 2:17) Apang, madamong mag-asawa ang nabudlayan magpaalintunay, kag busa ang kaakig nagalala tubtob nagasilabo ang malaglagon nga kaakig. Ukon ang mga magtiayon mahimo magpanago sa manipis nga pagpakitakita sang pagkamatinahuron, nga nagapahilayo sa kada isa sa balatyagon.
11. Paano mapauswag ang komunikasyon sa ulot sang bana kag asawa?
11 Problema man amo nga ang mga lalaki kag mga babayi masunson nga daw may lainlain nga mga estilo sang komunikasyon. Ang kalabanan nga mga babayi daw komportable hambalan ang mga balatyagon, samtang ang mga lalaki daw kinaandan na nga maluyag hambalan ang mga katunayan. Ang mga babayi mas madali magpakita sing empatiya kag maghatag sing emosyonal nga suporta, samtang ang mga lalaki mahuyugon magpangita kag maghatag sing mga solusyon. Apang, ang maayo nga komunikasyon posible kon ang duha ka magtiayon determinado nga mangin “magmadagmit sa pagpamati, magmahinay sa paghambal, magmakuli sa pagpangakig.” (Santiago 1:19) Magtulukay kag mamati sing maayo. Pahambala ang kada isa paagi sa mapatugsilingon nga mga pamangkot. (Ipaanggid ang 1 Samuel 1:8; Hulubaton 20:5.) Sa baylo nga magtinguha sa paghatag sing maabtik nga solusyon kon ang imo tiayon magasugid sing problema, mamati sing maayo samtang ginatinguhaan ninyo nga malubad ini. Kag mapainubuson nga mangamuyo sing magkaupod, nagapangabay sing balaan nga panuytoy.—Salmo 65:2; Roma 12:12.
12. Paano mabakal ukon mahimuslan sang Cristianong mga magtiayon ang tion para sa kada isa?
12 Kon kaisa ang mga magtiayon halos wala na sing tion ukon enerhiya para sa makahulugan nga paghambalanay bangod sang mga kahuol kag mga kapiot sa pangabuhi. Apang, agod mahuptan sang mga Cristiano ang ila pag-asawahay nga dungganon kag maamligan ini batok sa kahigkuan, dapat sila magpabilin nga malapit sa isa kag isa. Dapat nila tamdon ang ila paghiusa subong hamili, bilidhon, kag dapat magbakal sing tion para sa sini kag para sa kada isa. (Ipaanggid ang Colosas 4:5.) Sa pila ka kaso ang solusyon sa pagpangita sing tion para sa maayo nga paghambalanay mahimo nga sa kalalangan lamang sang pagpatay sa TV. Ang regular nga pag-inom sing tsa ukon kape nga magkaupod nagabulig sa mga mag-asawa nga mahuptan ang paghibaluay sa emosyon. Sa sinang mga okasyon mahimo sila ‘magkonsultahanay’ sa lainlain nga mga butang sa pamilya. (Hulubaton 13:10) Kag daw ano ka maalamon nga pauswagon ang batasan nga hambalan ang magagmay nga mga kaugot kag mga dipaghangpanay antes ini mangin daku nga mga kabangdanan sang kahuol!—Ipaanggid ang Mateo 5:23, 24; Efeso 4:26.
13. (a) Anong halimbawa ang ginpahamtang ni Jesus tuhoy sa pagkatampad kag pagkabunayag? (b) Ano ang pila ka paagi nga mahimo magsuod sa isa kag isa ang mga magtiayon?
13 Isa ka lalaki ang nagtu-ad: “Nabudlayan ako, sa masami, sa pagpautwas sang akon mga pagtamod kag sa pagsugid [sa akon asawa] kon ano gid ang akon ginabatyag.” Apang, ang pagtu-ad isa ka importante nga yabi sa pagpauswag sang pagkasuod. Talupangda kon daw ano ka tampad kag bunayag si Jesus sa palaabuton nga mga katapo sang iya nobya nga klase. Sia nagsiling: “Indi na ako magtawag sa inyo nga mga ulipon, kay ang ulipon wala makahibalo sang ginahimo sang iya agalon. Apang ako nagtawag sa inyo nga mga abyan, kay ang tanan nga akon nabatian sa akon Amay napakilala ko sa inyo.” (Juan 15:15) Busa tamda ang imo tiayon subong abyan. Isalig sa imo tiayon ang imo mga balatyagon. Panikasugi nga maghimo sing simple, bunayag nga “mga ekspresyon sang pagpalangga.” (Ambahanon ni Solomon 1:2) Ang bukas nga komunikasyon mahimo nga daw makasalaw-a kon kaisa, apang kon ang magtiayon manikasog sing nagakaigo, daku ang matigayon agod ang ila pag-asawahay mangin mapinadayunon nga paghiusa.
Paglubad sa mga Binais
14, 15. Paano malikawan ang pag-away?
14 Ang bunayag nga mga binais pat-od gid nga magautwas sa tion kag tion. Apang ang inyo puluy-an indi kinahanglan nga mangin ‘isa ka balay nga puno sang mga sinuay.’ (Hulubaton 17:1) Maghalong nga indi paghambalan ang balaisan nga mga butang sa palamatin-an sang kabataan, kag magpakita sing patugsiling sa mga balatyagon sang imo tiayon. Sang ginpautwas ni Raquel ang iya kalisud bangod sang iya pagkabaw-as kag nangabay kay Jacob nga hatagan sia sing anak, si Jacob maakigon nga nagsabat: “Tal-us bala ako sang Dios, nga nagpugong sa imo sang bunga sang imo tiyan?” (Genesis 30:1, 2) Kon magautwas ang mga problema sa panimalay, salakaya ang problema, indi ang tawo. Sa tion sang pribado nga paghambalanay, likawi ang ‘maparas nga pagpamulong’ ukon ang walay pulos nga pagsaparay sa isa kag isa.—Hulubaton 12:18.
15 Huo, mahimo nga may matigdas ikaw nga pagpati sa imo punto-de-vista, apang mahimo ini mapautwas nga wala sing “kapaitan kag kasingkal kag kaakig kag sininggitanay kag pagpasipala.” (Efeso 4:31) “Hambali ang inyo mga problema sa normal nga tingog,” siling sang isa ka bana. “Kon magtaas ang tingog, magdulog. Baliki ini pagligad sang malip-ot nga tion. Magsugod liwat.” Ang Hulubaton 17:14 nagahatag sining maayo nga laygay: “Bayai ang sinuay sa wala pa sing inaway.” Tinguhai nga hambalan ini liwat kon lunsay na kamo nagkalma.—Hulubaton 12:18.
Magpabilin nga Matutom sa Kada Isa
16. Ngaa ang panglahi isa ka serioso nga butang?
16 Ang Hulubaton 13:4 nagasiling: “Paghuptan sing dungganon ang pag-asawahay sa tunga sang tanan, kag ang higdaan sang pagkasal dipagdagtaan, kay hukman sang Dios ang mga makihilawason kag mga makihilahion.” Ang panglahi isa ka kasal-anan batok sa Dios. Ginatunaan ini sing daku nga halit sa pag-asawahay. (Genesis 39:9) Isa ka manuglaygay sa pag-asawahay ang nagsulat: “Kon matukiban ini, ang panglahi nagasalakay sa bug-os nga pamilya kaangay sang isa ka mabaskog nga bagyo, nagawasak sang mga puluy-an, nagadugmok sang pagsalig kag pagtahod sa kaugalingon, nagahalit sa lamharon.” Mahimo man magresulta ang pagmabdos ukon ang balatian nga ginpaliton paagi sa sekso.
17. Paano malikawan ukon masikway ang makihilahion nga mga huyog?
17 Ginapalambo sang pila ka tawo ang makihilahion nga mga huyog paagi sa pagsunod sa malain nga pagtamod sang kalibutan sa sekso subong sang ginalaragway sa mga libro, telebisyon, kag mga sine. (Galacia 6:8) Apang, ang mga mananalawsaw nagasiling nga ang panglahi masunson nga nagaresulta indi lamang gikan sa kailigbon sa sekso kundi sa ginapatihan nga kinahanglanon agod pamatud-an nga ang isa matahom gihapon ukon gikan sa handom nga magbatyag nga ginahigugma sing labi. (Ipaanggid ang Hulubaton 7:18.) Ano man ang rason, dapat sikwayon sang Cristiano ang imoral nga mga dalamguhanon. Ipakighambal sing bunayag ang imo mga balatyagon sa imo tiayon. Kon kinahanglanon, mangayo sing bulig gikan sa mga gulang sa kongregasyon. Makabulig ini sing daku agod matapna ang pagkahulog sa sala. Dugang pa, ang mga Cristiano dapat mag-andam sa pagpakig-angot sa mga katapo sang tuhay nga sekso. Ang pagtulok nga may kaibog sa isa samtang minyo sa iban supak sa Makasulatanhon nga mga prinsipio. (Job 31:1; Mateo 5:28) Ang mga Cristiano dapat maghalong ilabi na sa pagpalambo sing emosyonal nga kaangtanan sa mga kaupod sa trabaho. Hupti ina nga mga kaangtanan nga mainabyanon apang matinuyuon.
18. Ano sa masami ang gamot sang seksuwal nga mga problema sa pag-asawahay, kag paano ini mahimo malubad?
18 Isa pa ka daku nga pangamlig amo ang mainit, tampad nga kaangtanan sa tiayon. Madamong mananalawsaw ang nagasiling nga ang seksuwal nga mga problema sa pag-asawahay talagsa lang nga may pisikal nga kinaugali kundi sa masami mga bunga sang mapigaw nga komunikasyon. Malaka lamang ang mga problema nahanungod sini kon ang magtiayon nagapaalintunay sing bukas kag nagahatag kon ano ang nagakaigo sa pag-asawahay subong isa ka pagpakita sang gugma sa baylo nga isa ka katungdanan.a Sa idalom sinang nagakaigo nga mga kahimtangan, ang suod nga mga kaangtanan makabulig sa pagpabakod sa higot sang pag-asawahay.—1 Corinto 7:2-5; 10:24.
19. Ano ang “himpit nga higot sang paghiusa,” kag ano ang epekto sini sa pag-asawahay?
19 Ang gugma isa ka “himpit nga higot sang paghiusa” sa sulod sang Cristianong kongregasyon. Paagi sa pagpalambo sang gugma, ang isa ka diosnon nga mag-asawa ‘padayon nga magapinaumuray kag magapinatawaray sa isa kag isa sing hilway.’ (Colosas 3:13, 14) Ang gugma nga may prinsipio nagapangita sang kaayuhan sang iban. (1 Corinto 13:4-8) Palambua ina nga gugma. Magabulig ini sa inyo sa pagpabakod sang inyo higot sang pag-asawahay. Iaplikar ang mga prinsipio sang Biblia sa inyo pag-asawahay. Kon himuon ninyo ina, ang inyo pag-asawahay mapamatud-an nga mangin isa ka mapinadayunon nga paghiusa kag magadala sing kadayawan kag kadungganan kay Jehova nga Dios.
[Footnote]
a Ginpakita sang artikulo nga “Komunikasyon—Indi Paghambalanay Lamang,” nga nagguwa sa Ang Lalantawan, Agosto 1, 1993, kon paano malandas sang mga mag-asawa ang mga problema sa sini nga bahin.
Paano Mo Sabton?
◻ Ngaa ang pag-asawahay dapat mangin isa ka permanente nga higot?
◻ Ano ang pagtamod sang Biblia tuhoy sa pagkaulo kag pagpasakop?
◻ Paano mapauswag sang mga mag-asawa ang komunikasyon?
◻ Paano malubad sang mga mag-asawa ang mga binais sa Cristianong paagi?
◻ Ano ang magabulig sa pagpabakod sang higot sa pag-asawahay?
[Piktyur sa pahina 12]
Kon ang iya asawa dapat magpamugon sing sekular, ang Cristianong bana indi magatugot nga mabug-atan sia katama