“Hulata Ninyo Ako sing Padayon”

“‘Busa hulata ninyo ako sing padayon,’ nagasiling si Jehova.”​—⁠SOFONIAS 3:⁠8.

1. Anong paandam ang ginhatag ni manalagna Sofonias, kag ano ang importansia sini para sa mga tawo nga nagakabuhi karon?

“MALAPIT na ang dakung adlaw ni Jehova.” Ining pagpaandam gintuaw ni manalagna Sofonias sadtong tungatunga sang ikapito nga siglo B.⁠C.⁠E. (Sofonias 1:14) Sa sulod sang 40 ukon 50 ka tuig, natuman ang tagna sang mag-abot ang adlaw sang paghukom ni Jehova sa Jerusalem kag sa mga pungsod nga nagsikway sa pagkasoberano ni Jehova paagi sa pagdaugdaog sa iya katawhan. Ngaa importante ini para sa katawhan nga nagakabuhi sa hingapusan sang ika-20 nga siglo? Nagakabuhi kita sa tion nga ang katapusan nga “dakung adlaw” ni Jehova madasig nga nagaabot. Kaangay sang mga tion ni Sofonias, ang “nagadabadaba nga kaakig” ni Jehova buot na nga magdabdab batok sa modernong-adlaw nga katumbas sang Jerusalem​—⁠ang Cristiandad​—⁠kag sa tanan nga pungsod nga nagasimusimo sa katawhan ni Jehova kag nagasikway sa iya bug-os uniberso nga pagkasoberano.​—⁠Sofonias 1:​4; 2:​4, 8, 12, 13; 3:​8; 2 Pedro 3:​12, 13.

Si Sofonias​—⁠Isa ka Maisugon nga Saksi

2, 3. (a) Ano ang nahibaluan naton tuhoy kay Sofonias, kag ano ang nagapakita nga isa sia ka maisugon nga saksi ni Jehova? (b) Anong mga katunayan ang nakabulig sa aton nga mahibaluan ang tion kag duog sang pagpanagna ni Sofonias?

² Diutay lamang ang nahibaluan tuhoy kay manalagna Sofonias, nga ang iya ngalan (Hebreo, Tsephan·yah΄) nagakahulugan “Gintago ni Jehova (Ginpakabahandi).” Apang, kon ipaanggid sa iban nga manalagna, si Sofonias nag-aman sang iya listahan sang kaliwatan tubtob sa ikaapat nga henerasyon, pabalik kay “Ezequias.” (Sofonias 1:​1; ipaanggid ang Isaias 1:​1; Jeremias 1:​1; Ezekiel 1:⁠3.) Bangod tumalagsahon gid ini ginkilala sang kalabanan nga mga komentarista ang matutom nga si Hari Ezequias subong lolo niya sa tuhod. Kon matuod ini, nian si Sofonias may harianon nga kaliwatan, kag nagdugang ini sing kabug-aton sa iya matigdas nga pagtagudili sa mga prinsipe sang Juda kag nagpakita nga isa sia anay ka maisugon nga saksi kag manalagna ni Jehova. Ang iya daku nga ihibalo tuhoy sa topograpiya sang Jerusalem kag sa nagakatabo sa palasyo nagapakita nga ginpahayag niya ang mga paghukom ni Jehova didto mismo sa Jerusalem.​—⁠Tan-awa ang Sofonias 1:​8-11; mga ­footnote.

³ Talalupangdon amo ang katunayan nga sang ginpahayag ni Sofonias ang paghukom sang Dios batok sa sibil nga “mga prinsipe” sang Juda (mga dungganon, ukon mga pangulo sang tribo) kag sa “mga anak nga lalaki sang hari,” wala gid niya ginsambit ang hari sa iya pagmulay.⁠a (Sofonias 1:8; 3:3) Ginapahangop sini nga ang pamatan-on nga si Hari Josias nagpakita na sing huyog para sa putli nga pagsimba, walay sapayan nga suno sa paglaragway ni Sofonias sa kahimtangan, wala pa niya masugdan ang iya mga pagbag-o sa relihion. Ginapakita sining tanan nga si Sofonias nagpanagna sa Juda sadtong bataon pa si Josias, nga naggahom kutob sang 659 tubtob sang 629 B.C.E. Ang mapagsik nga pagpanagna ni Sofonias walay duhaduha nga nagdugang sa ihibalo sang pamatan-on nga si Josias tuhoy sa idolatriya, kasingki, kag kagarukan nga lapnag sa Juda sadtong panahon kag nagpalig-on sang ulihi sa iya kampanya batok sa idolatriya.​—⁠2 Cronica 34:​1-3.

Mga Rason sang Nagabalingaso nga Kaakig ni Jehova

4. Sa anong mga tinaga ginpabutyag ni Jehova ang iya kaakig batok sa Juda kag Jerusalem?

⁴ May rason si Jehova nga maakig sa mga lider kag sa mga pumuluyo sang Juda kag sa kapital nga siudad sini ang Jerusalem. Paagi sa iya manalagna nga si Sofonias, sia nagsiling: “Untayon ko ang akon kamot batok sa Juda kag sa tanan nga mga pumuluyo sang Jerusalem, kag papason ko sa sining duog ang nabilin ni Baal, ang ngalan sang diwatahan nga mga saserdote, kag ang mga nagasimba sang kasoldadusan sang langit sa mga atop, kag ang mga nagasimba kag nagasumpa kay Jehova kag walay sapayan nagasumpa kay Malcam.”​—⁠Sofonias 1:​4, 5.

5, 6. (a) Ano ang kahimtangan sang relihion sa Juda sang tion ni Sofonias? (b) Ano ang kahimtangan sang sibil nga mga lider sang Juda kag sang ila mga sinakpan?

⁵ Ang Juda nadagtaan sang makapakanubo nga mga ritual sang pertilidad sang pagsimba kay Baal, sa demoniko nga astrolohiya, kag sang pagsimba sa paganong dios nga si Malcam. Kon si Malcam pareho kay Moloc, subong sang ginasiling sang iban, nian ang sayop nga pagsimba sang Juda nagalakip sa makangilil-ad nga paghalad sang mga bata. Inang relihiosong mga buhat makangilil-ad sa mga mata ni Jehova. (1 Hari 11:​5, 7; 14:​23, 24; 2 Hari 17:​16, 17) Nagdugang pa gid ang iya kaakig bangod ang mga idolatroso nagasumpa gihapon sa ngalan ni Jehova. Indi na niya matugutan ina nga sahi sang kahigkuan sa relihion kag patyon niya ang pagano kag apostata mga mga saserdote.

⁶ Dugang pa, ang sibil nga mga lider sang Juda mga malauton. Ang iya mga prinsipe kaangay sang manunukob “nagangurob nga mga leon,” kag ang iya mga hukom kaangay sang gutom “nga mga lobo.” (Sofonias 3:3) Ang ila mga sinakpan ginsumbong nga “nagapuno sang balay sang ila agalon sing panglugos kag limbong.” (Sofonias 1:9) Lapnag ang materyalismo. Ginahimuslan sang madamo ang kahimtangan agod magmanggaranon.​—⁠Sofonias 1:⁠13.

Mga Pangduhaduha Tuhoy sa Adlaw ni Jehova

7. Daw ano kalawig nga nagpanagna si Sofonias antes “ang dakung adlaw ni Jehova,” kag ano sadto ang espiritual nga kahimtangan sang madamong Judiyo?

⁷ Subong sang nakit-an na naton, ginapakita sang makahalapay nga kahimtangan sang relihion sang mga adlaw ni Sofonias nga ginhimo niya ang iya hilikuton subong saksi kag manalagna antes ginsugdan ni Hari Josias ang iya kampanya batok sa idolatriya, sadtong mga 648 B.⁠C.⁠E. (2 Cronica 34:​4, 5) Nian, sing kaanggid, si Sofonias nagpanagna sa dimagkubos 40 ka tuig antes mag-abot “ang dakung adlaw ni Jehova” sa ginharian sang Juda. Sa sulod sang mga tinuig, madamo nga Judiyo ang nagpangduhaduha kag ‘nag-untat’ sa pag-alagad kay Jehova, kag nagluya. Nagahambal si Sofonias sa sadtong “wala nagapangita kay Jehova ukon nagpamangkot sa iya.” (Sofonias 1:6) Sing maathag, ang mga tawo sa Juda mga mapinatumbayaon, wala nagakabalaka tuhoy sa Dios.

8, 9. (a) Ngaa usisaon ni Jehova ang “mga tawo nga yara sa ila mga lagdo”? (b) Sa anong mga paagi gin-usisa ni Jehova ang mga pumuluyo sang Juda kag ang ila sibil kag relihioso nga mga lider?

⁸ Ginpahibalo ni Jehova ang iya katuyuan nga usisaon ang mga nagapangangkon subong iya katawhan. Sa tunga sang nagapangangkon niya nga mga sumilimba, usisaon niya yadtong nagahupot sing pangduhaduha sa ila mga tagipusuon tuhoy sa iya ikasarang ukon tuyo sa pagpasilabot sa mga hilikuton sang tawo. Sia nagsiling: “Sa sadtong tion usisaon ko nga may mga sulo ang Jerusalem, kag silutan ko ang mga tawo nga yara sa ila mga lagdo nga nagasiling sa ila tagipusuon, ‘si Jehova indi maghimo sing maayo, ukon maghimo sia sing malaut.’ ” (Sofonias 1:12) Ang ekspresyon nga “mga tawo nga yara sa ila mga lagdo” (may kaangtanan sa paghimo sang alak) nagapatuhoy sa sadtong nagakabuhi, kaangay sang mga lagdo sa idalom sang isa ka baril, kag indi luyag matublag sang bisan anong pagpahibalo sang nagapadulong nga pagpasilabot sang Dios sa mga hilikuton sang tawo.

⁹ Usisaon ni Jehova ang mga pumuluyo sang Juda kag Jerusalem kag ang ila mga saserdote nga nagsamo sang iya pagsimba sa paganismo. Kon nagabatyag sila sing kalig-unan, subong nga yara sa idalom sang madulom nga kagab-ihon sa sulod sang mga kuta sang Jerusalem, pangitaon niya sila subong nga may daku nga mga sulo nga makalusot sa espiritual nga kadudulman nga ila ginapanaguan. Iya gub-on ang ila relihioso nga dipagsapak, una paagi sa makahalawhaw nga mga mensahe sang paghukom, nian sa pagpatuman sadtong mga paghukom.

“Malapit Na ang Dakung Adlaw ni Jehova”

10. Paano ginlaragway ni Sofonias “ang dakung adlaw ni Jehova”?

¹⁰ Gin-inspirar ni Jehova si Sofonias sa pagpahibalo: “Malapit na ang dakung adlaw ni Jehova. Malapit ini, kag nagadalidali sing tama. Ang tingog sang adlaw ni Jehova mapait.” (Sofonias 1:14) Sa pagkamatuod ang mapait nga mga adlaw yara sa unahan sang tanan​—⁠mga saserdote, mga prinsipe, kag sa katawhan​—⁠nga nagsikway sa pagpamati sa paandam kag nagtalikod sa putli nga pagsimba. Ginalaragway ina nga adlaw sang paghukom, ang tagna nagapadayon: “Yadtong adlaw amo ang adlaw sang kasingkal, adlaw sang kagamo kag kalisod, adlaw sang kalaglagan kag kamingaw, adlaw sang kadudulman kag kaguom, adlaw sang mga gal-um kag pitipit nga kadudulman, adlaw sang budyong kag paandam, batok sa mga banwa nga napamakuran kag batok sa mataas nga mga torre.”​—⁠Sofonias 1:​15, 16.

11, 12. (a) Anong mensahe sang paghukom ang ginpahibalo batok sa Jerusalem? (b) Maluwas bala sang materyal nga kabuganaan ang mga Judiyo?

¹¹ Sa sulod sang pila ka malip-ot nga dekada, ginsalakay sang mga hangaway sang Babilonia ang Juda. Ang Jerusalem wala makapalagyo. Ang iya mga ginapuy-an nga duog kag mga palatikangan nahapay. “ ‘Sa sadtong adlaw,’ nagasiling si Jehova, ‘mabatian ang sininggit gikan sa Gawang sang Isda, kag paghaya gikan sa ikaduha nga ikap-at nga bahin, kag ang dakung huganas gikan sa kabakuluran. Haya, O mga pumuluyo sang Manubo nga Banwa [isa ka bahin sang Jerusalem], kay ang tanan nga manugpatikang nawala; ang tanan nga nalulanan sing pilak napapas.’ ”​—⁠Sofonias 1:​10, 11, footnote.

¹² Bangod wala magpati nga malapit na ang adlaw ni Jehova, madamong Judiyo ang tudok nga nadalahig sa madaku sing kita nga mga negosyo. Apang paagi sa iya matutom nga manalagna nga si Sofonias, gintagna ni Jehova nga ang ila manggad mangin “inatihan kag ang ila mga balay mangin mamingaw.” Indi nila mainom ang alak nga ila ginpatubas, kag “bisan ang ila pilak ukon ang ila bulawan indi sarang makaluwas sa ila sa adlaw sang kasingkal ni Jehova.”​—⁠Sofonias 1:​13, 18.

Ginhukman ang Iban Pa nga Pungsod

13. Anong mensahe sang paghukom ang ginpahibalo ni Sofonias batok sa Moab, Amon, kag Asiria?

¹³ Paagi sa iya manalagna nga si Sofonias, ginpabutyag man ni Jehova ang iya kaakig batok sa mga pungsod nga nagdaugdaog sa iya katawhan. Sia nagsiling: “ ‘Nabatian ko ang pagpakahuya sang Moab kag ang mga pagbuyayaw sang mga anak ni Amon, nga ginpakahuya nila sa akon katawhan kag nagpakadaku sang ila kaugalingon batok sa ila dulunan. Busa, sa nagakabuhi ako,’ nagasiling si Jehova sang mga kasoldadusan, ang Dios sang Israel, “ang Moab mangin subong sang Sodoma, kag ang mga anak ni Amon kaangay sang Gomorra, duta nga kaugalingon sang katunukan, kag mga awang sang asin, kag dayon nga kamingaw. . . . Kag untayon niya ang iya kamot batok sa aminhan, kag laglagon ang Asiria. Kag himuon niya nga mamingaw ang Ninive, mamala kaangay sang kamingawan.’ ”​—⁠Sofonias 2:​8, 9, 13.

14. Ano ang pamatuod nga ang dumuluong nga mga pungsod ‘nagpabugal’ batok sa mga Israelinhon kag sa ila Dios, si Jehova?

¹⁴ Ang Moab kag Amon madugay na nga mga kaaway sang Israel. (Ipaanggid ang Hukom 3:​12-14.) Ang Moabnon nga Bato, sa Louvre Museum sa Paris, nagaunod sing mga tinigban tuhoy sa bugalon nga mga pinamulong ni Hari Mesa sang Moab. Bugalon nga ginasugid niya ang iya pagsakop sa pila ka mga siudad sang Israel sa bulig sang iya dios nga si Cemos. (2 Hari 1:1) Si Jeremias, ang katubutubo ni Sofonias, nagpamulong tuhoy sa mga Amonhon nga nagsakop sa teritoryo sang Israel sa Gad sa ngalan sang ila dios nga si Malcam. (Jeremias 49:1) Tuhoy sa Asiria, ginlupig kag ginsakop ni Hari Shalmaneser V ang Samaria mga isa ka siglo antes sang adlaw ni Sofonias. (2 Hari 17:​1-6) Wala madugay sang ulihi, ginsalakay ni Hari Senacherib ang Juda, ginsakop ang madamong nakutaan nga siudad sini, kag namahog pa gani nga salakayon ang Jerusalem. (Isaias 36:​1, 2) Sa pagkamatuod ang manughambal sang hari sang Asiria nagpahambog gid batok kay Jehova sang ginpangayo ang pag-ampo sang Jerusalem.​—⁠Isaias 36:​4-20.

15. Paano ginpakahuy-an ni Jehova ang mga dios sang mga pungsod nga nagpabugal batok sa iya katawhan?

¹⁵ Ang Salmo 83 nagasambit sang pila ka pungsod, lakip ang Moab, Amon, kag Asiria, nga nagpabugal batok sa Israel, kag bugalon nga nagsiling: “Kari, utdon ta sila sa pagkapungsod, agod nga ang ngalan sang Israel indi madumduman.” (Salmo 83:4) Maisugon nga ginpahibalo ni manalagna Sofonias nga pakahuy-an ni Jehova sang mga kasoldadusan ining tanan bugalon nga mga pungsod kag ang ila mga dios. “Ini agumon nila tungod sang ila pagpabugal, bangod nga nagpakahuya kag nagpakadaku sila batok sa katawhan ni Jehova sang mga kasoldadusan. Si Jehova mangin makakulugmat sa ila; kay pagutuman niya ang tanan nga dios sang duta, kag ang mga tawo magasimba sa iya, ang tagsatagsa sa iya duog, ang tanan nga kapuluan sang mga pungsod.”​—⁠Sofonias 2:​10, 11.

“Padayon nga Maghulat”

16. (a) Para kay sin-o ang pag-abot sang adlaw ni Jehova isa ka tuburan sang kalipay, kag ngaa? (b) Anong mabaskog nga panawagan ang ginpalanog sa sining matutom nga nagkalabilin?

¹⁶ Samtang ang espiritual nga pagpabaya, pagpangduhaduha, idolatriya, kalautan, kag materyalismo nagapangibabaw sa tunga sang mga lider kag sa madamong pumuluyo sang Juda kag Jerusalem, maathag nga ang pila sang matutom nga mga Judiyo nagpamati sa nagapaandam nga mga tagna ni Sofonias. Ginsubuan sila bangod sang kalangil-aran nga mga buhat sang mga prinsipe, hukom, kag mga saserdote sang Juda. Ang pahibalo ni Sofonias nangin tuburan sing kaumpawan sa sining mga matutom. Sa baylo nga mangin kabangdanan sang kaugot, ang pag-abot sang adlaw ni Jehova isa ka ginahalinan sang kalipay para sa ila, bangod pauntaton sini inang makangilil-ad nga mga buhat. Ining matutom nga nagkalabilin namati sa mabaskog nga sugo ni Jehova: “ ‘Busa hulata ninyo ako sing padayon,’ nagasiling si Jehova, ‘tubtob sa adlaw nga magtindog ako sa inagaw, kay ang akon hudisyal nga desisyon amo ang pagtipon sa mga pungsod, agod nga matingob ko ang mga ginharian, agod maula ko sa ila ang akon kaalipungot, ang bug-os kong nagabalingaso nga kaakig.’ ”​—⁠Sofonias 3:⁠8.

17. San-o kag paano ang mga mensahe sang paghukom ni Sofonias natuman sa mga pungsod?

¹⁷ Ang mga namati sadtong paandam wala makibot. Madamo ang nagkabuhi nga nakakita sang katumanan sang tagna ni Sofonias. Sang 632 B.⁠C.⁠E., ang Ninive ginsakop kag ginlaglag sang nagtingob nga grupo sang mga Babilonianhon, Medianhon, kag mga hangaway gikan sa aminhan, ayhan mga Scythianhon. Ang istoryador nga si Will Durant nagapanugiron: “Ang hangaway sang mga Babilonianhon sa idalom ni Nabopolasar nakig-alyansa sa mga hangaway sang mga Midianhon sa idalom ni Cy­ax­ares kag sa hangaway sang mga Scythianhon gikan sa Caucasus, kag sing mahapos gid kag sing madasig ginsakop ang mga kuta sang aminhan. . . . Sa isa ka tuk-ap ang Asiria nadula sa maragtas.” Suno gid sa gintagna ni Sofonias.​—⁠Sofonias 2:​13-15.

18. (a) Paano ang paghukom sang Dios natuman sa Jerusalem, kag ngaa? (b) Paano natuman ang tagna ni Sofonias tuhoy sa Moab kag sa Amon?

¹⁸ Madamong Judiyo nga padayon nga naghulat kay Jehova ang nakakita man sang mga katumanan sang iya paghukom sa Juda kag sa Jerusalem. Tuhoy sa Jerusalem, si Sofonias nagtagna: “Kailo sa iya nga mabinatunon kag dinagtaan, sa mapiguson nga banwa! Wala sia magtuman sa tingog; wala sia magbaton sing disiplina. Wala sia magsalig kay Jehova. Wala sia magpalapit sa iya Dios.” (Sofonias 3:​1, 2) Bangod indi sia matutom, duha ka beses nga ginsalakay sang mga Babilonianhon ang Jerusalem kag sang ulihi ginsakop kag ginlaglag sang 607 B.⁠C.⁠E. (2 Cronica 36:​5, 6, 11-21) Kon tuhoy sa Moab kag Amon, suno kay istoryador Josephus, sang ikalima nga tuig sang pagkapukan sang Jerusalem, nakig-away sa ila ang mga Babilonianhon kag ginsakop sila. Subong sang gintagna, wala na sila magluntad pa.

19, 20. (a) Paano ginpadyaan ni Jehova yadtong padayon nga naghulat sa iya? (b) Ngaa ining mga hitabo importante para sa aton, kag ano ang pagabinagbinagon sa masunod nga artikulo?

¹⁹ Ang mga katumanan sini kag sang iban pa nga mga detalye sang tagna ni Sofonias isa ka makapabakod-pagtuo nga eksperiensia para sa mga Judiyo kag indi Judiyo sadto nga padayon nga naghulat kay Jehova. Ang pila sa nakalampuwas sa pagkalaglag sang Juda kag Jerusalem amo sanday Jeremias, ang Etiopianhon nga si Ebed-melec, kag ang panimalay ni Jonadab, ang Recabnon. (Jeremias 35:​18, 19; 39:​11, 12, 16-18) Ang matutom nga mga Judiyo nga gintapok kag ang ila mga kabataan, nga nagpadayon sa paghulat kay Jehova, nangin bahin sang malipayon nga nagkalabilin nga ginhilway gikan sa Babilonia sang 537 B.⁠C.⁠E. kag nagbalik sa Juda agod tukuron liwat ang putli nga pagsimba.​—⁠Esdras 2:​1; Sofonias 3:​14, 15, 20.

²⁰ Ano ang kahulugan sining tanan para sa aton tion? Sa madamong paagi ang kahimtangan sang mga adlaw ni Sofonias kaanggid sa makangilil-ad nga mga butang nga nagakatabo karon sa Cristiandad. Dugang pa, ang nanuhaytuhay nga mga panimuot sang mga Judiyo sadto nagalaragway sa mga panimuot nga masapwan sa karon, kon kaisa bisan sa tunga sang katawhan ni Jehova. Amo ini ang mga butang nga pagabinagbinagon sa masunod nga artikulo.

[Footnote]

Subong Pagrepaso

◻ Ano ang kahimtangan sang relihion sa Juda sang mga adlaw ni Sofonias?

◻ Anong mga kahimtangan ang nagapangibabaw sa tunga sang sibil nga mga lider, kag ano ang panimuot sang kalabanan nga tawo?

◻ Paano nagpabugal ang mga pungsod batok sa katawhan ni Jehova?

◻ Anong paandam ang ginhatag ni Sofonias sa Juda kag sa iban pa nga mga pungsod?

◻ Paano ginpadyaan yadtong padayon nga naghulat kay Jehova?

[Retrato sa pahina 9]

Ginapamatud-an sang Moabnon nga Bato nga si Hari Mesa sang Moab bugalon nga nagpamulong batok sa dumaan nga Israel

[Credit Line]

Moabnon nga Bato: Musée du Louvre, Paris

[Retrato sa pahina 10]

Nagasakdag sa tagna ni Sofonias, ginarekord sining tapi-tapi nga cuneiform sang Babilonianhon nga Cronica ang pagkalaglag sang Ninive paagi sa nag-alyansa nga mga hangaway

[Credit Line]

Tapi-tapi nga cuneiform: Sa maayong kabubut-on sang The British Museum