Pagtimbuok nga May mga Pakpak Subong sang mga Agila
ANO ang balatyagon sang isa ka tawo pagkatapos sang lima ka tuig nga pag-antos sa mga kampo konsentrasyon sang Nazi? Masinulub-on? Mamulayon? Matimaluson?
Walay sapayan nga daw makatilingala, ang isa sang subong sina nga tawo nagsulat: “Ang akon kabuhi labi pa nga nagbakod sangsa ginalauman ko.” Ngaa amo sina ang iya balatyagon? Sia nagpaathag: “Nakakita ako sing dalangpan sa idalom sang mga pakpak sang Labing Mataas, kag naeksperiensiahan ko ang katumanan sang mga pinamulong ni manalagna Isaias, sang nagsiling sia: ‘Ang mga nagalaum kay Jehova magabag-o sang ila kusog. Magatimbuok sila nga may mga pakpak subong sang mga agila. Magalakat sila kag indi paglapyuon.’ ”—Isaias 40:31.
Ining Cristianong lalaki, nga ang iya lawas nagbatas sang labing makangilidlis nga pagtratar nga mahanduraw, may espiritu nga malaragwayon nga nagatimbuok, ang espiritu nga indi madaug sang kapintas sang mga Nazi. Kaangay ni David nakakita sia sing dalangpan sa handong sang “mga pakpak” sang Dios. (Salmo 57:1) Gingamit sining Cristiano ang paanggid nga gingamit ni manalagna Isaias, nagapaanggid sang iya espirituwal nga kusog sa iya sang isa ka agila nga nagatimbuok sing pataas kag pataas sa kalangitan.
Nagbatyag ka na bala nga ginabug-atan sing mga problema? Walay duhaduha nga luyag mo man makakita sing dalangpan sa idalom sang mga pakpak sang Labing Mataas, sa ‘pagtimbuok nga may mga pakpak subong sang mga agila.’ Agod mahangpan kon paano ini posible, mapuslanon nga hibaluon ang pila ka butang nahanungod sa agila, nga masunson ginagamit sing malaragwayon sa Kasulatan.
Sa Idalom sang Bandera sang Agila
Sa tanan nga mga pispis nga nakita sang dumaan nga katawhan, ayhan ang agila amo ang isa sang labing gindayaw bangod sang kusog kag halangdon nga paglupad sini. Madamong dumaan nga mga hangaway, lakip ang sa Babilonia, Persia, kag Roma, ang nagmartsa sa idalom sang bandera sang agila. Isa sini amo ang hangaway ni Ciro nga Daku. Gintagna sang Biblia nga ining Persianhon nga hari mangin kaangay sang pispis nga mananagit nga naghalin sa sidlangan nga magadagit sa Emperyo sang Babilonia. (Isaias 45:1; 46:11) Duha ka gatos ka tuig pagkatapos nga ginsulat ining tagna, ginsalakay sang hangaway ni Ciro, nga may mga agila sa ila mga bandera sa inaway, ang siudad sang Babilonia kaangay sang isa ka agila nga nagadagit sang iya dalagiton.
Sining karon lang, ginpili sang mga hangaway kaangay nanday Carlomagno kag Napoleon kag sang mga pungsod subong sang Estados Unidos kag Alemanya ang agila subong simbulo nila. Ang mga Israelinhon ginsugo nga indi magsimba sa larawan sang mga agila ukon sang bisan anong iban pa nga tinuga. (Exodo 20:4, 5) Apang, ginpatuhuyan sang mga manunulat sang Biblia ang mga karakteristiko sang agila sa pag-ilustrar sang ila mensahe. Busa ang agila, ang pispis nga masunson ginahinambitan sa Kasulatan, gingamit sa pagsimbulo sa mga butang subong sang kaalam, balaan nga pangamlig, kag kadasig.
Ang Mata sang Agila
Ang masipat nga panan-aw sang agila pirme nangin hurubaton. Walay sapayan nga ang duag-bulawan nga agila talagsa lang nagabug-at sing kapin sa lima ka kilo, ang mata sini mas daku pa sangsa mata sang tawo, kag ang panan-aw sini mas masipat. Si Jehova mismo, sa paglaragway kay Job sang ikasarang sang agila sa pagpangita sang iya kalan-on, nagsiling: “Ang iya mga mata nagalantaw sini sa malayo.” (Job 39:27, 29) Si Alice Parmelee, sa iya libro nga All the Birds of the Bible, nagareport nga “isa ka agila ang nakakita sing patay nga isda nga nagalutaw sa linaw nga may lima ka kilometro ang kalayuon kag nagsurip sing pabalasbas pakadto sa eksakto gid nga lugar. Indi lamang nga makita sang agila ang diutay nga butang sa daku gid nga kalayuon sangsa makita sang tawo, kundi pirme nakatuon ang pispis sa isda sa lima ka kilometro nga pagsurip sini.”
Bangod sang iya masipat nga panan-aw, ang agila isa ka nagakaigo nga simbulo sang kaalam, ang isa sang pangunang mga kinaiya ni Jehova. (Ipaanggid ang Ezequiel 1:10; Bugna 4:7.) Ngaa amo sina? Ang kaalam nagadalahig sang pagpanan-aw sa mga resulta sang bisan ano nga buhat nga mahimo naton pagahimuon. (Hulubaton 22:3) Ang agila, upod ang ikasarang sini nga makita ang didto sa malayo, makamutik sang katalagman sa malayo pa kag makapangandam, kaangay sang tawo nga mainandamon sa ilustrasyon ni Jesus, nga nakita ang posibilidad sang bagyo kag nagtukod sang iya balay sa igang. (Mateo 7:24, 25) Sing makawiwili, sa Kinatsila, ang paglaragway sa isa subong agila nagakahulugan nga may paghangop ukon paghantop sia.
Kon may kahigayunan ka gid man nga makita sing malapit ang isa ka agila, tan-awa kon paano sini ginagamit ang iya mga mata. Wala lamang ini nagapasiplat sa imo; sa baylo, daw ginausisa niya ang tanan nga detalye sang imo dagway. Sa kaanggid, ang tawo nga maalamon nagausisa sang isa ka butang sing mahalungon antes magdesisyon sa baylo nga magsalig sa iya pagkaduna ukon sa iya mga balatyagon. (Hulubaton 28:26) Walay sapayan nga ang masipat nga panan-aw sang agila isa gid ka nagakaigo nga simbulo sang balaan nga kinaiya sang kaalam, ang makahalawhaw nga paglupad sini ginagamit man sing malaragwayon sang mga manunulat sang Biblia.
“Ang Paagi sang Agila sa Kahawaan”
“Ang paagi sang agila sa kahawaan” nagapatuhoy sa kadasig kag sa paagi sang iya paglupad nga daw kahapos lamang, nga wala sing ginasundan nga banas kag wala nagabilin sing agi. (Hulubaton 30:19) Ang kadasig sang agila ginhinambitan sa Panalabiton 4:19, diin ang Babilonianhon nga mga soldado ginalaragway: “Ang aton mga manuglagas madasig pa sa mga agila sang kalangitan. Ginlagas kita nila sa mga bukid.” Kon ang agila nga nagalibutlibot sa ibabaw makakita sang iya dalagiton, ginapabalasbas niya ang iya mga pakpak kag nagasurip sing madasig, nga sa sini nagadasig sia sing tubtob sa 130 kilometros por ora, suno sa pila ka report. Sing dimakapakibot, ginagamit sang Kasulatan ang agila subong nga kaanggid sing kahulugan sa kadasig, ilabi na may kaangtanan sa isa ka hubon sang militar.—2 Samuel 1:23; Jeremias 4:13; 49:22.
Sa pihak nga bahin, ginapatuhuyan ni Isaias ang mahapos nga paglupad sang agila. “Ang mga nagalaum kay Jehova magabag-o sang ila kusog. Magatimbuok sila nga may mga pakpak subong sang mga agila. Magadalagan sila kag indi paglapyuon; magalakat sila kag indi pagpunawon.” (Isaias 40:31) Ano ang sekreto sang mapagsik nga paglupad sang agila? Ang pagtimbuok nagakinahanglan lamang sing diutay nga panikasog sanglit ginagamit sang mga agila ang mga thermal, ukon mga kolumna sang nagasaka nga mainit nga hangin. Ang mga thermal dikitaon, apang sampaton ang agila sa pagpangita sini. Sa tion nga makita ang thermal, ginahumlad sang agila ang iya mga pakpak kag ikog kag nagalibot sa sulod sang kolumna sang mainit nga hangin, nga nagadala sa agila sing pataas kag pataas. Kon ang bastante nga kataason matigayon, nagadahog ini sa masunod nga thermal, diin ginasulit ang proseso. Sa sining paagi inoras nga makapautaw-utaw ang agila sa hangin nga nagagamit lamang sing pinakadiutay nga enerhiya.
Sa Israel, labi na sa Rift Valley nga nagalambot halin sa Ezion-geber sa baybayon sang Red Sea pakadto sa Dan sa aminhan, ang mga agila isa ka pamilyar nga talan-awon. Madamo sila ilabi na kon tigpamulak kag tigragas kon magsaylo sila. Sa sulod sang pila ka tuig halos 100,000 ka agila ang naisipan. Kon ang hangin ginapainit sang adlaw kon aga, ginatos ka pispis nga mga mananagit ang makita nga nagalupad sa ibabaw sang mga pil-as nga nagalab-ot sa dulunan sang Rift Valley.
Ang mahapos nga paglupad sang agila isa ka matahom nga paglaragway sa kon paano kita ginabayaw sa espirituwal kag sa emosyonal sang kusog ni Jehova agod matuman naton ang aton buluhaton. Subong nga ang agila indi makatimbuok sa amo sina nga kataason nga nagagamit lamang sang iya kusog, indi kita magamadinalag-on kon magsalig kita sa aton kaugalingon nga mga ikasarang. “Sa tanan nga butang may kusog ako bangod sa iya nga nagahatag sing gahom sa akon,” paathag ni apostol Pablo. (Filipos 4:13) Kaangay sang agila nga dalayon nga nagapangita sing dikitaon nga mga thermal, ‘padayon kita nga nagapangayo’ sang dikitaon nga aktibo nga kusog ni Jehova paagi sa aton hanuot nga mga pangamuyo.—Lucas 11:9, 13.
Masunson makita sang nagasalaylo nga mga agila ang mga thermal paagi sa pagpanilag sa iban pa nga mga pispis nga mananagit. Ang naturalista nga si D. R. Mackintosh nagreport nga sang isa ka okasyon 250 ka agila kag buwitre ang nakita nga nagalibutlibot pataas sa isa ka thermal. Ang mga Cristiano man sa karon makatuon sa pagsalig sa kusog ni Jehova paagi sa pag-ilog sa matutom nga mga halimbawa sang iban pa diosnon nga mga alagad.—Ipaanggid ang 1 Corinto 11:1.
Sa Handong sang mga Pakpak sang Agila
Ang isa sang labing makatalagam nga mga panag-on sa kabuhi sang isa ka agila amo kon magatuon sia sa paglupad. Madamudamo nga agila ang nagakapatay sa pagpaninguha. Ang lanubo nga pungsod sang Israel yara man sa katalagman sang naghalin ini sa Egipto. Sa amo ang mga pulong ni Jehova sa mga Israelinhon nagakaigo gid: “Kamo nakakita sang ginhimo ko sa mga Egiptohanon, agod madala ko kamo sa ibabaw sang mga pakpak sang agila kag gindala kamo sa akon.” (Exodo 19:4) May mga report tuhoy sa mga agila nga makadali nga nagapasakay sa likod sini sang isa ka buto agod ang buto indi mahulog sa nahauna nga pagpaninguha sini sa paglupad. Si G. R. Driver, nagakomento sa Palestine Exploration Quarterly tuhoy sa sining mga report, nagasiling: “Ang [Biblikanhon] nga paglaragway sadto indi lamang mahinandurawon nga paglupad sang panghunahuna kundi napasad sa aktuwal nga katunayan.”
Ang mga agila huwaran man nga mga ginikanan sa iban nga paagi. Indi lamang nga ginaamanan nila ang buto sing regular nga kalan-on kundi mahalungon man nga ginahatuk-hatok sang iloy nga pispis ang karne nga ginadala sang lalaki nga agila sa pugad agod matulon ini sang diutay nga agila. Bangod ang ila mga pugad masunson nga ginahimo sa mga pil-as ukon sa mataas nga mga kahoy, ang buto nga pispis nadayag sa malain nga panahon. (Job 39:27, 28) Ang nagatagiti nga adlaw, nga kinaandan sa mga kadutaan sang Biblia, mahimo tunaan sang kamatayon sang buto nga pispis kon indi bangod sang pag-atipan sang iya mga ginikanan. Ginahumlad sang hamtong nga agila ang iya mga pakpak, kon kaisa sa sulod sang inoras sa isa ka tion, agod mahandungan ang maluming nga buto sini.
Busa nagakaigo gid nga ang mga pakpak sang agila ginagamit sa Kasulatan subong simbulo sang balaan nga pangamlig. Ginalaragway sang Deuteronomio 32:9-12 kon paano gin-amligan ni Jehova ang mga Israelinhon sadtong nagapanakayon sila sa kamingawan: “Kay ang bahin ni Jehova amo ang iya katawhan; si Jacob amo ang puna sang iya panublion. Nakita niya sia sa desyerto nga duta, kag sa kigas nga nagauwang nga kamingawan. Ginhakus niya sia, gin-alila niya sia, gintipigan niya sia subong sang tawo-tawo sang iya mata. Subong sang agila nga nagaukay sang iya pugad, nga nagalupadlupad sa ibabaw sang iya buto, ginahumlad niya ang iya mga pakpak, ginkuha niya sila, gindala niya sila sa ibabaw sang iya mga kuyos, si Jehova lamang ang nagatuytoy sa iya.” Si Jehova magahatag sa aton sing amo man nga mahigugmaon nga pangamlig kon magsalig kita sa iya.
Ang Paagi sa Pagpalagyo
Kon kaisa kon nagaatubang kita sing mga problema, mahimo kita maghandum nga palagyuhan ang tanan naton nga mga kabudlayan. Amo gid sina ang ginbatyag ni David. (Ipaanggid ang Salmo 55:6, 7.) Apang walay sapayan nga si Jehova nagsaad nga buligan niya kita sa pag-atubang sa aton mga pagtilaw kag mga pag-antos sa sining sistema, wala sia nagatanyag sing bug-os nga palalagyuhan. May pasalig kita sa Biblia: “Walay pagsulay nga nakaabot sa inyo nga indi masarangan sang tawo. Apang ang Dios matutom, kag indi sia magtugot nga sulayon kamo labaw sa inyo masarangan, kundi kaupod sang pagsulay magahatag man sing lulutsan agod nga makasarang kamo sa pagbatas.”—1 Corinto 10:13.
Ang “lulutsan” ukon ang “paagi sa pagpalagyo” (King James Version) nagadalahig sang pagtuon sa pagsalig kay Jehova. Amo sini ang natukiban ni Max Liebster, nga ang iya mga komento ginbalikwat sa pamuno sining artikulo. Sadtong mga tinuig nga didto sia sa mga kampo konsentrasyon, nakilala kag natun-an niya ang magsalig kay Jehova. Subong sang natukiban ni Max, si Jehova nagapabakod sa aton paagi sa iya Pulong, sa iya espiritu, kag sa iya organisasyon. Bisan sa mga kampo, ginpangita sang mga Saksi ang mga masigkatumuluo kag ginhatagan sila sing espirituwal nga bulig, nagabayluhanay sing Makasulatanhon nga mga panghunahuna kag sing kon ano man nga literatura sa Biblia nga matigayon. Kag subong sang sulit-sulit nga ginpamatud-an sang matutom nga mga nakalampuwas, ginpabakod gid sila ni Jehova. “Pirme ako nangayo sing bulig kay Jehova,” paathag ni Max, “kag ang iya espiritu nagsakdag sa akon.”
Bisan ano man nga pagtilaw ang ginaatubang naton, makasalig man kita sa balaan nga espiritu sang Dios, lamang nga padayon naton ini nga pangayuon. (Mateo 7:7-11) Ginpapagsik sining “kusog nga labaw sa kinaandan,” magatimbuok kita sa baylo nga bugtuyon sang aton mga problema. Padayon kita nga magalakat sa dalanon ni Jehova, kag indi kita pagpunawon. Magatimbuok kita nga may mga pakpak subong sang mga agila.—2 Corinto 4:7; Isaias 40:31.
[Blurb sa pahina 10]
Wala lamang ini nagapasiplat sa imo
[Credit Line sang retrato sa pahina 9]
Foto: Cortesía de GREFA
[Credit Line sang retrato sa pahina 10]
Foto: Cortesía de Zoo de Madrid