TULUN-AN NGA ARTIKULO 36
Ginapabaloran sang Katawhan ni Jehova ang Pagkamatarong
“Malipayon ang mga ginagutom kag ginauhaw sa pagkamatarong.”—MAT. 5:6.
AMBAHANON 9 Si Jehova ang Aton Hari!
ANG BINAGBINAGON SA SINI NGA ARTIKULOa
1. Ano nga pagtilaw ang naeksperiensiahan ni Jose, kag ano ang iya ginhimo?
NAKAEKSPERIENSIA sang mabudlay nga pagtilaw ang anak ni Jacob nga si Jose. “Maghulid ka sa akon,” siling sang isa ka babayi sa iya. Ini nga babayi amo ang asawa sang iya agalon nga si Potifar. Pero ginpangindian sia ni Jose. Posible hunahunaon sang iban, ‘Ngaa ginpangindian pa sia ni Jose?’ Sadto nga tion, wala sa balay si Potifar. Kag isa lang ka ulipon si Jose, gani sigurado gid nga pabudlayan sia sang babayi kay ginpangindian niya sia. Pero bisan pa sulitsulit nga ginasulay sang babayi si Jose, ginpangindian sia ni Jose. Ngaa? Nagsiling si Jose: “Paano ko mahimo ining daku nga kalainan kag magpakasala batok sa Dios?”—Gen. 39:7-12.
2. Paano nabal-an ni Jose nga isa ka sala sa Dios ang pagpakighilahi?
2 Paano nabal-an ni Jose nga isa ka “daku nga kalainan” para sa iya Dios ang pagpakighilahi? Mga duha ka gatos ka tuig pa pagkatapos sini nga hitabo nga ginhatag sang Dios sa mga Israelinhon ang Kasuguan paagi kay Moises. Nalakip sa sini ang sugo nga nagasiling, “Indi kamo magpanghilahi.” (Ex. 20:14) Pero, kilala gid ni Jose si Jehova kag kabalo sia kon ano ang mabatyagan ni Jehova kon maghimo sia sang imoral nga buhat. Halimbawa, sigurado nga nabal-an ni Jose nga ginhimo ni Jehova ang pag-asawahay para lang sa isa ka lalaki kag isa ka babayi. Kag posible nga kabalo man sia nga duha ka beses nga gin-amligan ni Jehova si Sara, nga lola sang iya amay, sang gusto pangasaw-on sang iban si Sara. Gin-amligan man sang Dios ang asawa ni Isaac nga si Rebeca. (Gen. 2:24; 12:14-20; 20:2-7; 26:6-11) Maathag sa ginsiling ni Jose nga nabal-an niya kon ano ang husto kag sala sa pagtamod sang Dios. Bangod palangga ni Jose ang iya Dios, ginpabaloran man niya ang matarong nga mga ginapatuman ni Jehova, kag gusto gid niya ini tumanon.
3. Ano ang binagbinagon naton sa sini nga artikulo?
3 Ginapabaloran mo bala ang pagkamatarong? Sigurado gid nga ginapabaloran mo ini. Pero bangod indi kita tanan perpekto, posible maimpluwensiahan kita sang pagtamod sang kalibutan sa pagkamatarong kon indi kita maghalong. (Isa. 5:20; Roma 12:2) Gani binagbinagon naton kon ano ang pagkamatarong kag kon ano ang mabenepisyo naton kon pabaloran naton ini. Dayon binagbinagon naton ang tatlo ka butang nga dapat naton himuon para mas pabaloran pa gid naton ang mga kasuguan ni Jehova.
ANO ANG PAGKAMATARONG?
4. Ano ang sala nga ginapamensar sang madamo nga tawo parte sa pagkamatarong?
4 Ano ang ginapamensar sang madamo nga tawo kon hambalan ang parte sa matarong nga tawo? Ginapamensar nila ang isa ka tawo nga bugalon, nagapakalain sang iban, ukon nagahunahuna nga mas maayo sia sangsa iban. Pero wala gid nanamian ang Dios sa sini nga mga kinaiya. Sang ari si Jesus sa duta, ginpakamalaut niya ang mga lider sang relihion kay naghimo sila sang ila kaugalingon nga mga kasuguan parte sa kon ano ang husto kag sala. (Man. 7:16; Luc. 16:15) Gani, ang isa ka matarong nga tawo wala gid nagahunahuna nga mas maayo sia sangsa iban.
5. Sa Biblia, ano ang pagkamatarong? Maghatag sing mga halimbawa.
5 Ang pagkamatarong isa ka dalayawon nga kinaiya. Amo ini ang paghimo sang husto sa pagtamod ni Jehova nga Dios. Kon ginasambit sang Biblia ang mga tinaga nga nagapatuhoy sa “pagkamatarong,” nagakahulugan ini sang pagtuman sa mga kasuguan ni Jehova nga amo ang dapat basihan parte sa kon ano ang husto kag sala. Halimbawa, nagsugo si Jehova nga ang mga negosyante dapat maggamit sing ‘eksakto nga timbangan.’ (Deut. 25:15) Ang Hebreo nga tinaga nga gin-translate “eksakto” puede man i-translate nga “matarong.” Gani, kon gusto sang isa ka Cristiano nga mangin matarong sa pagtamod sang Dios, dapat sia maggamit sing eksakto nga timbangan kag mangin honest sa iya negosyo. Ginapabaloran man sang matarong nga tawo ang hustisya, gani nagalalain sia kon ginahimuan sang malain ang iban. Kag para “pahamut-an [si Jehova] sing bug-os,” ginasigurado sang matarong nga tawo nga malipay si Jehova sa iya mga desisyon.—Col. 1:10.
6. Ngaa makasalig kita nga kabalo gid si Jehova kon ano ang husto kag sala? (Isaias 55:8, 9)
6 Suno sa Biblia, si Jehova ang ginahalinan sang pagkamatarong. Amo ini ang rason kon ngaa gintawag sia nga “puluy-an sang pagkamatarong.” (Jer. 50:7) Si Jehova ang Manunuga, gani sia lang ang makasiling kon ano ang husto kag sala. Bangod makasasala kita kag indi kita perpekto, may mga tion nga indi naton mahangpan ang pagtamod ni Jehova. Pero perpekto si Jehova, gani kabalo gid sia kon ano ang husto kag sala. (Hulu. 14:12; basaha ang Isaias 55:8, 9.) Gintuga kita suno sa larawan sang Dios, gani masarangan naton nga tumanon ang iya matarong nga mga kasuguan. (Gen. 1:27) Kag nalipay gid kita nga himuon ini. Bangod palangga naton ang aton Amay, gusto gid naton sia ilugon sa bug-os naton nga masarangan.—Efe. 5:1.
7. Ngaa dapat may ginasunod kita nga husto nga paagi sang paghimo sang isa ka butang? Maghatag sing halimbawa.
7 Makabenepisyo gid kita kon sundon naton ang mga kasuguan ni Jehova parte sa husto kag sala. Ngaa masiling naton ini? Binagbinaga ini nga mga sitwasyon. Ano ayhan ang matabo kon maghimo ang kada bangko sang ila kaugalingon nga paagi para mabal-an ang balor sang kuarta? Ukon ano ayhan ang matabo kon maghimo ang kada construction company sang ila kaugalingon nga paagi sang pagtakus? Magaresulta gid ini sa kagamo. Kag kon indi pagsundon sang mga doktor kag mga nars ang husto nga paagi sang pagbulong, posible nga mapatay ang pila nila ka pasyente. Maathag nga kon ginasunod sang mga tawo ang husto nga paagi sang paghimo sang isa ka butang, isa ini ka pangamlig. Sing kaanggid, maamligan man kita kon sundon naton ang mga kasuguan sang Dios parte sa husto kag sala.
8. Ano nga mga pagpakamaayo ang mabaton sang matarong nga mga tawo?
8 Ginapakamaayo ni Jehova ang mga nagapanikasog nga tumanon ang iya mga kasuguan. Nagpromisa sia: “Ang mga matarong magapanubli sang duta, kag magapuyo sila sa sini sa wala sing katubtuban.” (Sal. 37:29) Imadyina ang sitwasyon kon ginatuman na sang tanan nga tawo ang mga kasuguan ni Jehova. Sigurado gid nga nahiusa sila, may kalinong, kag malipayon. Gusto ni Jehova nga maeksperiensiahan mo ini. Gani may rason gid nga pabaloran naton tanan ang pagkamatarong. Pero paano naton mapabaloran pa gid ini nga kinaiya? Binagbinagon naton ang tatlo ka butang nga dapat naton himuon.
PABALORI PA GID ANG MGA KASUGUAN NI JEHOVA
9. Ano ang dapat naton himuon para pabaloran naton ang pagkamatarong?
9 Una nga dapat himuon: Palanggaa ang naghimo sang mga kasuguan. Para mapabaloran naton ang pagkamatarong, dapat naton palanggaon si Jehova nga amo ang naghimo sang mga kasuguan parte sa husto kag sala. Kon palanggaon pa gid naton si Jehova, mapalig-on pa gid kita nga tumanon ang iya matarong nga mga kasuguan. Sa pag-ilustrar: Kon ginpalangga kuntani ni Adan kag ni Eva si Jehova, mapalig-on gid sila nga indi paglapason ang iya matarong nga sugo.—Gen. 3:1-6, 16-19.
10. Ano ang ginhimo ni Abraham para mahangpan niya ang panghunahuna ni Jehova?
10 Indi gid naton gusto nga himuon ang sala nga ginhimo ni Adan kag ni Eva. Malikawan naton nga himuon ang ila ginhimo kon padayon kita nga magtuon parte kay Jehova, kon pabaloran naton ang iya mga kinaiya, kag kon panikasugan naton nga mahangpan ang panghunahuna ni Jehova. Kon himuon naton ini, mas palanggaon pa gid naton si Jehova. Binagbinaga ang ginhimo ni Abraham. Palangga gid niya si Jehova. Wala sia nagrebelde bisan pa may mga tion nga wala niya naintiendihan sing bug-os ang mga desisyon ni Jehova. Sa baylo nga magrebelde, ginpanikasugan niya nga makilala pa gid si Jehova. Halimbawa, sang nabal-an ni Abraham nga nagdesisyon si Jehova nga laglagon ang Sodoma kag Gomorra, kinulbaan sia kay abi niya malaglag man ang mga matarong kon laglagon “sang Hukom sang bug-os nga duta” ang mga malain. Kabalo si Abraham nga indi gid paglaglagon ni Jehova ang mga matarong, gani mapainubuson sia nga namangkot kay Jehova sing madamo nga beses. Mapinasensiahon nga ginsabat ni Jehova ang iya mga pamangkot. Sang ulihi, nahangpan ni Abraham nga ginausisa ni Jehova ang tagipusuon sang kada tawo kag wala gid Niya ginaulamid ang mga wala sing sala kon ginalaglag Niya ang mga malain.—Gen. 18:20-32.
11. Paano ginpakita ni Abraham nga palangga niya si Jehova kag nagasalig sia sa Iya?
11 Daku gid ang epekto kay Abraham sang pag-istoryahanay nila ni Jehova parte sa mga siudad sang Sodoma kag Gomorra. Mas ginpalangga kag ginrespeto pa gid niya ang iya Amay. Pero pagligad sang pila ka tuig, natilawan ang pagsalig ni Abraham kay Jehova. Mabudlay gid ini kay ginpangabay sia ni Jehova nga ihalad ang iya pinalangga nga anak nga si Isaac. Pero bangod kilala na sing maayo ni Abraham ang iya Dios, wala na sia namangkot kay Jehova kundi nagtuman sia dayon. Pero, sigurado nga nasakitan gid si Abraham samtang ginahanda niya ang mga kinahanglanon para sa paghalad. Posible nga ginpamalandungan ni Abraham ang mga natun-an niya parte kay Jehova. Kabalo sia nga indi gid maghimo si Jehova sing bisan ano nga wala nagapakita sang katarungan ukon gugma. Suno kay apostol Pablo, nagapati si Abraham nga masarangan ni Jehova nga banhawon ang iya pinalangga nga anak nga si Isaac. (Heb. 11:17-19) Kay man, nagpromisa si Jehova nga mangin amay sang isa ka pungsod si Isaac, kag wala pa sadto sing anak si Isaac. Bangod palangga ni Abraham si Jehova, nagsalig sia nga matarong gid pirme ang ginahimo sang iya Amay. Bangod sa pagtuo, nagtuman si Abraham bisan pa mabudlay gid ini.—Gen. 22:1-12.
12. Paano naton mailog si Abraham? (Salmo 73:28)
12 Paano naton mailog si Abraham? Dapat padayon man kita nga magtuon parte kay Jehova. Kon himuon naton ini, mangin suod pa gid kita sa iya kag mas palanggaon pa gid naton sia. (Basaha ang Salmo 73:28.) Kag mahanas ang aton konsiensia nga magpagiya sa panghunahuna sang Dios parte sa husto kag sala. (Heb. 5:14) Gani kon may magsulay sa aton nga maghimo sing malain, indi gid naton ini paghimuon. Indi gid naton paghunahunaon nga himuon ang bisan ano nga makapasubo sa aton Amay kag makaguba sang aton kaangtanan sa iya. Pero, paano pa naton mapakita nga ginapabaloran naton ang pagkamatarong?
13. Ano ang himuon naton para pabaloran pa gid naton ang pagkamatarong? (Hulubaton 15:9)
13 Ikaduha nga dapat himuon: Panikasugi nga pabalori ang pagkamatarong kada adlaw. Kon gusto naton nga magbakod ang aton maskulo, dapat kita magpanikasog paagi sa pag-exercise kada adlaw. Sing kaanggid, para mapabaloran pa gid naton ang matarong nga mga kasuguan ni Jehova, dapat man kita magpanikasog nga tumanon ini. Masarangan naton ini himuon adlaw-adlaw. Makatarunganon si Jehova, gani wala niya ginapahimo sa aton ang indi naton masarangan. (Sal. 103:14) Ginpasalig niya kita nga “ginahigugma niya ang nagahimo sing pagkamatarong.” (Basaha ang Hulubaton 15:9.) Kon may gusto kita himuon para sa pag-alagad kay Jehova, nagapanikasog gid kita para mahimo ini. Sing kaanggid, dapat man kita magpanikasog para pabaloran pa gid naton ang pagkamatarong. Indi gid mag-untat si Jehova sa pagbulig sa aton para padayon naton ini nga pabaloran.—Sal. 84:5, 7.
14. Ano ang “panaming sang pagkamatarong sa dughan,” kag ngaa kinahanglan naton ini?
14 Palangga kita ni Jehova kag ginapahanumdom niya sa aton nga indi mabug-at ukon indi mabudlay ang paghimo sing matarong. (1 Juan 5:3) Sa baylo, isa ini ka pangamlig nga kinahanglan naton kada adlaw. Dumduma ang espirituwal nga hinganib nga ginlaragway ni apostol Pablo. (Efe. 6:14-18) Ano nga hinganib ang nagaamlig sa tagipusuon sang isa ka Cristiano? Ang “panaming sang pagkamatarong sa dughan.” Nagapatuhoy ini sa matarong nga mga kasuguan ni Jehova. Pareho sa panaming sa dughan nga nagaamlig sa tagipusuon sang isa ka soldado, ang matarong nga mga kasuguan ni Jehova makaamlig man sa aton tagipusuon ukon sa aton matuod nga pagkatawo. Gani, importante gid nga siguraduhon naton nga nalakip sa aton espirituwal nga hinganib ang panaming sang pagkamatarong sa dughan.—Hulu. 4:23.
15. Paano mo masuksok ang panaming sang pagkamatarong sa dughan?
15 Paano mo masuksok ang panaming sang pagkamatarong sa dughan? Paagi sa pagbinagbinag sa mga kasuguan sang Dios kon nagahimo ka sing desisyon kada adlaw. Kon may himuon ka nga desisyon parte sa topiko nga gusto mo istoryahan, sa musika nga gusto mo pamatian, sa palaguaon nga gusto mo tan-awon, ukon sa libro nga gusto mo basahon, pamangkuta anay ang imo kaugalingon: ‘Ano ang mangin epekto sini sa akon tagipusuon? Malipay bala sa sini si Jehova? Ukon basi parte ini sa mga butang nga indi matarong suno sa pagtamod ni Jehova pareho sang imoralidad, kasingki, kakagod, kag pag-una sa kaugalingon?’ (Fil. 4:8) Kon suno sa kabubut-on ni Jehova ang imo ginahimo nga mga desisyon, ginapaamligan mo sa iya matarong nga mga kasuguan ang imo tagipusuon.
Ang imo pagkamatarong mangin “kaangay sang mga balod sang dagat” (Tan-awa ang parapo 16-17)
16-17. Ano ang ginasiling sang Isaias 48:18 nga nagapasalig sa aton nga masarangan naton ang pagtuman sa matarong nga mga kasuguan ni Jehova asta sa wala sing katapusan?
16 Nabalaka ka bala nga basi mag-abot ang tion nga indi mo na masarangan ang pagtuman sa matarong nga mga kasuguan ni Jehova? Binagbinaga ang isa ka ilustrasyon nga gingamit ni Jehova nga mabasa sa Isaias 48:18. (Basaha.) Nagapromisa si Jehova nga ang aton pagkamatarong mangin “kaangay sang mga balod sang dagat.” Imadyina nga ara ka sa higad sang baybay kag ginatan-aw mo ang mga balod nga wala nagauntat. Sa sini nga kahimtangan nga nagarelaks ka, mabalaka ka bala nga basi mag-abot ang tion nga wala ka na sing makita nga balod? Indi. Kabalo ka nga linibo na ka tuig nga nagahampas ang mga balod sa higad sang baybay, kag sigurado ka nga indi ini mag-untat.
17 Puede gid nga mangin pareho sa mga balod sang dagat ang imo pagkamatarong. Paano? Kon may himuon ka nga desisyon, binagbinaga anay kon ano ang gusto ni Jehova nga himuon mo. Dayon himua ang gusto ni Jehova. Bisan pa mabudlay ang himuon mo nga desisyon, ara pirme ang imo mahigugmaon nga Amay para pabakuron ka kag buligan nga tumanon ang iya matarong nga mga kasuguan kada adlaw.—Isa. 40:29-31.
18. Ngaa indi naton dapat paghukman ang iban base sa aton kaugalingon nga pagtamod?
18 Ikatlo nga dapat himuon: Indi paghukmi ang iban kay si Jehova amo ang nagahukom. Samtang ginapanikasugan naton nga tumanon ang matarong nga mga kasuguan ni Jehova, indi naton dapat paghukman ang iban base sa aton kaugalingon nga pagtamod kag indi naton paghunahunaon nga mas maayo kita sangsa ila. Wala kita sing kinamatarong nga magsiling kon bala ginatuman sang iban si Jehova ukon wala. Tandaan naton nga si Jehova amo ang “Hukom sang bug-os nga duta.” (Gen. 18:25) Wala gintugyan ni Jehova sa aton ang paghukom. Ang matuod, ginasugo kita ni Jesus: “Untati ninyo ang paghukom agod indi kamo paghukman sang Dios.”—Mat. 7:1.b
19. Paano ginpakita ni Jose nga nagasalig sia sa paghukom ni Jehova?
19 Binagbinagon naton liwat ang halimbawa sang matarong nga tawo nga si Jose. Wala niya ginhukman ang iban, pati ang mga naghimo sa iya sing malain. Ginsakit sia sang iya mga utod, ginbaligya nila sia bilang ulipon, kag ginpapati nila ang ila amay nga patay na si Jose. Pagligad sang madamo nga tinuig, nakaupod liwat ni Jose ang iya pamilya. Sa sini nga tion, isa na ka gamhanan nga manuggahom si Jose, gani puede niya kuntani hukman sing mapintas ang iya mga utod kag balusan sila. Ang matuod, nahadlok ang mga utod ni Jose nga amo gid sini ang himuon niya sa ila. Nahadlok sila bisan pa sinsero na sila nga naghinulsol sa ila ginhimo. Pero ginpasalig sila ni Jose: “Indi kamo magkahadlok. Ako bala ang Dios?” (Gen. 37:18-20, 27, 28, 31-35; 50:15-21) Mapainubuson si Jose kag kabalo sia nga si Jehova lang ang may kinamatarong nga maghukom sa iya mga utod.
20-21. Paano naton malikawan ang paghunahuna nga mas maayo kita sangsa iban?
20 Pareho kay Jose, indi naton paghukman ang iban kay si Jehova amo ang nagahukom. Halimbawa, kon may ginhimo ang isa ka utod, indi naton paghunahunaon nga nabal-an naton ang rason kon ngaa ginhimo niya ini. Indi kita makabasa sang tagipusuon, kag si ‘Jehova lang ang makausisa sang mga motibo.’ (Hulu. 16:2) Palangga niya ang tanan nga klase sang tawo ano man ang ila gindak-an kag kultura. Kag ginapalig-on kita ni Jehova nga ‘buksan naton sing masangkad ang aton tagipusuon.’ (2 Cor. 6:13) Panikasugan naton nga palanggaon ang tanan naton nga kauturan, indi nga hukman sila.
21 Ginapahangop man sini nga wala kita sing kinamatarong nga hukman ang mga indi bahin sang kongregasyon. (1 Tim. 2:3, 4) Halimbawa, hukman mo bala ang imo paryente nga indi Saksi paagi sa pagsiling, “Indi gid ’na sia mag-Saksi”? Indi mo gid ina paghimuon. Kay kon himuon mo ina, daw pareho lang nga ginapangunahan mo si Jehova kag ginahunahuna mo nga mas maayo ka sangsa iban. Ginahatagan pa ni Jehova ang “tanan nga katawhan bisan diin” sing kahigayunan nga maghinulsol. (Binu. 17:30) Tandai nga para kay Jehova, indi kita matarong kon hunahunaon naton nga mas maayo kita sangsa iban.
22. Ngaa gusto mo gid pabaloran ang pagkamatarong?
22 Kon pabaloran naton ang matarong nga mga kasuguan ni Jehova, mangin malipayon kita kag mapalig-on naton ang iban nga mangin suod sa aton kag sa aton Dios. Kabay pa nga padayon naton nga pabaloran ang pagkamatarong nga daw pareho lang nga ‘ginagutom kita kag ginauhaw’ sa sini. (Mat. 5:6) Makasalig ka nga makita ni Jehova nga ginapanikasugan mo nga himuon ang matarong kag nalipay gid sia sa sini. Bisan pa nagalain na gid nga nagalain ang indi matarong nga mga tawo sa kalibutan, indi ka dapat maluyahan sang buot. Tandai nga “ginahigugma ni Jehova ang matarong.”—Sal. 146:8.
AMBAHANON 139 Handurawa nga Bag-o Na ang Tanan
a Sa sining malain nga kalibutan, mabudlay makakita sang matarong nga mga tawo. Pero, minilyon subong ang nagahimo sing matarong. Sigurado nga isa ka sa ila. Ginahimo mo ang matarong bangod palangga mo si Jehova, kag importante kay Jehova ang pagkamatarong. Paano pa gid naton mapabaloran ang pagkamatarong? Binagbinagon sa sini nga artikulo kon ano ang pagkamatarong kag kon ano ang mabenepisyo naton kon pabaloran naton ini. Binagbinagon man naton ang mga dapat naton himuon para mapabaloran pa gid naton ini nga kinaiya.
b May mga tion nga dapat maghukom ang mga gulang sang kongregasyon kon bala nagahinulsol gid ang nakahimo sang serioso nga sala. (1 Cor. 5:11; 6:5; Sant. 5:14, 15) Pero, mapainubuson nila nga ginabaton nga indi sila makabasa sang tagipusuon kag nagahukom sila para kay Jehova. (Ipaanggid ang 2 Cronica 19:6.) Ginailog nila ang Dios paagi sa pagpanikasog nga mangin makatarunganon, maluluy-on, kag patas sa ila paghukom.