Ano ang Buot Silingon nga Mangin “Maayo nga Samaritano”?

Ang sabat sang Biblia

Ang ekspresyon nga “Maayo nga Samaritano” masami nga ginagamit kon ang isa ka tawo nagbulig sa mga nagakinahanglan. Ini nga ekspresyon naghalin sa isa ka istorya, ukon parabola ni Jesus. Paagi sa sini nga istorya, gintudlo ni Jesus nga ang maayo nga isigkatawo nagabulig sa iban bisan ano man ang ila rasa ukon ginhalinan.a

Sa sini nga artikulo

• Ano ang istorya ukon parabola parte sa “Maayo nga Samaritano”?

• Ngaa gin-istorya ini ni Jesus?

• Ano ang matun-an naton sa sini nga parabola?

• Sin-o ang mga Samaritano?

• Ang istorya bala parte sa “Maayo nga Samaritano” natabo gid?

Ano ang istorya ukon parabola parte sa “Maayo nga Samaritano”?

Ari ang malip-ot nga impormasyon parte sa istorya nga ginsugid ni Jesus: May isa ka Judiyo nga nagalakbay pakadto sa Jerico. Samtang nagalakat sia sa dalan, ginkawatan sia, ginkastigo, kag ginbayaan lang para mapatay.

May naglabay nga isa ka saserdote sang mga Judiyo. Kag may naglabay man nga lider sang isa ka relihion sang mga Judiyo. Pero nagdiretso lang sila nga duha. Bisan pa ato nga tawo pareho nila nga Judiyo, wala sila nagpundo para buligan sia.

Sang ulihi, may nag-agi nga lalaki nga lain ang pungsod. Isa sia ka Samaritano. (Lucas 10:33; 17:16-18) Naluoy gid ang Samaritano sa tawo amo nga ginbulong niya ang iya mga pilas. Dayon gindala niya ang tawo sa isa ka dalayunan kag gin-atipan sia sa bilog nga gab-i. Pagkaaga, ginbayaran niya ang tag-iya sang dalayunan kag nagsiling sia nga bayaran man niya kon may dugang pa nga magasto.—Lucas 10:30-35.

Ngaa gin-istorya ini ni Jesus?

Gin-istorya ini ni Jesus sa isa ka tawo nga nagapati nga ang pareho lamang niya sing rasa kag relihion ang iya isigkatawo. Gusto sia tudluan ni Jesus sang isa ka importante nga leksion. Dapat niya maintiendihan nga indi lang pareho niya nga mga Judiyo ang iya “isigkatawo,” kundi nalakip man bisan ang indi mga Judiyo. (Lucas 10:36, 37) Ginpasulat ini nga istorya sa Biblia para tudluan sang isa ka importante nga leksion ang tanan nga tawo nga gusto himuon ang makapalipay sa Dios.—2 Timoteo 3:16, 17.

Ano ang matun-an naton sa sini nga parabola?

Ginatudlo sini nga istorya nga ang maayo nga isigkatawo nagapakita sang kaluoy kag makita ini sa iya mga ginahimo. Handa niya nga buligan ang isa ka tawo nga nagaantos bisan ano man ang rasa, ginhalinan, ukon pungsod sini. Gusto man sang maayo nga isigkatawo nga himuon sa iban ang gusto niya nga himuon sang iban sa iya.—Mateo 7:12.

Sin-o ang mga Samaritano?

Ang mga Samaritano nagaistar sa aminhan nga bahin sang Judea. Mga kaliwat sila sang mga Judiyo nga nagpangasawa ukon nagpamana sang mga indi Judiyo.

Sang unang siglo C.E., may kaugalingon nga relihion ang mga Samaritano. Ang una lang nga lima ka libro sang Hebreong Kasulatan ang ginabaton kag ginagamit nila.

Sang panahon ni Jesus, ginapakalain sang madamo nga Judiyo ang mga Samaritano kag ginalikawan nila sila. (Juan 4:9) Ginagamit sang iban nga mga Judiyo ang tinaga nga “Samaritano” para mang-insulto.—Juan 8:48.

Ang istorya bala parte sa “Maayo nga Samaritano” natabo gid?

Wala ginasugid sang Kasulatan kon bala ang parabola ukon istorya parte sa Samaritano natabo gid. Pero sa masami, nagagamit si Jesus sing pamilyar nga mga kustombre kag mga lugar sa iya mga panudlo para madali maintiendihan sang mga nagapamati sa iya ang leksion nga gusto niya itudlo.

Madamo nga detalye sa sini nga istorya ang sibu sa kasaysayan. Halimbawa:

• Ang dalan halin sa Jerusalem pa-Jerico sobra 20 kilometros ang kalayuon kag kon takson ang kataason sang lugar halin sa Jerusalem pa-Jerico, mga isa ini ka kilometro. Suno sa rekord, ang mga manuglakbay pakadto sa Jerico ‘nagadulhog halin sa Jerusalem.’—Lucas 10:30.

• Ang mga saserdote kag mga Levinhon nga nagaistar sa Jerico, regular nga nagaagi sa sini nga dalan pakadto sa Jerusalem.

• Ang mga kawatan masami nga nagapanago sa sining naligwin nga dalan. Nagahulat sila sang mga manuglakbay nga lambatan ilabi na ang mga nagaisahanon lang.