Kon Wala Na ang Sala

“NATAWO bala kita sa sala?” Ina nga pamangkot nagpalibog sa isa ka graduate student sa Estados Unidos wala madugay nga nagsugod sia sa pagtuon sa Biblia. Bangod sang iya Hindu nga ginhalinan, wala sia sing hinalung-ong tuhoy sa pinanubli nga sala. Apang kon ang sala pinanubli gid man, pangatarungan niya, ang pagpanghiwala ukon pagpasapayan sa pagkamatuod sini mangin walay pulos. Paano masapwan sang isa ang sabat sa sining pamangkot?

Kon pinanubli, ang sala dapat nga may ginsuguran. Ang nahaunang tawo gintuga bala nga malauton, amo nga ginliton niya ang malain nga mga kinaiya sa iya mga anak? Ukon naglutaw lamang bala sang ulihi ang depekto? San-o gid bala nagsugod ang sala? Sa pihak nga bahin, kon ang sala isa lamang ka pangguwa, malaut nga entidad ukon prinsipio, makalaum gid bala kita nga mahilway sa sini?

Suno sa doktrina sang mga Hindu, ang kasakit kag kalautan kaupod na sa pagpanuga. “Ang kasakit [ukon kalautan],” siling sang isa ka Hindu nga iskolar, “kaangay sang nagalukmat nga rayuma, nga nagasulusaylo lamang apang wala gid nagakadula.” Ang kalainan nangin bahin na sang katawhan sa bug-os narekord nga maragtas. Kon nauna pa ini sa maragtason nga mga rekord sang tawo, ang masaligan nga mga sabat tuhoy sa ginhalinan sini dapat maghalin sa isa nga mas mataas pa sa tawo. Ang mga sabat dapat maghalin sa Dios.​—⁠Salmo 36:⁠9.

Tawo​—⁠Gintuga nga Wala sing Sala

Ang mga paglaragway tuhoy sa pagtuga sa tawo nga ginhatag sa Vedas malaragwayon, ginabaton sang Hindu nga pilosopo nga si Nikhilananda. Sing kaanggid, ang kalabanan nga relihion sa Sidlangan nagahatag sing patupato lamang nga mga paathag tuhoy sa pagpanuga. Apang, may yara makatarunganon kag sientipiko nga mga rason para patihan ang rekord sang Biblia tuhoy sa pagtuga sa nahaunang tawo.⁠a Ang nahauna gid nga kapitulo sini nagasiling: “Gintuga sang Dios ang tawo suno sa iya kaugalingon nga dagway, sa dagway sang Dios gintuga niya sia; lalaki kag babayi gintuga niya sila.”​—⁠Genesis 1:⁠27.

Ano ang buot silingon sang gintuga sa “dagway sang Dios”? Ini lamang: Ang tawo ginhimo sa kaanggid sang Dios, nga may diosnon nga mga kinaiya​—⁠subong sang katarungan, kaalam, kag gugma​—⁠nga nagapakilala sa iya nga tuhay sa mga sapat. (Ipaanggid ang Colosas 3:​9, 10.) Ining mga kinaiya naghatag sa iya sing ikasarang sa pagpili nga himuon ang maayo ukon malain, nagahimo sa iya nga may hilway nga pagbuot. Ang nahaunang tawo wala sing sala, wala sing kalautan ukon kasakit sa iya kabuhi, sang gintuga sia.

Sa nahaunang tawo nga si Adan, si Jehova nga Dios nagbutang sini nga sugo: “Gikan sa tagsa ka kahoy sa katamnan mahimo ka makakaon nga may kaayawan. Apang tuhoy sa kahoy sang ihibalo sing maayo kag malaut indi ka magkaon gikan sini, kay sa adlaw nga magkaon ka gikan sini mapatay ka nga totoo.” (Genesis 2:​16, 17) Paagi sa pagpamat-od sa pagtuman, si Adan kag ang iya asawa, si Eva, makahatag sing kadayawan kag kadungganan sa ila Manunuga kag magapabilin nga hilway sa sala. Sa pihak nga bahin, ang isa ka malinapason nga buhat magapatimaan sang ila kapaslawan sa pagsunod sa himpit nga mga talaksan sang Dios kag magahimo sa ila nga dihimpit​—⁠makasasala.

Sanday Adan kag Eva wala gintuga nga diosnon. Apang, may yara sila diosnon nga mga kinaiya kag ikasarang sa paghimo sing moral nga mga desisyon. Subong mga tinuga sang Dios, wala sila sing sala, ukon himpit. (Genesis 1:​31; Deuteronomio 32:4) Ang pagtuga sa ila wala makatublag sa paghiusa sa ulot sang Dios kag sang uniberso sa sulod sang mga dag-on tubtob sa sadto nga tion. Paano, nian, nagsugod ang sala?

Ang Ginhalinan sang Sala

Ang sala natabo primero sa espirituhanon nga duog. Antes gintuga ang duta kag ang tawo, ang Dios nagtuga sing intelihente nga espiritu nga mga tinuga​—⁠ang mga anghel. (Job 1:​6; 2:​1; 38:​4-7; Colosas 1:​15-17) Ang isa sini nga mga anghel nagpaimportante sing daku sa iya kaugalingon nga katahom kag kaalam. (Ipaanggid ang Ezequiel 28:​13-15.) Bangod sa instruksion sang Dios nga sanday Adan kag Eva magapamata, nakita sang anghel nga sa dili madugay ang bug-os nga duta matugob sing matarong nga mga tawo, tanan sila nagasimba sa Dios. (Genesis 1:​27, 28) Ginhandum sining espiritu nga tinuga ang ila pagsimba nga para sa iya kaugalingon. (Mateo 4:​9, 10) Ang pagpalambo sini nga handum nagdul-ong sa iya sa sayop nga dalanon.​—⁠Santiago 1:​14, 15.

Nagahambal kay Eva paagi sa man-ug, ang rebelyuso nga anghel nagsiling nga bangod sang pagdumili nga magkaon sing bunga gikan sa kahoy sang ihibalo sing maayo kag malain, ginadingot sang Dios ang ihibalo nga dapat niya matigayon. (Genesis 3:​1-5) Isa ini ka madinumtanon nga kabutigan​—⁠isa ka buhat sang sala. Paagi sini nga kabutigan, ginhimo sang anghel ang iya kaugalingon nga isa ka makasasala. Bangod sini, gintawag sia nga Yawa, isa ka manugpasipala, kag Satanas, isa ka manugpamatok sang Dios.​—⁠Bugna 12:⁠9.

Ang makabuluyok nga argumento ni Satanas may malain nga epekto kay Eva. Paagi sa pagsalig sa ginhambal sang Manunulay, gintugutan niya ang iya kaugalingon nga masulay kag nagkaon sing bunga sang ginadumilian nga kahoy. Ang iya bana, si Adan, nagbuylog sa iya sa pagkaon sa bunga, kag busa sila nga duha nangin mga makasasala. (Genesis 3:​6; 1 Timoteo 2:14) Sing maathag, paagi sa pagpamat-od nga lapason ang Dios, nawasi sang aton nahaunang ginikanan ang marka sang pagkahimpit kag naghimo sa ila kaugalingon nga mga makasasala.

Kamusta ang mga kaanakan nanday Adan kag Eva? Ang Biblia nagapaathag: “Paagi sa isa ka tawo ang sala nagsulod sa kalibutan kag ang kamatayon paagi sa sala, kag busa ang sala naglapnag sa tanan nga tawo bangod sila tanan nagpakasala.” (Roma 5:12) Ang kasuguan sang pinanubli nagluntad na. Indi maliton ni Adan sa iya mga anak ang wala sa iya. (Job 14:4) Bangod indi na himpit, ang unang mag-asawa mga makasasala na sang ang ila mga anak ginpanamkon. Bangod sini, kita tanan​—⁠nga wala sing eksepsion​—⁠nakapanubli sing sala. (Salmo 51:​5; Roma 3:23) Busa, ang sala nagbunga lamang sing kalautan kag kasakit. Dugang pa, bangod sini, kita tanan nagatigulang kag nagakapatay, “kay ang bayad sa sala amo ang kamatayon.”​—⁠Roma 6:⁠23.

Ang Konsiensia ‘Nagasumbong’ Ukon ‘Nagapasaylo’

Binagbinaga man ang epekto sang sala sa pagginawi sang nahaunang mag-asawa. Gintakpan nila ang mga bahin sang ila mga lawas kag nagtinguha sa pagpanago sa Dios. (Genesis 3:​7, 8) Busa ang sala nagpabatyag sa ila sing kasal-anan, kabalaka, kag kahuya. Ang katawhan karon pamilyar gid sa sining mga balatyagon.

Sin-o ang wala makabatyag sing pagkatublag bangod sang pagdingot sing kaluoy sa isa nga nagakinahanglan ukon wala maghinulsol bangod sang makasalaklaw nga ginhambal? (Santiago 4:17) Ngaa ginatublag ang aton mga balatyagon? Si apostol Pablo nagapaathag nga ‘ang sala nasulat sa aton tagipusuon.’ Kon ang aton konsiensia wala magbat-ulan, ang bisan ano nga paglapas sa sinang kasuguan magatuga sing nasulod nga pagkatublag. Gani ang tingog sang konsiensia amo ang ‘nagasumbong’ ukon ‘nagapasaylo’ sa aton. (Roma 2:​15; 1 Timoteo 4:​2; Tito 1:15) Nakahibalo man kita sini ukon wala, may nasulod kita nga igbalatyag sang kasaypanan, sang kasal-anan!

Nakahibalo gid si Pablo sang iya makasasala nga mga huyog. “Kon luyag ko maghimo sing maayo, ang malaut yara sa akon,” ginbaton niya. “Nagakalipay gid ako sa kasuguan sang Dios suno sa akon pagkatawo sa sulod, apang nakita ko ang tuhay nga kasuguan sa akon mga bahin nga nagapakig-away batok sa kasuguan sang akon hunahuna kag nagadala sa akon sa kabihagan sa kasuguan sang sala nga yari sa akon mga bahin.” Gani si Pablo namangkot: “Sin-o bala ang magaluwas sa akon sa sining lawas sang kamatayon?”​—⁠Roma 7:​21-24.

Kahilwayan Gikan sa Sala​—⁠Paano?

“Ang kahilwayan, sa Hindu nga tradisyon,” siling sang isa ka iskolar, “amo ang kahilwayan gikan sa sulitsulit nga pagkabun-ag kag pagkapatay.” Subong solusyon, ginatudlo man sang Budhismo ang Nirvana​—⁠ang isa ka kahimtangan sang paglimot sa naguwa nga katunayan. Bangod wala makahangop sa pinanubli nga sala, ang Hinduismo nagasaad lamang sing pagpalagyo gikan sa pagluntad.

Sa pihak nga bahin, ang paagi sang kahilwayan sang Biblia nagaresulta sa aktuwal nga pagdula sa makasasala nga kahimtangan. Pagkatapos mamangkot kon paano sia maluwas gikan sa sala, si apostol Pablo nagsabat: “Salamat sa Dios paagi kay Jesucristo nga aton Ginuo!” (Roma 7:25) Huo, ang kaluwasan nagahalin sa Dios paagi kay Jesucristo.

Suno sa Ebanghelyo ni Mateo, “ang Anak sang tawo,” si Jesucristo, nagkari “sa paghatag sang iya kalag nga gawad bilang baylo sang madamo.” (Mateo 20:28) Subong sang ginrekord sa 1 Timoteo 2:​6, si Pablo nagsulat nga si Jesus “naghatag sang iya kaugalingon nga katumbas nga gawad para sa tanan.” Ang tinaga nga “gawad” nagakahulugan sing pagbayad sa bili para magawad ang mga bihag. Ang katunayan nga ini isa ka katumbas nga gawad nagapadaku sang pagkaepektibo sang bili sa pagbalanse sang legal nga timbangan sang katarungan. Apang paano ang kamatayon sang isa ka tawo makabig nga “katumbas nga gawad para sa tanan”?

Ginbaligya ni Adan ang tanan nga katawhan, lakip na kita, sa sala kag kamatayon. Ang bili, ukon silot, nga ginbayad niya amo ang iya himpit tawhanon nga kabuhi. Agod mabayaran ini, isa pa ka himpit tawhanon nga kabuhi​—⁠katumbas nga gawad​—⁠ang dapat ibayad. (Exodo 21:​23; Deuteronomio 19:​21; Roma 5:​18, 19) Sanglit wala sing dihimpit nga tawo ang makaaman sini nga gawad, ang Dios, sa iya walay latid nga kaalam, nagbukas sang dalan gikan sa sining kahimtangan. (Salmo 49:​6, 7) Ginliton niya ang himpit nga kabuhi sang iya bugtong nga Anak gikan sa langit pakadto sa tiyan sang isa ka ulay sa duta, agod mabun-ag sia subong isa ka himpit nga tawo.​—⁠Lucas 1:​30-38; Juan 3:​16-18.

Agod magawad ang katawhan, dapat huptan ni Jesus ang matinlo nga rekord sa tanan nga tion nga yari sia sa duta. Ginhimo niya ini. Nian napatay sia sing mahalaron. Sa sining paagi ginpasalig ni Jesus nga ang bili sang isa ka himpit tawhanon nga kabuhi​—⁠ang iya mismo kabuhi​—⁠matigayon agod ibayad subong gawad sa pagluwas sa katawhan.​—⁠2 Corinto 5:​14; 1 Pedro 1:​18, 19.

Ang Mahimo sang Gawad ni Cristo Para sa Aton

Ang halad nga gawad ni Jesus makabulig sa aton karon mismo. Paagi sa pagtuo sa sini, maagom naton ang matinlo nga tindog sa atubangan sang Dios kag mapaidalom sa mahigugmaon kag mapinalanggaon nga pag-atipan ni Jehova. (Binuhatan 10:​43; Roma 3:​21-24) Sa baylo nga matublag sing daku sa mga sala nga nahimo naton, hilway kita nga makapangayo sing patawad sa Dios bangod sang gawad.​—⁠Isaias 1:​18; Efeso 1:​7; 1 Juan 2:​1, 2.

Sa ulihi nga mga adlaw, bulngon sing bug-os sang gawad ang masakiton nga kahimtangan sang katawhan nga tuga sang sala. Ang katapusan nga libro sang Biblia nagalaragway sang “suba sang tubig sang kabuhi” nga nagailig gikan sa trono sang Dios. Yara sa mga pangpang sang suba ang bugana nga hamungang-kahoy nga may mga dahon nga “makabulong sa katawhan.” (Bugna 22:​1, 2) Sing simbuliko, ginapatuhuyan diri sang Biblia ang makatilingala nga aman sang Manunuga agod mahilway ang katawhan gikan sa sala kag kamatayon sing dayon pasad sa halad nga gawad ni Jesus.

Ang matagnaon nga mga palanan-awon sang libro sang Bugna matuman sa dili madugay. (Bugna 22:⁠6, 7) Nian ang tanan matarong sing tagipusuon mangin himpit, subong nga “ginhilway gikan sa kahiulipnan sang kalautan.” (Roma 8:​20, 21) Indi bala nga dapat ini magpahulag sa aton nga tun-an sing dugang pa ang tuhoy kay Jehova nga Dios kag sa iya mainunungon nga Anak, si Jesucristo, nga nangin gawad?​—⁠Juan 17:⁠3.

[Footnote]

[Kapsion sa pahina 6]

Si Adan nagdala sing sala kag kamatayon sa katawhan

[Kapsion sa pahina 7]

Ang halad nga gawad ni Jesus nagdala sing kahilwayan gikan sa sala kag kamatayon