Kapitulo Beinte-uno

Ang Matuod nga Pagsimba Nagasangkad sa Bug-os nga Kalibutan

Isaias 60:1-22

1. Anong makapalig-on nga mensahe ang ginaunod sang Isaias kapitulo 60?

ANG kapitulo 60 sang Isaias ginsulat subong isa ka makapahulag nga drama. Sa nagabukas nga mga bersikulo, ginabihag ang aton igtalupangod sang isa ka makatalandog nga danyag. Madasig nga natabo ang paagisod nga mga hitabo, nga nagdul-ong sa aton sa isa ka makapahulag nga katapusan. Maathag nga ginalaragway sang kapitulo ang pagpasag-uli sang matuod nga pagsimba sa dumaan nga Jerusalem kag ang bug-os kalibutan nga pagsangkad sang matuod nga pagsimba karon. Dugang pa, nagatudlo ini sa dayon nga mga pagpakamaayo nga ginatigana para sa tanan nga matutom nga sumilimba sang Dios. Ang tagsatagsa sa aton mahimo makapakigbahin sa katumanan sining makawiwili nga bahin sang tagna ni Isaias. Busa usisaon naton ini sing maayo.

Ang Kapawa Nagasilak sa Kadudulman

2. Ano nga sugo ang ginhatag sa babayi nga nagahaplak sa kadudulman, kag ngaa hilingagawon nga magtuman sia?

² Ang nagabukas nga mga pulong sini nga kapitulo sang Isaias ginpatuhoy sa isa ka babayi nga yara sa masubo nga mga kahimtangan. Mahimo gid nga nagahaplak sia sa duta sa kadudulman. Sa hinali lang, ang kapawa nagsilak sa kadulom sang si Jehova, paagi kay Isaias, nagpanawag: “Magtindog ka, O babayi, magpasilak ka sing kapawa, kay ang imo kapawa nag-abot na kag ang himaya mismo ni Jehova nagsilak na sa imo.” (Isaias 60:1) Huo, dapat magtindog ang “babayi” kag ipabanaag ang himaya sang Dios! Ngaa hilingagawon ini? Ang tagna nagpadayon: “Yari karon! ang kadudulman magaligom sa duta, kag ang pitipit nga kadulom sa pungsudnon nga mga grupo; apang si Jehova magasilak sa imo, kag ang iya himaya makita sa imo.” (Isaias 60:2) Para sa kaayuhan sang mga yara sa palibot niya nga nagapangapkap gihapon sa kadudulman, dapat ‘magpasilak sing kapawa ang babayi.’ Ano ang mangin resulta? “Ang mga pungsod pat-od nga magakadto sa imo kapawa, kag ang mga hari sa kasanag sang imo pagsilak.” (Isaias 60:3) Ining nagabukas nga mga pulong nagahatag sang pinakatema nga ipaathag sing mas detalyado sa mga bersikulo nga magasunod​—ang matuod nga pagsimba dapat magsangkad sa bug-os nga kalibutan!

3. (a) Sin-o ang “babayi”? (b) Ngaa nagahaplak sa kadudulman ang “babayi”?

³ Bisan pa nagapamulong tuhoy sa palaabuton nga mga hitabo, ginsilingan ni Jehova ang “babayi” nga ang iya kapawa “nag-abot na.” Ginapadaku sini nga ang tagna pat-od nga matuman. Ang “babayi” nga ginapatuhuyan amo ang Sion, ukon Jerusalem, nga kapital sang Juda. (Isaias 52:​1, 2; 60:14) Ang siudad nagasimbulo sa bug-os nga pungsod. Sa tion sang una nga katumanan sini nga tagna, ang “babayi” nasapwan nga nagahaplak sa kadudulman, nga amo ang iya kahimtangan sugod sang ginlaglag ang Jerusalem sang 607 B.C.E. Apang, sang 537 B.C.E., ang matutom nga nagkalabilin sang tinapok nga mga Judiyo nagbalik sa Jerusalem kag ginpasag-uli nila ang putli nga pagsimba. Sa katapusan, ginpasilak ni Jehova ang kapawa sa iya “babayi,” kag ang iya napasag-uli nga katawhan nangin tuburan sang kasanagan sa tunga sang nadulman sa espirituwal nga mga pungsod.

Daku Pa nga Katumanan

4. Sin-o karon sa duta ang nagatiglawas sa “babayi,” kag subong pagpasangkad, kay sin-o naaplikar ang matagnaon nga mga pulong?

⁴ Interesado kita indi lamang sa una nga katumanan sining matagnaon nga mga pulong sa Jerusalem sang una. Sa karon ang langitnon nga “babayi” ni Jehova ginatiglawas sa duta sang “Israel sang Dios.” (Galacia 6:16) Sa sulod sang pagluntad sini, kutob sang Pentecostes 33 C.E. tubtob karon, ining espirituwal nga pungsod nakatigayon sing kabug-usan nga 144,000 ka hinaplas-sang-espiritu nga mga katapo, “nga ginbakal gikan sa duta” kag may paglaum nga maggahom upod ni Cristo sa langit. (Bugna 14:​1, 3) Ang modernong-adlaw nga katumanan sang Isaias kapitulo 60 nagapatuhoy sa mga katapo sang 144,000 nga buhi pa sa duta sa “katapusan nga mga adlaw.” (2 Timoteo 3:1) May kaangtanan man ang tagna sa mga kaupod sining hinaplas nga mga Cristiano, ang “dakung kadam-an” sang “iban nga mga karnero.”​​—Bugna 7:9; Juan 10:​11, 16.

5. San-o nasapwan sang buhi pa nga mga katapo sang Israel sang Dios ang ila kaugalingon nga nagahaplak sa kadudulman, kag san-o nagsilak sa ila ang kapawa ni Jehova?

⁵ Sa sulod sang malip-ot nga tion sang maaga nga bahin sang katuigan 1900, daw subong bala nga nasapwan sang mga katapo sang Israel sang Dios nga yari pa sa duta ang ila kaugalingon nga nagahaplak sa kadudulman. Natapos ang nahauna nga bug-os kalibutan nga inaway samtang yara sila sa kahimtangan nga simbuliko nga ginalaragway sa tulun-an sang Bugna​—ang ila mga bangkay nagahaplak “sa malapad nga dalan sang dakung siudad nga sa espirituwal ginatawag Sodoma kag Egipto.” (Bugna 11:8) Apang sang 1919, ginpasilak ni Jehova ang iya kapawa sa ila. Subong sabat, nagtindog sila kag ginpabanaag nila ang kapawa sang Dios, paagi sa walay kahadlok nga pagbantala sing maayong balita sang Ginharian sang Dios.​​—Mateo 5:​14-​16; 24:14.

6. Paano ang kalibutan sa kabilugan nagsabat sa ginbantala nga harianon nga presensia ni Jesus, apang sin-o ang naganyat sa kapawa ni Jehova?

⁶ Bangod sang impluwensia ni Satanas, nga pinuno sang “mga manuggahom sang kalibutan sining kadudulman,” ginsikway sang katawhan sa kabilugan ang pahibalo tuhoy sa harianon nga presensia ni Jesucristo, “ang kapawa sang kalibutan.” (Efeso 6:​12; Juan 8:​12; 2 Corinto 4:​3, 4) Walay sapayan sini, minilyon ang naganyat sa kapawa ni Jehova, lakip ang “mga hari” (ang nangin hinaplas nga mga manunubli sang langitnon nga Ginharian) kag ang “mga pungsod” (ang dakung kadam-an sang iban nga mga karnero).

Ang Pagsangkad Ginbangdan Sang Tinagipusuon nga Kalipay

7. Anong makalilipay nga talan-awon ang nakita sang “babayi”?

⁷ Sa pagpasangkad sang tema nga ginasambit sa Isaias 60:3, ginhatagan ni Jehova ang “babayi” sing isa pa ka sugo: “Itulok mo ang imo mga mata sa bug-os nga palibot kag tan-awa!” Kon magtuman ang “babayi,” isa ka makalilipay nga talan-awon ang magasug-alaw sa iya​​—magapauli ang iya mga anak! “Sila tanan natipon; nagakadto sila sa imo. Gikan sa malayo ang imo mga anak nga lalaki nagainabot, kag ang imo mga anak nga babayi nga kungkungon sa balikawang.” (Isaias 60:4) Ang pagbantala sang Ginharian sa mga pungsod nga nagsugod sang 1919 nagresulta sa pagdugang sang linibo pa ka hinaplas nga “mga anak nga lalaki” kag “mga anak nga babayi” nga nagbuylog sa Israel sang Dios. Sa sining paagi naghimo si Jehova sing mga tikang agod makumpleto ang gintagna nga kadamuon sang 144,000 nga magagahom upod kay Cristo.​​—Bugna 5:​9, 10.

8. Ano nga kabangdanan sa pagkalipay ang natigayon sang Israel sang Dios sugod sang 1919?

⁸ Ining pag-uswag ginbangdan sang pagkasadya. “Sa sina nga tion makit-an mo kag pat-od nga magabanaag ka, kag ang imo tagipusuon magakurog gid kag magadaku, bangod ang manggad sang dagat magakadto sa imo; ang manggad sang mga pungsod magaabot sa imo.” (Isaias 60:5) Ang pagtipon sa mga hinaplas sang katuigan 1920 kag katuigan 1930 naghatag sing daku nga kalipay sa Israel sang Dios. Apang, may dugang pa sila nga rason sa pagkalipay. Ilabi na kutob sang tungatunga sang katuigan 1930, ang mga tawo nga bahin anay sang “dagat” sang katawhan nga nahamulag sa Dios nagguwa gikan sa tanan nga pungsod agod magsimba upod sa Israel sang Dios. (Isaias 57:​20; Hageo 2:7) Ini nga mga tawo wala masig-iyaiya sa ila pag-alagad sa Dios. Sa baylo, nagkadto sila sa “babayi” sang Dios kag nangin bahin sang nahiusa nga panong sang Dios. Subong resulta, ang tanan nga alagad sang Dios nagapakigbahin sa pagpasangkad sang matuod nga pagsimba.

Nagtipon ang mga Pungsod sa Jerusalem

9, 10. Sin-o ang nakit-an nga nagatipon sa Jerusalem, kag paano sila ginbaton ni Jehova?

⁹ Ginagamit ang mga ilustrasyon nga pamilyar sa mga katubotubo ni Isaias, ginlaragway ni Jehova ang pagsangkad. Ang “babayi,” nga nagatulok gikan sa iya mataas nga duog sa Bukid sang Sion, nagtulok anay sa nasidlangan nga gintaipan. Ano ang iya nakita? “Ang nagadaguso nga panong sang mga kamelyo magatabon sa imo, ang bataon nga mga kamelyo nga lalaki sang Midian kag sang Epa. Sila tanan gikan sa Seba​—magaabot sila. Magadala sila sing bulawan kag kamangyan. Kag ibantala nila ang mga kadayawan ni Jehova.” (Isaias 60:6) Ang katay sang mga kamelyo nga ginagamit sang nagalakbay nga mga negosyante sang nanuhaytuhay nga mga tribo nagaagi sa mga dalan nga nagapadulong sa Jerusalem. (Genesis 37:​25, 28; Hukom 6:​1, 5; 1 Hari 10:​1, 2) Ang mga kamelyo makita bisan diin, kaangay sang baha nga nagatabon sang duta! Ang mga katay nagadala sing malahalon nga mga regalo, nga nagapakita nga ang mga negosyante nagakari nga may mahidaiton nga mga katuyuan. Luyag nila magsimba kay Jehova kag ihatag sa iya ang pinakamatahom nga mahatag nila.

¹⁰ Indi lamang ining mga negosyante ang nagamartsa. “Ang tanan nga panong sang Kedar​—tipunon sila sa imo. Ang mga karnero nga lalaki sang Nebaiot​—magaalagad sila sa imo.” Huo, ang nagapahalab nga mga tribo nagalakbay man padulong sa Jerusalem. Nagakari sila nga dala ang ila labing bilidhon nga mga pagkabutang subong regalo​—ang mga panong sang mga karnero​—​kag ginatanyag nila ang ila kaugalingon subong mga ministro. Paano sila batunon ni Jehova? Sia nagsiling: “Upod ang kahamuot magasaka sila sa akon halaran, kag patahumon ko ang akon balay sang katahom.” (Isaias 60:7) Batunon ni Jehova ang ila mga regalo, nga gamiton sa putli nga pagsimba.​​—Isaias 56:7; Jeremias 49:​28, 29.

11, 12. (a) Ano nga talan-awon ang nagsug-alaw sa “babayi” samtang nagatulok sia sa katundan? (b) Ngaa madamo gid ang nagadalidali padulong sa Jerusalem?

¹¹ Ginsugo karon ni Jehova ang “babayi” nga magtulok sa nakatundan nga gintaipan, kag namangkot sia: “Sin-o ining mga nagalupad subong sang panganod, kag subong sang mga salampati padulong sa mga buho sang ila balaybalay?” Si Jehova mismo ang nagsabat: “Sa akon ang kapuluan padayon nga magalaum, ang mga barko man sang Tarsis subong sang una, agod dalhon ang imo mga anak gikan sa malayo, ang ila pilak kag ang ila bulawan upod sa ila, pakadto sa ngalan ni Jehova nga imo Dios kag pakadto sa Balaan sang Israel, kay patahumon niya ikaw.”—Isaias 60:8, 9.

¹² Handurawa nga nagatindog ka upod sa “babayi,” nga nagatulok sa katundan sa Daku nga Dagat. Ano ang makita mo? Amo ang puti nga mga pintokpintok sa malayo sa ibabaw sang tubig. Daw mga pispis sila tulukon, apang samtang amat-amat nga nagalapit ini, makita mo nga mga barko gali ini nga ang ila mga layag nahumlad sing bug-os. Halin sila “sa malayo.”a (Isaias 49:12) Madamo gid nga barko ang madasig nga nagapadulong sa Sion amo kon ngaa daw kaangay sila sang isa ka panong sang nagapauli nga mga salampati. Ngaa nagadalidali ang guban sang mga barko? Nalangkag gid ini nga idul-ong ang iya sakay nga mga sumilimba ni Jehova halin sa malayo nga mga pantalan. Sa pagkamatuod, ang tanan nga bag-o mag-abot​—ang mga Israelinhon kag ang mga dumuluong, gikan sa sidlangan ukon sa katundan kag gikan sa malapit ukon sa malayo nga mga kadutaan​—​nagadalidali sa pagkadto sa Jerusalem agod idedikar ang tanan nila sa ngalan ni Jehova, nga ila Dios.​—Isaias 55:5.

13. Sa modernong mga tion, sin-o ang “mga anak nga lalaki” kag “mga anak nga babayi,” kag sin-o “ang manggad sang mga pungsod”?

¹³ Maathag gid ang paglaragway sang Isaias 60:​4-9 sa bug-os kalibutan nga pagsangkad nga natabo sugod sang ang “babayi” ni Jehova nagpasilak sing kapawa sa tunga sang kadudulman sining kalibutan! Una nga nag-abot amo ang “mga anak nga lalaki” kag “mga anak nga babayi” sang langitnon nga Sion nga nangin hinaplas nga mga Cristiano. Sang 1931 dayag nga ginpakilala nila ang ila kaugalingon subong mga Saksi ni Jehova. Nian isa ka grupo sang mga mahagop, “ang manggad sang mga pungsod” kag “ang manggad sang dagat,” ang nagdalidali sa pagbuylog sa mga nagkalabilin sang mga kauturan ni Cristo.b Sa karon ini tanan nga alagad ni Jehova nga nagagikan sa apat ka pamusod sang globo kag gikan sa tanan nga sahi sang pagkabuhi nagabuylog sa Israel sang Dios sa pagdayaw sa ila Soberano nga Ginuo, si Jehova, kag sa pagbayaw sa iya ngalan subong amo ang pinakadaku nga ngalan sa bug-os nga uniberso.

14. Paano nga ang mga bag-o mag-abot ‘nagsaka sa halaran sang Dios’?

¹⁴ Apang, ano ang buot silingon nga ining mga bag-o mag-abot gikan sa mga pungsod ‘nagsaka sa halaran sang Dios’? Ang halad ginabutang sa halaran. Naggamit si apostol Pablo sing ekspresyon nga nagadalahig sa halad sang magsulat sia: “Ginapakiluoy ko sa inyo . . . nga ipresentar ninyo ang inyo mga lawas nga isa ka halad nga buhi, balaan, kalahamut-an sa Dios, isa ka sagrado nga pag-alagad lakip ang inyo ikasarang sa pagpangatarungan.” (Roma 12:1) Ang matuod nga mga Cristiano handa sa paggamit sang ila kaugalingon. (Lucas 9:​23, 24) Ginahugod nila ang ila tion, kusog, kag mga kalantip sa pagpauswag sang putli nga pagsimba. (Roma 6:13) Sa paghimo sini, nagahalad sila sing kalahamut-an nga mga halad sang pagdayaw sa Dios. (Hebreo 13:15) Makalilipay gid nga minilyon ka sumilimba ni Jehova karon, bata kag tigulang, ang nagabutang sang ila personal nga mga handum nga ikaduha lamang sa intereses sang Ginharian sang Dios! Nagapakita sila sing matuod gid nga espiritu sang pagsakripisyo sang kaugalingon.​—Mateo 6:​33; 2 Corinto 5:15.

Ang mga Bag-o Mag-abot Nagapakigbahin sa Pagpasangkad

15. (a) Sang dumaan nga mga tion, paano ginpabutyag ang kaluoy ni Jehova tuhoy sa mga dumuluong? (b) Sa modernong mga tion, paano ang “mga dumuluong” nagapakigbahin sa pagtukod sing matuod nga pagsimba?

¹⁵ Ang mga bag-o nag-abot nagatanyag sang ila mga pagkabutang kag personal nga mga serbisyo sa pagsakdag sa “babayi” ni Jehova. “Ang mga dumuluong magapatindog sang imo mga pader, kag ang ila mga hari magaalagad sa imo; kay sa akon kasingkal ginsakit ko ikaw, apang sa akon maayo nga kabubut-on pat-od nga kaluy-an ko ikaw.” (Isaias 60:10) Ang kaluoy ni Jehova ginpabutyag sang ikan-om nga siglo B.C.E. sang nagbulig ang mga dumuluong sa pagpatindog nga hilikuton sa Jerusalem. (Esdras 3:7; Nehemias 3:26) Sa daku pa nga katumanan karon, ang “mga dumuluong,” ang dakung kadam-an, nagasakdag sa hinaplas nga nagkalabilin sa pagtukod sa matuod nga pagsimba. Nagabulig sila sa pagtukod sing Cristianong mga kinaiya sa ila mga estudyante sang Biblia kag sa amo nagatukod sila sing Cristianong mga kongregasyon kag nagapabakod sa tulad-siudad nga “mga pader” sang organisasyon ni Jehova. (1 Corinto 3:​10-​15) Nagatukod man sila sa literal nga paagi, paagi sa lakas nga pagpangabudlay sa pagtukod sing mga Kingdom Hall, Assembly Hall, kag mga pasilidad sang Bethel. Sa amo nagabuylog sila sa ila hinaplas nga mga kauturan sa pag-atipan sa mga kinahanglanon sang nagasangkad nga organisasyon ni Jehova.​—Isaias 61:5.

16, 17. (a) Paano ang “mga gawang” sang organisasyon sang Dios nahuptan nga bukas? (b) Paano ang “mga hari” nag-alagad sa Sion? (c) Ano ang mahanabo sa mga nagatinguha nga sirhan ang “mga gawang” nga luyag ni Jehova nga pabay-an nga bukas?

¹⁶ Kada tuig subong resulta sang espirituwal nga programa sa pagtukod, ginatos ka libo ka “dumuluong” ang nagasugod sa pagpakig-upod sa organisasyon ni Jehova, kag bukas gihapon ang dalan para sa dugang pa. Si Jehova nagsiling: “Ang imo mga gawang magapabilin nga bukas sing dalayon; indi ini pag-isira sa adlaw ukon sa gab-i, agod dalhon sa imo ang manggad sang mga pungsod, kag mga hari nila ang manguna.” (Isaias 60:11) Apang, sin-o ang “mga hari” nga nagapanguna sa pagdala sang mga manggad sang mga pungsod sa Sion? Sang dumaan nga mga tion ginpahulag ni Jehova ang tagipusuon sang pila ka manuggahom agod ‘mag-alagad’ sa Sion. Halimbawa, si Ciro mismo naghulag nga papaulion ang mga Judiyo sa Jerusalem agod patindugon liwat ang templo. Sang ulihi pa gid, nag-amot si Artajerjes sing mga manggad kag ginpadala niya si Nehemias agod patindugon liwat ang mga pader sang Jerusalem. (Esdras 1:​2, 3; Nehemias 2:​1-8) Sa pagkamatuod “ang tagipusuon sang hari subong sang mga iligan sang tubig sa kamot ni Jehova.” (Hulubaton 21:1) Mapahulag sang aton Dios bisan ang gamhanan nga mga manuggahom sa paghikot nahisanto sa iya kabubut-on.

¹⁷ Sa modernong mga tion madamo nga “mga hari,” ukon sekular nga mga manuggahom, ang nagtinguha nga sirhan ang “mga gawang” sang organisasyon ni Jehova. Apang, ang iban nag-alagad sa Sion paagi sa paghimo sing mga desisyon nga nagbulig agod huptan nga bukas ining “mga gawang.” (Roma 13:4) Sang 1919, ginpaguwa sang sekular nga mga awtoridad si Joseph F. Rutherford kag ang iya mga kaupod gikan sa di-makatarunganon nga pagkabilanggo. (Bugna 11:13) “Gintulon” sang tawhanon nga mga panguluhan ang baha sang paghingabot nga ginbuga ni Satanas sang gintagbong sia gikan sa langit. (Bugna 12:16) Ang iban nga mga panguluhan nagpakita sing relihioso nga pagkamatinuguton, kon kaisa para gid sa mga Saksi ni Jehova. Bangod sini nga pag-alagad, nangin mahapos para sa kadam-an sang mga mahagop ang pagsulod sa bukas nga “mga gawang” sang organisasyon ni Jehova. Kag kamusta naman ang mga manugpamatok nga nagtinguha sa pagsira sining “mga gawang”? Indi gid sila magmadinalag-on. Tuhoy sa ila, si Jehova nagsiling: “Ang bisan ano nga pungsod kag bisan ano nga ginharian nga indi mag-alagad sa imo malaglag; kag pat-od nga mahapay ang mga pungsod.” (Isaias 60:12) Ang tanan nga nagapakig-away batok sa “babayi” sang Dios​—mga indibiduwal man ukon mga organisasyon—​malaglag, pinakamadugay na, sa nagapakari nga inaway sang Armagedon.​—Bugna 16:​14, 16.

18. (a) Ano ang buot silingon sang saad nga ang mga kahoy magadabong sa Israel? (b) Ano ang ‘duog sang mga tiil ni Jehova’ karon?

¹⁸ Pagkatapos sining nagapaandam nga paghukom, ginpatuhuyan liwat sang tagna ang ginasaad nga pagbayaw kag kauswagan. Nagapakighambal sa iya “babayi,” si Jehova nagsiling: “Sa imo magaabot ang himaya gid sang Lebanon, ang kahoy nga enebro, ang kahoy nga fresno kag ang sipre sing dungan, agod patahumon ang duog sang akon santuaryo; kag himayaon ko ang duog mismo sang akon mga tiil.” (Isaias 60:13) Ang madabong nga mga kahoy nagasimbulo sa katahom kag pagkamabungahon. (Isaias 41:​19; 55:13) Ang mga ekspresyon nga “santuaryo” kag ‘duog sang akon mga tiil’ sa sini nga bersikulo nagapatuhoy sa templo sang Jerusalem. (1 Cronica 28:2; Salmo 99:5) Apang, nagpaathag si apostol Pablo nga ang templo sa Jerusalem isa ka tipiko nga laragway nga nagalandong sa daku pa nga espirituwal nga templo, ang kahimusan para sa pagpalapit kay Jehova sa pagsimba pasad sa halad ni Cristo. (Hebreo 8:​1-5; 9:​2-​10, 23) Sa karon ginahimaya ni Jehova ang ‘duog sang iya mga tiil,’ ang dutan-on nga mga luwang sining daku nga espirituwal nga templo. Makagalanyat gid ini amo kon ngaa ang katawhan gikan sa tanan nga pungsod nagapakigbahin sa matuod nga pagsimba didto.​—Isaias 2:​1-4; Hageo 2:7.

19. Mapilitan ang mga manugpamatok sa pagkilala sang ano, kag san-o, sa pinakamadugay na, himuon nila ini?

¹⁹ Sa pagpatuhoy liwat karon sang iya igtalupangod sa mga manugpamatok, si Jehova nagsiling: “Magakadto sa imo ang mga anak nga lalaki sang mga nagapapiot sa imo, nga nagayaub; kag ang tanan nga wala nagatahod sa imo magahapa sa dapadapa sang imo mga tiil, kag tawgon ka nila nga siudad ni Jehova, ang Sion sang Balaan sang Israel.” (Isaias 60:14) Huo, ang pagtan-aw sa bugana nga pag-uswag kag sa maayo gid nga sahi sang pagkabuhi nga ginadala sang pagpakamaayo sang Dios sa iya katawhan magatiklod sa pila ka manugpamatok sa pagyaub kag sa pagpanawag sa “babayi.” Buot silingon, mapilitan sila sa pagkilala​—pinakamadugay na, sa Armagedon—​nga ang hinaplas nga mga nagkalabilin kag ang ila mga kaupod amo gid ang nagarepresentar sa langitnon nga organisasyon sang Dios, ang “siudad ni Jehova, ang Sion sang Balaan sang Israel.”

Paggamit sa Matigayon nga mga Manggad

20. Anong daku nga pagbag-o sang mga kahimtangan ang naeksperiensiahan sang “babayi”?

²⁰ Daku gid nga pagbag-o sang mga kahimtangan ang naeksperiensiahan sang “babayi” ni Jehova! Si Jehova nagsiling: “Sa baylo nga ikaw mangin isa nga ginbayaan sing bug-os kag gindumtan, nga wala ginaagihan ni bisan sin-o, himuon ko pa ikaw nga isa ka butang nga ipabugal tubtob sa tion nga walay latid, isa ka hulugyawan sa nagasunod nga mga kaliwatan. Kag susuhon gid nimo ang gatas sang mga pungsod, kag magasuso ka sa suso sang mga hari; kag pat-od nga makilala mo nga ako, si Jehova, ang imo Manluluwas, kag ang Gamhanan sang Jacob amo ang imo Manunubos.”​—Isaias 60:15, 16.

21. (a) Paano ang dumaan nga Jerusalem nangin “isa ka butang nga ipabugal”? (b) Anong mga pagpakamaayo ang naagom sang hinaplas nga mga alagad ni Jehova sugod sang 1919, kag paano nila ginsuso “ang gatas sang mga pungsod”?

²¹ Sa sulod sang 70 ka tuig daw subong bala nga ang dumaan nga Jerusalem indi makita sa mapa, kay ‘wala sing bisan sin-o nga nagaagi’ sa sini. Apang sugod sang 537 B.C.E., ginpapuy-an liwat ni Jehova ang siudad, kag ginhimo ini nga “isa ka butang nga ipabugal.” Sing kaanggid, sang nagahingapos ang nahauna nga bug-os kalibutan nga inaway, ang Israel sang Dios nakaeksperiensia sing panahon sang pagkahapay nga sa amo nagbatyag sila nga “ginbayaan sing bug-os.” Apang sang 1919, gingawad ni Jehova ang iya hinaplas nga mga alagad gikan sa pagkabihag, kag sugod sadto ginpakamaayo niya sila sing walay tupong nga pagsangkad kag espirituwal nga kauswagan. Ginsuso sang iya katawhan “ang gatas sang mga pungsod,” paagi sa paggamit sang mga manggad gikan sa mga pungsod sa pagpauswag sang matuod nga pagsimba. Halimbawa, paagi sa maalamon nga paggamit sa modernong teknolohiya, nabadbad kag nabalhag ang mga Biblia kag mga literatura sa Biblia sa ginatos ka lenguahe. Subong resulta, ginatos ka libo kada tuig ang nagatuon sa Biblia upod sa mga Saksi ni Jehova kag nakilala nila nga si Jehova, paagi kay Cristo, amo ang ila Manluluwas kag Manunubos.​—Binuhatan 5:​31; 1 Juan 4:14.

Pag-uswag sa Organisasyon

22. Anong pinasahi nga sahi sang pag-uswag ang ginsaad ni Jehova?

²² Ang pagdamo sang katawhan ni Jehova ginaupdan sang pag-uswag sa organisasyon. Si Jehova nagsiling: “Sa baylo sang saway magadala ako sing bulawan, kag sa baylo sang salsalon magadala ako sing pilak, kag sa baylo sang kahoy, saway, kag sa baylo sang mga bato, salsalon; kag itangdo ko ang paghidait subong imo mga manugdumala kag ang pagkamatarong subong imo mga manughatag sing buluhaton.” (Isaias 60:17) Ang pag-ilis sing bulawan sa saway isa ka pag-uswag, kag amo man sa iban pa nga mga materyales nga ginsambit diri. Nahisanto sa sini, ang katawhan ni Jehova nakaeksperiensia sing nag-uswag nga mga kahimusan sa organisasyon sa katapusan nga mga adlaw.

23, 24. Anong nag-uswag nga mga kahimusan sa organisasyon ang naeksperiensiahan sang katawhan ni Jehova sugod sang 1919?

²³ Sang 1919, ang mga kongregasyon may mga gulang kag mga deakono nga ginapili sa demokratiko nga paagi. Sugod sadto nga tuig, ang direktor sang pag-alagad gintangdo sa teokratiko nga paagi agod dumalahan ang pag-alagad sa latagon sang kongregasyon, apang may mga kaso nga ang pila ka napilian nga mga gulang nagpamatok sa direktor sang pag-alagad. Sang 1932, nagbag-o ang kahimtangan. Paagi sa magasin nga Lalantawan, ginhatagan sing instruksion ang mga kongregasyon nga untaton na ang pagpili sing mga gulang kag mga deakono. Sa baylo, magapili sila sing isa ka komite sang pag-alagad nga magapangabudlay upod sa direktor sang pag-alagad. Isa yadto ka daku nga pag-uswag.

²⁴ Sang 1938, dugang pa nga “bulawan” ang gindala sang gindesisyunan nga ang tanan nga alagad sa kongregasyon dapat itangdo sa teokratiko nga paagi. Ang pagdumala sa kongregasyon gin-uyatan sang alagad sang kompanya (sang ulihi, alagad sang kongregasyon) kag sang mga alagad nga nagabulig sa iya, ang tanan gintangdo sa idalom sang pagdumala sang “matutom kag mainandamon nga ulipon.”c (Mateo 24:​45-​47) Apang, sang 1972, narealisar sadto nga ang Makasulatanhon nga paagi sa pagtatap sa kongregasyon amo ang paagi sa isa ka hubon sang mga gulang sa baylo sang isa ka tawo. (Filipos 1:1) May iban pa nga mga pagbag-o nga ginhimo sa kongregasyon kag sa Nagadumala nga Hubon. Ang isa ka halimbawa tuhoy sa naulihi nga nasambit nakita sang ginpahibalo sang Oktubre 7, 2000, nga ang mga katapo sang Nagadumala nga Hubon nga nagaalagad subong mga direktor sang Watch Tower Society of Pennsylvania kag sang kaupod nga mga korporasyon sini boluntaryo nga naghalin. Sa sining paagi, ang Nagadumala nga Hubon, nga nagatiglawas sa “matutom kag mainandamon nga ulipon,” makahatag sing kapin nga igtalupangod agod maatipan ang espirituwal nga pagbantay sa “kongregasyon sang Dios” kag sa mga kaupod sini, ang iban nga mga karnero. (Binuhatan 20:28) Mga pag-uswag ini tanan nga kahimusan. Nagpabakod ini sa organisasyon ni Jehova kag nagpakamaayo sa iya mga sumilimba.

25. Sin-o ang sa likod sang pag-uswag sa organisasyon sang katawhan ni Jehova, kag ano nga mga benepisyo ang natigayon?

²⁵ Sin-o ang sa likod sining mga pag-uswag? Bangod bala ini sa ikasarang sa pag-organisar ukon kaalam sang pila ka tawo? Indi, kay si Jehova nagsiling: “Magadala ako sing bulawan.” Ini tanan nga pag-uswag resulta sang pagtuytoy sang Dios. Samtang nagapasakop ang katawhan ni Jehova sa iya pagtuytoy kag nagahimo sing mga pagpasibu, nagaani sila sing mga benepisyo. Nagaluntad ang paghidait sa tunga nila, kag ang gugma sa pagkamatarong nagatiklod sa ila sa pag-alagad sa iya.

26. Anong tanda nga nagapakilala sa matuod nga mga Cristiano ang natalupangdan bisan gani sang mga manugpamatok?

²⁶ Ang paghidait nga ginahatag sang Dios may makapabag-o nga epekto. Si Jehova nagsaad: “Indi na mabatian sa imo duta ang kasingki, ang pag-ati ukon ang kagulub-an sa imo mga dulunan. Kag pat-od nga tawgon mo ang imo mga pader nga Kaluwasan kag ang imo mga gawang nga Kadayawan.” (Isaias 60:18) Matuod gid ini! Bisan gani ang mga manugpamatok nagabaton nga ang pagkamahidaiton isa ka talalupangdon nga tanda sang matuod nga mga Cristiano. (Miqueas 4:3) Ini nga paghidait sa Dios kag sa tunga sang mga Saksi ni Jehova mismo nagahimo sang tagsa ka Cristiano nga duog tilipunan nga isa ka makarepresko nga dalangpan sa isa ka masingki nga kalibutan. (1 Pedro 2:17) Isa ini ka patilaw sang bugana nga paghidait nga magaluntad kon ang tanan nga pumuluyo sang duta mangin “mga tawo nga gintudluan ni Jehova.”​—Isaias 11:​9; 54:13.

Ang Mahimayaon nga Kapawa Sang Kahamuot Sang Dios

27. Anong dalayon nga kapawa ang nagasilak sa “babayi” ni Jehova?

²⁷ Ginlaragway ni Jehova ang kabaskugon sang kapawa nga nagasilak sa Jerusalem sang nagsiling sia: “Ang adlaw indi na mangin kapawa sa imo sa adlaw, kag ang bulan indi na magahatag sa imo sing kasanag. Kag si Jehova mangin imo dayon nga kapawa, kag ang imo Dios nga imo katahom. Ang imo adlaw indi na magtunod, ni ang imo bulan magadulom; kay si Jehova mangin imo dayon nga kapawa, kag ang imo mga adlaw sang paglalaw matapos na.” (Isaias 60:​19, 20) Si Jehova padayon nga mangin isa ka “dayon nga kapawa” para sa iya “babayi.” Indi gid sia “magtunod” kaangay sang adlaw ukon “magadulom” kaangay sang bulan.d Ang iya dalayon nga kapawa sang kahamuot nagasilak sa hinaplas nga mga Cristiano, ang tawhanon nga mga tiglawas sang “babayi” sang Dios. Sila, upod sa dakung kadam-an, nagaagom sini nga dabdab sang espirituwal nga kapawa nga indi gid mapalong sang bisan ano nga kadudulman sang politikal ukon ekonomiko nga danyag sang kalibutan. Kag may pagsalig sila sa masanag nga palaabuton nga ginapahamtang ni Jehova sa atubangan nila.​—Roma 2:7; Bugna 21:​3-5.

28. (a) Ano ang ginsaad tuhoy sa nagbalik nga mga pumuluyo sang Jerusalem? (b) Ano ang ginpanag-iyahan sang hinaplas nga mga Cristiano sang 1919? (c) Tubtob san-o ang mga matarong magapanag-iya sang duta?

²⁸ Tuhoy sa mga pumuluyo sang Jerusalem nagpadayon si Jehova sa pagsiling: “Tuhoy sa imo katawhan, sila tanan mangin matarong; tubtob sa tion nga walay latid magapanag-iya sila sang duta, ang salingsing sang akon tinanom, ang binuhatan sang akon mga kamot, agod patahumon ako.” (Isaias 60:21) Sang makabalik ang kinaugali nga Israel gikan sa Babilonia, sila ang ‘nagpanag-iya sang duta.’ Apang sa sadto nga kaso, ang “tion nga walay latid” naglawig tubtob lamang sang una nga siglo C.E. sang ginlaglag sang mga hangaway sang Roma ang Jerusalem kag ang Judiyong estado. Sang 1919 ang nagkalabilin sang hinaplas nga mga Cristiano nagguwa gikan sa espirituwal nga pagkabihag kag nagpanag-iya sang isa ka espirituwal nga duta. (Isaias 66:8) Ini nga duta, ukon duog nga ginapanghikutan, makilala paagi sa isa ka tulad-paraiso nga espirituwal nga pag-uswag nga indi madula. Indi kaangay sang dumaan nga Israel, ang espirituwal nga Israel subong isa ka hubon indi mangin di-matutom. Dugang pa, ang tagna ni Isaias makatigayon man sing materyal nga katumanan kon ang duta mangin isa ka literal nga paraiso nga makilala paagi sa ‘bugana nga paghidait.’ Nian ang mga matarong nga may dutan-on nga paglaum magapanag-iya sang duta tubtob sa walay katubtuban.​—Salmo 37:​11, 29.

29, 30. Paano ang “diutay” nangin “isa ka libo”?

²⁹ Masapwan sa konklusion sang Isaias kapitulo 60 ang isa ka sinsero nga saad nga ginagarantiyahan ni Jehova sang iya mismo ngalan. Sia nagsiling: “Ang diutay mangin isa ka libo, kag ang magamay mangin isa ka gamhanan nga pungsod. Ako, si Jehova, magapadali sini sa iya kaugalingon nga tion.” (Isaias 60:22) Sang nakapanumbalik ang nag-alaplaag nga mga hinaplas sa pagpanghikot liwat sang 1919, “diutay” lamang sila.e Apang nagbuad ang ila kadamuon samtang ginapasulod ang nabilin nga espirituwal nga mga Israelinhon. Kag nangin talalupangdon gid ang pag-uswag sang magsugod ang pagtipon sa dakung kadam-an.

³⁰ Wala magdugay, ang paghidait kag pagkamatarong nga nagaluntad sa tunga sang katawhan sang Dios nagganyat sa madamo gid nga bunayag sing tagipusuon nga mga tawo amo kon ngaa ang “magamay” literal nga nangin “isa ka gamhanan nga pungsod.” Sa karon mas madamo pa ini sangsa madamo nga independiente nga mga estado sang kalibutan. Maathag nga si Jehova, paagi kay Jesucristo, nagatuytoy sa hilikuton sang Ginharian kag nagapadasig sini. Makakulunyag gid nga makita ang bug-os kalibutan nga pagsangkad sang matuod nga pagsimba kag makapakigbahin sa sini! Huo, makalilipay gid nga mahibaluan nga ining pag-uswag nagahatag sing himaya kay Jehova, nga nagtagna sining mga butang sing madugay na.

[Mga nota]

[Piktyur sa pahina 305]

Ginsugo ang “babayi” nga “magtindog”

[Piktyur sa pahina 313]

‘Ang mga barko sang Tarsis’ nagadala sang ila sakay nga mga sumilimba ni Jehova