Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • nwt Esekiela 1:1-48:35
  • Esekiela

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Esekiela
  • Nega Matamata Trensleisen Ena Buka Helaga
Nega Matamata Trensleisen Ena Buka Helaga
Esekiela

ESEKIELA

1 Lagani 30* ena hua namba 4 ena dina namba 5 ai, lau be igui hesiai taudia+ ida Kebara sinavai badinai lau noho neganai,+ guba ia kehoa bona Dirava amo matahanai idauidau lau itaia. 2 King Iehoiakini ena igui laganina namba 5 ena hua namba 4 ena dina namba 5 ai,+ 3 lau Esekiela,* hahelaga tauna Busi ena natuna, be Kaledea taudia edia tano ai Iehova ena hereva lau abia, unai be Kebara sinavai badinai.+ Unuseniai Iehova ena siahu* lau mamia.+

4 Lau itaia noho lalonai, not kahana amo lai goadana ia toa,+ bona ori badana bona kevaru idia noho+ bona diari badana ese idia ia hagegea, bona unai kevaru huanai gau ta ena toana be auri laboralabora bamona.*+ 5 Unai kevaru huanai mauri gaudia edia toana bamona gaudia 4 lau itaia,+ bona idia ta ta edia toana be taunimanima bamona. 6 Idia ta ta be mai edia vairana 4 bona apena 4.+ 7 Edia aena be maoromaoro, bona edia aena palapala be boromakau natuna ena bamona, bona idia diaridiari kopa ia diaridiari bamona.+ 8 Idia be mai edia apena 4. Unai apena ta ta henunai edia imana be taunimanima edia imana bamona. Unai mauri gaudia 4 be mai edia apena bona vairana idauidau. 9 Edia apena ta be ma apena ta dekenai ia daua toho. Idia be vaira kahana sibona dekenai idia lao bona idia giroa lasi.+

10 Mauri gaudia 4 edia vairana toana be inai bamona: Idia ta ta edia vaira kahana be taunimanima ena toana, idiba kahana be laiona+ ena toana, laurina kahana be boromakau+ ena toana, bona murina kahana be ugava+ ena toana.+ 11 Edia vairana ena toana be unai bamona. Edia apena rua be idia abia isi bona ta ta idia daua toho bona apena ma rua be edia tauanina idia koua.+

12 Idia ta ta be idia lao maoromaoro sibona, lauma helaga ena ura hegeregerena idia lao.+ Edia vairana idia giroa lasi, to idia lao sibona. 13 Bona mauri gaudia edia toana be idia araia noho lahi gida bamona, bona lahi bamona ia diaridiari gauna ta be mauri gaudia edia huana amo ia lao mai, bona unai lahi amo kevaru ena diari ia hedinarai.+ 14 Bona mauri gaudia be idia lao bona mai haraga momokani, kevaru ena diari bamona.

15 Unai mauri gaudia lau raraia noho lalonai, lau itaia tano ai auri wili ta ia noho, bona mauri gaudia ta ta mai edia vairana 4 badinai idia noho.+ 16 Unai auri wili edia toana be krusolito nadi bamona idia diaridiari, bona idia 4 edia toana be tamona. Idia karaia dalana bona edia toana be hegeregere wili ta be wili ma ta lalonai ia noho.* 17 Idia heau neganai, idia be kahana ta ta dekenai idia lao diba, bona idia giroa lasi. 18 Unai wili be ataiai momokani bona gari idia havaraia, bona unai wili 4 edia isena be matana amo ia honu.+ 19 Mauri gaudia idia lao gabudia ibounai, wili be idia ida idia lao, bona mauri gaudia be tano idia rakatania neganai, wili danu be tano idia rakatania.+ 20 Idia be lauma helaga ia lao gabudia ibounai dekenai idia lao, lauma helaga ena ura hegeregerena. Unai mauri gaudia idia heau neganai, wili danu idia heau, badina mauri gaudia lalonai ia gaukara lauma helaga be unai wili lalonai ia gaukara danu. 21 Mauri gaudia idia lao neganai, wili danu be idia heau, bona idia gini neganai, wili idia gini danu, bona tano idia rakatania neganai, wili danu be tano idia rakatania, badina mauri gaudia lalonai ia gaukara lauma helaga be unai wili lalonai ia gaukara danu.

22 Mauri gaudia edia kwarana ataiai be pata badana ta ia noho bona ia be aisi bamona ia diaridiari.+ 23 Unai pata badana henunai mauri gaudia edia apena idia atoa maoromaoro,* bona edia apena dokodia be ta ta dekenai idia kamokau. Ta ta edia apena rua be edia tauanina ena kahana ta idia koua bona ma rua be kahana ma ta idia koua. 24 Edia apena ena regena lau kamonai neganai, ia be sinavai momo idia aru haraga ena regena bamona, Siahu Ibounai Diravana ena regena bamona.+ Idia roho neganai, ia be tuari oreana ena regena bamona. Idia gini neganai edia apena idia atoa diho.

25 Mauri gaudia edia kwarana ataiai ia noho pata badana amo gadona ta ia hereva. Aneru idia gini neganai edia apena idia atoa diho. 26 Mauri gaudia edia kwarana ataiai ia noho pata badana ataiai be gau ta ia hedinarai, ena toana be sapairo nadi bamona,+ bona ia be terona ta bamona.+ Bona terona latanai ia helai tauna ena toana be taunimanima ta bamona.+ 27 Bona lau itaia iena gabana amo ia daekau be gau ta auri laboralabora hegeregerena bona lahi bamona ia diaridiari.+ Bona iena gabana kahana amo ia diho be lahi bamona.+ Bona diari badana ese ia hagegea, 28 medu negana ai kevau+ be ori lalonai ia hedinarai hegeregerena. Ia ia hagegea diari badana ena toana be unai bamona. Ia be Iehova ena hairai ena toana bamona.+ Lau itaia neganai, lau goru diho bona tau ta ia hereva ena gadona lau kamonai matamaia.

2 Bena lau dekenai ia gwau: “Taunimanima ena natuna e,* oi gini unai amo oi do lau hereva henia.”+ 2 Dirava be lau ia hereva henia neganai, iena lauma helaga ena siahu lau mamia bona lau dekenai goada ia henia lau gini,+ unai amo lau ia hereva henia Tauna lau kamonai henia diba.

3 Lau dekenai ma ia gwau: “Taunimanima ena natuna e, lau ese Israela taudia dekenai oi do lau siaia lao,+ unai kamonai lasi besena be lau dekenai idia gwau-edeede.+ Idia bona edia tubudia be lau dekenai idia kara dika ema bona hari.+ 4 Lau ese hemataurai lasi* bona lalona auka taudia dekenai oi do lau siaia+ bona idia dekenai do oi gwau: ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva.’ 5 Idia be gwau-edeede taudia dainai,+ herevana idia kamonai eiava idia kamonai lasi, to do idia diba momokani peroveta tauna ta be idia huanai ia noho.+

6 “To oi, taunimanima ena natuna e, idia dekenai oi gari lasi,+ bona edia hereva dekenai oi gari lasi, ena be ginigini ese oi idia hagegea+ bona doadoa huanai oi noho.* Edia hereva dekenai oi gari lasi,+ bona edia vairana dainai oi gari lasi,+ badina idia be gwau-edeede taudia. 7 Idia be gwau-edeede besena dainai, herevana idia kamonai eiava lasi, to egu hereva be idia dekenai do oi gwauraia.+

8 “To oi, taunimanima ena natuna e, oi dekenai lau gwauraia herevadia oi kamonai. Unai gwau-edeede taudia hegeregerena do oi gwau-edeede lasi. Emu uduna oi kehoa bona lau henia gauna oi ania.”+

9 Lau itaia, tau ta be lau dekenai ena imana ia henia,+ bona lokua toretore ta ia dogoatao.+ 10 Egu vairanai unai lokua toretore ia kehoa neganai, lau itaia ena vairana bona murina kahana be mai ena toretore.+ Unai toretore be lalohisihisi bona taitai anedia.+

3 Bena lau dekenai ia gwau: “Taunimanima ena natuna e, emu vairana ai ia noho gauna oi ania.* Inai lokua toretore oi ania, bona oi lao Israela besena oi hereva henia.”+

2 Vadaeni egu uduna lau kehoa, bona lau dekenai unai lokua toretore ia henia bona lau ania. 3 Bena lau dekenai ia gwau: “Taunimanima ena natuna e, oi dekenai lau henia lokua toretore do oi ania, bona emu bogana oi hahonua.” Vadaeni lau ania matamaia, bona egu uduna lalonai ena mamina be hani digarana bamona.+

4 Lau dekenai ia gwau: “Taunimanima ena natuna e, Israela besena huanai oi lao bona idia dekenai egu hereva oi gwauraia. 5 Badina edia gado oi lalopararalaia lasi taudia eiava idau gado taudia dekenai oi lau siaia lasi, to Israela besena dekenai oi lau siaia. 6 Edia gado oi lalopararalaia lasi taudia eiava idau gado taudia, edia hereva anina oi diba lasi taudia momo dekenai oi lau siaia lasi. Bema unai taudia dekenai oi lau siaia, emu hereva do idia kamonai.+ 7 To Israela besena be do idia ura lasi oi idia kamonai henia, badina idia ura lasi lau idia kamonai henia.+ Israela besena ibounai be kwara auka bona laloauka taudia.+ 8 Kamonai! Lau ese emu vairana be edia vairana hegeregerena lau ha-aukaia bona emu baguna be edia baguna hegeregerena lau ha-aukaia.+ 9 Emu baguna be daimon bamona lau ha-aukaia, nadi aukana ia hereaia.+ Idia be gwau-edeede taudia dainai, idia eiava edia vaira aukadia dainai oi gari lasi.”+

10 Lau dekenai ma ia gwau: “Taunimanima ena natuna e, lau gwauraia hereva ibounai do oi kamonai henia bona laloatao. 11 Emu bese taudia, idau tano dekenai idia lao taudia* unai, huanai oi lao+ bona idia oi hereva henia. Ena be idia kamonai eiava idia ura lasi kamonai, to idia oi hamaoroa, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva.’”+

12 Lauma helaga ese lau ia huaia lao+ bona egu murina amo rege badana ta lau kamonai, bona gadona ta ia gwau: “Namona be Iehova ena hairai be iena gabu ai umui hanamoa.” 13 Mauri gaudia ta ta be edia apena idia botaia ena regena,+ bona idia badinai idia noho wili edia regena,+ bona danu regerege badana lau kamonai lou. 14 Bona lauma helaga ese lau ia huaia bona abia lao, bona mai lalohisihisi bona badu ida lau lao bona Iehova ena siahu ese hoa dalanai lau ia hakaua. 15 Bena Tela-bibi ai idia noho igui taudia dekenai lau lao, idia be Kebara sinavai+ badinai idia noho, bona unuseniai idia ida lau noho, bona egu lalona ia boio.+ Idia huanai dina 7 lau noho.

16 Dina 7 ena dokona ai Iehova be lau ia hereva henia:

17 “Taunimanima ena natuna e, oi lau abia hidi Israela besena ena gima tauna ai oi lao totona,+ bona egu uduna amo hereva ta oi kamonai neganai, namona be idia oi hadibaia.+ 18 Bema kara dika tauna ta dekenai lau gwau, ‘Oi be do oi mase,’ to oi ese ia oi hadibaia lasi, bona kara dika tauna oi hamaoroa lasi iena kara dika do ia rakatania unai amo do ia mauri,+ iena kara dika dainai do ia mase badina ia be kara dika tauna,+ to iena rara ena davana be oi amo do lau noia.+ 19 To bema kara dika tauna oi hadibaia bona ia be ena kara dika amo ia helalo-kerehai lasi bona ena kara dika ia rakatania lasi, ia be iena kerere dainai do ia mase, to oi be sibona do oi hamauria.+ 20 To bema kara maoromaoro tauna ese ena kara maoromaoro ia rakatania bona kara dikana* ia karaia, hahekwakwanaia gauna ta be ia vairanai do lau atoa bona do ia mase.+ Bema ia oi hadibaia lasi, ia be ena kara dika dainai do ia mase bona guna ia karaia kara maorodia be do lau laloatao lasi, to iena rara davana be oi amo do lau noia.+ 21 To bema kara maoromaoro tauna oi hadibaia ia kara dika lasi totona, bona bema ia kara dika lasi, ia be do ia mauri badina emu hadibaia hereva ia badinaia,+ bona oi danu be sibona do oi hamauria.”

22 Bona unuseniai Iehova ena siahu* lau mamia, bona lau dekenai ia gwau: “Oi toreisi, bona tano palakana dekenai oi lao, bona unuseniai oi do lau hereva henia.” 23 Vadaeni lau toreisi bona tano palakana dekenai lau lao bona unuseniai Iehova ena hairai lau itaia,+ Kebara sinavai+ dekenai lau itaia hairaina bamona, bona lau goru diho. 24 Bena lauma helaga ena siahu lau mamia bona lau ia hagoadaia lau gini totona,+ bona lau ia hereva henia ia gwau:

“Oi lao, emu ruma lalonai bona iduara oi koua. 25 Bona oi, taunimanima ena natuna e, varo amo oi do idia kwatua, unai amo idia huanai do oi lao lasi. 26 Bona emu malana be do ia metau, bona oi be do oi hereva diba lasi, idia do oi sisiba henia diba lasi, badina idia be gwau-edeede taudia. 27 To oi lau hereva henia negadiai, lau ese emu uduna do lau kehoa, bona idia dekenai oi gwau,+ ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva.’ Ia kamonai noho tauna be do ia kamonai,+ bona ia ura lasi tauna be do ia kamonai lasi, badina idia be gwau-edeede taudia.+

4 “Bona oi, taunimanima ena natuna e, biriki ta oi abia bona oiemu vairanai oi atoa. Unai biriki latanai Ierusalema siti ena laulau oi koroa. 2 Bena unai biriki oi hagegea,+ magu ta amo oi koua hegege,+ bona magu badinai tano oi haboua daekau,+ kamepa oi haginidia hegege, bona magu makohia au badadia amo oi hagegea.+ 3 Auri palaka ta oi abia bona oi bona siti huanai auri maguna ta bamona oi atoa. Bena siti oi vaira auka henia, unai amo oi hahedinaraia siti be edena dala amo do idia hagegea. Israela taudia dekenai unai be toa ta.+

4 “Bena emu lauri kahana dekenai do oi hekure bona Israela taudia edia kara dika be emu latanai oi atoa.+ Emu lauri kahanai oi hekure dinadia ibounai lalonai edia kara dika be emu latanai do ia noho. 5 Unai bamona do oi hekure dina 390 lalonai, unai be lau dekenai idia kara dika laganidia hegeregerena,+ bona Israela taudia edia kara dika be emu latanai do ia noho. 6 Bona namona be unai dina iboudiai oi hagugurua.

“Bena nega iharuana ma do oi hekure, oiemu idiba kahana dekenai, bona dina 40 lalonai Iuda bese ena kara dika be emu latanai do ia noho.+ Dina tamona be lagani tamona, dina tamona be lagani tamona, unai be oi dekenai lau henia. 7 Bona idia hagegea siti, Ierusalema, dekenai emu vairana do oi giroa.+ Emu dabua ena imana kahana oi lokua daekau, bona ia dekenai do ia vara dika oi perovetalaia.

8 “Kamonai! Lau ese varo amo oi do lau kwatua, unai amo emu kahana ta dekenai do oi giroa lasi kahana ma ta dekenai, ela bona siti oi hagegea dinadia ibounai idia ore.

9 “Bona namona be witi, bali, bini, lentil,* mileti,* bona sipeleta* oi abia bona uro ta lalonai oi atoa bona oi sibona emu paraoa oi gabua. Emu lauri kahana dekenai oi hekure dinadia ibounai 390 lalonai, unai paraoa do oi ania.+ 10 Dina ta ta ai emu aniani do oi sikelea bona ena metau be 230 gram bamona do oi ania. Abia hidi negadia ai do oi ania.

11 “Bona ranu kapusi rua* sibona do oi inua. Abia hidi negadia ai do oi inua.

12 “Bona bali paraoa kuboruna oi ania hegeregerena do oi ania. Edia vairana ai do oi gabua, bona taunimanima edia kukuri kaukauna amo lahi do oi karaia.” 13 Iehova ma ia gwau: “Lau luludia lao Israela taudia be bese idaudia huanai idia noho neganai, unai bamona paraoa mirodia do idia ania.”+

14 Ma lau gwau: “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova e, unai bamona lasi. Badina lau mero amo ema bona hari, ia mase animal o dagedage animal ese ia hamasea animal ta ena hidio lau ania lasi,+ bona ia goeva lasi vamu ta be egu uduna lalonai lau atoa lasi.”+

15 Bona lau dekenai ia gwau: “Vadaeni, gwaumaoro lau henia boromakau ena kukuri oi gaukaralaia, emu paraoa oi gabua totona, to taunimanima edia kukuri do oi gaukaralaia lasi.” 16 Ma lau dekenai ia gwau: “Taunimanima ena natuna e, lau ese Ierusalema ai aniani abia dalana do lau koua,*+ bona mai lalohisihisi bada ida paraoa do idia sikelea bona idia ania,+ bona mai gari ida ranu do idia sikelea bona inua.+ 17 Unai bamona do ia vara, bena paraoa bona ranu lasi dainai, mai gari ida ta ta do idia raraia bona edia kerere dainai do idia mase ore.

5 “To oi, taunimanima ena natuna e, tuari kaia mai ena matana oi abia bona reisa bamona oi gaukaralaia. Emu kwarana bona besoso oi sevia, bena huina oi sikelea bona kahana toi dekenai oi haria. 2 Siti oi hagegea dinadia idia ore neganai, siti lalonai huina ena kahana ta do oi gabua.+ Bena ena kahana ma ta do oi abia bona siti oi hagegea lalonai tuari kaia amo oi utua,+ bona ena kahana ihatoina be lai dekenai do oi negea lao, bona tuari kaia do lau abia idia lau lulua totona.+

3 “Danu namona be huina haida oi abia bona emu dabua* lalonai oi kumia. 4 Bona huina ma haida oi abia bona lahi lalonai oi negea bona oi gabudia. Inai lahi be Israela ena bese ibounai dekenai do ia lao.+

5 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: ‘Inai be Ierusalema. Lau ese bese idauidau huanai lau atoa, bona tano idauidau ese idia hagegea. 6 To egu hahemaoro herevadia* bona oda ia badinaia lasi, bona iena kara dika ese ia badinai idia noho besedia bona tano idauidau edia kara dika ia hereaia.+ Badina ia ese egu hahemaoro herevadia ia dadaraia, bona egu taravatu ia badinaia lasi.’

7 “Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: ‘Badina emu gwau-edeede karana ese oi badinai idia noho besedia edia gwau-edeede karana ia hereaia, bona oi be egu taravatu eiava hahemaoro herevadia oi badinaia lasi, to oi badinai idia noho besedia edia hahemaoro herevadia oi badinaia,+ 8 Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: “Ierusalema siti e, lau be emu inai tauna,+ bona bese idauidau edia matanai oi do lau hahemaoro henia.+ 9 Oiemu kara dika rohorohodia ibounai dainai, oi dekenai do lau karaia gauna be guna lau karaia lasi, bona gabeai do lau karaia lou lasi.+

10 “‘“Vadaeni emu huanai idia noho tamadia ese edia natudia do idia ania,+ bona natudia ese edia tamadia do idia ania, bona lau ese oi do lau hahemaoro henia bona umui haida be tano idauidau* dekenai do lau lulua lao.”’+

11 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau: ‘Lau mauri noho hegeregerena, egu dubu helaga be emu kaivakuku dika rohorohodia ibounai bona emu kara dika rohorohodia ibounai amo oi hamiroa dainai,+ lau ese oi do lau dadaraia* danu. Oi do lau itaia, to hebogahisi do lau hahedinaraia lasi.+ 12 Emui orea ta be gorere dikana eiava hitolo bada amo do ia mase. Orea ma ta be tuari kaia amo do ia mase.+ Bona orena be tano idauidau* dekenai do lau lulua lao, bona lau ese tuari kaia ida idia do lau lulua.+ 13 Bena egu badu be do ia ore, bona idia do lau badu henia noho lasi, bona egu lalona be do ia namo.+ Bona egu badu be idia dekenai lau halasia ore murinai, do idia diba, lau, Iehova, be lau hereva vadaeni lau sibona do idia tomadiho henia.+

14 “‘Lau ese oi do lau hadikaia bona oi idia hagegea besedia huanai bona idia raka hanaia taudia edia matanai oi be anina lasi gabuna ai do lau halaoa.+ 15 Oi idia hagegea besedia ese oi do idia gwauraia dika bona kirikirilaia+ bona mai egu badu bada ida oi lau panisia neganai, unai be hadibaia gauna idia dekenai bona do idia gari. Lau, Iehova, lau hereva unai.

16 “‘Oi dekenai hitolo bada do lau siaia, diba ese oi idia gwadaia bamona. Lau siaia diba ese oi do idia hadikaia momokani.+ Lau ese hitolo do lau habadaia, badina emu aniani abia dalana do lau koua.*+ 17 Lau ese oi dekenai hitolo bada bona dagedage animal do lau siaia,+ bona idia ese emu natudia do idia hamasea. Gabu ibounai dekenai gorere dikana bona ala-ala karadia do idia vara, bona tuari kaia be oi dekenai do lau siaia.+ Lau, Iehova, lau hereva unai.’”

6 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, Israela ena ororo oi vaira henidia bona idia dekenai hahemaoro herevadia oi perovetalaia. 3 Do oi gwau: ‘Israela ena ororo e, Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva umui kamonai: Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be ororo badadia, ororo maragidia, ranu gabudia, bona koura gabudia dekenai inai bamona ia hereva: “Kamonai! Lau ese umui dekenai tuari kaia do lau mailaia bona emui ataiai gabudia* do lau hadikaia ore. 4 Emui boubou patadia do lau veria diho, emui bonana namo muramura gabua patana do lau makohia,+ bona idia mase taudia be emui kaivakuku dika rohorohodia* vairanai do lau negea.+ 5 Israela taudia edia mase tauanidia be edia kaivakuku dika rohorohodia vairanai do lau negea, bona emui turia be emui boubou patadia edia badinai do lau negea hagegea.+ 6 Umui noho gabudia ibounai edia siti do lau hadikaia+ bona ataiai gabudia do lau veria diho bona do idia noho kava.+ Emui boubou patadia do lau veria diho bona makohia maragimaragi, emui kaivakuku dika rohorohodia be do idia ore momokani, emui bonana namo muramura gabua patana do lau makohia, bona umui haginia gaudia ibounai do lau hadikaia ore. 7 Bona mase tauanidia be umui huanai do idia hekure,+ bona do umui diba lau be Iehova.+

8 “‘“To umui haida be idau bese taudia huanai tuari kaia amo do umui roho mauri, bona tano idauidau dekenai do umui lao.+ 9 Bena idau bese taudia ese idia abia igui taudia ese lau do idia laloatao.+ Do idia laloparara lau lalohisihisi, badina edia abidadama lasi* kudouna dainai lau idia rakatania+ bona edia matana be edia kaivakuku dika rohorohodia idia ura henia dikadika.*+ Idia ese kara dika bona lau inai henia karadia idia karaia dainai do idia hemarai dikadika.+ 10 Do idia diba lau be Iehova bona lau gwauraia dika be idia latanai do lau mailaia momokani.”’+

11 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Emu imana oi patapataia bona emu aena amo tano oi moia auka bona oi taitai, badina Israela besena ese kara dika bona kara bodagadia ia karaia. Idia be tuari kaia, hitolo bada bona gorere dikana amo do idia mase.+ 12 Daudau gabuna ia noho tauna be gorere dikana amo do ia mase, bona kahirakahira ia noho tauna be tuari kaia amo do ia mase, bona unai dika amo ia heau mauri tauna be hitolo bada amo do ia mase. Bona idia latanai egu badu ibounai do lau halasia.+ 13 Edia mase tauanidia be edia kaivakuku dika rohorohodia vairanai, boubou patana idia hagegea,+ ororo latadia ibounai dekenai, ororo ibounai edia ataiai, bona au badadia henunai do idia hekure. Unai be edia kaivakuku dika rohorohodia ibounai hamoalea totona,+ bonana namo muramura idia gabua gabudia. Vadaeni do idia diba lau be Iehova.+ 14 Egu imana be idia latanai do lau abia isi bona edia tano do lau hadikaia, bona edia noho gabudia ibounai do lau hadikaia bona Dibila kahirakahira ia noho taunimanima lasi gabuna bamona do idia dika momokani. Bena do idia diba lau be Iehova.’”

7 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “To oi, taunimanima ena natuna e, Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be Israela tanona dekenai inai bamona ia hereva: ‘Dokona! Dokona be kona 4 dekenai ia ginidae vadaeni. 3 Dokona be oi latanai ia ginidae vadaeni, bona egu badu be oi latanai do lau halasia, bona emu kara hegeregerena oi do lau hahemaoro henia bona oi karaia kara dika rohorohodia ibounai dainai oi do lau kota henia. 4 Egu matana be oi dekenai do ia hebogahisi lasi bona lau be oi dekenai do lau hebogahisi lasi,+ to emu kara ena davana be oi latanai do lau mailaia, bona emu kara dika rohorohodia dainai hisihisi do oi mamia.+ Bona do oi diba lau be Iehova.’+

5 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: ‘Kamonai! Dika ta, dika idauna ta, ia mai noho.+ 6 Dokona be ia mai noho, dokona do ia mai, ia be karaharaga oi latanai do ia ginidae. Itaia! Ia mai noho. 7 Tano umui noholaia taudia e, emui nega be ia ginidae vadaeni. Nega be ia mai noho, dina be ia kahirakahira.+ Ororo ibounai dekenai moale regena be lasi, to gari dainai idia boiboi.

8 “‘Kahirakahira momokani egu badu be oi dekenai do lau bubua diho,+ bona egu badu ibounai be oi latanai do lau halasia,+ bona emu kara hegeregerena oi do lau hahemaoro henia bona oi karaia kara dika rohorohodia ibounai dainai oi do lau kota henia. 9 Oi do lau itaia, to oi do lau hebogahisi henia lasi.+ Emu kara ena davana be oi latanai do lau mailaia, bona emu kara dika rohorohodia dainai hisihisi do oi mamia. Bona do oi diba lau inai, Iehova, ese oi dekenai inai dika lau mailaia.+

10 “‘Itaia, unai dina! Itaia, ia mai noho!+ Emu nega ia mai vadaeni, oi do lau kwadia auna be ia hegaegae vadaeni lau gaukaralaia totona bona emu inai tauna ena hekokoroku karana be ia bada vadaeni. 11 Dagedage karana be kwadia auna bamona ai ia lao, kara dika panisia totona.+ Edia kohu, eiava idia sibodia, eiava edia ladana bada ese panisi amo idia do ia hamauria lasi. 12 Nega do ia mai, unai dina be do ia ginidae. Hoia tauna do ia moale lasi bona hoihoi tauna do ia taitai lasi, badina taunimanima ibounai dekenai unai dika do ia mai.+ 13 Ena be hoihoi tauna ia roho mauri to ia hoihoilaia tanona dekenai do ia giroa lou lasi, badina matahanai ese ia hahedinaraia, ibounai be dika do idia davaria. Tau ta do ia giroa lou lasi, bona iena kara dika dainai, ta ese do ia hamauria lasi.

14 “‘Kibi idia hiriria vadaeni+ bona ibounai idia hegaegae, to ta be tuari totona ia lao lasi, badina egu badu be idia ibounai latanai.+ 15 Tuari kaia be siti murimuri ai ia noho,+ bona siti lalonai gorere dikana bona hitolo bada ia vara noho. Siti murimurinai ia noho tauna be tuari kaia amo do ia mase, bona siti lalonai idia noho taudia be gorere dikana bona hitolo bada ese do ia hamasea ore.+ 16 Idia roho mauri taudia be ororo dekenai do idia heau lao, bona koura ai idia noho pune manudia bamona idia ta ta be edia kara dika dainai do idia taitai.+ 17 Idia ibounai edia imana be do ia manoka, bona edia tuina amo ranu do ia diho.*+ 18 Idia be puse dabua idia atoa+ bona gari dainai idia heudeheude. Ibounai be do idia hemarai bona ibounai edia kwarana do idia kebere.*+

19 “‘Edia siliva be dala dekenai do idia negea, bona edia golo do idia inai henia. Iehova ena badu dinana ai, edia siliva eiava golo ese idia do ia hamauria lasi.+ Siliva bona golo ese idia do ia hamoalea lasi bona edia bogana do idia hahonua lasi. Badina siliva bona golo dainai kara dika lalonai idia moru.* 20 Idia ese edia herahera gaudia edia hairai idia heagilaia, bona edia siliva bona golo amo edia kaivakuku dika rohorohodia idia koroa.+ Unai dainai lau ese unai gaudia* be idia ese do idia inai henia gaudia ai lau halaoa. 21 Lau ese idau bese taudia lau koudia lasi, edia siliva bona golo idia henaoa bona tanobada ena kara dika taudia ese idia dadia totona, bona unai dava bada kohu do idia hamiroa.

22 “‘Egu vairana be idia amo do lau giroa,+ bona idia ese egu hunia gabuna* do idia hamiroa, bona henaohenao taudia do idia vareai bona do idia hamiroa.+

23 “‘Seini* oi karaia,+ badina tano be hahemaoro koikoi herevadia dainai idia alaia taudia edia rara amo ia honu+ bona siti be dagedage karadia amo ia honu.+ 24 Lau ese bese dikana momokani do lau mailaia,+ bona idia ese edia ruma do idia abidia,+ bona goada taudia edia heagi karana do lau hadokoa bona edia helaga gabudia do idia miro.+ 25 Hisihisi bada idia mamia neganai, maino do idia tahua, to do idia davaria lasi.+ 26 Dika ta murinai dika ma ta do ia vara, bona ripoti ta murinai ripoti ma ta do idia kamonai. Bona taunimanima be peroveta tauna amo matahanai do idia tahua kava.+ Hahelaga tauna ese ia hadibaia taravatu,* bona tau badadia ese idia henia sisiba be anina lasi.+ 27 King be do ia taitai,+ bona gunalaia tauna be do ia daradoko, bona unai tano ai idia noho taudia edia imana be gari dainai do idia heudeheude. Edia kara hegeregerena idia do lau kara henia, bona edia hahemaoro karadia hegeregerena idia do lau hahemaoro henia. Bena do idia diba lau be Iehova.’”+

8 Bona lagani 6* ena hua namba 6 ena dina namba 5 ai, lau be egu ruma lalonai lau helai bona Iuda ena tau badadia be egu vairanai idia helai neganai, Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena siahu* lau mamia. 2 Lau itaia noho lalonai, tau ta ena toana be lahi bamona ia hedinarai. Bona iena gabana amo ia diho be lahi ia ara bamona,+ bona iena gabana amo ia daekau be auri laboralabora bamona ia diaridiari.*+ 3 Bena imana bamona gauna ta amo egu huina ia dogoatao bona lau ia abia isi, bena lauma helaga ese lau ia abia lao tanobada bona guba padanai. Dirava ena matahanai amo Ierusalema dekenai lau ia abia lao. Bena dubu helaga ena not kahana ia vaira henia geiti ena vareai gabuna lau itaia.+ Unuseniai mama ia havaraia kaivakuku ia gini.+ 4 Bona itaia! Israela ena Dirava ena hairai be unuseniai,+ tano palakana ai lau itaia ena toana bamona.+

5 Lau dekenai ma ia gwau: “Taunimanima ena natuna e, mani emu matana oi negea lao bona not kahana oi itaia.” Vadaeni not kahana lau itaia, bona boubou patana kahirakahira ia noho not kahana ena geiti dekenai mama ia havaraia kaivakukuna ia gini. 6 Bona lau dekenai ia gwau: “Taunimanima ena natuna e, iniseniai Israela besena ese idia karaia noho kara dika rohorohodia oi itaia, a?+ Unai gaudia idia karaia dainai, lau be egu dubu helaga amo gabu daudau lau noho.+ To dika rohoroho gaudia ma haida do oi itaia.”

7 Bena ariara ena vareai gabuna dekenai lau ia hakaua lao, bona lau roha vareai neganai, haba dekenai matu ta lau itaia. 8 Lau dekenai ia gwau: “Taunimanima ena natuna e, mani emu kara haba dekenai ia noho matu oi habadaia.” Vadaeni unai lau karaia, bona vareai gabuna ta lau itaia. 9 Lau dekenai ia gwau: “Oi vareai bona unuseniai idia karaia kara dika rohorohodia oi itaia.” 10 Vadaeni lau vareai bona animal dikadia+ bona idia rau gaudia edia laulau bona Israela besena ena kaivakuku dika rohorohodia*+ edia laulau be haba ibounai dekenai idia koroa lau itaia. 11 Bona Israela besena ena tau badadia 70 be unai laulau vairanai idia gini. Sapana+ ena natuna Iasanaia danu be idia huanai ia gini. Idia ta ta edia imana ai bonana namo gabua gauna idia dogoatao, bona bonana namo muramura ena kwalahu be ia daekau noho.+ 12 Lau dekenai ia gwau: “Taunimanima ena natuna e, Israela besena ena tau badadia ese dibura ai idia karaia noho karadia oi itaia, a? Lalona daiutuna ai idia ta ta edia kaivakuku idia noho gabuna ai unai idia karaia, badina idia gwau noho, ‘Iehova be ita ia itaia lasi. Iehova be inai tano ia rakatania vadaeni.’”+

13 Bona lau dekenai ma ia gwau: “Idia karaia noho dika rohoroho gaudia ma haida do oi itaia.” 14 Vadaeni Iehova ena ruma ena not kahana geiti ena vareai gabuna dekenai lau ia hakaua lao, bona unuseniai hahine momo lau itaia, idia helai bona Tamusu kaivakuku dainai idia taitai noho.

15 Bona lau dekenai ma ia gwau: “Taunimanima ena natuna e, inai oi itaia, a? Inai gaudia idia hanaia dika rohoroho gaudia ma haida do oi itaia.”+ 16 Vadaeni Iehova ena ruma ena lalona kahana ena ariara dekenai lau ia hakaua lao.+ Bona Iehova ena dubu helaga ena vareai gabuna ai, dehe bona boubou patana huanai, tatau 25 idia gini, edia doruna be Iehova ena dubu helaga dekenai idia henia bona edia vairana be ist kahana idia raraia. Idia be ist kahanai ia noho dina idia tomadiho henia noho.+

17 Lau dekenai ia gwau: “Taunimanima ena natuna e, inai oi itaia, a? Iuda besena ese inai kara dika rohorohodia idia karaia be gau maragina sibona, a? Idia ese inai tano be dagedage karadia amo idia hahonua+ bona egu lalona idia hahisia noho. Bona hari idia ese au ena rigi ta* be egu udu baubau dekenai idia atoa vareai noho. 18 Unai dainai mai badu bada ida idia do lau kara henia. Idia do lau itaia, to idia dekenai hebogahisi do lau hahedinaraia lasi.+ Ena be egu taiana badinai idia taitai bada, to idia do lau kamonai henia lasi.”+

9 Bena mai gado badana ida egu taiana dekenai ia boiboi, ia gwau: “Siti do idia hadikaia taudia oi boiria, idia ta ta edia imana dekenai be siti hadikaia tuari gauna idia dogoatao!”

2 Tatau 6 lau itaia, idia be not kahanai ia noho geiti amo idia mai noho,+ idia ta ta edia imana dekenai ala-ala gauna ta idia dogoatao. Idia huanai tau ta be dabua aukana ia karaia, iena gabana ai seketere ena inka udaia gauna ia noho. Bena idia vareai bona kopa boubou patana badinai idia gini.+

3 Bena Israela ena Dirava ena hairai+ be ena noho gabuna kerubi edia ataiai amo ia toreisi bona dubu helaga ena vareai gabuna dekenai ia lao,+ bona dabua aukana ia karaia tauna dekenai ia boiboi. Unai tauna ena gabana ai be seketere ena inka udaia gauna ia noho. 4 Iehova be ia dekenai ia gwau: “Ierusalema siti huanai oi lao, bona siti lalonai idia karaia kara dika rohorohodia ibounai dainai idia taitai bona lalohisihisi noho taudia+ edia baguna ai maka oi atoa.”+

5 Bona lau kamonai lalonai unai tatau 6 dekenai ia gwau: “Ia murinai siti lalonai umui vareai bona taunimanima umui alaia. Emui matana be do ia hebogahisi lasi, bona idia do umui hebogahisi henia lasi.+ 6 Tau buruka, tau matamata, rami-hebou kekeni, natuna maragina, bona hahine ibounai do umui alaia mase.+ To maka idia abia taudia kahirakahira do umui lao lasi.+ Egu dubu helaga dekenai do umui matamaia.”+ Vadaeni dubu helaga vairanai idia gini tau badadia dekenai idia hamatamaia.+ 7 Bena idia dekenai ia gwau: “Dubu helaga do umui hamiroa bona ariara be mase taudia amo do umui hahonua.+ Umui lao!” Vadaeni idia lao bona siti lalonai taunimanima ibounai idia alaia mase.

8 Taunimanima idia alaia noho lalonai, lau sibona lau mauri, bena lau goru diho bona lau boiboi: “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova e! Emu badu be Ierusalema latanai oi halasia noho lalonai, Israela taudia oredia do oi hadikaia ore, a?”+

9 Vadaeni lau dekenai ia gwau: “Israela bona Iuda bese edia kerere be bada herea momokani.+ Tano be ala-ala karadia amo ia honu,+ bona siti be kara dika amo ia honu.+ Badina idia gwau, ‘Iehova be tano ia rakatania vadaeni, bona Iehova be ita ia itaia lasi.’+ 10 To egu matana ese idia do ia hebogahisi henia lasi, bona idia dekenai hebogahisi do lau hahedinaraia lasi.+ Edia kara hegeregerena davana be idia dekenai do lau mailaia.”

11 Bena dabua aukana ia karaia bona ena gabana ai inka udaia gauna ia noho tauna lau itaia ia giroa mai bona ia gwau: “Emu oda hereva hegeregerena lau karaia vadaeni.”

10 Lau itaia noho lalonai, kerubi edia kwarana ataiai ia noho pata badana ataiai sapairo nadi bamona gauna ta ia hedinarai, ena toana be terona bamona.+ 2 Bena Dirava ese dabua aukana ia karaia tauna dekenai ia gwau:+ “Kerubi henunai idia noho wili huanai oi vareai.+ Bona emu imana ruaosi be kerubi huanai idia araia noho lahi gida amo oi hahonua,+ bona siti latanai oi negea.”+ Vadaeni lau itaia noho lalonai, ia vareai lao.

3 Unai tauna ia vareai neganai, kerubi be dubu helaga ena idiba kahanai idia gini, bona ori ese ariara maragina ia koua. 4 Iehova ena hairai+ be kerubi ataiai amo ia toreisi bona dubu helaga ena vareai gabuna dekenai ia lao, bona dubu helaga be ori ese ia koua,+ bona Iehova ena hairai ena diari ese ariara ia hadiaria. 5 Bona kerubi edia apena edia regena be ariara badana lalonai idia kamonai diba. Edia regena be hegeregere Siahu Ibounai Diravana ia hereva bamona.+

6 Bena Dirava ese dabua aukana ia karaia tauna ia oda henia, ia gwau: “Auri wili edia huanai bona kerubi edia huanai amo lahi oi abia.” Vadaeni ia vareai lao bona wili badinai ia gini. 7 Bena kerubi ta ese ena imana amo edia huanai ia noho lahi ia abia.+ Bena dabua aukana ia karaia tauna ena imana rua lalonai ia atoa.+ Unai tauna ese lahi ia abia bona ia raka-lasi. 8 Kerubi edia apena henunai edia imana be taunimanima edia imana bamona.+

9 Lau raraia noho lalonai, kerubi 4 edia badinai auri wili 4 lau itaia. Wili ta ta be kerubi ta ta badinai, bona unai wili be krusolito nadi bamona idia diaridiari.+ 10 Unai auri wili 4 edia toana be tamona. Toana be hegeregere wili ta be wili ma ta lalonai ia noho. 11 Idia heau neganai, kahana 4 dekenai idia lao diba bona idia giroa lasi, badina kerubi ese ia vaira henia gabuna dekenai idia heau sibona. Edia heau dalana idia haidaua lasi. 12 Kerubi edia tauanina ibounai, doruna, imana, bona apena dekenai matana momo idia noho. Unai kerubi ta ta badinai idia noho wili ta ta dekenai matana momo idia noho danu.+ 13 Danu, lau kamonai gadona ta ese wili ia oda henia, ia gwau: “Wili, umui heau!”

14 Idia ta ta* be mai edia vairana 4. Ginigunana be kerubi ena toana, iharuana be taunimanima ena toana, ihatoina be laiona ena toana bona namba 4 be ugava ena toana.+

15 Bona kerubi idia daekau neganai, idia be guna Kebara sinavai+ dekenai lau itaia mauri gaudia 4. 16 Bona kerubi idia lao neganai, wili be idia ida idia lao, bona kerubi ese edia apena idia abia isi, tano idia rakatania bona ataiai momokani idia roho neganai, wili be kerubi idia badinadia noho.+ 17 Kerubi idia gini neganai, wili danu idia gini, bona kerubi idia daekau neganai, wili danu be idia ida idia daekau. Badina mauri gaudia lalonai ia gaukara lauma helaga be unai wili lalonai ia gaukara danu.

18 Bena Iehova ena hairai+ be dubu helaga ena vareai gabuna amo ia toreisi bona ia lao kerubi edia ataiai ia noho.+ 19 Lau itaia noho lalonai kerubi be edia apena idia abia isi bona tano idia rakatania. Idia daekau neganai wili danu be idia ida idia lao. Iehova ena dubu helaga ena ist kahana geiti ena vareai gabuna ai idia gini bona Israela ena Dirava ena hairai be idia ataiai ia noho.+

20 Unai mauri gaudia be guna Kebara sinavai+ badinai lau itaia. Idia be Israela ena Dirava ena terona henunai idia gini, bona lau laloparara idia be kerubi. 21 Idia ta ta be mai edia vairana 4, apena 4, bona edia apena henunai be taunimanima edia imana bamona.+ 22 Bona edia vairana be Kebara sinavai+ badinai lau itaia gaudia edia toana bamona. Idia ta ta be vaira kahana sibona idia lao henia.+

11 Bona siahu gauna ta* ese lau ia abia isi bona Iehova ena ruma ena geiti dekenai lau ia abia lao, unai geiti be ist kahana ia vaira henia.+ Geiti ena vareai gabuna ai tatau 25 lau itaia. Idia huanai be Asura ena natuna Iasanaia bona Benaia ena natuna Pelataia. Idia be taunimanima edia lohia taudia.+ 2 Bena Dirava be lau dekenai ia gwau: “Taunimanima ena natuna e, inai siti lalonai* inai tatau ese kara dika edia palani idia karaia bona taunimanima dekenai sisiba kereredia idia henia. 3 Idia gwau noho, ‘Hari be ruma haginidia negana, ani?+ Inai siti* be aniani nadua uro badana bamona,+ bona ita be hidio bamona.’

4 “Unai dainai do idia davaria dika oi perovetalaia. Taunimanima ena natuna e, oi peroveta.”+

5 Bena Iehova ena lauma helaga lau mamia,+ bona lau dekenai ia gwau: “Oi hamaorodia, ‘Iehova be inai bamona ia hereva: “Israela besena e, oi gwauraia hereva be maoro, bona oi laloa noho gauna lau diba. 6 Oi dainai inai siti lalonai taunimanima momo idia mase, bona ena dala ibounai be mase tauanidia amo oi hahonua.”’”+ 7 “Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Siti lalonai oi negea kava mase tauanidia be hidio, bona siti be aniani nadua urona.+ To oi be unai uro amo do idia kokia.’”

8 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau, ‘Oi be tuari kaia oi gari henia,+ to tuari kaia be oi tuari henia totona do lau mailaia. 9 Lau ese siti amo oi do lau hakaua raka-lasi bona idau taudia edia imana dekenai oi do lau henia bona oi do lau panisia.+ 10 Oi be tuari kaia amo do oi mase.+ Israela ena hetoana ai oi do lau panisia,+ unai amo do oi diba lau be Iehova.+ 11 Inai siti be aniani nadua urona bamona oi do ia gimaia lasi. Namo lasi oi laloa oi be ia lalonai ia noho hidio bamona, dika ta do oi davaria lasi. Lau ese Israela ena hetoana ai oi do lau panisia, 12 bona do oi diba lau be Iehova. Badina oi be egu taravatu bona egu hahemaoro herevadia oi badinaia lasi,+ to oi idia hagegea besedia edia hahemaoro herevadia oi badinaia.’”+

13 Peroveta herevana lau gwauraia ore murinai, Benaia ena natuna Pelataia ia mase. Bona lau goru diho bona lau boiboi lau gwau: “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova e! Israela taudia oredia do oi hamasea ore danu, a?”+

14 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 15 “Taunimanima ena natuna e, emu tadikaka, tano idia hoia lou diba taudia unai, bona Israela besena ibounai danu, be Ierusalema dekenai idia noho taudia ese idia hamaorodia, ‘Iehova kahirakahira umui mai lasi. Inai tano be aiemai. Ai dekenai idia henia vadaeni.’ 16 Unai dainai oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Ena be daudau gabudia idia noho besedia huanai idia lau siaia lao, bona tano idauidau dekenai lau siaidia,+ to idia lao gabudia ibounai dekenai nega sisina lalonai lau be edia tomadiho gabuna ai do lau lao.”’+

17 “Unai dainai oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Umui lao gabudia bona umui lao henia taudia amo umui do lau haboua, bona Israela ena tano be umui dekenai do lau henia.+ 18 Bona unuseni do idia giroa mai bona ena kaivakuku dika rohorohodia bona kara dika rohorohodia ibounai do idia kokia.+ 19 Bona edia kudouna do lau hatamonaia,*+ bona lalohadai matamata be idia lalonai do lau atoa.+ Bona edia tauanina amo nadi bamona kudouna do lau kokia+ bona idia dekenai kudouna mai lalokauna do lau henia,*+ 20 unai amo egu taravatu bona hahemaoro herevadia do idia kamonai henia bona badinaia. Bena idia be egu taunimanima ai do idia lao bona lau be edia Dirava ai do lau lao.”

21 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau: ‘“To idia ura edia kaivakuku dika rohorohodia idia badinaia bona kara dika rohorohodia idia karaia noho taudia latanai, edia dika davana do lau mailaia.”’”

22 Vadaeni kerubi be edia apena idia abia isi, bona wili be idia badinai,+ bona Israela ena Dirava ena hairai be idia ataiai ia noho.+ 23 Vadaeni, Iehova ena hairai+ be siti ia rakatania bona ist kahana ena ororo ataiai ia noho.+ 24 Dirava ena lauma helaga ese ia havaraia matahanai lalonai, siahu gauna ta* ese lau ia abia isi, bona igui taudia idia noho gabuna, Kaledea, dekenai lau ia abia lao. 25 Bena Iehova ese lau dekenai ia hahedinaraia gaudia ibounai be igui taudia dekenai lau herevalaia.

12 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, oi be gwau-edeede taudia ida oi noho. Idia be gwau-edeede taudia dainai, ena be idia be mai edia matana, to idia itaia lasi, bona mai edia taiana, to idia kamonai lasi.+ 3 To oi, taunimanima ena natuna e, emu baege oi abia hegaegae, idau tano dekenai oi lao totona. Bena dina ai oi idia itaia noho lalonai, idau tano dekenai oi lao. Emu ruma oi rakatania bona gabu ma ta dekenai oi lao. Reana idia ese emu kara do idia laloa, herevana idia be gwau-edeede taudia. 4 Dina ai oi idia itaia noho lalonai, igui tauna bamona idau tano dekenai oi lao totona, emu baege oi abia raka-lasi. Bena adorahi momokani ai, oi idia itaia noho lalonai igui tauna ta be idau tano dekenai idia abia lao bamona emu ruma oi rakatania.+

5 “Oi idia itaia noho lalonai, haba dekenai matu ta oi karaia, bona emu baege be unai matu amo oi huaia raka-lasi.+ 6 Idia itaia noho lalonai, emu baege be emu pagana dekenai oi atoa bona dibura ai oi huaia raka-lasi. Emu vairana oi koua, unai amo tano do oi itaia lasi, badina Israela besena dekenai oi be toa ta bamona lau halaoa.”+

7 Lau ia oda henia hegeregerena lau karaia. Dina ai, egu baege lau abia idau tano dekenai lau lao totona, bona adorahi momokani ai, egu imana amo haba dekenai matu ta lau karaia. Bona ia dibura neganai, lau idia itaia noho lalonai, egu baege lau abia bona egu pagana ai lau huaia lao.

8 Daba ai Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 9 “Taunimanima ena natuna e, Israela besena ena gwau-edeede taudia be oi karaia karana dainai idia henanadai, eiava lasi? 10 Idia oi hamaoroa, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Inai hereva metauna be Ierusalema ena iduhu gunalaia tauna+ bona siti lalonai idia noho Israela besena totona.”’

11 “Oi hamaorodia, ‘Umui dekenai lau be toa ta.+ Lau karaia hegeregerena, idia dekenai unai do ia vara. Idia be igui taudia bamona idau tano dekenai do idia abia lao.+ 12 Idia huanai ia noho iduhu gunalaia tauna ese ena baege be ena pagana dekenai do ia huaia bona dibura ai gabu do ia rakatania. Ia ese magu dekenai matu do ia karaia bona unai matu amo ena baege do ia huaia raka-lasi.+ Bona ena vairana do ia koua, unai amo tano do ia itaia lasi.’ 13 Ia latanai egu reke do lau negea, bona egu reke amo ia do lau tarapua.+ Bena Babulonia dekenai do lau abia lao, Kaledea taudia edia tano unai, to unai tano do ia itaia lasi, bona unuseniai do ia mase.+ 14 Bona ia idia hagegea taudia, unai be iena durua taudia bona iena tuari oreana, be gabu idauidau dekenai do idia heau,+ bona tuari kaia amo idia do lau lulua.+ 15 Bona idia be idau bese bona tano idauidau dekenai idia do lau lulua lao neganai, do idia diba lau be Iehova. 16 To idia haida be tuari kaia, hitolo bada, bona gorere dikana amo do idia mase lasi, unai amo bese idauidau dekenai idia lao neganai edia kara dika rohorohodia ibounai do idia herevalaia. Bona do idia diba lau be Iehova.”

17 Bona Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 18 “Taunimanima ena natuna e, emu aniani be mai heudeheude ida do oi ania, bona emu ranu be mai lalohisihisi bona lalohekwarahi ida do oi inua.+ 19 Unai tano taudia dekenai do oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be Israela ai idia noho Ierusalema taudia dekenai inai bamona ia hereva, ia gwau: “Edia aniani be mai lalohekwarahi ida do idia ania bona mai gari ida edia ranu do idia inua, badina unuseniai idia noho taudia edia dagedage karadia dainai tano do idia hadikaia.+ 20 Idia noholaia siti ibounai be do idia hadikaia ore, bona tano be do ia noho kava,+ bona do oi diba lau be Iehova.”’”+

21 Bona Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 22 “Taunimanima ena natuna e, dahaka dainai Israela taudia be inai hevaseha herevana idia gwauraia, ‘Dina be idia ore idia lao, to matahanai ibounai be idia guguru lasi’?+ 23 Unai dainai idia dekenai oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva, ia gwau: “Lau ese inai hevaseha herevana do lau hadokoa, bona Israela ai do idia gwauraia lou lasi.”’ To idia oi hamaoroa, ‘Nega ia kahirakahira noho,+ bona matahanai ibounai be do idia guguru.’ 24 Badina Israela besena huanai matahanai koikoina eiava koikoi dalanai vaira nega gwauraia karana be do ia doko.+ 25 ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau: “Badina lau, Iehova, do lau hereva, bona lau hereva gauna be do ia vara.+ Gwau-edeede taudia e, emui mauri dinadia+ ai lau gwauraia hereva be do lau hagugurua.”’

26 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 27 “Taunimanima ena natuna e, Israela taudia be inai bamona idia hereva noho, ‘Ia itaia matahanai be lagani momo murinai do ia vara, bona ia perovetalaia gauna be vaira nega totona.’+ 28 Unai dainai idia do oi hamaoroa, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: “‘Lau gwauraia herevadia ibounai be do idia leiti lasi. Egu hereva ibounai be do idia guguru.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”’”

13 Bona Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, Israela ena peroveta taudia oi sisiba henia+ bona sibona edia lalohadai amo idia peroveta koikoi taudia dekenai inai bamona oi gwau,+ ‘Iehova ena hereva umui kamonai. 3 Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: “Kavakava peroveta taudia be dika do idia davaria, badina idia be sibona edia lalohadai idia badinaia, herevana matahanai ta idia itaia lasi!+ 4 Israela e, emu peroveta taudia be dika gabudia dekenai idia loaloa uda sisia bamona. 5 Umui peroveta taudia be Israela besena ena nadi magu ena makohia gabudia hanamoa totona do umui lao lasi.+ Unai dainai Iehova ena dina ai Israela taudia be tuari ai do idia roho mauri lasi.”+ 6 “Idia ese matahanai koikoidia idia itaia bona peroveta hereva koikoi idia gwauraia. Ena be Iehova ese idia ia siaia lasi to idia gwau, ‘Iehova ena hereva be inai,’ bona unai peroveta hereva ena guguru negana idia naria noho.+ 7 Umui ese matahanai koikoina umui itaia bona peroveta hereva koikoina umui gwauraia. Umui gwau, ‘Iehova ena hereva be inai,’ to lau be umui dekenai unai hereva ta lau gwauraia lasi, ani?”’

8 “‘Unai dainai, Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: “‘Umui gwauraia peroveta herevana bona emui matahanai be koikoi dainai, lau ese umui lau inai henia.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”+ 9 Egu imana be peroveta taudia do ia hadikaia, badina idia ese matahanai koikoidia bona peroveta hereva koikoidia idia gwauraia.+ Idia be egu sisiba henia taudia huanai do idia helai lasi. Bona edia ladana be Israela besena ena buka lalonai do idia torea lasi, bona Israela ena tano dekenai do idia giroa lou lasi. Bona do oi diba lau be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova.+ 10 Idia dekenai unai do ia vara badina idia ese egu taunimanima idia hakaua kerere, bona idia gwau “Maino ia noho!” to maino ia noho lasi.+ Haba dikana ta idia haginia neganai, peni kurokuro amo idia koua.’*+

11 “Peni kurokuro amo haba idia koua taudia oi hamaoroa, unai haba be do ia moru. Medu bada herea do ia diho, aisi nadi* do idia moru, bona lai goadana ese unai haba do ia hamorua.+ 12 Haba ia moru neganai, oi do idia nanadaia, ‘Emu peni kurokuro ese dahaka namo ia havaraia?’+

13 “Unai dainai, Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: ‘Egu badu lau halasia totona, lai gubana, medu bada herea, bona aisi nadi do lau siaia bona unai haba do lau hadikaia. 14 Lau ese peni kurokuro amo oi koua haba do lau makohia bona haba be tano dekenai do lau veria diho, bona iena badina do ia hedinarai. Siti ia moru neganai, oi be ia ida do oi mase. Bona do oi diba lau be Iehova.’

15 “‘Lauegu badu be haba bona peni kurokuro amo unai haba idia penia taudia dekenai lau halasia neganai, oi dekenai do lau gwau: “Hari haba ia noho lasi, bona peni kurokuro amo unai haba idia penia taudia danu be lasi.+ 16 Israela ena peroveta taudia be idia ore vadaeni, idia be Ierusalema totona idia peroveta, bona ena be maino be lasi, to ia totona maino ena matahanai idia itaia.”’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.

17 “To oi, taunimanima ena natuna e, Israela ena peroveta hahine dekenai hadikaia herevana do oi perovetalaia, badina idia be sibodia edia lalohadai amo peroveta hereva koikoi idia gwauraia. 18 Idia oi hamaoroa, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: “Taunimanima edia mauri hadikaia totona, imana gana* bona kwarana koua dabua latadia idia turia hahine be dika bada do idia davaria! Umui hahine ese egu taunimanima umui tahua bona umui ura alaia, to umui sibona umui gimaia noho, a? 19 Egu taunimanima vairanai, egu ladana umui hamiroa, bali sisina bona paraoa momoru umui abia totona.+ Umui ese kerere lasi taudia umui alaia mase, to kerere taudia umui hamauria. Unai bamona umui karaia badina egu taunimanima dekenai koikoi herevadia umui gwauraia bona idia abia dae.”’+

20 “Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: ‘Hahine e, emui gana do lau hadikaia. Umui ese unai gana umui gaukaralaia taunimanima be manu bamona umui tarapua totona. Lau ese unai gana be emui imana amo do lau darea oho bona manu bamona umui tarapua taudia do lau ruhaia. 21 Emui kwarana koua dabuadia do lau darea bona egu taunimanima be emui imana amo do lau ruhaia, bona idia do umui tarapua lou lasi, bona do umui diba lau be Iehova.+ 22 Badina emui koikoi herevadia dainai umui ese kara maoromaoro tauna ena lalona umui hamanokaia,+ ena be lau ura lasi ia dekenai hisihisi lau henia. Bona umui ese kara dika tauna ena imana umui hagoadaia,+ unai amo ena kara dika ia rakatania lasi bona ena mauri do ia halusia.+ 23 Unai dainai, umui hahine ese matahanai koikoidia do umui itaia lou lasi bona vaira nega ai do idia vara gaudia do umui gwauraia lasi.+ Bona lau ese emui imana amo egu taunimanima do lau ruhaia, bona do umui diba lau be Iehova.’”

14 Bona Israela ena tau badadia haida idia mai bona egu vairanai idia helai.+ 2 Bena Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 3 “Taunimanima ena natuna e, inai taudia be edia lalona idia hadaia edia kaivakuku dika rohorohodia* do idia badinaia, bona taunimanima idia kara dika totona hahekwakwanaia gauna ta idia haginia. Edia henanadai do lau haerelaia, a?+ 4 Hari idia oi hereva henia, oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: “Bema Israela tauna ta be ena lalona ia hadaia ena kaivakuku dika rohorohodia do ia badinaia bona hahekwakwanaia gauna ta ia haginia bona taunimanima idia kara dika, to gabeai peroveta tauna dekenai ia henanadai neganai, lau, Iehova, ese ena kaivakuku dika rohorohodia edia momo hegeregerena ia do lau haere henia. 5 Israela taudia ibounai ese lau idia rakatania bona edia kaivakuku dika rohorohodia murinai idia lao dainai, lau ese edia kudouna dekenai gari bada herea do lau havaraia.”’+

6 “Unai dainai, Israela taudia do oi hamaoroa, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: “Umui giroa mai bona emui kaivakuku dika rohorohodia murinai umui lao lasi, bona emui kara dika rohorohodia ibounai amo emui vairana umui giroa.+ 7 Bema Israela tauna ta eiava Israela dekenai ia noho idau bese tauna ta be lau ia rakatania, bona iena lalona ia hadaia ena kaivakuku dika rohorohodia do ia badinaia, bona hahekwakwanaia gauna ta ia haginia bona taunimanima idia kara dika, to gabeai egu peroveta tauna dekenai ia henanadai neganai,+ lau, Iehova, ese ia do lau haere henia. 8 Lau ese ia do lau inai henia bona ia be toa ta ai do lau halaoa bona taunimanima ese do idia kirikirilaia. Egu taunimanima huanai ia do lau kokia,+ bona do oi diba lau be Iehova.”’

9 “‘To bema unai peroveta tauna be koikoi herevadia amo taunimanima ia haere henia, egu imana be ia dekenai do lau abia isi bona egu taunimanima huanai ia do lau hamasea. Inai peroveta tauna be koikoi herevadia ia gwauraia, badina lau, Iehova, ese ia lau koia.+ 10 Sibodia edia kerere ena metau do idia huaia. Ia henanadai tauna ena kerere bona peroveta tauna ena kerere be hegeregere, 11 unai amo Israela taudia be lau amo do idia raka oho lou lasi bona kara dika amo sibodia do idia hamiroa lou lasi. Bona idia be egu taunimanima ai do idia lao, bona lau be edia Dirava ai do lau lao.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

12 Bona Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 13 “Taunimanima ena natuna e, bema tano ta be lau ia badinaia lasi bona ia kara dika, egu imana be ia dekenai do lau abia isi, bona iena aniani abia dalana do lau koua,*+ bona hitolo bada do lau siaia taunimanima bona animal hadikaia totona.”+ 14 “‘Bema inai tatau toi, Noa,+ Daniela+ bona Iobu+ be unai tano ai idia noho, idia be edia kara maoromaoro dainai sibodia idia hamauria diba.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

15 “‘Reana tano be dagedage animal amo do lau hahonua bona natudia do idia alaia mase bona unai dagedage animal dainai taunimanima ese unai tano idia raka hanai lasi bona tano do ia noho kava.’+ 16 Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau, ‘Lau mauri noho hegeregerena, ena be unai tatau toi be unai tano ai idia noho, edia natudia memero eiava kekeni do idia hamauria lasi, to sibodia do idia hamauria, bona tano be do ia noho kava.’”

17 “‘Reana unai tano dekenai tuari kaia do lau siaia+ bona lau gwau: “Tuari kaia be tano ibounai dekenai do ia lao,” bona taunimanima bona animal do ia alaia mase,+ 18 lau mauri noho hegeregerena, ena be inai tatau toi be unai tano ai idia noho, idia be edia natudia memero eiava kekeni do idia hamauria lasi, to sibodia do idia hamauria.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

19 “‘Reana unai tano dekenai gorere dikana do lau siaia,+ bona ena latanai egu badu do lau halasia bona taunimanima bona animal momo do idia mase.’ 20 Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau, ‘Lau mauri noho hegeregerena, bema inai tatau toi, Noa,+ Daniela+ bona Iobu+ be unai tano ai idia noho, idia be edia natudia memero eiava kekeni do idia hamauria lasi, to edia kara maoromaoro dainai sibodia do idia hamauria.’”+

21 “Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: ‘Ierusalema dekenai idia noho taunimanima bona animal hamasea totona inai panisi 4,*+ tuari kaia, hitolo bada, dagedage animal, bona gorere dikana+ lau siaia neganai, unai bamona do ia vara.+ 22 To natudia memero bona kekeni haida be do idia roho mauri bona do idia hakaudia raka-lasi.+ Idia be oi dekenai idia mai noho, bona edia kara dika oi itaia neganai, do oi laloparara Ierusalema dekenai lau mailaia dika bona lau karaia gaudia ibounai be badina maorona dainai lau karaia, bona do oi lalohisihisi lasi.’”

23 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau, ‘Edia kara dika oi itaia neganai, do oi abia dae badina maorona dainai unai lau karaia, bona do oi lalohisihisi lasi.’”+

15 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, edena dala ai vain auna be uda au idauidau eiava edia rigi amo ia idau? 3 Gaukara ta karaia totona vain auna ena rigi amo au maoromaoro ta idia abia diba, a? Eiava vain auna amo taunimanima ese gau ta tauadae auna idia karaia diba, a? 4 Itaia! Ia be lahi lalonai idia negea, bona lahi ese ena kahana ta ta ia gabua ore bona ena huana kahana be lahi gida ai ia lao. Hari ia be hegeregere idia gaukaralaia totona, a? 5 Lahi ese ia do gabua lasi neganai, ia be anina lasi. Bona lahi ese ia gabua ore murinai, ia be anina lasi momokani!”

6 “Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau: ‘Uda audia huanai ia tubu vain au be lahi auna ai lau halaoa hegeregerena, lau ese Ierusalema taudia dekenai unai bamona do lau karaia.+ 7 Lau be idia lau inai henia. Idia be lahi amo idia heau, to gabeai lahi ese idia do ia gabua ore. Bona lau ese idia lau panisia neganai, do oi diba lau be Iehova.’”+

8 “‘Bona edia abidadama lasi karadia dainai lau ese tano do lau hadikaia.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

16 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, Ierusalema dekenai ena kara dika rohorohodia do oi gwauraia hedinarai.+ 3 Namona be oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be Ierusalema dekenai inai bamona ia gwau: “Emu hanua bona emu vara gabuna be Kanana tanona. Emu tamana be Amono tauna+ bona emu sinana be Hiti hahine.+ 4 To oi vara neganai, emu hudona ena varo* idia utua lasi, ranu amo oi idia hadigua lasi, damena amo emu kopina idia dahua lasi, bona dabua amo oi idia kumia lasi. 5 Ta be oi dekenai unai bamona ia karaia lasi, ta be oi dekenai ia hebogahisi lasi. To ava lalonai oi idia negea, badina oi vara dinana ai oi idia inai henia.

6 “‘“Lau raka hanai neganai, oi lau itaia emu rara lalonai oi hekure bona emu aena oi kikia noho, bona lau gwau: ‘Do oi mase lasi!’ Oibe, emu rara lalonai oi hekure noho lalonai oi dekenai lau gwau: ‘Do oi mase lasi!’ 7 Oi tubu daekau bona kekeni latana ai oi lao, tubutubu gaudia be uma lalonai idia tubu hegeregerena. Oi tubu daekau bona herahera gaudia hairaidia oi atoa. Emu rata idia bada bona emu huina ia lata, to oi be dabua lasi.”’

8 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau: ‘Lau raka hanai neganai, oi lau itaia, bona lau itaia oi be hegeregere mero ta oi tura henia totona. Vadaeni egu dabua* amo emu kopina kavakava lau koua,+ bona oi dekenai gwauhamata lau karaia bona oi ida gwaubou ta lau karaia bona oi be egu adavana ai oi lao. 9 Danu, ranu amo emu rara lau huria bona dehoro amo oi lau dahua.+ 10 Dabua mai ena herahera be oi dekenai lau atoa bona leda* sandolo namona be emu aena dekenai lau atoa. Danu, linen* namona amo oi lau kumia bona dava bada dabua be oi dekenai lau atoa. 11 Lau ese oi dekenai herahera gaudia lau atoa, bona emu imana dekenai herahera gaudia bona aiona dekenai ageva lau atodia. 12 Danu lau ese emu udu baubau dekenai golo rini lau atoa, bona emu taiana dekenai herahera gaudia lau atoa, bona emu kwarana dekenai korona hairaina lau atoa. 13 Golo bona siliva herahera gaudia oi atoa bona emu dabua be linen, dava bada dabua, bona dabua mai ena herahera oi karaia. Oi ese paraoa namona, hani bona dehoro oi ania, bona oi be hairai momokani+ bona oi hegeregere kwini ai oi lao totona.’”

14 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau: ‘Emu hairai ena sivarai* be bese idauidau ese idia kamonai,+ badina egu hairai ese oi ia hahairaia.’”+

15 “‘To oi ese emu hairai oi heagilaia,+ bona momo ese emu ladana idia diba dainai oi be ariara hahinena ai oi lao.+ Idia raka hanaia taudia ibounai dekenai emu matabodaga karadia oi hahedinaraia,+ bona emu hairai be idia dekenai oi henia. 16 Bena emu kala idauidau dabua haida oi abia bona ataiai gabudia* oi hahairaia bona unuseniai matabodaga karadia oi karaia.+ Unai bamona kara oi karaia lasi bona idia vara lasi be namo. 17 Danu lau ese oi dekenai lau henia golo bona siliva herahera gaudia oi abia bona oi sibona totona kaivakuku tatau oi karaia bona idia ida matabodaga karadia oi karaia.+ 18 Bona emu dabua mai herahera oi abia bona idia* oi koua, bona idia dekenai egu dehoro bona bonana namo muramura oi bouboulaia.+ 19 Bona oi dekenai paraoa namona lau henia oi ania totona, ia be dehoro bona hani amo idia karaia gauna, to oi ese unai paraoa be idia dekenai bonana namo gauna bamona oi bouboulaia.+ Oi ese unai oi karaia.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

20 “‘Bona lau amo oi havaraia natudia memero bona kekeni be unai kaivakuku dekenai oi bouboulaidia.+ Oi karaia noho ariara karadia be hegeregere lasi, a? 21 Egu natudia memero oi alaia mase bona boubou gaudia bamona lahi lalonai oi gabudia.*+ 22 Emu kara dika rohorohodia bona matabodaga karadia oi karaia neganai, oi ese emu vara dinana ai emu rara lalonai oi hekure bona emu aena oi kikia noho bona oi be kopina kavakava negana oi laloatao lasi. 23 Dika bada! Dika bada do oi davaria, badina oi be inai kara dika rohorohodia oi karaia!’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva. 24 ‘Oi sibona totona ororo bamona gabudia oi haginia bona taunimanima idia loaloa gabudia ibounai dekenai ataiai gabudia oi haginia. 25 Ariara gabudia ibounai dekenai emu ataiai gabudia oi haginia, bona emu hairai be gau dika rohorohona ta ai oi halaoa badina oi ese idia raka hanaia taudia ibounai dekenai sibona oi henia,*+ bona emu matabodaga karadia oi habadaia.+ 26 Aigupito ena natudia memero ida matabodaga karadia oi karaia,+ oi idia ura henia dikadika taudia unai, bona emu ariara karadia momo dainai lau oi habadua. 27 Hari lau ese egu imana do lau abia isi bona oi do lau panisia bona oi dekenai lau henia aniani do lau hamaragia+ bona oi idia inai henia hahinedia,+ Filistia hahinedia dekenai oi do lau henia, oi dekenai edia ura karana idia karaia totona. Idia be emu matabodaga karadia dekenai idia hoa bona badu dikadika.+

28 “‘Emu ura oi hagugurua lasi dainai, Asuria taudia ida oi heudahanai,+ to idia ida oi heudahanai murinai, emu ura be ia hegeregere lasi. 29 Vadaeni, emu ariara karadia be Kanana tanona dekenai oi habadaia bona Kaledea taudia ida oi heudahanai danu.+ To emu ura be ia do hegeregere lasi. 30 Emu kudouna be ia manoka momokani, oi be hemarai lasi ariara hahine bamona unai kara ibounai oi karaia!’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.+ 31 Dala badadia ai emu ororo bamona gabudia oi haginia bona ariara gabudia ibounai dekenai ataiai gabudia oi haginia, to oi be ariara hahine bamona oi karaia lasi, badina davana oi abia dae lasi. 32 Oi be ia heudahanai hahinena bamona, ia be tatau idaudia ia abia dae to ena adavana ia dadaraia!+ 33 Taunimanima ese ariara hahinena dekenai harihari gaudia idia henia,+ to oi ese oi idia ura henia taudia dekenai harihari gaudia oi henia,+ bona oi ese ibounai dekenai moni oi henia do idia mai oi ida idia heudahanai totona.+ 34 Oi be ariara hahine ma haida amo oi idau. Ariara hahine ese oi karaia karana idia karaia lasi! Oi ese ma haida dekenai moni oi henia to idia be emu davana idia henia lasi. Oiemu kara be idau momokani.’

35 “Unai dainai ariara hahine e,+ Iehova ena hereva oi kamonai. 36 Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Emu mahuta hebou urana bona kopina kavakava be oi ida idia mahuta hebou tatau bona kaivakuku dika rohorohodia dekenai oi hahedinaraia, bona emu natudia edia rara be kaivakuku dika rohorohodia* dekenai oi bouboulaia,+ 37 unai dainai oi ida idia heudahanai tatau, oi hamoalea taudia unai, bona oi lalokau henia bona inai henia taudia ibounai do lau haboudia. Idia ibounai do lau haboua oi idia tuari henia totona, bona idia vairanai emu dabua do lau darea oho bona idia ese emu kopina kavakava do idia itaia.+

38 “‘Bona lau ese heudahanai+ bona ala-ala hahinedia+ dekenai lau henia hahemaoro hegeregerena oi do lau panisia, bona oi dekenai mai egu mama bona badu ida hahemaoro aukana do lau henia.+ 39 Bona oi ida idia heudahanai taudia edia imana lalonai oi do lau rakatania. Idia ese emu ororo gabudia bona emu ataiai gabudia do idia veria diho,+ emu dabua do idia darea+ bona herahera gaudia do idia abia,+ bona oi be kopina kavakava do idia rakatania. 40 Idia be hutuma do idia mai oi idia tuari henia totona,+ bona nadi amo oi do idia hodoa+ bona edia tuari kaia amo oi do idia alaia mase.+ 41 Emu ruma be lahi amo do idia gabudia+ bona hahine momo vairanai oi do idia panisia, bona lau ese emu ariara karana do lau hadokoa+ bona idia dekenai moni do oi henia lou lasi. 42 Egu badu be oi dekenai do lau haorea,+ bona do lau badu lou lasi. Egu lalona do ia keru bona egu badu do ia ore.’+

43 “‘Emu matamata negana oi laloaboio+ bona oi karaia karadia amo lau oi habadua dainai, emu kara ena davana be emu kwarana latanai do lau mailaia, bona emu matabodaga karadia bona emu kara dika rohorohodia do oi karaia lou lasi.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

44 “‘Kamonai! Taunimanima ibounai ese oi be inai bamona do idia herevalaia: “Inai kekeni be ena sinana bamona!”+ 45 Oi be emu sinana bamona, ia be ena adavana bona ena natudia ia rakatania. Danu oi be emu taihudia bamona, idia be edia adavana bona natudia idia rakatania. Emu sinana be Hiti hahinena bona emu tamana be Amoro tauna.’”+

46 “‘Emu kakana be Samaria,+ ia bona ena natudia kekeni* be not kahana* ai idia noho,+ bona emu tadina be Sodoma, ia bona ena natudia kekeni be saut kahana* ai idia noho.+ 47 Oi be edia dala bona edia kara dika rohorohodia oi badinaia sibona lasi, to nega kwadogina lalonai oi karaia kara dikadia ese edia kara dika ia hanaia momokani.+ 48 Lau mauri noho hegeregerena, oi bona emu natudia kekeni ese umui karaia karana be emu tadina Sodoma bona ena natudia kekeni ese idia karaia lasi.’ Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be unai bamona ia hereva. 49 Itaia! Emu tadina Sodoma ena kerere be inai: Ia bona ena natudia kekeni+ be idia hekokoroku,+ edia aniani be momo+ bona gau ta idia lalohekwarahilaia lasi,+ to hisihisi idia davaria bona ogogami taudia idia durua lasi.+ 50 Egu vairana ai idia heagi+ bona kara dika rohorohodia idia do karaia noho dainai,+ idia lau hadikaia.+

51 “‘Samaria+ ena kara dika be sisina to oi karaia kara dika be momo herea. Emu kara dika rohorohodia be oi habadaia momokani dainai, toana be emu taihudia be kara maoromaoro hahinedia, badina emu kara dika rohorohodia be dika momokani.+ 52 Oi karaia kara dika rohorohodia ese edia kara dika ia hanaia dainai, emu taihudia be kara maoromaoro hahinedia, oi hegeregerena lasi. Vadaeni hari oi hemarai be namo, badina emu kara amo emu taihudia be kara maoromaoro hahinedia bamona oi halaoa.’

53 “‘Vadaeni lau ese igui taudia bamona do lau haboua, Sodoma bona ena natudia kekeni edia igui taudia bona Samaria bona ena natudia kekeni edia igui taudia do lau haboua. Bona oiemu igui taudia danu be idia ida do lau haboua,+ 54 unai amo do oi hemarai bada. Bona do oi hemarai badina emu kara amo edia lalona oi hanamoa. 55 Oiemu tadina Sodoma bona ena natudia kekeni be guna idia noholaia maurina dekenai do idia giroa lou, bona oiemu kakana Samaria bona ena natudia kekeni be guna idia noholaia maurina dekenai do idia giroa lou, danu oi bona emu natudia kekeni be guna umui noholaia maurina dekenai do umui giroa lou.+ 56 Oiemu hekokoroku dinana ai oi ese emu tadina Sodoma oi herevalaia lasi, 57 unai dina ai emu kara dika be ia do hedinarai lasi.+ To hari, Suria ena natudia kekeni bona ena badinai idia noho besedia, bona Filistia ena natudia kekeni be kahana kahana amo oi idia gwauraia dika noho.+ 58 Oiemu matabodaga karadia bona kara dika rohorohodia dainai dika do oi davaria,’ unai be Iehova ena hereva.”

59 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Oi be lau ida oi karaia gwauhamatana oi makohia dainai,+ emu kara hegeregerena oi do lau panisia.+ 60 To oi matamata negana ai oi ida lau karaia gwauhamata do lau laloatao, bona oi ida noho hanaihanai gwauhamata do lau karaia.+ 61 Emu taihudia, emu kakana bona tadina unai, oi abia dae neganai, emu kara do oi laloatao bona do oi hemarai.+ Bona idia be emu natudia kekeni bamona oi dekenai do lau henia, to oiemu gwauhamata dainai unai lau karaia lasi.’

62 “‘Bona lau ese egu gwauhamata be oi ida do lau karaia, bona do oi diba lau be Iehova. 63 Bena do oi laloatao bona do oi hemarai emu uduna oi kehoa totona,+ to oi karaia gaudia ibounai dainai emu kara dika do lau gwauatao.’+ Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be unai bamona ia hereva.”

17 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, Israela besena totona parabole herevana ta oi gwauraia.+ 3 Do oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau: “Ugava badana+ ta be Lebanona dekenai ia mai+ bona sida au ena rigi matamata ia kokia,+ iena kala be idauidau, ena apena be bada herea, bona ena apena ena dorina huina be lata herea. 4 Ia ese sida au ena ataiai momokani amo rigi matamata ia kokia bona Kanana tano dekenai ia abia lao bona edia siti dekenai ia hadoa.+ 5 Unai tano ena uhe haida ia abia+ bona tano namona dekenai ia hadoa. Ranu momo gabuna ai ia gini au* bamona ia hadoa. 6 Unai uhe ia tubu matamaia bona gabu ibounai dekenai ia lao+ bona ena raurau be lalona kahana ia vaira henia bona ena ramuna be henunai idia tubu. Vadaeni ia be vain au ai ia lao bona raurau bona rigi matamata ia atoa.+

7 “‘“Bona ugava manu badana ma ta ia mai,+ ena apena be bada herea bona ena apena ena dorina huina be lata herea.+ Bena unai vain auna ena ramuna be idia tubu haraga lao unai ugava dekenai, idia hadoa gabuna amo ia daudau, bona ena rigi bona raurau be ugava dekenai ia siaia lao, ia ese ia dairia totona.+ 8 Ia be tano namona bona ranu momo gabuna dekenai idia hadoa vadaeni, unai amo rigi momo do ia atoa, huahua momo do ia havaraia, bona vain au badana ai do ia lao.”’+

9 “Do oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: “Ia be do ia tubu, a? Tau ta ese ena ramuna do ia kokia+ bona ena huahua be do idia bodaga bona ena rigi matamata be do idia kakoro, a?+ Ia be do ia kakoro momokani dainai, tau goadana ta eiava taunimanima momo be do idia hegeregere lasi iena ramuna amo idia ragaia totona. 10 Ena be idia kokia bona gabu ma ta dekenai idia hadoa, do ia tubu, a? Ist kahana amo lai ia toa neganai, do ia kakoro momokani, eiava? Ia tubu gabuna ai do ia kakoro.”’”

11 Bona Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 12 “Mani emu kara idia gwau-edeede taudia oi hamaoroa, ‘Inai parabole ena anina umui lalopararalaia, a?’ Oi gwau, ‘Kamonai! Babulonia ena king be Ierusalema dekenai ia mai bona king bona ena lohia taudia ia abia bona Babulonia dekenai ia hakaudia lao.+ 13 Ma danu, ia ese king ena natuna ta ia abia+ bona ia ida gwaubou ta ia karaia bona ia oda henia unai do ia badinaia.+ Bena unai tano ena ladana bada taudia ia abidia lao,+ 14 unai amo unai basileia be do idia hamorua bona do ia gini lou lasi. Unai amo ia karaia gwaubou idia badinaia neganai, basileia be do ia ore lasi.+ 15 To Iuda ena king be Babulonia ena king dekenai ia gwau-edeede+ bona ena gwaukau taudia be Aigupito dekenai ia siaia, hosi bona tuari taudia momo ia abia totona.+ Ia be do ia kwalimu, a? Unai bamona ia karaia tauna be panisi do ia abia lasi, a? Gwaubou ia makohia bona do ia heau mauri diba, a?’+

16 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau: ‘Lau mauri noho hegeregerena, ia be Babulonia dekenai do ia mase. Unai be king* ena noho gabuna bona ia ese ia* dekenai king dagina ia henia. To ia ese ena gwauhamata ia dadaraia bona ena gwaubou ia makohia.+ 17 Bona Babulonia ena tuari taudia ese magu badinai tano idia haboua daekau bona siti idia hagegea neganai, Farao ena tuari taudia ibounai be do idia hegeregere lasi ia idia durua totona.+ 18 Ia ese ena gwauhamata ia dadaraia bona ena gwaubou ia makohia. Ena be king dekenai ia gwauhamata,* to unai gaudia ibounai ia karaia dainai, ia be do ia heau mauri lasi.”’

19 “‘Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: “Lau mauri noho hegeregerena, lau ese iena kwarana latanai panisi do lau mailaia, badina ia ese egu gwauhamata ia dadaraia+ bona egu gwaubou ia makohia. 20 Ia latanai egu reke do lau negea, bona egu reke amo ia do lau tarapua.+ Bena Babulonia dekenai ia do lau abia lao bona unuseniai ia ida kota do ai karaia, badina ia ese lau dekenai ia karaia gwauhamata ia badinaia lasi.+ 21 Iena tuari taudia ibounai be tuari kaia amo do idia mase, bona idia heau mauri taudia be gabu idauidau* dekenai do idia lao.+ Vadaeni do oi diba lau sibona, Iehova, ese unai lau gwauraia.”’+

22 “‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Sida au latana ena ataiai amo rigi matamata ta do lau abia+ bona lau hadoa, bona ena rigi edia ataiai amo rigi matamata ta do lau kokia,+ bona lau sibona ese ororo badana ena ataiai do lau hadoa.+ 23 Israela ena ororo bada hereana dekenai do lau hadoa. Bona ena rigi be do idia tubu, bona huahua momo do ia havaraia bona sida au badana ai do ia lao. Bona manu idauidau be ena henunai do idia noho bona ena raurau ena ikerukeruna ai do idia noho. 24 Bona au ibounai be do idia diba lau sibona be Iehova, lau ese au latadia lau hamorua bona au kwadogidia lau abia isi,+ lau ese ia mauri noho au be kakoro auna ai do lau halaoa, bona ia kakoro auna be do ia mauri bona mai ena flaoaflaoa auna ai do lau halaoa.+ Lau sibona, Iehova, ese unai lau gwauraia bona lau karaia vadaeni.”’”

18 Bona Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “Israela tanona ai inai parabole idia gwauraia ena anina be dahaka, ‘Tamadia ese greips idita idia ania, to edia natudia memero ese idita mamina idia abia’?+

3 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau, ‘Lau mauri noho hegeregerena, Israela ai unai hereva do idia gwauraia lou lasi.’ 4 Itaia! Mauri ibounai be lauegu. Tamana ena mauri bona natuna ena mauri be lauegu. Ia kara dika noho tauna* be do ia mase.

5 “‘Sedira tau ta be kara maoromaoro tauna, bona kara namodia bona maorodia ia karaia. 6 Ia be ororo ai kaivakuku dekenai idia bouboulaia vamu ia ania lasi,+ ia be Israela bese ese idia tomadiho henia kaivakuku dika rohorohodia* dekenai heduru ia tahua lasi, ia be ena dekena tauna ena adavana ida ia mahuta hebou lasi,+ eiava hua gorere ia abia hahine ida ia mahuta hebou lasi.+ 7 Ia be tau ta ia kara dika henia lasi,+ to moni ia abitorehai tauna ese ia henia gwauhamata hamomokania gauna ia henia lou,+ bona tau ta ena kohu ia henaoa lasi,+ to ia hitolo tauna dekenai aniani ia henia+ bona dabua lasi tauna dekenai dabua ia henia.+ 8 Moni ia henitorehai neganai atoa kau monina ia noia lasi, eiava moni henitorehai ena bisinesi ia karaia lasi,+ to kara gageva ia dadaraia+ bona tadikaka huanai kota maoromaoro ia karaia,+ 9 bona ia be egu taravatu dekenai ia raka noho bona egu hahemaoro herevadia ia badinaia, unai amo abidadama dalana ia badinaia diba. Unai bamona tauna be kara maoromaoro tauna bona do ia mauri noho.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.

10 “‘To sedira iena natuna mero be henaohenao+ eiava ala-ala tauna*+ ai ia lao eiava unai kara ma haida ia karaia, 11 ena be ena tamana ese unai gaudia ia karaia lasi. Natuna ese ororo ai kaivakuku dekenai idia bouboulaia vamu ia ania, ena dekena tauna ena adavana ida ia mahuta hebou, 12 ogogami bona dabu tauna ia durua lasi,+ kohu ia henaoa, gwauhamata hamomokania gauna ia henia giroa lasi, kaivakuku dika rohorohodia amo heduru ia noia,+ kara dika rohorohodia ia karaia,+ 13 moni ia henitorehai neganai atoa kau monina ia noia bona moni henitorehai ena bisinesi ia karaia.+ Natuna be unai bamona kara dika rohorohodia ia karaia dainai, do idia hamasea. Iena rara be ia sibona latanai.

14 “‘To bema tama ta be mai ena natuna mero, bona unai mero be tamana ese ia karaia kara dika ibounai ia itaia. Bona ena be ia itaia, to unai kara dikadia ia karaia lasi. 15 Natuna ese ororo ai kaivakuku dekenai idia bouboulaia vamu ia ania lasi, kaivakuku dika rohorohodia amo heduru ia noia lasi, dekena tauna ena adavana ida ia mahuta hebou lasi, 16 ia be tau ta ia kara dika henia lasi, moni ia abitorehai tauna dekenai ia henia gwauhamata hamomokania gauna ia henia lou, bona tau ta ena kohu ia henaoa lasi, to ena aniani be hitolo tauna dekenai ia henia, bona dabua lasi tauna dekenai dabua ia henia, 17 ia be ogogami tauna ia durua, moni ia henitorehai neganai atoa kau monina ia noia lasi bona moni henitorehai ena bisinesi ia karaia lasi, ia be egu hahemaoro herevadia ia badinaia bona egu taravatu dekenai ia raka. Unai bamona tauna be iena tamana ena kara dika dainai do ia mase lasi. Ia be do ia mauri noho. 18 To ena tamana be koikoi dalanai ia henaohenao, iena tadikaka ena kohu ia henaoa, bona iena bese huanai kara dika ia karaia dainai, ia be iena kerere dainai do ia mase.

19 “‘To do oi henanadai oi gwau: “Tamana ena kerere dainai dahaka dainai natuna be panisi ia abia lasi?” Natuna be kara maoromaoro bona kara namodia ia karaia, bona ena mauri lalonai egu taravatu ibounai ia badinaia dainai, ia be do ia mauri noho.+ 20 Ia kara dika tauna be do ia mase.+ Natuna ese tamana ena kerere dainai panisi do ia abia lasi, bona tamana be natuna ena kerere dainai panisi do ia abia lasi. Kara maoromaoro tauna be sibona ena kara maoromaoro hegeregerena do idia kota henia, bona kara dika tauna be sibona ena kara dika hegeregerena do idia kota henia.+

21 “‘Bema kara dika tauna be ia karaia kara dikadia ia rakatania bona egu taravatu ia badinaia bona kara maoromaoro bona kara namodia ia karaia, ia be do ia mauri noho. Do ia mase lasi.+ 22 Lau ese ia karaia kara dikadia dainai ia do lau panisia* lasi.+ Kara maoromaoro ia karaia dainai do ia mauri noho.’+

23 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau: ‘Kara dika tauna ta ia mase neganai lau moale, a?+ Eiava lau ura iena kara dika do ia rakatania bona ia mauri noho?’+

24 “‘To bema kara maoromaoro tauna ese ena kara maoromaoro ia rakatania bona kara dika* ia karaia, kara dika taudia ese idia karaia kara dika rohorohodia ibounai ia karaia, do ia mauri, a? Guna ia karaia kara maoromaorodia do lau laloatao lasi.+ Iena kamonai lasi karana bona ia karaia kara dika dainai, do ia mase.+

25 “‘To do umui gwau: “Iehova ena dala be ia maoro lasi.”+ Israela besena e, mani umui kamonai! Lauegu dala be ia maoro lasi, a?+ Eiava emui dala be ia maoro lasi, a?+

26 “‘Bema kara maoromaoro tauna ese ena kara maoromaoro ia rakatania bona kara dika ia karaia bona unai dainai ia mase, ia be sibona ena kerere dainai do ia mase.

27 “‘Bona bema kara dika tauna be ia karaia kara dika ia rakatania bona kara maoromaoro bona kara namodia ia karaia matamaia, ia be sibona do ia hamauria.+ 28 Ia laloparara bona ia karaia kara dikadia ia rakatania neganai, ia be do ia mauri noho. Ia be do ia mase lasi.

29 “‘To Israela besena do idia gwau: “Iehova ena dala be ia maoro lasi.” To, Israela besena e, lauegu dala be momokani ia maoro lasi, a?+ Eiava emui dala be ia maoro lasi, a?’

30 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau: ‘Unai dainai Israela besena e, lau ese umui ta ta be emui kara hegeregerena do lau kota henia.+ Oibe, emui kara dika ibounai amo umui giroa, unai kara dika do umui rakatania momokani, unai amo idia ese umui do idia hahekwakwanaia lasi bena dika do umui davaria lasi. 31 Oi karaia kara dika ibounai oi rakatania+ bona kudouna matamata bona lalohadai matamata do oi abia.+ Israela besena e, umui mase be anina lasi!’+

32 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau: ‘Lau be tau ta ena mase dekenai lau moale lasi.+ Unai dainai umui helalo-kerehai bona umui mauri.’”+

19 “Namona be Israela ena iduhu gunalaia taudia dekenai lalohisihisi anena* oi abia 2 bona oi gwau,

‘Oiemu sinana be daika? Ia be laiona edia huanai ia noho laiona hahinena.

Bona laiona goadadia edia huanai* ia hekure bona ena natudia ia ubua.

 3 Iena natuna ta ia habadaia, bona ia be laiona goadana ai ia lao.+

Ia be animal alaia dalana ia dibaia,

Bona taunimanima ia ania danu.

 4 Bese idauidau be ena sivarai idia kamonai bona edia guri lalonai ia idia tarapua,

Bona ena udu baubau dekenai huku idia atoa bona Aigupito tanona dekenai idia abia lao.+

 5 Iena natuna ia naria, to ia laloparara ena natuna do ia itaia lou lasi.

Unai dainai iena natuna ma ta ia abia bona laiona goadana ta bamona ia siaia lao.

 6 Ia danu be laiona ma haida ida ia raka loaloa bona laiona goadana ai ia lao.

Ia be animal alaia dalana ia dibaia, bona taunimanima ia ania danu.+

 7 Edia kohoro aukadia huanai ia raka loaloa bona edia siti ia hadikadia,

Unai dainai taunimanima idia noho lasi tanodia dekenai ena boiboi regena be bada herea.+

 8 Kahirakahira idia noho bese idauidau taudia idia mai bona ia latanai edia reke idia negea,

Bona edia guri lalonai idia tarapua.

 9 Huku be ena udu baubau dekenai idia atoa bona idia veria lao maua ta lalonai bona Babulonia ena king dekenai idia abia lao.

Unuseniai idia guia, unai amo ena gado regena be Israela ena ororo gabudia ai do idia kamonai lou lasi.

10 Oiemu sinana be emu rara lalonai ia tubu vain auna bamona,*+ ranu badinai idia hadoa.

Ranu be bada dainai, ia be huahua ia havaraia bona ena rigi be momo.

11 Rigi* goadadia ia havaraia, bona lohia taudia ese kepata* totona idia gaukaralaia.

Ia tubu daekau bona au ma haida ia koua,

Bona taunimanima ese idia itaia diba, badina ia be lata bona mai ena rigi bona raurau momo herea.

12 To mai badu bada ida ia idia kokia+ bona tano dekenai idia negea,

Bona ist amo ia mai lai ese ena huahua ia hakakoroa.

Iena rigi goadadia be idia utua bona idia kakoro,+ bona lahi ese ia gabudia ore.+

13 Hari ia be taunimanima momo lasi gabuna dekenai idia hadoa,

Unai be ranu lasi bona tano kaukau gabuna.+

14 Lahi be ena rigi* amo ia hanaia lao bona ena raurau matamatadia bona huahua ia gabudia ore,

Bona rigi goadana ta ia noho lasi, lohia taudia edia kepata* danu be lasi.+

“‘Unai be lalohisihisi anena, bona nega gabediai danu unai ane do idia abia.’”

20 Lagani namba 7* ena hua namba 5 ena dina namba 10 ai, Israela ena tau badadia haida idia mai bona lau vairanai idia helai, idia totona Iehova do lau henanadai henia. 2 Bena Iehova be lau dekenai ia gwau: 3 “Taunimanima ena natuna e, Israela ena tau badadia oi hereva henia, oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Umui be lau henanadai henia totona umui mai, a? ‘Lau mauri noho hegeregerena, emui henanadai ena haere do lau henia lasi.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”’

4 “Idia do oi hahemaoro henia, a?* Taunimanima ena natuna e, idia do oi hahemaoro henia, a? Idia dekenai edia sene taudia ese idia karaia gau dika rohorohodia oi hadibaia.+ 5 Idia oi hamaoroa, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Israela lau abia hidi dinana ai,+ Iakobo ena natudia dekenai lau gwauhamata* danu, bona Aigupito tanona ai idia dekenai lau sibona lau hahedinaraia.+ Oibe, idia dekenai lau gwauhamata bona lau gwau, ‘Lau be Iehova, emui Dirava.’ 6 Unai dina ai idia dekenai lau gwauhamata idia be Aigupito tanona amo do lau hakaudia raka-lasi bona idia totona lau abia hidi tanona dekenai do lau hakaudia lao, ia be milika bona hani amo ia honu.+ Unai tano be hairai momokani, tano ibounai ia hereaia. 7 Vadaeni idia dekenai lau gwau, ‘Umui ta ta ese emui vairanai idia noho kaivakuku dika rohorohodia do umui negea. Aigupito ena kaivakuku dika rohorohodia* do umui tomadiho henia lasi.+ Lau be Iehova emui Dirava.’+

8 “‘“To idia be lau dekenai idia gwau-edeede bona idia ura lasi lau idia kamonai henia. Edia vairanai idia noho kaivakuku dika rohorohodia idia negea lasi, bona Aigupito ena kaivakuku dika rohorohodia idia dadaraia lasi.+ Unai dainai lau gwauhamata, egu badu be edia latanai do lau bubua bona Aigupito tanona ai egu badu be edia latanai do lau halasia. 9 To egu ladana dainai unai bamona lau karaia lasi, badina lau ura lasi idau bese edia vairanai egu ladana ia dika.+ Idau bese vairadiai lau ese Aigupito tanona amo idia* lau ruhaia neganai, lau ese idia* dekenai sibona lau hahedinaraia.+ 10 Unai dainai Aigupito amo idia lau ruhaia bona tano kaukauna dekenai idia lau hakaua lao.+

11 “‘“Lau ese egu taravatu bona hahemaoro herevadia be idia dekenai lau hadibaia,+ unai amo unai ia badinaia tauna be do ia mauri.+ 12 Danu lau ese idia dekenai egu sabati lau henia,+ ia be toa ta bamona idia bona lau huanai.+ Unai amo do idia diba, lau, Iehova, lau sibona ese idia lau hahelagaia noho.

13 “‘“To tano kaukauna ai Israela besena be lau dekenai idia gwau-edeede.+ Egu taravatu idia badinaia lasi bona egu hahemaoro herevadia idia dadaraia, to bema tau ta ese unai ia badinaia do ia mauri noho. To idia be egu sabati idia hamiroa. Unai dainai lau gwauhamata, egu badu be edia latanai do lau bubua bona tano kaukauna ai idia do lau hadikaia ore.+ 14 To unai lau karaia lasi badina lau ura lasi idau bese edia vairanai egu ladana do ia dika, badina edia vairanai idia* lau hakaua raka-lasi.+ 15 Danu tano kaukauna ai idia dekenai lau gwauhamata, lau henia tanona ai idia do lau hakaua lao lasi.+ Unai tano be milika bona hani amo ia honu+ bona ia be hairai momokani, tano ibounai ia hereaia. 16 Unai lau karaia badina idia ese egu hahemaoro herevadia idia dadaraia bona egu taravatu idia badinaia lasi, bona egu sabati idia hamiroa, badina edia kudouna ai edia kaivakuku dika rohorohodia idia ura henia noho.+

17 “‘“To lau* ese idia lau hebogahisi henia bona tano kaukauna ai idia lau hadikaia ore lasi. 18 Tano kaukauna ai edia natudia memero dekenai lau gwau,+ ‘Emui sene taudia edia taravatu umui badinaia lasi,+ eiava edia hahemaoro herevadia umui dadaraia, eiava edia kaivakuku dika rohorohodia umui tomadiho henia lasi. 19 Lau be Iehova emui Dirava. Egu taravatu dekenai do umui raka bona hahemaoro herevadia do umui badinaia noho.+ 20 Bona egu sabati do umui hahelagaia,+ ia be toa ta bamona umui bona lau huanai, unai amo do umui diba lau be Iehova, emui Dirava.’+

21 “‘“To edia natudia memero be lau dekenai idia gwau-edeede.+ Idia be egu taravatu idia badinaia lasi bona egu hahemaoro herevadia idia laloa lasi bona idia dadaraia, to bema tau ta ese unai ia badinaia do ia mauri noho. To idia be egu sabati idia hamiroa. Unai dainai lau gwauhamata, tano kaukauna ai egu badu be edia latanai do lau bubua.+ 22 To unai lau karaia lasi+ badina lau ura lasi idau bese edia vairanai egu ladana ia dika,+ badina edia vairanai idia* lau ruhaia. 23 Danu, tano kaukauna ai idia dekenai lau gwauhamata idau bese huanai idia do lau lulua bona tano idauidau dekenai do idia lao,+ 24 badina idia ese egu taravatu idia badinaia lasi bona egu hahemaoro herevadia idia dadaraia,+ egu sabati idia hamiroa, bona edia sene taudia edia kaivakuku dika rohorohodia edia murinai idia lao.*+ 25 Idia lau rakatania bona idia be anina lasi taravatudia bona hahemaoro herevadia idia badinaia, unai be idia do ia durua lasi mauri idia abia totona.+ 26 Idia lau rakatania bena boubou gaudia amo sibona idia hamiroa, badina edia vara guna natudia be lahi lalonai idia gabua.*+ Idia lau rakatania, unai amo do idia diba lau be Iehova.”’

27 “Vadaeni taunimanima ena natuna e, Israela besena dekenai do oi hereva, oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Emui sene taudia danu be unai dala ai egu ladana idia hadikaia, badina idia ese lau idia badinaia lasi. 28 Idia dekenai lau gwauhamatalaia tanona ai idia lau hakaua vareai.+ To idia ese ororo bona au mai edia raurau momo idia itaia neganai,+ boubou gaudia idia gabua bona egu lalona idia habadua boubou gaudia idia karaia matamaia. Idia ese bonana namo muramura idia gabua bona wain be boubou gauna bamona idia bubua. 29 Vadaeni idia lau nanadaia: ‘Dahaka dainai umui be unai ataiai gabudia* dekenai umui lao? Unai nega amo ema bona hari idia gwauraia Ataiai Gabudia.’”’+

30 “Vadaeni Israela besena dekenai do oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Umui be emui sene taudia bamona sibona umui hamiroa noho, a? Idia be kaivakuku dika rohorohodia ida idia heudahanai.*+ 31 Emui kaivakuku dika rohorohodia ibounai dekenai boubou gaudia umui henia bona emui natudia memero be lahi lalonai umui gabua karana amo umui be sibona umui hamiroa noho ema bona hari, a?+ Israela besena e, unai umui karaia noho lalonai, lau ese emui henanadai do lau haerelaia, a?”’+

“Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: ‘Lau mauri noho hegeregerena, lau ese emui henanadai do lau haerelaia lasi.+ 32 Bona lau be emui lalona ai umui laloa gaudia lau diba, umui gwau, “Ita be idau besedia bamona ai do ita lao, tano idaudia edia bese bamodia ai do ita lao, idia be au bona nadi idia tomadiho henia.”*+ To, unai be do ia vara lasi.’”

33 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: ‘Lau be king bamona umui do lau lohiaia. Egu imana goadana bona siahuna amo umui do lau panisia. Egu badu be emui latanai do lau bubua.+ 34 Bese idauidau bona tano idauidau amo lau ese egu imana goadana bona siahuna amo bona mai egu badu bada ida umui do lau hakaua mai bona haboua.+ 35 Idau bese tanodia ai tano kaukauna dekenai umui do lau hakaua lao, bona unuseniai umui do lau hahemaoro henia.+

36 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: ‘Aigupito tanona ai tano kaukauna dekenai emui sene taudia lau hahemaoro henidia hegeregerena, lau ese umui do lau hahemaoro henia. 37 Lau ese umui do lau oda henia mamoe naria tauna ena itotohi henunai do umui raka hanaia+ bona lau ida gwaubou do umui karaia. 38 To lau ese umui huana amo gwau-edeede taudia bona egu taravatu idia utua taudia do lau kokia.+ Lau ese idau bese amo idia do lau ruhaia, to idia be Israela tanona ai do idia vareai lasi,+ bona do umui diba lau be Iehova.’

39 “Israela besena e, Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva be inai, ‘Umui ta ta do umui lao bona emui kaivakuku dika rohorohodia umui tomadiho henia.+ To gabeai egu hereva umui kamonai henia lasi neganai, emui boubou gaudia bona kaivakuku dika rohorohodia amo egu ladana do umui hamiroa lasi.’+

40 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau: ‘Badina egu ororo helagana, Israela ena ororo latana ta ai,+ Israela besena ibounai, umui ibounai ese lau do umui tomadiho henia.+ Unuseniai umui dekenai do lau moale bona lau ese umui amo kontribusen bona boubou gaudia edia huahua ginigunadia do lau abia, emui helaga gaudia ibounai unai.+ 41 Emui bonana namo boubou gauna dainai umui dekenai do lau moale badina idau besedia bona tano idauidau amo umui do lau hakaua mai bona haboua.+ Bona umui huanai lau sibona do lau hahelagaia bona idau besedia ese unai do idia itaia.’+

42 “‘Bona Israela tanona, emui sene taudia dekenai lau gwauhamatalaia tanona ai umui lau hakaua vareai neganai,+ do umui diba lau be Iehova.+ 43 Bona unuseniai umui ese guna umui noholaia maurina bona umui karaia karadia amo sibona* umui hamiroa karana do umui laloa lou,+ bona do umui hemarai. Umui karaia kara dikadia ibounai dainai do umui hemarai.+ 44 Israela besena e, emui kara dika eiava emui kara gageva hegeregerena umui lau kara henia lasi, to egu ladana dainai umui lau kara namo henia,+ unai amo do umui diba lau be Iehova.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

45 Bona Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 46 “Taunimanima ena natuna e, emu vairana oi giroa lao saut kahana dekenai bona saut kahana dekenai oi haroro, bona saut kahana ena uda dekenai oi peroveta. 47 Saut kahana ena uda dekenai oi gwau, ‘Iehova ena hereva do oi kamonai. Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Oi dekenai lahi do lau gabua,+ bona lahi ese idia mauri noho au ibounai bona idia kakoro au ibounai do ia gabua ore. Ia araia noho lahi be do idia habodoa lasi,+ bona taunimanima ibounai edia vairanai* lahi do lau havaraia, saut kahana amo ela bona not kahana. 48 Bona taunimanima ibounai ese do idia itaia lau Iehova sibona ese unai lahi lau karaia, unai amo do ia bodo lasi.”’”+

49 Bona lau gwau: “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova e! Madi o, idia be inai dala ai lau idia herevalaia, ‘Ia be parabole sibona ia gwauraia noho, ani?’”

21 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, emu vairana oi giroa Ierusalema dekenai, bona helaga gabudia dekenai hadikaia herevana oi harorolaia, bona Israela tanona dekenai peroveta herevana oi gwauraia. 3 Israela tanona dekenai do oi gwau, ‘Iehova be inai bamona ia hereva: “Lau ese oi do lau tuari henia bona egu tuari kaia be ena udaia gauna amo do lau kokia+ bona emu huana amo kara maoromaoro bona kara kerere taudia do lau alaia. 4 Emu huana amo kara maoromaoro bona kara kerere taudia do lau alaia dainai, egu tuari kaia be ena udaia gauna amo do lau kokia taunimanima ibounai alaia totona, saut kahana amo ela bona not kahana. 5 Taunimanima ibounai do idia diba lau sibona, Iehova, ese egu tuari kaia be ena udaia gauna amo lau kokia. Bona do lau atoa giroa lou lasi.”’+

6 “Bona oi, taunimanima ena natuna e, gari bada dainai do oi* heudeheude. Oibe, idia vairanai do oi gari bada.+ 7 Vadaeni bema taunimanima ese oi idia nanadaia, ‘Dahaka dainai oi gari noho?’ do oi gwau, ‘Badina sivarai dikana ta lau kamonai.’ Ia be do ia mai momokani, bona kudouna ibounai be gari dainai do idia veve, bona imana ibounai do idia manoka bona taunimanima ibounai do idia lalometau, bona tuina ibounai amo ranu do ia diho.*+ ‘Itaia! Unai nega do ia mai, do ia vara momokani.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

8 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 9 “Taunimanima ena natuna e, oi peroveta oi gwau, ‘Iehova be inai bamona ia gwau: “Tuari kaia! Tuari kaia+ ta be idia segea bona idia hadiaria vadaeni. 10 Ia be ala-ala badana totona idia segea bona idia hadiaria, kevaru bamona ia diaridiari totona.’”’”

“Ita moale be namo, a?”

“‘Ia* ese egu natuna mero ena kepata* do ia dadaraia,+ au ibounai ia dadaraia hegeregerena, a?

11 “‘Unai tuari kaia be idia hadiaria totona idia henia bona ta ese ena imana amo do ia davea. Unai tuari kaia be idia segea bona hadiaria, ala-ala tauna ena imana ai idia atoa totona.+

12 “‘Taunimanima ena natuna e, mai taitai ida oi boiboi,+ badina unai tuari kaia be egu taunimanima dekenai ia mai. Ia be Israela ena bese kwaradia ibounai dekenai ia mai.+ Idia bona egu taunimanima be tuari kaia ese do ia hamasedia. Unai dainai mai lalohisihisi ida emu mamuna oi botaia. 13 Badina tahua gaukara idia karaia vadaeni,+ bona dahaka do ia vara bema tuari kaia ese kepata ia dadaraia? Unai kepata be do ia hadikaia ore.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.

14 “Bona oi, taunimanima ena natuna e, oi peroveta bona emu imana oi patapataia bona nega toi do oi gwau, ‘Tuari kaia!’ Unai tuari kaia ese taunimanima ia alaia. Unai tuari kaia ese taunimanima momo herea ia alaia, bona idia ia hagegea.+ 15 Edia kudouna be gari dainai do idia veve+ bona edia siti ena geiti vairanai momo do idia mase. Tuari kaia amo taunimanima momo do lau alaia mase. Oibe, tuari kaia be kevaru bamona ia diaridiari bona ala-ala totona idia hadiaria! 16 Tuari kaia e, idiba kahana do oi utua! Lauri kahana dekenai oi davea! Kaia ia lao gabuna oi badinaia! 17 Lau danu be egu imana do lau patapataia bena egu badu do ia ore.+ Lau sibona Iehova lau hereva unai.”

18 Bona Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 19 “To oi, taunimanima ena natuna e, Babulonia ena king ena tuari kaia ia mai totona dala rua oi makaia. Unai dala rua be tano tamona amo do idia matamaia, bona idia parara bona siti rua dekenai ia lao gabuna ai saini* ta do oi atoa. 20 Dala ta do oi makaia, tuari kaia be do ia lao Amono taudia edia siti Raba ia tuari henia totona.+ Bona dala ma ta be do ia lao Iuda ena siti Ierusalema, mai ena magu aukana tuari henia totona.+ 21 Dala rua idia parara gabuna ai, Babulonia ena king be unuseniai meamea karadia ia karaia. Ia ese diba ia hamareredia. Iena kaivakuku* edia sisiba ia tahua, bona animal ena asena ia sekea. 22 Iena meamea karana ia karaia bona imana idibana ese ia hahedinaraia Ierusalema dekenai do idia lao, siti hadikaia tuari kohudia idia haginia totona, ala-ala bada karana hamatamaia ena oda hereva halasia totona, tuari ena boiboi halasia totona, geiti makohia kohudia idia haginia totona, magu badinai tano haboua totona, bona siti do ia hagegea magu idia haginia totona.+ 23 To idia ida gwauhamata idia karaia taudia* dekenai unai meamea karana be koikoi.+ To ia ese edia kerere do ia laloatao bona idia do ia guia.+

24 “Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Emui kara dainai emui kerere ia laloaboio lasi, badina emui dika idia hedinarai, bona emui kara dika be ibounai ese idia itaia. Oibe, umui ia laloatao dainai, umui do ia guia.’*

25 “Israela ena iduhu gunalaia tauna dikana e, oi be tuari kaia amo idia gwadaia, bona oiemu dina be ia ginidae vadaeni,+ emu panisi dokona do oi abia. 26 Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Emu kwarana kumia dabua bona korona oi kokia.+ Gau be do idia idau.+ Henunai ia noho tauna oi abia isi,+ bona ataiai ia noho tauna oi atoa diho.+ 27 Lau ese korona do lau hadikaia bena do ia dika. Bona tau ta ese king dagi* do ia abia lasi ela bona mai ena maoro tauna do ia mai,+ bona lau ese ia dekenai do lau henia.’+

28 “Bona oi, taunimanima ena natuna e, do oi peroveta, oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ese Amono taudia bona edia hadikaia herevadia be inai bamona ia gwauraia. Tuari kaia! Tuari kaia be ala-ala totona idia veria raka-lasi. Unai tuari kaia idia segea kevaru bamona do ia diaridiari bona taunimanima ia alaia totona. 29 Ena be oi dainai matahanai koikoidia idia gwauraia bona koikoi meamea karadia idia karaia, to oi be idia alaia taudia edia latanai* do idia negea, kara dika taudia edia dina be ia ginidae vadaeni, edia panisi dokona idia abia totona. 30 Tuari kaia be ena udaia gauna dekenai do oi atoa giroa. Bona lau ese emu vara gabuna dekenai oi do lau hahemaoro henia. 31 Lau badu dainai oi do lau panisia. Egu badu be lahi bamona oi do ia gabua, bona dagedage bada taudia dekenai oi do lau henia, taunimanima idia alaia taudia unai.+ 32 Oi be lahi au bamona ai do oi lao.+ Oiemu rara be tano dekenai do idia bubua, bona oi do idia laloatao lou lasi, badina lau sibona Iehova be lau hereva unai.’”

22 Bona Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “To oi, taunimanima ena natuna e, oi hegaegae vadaeni rara bada ia bubua siti oi hahemaoro henia+ bona ia dekenai ena kara dika rohorohodia oi gwauraia hedinarai totona, a?+ 3 Do oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Oi be sibona emu taunimanima oi alaia siti,+ emu nega be ia mai noho.+ Sibona oi hamiroa totona, gabu idauidau dekenai kaivakuku dika rohorohodia* oi karaia.+ 4 Rara bada oi bubua dainai oi be oi kerere,+ bona kaivakuku dika rohorohodia ese oi idia hamiroa vadaeni.+ Oi ese emu dina dokodia oi haharagaia noho, bona emu lagani dokona be ia ginidae vadaeni. Unai dainai bese idauidau ese oi do idia gwauraia dika bona tano idauidau ese oi do idia kirikirilaia, lau ese oi be unai bamona do lau halaoa.+ 5 Kahirakahira bona daudau tanodia ese oi do idia kirikirilaia,+ badina oi be siti mai ena ladana dikana bona oi lalonai lalohisihisi gaudia momo idia vara. 6 Itaia! Oi huanai idia noho Israela ena gunalaia taudia ese edia siahu idia gaukaralaia taunimanima idia hamasea totona.+ 7 Oi lalonai haida ese edia tamana bona sinana be hemataurai lasi dalanai idia kara henia.+ Idau tano tauna idia koia bona tamana lasi natuna* bona vabu idia kara dika henia.”’”+

8 “‘Egu helaga gabudia oi laloa bada lasi bona egu sabati oi hamiroa.+ 9 Oi lalonai haida idia ura ala-ala karana idia karaia dainai, ta ena ladana idia hadikaia.+ Oi lalonai haida ese ororo ai idia karaia boubou gaudia idia ania bona matabodaga karadia idia karaia noho.+ 10 Oi lalonai haida be edia tamana ena hahine ida idia mahuta hebou,+ bona hua gorere dainai ia miro hahinena ida idia mahuta hebou.+ 11 Oi lalonai haida ese edia dekena tauna ena adavana ida matabodaga karadia idia karaia,+ haida ese matabodaga karadia amo edia ravana hahine idia hahemaraia,+ bona ma haida be edia taihuna ida idia mahuta hebou, unai be edia tamana ena natuna kekeni.+ 12 Oi lalonai haida ese ala-ala totona moni idia henia.+ Abitorehai monina latanai moni idia atoa kau,+ bona edia dekena taudia amo moni idia dadia.+ Oibe, oi ese lau oi laloaboio momokani.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.

13 “‘Itaia! Koikoi dalanai moni oi abia bona oi karaia ala-ala karadia dainai, mai badu ida egu imana lau pataia. 14 Oi lau panisia dinana ai do oi boga-auka bona emu imana do ia goada noho, a?+ Lau sibona Iehova, lau hereva inai, bona do lau karaia momokani. 15 Lau ese idau bese edia huanai bona tano idauidau dekenai oi do lau lulua lao,+ bona oiemu kara mirodia do lau hadokoa.+ 16 Bona idau bese edia vairanai oi do lau hahemaraia, bona do oi diba lau be Iehova.’”+

17 Bona Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 18 “Taunimanima ena natuna e, lau dekenai Israela besena be anina lasi momoru bamona ai idia lao. Idia ibounai be lahi badana lalonai idia gabua kopa, tini, auri bona ledi bamona. Idia be siliva ena momoru ai idia lao.+

19 “Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Umui ibounai be anina lasi momoru bamona ai umui lao dainai,+ Ierusalema lalonai umui do lau haboua. 20 Siliva, kopa, tini, auri bona ledi be lahi badana lalonai idia haboua bona lahi badana ena siahu ese ia havevedia hegeregerena, mai egu badu bada herea ida umui do lau haboua bona egu badu ena siahu ese umui do ia havevea.+ 21 Lau ese umui do lau haboua bona emui latanai egu badu ena lahi do lau hiriria,+ bona emui siti lalonai do umui veve.+ 22 Siliva be lahi badana lalonai idia havevea hegeregerena, umui be emui siti lalonai do umui veve. Bona do umui diba lau sibona, Iehova, ese emui latanai egu badu lau bubua diho vadaeni.’”

23 Bona Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 24 “Taunimanima ena natuna e, ia dekenai do oi gwau, ‘Egu badu dinana ai, oi be idia hagoevaia lasi bona medu ia diho lasi tanona bamona. 25 Ia lalonai peroveta taudia be hehuni dalanai kara dika idia palanilaia,+ ia boiboi bada laiona ese animal ta ia darea bamona.+ Idia be taunimanima idia ania noho. Idia be dava bada bona hairai bada kohu idia dadia noho. Bona ia lalonai vabu momo idia noho. 26 Iena hahelaga taudia ese egu taravatu idia utua,+ bona egu helaga gabudia idia hamiroa noho.+ Idia be helaga gaudia bona helaga lasi gaudia edia idau idia hadibaia lasi,+ bona idia ese dahaka be miro bona dahaka be goeva idia gwauraia hedinarai lasi,+ bona egu sabati idia hahelagaia lasi, bona idia huanai lau idia matauraia lasi. 27 Iena huanai idia noho lohia taudia be animal idia darea uda sisia bamona. Koikoi dalanai moni idia abia totona, idia ese taunimanima idia haberoa bona idia alaia.+ 28 To ena peroveta taudia ese edia kara be peni kurokurona amo idia koua. Idia be matahanai koikoidia idia itaia bona mai koikoi ida vaira negai idia vara gaudia idia gwauraia.+ Danu idia gwau: “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva,” to Iehova be unai hereva ia gwauraia lasi. 29 Inai tano taudia ese koikoi dalanai haida edia kohu idia dadia bona idia henaohenao,+ idia ese dabu bona ogogami taudia idia kara auka henia, bona idau bese tauna ena kohu be koikoi dalanai idia dadia bona ia totona kota maoromaoro idia hagagevaia.’

30 “‘Idia huana amo tau ta lau tahua. Ia ese tano do ia gimaia totona nadi magu do ia hanamoa eiava magu ena matu dekenai do ia gini, unai amo tano do lau hadikaia lasi,+ to tau ta lau davaria lasi. 31 Unai dainai idia latanai egu badu do lau bubua bona egu badu ena lahi amo idia do lau gabua ore. Edia kara dika ena davana be idia sibona edia kwarana latanai do lau mailaia.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

23 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, hahine rua idia noho, idia be hahine tamona ena natudia kekeni.+ 3 Idia be do matamata neganai, Aigupito ai ariara karadia idia karaia matamaia.+ Unuseniai edia kemena idia dogoatao bona edia rata idia gigia. 4 Vara guna ena ladana be Ohola* bona ena tadina ena ladana be Oholiba.* Idia be egu adavana ai idia lao bona natudia memero bona kekeni idia havaraia. Ohola be Samaria+ bona Oholiba be Ierusalema.

5 “Ohola be egu adavana, to ariara karadia ia karaia.+ Ia ida idia mahuta hebou taudia ia ura henia dikadika,+ unai be ia badinai idia noho Asuria besedia.+ 6 Idia be dabua bulu idia karaia gavana taudia bona ofesa taudia. Ibounai be hosi latanai idia helai tatau matamatadia mai edia hairai. 7 Asuria ena tatau hairaidia ibounai ida ia mahuta hebou, bona ia ura henia tatau edia kaivakuku dika rohorohodia* ia tomadiho henia.+ 8 Aigupito ai ia karaia ariara karadia ia rakatania lasi, badina ia matamata neganai idia be ia ida idia mahuta hebou, bona iena kemena idia dogoatao bona mai ura bada ida matabodaga karadia idia karaia.+ 9 Vadaeni ia ida idia mahuta hebou Asuria taudia,+ ia ura henia taudia unai, edia imana dekenai ia lau atoa. 10 Iena dabua idia darea+ bona iena natudia memero bona kekeni idia abia,+ bona tuari kaia amo ia idia hamasea. Taunimanima ibounai idia diba hahine momo huanai iena ladana be dika, bona idia hahemaoro henia.

11 “Iena tadina Oholiba be unai ia itaia neganai, iena lebulebu karadia ia habadaia bona ena ariara karadia ese ena kakana ena ia hereaia.+ 12 Ia badinai idia noho Asuria taudia ia ura henia dikadika.+ Idia be gavana taudia bona ofesa taudia, dabua hairaidia idia karaia bona hosi latanai idia helai. Idia ibounai be tatau matamatadia mai edia hairai. 13 Ia sibona ia hamiroa neganai, lau itaia idia ruaosi be dala tamona idia badinaia.+ 14 To iena ariara karadia ia habadaia noho. Haba dekenai idia koroa Kaledea tatau edia laulau ia itaia. Unai laulau be peni kakakaka amo idia penia, 15 bona idia ibounai be Kaledea tanona ai idia vara Babulonia taudia ia hahedinaraia. Edia gabana ai be beleta idia kwatua bona edia kwarana ai be kumia dabua latana idia kwatua bona edia toana be tuari taudia bamona. 16 Idia ia itaia neganai, idia ia ura henia dikadika bona Kaledea tatau dekenai hereva ia siaia.+ 17 Vadaeni, Babulonia ena natudia memero momo idia mai ia ida idia heudahanai totona, bona edia matabodaga karadia amo ia idia hamiroa. Ia ida idia heudahanai murinai ia ese idia ia dadaraia.

18 “Ena kopina kavakava ia hahedinaraia bona mai hemarai lasi ida ena ariara karadia ia habadaia neganai,+ mai badu ida lau ese ia lau dadaraia, iena kakana lau dadaraia hegeregerena.+ 19 Ena ariara karadia ia habadaia noho,+ iena matamata negana ai Aigupito tanona dekenai ia karaia ariara karadia ia laloa lou.+ 20 Ia be tau tamona idia adavaia hahinedia bamona, ia idia lalokau henia tatau ia ura henia dikadika, unai tatau edia mahuta hebou urana be ia goada, hosi bona doniki edia bamona. 21 Oi ura dikadika emu matamata negana ai, Aigupito dekenai oi karaia matabodaga karadia oi karaia lou.+ Unuseniai emu kemena idia dogoatao bona emu rata idia gigia.+

22 “Unai dainai Oholiba e, Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Oi idia lalokau henia taudia, oi dadaraia taudia unai, edia kudouna ai badu do lau havaraia,+ bona kahana idauidau amo lau ese idia do lau mailaia oi idia hadikaia totona,+ 23 Babulonia+ bona Kaledea edia tatau ibounai,+ Pekodo,+ Soa, bona Koa edia tatau ibounai bona Asuria ena tatau ibounai. Idia ibounai be gavana taudia bona ofesa taudia, tuari taudia bona abia hidi taudia.* Idia ibounai be hosi latanai idia helai tatau matamatadia mai edia hairai. 24 Idia be oi tuari henia totona kariota bona wili mai edia regerege bada bona tuari orea badana mai edia kesi badana bona maragina* bona kwara gauna ida do idia mai. Oi do idia hagegea bona do lau oda henidia oi idia hahemaoro henia totona. Bona edia ura hegeregerena oi do idia panisia.+ 25 Egu badu be oi latanai do lau halasia bona edia badu hegeregerena oi do idia kara henia. Emu udu baubau bona taiana do idia utua oho, bona idia mauri taudia be tuari kaia amo do idia hamasea. Emu natudia memero bona kekeni do idia abia bona idia mauri taudia be lahi amo do idia gabua ore.+ 26 Emu dabua do idia kokia+ bona emu herahera gaudia hairaidia do idia dadia.+ 27 Aigupito ai oi karaia matamaia+ matabodaga karadia bona ariara karadia do lau hadokoa.+ Idia do oi raraia noho lasi, bona Aigupito do oi laloa lou lasi.’

28 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Oi inai henia taudia bona oi dadaraia taudia edia imana lalonai lau ese oi do lau atoa.+ 29 Mai badu ida oi do idia kara henia bona emu hekwarahi amo oi abia gaudia do idia dadia+ bona kopina kavakava oi do idia rakatania. Emu hemarai lasi matabodaga karadia, kara dika rohorohodia bona ariara karadia do idia hahedinaraia.+ 30 Unai gaudia be oi dekenai do idia vara, badina oi be ariara hahine bamona bese idaudia murinai oi lao,+ bona edia kaivakuku dika rohorohodia amo sibona oi hamiroa.+ 31 Oi be emu kakana ena kara oi badinaia dainai,+ lau ese ena kapusi be emu imana dekenai do lau atoa.’+

32 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau:

‘Oi be emu kakana ena kapusi badana amo wain do oi inua,+

Unai kapusi be hevaseha herevadia amo ia honu, unai dainai taunimanima be oi do idia kirikirilaia bona hevasehalaia.+

33 Oi ese emu kakana Samaria ena kapusi do oi inua haorea,

Do oi kekero bona lalohisihisi bada,

Oi be gari havaraia gauna ai do oi lao bona taunimanima be oi dekenai do idia noho lasi.

34 Oi be unai uro kapusi amo do oi inua ela bona oi haorea,+ bona kapusi ena kahana maragidia do oi ania

Bona lalohisihisi dainai emu ratana do oi kakasia.*

“Badina lau sibona ese unai hereva lau gwauraia.” Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.’

35 “Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: ‘Oi be lau oi laloaboio bona dadaraia momokani* dainai,+ emu matabodaga karadia bona ariara karadia ena davana dikana do oi abia.’”

36 Bena Iehova be lau dekenai ia gwau: “Taunimanima ena natuna e, oi ese Ohola bona Oholiba+ do oi hahemaoro henidia bona idia dekenai edia kara dika rohorohodia do oi gwauraia hedinarai, a? 37 Idia be idia heudahanai,*+ bona edia imana dekenai rara ia noho. Idia be edia kaivakuku dika rohorohodia ida idia heudahanai sibona lasi, to lau dekenai idia havaraia natudia memero be lahi lalonai idia gabua danu, edia kaivakuku dekenai idia bouboulaia aniani bamona.+ 38 Ma danu, lau dekenai inai idia karaia: Unai dina ai idia ese egu dubu helaga idia hamiroa, bona egu sabati idia matauraia lasi. 39 Unai dina ai edia natudia memero idia alaia mase bona edia kaivakuku dika rohorohodia dekenai idia bouboulaia murinai,+ egu dubu helaga lalonai idia vareai bona idia hamiroa.+ Lauegu ruma lalonai idia be unai idia karaia. 40 Idia ese danu gabu daudau ai idia noho tatau dekenai hereva gwauraia tauna ta idia siaia.+ Idia mai noho neganai, oi* digu bona emu matana oi penia bona herahera gaudia oi atoa.+ 41 Bona hekure patana namo hereana dekenai oi helai,+ unai pata vairanai teibolo ta ia noho,+ bona ia latanai oi ese egu bonana namo muramura bona oela oi atoa.+ 42 Unuseniai idia moale tatau edia gadona idia kamonai, tano kaukauna amo idia mai kekero taudia be idia huanai idia noho. Hahine edia imana dekenai herahera gaudia idia atoa bona edia kwarana ai korona hairaidia idia atoa.

43 “Bena ariara karadia ia karaia dainai ena goada ia ore hahinena lau herevalaia, lau gwau: ‘Iena ariara karadia do ia karaia noho.’ 44 Vadaeni idia be ia dekenai idia lao noho, tau ta be ariara hahinena dekenai ia lao bamona. Ohola bona Oholiba dekenai unai bamona idia lao, idia be matabodaga karadia idia karaia hahinedia. 45 To kara maoromaoro taudia ese iena heudahanai karana+ bona rara bubua karadia+ dainai do idia panisia. Badina idia be heudahanai hahinedia, bona edia imana dekenai rara ia noho.+

46 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Tuari oreana ta be idia ruaosi hadikaia totona do ia mai, unai amo taunimanima dekenai idia be gari gauna ai do idia lao bona edia kohu do idia dadia.+ 47 Unai tuari oreana ese idia be nadi amo do idia hodoa+ bona edia tuari kaia amo do idia alaia mase. Edia natudia memero bona kekeni do idia alaia+ bona edia ruma be lahi amo do idia gabua.+ 48 Lau ese unai tano ai idia vara matabodaga karadia do lau hadokoa, bona unai kara amo hahine ibounai be diba do idia abia bona emui matabodaga karadia do idia tohotohoa lasi.+ 49 Emui matabodaga karadia bona emui kaivakuku dika rohorohodia ida umui karaia kara dikadia dainai umui do idia panisia. Bena do umui diba lau be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova.’”+

24 Lagani namba 9,* hua namba 10 bona dina namba 10 ai, Iehova be lau dekenai ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, hari dina ai inai deit* oi torea diho. Badina inai dina ai Babulonia ena king ese Ierusalema ia tuari henia matamaia.+ 3 Bona gwau-edeede taudia totona parabole ta oi gwauraia. Do oi gwau:

“‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau:

“Kopa uro badana be lahi latanai umui atoa bona ia lalonai ranu umui bubua.+

 4 Vamu ena kahana namodia ibounai be uro lalonai umui udaia,+

Aena, pagana bona turia namodia amo umui hahonua.

 5 Mamoe oreana amo mamoe namodia umui abia,+ bona uro henunai lahi au umui atoa hegege.

Uro lalonai vamu ena hidio bona turia umui nadua.”’

6 “Vadaeni Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva:

‘Rara ia bubua siti+ be dika do ia davaria. Ia be uro mai ena raraka, iena raraka be idia do kokia lasi!

Vamu ena kahana ta ta umui kokia,+ bona idia totona nadi gadara umui karaia lasi.

 7 Badina inai siti ese ia bubua rara be ia lalonai ia noho,+ bona ia ese nadi palakana latanai ia bubua.

Tano dekenai ia bubua lasi, kahu amo ia koua totona.+

 8 Unai ese egu lalona ia habadua dainai lau ura idia lau panisia,

Lau ese ena rara be ia manadamanada nadi palakana latanai lau bubua.

Unai amo ibounai ese idia itaia diba.’+

9 “Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva:

‘Rara ia bubua siti be dika do ia davaria!+

Lau ese lahi au do lau haboua daekau.

10 Lahi au ma haida umui atoa kau bona lahi umui karaia matamaia,

Hidio umui nadua ela bona ia maeda namonamo, vasiahu umui bubua bona turia umui gabua ela bona idia korema.

11 Uro mai anina lasi be lahi gida latanai do oi atoa ia siahu totona

Unai amo ena kopa be do ia siahu momokani.

Iena miro be do ia veve ore,+ bona ena raraka be do ia gabua ore.

12 Ia be mai ena hekwarahi bona mai ena hesiku,

Badina ena raraka be bada herea bona ia kokia diba lasi.+

Mai ena raraka ida lahi lalonai do umui negea!’

13 “‘Emu matabodaga karadia dainai oi be oi miro.+ Oi lau hagoevaia toho, to emu miro amo oi goeva diba lasi. Oi be do oi goeva lasi ela bona egu badu oi dekenai ia keru.+ 14 Lau sibona, Iehova, lau hereva vadaeni. Unai kara be do ia vara momokani. Lau ura karaia gauna be do lau karaia, do lau hebogahisi lasi, bona do lau lalohisihisi lasi.+ Bona emu kara hegeregerena oi do idia hahemaoro henia.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

15 Bona Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 16 “Taunimanima ena natuna e, lau ese emu lalokau hahinena be oi amo do lau abia siri haraga.+ Oi be do oi lalohisihisi* lasi, bona do oi taitai lasi. 17 Mai regerege lasi ida do oi tai, bona mase tauna dainai lalohisihisi toana do oi hahedinaraia lasi.+ Emu kwara kumia dabua do oi kwatua,+ bona emu sandolo do oi karaia.+ Dabua amo emu uduna* do oi koua lasi,+ bona ma haida ese idia mailaia paraoa* do oi ania lasi.”+

18 Vadaeni daba ai taunimanima lau hereva henia, bona egu adavana be hanuaboi ai ia mase. Unai dainai daba rere neganai, lau abia hahegani hegeregerena lau karaia. 19 Taunimanima be lau dekenai idia gwau: “Oi karaia noho gaudia edia anina ai dekenai be ai do oi hadibaia, a?” 20 Idia dekenai lau gwau: “Iehova be lau dekenai ia gwau, 21 ‘Israela besena do oi hamaoroa: “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau, ‘Lau ese egu dubu helaga do lau hadikaia,+ umui heagilaia bada gauna bona umui ese umui laloa bada bona ura henia gauna unai. Emui natudia memero bona kekeni, umui rakatania natudia unai, be tuari kaia amo do idia mase.+ 22 Bona umui ese lau karaia hegeregerena do umui karaia. Dabua amo emui uduna do umui koua lasi, bona ma haida ese umui dekenai idia mailaia paraoa do umui ania lasi.+ 23 Emui kwarana dekenai kumia dabua do umui kwatua bona emui aena dekenai sandolo do umui karaia. Umui be do umui lalohisihisi eiava taitai lasi. To emui kerere dainai, emui mauri be do ia dika bona do umui hesiku,+ bona ta ta do umui itaia bona do umui taitai. 24 Umui dekenai Esekiela be toa ta bamona.+ Ia karaia hegeregerena do umui karaia. Dika ia vara neganai, do umui diba lau be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova.’”’”

25 “Bona oi, taunimanima ena natuna e, lau ese edia kohoro aukana do lau kokia, unai be idia moalelaia hairai gauna, idia laloa bada bona ura henia bada gauna, bona edia natudia memero bona kekeni be idia amo do lau kokia dinana ai,+ 26 unai dika amo do ia heau mauri tauna ta ese oi dekenai unai sivarai do ia gwauraia.+ 27 Unai dina ai emu uduna do oi kehoa bona ia heau mauri tauna do oi hereva henia, oi be mu tauna bamona do oi noho lasi.+ Oi be toa ta bamona idia dekenai bona do idia diba lau be Iehova.”

25 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, Amono taudia oi vaira henia,+ bona idia dekenai peroveta herevana oi gwauraia.+ 3 Do oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva do umui kamonai. Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: “Egu dubu helaga idia hamiroa, Israela tanona ia noho kava, bona Iuda besena idia guia neganai, umui gwau ‘Namo herea!’ 4 Unai dainai lau ese Ist kahana taudia dekenai umui do lau henia. Idia ese umui huanai edia kamepa* do idia karaia bona palai ruma do idia haginia. Idia ese emui au huahuadia do idia ania, bona emui milika do idia inua. 5 Lau ese Raba+ tanona be kamelo edia rei gabuna namona ai do lau halaoa, bona Amono taudia edia tano be mamoe oreana edia laga-ani gabuna ai do lau halaoa. Bona do umui diba lau be Iehova.”’”

6 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: ‘Umui ese emui imana umui patapataia+ bona mai moale ida umui roho isi* bona Israela tanona umui kirikirilaia,+ 7 unai dainai umui hadikaia totona egu imana do lau abia isi bona idau besedia dekenai umui do lau henia emui kohu idia dadia totona. Bona bese idauidau amo umui do lau kokia bona tano idauidau amo umui do lau hadikaia ore.+ Lau ese umui do lau haorea momokani, bena do umui diba lau be Iehova.’

8 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: ‘Badina Moaba+ bona Seiri+ idia gwau, “Kamonai! Iuda besena be idau besedia hegeregerena,” 9 lau ese Moaba ena hetoana* ai idia noho siti, bona ena hairai gabudia, unai be Bete-iesimoto, Bala-meono ela bona Kiriataimi+ be edia inai taudia amo do lau gimaia lasi. 10 Lau ese idia bona Amono taudia be Ist kahana taudia dekenai do lau henia,+ unai amo idau besedia huanai Amono taudia be do idia laloatao lasi.+ 11 Bona lau ese Moaba do lau panisia,+ bena do idia diba lau be Iehova.’

12 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Edoma be Iuda bese ena kara dika davana ia karaia dainai, kerere badana do ia davaria.+ 13 Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Egu imana be Edoma hadikaia totona lau abia isi bona ena taunimanima bona ubua animal do lau hamasedia, bona unai tano be do ia noho kava.+ Temana amo ela bona Dedana ai, idia be tuari kaia amo do idia mase.+ 14 ‘Egu taunimanima Israela amo Edoma ena kara dika davana do lau henia.+ Idia ese egu badu be Edoma latanai do idia mailaia, unai amo egu badu ena siahu do idia mamia momokani.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”’

15 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Filistia taudia be hanaihanai Israela besena idia inai henia dainai, mai lalodika ida edia dika davana idia karaia bona idia hadikaia ore.+ 16 Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Lau ese Filistia taudia hadikaia totona egu imana lau abia isi inai,+ bona lau ese Kereti taudia do lau hamasea ore,+ bona kone hanuadia ai idia do noho taudia do lau hadikaia ore.+ 17 Mai egu dagedage bada ida edia dika davana do lau karaia, bona edia dika davana lau henia neganai, do idia diba lau be Iehova.”’”

26 Lagani namba 11* ena hua ena dina ginigunana ai, Iehova be lau dekenai ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, Turo be Ierusalema ia kirikirilaia+ ia gwau, ‘Namo herea! Bese idauidau be ia dekenai idia lao sitina ena iduara be ia makohia vadaeni!+ Dika ia davaria dainai, lau ese ena kohu ibounai do lau abia bona do lau taga,’ 3 unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: ‘Turo e, lau ese oi do lau inai henia, bona bese momo do lau abia isi oi idia hadikaia totona, davara ese hurehure ia abia isi bamona. 4 Idia ese Turo ena magu do idia makohia bona ena kohoro do idia veridia diho,+ bona lau ese momoru do lau daroa bona Turo be manadamanada nadi palakana ai do lau halaoa. 5 Davara ena huanai Turo be reke hakaukaua gabuna ai do ia lao.’+

“Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau, ‘Lau sibona lau hereva vadaeni bona idau besedia ese ena kohu do idia dadia. 6 Bona ena gunika hanuadia be tuari kaia amo do idia moru, bona taunimanima do idia diba lau be Iehova.’

7 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: ‘Lau ese Babulonia ena king Nebukanesa be not kahana amo do lau mailaia, Turo ia tuari henia totona.+ Ia be king ibounai edia king,+ ena hosi be momo,+ tuari kariota momo,+ hosi guia taudia, bona ena tuari taudia be hutuma. 8 Ia ese tuari kaia amo emu gunika hanuadia do ia hadikaia ore, bona ia ese magu ta do ia haginia bona magu badinai tano do ia haboua daekau bona oi tuari henia totona kesi momo do ia abia isi magu bamona. 9 Magu makohia au badana amo emu magu do ia botaia, bona ena ira* amo emu kohoro do ia utudia diho. 10 Iena hosi be momo herea dainai, kahu amo oi do idia koua, bona emu geiti ia vareai neganai, hosi guia tuari taudia bona kariota ena wili edia regena ese emu magu do ia hamarerea, tatau hutuma ese magu ia makohi siti idia tuari henia bamona. 11 Ena hosi edia aena ese emu dala ibounai do idia moia.+ Ia ese tuari kaia amo emu taunimanima do ia alaia mase, bona emu du aukadia be tano dekenai do idia moru. 12 Idia ese emu moni bona kohu do idia henaoa, emu sitoa kohudia do idia dadia,+ emu magu do idia hadikaia, bona emu ruma namodia do idia veria diho. Bena emu nadi bona emu au amo oi karaia gaudia bona emu momoru be davara lalonai do idia negea.’

13 “‘Emu ane edia regena do lau hadokoa, bona oi lalonai hap* edia regena do idia kamonai lou lasi.+ 14 Bona lau ese oi be manadamanada nadi palakana ai do lau halaoa bona oi be reke hakaukaua gabuna ai do oi lao.+ Oi do idia haginia lou lasi, badina lau sibona Iehova ese unai lau gwauraia.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.

15 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be Turo dekenai inai bamona ia hereva: ‘Oi moru ena regena bona idia mase gwauraia taudia idia taitai, bona oi lalonai ala-ala bada ia vara neganai, motumotu be do ia heudeheude, a?+ 16 Davara ai idia lohia taudia* be edia terona amo do idia diho, edia dabua latadia* bona dabua mai herahera do idia kokia bona gari dainai do idia heudeheude. Tano ai do idia helai bona do idia heudeheude bona mai hoa bada ida oi do idia raraia.+ 17 Bona idia ese oi dainai lalohisihisi anena*+ do idia abia bona oi dekenai do idia gwau:

“Oi idia hanamoa bada siti e, madi oi idia hadikaia vadaeni.+

Oi lalonai davara amo idia mai tatau idia noho,

Davara ai emu goada be bada herea,+ bona tanobada idia noho taudia ibounai ese oi idia gari henia!

18 Emu moru dinana ai motumotu be do idia heudeheude,

Emu dika dainai davara ena motumotu be do idia lalohekwarahi.”’+

19 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: ‘Taunimanima idia noho lasi siti bamona oi lau hadikaia, bona ranu bada herea bona goadana ese oi idia koua neganai,+ 20 lau ese oi do lau atoa diho, ma haida lau atoa diho bamona, guri* ai oi do lau atoa diho, guna idia mase vadaeni taudia idia noho gabuna unai. Bona oi do lau siaia diho tanobada ena dobu masemase gabuna dekenai, guna lau hadikaia gabudia bona mase gurina dekenai idia diho lao taudia ibounai ida do oi noho,+ unai amo emu tano do ia noho kava. Bena lau ese idia mauri noho taudia edia tano do lau hanamoa.*

21 “‘Karaharaga lau ese oi dekenai dika do lau mailaia, bona do oi ore momokani.+ Oi do idia tahua, to oi do idia davaria lou lasi.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

27 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “To oi, taunimanima ena natuna e, Turo totona lalohisihisi anena* oi abia,+ 3 bona Turo dekenai oi gwau,

‘Oi be davara badinai oi noho,

Motumotu taudia momo edia hoihoi gabuna,

Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva:

“Turo e, oi sibona oi gwau, ‘Lau be hairai bona namo herea.’+

 4 Emu gabu momo be davara huanai idia noho,

Bona oi idia haginia taudia ese mai hairai ida oi idia karaia.

 5 Bouti bamona, emu timba ibounai be Seniri ena iunipa audia amo idia karaia,+

Bona Lebanona ena sida au amo emu palai idia kwatua auna idia karaia.

 6 Emu bara audia be Basana ena ouki audia amo idia karaia,

Bona emu vaira kahana be saipresi au amo idia karaia bona Kitima motumotu ena aivori amo idia koua.+

 7 Aigupito amo idia abia dabua hairaidia amo emu palai idia karaia,

Bona emu dehe ena dabua be Elisa motumotu amo idia abia wulu varo bulu bona pepol wulu amo idia karaia.+

 8 Sidono bona Aravada ai idia noho taudia+ be emu bara taudia.

Turo e, emu gaukara diba namonamo taudia be emu bouti ai idia gaukara taudia.+

 9 Gebala ena gaukara diba namonamo tau badadia+ ese bouti ena matu idia koua, ranu ia vareai lasi totona.+

Bouti ibounai bona bouti ai idia gaukara taudia be hoihoi totona oi dekenai idia mai.

10 Emu tuari orea lalonai be Parasa, Ludi, bona Putu+ tanona edia tatau.

Idia ese edia kesi bona kwara gauna be oi dekenai idia tauadae, bona emu toana idia hanamoa.

11 Emu tuari orea lalonai idia noho Aravada tatau be emu magu ataiai idia gini hegege,

Bona tatau goadadia ese emu kohoro idia gimaia.

Emu magu dekenai kesi kuborudia idia tauadae,

Bona oi idia hahairaia.

12 “‘“Emu taga be bada dainai, Tarasisi+ be oi ida bisinesi ia karaia.+ Emu kohu idia abia totona, oi dekenai siliva, auri, tini, bona ledi idia henia.+ 13 Iavana, Tubala,+ bona Meseka+ be oi ida bisinesi idia karaia, bona emu sitoa kohu idia abia totona, oi dekenai igui hesiai taudia+ bona kopa idia henia. 14 Togarama ena bese taudia+ be emu kohu idia abia totona, oi dekenai hosi bona doniki idia henia. 15 Dedana taudia+ be oi ida bisinesi idia karaia, bona motumotu momo ai hoihoi taudia be oi totona idia gaukara, bona idia ese oi dekenai aivori+ bona eboni be harihari gaudia* bamona idia henia. 16 Edoma be oi ida bisinesi ia karaia, badina emu kohu be momo herea. Emu kohu idia abia totona, oi dekenai tekoisa nadi, pepol wulu, kala idauidau dabua mai edia herahera, dabua namo hereana, korol, bona rubi nadi idia henia.

17 “‘“Iuda bona Israela tanona be oi ida bisinesi idia karaia, emu kohu abia totona, oi dekenai Miniti ena witi,+ aniani namodia, hani,+ oela, bona balsam*+ idia henia.+

18 “‘“Emu kohu bona emu taga be momo herea dainai, Damaseko+ be oi ida bisinesi ia karaia, bona oi dekenai Helebono ena wain bona Sahara ena wulu* ia henia. 19 Emu kohu abia totona, Usala kahirakahira idia noho gabudia, Vedana bona Iavana ese oi dekenai auri manokana, kasia,* bona kalamus* idia henia. 20 Dedana+ be oi dekenai animal edia doruna ai idia atoa dabua* idia henia. 21 Arabia bona Kedara ena gunalaia taudia ibounai be oi totona idia gaukara,+ bona idia ese mamoe natudia, mamoe tatau, bona nanigosi idia hoihoilaia.+ 22 Sieba bona Ramaha+ edia hoihoi taudia be oi ida bisinesi idia karaia, bona emu kohu abia totona, oi dekenai bonana namo pefium, dava bada nadi idauidau, bona golo idia henia.+ 23 Harana,+ Kane, Eden+ bona Sieba,+ Asuru+ bona Kilimada edia hoihoi taudia be oi ida bisinesi idia karaia. 24 Emu maketi gabunai dabua hairaidia, bulu dabua amo idia karaia kouti, bona kala idauidau dabua mai edia herahera, bona kala idauidau kapet, ibounai be varo amo idia kwatua namonamo, bona unai gaudia be oi dekenai idia henia emu kohu haida idia abia totona.

25 Tarasisi edia bouti+ ese emu sitoa kohu idia abia loaloa,

Unai amo davara ena gadobada ai, oi be kohu amo oi honu bona oi metau.*

26 Emu bara taudia ese davara ena hurehure badadia lalonai oi idia abia lao,

Ist kahana amo ia toa lai ese gadobada ai oi ia hadikaia.

27 Emu taga, emu kohu, emu sitoa kohu, bona emu bouti ai idia gaukara taudia,

Emu bouti edia matu idia koua taudia, emu sitoa kohu idia hoihoilaia taudia,+ bona tuari tatau ibounai+

Oi lalonai idia noho hutuma unai,

Oi moru dinana ai, idia ibounai be gadobada dekenai do idia diho.+

28 Emu bouti ai idia gaukara taudia idia boiboi neganai, kone badinai idia noho hanuadia be do idia mareremarere.

29 Bara taudia, bouti ai idia gaukara taudia, bona davara ai idia loaloa taudia ibounai,

Be edia bouti amo do idia diho bona tano dekenai do idia gini.

30 Edia gadona do idia habadaia bona mai lalohisihisi ida oi totona do idia taitai,+

Bona edia kwarana dekenai kahu do idia negea bona lahi ena gida lalonai do idia giroagiroa.

31 Edia kwarana do idia sevia bona puse dabua do idia atoa,

Bona oi dainai mai boiboi ida do idia tai dikadika.*

32 Mai taitai ida oi dainai lalohisihisi anena do idia abia:

‘Daika be Turo bamona, hari ia be mai regerege lasi ida davara huanai ia hekure?+

33 Gadobada amo emu kohu idia mai neganai, taunimanima ibounai oi hamoalea.+

Emu taga bona emu sitoa kohu momo herea ese tanobada ena king taudia edia taga ia habadaia.+

34 Oi be davara ese ia hadikaia vadaeni bona davara ena dobu gabuna dekenai oi hekure,+

Bona emu sitoa kohu bona taunimanima ibounai be oi ida idia mutu.+

35 Motumotu ai idia noho taudia ibounai be mai hoa ida oi do idia raraia,+

Bona edia king be mai gari ida do idia heudeheude,+ bona edia vairana ese gari toana do idia hahedinaraia.

36 Idau besedia edia hoihoi taudia be oi dekenai ia vara gauna dainai do idia wisili.

Oiemu dokona be do ia mai haraga bona dika bada do oi davaria,

Bona oi be do oi boio momokani ela bona hanaihanai.’”’”+

28 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, Turo ena gunalaia tauna oi hamaoroa, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva:

“Emu kudouna ai oi hekokoroku dainai,+ oi hereva noho, ‘Lau be dirava ta.

Davara ena huanai lau be dirava ta bamona egu terona dekenai lau helai.’+

To oi be dirava ta lasi, oi be taunimanima sibona,

Ena be emu kudouna ai oi laloa oi be dirava ta.

 3 Kamonai! Oi be Daniela ena aonega oi hanaia.+

Hunia herevana ta be oi amo idia hunia lasi.

 4 Emu aonega bona laloa kehoa karana dainai oi taga,

Bona emu kohu haboua rumana ai golo bona siliva oi haboua noho.+

 5 Mai aonega ida bisinesi karadia oi karaia dainai moni bona kohu momo oi haboua,+

Bona emu moni bona kohu momo dainai emu lalona ai oi hekokoroku.”’

6 “‘Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva:

“Emu kudouna ai oi laloa oi be dirava ta dainai,

 7 Lau ese idau taudia, do lau mailaia oi idia tuari henia totona, idau besedia huanai idia be dagedage bada taudia,+

Bona emu aonega amo oi haboua hairai gaudia ibounai do idia hadikaia ore

Bona emu hairai do idia hadikaia.+

 8 Idia ese guri* lalonai oi do idia negea diho,

Bona davara ena huanai mai dagedage ida oi do idia hamasea.+

 9 Oi ia hamasea tauna dekenai do oi gwau, ‘Lau be dirava ta,’ a?

Oi idia hadikaia taudia edia imana lalonai oi be taunimanima sibona, dirava ta lasi.”’

10 ‘Idau taudia edia imana amo, oi be kopina idia utua lasi taudia bamona do oi mase,

Badina lau ese unai lau gwauraia vadaeni.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

11 Bona Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 12 “Taunimanima ena natuna e, Turo ena king totona lalohisihisi anena* oi abia, bona oi hamaoroa, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva:

“Guna oi be goevadae momokani,

Aonega amo oi honu+ bona oi be hairai momokani.+

13 Oi be Dirava ena uma, Eden ai oi noho.

Emu dabua ai dava bada nadi ibounai idia noho

—Rubi, topasio, iasipa, krusolito, onuku, iade, sapairo, tekoisa,+ bona samaragi.

Bona nadi ta ta be golo ese ia hagegea.

Oi lau havaraia dinana ai unai gaudia lau karaia.

14 Lau ese oi lau horoa gimaia kerubi ai oi lao totona.

Oi be Dirava ena ororo helagana ai oi noho,+ bona nadi mai edia lahi huanai oi raka loaloa.

15 Oi vara dinana amo oi be kerere ta lasi,

Ela bona oi ese kara dika oi karaia matamaia.+

16 Emu bisinesi karadia dainai,+

Oi be dagedage karadia amo oi honu, bona kara dika oi karaia matamaia.+

Unai dainai Dirava ena ororo amo oi be miro gauna bamona do lau negea,+

Gimaia kerubi e, nadi mai edia lahi huana amo oi do lau lulua.

17 Emu hairai dainai emu lalona ai oi hekokoroku,+

Bona emu hairai dainai, oi sibona emu aonega oi hadikaia.+

Oi be tano dekenai do lau negea diho,+

King taudia be mai hoa bona gari ida oi do idia raraia.

18 Emu kara dika bona koikoi bisinesi karadia momo dainai, emu gabu helagadia oi hadikaia.

Oi huanai lahi do lau havaraia, bona oi do ia gabua.+

Oi idia raraia taudia ibounai vairanai oi be tano dekenai lahi ena kahu ai do lau halaoa.

19 Taunimanima huanai oi idia diba taudia be mai hoa ida oi do idia raraia.+

Oiemu dokona be do ia mai haraga bona dika bada do oi davaria,

Bona oi be do oi boio momokani ela bona hanaihanai.”’”+

20 Bona Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 21 “Taunimanima ena natuna e, Sidono+ do oi raraia bona ia hadikaia herevana do oi perovetalaia. 22 Do oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva:

“Sidono e, lau be oi do lau inai henia bona oi dekenai do lau karaia karana dainai hairai do lau abia,

Oi lau panisia bona lau hahedinaraia lau be helaga Diravana neganai, taunimanima be do idia diba lau be Iehova.

23 Oi lalonai gorere dikana do lau siaia bona taunimanima edia rara be emu dala ai do idia bubua.

Tuari kaia be kahana ibounai amo ia mai neganai, taunimanima be oi huanai do idia alaia mase,

Bena do idia diba lau be Iehova.+

24 “‘“Unai amo Israela besena idia kirikirilaia taudia, hisihisi idia havaraia au ginigini bamona taudia ese idia do idia hagegea lasi.+ Bona taunimanima ibounai be do idia diba lau be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova.”’

25 “‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Israela taudia be idia lao gabudia idauidau amo lau haboudia lou neganai,+ idau bese taudia dekenai do lau hahedinaraia lau be helaga Diravana.+ Bona Israela besena be egu hesiai tauna Iakobo dekenai lau henia tanona ai do idia noho.+ 26 Unai tano dekenai do idia noho namonamo+ bona ruma do idia haginia bona vain umadia do idia karaia,+ bona idia dekenai idia kirikiri taudia lau panisia neganai, idia be dika do idia davaria lasi.+ Bona do idia diba lau be Iehova, edia Dirava.”’”

29 Lagani namba 10* ena hua namba 10, ena dina namba 12 ai, Iehova be lau dekenai ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, Aigupito ena king Farao oi raraia bona ia bona Aigupito taudia ibounai dekenai do ia vara dika oi perovetalaia.+ 3 Inai hereva do oi gwauraia: ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva:

“Aigupito ena king Farao e, lau be oi do lau inai henia,+

Oi be Naila* huanai oi hekure animal badana,+

Oi gwau, ‘Naila Sinavai be lauegu.

Unai sinavai be lau sibona totona lau karaia.’+

 4 To lau ese emu aukina ai huku do lau atodia bona Naila ena gwarume do lau mailaia bona emu unana dekenai do idia kamokau.

Lau ese emu Naila amo oi do lau veria daekau, oi dekenai idia kamokau gwarume ibounai danu.

 5 Taunimanima lasi gabuna dekenai oi do lau rakatania, oi bona Naila ena gwarume ibounai danu.

Oi be rei gabunai do oi moru, bona oi do idia haboua eiava gogoa lasi.+

Oi be aniani bamona tanobada ena dagedage animal bona guba ena manu dekenai do lau henia.+

 6 Bena Aigupito ai idia noho taudia ibounai do idia diba lau be Iehova,

Badina idia be rei* kakoro hegeregerena Israela besena idia durua diba lasi.+

 7 Idia ese emu imana idia dogoatao neganai, oi makohi,

Unai dainai edia pagana ia darea.

Oi dekenai idia tabekau neganai, oi makohi,

Unai dainai edia aena* idia heudeheude.”+

8 “‘Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Lau ese oi latanai tuari kaia do lau mailaia,+ bona oiemu taunimanima bona animal do lau alaia mase. 9 Aigupito tanona be do ia dika bona do ia noho kava,+ bona do idia diba lau be Iehova, badina guna oi* gwau, ‘Naila Sinavai be lauegu. Lau sibona ese unai sinavai lau karaia.’+ 10 Unai dainai lau be oi lau inai henia bona emu Naila do lau hadikaia, bona Aigupito tanona do lau hadikaia bona ranu be do ia ore, bona ia noho kava tanona ai do lau halaoa,+ Migidola+ amo ela bona Suene+ bona ia lao Etiopia ena hetoana. 11 Taunimanima eiava animal be unai tano dekenai do idia raka hanaia lasi,+ bona lagani 40 lalonai taunimanima ese do idia noholaia lasi. 12 Lau ese tano bona siti idauidau edia huana amo Aigupito tanona bona ena siti be do lau hadikaia momokani, bona lagani 40 lalonai do ia noho kava.+ Bona Aigupito taudia be bese bona tano ma haida dekenai do lau lulua lao.”+

13 “‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: “Lagani 40 murinai Aigupito taudia be lau luludia lao tanodia amo do lau haboua lou.+ 14 Lau ese Aigupito taudia be Pataro tanona ai do lau abidia giroa,+ unai be edia hanua korikorina, bona unuseni idia be ladana bada lasi taudia ai do idia lao. 15 Aigupito be basileia ma haida bamona do ia goada lasi bona basileia ma haida do ia biagudia lasi,+ bona lau ese ia do lau hamaragia momokani dainai, ia be bese ma haida do ia hadarerea diba lasi.+ 16 Ia be Israela besena do ia durua lou lasi,+ to Israela taudia do idia diba idia ese Aigupito amo heduru idia tahua be kerere. Bona do idia diba lau be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova.”’”

17 Lagani 27* ena hua ginigunana, ena dina ginigunana ai Iehova be lau dekenai ia gwau: 18 “Taunimanima ena natuna e, Babulonia ena king Nebukanesa+ be ena tuari taudia ia oda henia do idia gaukara goada Turo idia tuari henia totona.+ Tuari taudia ta ta edia kwarana ia kebere bona iboudiai edia pagana ia toto. To ia bona ena tuari taudia be Turo totona idia hekwarahi ena davana idia abia lasi.

19 “Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva, ‘Lau ese Aigupito ena tano be Babulonia ena king Nebukanesa dekenai do lau henia,+ bona ia ese ena moni bona kohu momo do ia dadia. Unai be iena tuari taudia edia davana ai do ia lao.’

20 “‘Lau ese Aigupito tanona be ia dekenai davana bamona lau henia, badina ia ese lau totona Turo ia tuari henia.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.

21 “Unai dina ai lau ese Israela besena+ totona doana* ta do lau havaraia,* bona dala do lau kehoa oi be idia huanai oi hereva totona. Bona do idia diba lau be Iehova.”

30 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, oi peroveta oi gwau: ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva:

“Umui taitai, umui gwau, ‘Madi o, dina be ia mai noho!’

 3 Unai dina be ia kahirakahira, oibe, Iehova ena dina be ia kahirakahira.+

Unai be ori momo dinana,+ bese idauidau hahemaoro henia dinana.+

 4 Tuari kaia be Aigupito dekenai do ia mai, bona taunimanima be tuari lalonai idia mase neganai, Etiopia be do ia gari dikadika.

Ena moni bona kohu do idia dadia bona ena badina nadidia do idia hadikaia.+

 5 Etiopia,+ Putu,+ Ludi bona bese idauidau taudia ibounai,

Bona Kubu, gwauhamata tanona ena natudia memero ida,*

Be tuari kaia amo ibounai do idia mase.”’

 6 Iehova be inai bamona ia hereva:

‘Aigupito idia durua taudia do idia moru danu,

Bona iena siahu, ia hekokorokulaia gauna be do ia ore,+

“‘Migidola+ amo ia lao Suene+ be tuari kaia amo do idia moru.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva. 7 ‘Idia be idia noho kava tanodia ai do lau halaoa, tano ma haida idia noho kava bamona, bona ena siti ibounai be do lau hadikaia momokani, siti ma haida lau hadikaia bamona.+ 8 Bona Aigupito be lahi amo lau gabua bona iena durua taudia ibounai lau hadikaia ore neganai, do idia diba lau be Iehova. 9 Unai dina ai lau ese gwaukau taudia be bouti amo do lau siaia lao, hekokoroku Etiopia besena idia hagaria totona. Bona Aigupito dekenai do ia mai dika badana ena dina dainai do idia gari dikadika, badina unai dina be do ia vara momokani.’

10 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Lau ese Aigupito ena taunimanima hutuma be Babulonia ena king Nebukanesa ena imana amo do lau hadikaia.+ 11 Ia bona ena tuari taudia, bese idauidau amo idia be dagedage bada taudia,+ do lau abia mai inai tano idia hadikaia totona. Bona idia ese Aigupito do idia tuari henia bona mase tauanidia ese tano ibounai do idia koua.+ 12 Lau ese Naila ena sinavai maragidia* be tano kaukau ai do lau halaoa,+ bona kara dika taudia edia imana dekenai inai tano do lau henia.* Bona lau ese idau bese taudia edia imana amo inai tano bona ia lalonai idia noho gaudia ibounai do lau hadikaia.+ Lau sibona, Iehova, ese unai lau gwauraia.’

13 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Lau ese kaivakuku dika rohorohodia* do lau hadikaia bona Nofu* ena anina lasi diravadia do lau hadikaia ore.+ Aigupito tanona ai lohia tauna* ta do ia noho lasi, bona Aigupito tanona ai gari do lau havaraia.+ 14 Lau ese Pataro+ do lau hadikaia bona Soana be lahi amo do lau gabua bona No* do lau hahemaoro henia.+ 15 Sini dekenai egu badu bada do lau halasia, ia be Aigupito ena siti goadana, bona No ena taunimanima ibounai do lau hadikaia ore. 16 Aigupito be lahi amo do lau gabua. Bona Sini ai idia noho taudia be do idia gari dikadika. Bona No ena magu dekenai matu do idia karaia bona do idia vareai. Bona dina ai Nofu* do idia tuari henia! 17 Onu* bona Pibesete ena tau matamatadia be tuari kaia amo do idia mase bona siti lalonai idia noho taudia be do idia abia lao. 18 Tapanese ai Aigupito ena auri aukadia lau makohia neganai, dina be do ia dibura.+ Ena siahu, ia hekokorokulaia gauna be do ia ore, ori ese do ia koua,+ bona ena siti lalonai idia noho taudia do idia abia lao.+ 19 Aigupito do lau panisia, bona do idia diba lau be Iehova.’”

20 Lagani namba 11* ena hua ginigunana ena dina namba 7 ai, Iehova be lau dekenai ia gwau: 21 “Taunimanima ena natuna e, lau ese Aigupito ena Farao ena imana lau makohia vadaeni. Ia namo totona do idia kwatua lasi, bona tuari kaia do ia dogoatao totona dabua amo do idia kumia lasi.”

22 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Lau ese Aigupito ena Farao do lau tuari henia.+ Lau ese iena imana rua do lau makohia,+ ena imana goadana bona ia makohi vadaeni imana. Bona lau ese tuari kaia be ena imana amo do lau hamorua.+ 23 Bena lau ese Aigupito taudia be idau bese huanai do lau luludia bona tano idauidau dekenai do idia lao.+ 24 Lau ese Babulonia ena king ena imana do lau hagoadaia*+ bona egu tuari kaia be iena imana dekenai do lau atoa.+ Bona Farao ena imana rua do lau makohia, bona ena* vairana ai do ia taitai badabada, ia mase gwauraia tauna ia taitai bamona. 25 Lau ese Babulonia ena king ena imana do lau hagoadaia, to Farao ena imana be do idia manoka. Bona Babulonia ena king ena imana dekenai egu tuari kaia lau atoa, bona ia ese Aigupito ia tuari henia neganai, do idia diba lau be Iehova.+ 26 Bena lau ese Aigupito taudia be idau bese huanai do lau luludia bona tano idauidau dekenai do idia lao,+ bena do idia diba lau be Iehova.’”

31 Lagani namba 11* ena hua ihatoina ena dina ginigunana ai, Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, Aigupito ena Farao bona ena hutuma dekenai oi gwau,+

‘Daika ena siahu be emu siahu ena bada hegeregerena?

 3 Oi be Asuria tauna bamona, bona Lebanona ai ia gini sida auna bamona,

Ia be mai ena hairai bona ena rigi be momo bona mai ena ikerukeru, bona ia be au lata herea.

Iena dorina be ori lalonai.

 4 Ranu ese unai au ia habadaia, bona ranu lohilohidia dainai ia lata herea.

Ia tubu gabuna be sinavai ese idia hagegea.

Unai sinavai edia sinavai maragidia ese au ibounai dekenai ranu idia henia.

 5 Unai dainai ia tubu lata herea, bona au ma haida ia hereaia.

Iena rigi badadia idia momo herea, bona rigi maragidia idia lata idia lao

Badina ena sinavai ena ranu be bada herea.

 6 Guba ena manu ibounai be ena rigi badadia dekenai edia ruma idia karaia,

Uda animal ibounai be ena rigi momo henunai edia natudia idia havaraia,

Bona bese badadia ibounai be ena ikerukeru henunai idia noho.

 7 Ia be au hairaina ai ia lao bona ena rigi latadia be mai edia raurau momo,

Badina iena ramuna be ranu bada herea gabuna dekenai idia diho lao.

 8 Dirava ena uma+ lalonai idia tubu sida audia be ia hegeregerena lasi.

Iunipa audia edia gabana be ena gabana hegeregerena lasi,

Bona ena rigi be pleini audia* edia rigi ia hereaia.

Dirava ena uma lalonai idia tubu au ta ese ena hairai ia hereaia lasi.

 9 Lau ese raurau momo amo unai au lau hahairaia,

Bona Eden umana, Dirava momokanina ena uma unai, lalonai idia tubu au ibounai be unai au dekenai idia mama.’

10 “Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Ia* be lata herea bona ena dorina be ori ia hanaia dainai, iena kudouna ia hekokoroku badina ia be ataiai momokani, 11 lau ese ia be idau besedia edia lohia tauna goadana dekenai do lau henia.+ Ia ese do ia panisia, bona lau ese ena kara dika dainai do lau dadaraia. 12 Bona idau tano taudia, dagedage bada besedia unai, ese unai au do idia utua diho, bona ororo dekenai do idia rakatania, bona ena raurau be koura ibounai dekenai do idia moru, bona ena rigi be do idia makohia bona unai tano ena sinavai ibounai dekenai do idia hekure.+ Tanobada taudia ibounai be ena ikerukeruna do idia rakatania bona ia be sibona do ia gini. 13 Guba ena manu ibounai be ena gabana, ia moru gauna, dekenai do idia noho, bona uda animal ibounai be ena rigi dekenai do idia noho.+ 14 Unai murinai ranu momo badinai idia gini au ta be do ia lata lasi eiava ena dorina be ori lalonai do ia noho lasi bona ranu bada ia abia auna be ori dekenai do ia daekau lasi. Badina idia ibounai be do idia mase. Idia be henunai ia noho gabuna dekenai do idia lao, idia bona taunimanima edia natudia memero danu be guri* lalonai do idia diho.’

15 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Ia be Mase Gurina* dekenai ia diho dinana ai, taitai bada do lau havaraia. Unai dainai lau ese ranu lohilohidia do lau koua bona edia sinavai edia aru daladia do lau koua, unai amo ranu bada do ia aru lao lasi. Unai sida auna dainai lau ese Lebanona dekenai dibura do lau havaraia, bona au ibounai be do idia kakoro. 16 Idau besedia be ia moru ena regena idia kamonai neganai do idia heudeheude. Lau ese unai au be Mase Gurina* dekenai do lau abia diho, guri* dekenai idia diho lao taudia danu. Bona henunai ia noho gabuna ai, ranu momo idia abia au ibounai be do idia moale, Eden ena au ibounai+ bona Lebanona ena au hairaidia ibounai danu. 17 Idia be ia* ida Mase Gurina* lalonai idia diho, tuari kaia amo idia alaia taudia dekenai idia lao,+ bona ia idia durua taudia danu,* bese idauidau huana amo ena ikerukeru henunai idia noho taudia unai.’+

18 “‘Eden ai au ta ese emu hairai bona siahu ia hereaia lasi.+ To oi be Eden ena au ibounai ida henunai ia noho gabuna ai oi do idia abia diho. Oi be kopina utua lasi taudia bona tuari kaia amo idia alaia mase taudia ida do oi hekure. Unai be Farao bona iena taunimanima hutuma dekenai do ia vara.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

32 Bona lagani namba 12,* ena hua namba 12, ena dina ginigunana ai, Iehova be lau dekenai ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, Aigupito ena Farao totona lalohisihisi anena* oi abia, bona ia dekenai oi gwau,

‘Oi be idau besedia edia laiona goadana bamona,

To hari oi idia hadikaia vadaeni.

Oi be davara ena animal badana ta bamona,+ emu sinavai lalonai oi giroagiroa,

Emu aena amo ranu lalonai kopukopu oi havaraia bona sinavai oi hamiroa.’

 3 Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva:

‘Idau besedia hutuma do lau gaukaralaia oi latanai egu reke idia negea totona,

Bona idia ese egu reke lalonai oi do idia veria daekau.

 4 Tano dekenai oi do lau rakatania.

Rei gabuna dekenai oi do lau negea.

Guba ena manu ibounai do lau siaia oi latanai idia helai totona,

Bona emu tauanina be tanobada ibounai ena uda animal dekenai do lau henia idia bogakunu totona.+

 5 Ororo gabudia dekenai emu hidio do lau negea

Bona koura gabudia be emu turia amo do lau hahonua.+

 6 Emu rara amo palaka bona ororo gabudia do lau haparia,

Bona sinavai maragidia be emu rara amo do idia honu.’*

 7 ‘Bona oi lau hadikaia ore neganai, lau ese guba do lau koua bona ena hisiu ena diari do lau habodoa.

Lau ese dina be ori amo do lau koua,

Bona hua be diari do ia henia lasi.+

 8 Oi dainai lau ese guba ai idia diari gaudia ibounai edia diari do lau habodoa,

Bona emu tano be dibura amo do lau koua.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.

 9 ‘Lau ese emu igui taudia be bese ma haida, oi diba lasi tanodia unai, dekenai lau hakaudia lao neganai,+

Taunimanima momo do idia lalohekwarahi.

10 Taunimanima momo dekenai gari bada do lau havaraia,

Bona idia vairanai egu tuari kaia lau abia isi neganai, edia king be oi dainai do idia gari bona heudeheude.

Oi moru dinana ai,

Idia ta ta be mase garina dainai, do idia heudeheude.’

11 Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva:

‘Babulonia ena king ena tuari kaia be emu latanai do ia mai.+

12 Lau ese tuari taudia goadadia edia tuari kaia amo emu taunimanima hutuma do lau hamasea,

Idia ibounai be idau bese edia dagedage bada taudia.+

Idia be Aigupito ese ia heagilaia gaudia do idia hadikaia ore, bona ena taunimanima hutuma do idia alaia mase.+

13 Ena ranu momo gabudia ai taunimanima ese idia naria animal ibounai be do lau hamasea ore,+

Bona taunimanima eiava animal ta ena aena ese sinavai lalonai kopukopu do ia havaraia lou lasi.’+

14 ‘Bona unai nega ai lau ese edia ranu momo gabudia do lau hagoevaia,

Bona edia sinavai be dehoro bamona do idia aru.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.

15 ‘Aigupito be ia noho kava tanona ai do lau halaoa, bona ia lalonai idia noho gaudia ibounai do lau hadikaia ore.+

Bona ia lalonai idia noho taudia ibounai lau alaia mase neganai,

Do idia diba lau be Iehova.+

16 Inai be lalohisihisi anena, bona taunimanima ese do idia anelaia.

Idau bese edia natudia kekeni ese do idia anelaia.

Idia be Aigupito bona ena taunimanima hutuma totona do idia ane.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

17 Bena lagani namba 12 bona hua* ena dina namba 15 ai, Iehova be lau dekenai ia gwau: 18 “Taunimanima ena natuna e, Aigupito ena taunimanima hutuma totona do oi taitai bona ia be henunai ia noho tanona dekenai do oi abia diho, ia bona bese goadadia edia natudia kekeni, bona guri* dekenai do idia diho taudia ibounai danu.

19 “‘Oi laloa oi be mai emu hairai bada, a? Oi diho lao, bona kopina idia utua lasi taudia ida oi hekure!’

20 “‘Idia be tuari kaia ese ia alaia mase taudia ida do idia moru.+ Ia be tuari kaia amo do idia alaia mase. Ia bona ena taunimanima hutuma do umui veria lao.

21 “‘Mase Gurina* ena dobu gabuna amo tuari taudia goadadia be ia bona ena durua taudia dekenai do idia hereva. Idia be do idia diho bona tuari kaia amo idia alaia mase, kopina utua lasi taudia ida do idia guria. 22 Asuria be unuseniai, ia bona ena taunimanima hutuma. Edia mase gurina be ia* idia hagegea, idia ibounai be tuari kaia amo idia mase.+ 23 Iena mase gurina be tanobada ena dobu masemase gabuna dekenai, bona ena taunimanima hutuma ese ena mase gurina idia hagegea. Idia ibounai be tuari kaia amo idia mase, badina guna idia ese mauri taudia idia hagaria bada.

24 “‘Elama+ be unuseniai bona ena taunimanima hutuma be ena mase gurina idia hagegea, idia ibounai be tuari kaia amo idia mase. Idia be mai ladana dikana* ida henunai ia noho gabuna ai idia diho, guna idia ese mauri taudia idia hagaria bada. Hari idia be mai hemarai ida guri* lalonai idia diho taudia ida do idia lao. 25 Idia alaia mase taudia huanai ena mahuta patana idia atoa, ena taunimanima hutuma be iena mase gurina idia hagegea. Idia ibounai be tuari kaia amo idia mase kopina utua lasi taudia, badina guna idia ese mauri taudia idia hagaria bada. Bona idia be mai hemarai ida guri* lalonai idia diho taudia ida do idia lao. Elama be idia alaia mase taudia huanai idia atoa.

26 “‘Meseka bona Tubala+ be unuseniai bona edia taunimanima hutuma danu. Edia mase gurina be ia* idia hagegea. Idia ibounai be tuari kaia amo idia mase kopina utua lasi taudia, badina guna idia ese mauri taudia idia hagaria bada. 27 Idia be idia mase vadaeni kopina utua lasi tuari taudia goadadia, mai edia tuari kohudia ida Mase Gurina* dekenai idia diho taudia danu do idia guria, a? Bona taunimanima ese edia tuari kaia be edia kwarana henunai do idia atodia* bona edia kara dika be edia turia latanai do idia atodia, badina guna inai tuari taudia goadadia ese mauri taudia idia hagaria bada. 28 To oi* be kopina idia utua lasi taudia ida do idia hamasea, bona tuari kaia amo idia alaia mase taudia ida do oi hekure.

29 “‘Edoma+ be unuseniai, ena king taudia bona ena iduhu gunalaia taudia ibounai danu. Ena be idia be tau goadadia, to tuari kaia amo idia hamasea taudia ida idia guria. Idia be kopina utua lasi taudia bona guri* lalonai idia diho noho taudia+ danu do idia guria hebou.

30 “‘Not kahana ena lohia taudia* be unuseniai, Sidono taudia ibounai danu.+ Ena be edia dagedage karadia amo gari bada idia havaraia, to idia be mai hemarai ida idia mase taudia ida idia diho. Idia be tuari kaia amo idia mase kopina utua lasi taudia ida do idia guria bona guri* lalonai idia diho noho taudia danu mai hemarai ida do idia guria hebou.

31 “‘Farao ese idia ibounai do ia itaia bona ena taunimanima hutuma dekenai ia vara gauna dainai lalogoada do ia abia.+ Farao bona ena tuari taudia ibounai be tuari kaia amo do idia mase.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.

32 “‘Ia ese mauri taudia dekenai gari bada ia havaraia dainai, Farao bona ena taunimanima hutuma be tuari kaia amo idia mase kopina utua lasi taudia ida do idia guria.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

33 Bona Iehova be lau dekenai ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, emu taunimanima edia natudia memero oi hereva henia,+ oi gwau,

“‘Bema lau ese inai tano dekenai tuari lau mailaia,+ bona unai tano ena taunimanima ibounai ese tau ta idia abia hidi bona edia gima tauna ai idia halaoa, 3 bona edia inai taudia be edia tano dekenai idia mai noho ia itaia neganai, kibi ia hiriria bona taunimanima do ia hadibaia.+ 4 Bema tau ta be kibi regena ia kamonai to hadibaia herevana ia badinaia lasi+ bona edia inai taudia ese ia idia alaia,* iena rara be sibona ena kwarana latanai.+ 5 Ia be kibi regena ia kamonai to hadibaia herevana ia badinaia lasi, unai dainai iena rara be ia sibona latanai. Bema ia be hadibaia herevana ia badinaia, ia be ia roho mauri diba.

6 “‘To bema gima tauna ia itaia edia inai taudia be edia tano dekenai idia mai noho bona kibi ia hiriria lasi,+ bona taunimanima dekenai hadibaia herevana ia gwauraia lasi, bona inai taudia idia mai bona idia ta idia alaia, idia alaia tauna be iena kerere dainai ia mase, to iena rara ena davana be gima tauna amo do lau abia.’+

7 “‘To oi, taunimanima ena natuna e, oi lau abia hidi Israela besena ena gima tauna ai oi lao totona, bona egu uduna amo hereva ta oi kamonai neganai, namona be idia oi hadibaia.+ 8 Bema kara dika tauna ta dekenai lau gwau, ‘Kara dika tauna e, oi be do oi mase!’+ to kara dika tauna oi hadibaia lasi iena kara ia haidaua totona, bona ena kerere dainai ia be kara dika tauna bamona do ia mase,+ to iena rara ena davana be oi amo do lau noia. 9 To bema kara dika tauna oi hadibaia iena kara amo ia helalo-kerehai totona, to ia ura lasi iena kara ia haidaua, ia be iena kerere dainai do ia mase,+ to oi be sibona do oi hamauria.+

10 “To oi, taunimanima ena natuna e, Israela besena dekenai do oi gwau, ‘Umui gwau: “Aiemai latanai emai gwau-edeede bona kara dikadia edia metau be bada dainai, emai tauanina ia maragi ia lao.+ Vadaeni edena bamona do ai mauri noho diba?”’+ 11 Oi hamaorodia Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau: ‘“Lau mauri noho hegeregerena, lau be kara dika tauna ena mase dekenai lau moale lasi,+ to lau ura kara dika tauna be do ia helalo-kerehai+ bona ia mauri noho.+ Israela besena e, umui giroa, emui kara dika amo umui giroa,+ badina dahaka do umui mase?”’+

12 “Bona oi, taunimanima ena natuna e, emu taunimanima edia natudia memero oi hamaorodia, ‘Kara maoromaoro tauna be ia gwau-edeede neganai, ena kara maoromaoro ese ia do ia hamauria lasi.+ Bona kara dika tauna be ena kara dika ia rakatania neganai, ena kara dikadia ese ia do idia hahekwakwanaia lasi.+ Danu, kara maoromaoro tauna be ia kara dika dinana ai, ena kara maoromaoro ese ia do ia hamauria lasi.+ 13 Bema kara maoromaoro tauna dekenai lau gwau: “Oi be do oi mauri noho,” bena sibona ena kara maoromaoro dekenai ia tabekau bona kerere* ia karaia,+ lau ese guna ia karaia kara maoromaorodia do lau laloatao lasi, to ia be ia karaia kererena dainai do ia mase.+

14 “‘Bona bema kara dika tauna dekenai lau gwau: “Oi be do oi mase,” bena ena kara dika ia rakatania bona kara namo bona kara maoromaoro ia karaia,+ 15 bona gwauhamata hamomokania totona ia abia gauna ia henia giroa,+ ia henaoa gauna ena davana ia henia lou,+ bona mauri idia henia taravatudia ia badinaia noho dainai kerere ia karaia lasi, ia be do ia mauri noho.+ Do ia mase lasi. 16 Lau ese guna ia karaia kara dikadia dainai do lau panisia lasi.+ Kara namo bona kara maoromaoro ia karaia dainai, do ia mauri noho.’+

17 “To emu taunimanima idia gwau, ‘Iehova ena dala be ia maoro lasi,’ to momokani edia dala be ia maoro lasi.

18 “Bema kara maoromaoro tauna ese ena kara maoromaoro ia rakatania bona kara dikana ia karaia, ia be do ia mase.+ 19 To bema kara dika tauna be iena kara dika ia rakatania bona kara maoromaoro bona kara namodia ia karaia, ia be do ia mauri noho.+

20 “To umui be umui gwau, ‘Iehova ena dala be ia maoro lasi.’+ Israela besena e, lau ese umui ta ta be emui kara hegeregerena do lau hahemaoro henia.”

21 Ai idia guia laganina namba 12, ena hua namba 10, ena dina namba 5 ai, tau ta be Ierusalema amo ia heau mauri bona lau dekenai ia mai+ bona ia gwau: “Siti be ia moru vadaeni!”+

22 Adorahi momokani ai, heau mauri tauna ia do mai lasi neganai, Iehova ena siahu* be lau latanai ia diho, bona ia ese egu uduna ia kehoa, bena daba kahanai unai tauna ia ginidae. Vadaeni egu uduna ia kehoa, bona lau herevahereva diba.+

23 Bena Iehova be lau dekenai ia gwau: 24 “Taunimanima ena natuna e, idia hadikaia siti ibounai lalonai idia noho taudia+ be Israela ena tano totona inai bamona idia hereva, ‘Aberahamo be tau tamona sibona, to ia ese tano ia abia.+ To ita be momo herea, unai dainai inai tano be ita dekenai ia henia vadaeni.’

25 “Unai dainai idia dekenai do oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Umui be vamu mai ena rara umui ania,+ bona emui matana be emui kaivakuku dika rohorohodia* umui itaia noho, bona rara bada umui bubua noho.+ Dahaka dainai umui laloa umui ese tano do umui abia? 26 Umui ese emui tuari kaia umui abidadama henia,+ kara dika rohorohodia umui karaia, bona umui ta ta be emui dekena tauna ena adavana ida umui mahuta hebou.+ Dahaka dainai umui laloa umui ese tano do umui abia?”’+

27 “Idia dekenai inai bamona do oi hereva, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: “Lau mauri noho hegeregerena, idia hadikaia siti ibounai dekenai idia noho taudia be tuari kaia amo do idia mase. Rei gabudia ai idia noho taudia be dagedage animal dekenai do lau henia idia ania totona, bona magu aukadia bona kohua dekenai idia noho taudia be gorere dikana amo do idia mase.+ 28 Unai tano be ia noho kava tanona ai do lau halaoa,+ bona ia heagilaia gauna be do ia ore, bona Israela ena ororo gabudia be do idia noho kava,+ bona ta be idia huanai do ia raka hanaia lasi. 29 Lau ese unai tano be ia noho kava tanona ai do lau halaoa,+ badina idia be kara dika rohorohodia idia karaia, bena do idia diba lau be Iehova.”’+

30 “To oi, taunimanima ena natuna e, emu taunimanima be magu edia badinai, bona ruma edia iduara dekenai oi idia kikilaia noho.+ Idia be edia tadikaka bona ta ta dekenai idia hereva noho, idia gwau, ‘Mai, bona Iehova amo ia mai hereva ita kamonai.’ 31 Egu taunimanima idia karaia bamona, do idia haboua bona oi vairanai do idia helai, emu hereva idia kamonai totona, to do idia badinaia lasi.+ Badina edia uduna amo oi do idia hanamoa koikoi, to edia kudouna ai idia ura koikoi dalanai moni bona kohu idia habadaia. 32 Itaia! Idia dekenai oi be miusiki gauna mai ena varo oi gadaralaia bona gado regena namona ida lalokau anena ta oi abia bamona. Emu hereva idia kamonai, to idia ta be gau ta do ia karaia lasi. 33 Bona ia vara momokani neganai, oibe do ia vara momokani, bona do idia diba idia huanai peroveta tauna ta ia noho.”+

34 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, Israela ena mamoe naria taudia dekenai hahemaoro herevana oi perovetalaia. Idia dekenai oi peroveta, oi gwau: ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Sibona umui ubua noho Israela ena mamoe naria taudia e, umui be dika do umui davaria!+ Mamoe naria taudia ese edia mamoe orea idia ubua be namo, ani?+ 3 To, umui ese digara umui ania, mamoe ena huina amo idia karaia dabua umui atoa, kopina ia bada mamoe umui alaia,+ to mamoe orea umui ubua lasi.+ 4 Umui ese ia manoka mamoe umui hagoadaia lasi, gorere mamoe umui hanamoa lasi, dika ia davaria mamoe ena bero umui kumia lasi, eiava ia raka oho mamoe umui abia giroa lasi eiava ia boio mamoe umui tahua lasi.+ To umui ese mai dagedage ida umui kara henidia.+ 5 Mamoe naria taudia be lasi dainai, mamoe be gabu idauidau dekenai idia lao.+ Gabu idauidau dekenai idia lao bona dagedage animal ibounai ese idia ania. 6 Egu mamoe be ororo badadia bona maragidia ibounai dekenai idia raka oho. Egu mamoe be tanobada ena gabu ibounai dekenai idia lao, to ta be idia ia tahua lasi eiava idia ia abia giroa lasi.

7 “‘“Unai dainai umui mamoe naria taudia e, Iehova ena hereva umui kamonai: 8 ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau, “Lau mauri noho hegeregerena, mamoe naria taudia be lasi dainai, egu mamoe be dagedage animal ese idia ania, bona egu mamoe naria taudia be egu mamoe idia tahua lasi. To idia be sibodia idia ubua noho bona egu mamoe idia ubua lasi,”’ 9 unai dainai mamoe naria taudia e, Iehova ena hereva umui kamonai. 10 Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Lau ese mamoe naria taudia do lau inai henidia, bona egu mamoe dainai idia do lau kota henia* bona egu mamoe ubua* gaukarana amo do lau kokia,+ bona mamoe naria taudia be sibona do idia ubua lasi. Egu mamoe be edia uduna amo do lau hamauria bona edia aniani ai do idia lao lasi.’”

11 “‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Lau be lau noho inai, bona lau sibona ese egu mamoe do lau tahua bona idia do lau naria.+ 12 Lau ese egu mamoe do lau naria, mamoe naria tauna ese gabu idauidau dekenai idia lao mamoe ia davaria bona ia ubudia noho hegeregerena.+ Ori bona dibura dinana ai idia lao gabudia idauidau amo idia do lau hamauria.+ 13 Taunimanima idauidau edia huanai amo idia do lau hakaua raka-lasi bona tano idauidau amo idia do lau haboua bona edia tano dekenai do lau hakaudia mai. Bona Israela ena ororo gabudia,+ ena sinavai bona taunimanima idia noho gabudia ibounai dekenai idia do lau ubua. 14 Rei gabuna namona dekenai idia do lau ubua, bona rei do idia ania tanona be Israela ena ororo latadia edia ataiai.+ Bona unai gabu namona dekenai do idia hekure+ bona Israela ena ororo ena rei namodia do idia ania.”

15 “‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau: “Lau sibona ese egu mamoe do lau ubua+ bona laga-ani gabuna dekenai do lau hakaudia lao.+ 16 Ia boio mamoe do lau tahua,+ ia raka oho mamoe do lau abia mai, bero ia davaria mamoe do lau kumia, bona ia manoka mamoe do lau hagoadaia. To kopina ia bada bona ia goada mamoe do lau hadikaia. Ia dekenai hahemaoro be aniani bamona do lau henia.”

17 “‘To oi, egu mamoe orea e, Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Lau ese mamoe ta ta huanai, bona mamoe tau bona nanigosi tau huanai hahemaoro do lau karaia.+ 18 Oi* ese rei namodia oi ania be hegeregere lasi, a? Oi ese oi ania rei oredia be emu aena amo do oi moia patapata danu, a? Bona ranu goevana oi inua murinai, emu aena amo ranu oi moia bona do oi hamiroa, a? 19 Vadaeni, egu mamoe be emu aena amo oi moia patapata rei do idia ania, bona emu aena amo oi moia ranu mirona do idia inua, a?”

20 “‘Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be idia dekenai inai bamona ia hereva: “Lau be lau noho inai, bona lau sibona ese kopina ia bada mamoe bona kopina ia maragi mamoe huanai hahemaoro do lau karaia, 21 badina oi be emu bogana kahana bona pagana amo idia oi doria noho, bona emu doana amo gorere gaudia ibounai oi doria siri ela bona tano idauidau dekenai idia lao. 22 Vadaeni lau ese egu mamoe do lau hamauridia, bona haida ese do idia dagedage henidia lou lasi.+ Bona mamoe ta ta huanai hahemaoro do lau karaia. 23 Lau ese mamoe naria tauna tamona do lau abia hidi.+ Unai be egu hesiai tauna Davida+ bona ia ese idia do ia ubua. Ia sibona ese idia do ia ubua bona ia be edia naria tauna ai do ia lao.+ 24 Bona lau, Iehova, be edia Dirava ai do lau lao,+ bona idia huanai egu hesiai tauna Davida be edia gunalaia tauna ai do ia lao.+ Lau sibona Iehova ese unai lau gwauraia.

25 “‘“Bona lau be idia ida maino gwaubou do lau karaia,+ bona lau ese tano amo dagedage animal do lau kokidia,+ unai amo idia be taunimanima momo lasi gabudia ai mai gari lasi ida do idia noho bona uda gabudia ai do idia mahuta.+ 26 Lau ese idia amo bona egu ororo ena badina gabudia amo hahenamo do lau mailaia,+ bona lau ese nega korikorina ai medu do lau siaia. Hahenamo be medu bamona do idia bubua diho.+ 27 Tano ena au idauidau be huahua do idia atoa, bona tano be aniani do ia havaraia+ bona egu taunimanima be mai gari lasi ida do idia noho. Bona edia huaia auna do lau makohia bona idia biagudia taudia amo idia lau ruhaia neganai, do idia diba lau be Iehova.+ 28 Bona bese ma haida ese idia do idia hadikaia lasi, bona tano ena dagedage animal ese idia do idia ania lasi, do idia noho namonamo, bona tau ta ese idia do ia hagaria lasi.+

29 “‘“Bona momo do idia diba uma gabu badana ta do lau karaia, bona unai tano ai hitolo bada dainai do idia mase lou lasi,+ bona bese ma haida ese idia do idia hahemaraia lou lasi.+ 30 ‘Unai amo do idia diba, lau, Iehova, edia Dirava be idia ida lau noho bona idia, Israela taudia, be egu taunimanima.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

31 “‘To oi, egu mamoe orea e,+ lau ese lau naria bona ubua mamoe e, umui be taunimanima sibona bona lau be emui Dirava.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

35 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, Seiri ena ororo gabudia+ oi vaira henia bona ena hadikaia herevana oi perovetalaia.+ 3 Ia dekenai oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Seiri ena ororo gabudia e, lau ese oi do lau tuari henia. Egu imana be oi dekenai do lau abia isi bona oi do lau hadikaia bona oi be noho kava tanona ai do lau halaoa.+ 4 Emu siti ibounai do lau hadikaia, bona noho kava tanona ai do oi lao+ bona do oi diba lau be Iehova. 5 Badina oi be hanaihanai Israela taudia oi inai henia.+ Bona edia panisi dokona idia abia bona hisihisi idia davaria neganai, oi ese Israela taudia be edia inai taudia dekenai oi henia idia hamasedia totona.”’+

6 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau: ‘Lau mauri noho hegeregerena, lau ese mase be oi totona lau abia hidi bona ia amo do oi heau mauri lasi.+ Oi ese emu inai taudia oi hamasedia dainai, oi danu be mase amo do oi heau mauri lasi.+ 7 Lau ese Seiri ena ororo gabudia be ia noho kava tanona ai do lau halaoa,+ bona unai tano idia raka hanaia lao bona hanaia mai taudia do lau hamasea. 8 Iena ororo gabudia be mase tauanidia amo do lau koua, bona tuari kaia amo idia hamasea taudia be emu ororo maragidia latanai, emu koura bona emu sinavai ibounai lalonai do idia moru. 9 Oi do lau hadikaia ore momokani, bona emu siti ibounai be taunimanima ese do idia noholaia lasi,+ bona do oi diba lau be Iehova.’

10 “Ena be, lau, Iehova be idia huanai lau noho, to oi gwau: ‘Inai bese rua bona inai tano rua be lauegu ai do idia lao, bona idia ruaosi do lau abia.’+ 11 Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau: ‘Lau mauri noho hegeregerena, idia dekenai oi badu, oi mama bona oi inai henidia dalanai, lau ese oi dekenai unai bamona do lau karaia.+ Bona lau ese oi lau hahemaoro henia neganai, idia dekenai sibona do lau hahedinaraia. 12 Unai amo do oi diba, lau, Iehova be Israela ena ororo gabudia dekenai oi gwauraia hadikaia hereva ibounai lau kamonai vadaeni. Oi gwau: “Idia be idia noho kava bona ita ese do ita hadikaia ore.” 13 Bona mai hekokoroku ida lau oi gwauraia dika bona hadikaia herevadia ma haida oi gwauraia danu.+ Unai ibounai lau kamonai.’

14 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: ‘Oi be ia noho kava tanona ai lau halaoa neganai, tanobada ibounai be do ia moale. 15 Israela besena edia tano be noho kava tanona ai ia lao neganai, oi moale hegeregerena, lau ese oi dekenai unai bamona do lau karaia danu.+ Seiri ena ororo gabudia e, oibe, Edoma ena tano ibounai e, oi do lau hadikaia bona do oi noho kava.+ Bona taunimanima do idia diba lau be Iehova.’”

36 “To oi, taunimanima ena natuna e, Israela ena ororo gabudia totona oi peroveta bona oi gwau: ‘Israela ena ororo gabudia e, Iehova ena hereva umui kamonai. 2 Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Emu inai tauna be oi dekenai inai bamona ia gwau, ‘Namo herea! Idaunega ataiai gabudia* danu be ai abia vadaeni!’”’+

3 “Oi peroveta bona oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Badina idia be kahana idauidau amo idia mai bona oi idia tuari henia bona anina lasi tanona ai oi idia halaoa, unai amo bese idauidau taudia* ese oi idia abia bona hanaihanai oi idia herevalaia bona emu ladana idia hadikaia,+ 4 unai dainai, Israela ena ororo gabudia e, Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva umui kamonai! Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva be inai, ororo badadia bona ororo maragidia, sinavai bona koura, idia hadikaia gabudia,+ bona noho kava siti dekenai, idia be bese idauidau taudia ese edia gau namodia idia dadia bona idia kirikirilaidia,+ 5 idia dekenai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ia gwau: ‘Mai egu badu bada ida idia roho mauri besedia bona Edoma ibounai do lau hereva auka henia.+ Idia be mai moale bada bona mai hekokoroku*+ ida lauegu tano idia abia, rei namona gabudia idia abia bona gau namodia idia dadia.’”’+

6 “Unai dainai Israela ena ororo gabudia totona oi peroveta, bona ororo badadia bona maragidia, sinavai bona koura gabudia dekenai oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Kamonai! Lau be mai egu badu bada ida do lau hereva, badina bese idauidau ese umui idia hahemaraia.”’+

7 “Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Lau sibona ese egu imana lau abia isi bona lau gwauhamata, idia badinai idia noho besedia be sibona edia kara dainai do idia hemarai.+ 8 To oi, Israela ena ororo gabudia e, egu taunimanima totona oi ese au mai edia rigi momo bona huahua momo do oi havaraia,+ badina idia be kahirakahira do idia giroa lou. 9 Badina lau be oi ida lau noho, bona oi do lau durua bona oi latanai uma do idia karaia bona uhe do idia hadoa. 10 Lau ese Israela ena bese ibounai, emu taunimanima ibounai, edia namba do lau habadaia. Bona emu siti ibounai be taunimanima ese do idia noholaia+ bona idia hadikaia gabudia be do idia haginia lou.+ 11 Oibe, lau ese emu taunimanima bona animal edia namba do lau habadaia.+ Do idia momo herea bona natudia momo do idia havaraia. Taunimanima ese guna bamona oi do idia noholaia,+ bona oi do lau hanamoa bada, guna negana do ia hereaia.+ Bena do oi diba lau be Iehova.+ 12 Lau ese egu taunimanima, egu Israela taudia unai, do lau abia mai bona idia be oi latanai do idia raka bona do idia noho.+ Oi be idia edia ahuna ai do oi lao, bona oi ese edia natudia be idia amo do oi abia siri lou lasi.’”+

13 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia gwau: ‘Badina idia be oi dekenai idia hereva noho, “Oi be taunimanima oi hadonoa tanona bona emu bese idauidau edia natudia oi hamasea,”’ 14 ‘unai dainai oi ese taunimanima do oi hadonoa lou lasi eiava emu bese idauidau edia natudia do oi hamasea lou lasi.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva. 15 ‘Lau ese bese ma haida edia hereva do lau hadokoa, bona idia ese oi do idia hereva dika henia lou lasi eiava taunimanima ese emu ladana do idia hadikaia lasi,+ bona oi ese emu bese idauidau be gau ta amo do oi hahekwakwanaia lou lasi.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

16 Bona Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 17 “Taunimanima ena natuna e, Israela taudia be edia tano ai idia noho neganai, idia ese unai tano be edia mauri dalana bona idia karaia gaudia ibounai amo idia hamiroa.+ Lau dekenai edia kara be hua gorere amo ta ia miro karana hegeregerena.+ 18 Unai dainai idia latanai egu badu lau bubua diho, badina idia ese tano latanai rara idia bubua+ bona edia kaivakuku dika rohorohodia* amo tano idia hamiroa.+ 19 Unai dainai idau besedia bona tano idauidau edia huanai idia lau siaia lao.+ Bona edia mauri dalana bona idia karaia gaudia ibounai hegeregerena idia lau hahemaoro henia. 20 To unai besedia dekenai idia lao neganai, taunimanima ese egu ladana helagana idia hamiroa,+ badina idia herevalaidia idia gwau, ‘Idia be Iehova ena taunimanima, to iena tano idia rakatania.’ 21 Israela taudia be idia lao besedia huanai egu ladana idia hadikaia, unai dainai egu ladana helagana totona kara ta do lau karaia.”+

22 “Vadaeni Israela taudia dekenai oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Israela taudia e, lau be umui totona lasi, to egu ladana helagana dainai kara ta do lau karaia, badina umui lao henia besedia huanai egu ladana umui hadikaia.”’+ 23 ‘Lau ese egu ladana hereadaena do lau hahelagaia.+ Egu ladana be idau besedia ese idia hadikaia, badina umui ese idia huanai egu ladana umui hadikaia. Bena lau ese umui huanai egu ladana lau hahelagaia bona idau besedia ese idia itaia neganai, do idia diba lau be Iehova.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva. 24 Lau ese idau besedia bona tano idauidau amo umui do lau haboua bona emui tano dekenai do lau abia giroa.+ 25 Lau ese umui latanai ranu goevana be sisina sisina do lau negea lao bona umui be do umui goeva.+ Emui miro ibounai bona emui kaivakuku dika rohorohodia ibounai amo umui do lau hagoevaia.+ 26 Lau ese umui dekenai kudouna matamata do lau henia+ bona lalohadai matamata be emui lalonai do lau atoa.+ Bona emui tauanina amo nadi bamona kudouna do lau kokia+ bona umui dekenai kudouna mai lalokauna do lau henia.* 27 Lau ese egu siahu amo emui lalohadai do lau haidaua, bona umui be egu taravatu ai do umui raka,+ bona egu hahemaoro herevadia do umui lalodia bona umui badinaia. 28 Bena emui sene taudia dekenai lau henia tanona ai do umui noho, bona umui be egu taunimanima ai do umui lao bona lau be emui Dirava ai do lau lao.’+

29 “‘Lau ese emui miro ibounai amo umui do lau ruhaia bona witi do lau oda henia anina momo ia havaraia totona, bona hitolo bada do lau mailaia lasi.+ 30 Lau ese au edia huahua bona uma edia aniani do lau habadaia, unai amo idau besedia edia huanai umui ese hitolo ena hemarai do umui mamia lou lasi.+ 31 Bona guna umui noholaia mauri dalana bona umui karaia kara dikadia do umui laloa lou, bona emui kerere bona kara dika rohorohodia dainai do umui hemarai dikadika.+ 32 To namona be inai umui diba: Lau be umui totona unai lau karaia lasi.+ Unai dainai Israela besena e, namona be emui kara dainai do umui hemarai.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.

33 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Emui kerere ibounai amo umui lau hagoevaia dinana ai, emui siti do umui noholaidia lou+ bona idia dika gabudia do umui haginia lou.+ 34 Taunimanima idia raka hanaia bona idia itaia ia noho kava tanona dekenai umui ese uma do umui karaia. 35 Bona taunimanima do idia gwau: “Ia noho kava tanona be hari Eden umana bamona ai ia lao,+ bona idia dika bona noho kava siti be hari magu idia haginia bona taunimanima ese idia noholaia.”+ 36 Bona oi badinai idia do mauri noho besedia do idia diba, lau sibona, Iehova, ese ia moru gauna lau haginia bona ia noho kava tanona ai tubutubu gaudia lau hadoa. Lau sibona, Iehova, ese unai lau gwauraia bona lau karaia vadaeni.’+

37 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Israela taudia be lau do idia noia lau ese edia bese do lau habadaia mamoe oreana bamona. 38 Ierusalema ena aria negadia ai mamoe be hutuma* bona helaga taudia be hutuma hegeregerena,+ idia noho kava siti be taunimanima amo do idia honu,+ bona do idia diba lau be Iehova.’”

37 Iehova ena siahu* lau mamia, bena Iehova ena lauma helaga ese lau ia abia lao bona tano palakana huanai lau ia atoa.+ Unai tano palakana be turia amo ia honu. 2 Inai turia huanai lau raka loaloa, bona lau itaia tano palakana dekenai turia momo herea idia noho, idia kakoro momokani.+ 3 Bena lau ia nanadaia: “Taunimanima ena natuna e, inai turia ibounai be idia mauri lou diba, a?” Lau haere: “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova e, oi sibona be unai oi diba.”+ 4 Vadaeni lau dekenai ia gwau: “Inai turia totona oi peroveta, bona idia dekenai oi gwau, ‘Turia kakorodia e, Iehova ena hereva umui kamonai:

5 “‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be unai turia dekenai inai bamona ia hereva: “Lau ese umui lalonai laga do lau atoa vareai, bona do umui mauri.+ 6 Lau ese umui dekenai varovaro aukadia bona hidio do lau atoa, bona kopina amo umui do lau koua bona laga be umui lalonai do lau atoa vareai, bena do umui mauri. Vadaeni do umui diba lau be Iehova.”’”

7 Bena lau abia hahegani hegeregerena lau peroveta. Lau peroveta matamaia neganai, rege ta lau kamonai, turia idia marere ena regena, bena turia be ta ta dekenai idia kamokau matamaia. 8 Bena lau itaia noho lalonai varovaro aukadia idia vara bona kopina ese unai turia idia koua. To idia lalonai laga be lasi.

9 Bena lau dekenai ia gwau: “Lai* dekenai oi peroveta. Taunimanima ena natuna e, oi peroveta bona lai dekenai oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Lai e, kahana 4* amo oi toa, bona idia alaia mase taudia latanai oi toa, unai amo idia be do idia mauri lou.”’”

10 Vadaeni lau ia oda henia hegeregerena lau peroveta, bona laga be idia lalonai ia vareai, bena idia mauri bona idia gini tore,+ idia be tuari orea badana.

11 Bena lau dekenai ia gwau: “Taunimanima ena natuna e, inai turia be Israela besena ibounai.+ Idia be idia hereva noho, ‘Emai turia be idia kakoro bona emai helaro be ia ore momokani.+ Ai be ma haida amo idia atoa siri bona sibona ai noho.’ 12 Unai dainai oi peroveta bona idia dekenai oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Egu taunimanima e, lau ese emui mase gurina do lau kehoa+ bona umui do lau veria daekau,* bona Israela tanona ai umui do lau abia lao.+ 13 Egu taunimanima e, emui mase gurina lau kehoa neganai, bona mase gurina amo umui lau veria daekau neganai, do umui diba lau be Iehova.”’+ 14 ‘Lau ese umui lalonai egu siahu do lau atoa bona do umui mauri,+ bona emui tano ai umui do lau atoa. Unai amo do umui diba lau sibona, Iehova, be unai lau gwauraia bona lau karaia vadaeni.’ Unai be Iehova ena hereva.”

15 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 16 “Bona oi, taunimanima ena natuna e, au ta oi abia bona ia latanai inai oi torea, ‘Inai be Iuda bona ia ida idia noho* Israela taudia totona.’+ Bena au ma ta oi abia bona ia latanai inai oi torea, ‘Iosepa totona, unai be Eparaima bona ia ida idia noho* Israela taudia edia au.’+ 17 Vadaeni unai au oi atoa hebou bona unai amo idia be emu imana lalonai au tamona ai do idia lao.+ 18 Bema emu taunimanima* be oi idia nanadaia, ‘Unai gaudia edia anina be ai dekenai do oi gwauraia hedinarai, eiava?’ 19 Vadaeni idia dekenai do oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Lau ese Iosepa ena au, unai be Eparaima ena imana lalonai ia noho bona ia ida idia noho Israela taudia ia laulaulaia gauna do lau abia, bona Iuda ena au ida do lau hakapua. Vadaeni idia be au tamona ai do lau halaoa,+ bona egu imana lalonai idia be au tamona.”’ 20 Latanai oi toretore audia be emu imana ai do oi dogoatao idia ese idia itaia totona.

21 “Bena idia do oi hamaoroa, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Lau ese Israela taudia be idia lao besedia amo do lau abidia, bona kahana idauidau amo idia do lau haboua bona edia tano dekenai do lau mailaidia.+ 22 Unai tano ai, Israela ena ororo gabudia ai, idia be bese tamona ai do lau halaoa,+ bona king tamona ese idia ibounai do ia lohiaia.+ Idia be bese rua bamona do idia noho lasi, bona idia be basileia rua bamona do idia parara lasi.+ 23 Idia be edia kaivakuku dika rohorohodia* bona kara dika rohorohodia bona kerere ibounai amo sibona do idia hamiroa lou lasi.+ Lau ese edia kara dika ibounai amo idia do lau hamauria, bona idia do lau hagoevaia. Idia be egu taunimanima, bona lau sibona be edia Dirava.+

24 “‘“Egu hesiai tauna Davida be edia king ai do ia lao,+ bona mamoe naria tauna tamona ese idia ibounai do ia naria.+ Idia be egu hahemaoro herevadia dekenai do idia raka bona egu taravatu do idia badinaia namonamo.+ 25 Idia be egu hesiai tauna Iakobo dekenai lau henia tanona ai do idia noho, guna oiemu sene taudia be unuseniai idia noho.+ Bona idia be unuseniai do idia noho ela bona hanaihanai,+ idia bona edia natudia* bona edia natudia edia natudia.+ Bona egu hesiai tauna Davida be edia gunalaia tauna* ai do ia lao ela bona hanaihanai.+

26 “‘“Bona lau ese maino gwaubou be idia ida do lau karaia.+ Unai be noho hanaihanai gwaubou. Idia dekenai edia tano do lau henia bona idia be bese badana ai do lau halaoa,+ bona idia huanai egu dubu helaga do lau haginia ela bona hanaihanai. 27 Egu palai rumana* be idia ida* do ia noho, bona lau be edia Dirava bona idia be egu taunimanima.+ 28 Bona egu dubu helaga be idia huanai ia noho ela bona hanaihanai neganai, idau besedia do idia diba lau, Iehova, be Israela besena lau hahelagaia noho.”’”+

38 Iehova be lau dekenai ma ia gwau: 2 “Taunimanima ena natuna e, Goga, Magoga tanona tauna do oi vaira henia,+ bona ia hadikaia herevana do oi perovetalaia.+ Ia be Meseka bona Tubala edia gunalaia tauna badana.*+ 3 Ia dekenai oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Meseka bona Tubala edia gunalaia tauna badana,* Goga e, lau be oi do lau tuari henia. 4 Lau ese oi do lau veria giroa bona huku be emu aukina dekenai do lau atoa+ bona oi do lau veria mai tuari totona. Oi bona emu tuari orea ibounai, hosi bona hosi guia taudia danu,+ idia ibounai be dabua hairaidia idia hahedokilaia. Idia be orea badana mai edia kesi badadia bona maragidia* bona ibounai be tuari kaia idia dogoatao. 5 Parasa, Etiopia, bona Putu+ be idia ida, ibounai be mai edia kesi maragidia bona kwara gauna. 6 Gomere bona ena tuari orea ibounai, bona not kahana ena gunika gabuna amo Togarama ena bese taudia+ danu be mai edia tuari orea ibounai ida idia mai. Taunimanima momo herea be oi ida.+

7 “‘“Umui hegaegae, oi bona oi ida idia haboua tuari oreadia ibounai, bona oi be edia tuari biaguna.*

8 “‘“Dina momo murinai lau ese oi do lau laloa.* Lagani edia dokona ai, oi ese tuari ena dika amo idia giroa mai taudia edia tano do oi abia, idia be idau besedia amo lau haboua bona Israela ena ororo gabudia, nega daudau ia noho kava gabuna dekenai idia lau mailaia. Unai tano ai idia noho taudia be bese idaudia amo lau haboudia, bona idia ibounai be mai gari lasi ida idia noho.+ 9 Idia tuari henia totona oi be lai gubana bamona do oi mai, ori bamona oi ese edia tano do oi koua, oi bona emu tuari taudia ibounai bona taunimanima momo herea danu.”’

10 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Unai dina ai, emu lalona ai lalohadai idauidau do oi abia bona kara dika ta do oi palanilaia. 11 Do oi gwau: “Lau ese magu lasi hanuadia do lau tuari henia.+ Lau ese mai maino ida idia noho taudia bona gau ta ese ia hagaria lasi taudia, magu eiava geiti ese ia gimaia lasi hanuadia dekenai idia noho taudia ibounai do lau tuari henia.” 12 Oi ura edia kohu momo do oi dadia, bona guna idia dika to hari taunimanima ese idia noholaia gabudia oi tuari henia.+ Idia be bese idauidau amo lau haboua lou,+ idia be taga bona kohu momo idia haboua noho,+ bona tanobada ena huanai idia noho taudia oi tuari henia.

13 “‘Sieba+ bona Dedana,+ Tarasisi ena hoihoi taudia,+ bona ena tuari taudia ibounai be oi dekenai do idia gwau: “Oi be kohu momo dadia totona idia oi tuari henia, a? Emu tuari oreadia idia hegaegae siliva bona golo idia huaia lao, taga bona kohu momo herea idia dadia totona, a?”’

14 “Unai dainai taunimanima ena natuna e, oi peroveta, bona Goga dekenai oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Unai dina ai do oi laloparara momokani egu taunimanima Israela taudia be idia noho namonamo mai gari lasi ida.+ 15 Oi be emu gabu amo do oi mai, not kahana ena gunika momokani gabuna amo,+ oi bona taunimanima momo danu, idia ibounai be hosi dekenai idia guia, idia be hutuma bada, tuari orea badana.+ 16 Egu taunimanima Israela taudia oi tuari henia totona, oi be ori ese tano ia koua bamona do oi mai. Goga e, dina dokodia ai egu tano oi tuari henia totona oi do lau mailaia,+ bona idau besedia edia vairanai oi lau kara henia dalana amo do idia diba lau be Dirava helagana.”’+

17 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Guna negadiai lau ese egu hesiai taudia, Israela ena peroveta taudia amo oi lau herevalaia, ani? Lagani momo lalonai idia peroveta idia gwau oi ese idia do oi tuari henia.’

18 “‘Unai dina ai, Goga ese Israela tanona ia tuari henia neganai, egu badu do ia toreisi.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.+ 19 Do lau badu dikadika, bona badu mai lahina ida do lau hereva, bona unai dina ai Israela dekenai tano mareremarere badana do ia vara. 20 Lau dainai davara ena gwarume, guba manudia, uda animal, tano dekenai idia rau animal, bona tanobada dekenai idia noho taudia ibounai be do idia heudeheude, bona ororo be do idia moru,+ hagahaga danu be do idia moru, bona magu ibounai be tano dekenai do idia makohia diho.’

21 “‘Egu ororo ibounai dekenai lau ese egu tuari kaia do lau siaia Goga tuari henia totona. Bona iena tuari taudia ta ta be sibona do idia tuari henia.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.+ 22 ‘Lau ese ia do lau hahemaoro henia.* Ia bona ena tuari oreana dekenai gorere dikana do lau siaia,+ bona taunimanima do idia mase. Bona ia, ena tuari oreana, bona ia ida idia mai taunimanima momo latanai medu bada herea, aisi nadi,+ lahi+ bona salipa+ do lau bubua diho.+ 23 Bona idau besedia edia vairanai egu ladana do lau abia isi bona sibona do lau hahelagaia, bona egu siahu do lau hahedinaraia. Unai amo do idia diba lau be Iehova.’

39 “Bona oi, taunimanima ena natuna e, Goga hadikaia herevana oi perovetalaia,+ bona ia dekenai oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Goga, Meseka bona Tubala edia gunalaia tauna badana* e, lau be oi do lau tuari henia.+ 2 Lau ese oi do lau veria giroa bona hakaua lao, not ena gunika momokani gabuna amo oi do lau abia mai+ Israela ena ororo gabudia dekenai. 3 Emu imana laurina ai ia noho peva bona emu imana idibana ai ia noho diba do lau botaia bona do idia moru. 4 Israela ena ororo ataiai do oi moru,+ oi bona emu tuari orea ibounai bona oi idia bamoa taudia danu. Oi be aniani bamona manu idauidau bona dagedage animal dekenai do lau henia.”’+

5 “‘Oi be rei momo gabuna ai do oi moru,+ badina lau sibona ese unai lau gwauraia.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.

6 “‘Lau ese Magoga bona motumotu ai mai maino ida idia noho taudia latanai lahi do lau siaia,+ bona do idia diba lau be Iehova. 7 Bona egu taunimanima Israela taudia huanai egu ladana helagana do lau hahedinaraia, bona egu ladana helagana idia hadikaia karana do lau hadokoa. Bona idau besedia do idia diba lau be Iehova,+ Israela ai lau noho Helaga Diravana.’+

8 “‘Kamonai! Idia perovetalaia gauna be do ia vara, bona do ia guguru. Lau ese inai dina lau herevalaia vadaeni.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva. 9 ‘Israela ena siti ibounai lalonai idia noho taudia be do idia lao bona tuari kohudia amo lahi do idia karaia, unai be kesi maragidia* bona badadia, peva bona diba, tuari audia* bona io. Bona lagani 7 lalonai unai gaudia do idia gaukaralaia lahi idia karaia totona.+ 10 Idia ese rei momo gabuna eiava uda amo lahi au do idia gogoa lasi, badina lahi idia karaia totona idia ese tuari kohu do idia gabua.’

“‘Bona edia kohu idia dadia taudia edia kohu do idia dadia, bona edia kohu idia henaoa taudia edia kohu do idia henaoa.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.

11 “‘Unai dina ai, lau ese Israela ai ia noho kourana ai Goga+ ena guria gabuna do lau henia. Unai koura be davara ena ist kahanai ia noho bona taunimanima be unuseni amo idia raka hanaia, to hari unai koura ese edia dala do ia koua. Goga bona ena taunimanima hutuma be unuseniai do idia guria, bona unai gabu do idia gwauraia Hamona-Goga Ena Koura.*+ 12 Israela taudia be tano idia hagoevaia totona, hua 7 lalonai idia do idia guria.+ 13 Unai tano ai idia noho taudia ibounai ese idia do idia guria, bona egu ladana lau hanamoa dinana ai, momo be unai tano taudia ese idia karaia gauna do idia herevalaia.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.

14 “‘Tano idia hagoevaia totona, tatau haida do idia abia hidi bona idia be nega ibounai tano do idia raka hanaia bona tano dekenai idia do noho mase tauanidia do idia guria. Mase tauanidia tahua gaukarana be hua 7 lalonai do idia karaia. 15 Tano idia raka hanaia taudia be taunimanima edia turia ta idia itaia neganai, idia ese unai turia badinai maka do idia atoa. Bena guria gaukarana idia karaia taudia ese Hamona-Goga Ena Koura dekenai unai turia do idia guria.+ 16 Bona unuseniai siti ta ladana Hamonaha* do ia noho. Bona idia ese tano do idia hagoevaia.’+

17 “To oi, taunimanima ena natuna e, Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Manu idauidau bona uda animal idauidau dekenai oi gwau, “Ibounai umui haboua bona umui mai. Egu boubou gauna badinai umui haboua. Israela ena ororo gabudia ai umui totona lau hegaegaelaia boubou gauna badana unai.+ Umui ese hidio do umui ania bona rara do umui inua.+ 18 Umui ese goada taudia edia hidio do umui ania bona tanobada ena gunalaia taudia edia rara do umui inua. Idia be mamoe tau, mamoe natuna, nanigosi, bona boromakau, idia ibounai be Basana ena kopina bada animal. 19 Lau hegaegaelaia boubou gauna amo digara do umui ania bona rara do umui inua ela bona umui kekero.”’

20 “‘Egu pata dekenai umui ese hosi, kariota taria taudia, goada taudia bona tuari taudia idauidau amo do umui bogakunu.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.

21 “‘Egu hairai be bese idauidau huanai do lau hahedinaraia, bona idia huanai lau karaia hahemaoro karana bona lau hahedinaraia siahu* be ibounai ese do idia itaia.+ 22 Unai dina amo Israela taudia be do idia diba, lau Iehova be edia Dirava. 23 Bona idau besedia be do idia diba Israela taudia be sibona edia kerere bona lau idia badinaia lasi dainai, igui hesiai taudia bamona idia abia lao.+ Unai dainai egu vairana be idia amo lau hunia+ bona edia inai taudia dekenai idia lau henia,+ bona idia ibounai be tuari kaia amo idia moru. 24 Edia kara dikadia bona mirodia hegeregerena lau kara henidia, bona idia amo egu vairana lau hunia.’

25 “Unai dainai Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Lau ese Iakobo ena bese, idia guia taudia unai, be edia tano dekenai do lau abia giroa mai+ bona Israela ena bese ibounai do lau hebogahisi henia.+ Bona mai goada ibounai ida egu ladana helagana do lau gimaia.*+ 26 Lau idia badinaia lasi dainai idia hemarai murinai,+ mai moale ida edia tano ai do idia noho bona tau ta ese idia do ia hagaria lasi.+ 27 Bese idaudia amo idia lau abia giroa mai bona edia inai taudia edia tano amo idia lau haboua neganai,+ idia huanai lau sibona do lau hahelagaia bona idau besedia ibounai ese unai do idia itaia.’+

28 “‘Israela taudia be igui hesiai taudia bamona idau besedia dekenai lau siaidia, bena edia tano dekenai do lau abidia giroa mai bona idia ta do lau rakatania lasi neganai, do idia diba lau be Iehova edia Dirava.+ 29 Idia amo egu vairana do lau hunia noho lasi,+ badina lau ese Israela besena latanai egu lauma helaga do lau bubua.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

40 Ai idia guia laganina namba 25,+ ena hua ginigunana ena dina namba 10 ai, Iehova ena siahu* lau mamia, bona ia ese siti dekenai lau ia abia lao.+ Unai be Ierusalema ia moru bena lagani 14 idia ore murinai.+ 2 Dirava ese matahanai ta amo, Israela tanona dekenai lau ia abia lao bona ororo badana ta ena ataiai lau ia atoa.+ Unai gabu ena saut kahana ai gabu ta ia noho, ia be siti ta bamona.

3 Unuseniai lau ia abia lao neganai, tau ta lau itaia, ia be kopa bamona ia diaridiari.+ Ena imana dekenai be fleks varona* bona hahetohoa siriho* ta ia dogoatao,+ bona ia be geiti lalonai ia gini. 4 Unai tau be lau dekenai ia gwau: “Taunimanima ena natuna e, oi itaia namonamo, oi kamonai namonamo, bona oi dekenai lau hahedinaraia gaudia ibounai oi laloa dobu, Dirava ese iniseniai oi ia mailaia ena badina be unai. Oi itaia gaudia ibounai be Israela taudia dekenai do oi gwauraia.”+

5 Lau itaia magu ta be dubu helaga* ena murina kahana ia hagegea. Unai tau ena imana dekenai be hahetohoa siriho ta ia dogoatao, ena lata be 3 mita.* Ia ese magu ia hahetohoa matamaia, bona magu ena lababa be siriho ta bona ena lata be siriho ta.

6 Bena ia be ist kahana ia vaira henia geiti dekenai ia lao+ bona vadavada dekenai ia daekau. Geiti ena vairana kahana ia hahetohoa neganai, ena lababa be siriho ta, bona ena dokona kahana ena lababa danu be siriho ta. 7 Gadi daiutu ta ta edia lata be siriho ta bona edia lababa be siriho ta, bona gadi daiutu ta ta edia padana be 5 kiubit.+ Geiti ena dokona kahana ena lababa be siriho ta, ia be ariara badana ia vaira henia dehe badinai ia noho.

8 Geiti ena lalona kahana ai ia noho dehe ia hahetohoa bona ena lababa be siriho ta. 9 Bena ia ese geiti ena dehe ia hahetohoa bona ena lababa be 8 kiubit. Bona dehe ena du maragidia ia hahetohoa bona edia lababa be 2 kiubit. Bona geiti ena dehe be ariara badana ia vaira henia.

10 Ist geiti ena kahana kahana dekenai gadi edia daiutu toi idia noho. Idia toi edia bada be hegeregere, bona edia kahana kahana dekenai idia gini du edia bada be hegeregere.

11 Bena ia ese geiti ena vareai gabuna ia hahetohoa bona ena lababa be 10 kiubit, bona geiti ena lata be 13 kiubit.

12 Gadi taudia edia daiutu ena vairanai ia noho magu maragina, kahana kahana dekenai ena lababa be 1 kiubit. Kahana kahana idia noho gadi taudia edia daiutu ta ta edia lababa be 6 kiubit.

13 Bena ia ese geiti ia hahetohoa, gadi taudia edia daiutu ta ena guhi* amo ia lao daiutu ma ta ena guhi, bona ena lababa be 25 kiubit. Daiutu ta ta be kahana dekenai idia noho daiutu idia vaira henia.+ 14 Bena ia ese geiti ena du badadia ia hahetohoa, edia lata be 60 kiubit. Bona ia ese ariara badana ia gegea magu ena du ia hahetohoa danu. 15 Geiti ena vairana kahana amo ela bona dehe ena vaira kahana be 50 kiubit.

16 Geiti lalonai gadi taudia edia daiutu bona edia badinai idia gini du be mai edia windo maragidia.*+ Dehe ena kahana kahana be mai edia windo danu, bona du dekenai pama au laulaudia idia noho.+

17 Vadaeni unai tau ese ariara badana dekenai lau ia abia lao, bona lau ese aniani daiutudia+ bona ariara ia hagegea raka gabuna lau itaia. Unuseniai aniani rumadia ibounai be 30. 18 Geiti edia badinai ia noho raka gabuna ena lababa be geiti edia lababa hegeregerena. Unai raka gabuna be ariara maragina amo sisina ia diho.

19 Bena ia ese henunai ena geiti ena vairana amo ia lao ariara maragina ena lababa ia hahetohoa. Ist kahana bona not kahana edia lababa be 100 kiubit.

20 Ariara badana ena geiti ta be not kahana ia vaira henia, bona ia ese geiti ena lata bona ena lababa ia hahetohoa. 21 Iena kahana kahana dekenai be gadi taudia edia daiutu toi idia noho. Ena du bona dehe edia lababa bona lata be geiti ginigunana ena hegeregerena. Ena lata be 50 kiubit bona ena lababa be 25 kiubit. 22 Ena windo, dehe, bona pama au laulaudia+ edia lata bona edia lababa be ist geiti ena hegeregerena. Geiti idia vareai totona, taunimanima be vadavada 7 do idia daekau bona dehe be vaira kahana ai ia noho.

23 Ariara maragina lalonai geiti ta ia noho, ia be ariara badana dekenai ia noho not kahana ena geiti ia vaira henia bona geiti ma ta be ist kahana ena geiti ia vaira henia. Geiti ta ia lao geiti ta ena padana ia hahetohoa bona ena lata be 100 kiubit.

24 Bena ia ese saut kahana dekenai lau ia abia lao, bona saut kahana ena geiti lau itaia.+ Ia ese ena du bona dehe ia hahetohoa bona edia lata bona lababa be geiti ma haida edia hegeregerena. 25 Geiti ena kahana kahana bona ena dehe danu be mai ena windo, geiti ma haida edia windo bamona. Geiti ena lata be 50 kiubit bona ena lababa be 25 kiubit. 26 Geiti vareai totona vadavada 7 idia noho,+ bona dehe be vairana kahana ai ia noho. Bona dehe ena kahana kahana ai idia gini du dekenai pama au laulaudia idia noho.

27 Ariara maragina lalonai be geiti ta ia noho, unai geiti be saut kahana ia vaira henia. Bena ia ese saut kahana ena geiti ia lao geiti ma ta edia padana ia hahetohoa bona ena lababa be 100 kiubit. 28 Gabeai, ia ese saut kahana ena geiti amo ariara maragina dekenai lau ia hakaua vareai. Saut kahana ena geiti ia hahetohoa neganai, ena bada be geiti ma haida edia hegeregerena. 29 Gadi taudia edia daiutu, edia badinai idia gini du, bona dehe edia lata bona lababa be geiti ma haida edia hegeregerena. Geiti ena kahana kahana bona ena dehe be mai edia windo. Geiti ena lata be 50 kiubit bona ena lababa be 20 kiubit.+ 30 Geiti ibounai be mai edia dehe bona idia ibounai edia lata be 25 kiubit bona edia lababa be 5 kiubit. 31 Unai dehe be ariara badana ia vaira henia, bona ena kahana kahana ai idia gini du dekenai pama au laulaudia idia noho,+ bona daekau lao totona vadavada 8 idia noho.+

32 Ariara maragina ena ist kahana ena geiti amo lau ia hakaua vareai neganai, geiti ia hahetohoa bona ena lata bona ena lababa be geiti ma haida edia hegeregerena. 33 Gadi taudia edia daiutu, edia badinai idia gini du, bona ena dehe edia lata bona lababa be geiti ma haida edia hegeregerena. Geiti ena kahana kahana bona ena dehe be mai edia windo. Geiti ena lata be 50 kiubit bona ena lababa be 25 kiubit. 34 Geiti ena dehe be ariara badana ia vaira henia, bona ena kahana kahana ai idia gini du dekenai pama au laulaudia idia noho, bona daekau lao totona vadavada 8 idia noho.

35 Bena ia ese not kahana ena geiti dekenai lau ia hakaua vareai+ bona geiti ia hahetohoa bona ena lata bona lababa be geiti ma haida edia hegeregerena. 36 Gadi taudia edia daiutu, edia badinai idia gini du, bona ena dehe edia lata bona lababa be geiti ma haida edia hegeregerena. Geiti ena kahana kahana dekenai be windo idia noho. Geiti ena lata be 50 kiubit bona ena lababa be 25 kiubit. 37 Kahana kahana idia gini du be ariara badana idia vaira henia, bona idia dekenai pama au laulaudia idia noho, bona daekau lao totona vadavada 8 idia noho.

38 Geiti ena kahana kahana ai idia gini du badinai aniani rumana ia noho, unuseniai gabua boubou idia huria.+

39 Geiti lalonai ia noho dehe ena kahana kahana ai teibolo rua idia noho, unuseniai gabua boubou,+ kara dika boubou,+ bona kerere boubouna+ totona idia henia animal idia alaia. 40 Not kahana ena geiti vareai gabuna ena kahana ta ai be teibolo rua bona kahana ma ta ai be teibolo rua. Danu geiti ena dehe ena kahana ta ai be teibolo rua bona kahana ma ta ai be teibolo rua. 41 Geiti ena kahana kahana ai teibolo 4 idia noho, unai amo teibolo ibounai be 8. Unuseniai boubou totona idia henia animal idia aladia. 42 Nadi amo idia karaia teibolo 4 be gabua boubou totona. Unai teibolo edia lata be 1 kiubit mai kahana, edia lababa be 1 kiubit mai kahana, bona edia ataiai be 1 kiubit. Unai teibolo latanai be tulu haida idia noho. Unai idia gaukaralaia gabua boubou bona boubou ma haida edia animal aladia totona. 43 Lalona kahana ena haba dekenai pata maragidia idia atoa hegege, ena lababa be 7 sentimita bamona. Bona harihari boubou gaudia edia hidio be teibolo latadiai idia atoa.

44 Ariara maragina ena geiti ena murimuri ai idia noho aniani daiutudia be ane abia taudia totona.+ Unai daiutu be ariara maragina lalonai bona not kahana ena geiti kahirakahira, bona saut kahana idia vaira henia. Aniani daiutu ma ta be ist kahana ena geiti kahirakahira, bona not kahana ia vaira henia.

45 Lau dekenai ia gwau: “Saut kahana ia vaira henia aniani daiutuna be dubu helaga lalonai idia gaukara hahelaga taudia totona.+ 46 Not kahana ia vaira henia aniani daiutuna be boubou patana dekenai idia gaukara hahelaga taudia totona.+ Idia be Sadoka ena natudia memero,+ idia be Levi besena amo bona edia maduna be Iehova ena hesiai gaukara do idia karaia.”+

47 Bena ariara maragina ia hahetohoa. Iena lata be 100 kiubit bona iena lababa be 100 kiubit. Boubou patana be dubu helaga ena vairanai ia gini.

48 Bena ia ese dubu helaga ena dehe dekenai lau ia hakaua vareai,+ bona dehe ena raka vareai gabunai idia noho du badadia rua ia hahetohoa. Du badana ena kahana ta ena lababa be 5 kiubit, bona ena kahana ma ta ena lababa be 3 kiubit. Du ta be laurina kahanai bona ma ta be idibana kahanai idia gini.

49 Dehe ena lata be 20 kiubit bona ena lababa be 11 kiubit.* Taunimanima be vadavada idia daekau bena dehe dekenai idia gini. Du badadia badinai be du maragidia idia gini, idia be kahana kahana dekenai.+

41 Bena ia ese dubu helaga ena Helaga Gabuna dekenai lau ia hakaua vareai, bona du badadia ia hahetohoa, ta be laurina kahana bona ma ta be idibana kahana. Du ta ta edia kahana ta edia lababa be 6 kiubit, 2 bona edia kahana ma ta be 5 kiubit. Bona vareai gabuna ena lababa be 10 kiubit. Bena Helaga Gabuna ia hahetohoa, iena lata be 40 kiubit bona ena lababa be 20 kiubit.

3 Bena lalona daiutu* dekenai ia vareai bona iduara ena du badana ia hahetohoa. Du badana ena kahana ta ena bada be 2 kiubit, bona kahana ma ta ena lata be 7 kiubit. Vareai gabuna ena lababa be 6 kiubit. 4 Bena ia ese unai lalona daiutu ia hahetohoa, ia be murimuri daiutuna ia vaira henia, bona ena lata be 20 kiubit bona ena lababa be 20 kiubit.+ Bena lau dekenai ia gwau: “Inai be Helaga Herea Gabuna.”+

5 Bena dubu helaga ena haba ia hahetohoa, bona ena bada be 6 kiubit. Dubu helaga idia hagegea daiutudia edia lababa be 4 kiubit.+ 6 Unai daiutu edia sitori be toi, bona sitori ta ta ena daiutu ibounai be 30. Dubu Helaga ena haba dekenai daiutu edia timba badana idia helai namonamo gabuna idia utua, unai amo timba badana be dubu helaga ena haba lalonai idia toia vareai lasi.+ 7 Unai daiutu edia lababa be maragina amo ia lao badana, sitori ginigunana amo ia daekau lao sitori ihatoina.+ Dubu helaga ena kahana kahana dekenai be vadavada ta ia giroa daekau lao. Unai vadavada be sitori ginigunana amo ia daekau sitori iharuana dekenai, bena ia lao sitori ihatoina.

8 Lau itaia raka gabuna ta be dubu helaga ia hagegea. Dubu helaga idia hagegea daiutu edia badina, tano amo ia daekau be 6 kiubit. 9 Dubu helaga idia hagegea daiutu edia murimuri kahana ena haba ena uduna be 5 kiubit. Unai haba murimurinai raka gabuna* ia noho. Unai daiutu be dubu helaga ena kahana.

10 Kahana kahana ai idia noho aniani daiutudia+ bona dubu helaga edia padana be 20 kiubit. 11 Dubu helaga idia hagegea daiutudia edia not kahana bona saut kahana ai vareai gabudia idia noho. Dubu helaga ia hagegea raka gabuna ena lababa be 5 kiubit.

12 Ruma ta be west kahanai ia gini bona dubu helaga ena murinai ia noho raka gabuna ia vaira henia, ena lababa be 70 kiubit bona ena lata be 90 kiubit. Unai ruma ena haba ena bada be 5 kiubit.

13 Dubu helaga ia hahetohoa bona ena lata be 100 kiubit. Bena raka gabuna, ruma* bona ena haba edia lata be 100 kiubit danu. 14 Dubu helaga ena vairana kahana, ist kahana unai bona kahana kahana ai idia noho raka gabudia edia lababa be 100 kiubit.

15 Ia ese dubu helaga ena lata bona murina kahana mai ena raka gabudia ia hahetohoa, bona ena lata be 100 kiubit.

Danu ia ese Helaga Gabuna, Helaga Herea Gabuna+ bona ena dehe ia hahetohoa. 16 Unai sibona lasi, to unai gabu toi edia raka gabudia, vareai gabudia, bona windo maragidia danu ia hahetohoa.+ Bona vareai gabudia ena haba, floa amo ia daekau lao windo ena kahana ibounai be au amo idia koua.+ Windo be au amo idia koua danu. 17 Vareai gabuna ena ataiai kahana, dubu helaga lalona bona murimuri, bona dubu helaga ena lalona ibounai ena haba bona murimuri danu, be mai edia mesament. 18 Bona haba dekenai be kerubi bona pama audia edia laulau idia koroa.+ Pama au be kerubi edia kahana kahana ai idia gini, bona kerubi ta ta be mai edia vairana rua. 19 Taunimanima ena vairana be ena kahanai ia gini pama auna ia vaira henia, bona laiona ena vairana be ena kahanai ia gini pama auna ia vaira henia.+ Dubu helaga ena lalona ibounai dekenai unai bamona laulau idia koroa. 20 Dubu helaga ena haba ibounai dekenai, floa amo ia daekau lao raka vareai gabuna ena ataiai be kerubi bona pama audia edia laulau idia koroa.

21 Dubu helaga ena iduara* ena kahana kahana ai idia gini au be sikoea.+ Helaga gabuna* ena vairanai gau ta ena toana be 22 au amo idia karaia boubou patana+ bamona, ena lata be 3 kiubit bona ena lababa be 2 kiubit. Iena kona, henuna bona saidi kahadia be au amo idia karaia. Bena unai tau be lau dekenai ia gwau: “Inai teibolo be Iehova ena vairanai ia noho.”+

23 Dubu ena Helaga Gabuna bona Helaga Herea Gabuna edia iduara be rua.+ 24 Unai iduara ta ta be mai edia kahana rua bona idia kehoa neganai, iduara ta ta ena kahana kahana idia hakapua. 25 Dubu helaga ena iduara dekenai be kerubi bona pama audia edia laulau idia koroa, haba dekenai idia koroa bamona.+ Danu, dehe ena guhi dokona be au amo idia karaia. 26 Dehe ena kahana kahana dekenai be windo maragidia+ idia noho bona ena haba dekenai pama au laulaudia idia noho, bona dubu helaga idia hagegea daiutu bona guhi dokona ai danu.

42 Bena not kahana ena ariara badana dekenai lau ia hakaua lao.+ Bona aniani daiutuna dekenai lau ia abia lao,+ unai ruma be raka gabuna bona ruma ma ta* ena badinai idia noho.+ 2 Not kahana ena vareai kahana amo ena lata be 100 kiubit,* bona ena lababa be 50 kiubit. 3 Ariara maragina ena raka gabuna ena lababa be 20 kiubit,+ bona ariara badana ena raka gabuna ena huanai unai ruma ia gini. Ena sitori be toi bona ena daiutu be ta ta idia vaira henia. 4 Aniani daiutuna edia vairanai be dehe ia noho,+ ena lababa be 10 kiubit bona ena lata be 100 kiubit.* Unai daiutu edia raka vareai gabuna be not kahana dekenai. 5 Sitori namba 3 ena daiutu be idia maragi badina ena dehe ese gabu badana ia abia, to sitori namba 1 bona namba 2 edia daiutu be bada. 6 Unai aniani rumana be mai ena sitori toi, to idia lalonai du idia gini lasi.* Unai dainai sitori namba 3 ena daiutu be idia maragi, to sitori namba 1 bona namba 2 edia daiutu be bada.

7 Ariara badana ena kahanai idia noho aniani daiutu badinai be nadi magu ta ia noho, bona ena lata be 50 kiubit. Unai daiutu be aniani daiutu ma haida idia vaira henia. 8 Ariara badana ena kahanai idia noho aniani daiutu ena lata be 50 kiubit, to dubu helaga ena kahanai idia noho daiutu ena lata be 100 kiubit. 9 Aniani daiutu edia ist kahana dekenai vareai gabuna ta ia noho, bona ariara badana amo idia vareai diba.

10 Saut kahana ai, aniani daiutu momo idia noho danu. Bona edia ist kahana ai, ariara ena nadi magu ia noho. Unai daiutu be raka gabuna bona ruma ma ta* ena badinai idia noho.+ 11 Unai ruma edia daiutu be mai edia dehe, not kahana ai idia noho aniani daiutudia bamona.+ Edia lata, lababa, raka-lasi gabuna bona palani be hegeregere. Edia vareai gabudia be 12 saut kahana ena daiutu edia vareai gabudia hegeregerena. Raka gabuna kahirakahira be vareai gabuna ta ia noho, unai be ist kahana ena nadi magu kahirakahira. Unuseni amo ta ia vareai diba.+

13 Bena lau dekenai ia gwau: “Not kahanai idia noho aniani daiutu bona saut kahanai idia noho aniani daiutu, be raka gabuna kahirakahira idia noho.+ Idia be aniani daiutu helagadia, bona unuseniai Iehova vairanai idia hedinarai hahelaga taudia ese helaga herea boubou gaudia idia ania.+ Danu, unuseniai helaga herea boubou gaudia, aniani boubou, kara dika boubou, bona kerere boubou idia atoa, badina unai gabu be helaga.+ 14 Hahelaga taudia be unai daiutu lalodiai idia vareai neganai, namo lasi hesiai gaukara ena dabua ida ariara badana dekenai idia lao, namona be unai dabua idia kokia guna,+ badina unai dabua be helaga. Idia be dabua idaudia do idia hahedokilaia bona taunimanima idia noho gabudia dekenai do idia lao.”

15 Dubu helaga bona ena badinai idia noho rumadia ia hahetohoa murinai, ist kahana ia vaira henia geiti amo lau ia abia raka-lasi,+ bena ena kahana ibounai ia hahetohoa.

16 Ia ese siriho* amo ist kahana ia hahetohoa. Kahana ta amo ia lao kahana ta ena lata be 500 siriho.

17 Ia ese not kahana ma ia hahetohoa, bona ena lata be 500 siriho.

18 Ia ese saut kahana ma ia hahetohoa, bona ena lata be 500 siriho.

19 Bena west kahana dekenai ia lao bona ia hahetohoa. Iena lata be 500 siriho.

20 Ia ese kahana 4 ibounai ia hahetohoa. Dubu helaga bona badina rumadia be haba ta ese ia hagegea.+ Unai haba ena lata be 500 siriho bona ena lababa be 500 siriho.+ Unai haba ese helaga gabuna bona helaga lasi gabuna ia hapararaia.+

43 Bena ia ese ist kahana ena geiti dekenai lau ia hakaua lao.+ 2 Unuseniai lau ese Israela ena Dirava ena hairai lau itaia. Ia be ist kahana amo ia mai,+ bona ena gadona be sinavai momo idia aru haraga ena regena bamona,+ bona ena hairai ese tanobada ia hadiaria.+ 3 Bona lau itaia gauna be guna Kebara sinavai ai lau itaia matahanai bamona, unai nega ai lau mai siti hadikaia ore totona.*+ Vadaeni, tano dekenai lau goru diho.

4 Bena Iehova ena hairai be ist kahana ena geiti amo dubu helaga* lalonai ia vareai lao.+ 5 Siahu gauna ta* ese lau ia abia isi bona ariara maragina dekenai lau ia abia lao. Bona lau itaia dubu helaga be Iehova ena hairai amo ia honu.+ 6 Bena lau kamonai tau ta be dubu helaga lalona amo lau ia hereva henia, bona ia mai bona lau badinai ia gini.+ 7 Lau dekenai ia gwau:

“Taunimanima ena natuna e, inai be egu terona ia noho gabuna+ bona egu aena lau atoa gabuna.+ Lau be Israela besena huanai do lau noho ela bona hanaihanai.+ Israela taudia ese egu ladana helagana do idia hamiroa lou lasi.+ Idia bona edia king taudia be dirava idaudia ida idia matabodaga* bona kaivakuku be edia king bamona idia tomadiho henia.* 8 Edia dubu ena vareai gabuna be egu dubu helaga ena vareai gabuna badinai idia atoa, bona edia dubu ena iduara ena du be egu dubu helaga ena iduara ena du badinai idia atoa bona haba ta sibona ese lau be idia amo ia hapararaia.+ Unai kara dika rohorohodia ibounai idia karaia neganai, idia hahedinaraia egu ladana helagana idia matauraia lasi, unai dainai egu badu amo idia lau hadikaia ore.+ 9 Hari dirava idaudia ida idia karaia matabodaga* karadia bona edia king taudia* edia mase tauanidia be lau amo do idia abia siri, unai amo lau be idia huanai do lau noho ela bona hanaihanai.+

10 “To oi, taunimanima ena natuna e, Israela taudia dekenai dubu helaga ena toana oi herevalaia,+ unai amo edia kara dika dainai do idia hemarai,+ bona ena palani do idia stadilaia.* 11 Bona bema idia karaia karadia ibounai dainai idia hemarai, namona be dubu helaga ena palani be idia dekenai oi hahedinaraia. Ena toana, ena vareai bona raka-lasi gabudia, ena palani bona ena kahana idauidau oi hahedinaraia.+ Idia dekenai dubu helaga ena taravatu ibounai oi hahedinaraia unai amo idia ese ena palani bona ena kahana idauidau do idia diba bona do idia badinaia.+ 12 Inai be dubu helaga ena taravatu. Ororo ena ataiai gabudia ibounai be helaga herea.+ Kamonai! Inai be dubu helaga ena taravatu.

13 “Hari oi dekenai lau ese boubou patana ena bada do lau hahedinaraia. Boubou patana be dubu helaga idia hahetoho dalana hegeregerena idia hahetohoa.*+ Levolo ginigunana ena mesament be inai: Iena lata be 1 kiubit, bona dadaira ena raka-lasi kahana ena lababa be 1 kiubit. Iena isena be 20 sentimita bamona.* Inai be boubou patana ena levolo ginigunana. 14 Levolo ginigunana amo ia daekau lao levolo iharuana be 1 mita, bona ia raka-lasi kahana ena lababa be 50 sentimita bamona. Bona levolo iharuana amo ia daekau lao levolo ihatoina ena lata be 2 mita, bona ia raka-lasi kahana ena lababa be 50 sentimita bamona. 15 Boubou patana ena lahi gabuna ena lata be 2 mita, bona ena kona 4 dekenai doana 4 idia gini.+ 16 Lahi karaia gabuna be sikoea, ena kahana ibounai edia lata be 6 mita.+ 17 Boubou patana ena levolo ihatoina ena kahana ibounai edia lata be 7 mita. Bona ena isena ena lata be 25 sentimita bamona. Ena levolo ginigunana ena lababa be 50 sentimita bamona.

“Bona ena vadavada be ist kahana dekenai ia noho.”

18 Unai tauna be lau dekenai ia gwau,* “Taunimanima ena natuna e, Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Boubou patana idia karaia neganai, inai hakaua herevadia do idia badinaia, unai amo gabua boubou oi bouboulaia diba bona ena rara sisina be boubou patana dekenai oi negea lao negea mai diba.’+

19 “‘Oi ese Sadoka ena natudia, hahelaga gaukara idia karaia Levi taudia,+ egu hesiai taudia unai, dekenai boromakau oreana amo boromakau natuna ta do oi henia, kara dika boubou totona.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva. 20 ‘Namona be ena rara sisina oi abia bona boubou patana ena doana 4 dekenai oi atoa, levolo ihatoina ena kona 4 bona ena isena ibounai dekenai do oi atoa. Unai dala amo oi ese boubou patana oi hahelagaia bona hagoevaia.+ 21 Bena hahelaga taudia ese unai boromakau natuna, kara dika boubou, do idia abia bona dubu helaga ena murimurinai idia makaia gabuna ta dekenai do idia gabua.+ 22 Dina iharuana ai, oi ese kara dika boubou totona nanigosi tau do oi bouboulaia. Bona idia ese boubou patana be kara dika amo do idia hagoevaia, boromakau natuna amo idia karaia bamona.’

23 “‘Kara dika amo boubou patana oi hagoevaia ore murinai, boromakau bona mamoe oreana amo, boromakau natuna bona mamoe tau goevadia do oi henia. 24 Unai animal rua be Iehova dekenai do oi henia, bena hahelaga taudia ese damena be edia latanai do idia negea,+ bona Iehova dekenai unai animal be gabua boubou bamona do idia bouboulaia. 25 Dina 7 lalonai, oi ese dina ta ta ai nanigosi tau be kara dika boubou totona do oi henia,+ boromakau natuna bona mamoe tau danu do oi henia. Animal goevadia sibona do idia bouboulaia. 26 Dina 7 ai, hahelaga taudia ese boubou patana do idia hahelagaia bona hagoevaia, bona boubou gaudia gabua totona do idia hegaegaelaia. 27 Dina 7 idia ore murinai, dina namba 8+ bona murina dinadia ai, hahelaga taudia ese emui* gabua bouboudia bona maino karaia bouboudia be boubou patana dekenai do idia bouboulaia. Bena lau ese umui do lau lalonamo henia.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.”

44 Unai tauna ese dubu helaga ena ist kahana ia vaira henia geiti dekenai lau ia hakaua lao,+ to unai geiti be ia koua.+ 2 Bena Iehova be lau dekenai ia gwau: “Inai geiti be do ia koua noho. Ta ese do ia kehoa lasi, bona unai geiti amo ta do ia vareai lasi. Iehova, Israela ena Dirava, be unai geiti amo ia vareai,+ unai dainai ia be do ia koua noho. 3 To, iduhu gunalaia tauna be unuseniai do ia helai, Iehova vairanai idia bouboulaia aniani ia ania totona,+ badina ia be iduhu gunalaia tauna. Ia be geiti ena dehe amo do ia vareai bona do ia raka-lasi.”+

4 Bena not kahana ena geiti amo lau ia hakaua vareai dubu helaga ena vaira kahana dekenai. Egu matana lau negea neganai, lau itaia Iehova ena hairai ese Iehova ena dubu helaga ia hahonua.+ Vadaeni tano dekenai lau goru diho.+ 5 Bena Iehova be lau dekenai ia gwau: “Taunimanima ena natuna e, oi itaia bona kamonai namonamo,* bona Iehova ena dubu helaga ena oda herevadia bona taravatu ibounai lau gwauraia neganai do oi laloa namonamo. Bona dubu helaga ena vareai gabuna bona ena raka-lasi gabudia do oi itaia namonamo.+ 6 Gwau-edeede Israela besena dekenai do oi gwau, ‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Israela taudia e, emui kara dika rohorohodia do umui hadokoa. 7 Idau bese taudia, edia kudouna bona tauanina dekenai kopina utua karana idia karaia lasi taudia unai, be egu dubu helaga lalonai umui hakaua vareai neganai, idia ese egu dubu helaga idia hamiroa. Umui ese egu aniani, unai be digara bona rara umui bouboulaia, to ita karaia gwaubou umui makohia, badina kara dika rohorohodia umui karaia. 8 Umui ese egu helaga gaudia umui naria lasi.+ To, ma haida umui abia hidi egu dubu helaga ena gaukara idauidau idia karaia totona.”’

9 “‘Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Israela ai ia noho idau bese tauna ta, ena kudouna bona tauanina dekenai kopina utua karana ia karaia lasi tauna unai, be egu dubu helaga lalonai do ia vareai lasi.”’

10 “‘Israela taudia be lau amo idia raka siri bona edia kaivakuku dika rohorohodia* idia badinaia neganai, idia ida idia raka siri Levi taudia+ be edia kerere dainai do lau panisia. 11 Unai murinai idia be egu dubu helaga lalonai hesiai gaukara do idia karaia. Dubu helaga ena geiti do idia naria+ bona dubu helaga lalonai do idia gaukara. Bona idia ese gabua boubou totona animal do idia alaia bona taunimanima vairanai do idia bouboulaia. Bona taunimanima do idia hesiai henia. 12 Badina idia be taunimanima totona kaivakuku dika rohorohodia vairanai idia gini bona idia hesiai henidia bona Israela taudia idia veria kara dika idia karaia totona.+ Unai dainai idia dekenai egu imana lau abia isi bona gwauhamata aukana lau karaia bona edia kerere dainai idia do lau panisia.’ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva. 13 ‘Idia be hahelaga taudia bamona egu vairanai do idia gini lasi, eiava egu helaga o helaga herea gaudia kahirakahira do idia mai lasi, idia ese kara dika rohorohodia idia karaia dainai do idia hemarai. 14 Bona lau ese idia do lau abia hidi dubu helaga ena gaukara idauidau do idia naria, hanamoa gaukara bona ia lalonai idia karaia gaukara idauidau danu.’+

15 “‘To Israela taudia be lau amo idia raka siri neganai, Sadoka ena natudia memero,+ hahelaga gaukara idia karaia Levi taudia, be egu dubu helaga ena gaukara idia naria.+ Idia be lau kahirakahira do idia mai lau idia hesiai henia totona, egu vairanai do idia gini bona lau dekenai digara+ bona rara do idia bouboulaia.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva. 16 ‘Idia sibona be egu dubu helaga lalonai do idia vareai, egu boubou patana kahirakahira do idia lao bona lau do idia hesiai henia,+ bona lau dekenai edia hesiai gaukara do idia hagugurua.+

17 “‘Ariara maragina ena geiti idia vareai neganai, linen* dabua idia hahedokilaia be namo.+ Ariara maragina ena geiti eiava ariara maragina lalonai idia gaukara neganai, wulu amo idia karaia dabua ta do idia hahedokilaia lasi. 18 Edia kwarana be linen dabua amo do idia kumia bona koekoena dekenai linen piripou kwadogina do idia karaia.+ Namo lasi varahu do ia havaraia dabua ta idia hahedokilaia. 19 Ariara badana, unai be taunimanima idia noho gabuna, dekenai idia do lao lasi neganai, namona be edia hesiai gaukara dabua idia kokia+ bona aniani daiutu helagadia lalonai do idia atoa.+ Bena dabua idaudia do idia hahedokilaia, badina dika edia hesiai gaukara dabua amo taunimanima idia hahelagaia kava. 20 Edia kwarana huina do idia sevia lasi,+ eiava edia huina be do ia lata lasi. Namona be edia huina do idia utua kwadogi. 21 Hahelaga taudia be ariara maragina idia vareai neganai, wain do idia inua lasi.+ 22 Idia ese vabu eiava tau ta ese ia divosia hahine do idia adavaia lasi,+ to idia ese Israela bese ena rami-hebou kekeni eiava ia mase hahelaga tauna ena vabu idia adavaia diba.’+

23 “‘Namona be idia ese egu taunimanima dekenai helaga bona helaga lasi gaudia edia idau do idia hadibaia. Bona dahaka be miro bona dahaka be goeva gaudia edia idau do idia hadibaia.+ 24 Kota idia karaia neganai, namona be idia be diadi gaukara do idia karaia,+ bona egu hahemaoro herevadia hegeregerena hahemaoro do idia karaia.+ Namona be egu taravatu, oda herevadia, bona egu aria idauidau do idia badinaia+ bona egu sabati idia hahelagaia. 25 Namona be hahelaga taudia ese mase tauanidia do idia dogoatao lasi, dika idia miro. To ena tamana, sinana, natuna mero o natuna kekeni, ena tadikaka eiava ena headava lasi taihuna ena mase tauanina ia dogoatao diba.+ 26 Bona unai hahelaga tauna ia goeva murinai, dina 7 do ia naria bena ena hesiai gaukara do ia karaia lou. 27 Ariara maragina dekenai ia vareai dinana ai, helaga gabuna dekenai hesiai gaukara ia karaia gwauraia neganai, namona be ena kara dika boubou ia henia.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.

28 “‘Bona edia ahuna be inai: Lau be edia ahuna.+ Israela ai Levi taudia dekenai tano ta do oi henia lasi, badina lau be edia ahuna. 29 Idia sibona ese aniani boubou, kara dika boubou bona kerere boubou do idia ania,+ bona Israela ai Dirava dekenai do idia henia helaga gaudia be idia edia.+ 30 Umui henia uma ena huahua namodia ginigunadia bona harihari gaudia idauidau ibounai be hahelaga taudia edia.+ Bona emui paraoa ginigunadia be hahelaga tauna dekenai do umui henia.+ Unai amo emui ruma bese be hahenamo do idia abia.+ 31 Hahelaga taudia ese ia mase vadaeni eiava animal ma ta ese ia darea manu eiava animal ta do idia ania lasi.’+

45 “‘Taunimanima edia tano ahuna umui haria neganai,+ namona be Iehova dekenai tano ena kahana ta umui henia, bona unai be tano helagana.+ Namona be iena lata be 25,000 kiubit,* bona ena lababa be 10,000 kiubit.+ Bona unai tano ena kahana ibounai* be do ia helaga. 2 Unai tano ena kahana ta be dubu helaga totona. Iena lata be 500 kiubit bona ena lababa be 500 kiubit.+ Bona ena kahana kahana ai ava gabudia do idia noho, bona edia lababa be 50 kiubit.+ 3 Bena unai tano ena kahana ta do oi hahetohoa, iena lata be 25,000 kiubit bona ena lababa be 10,000 kiubit. Unai tano dekenai dubu helaga do ia gini, ia be helaga herea rumana. 4 Unai tano helagana be dubu helaga lalonai idia gaukara hahelaga taudia totona,+ idia be Iehova vairanai iena hesiai gaukara idia karaia.+ Unai tano helagana ai edia ruma bona dubu helaga do ia gini.

5 “‘Levi taudia, dubu helaga ena hesiai gaukara idia karaia taudia unai, edia tano ena lata be 25,000 kiubit, bona ena lababa be 10,000 kiubit.+ Bona aniani daiutudia+ 20 do idia abia idia edia.

6 “‘Namona be siti totona tano do oi henia, ena lata be 25,000 kiubit bona ena lababa be 5,000 kiubit, unai be tano helagana ena mesament hegeregerena.+ Bona ia be Israela taudia ibounai edia tano ai do ia lao.

7 “‘Bona iduhu gunalaia tauna be tano helagana bona siti ena tano edia kahana kahana do ia abia. Unai tano be tano helagana bona siti ena tano badinai. Ia be west bona ist kahanai do ia noho. Tano ena lata west kahana ena hetoana amo ia lao ist kahana ena hetoana be iduhu ta ta dekenai idia haria tano ena lata hegeregerena.+ 8 Israela ai, unai tano be iena ahuna ai do ia lao. Egu iduhu gunalaia taudia be egu taunimanima do idia hahisia lou lasi,+ bona idia ese Israela taudia dekenai edia iduhu ta ta hegeregerena tano do idia haria.’+

9 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Israela ena iduhu gunalaia taudia, emui kara dika do umui hadokoa!’

“‘Emui dagedage karadia bona taunimanima hahisia karadia do umui hadokoa, bona kara maoromaoro do umui karaia.+ Egu taunimanima edia kohu dadia karana do umui hadokoa.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva. 10 ‘Namona be sikele maorodia umui gaukaralaia, ifa mesament* maorodia bona bat mesament* maorodia umui gaukaralaia.+ 11 Namona be ifa mesament bona bat mesament be hegeregere. Bat mesament tamona be homa ena 10 pesen,* bona ifa mesament tamona be homa ena 10 pesen. Gau ibounai dekenai homa mesament do umui gaukaralaia. 12 Sikel*+ ta be 20 gera.* Bona 60 sikel be mane* ta.’

13 “‘Inai harihari gaudia umui henia be namo: Witi homa ta amo ifa tamona ena witi 17 pesen* bona bali ena homa ta amo ifa tamona ena bali 17 pesen do umui henia. 14 Dehoro totona bat mesament do umui gaukaralaia. Bat mesament tamona be ko ta ena 10 pesen,* bona bat ibounai 10 be homa ta, badina bat ibounai 10 edia mesament be homa ta ena mesament hegeregerena. 15 Bona Israela taudia edia mamoe seridia amo, mamoe 200, 200 amo mamoe tamona idia henia be namo. Unai be aniani boubou,+ gabua boubou,+ bona maino karaia boubou+ totona. Unai amo taunimanima totona kara dika karaia boubou do idia henia.’+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.

16 “‘Israela taudia ibounai ese iduhu gunalaia tauna dekenai unai harihari gauna do idia henia.+ 17 To aria negadia ai, hua matamata, Sabati+ bona Israela besena ese idia moalelaia aria ibounai negadia ai,+ iduhu gunalaia tauna ese gabua bouboudia,+ aniani boubou,+ bona wain boubou do ia henia.+ Ia ese kara dika boubou, gabua boubou, aniani boubou, maino karaia boubou do ia henia, unai be Israela besena ena kara dika gwauatao boubou totona.’

18 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Hua ginigunana ena dina ginigunana ai, namona be boromakau oreana amo boromakau natuna goevana do oi abia, bona dubu helaga be kara dika amo do oi hagoevaia.+ 19 Hahelaga tauna ese kara dika boubou ena rara sisina do ia abia bona dubu helaga ena iduara ena kahana kahana au,+ boubou patana ena levolo ihatoina ena kona 4, bona ariara maragina ena geiti ena iduara ena kahana kahana au dekenai do ia atoa. 20 Bona hua ena dina namba 7 ai unai bamona do oi karaia, badina haida be idia laloparara lasi idia be kerere idia karaia, eiava idia diba lasi kara dika idia karaia.+ Bona oi ese dubu helaga totona kara dika boubou do oi karaia.+

21 “‘Hua ginigunana ena dina namba 14 ai, Pasova aria do umui moalelaia.+ Dina 7 lalonai isti lasi paraoa do umui ania.+ 22 Unai dina ai iduhu gunalaia tauna ese boromakau natuna ta do ia henia, unai be ia bona Israela taudia ibounai edia kara dika boubou karaia totona.+ 23 Aria ena dina 7 lalonai ia ese Iehova dekenai boromakau natuna goevadia 7 bona mamoe tau goevadia 7 be gabua boubou totona do ia henia. Dina ta ta ai boromakau ta bona mamoe tau ta do idia bouboulaia,+ danu dina ta ta ai nanigosi tau be kara dika boubou totona do idia bouboulaia. 24 Ia ese unai boromakau natuna ta ta bona mamoe tau ta ta ida ifa ta mai ena witi do ia henia danu, bona ifa ta ta totona hin* ta mai ena dehoro do ia henia.

25 “‘Hua namba 7 ena dina namba 15 ai aria ena dina 7 lalonai,+ ia ese unai boubou gauna do ia karaia loulou, kara dika boubou, gabua boubou, aniani boubou, bona dehoro do ia henia.’”

46 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Ariara maragina ena ist kahana ia vaira henia geiti+ be gaukara dinadia 6 lalonai idia koua be namo,+ to Sabati dinana bona hua matamata ia hedinarai dinana ai idia kehoa be namo. 2 Iduhu gunalaia tauna be ariara badana amo do ia mai,+ bona unai geiti ena vairana kahana dekenai do ia vareai, bena geiti ena iduara badinai do ia gini. Hahelaga taudia ese ena gabua boubou bona maino karaia boubou do idia bouboulaia, bona ia be geiti ena vairana kahana ai do ia goru diho bena ia raka-lasi. To geiti be do idia koua lasi ela bona dina ia diho. 3 Sabati bona hua matamata ia hedinarai dinadia ai, unai geiti ena vareai gabuna ai taunimanima danu be Iehova vairanai do idia goru diho.+

4 “‘Sabati dinana ai, gabua boubou karaia totona, iduhu gunalaia tauna ese Iehova dekenai mamoe tau bona mamoe natuna goevadia 6 do ia henia.+ 5 Ia ese mamoe tau ida witi ifa* ta do ia henia bona mamoe natudia ida gau ta do ia henia, ena goada hegeregerena. Danu ia ese ifa ta ta ida dehoro hin* ta do ia henia.+ 6 Hua matamata ia hedinarai dinana ai, boromakau oreana amo boromakau natuna ta, mamoe natudia 6, bona mamoe tau ta idia henia be namo. Namona be idia ibounai be animal goevadia.+ 7 Boromakau natuna tau be witi ifa ta ida do ia henia, mamoe tau be witi ifa ta ida do ia henia, bona mamoe natudia ida ena imana ena goada hegeregerena gau ta do ia henia. Danu ia ese ifa ta ta ida dehoro hin ta do ia henia.

8 “‘Iduhu gunalaia tauna ia vareai neganai, ia be geiti ena dehe amo do ia vareai, bona unai dala tamona amo do ia raka-lasi.+ 9 Aria negadia ai Israela taudia be Iehova tomadiho henia totona idia mai neganai,+ not kahana ena geiti+ amo idia vareai taudia be saut kahana ena geiti+ amo do idia raka-lasi. Bona saut kahana ena geiti amo idia vareai taudia be not kahana ena geiti amo do idia raka-lasi. Namo lasi ta be ia vareai geiti amo do ia raka-lasi, to namona be ena vaira kahanai ia noho geiti amo do ia raka lasi. 10 Namona be idia huanai ia noho iduhu gunalaia tauna be taunimanima ida do ia vareai bona idia ida do ia raka-lasi. 11 Aria* negadia ai boromakau natuna tau be witi ifa ta ida do ia henia, mamoe tau be witi ifa ta ida do ia henia, bona mamoe natudia ida ena imana ena goada hegeregerena gau ta do ia henia. Danu ia ese ifa ta ta ida dehoro hin ta do ia henia.+

12 “‘Bema gabua boubou eiava maino karaia boubou totona, iduhu gunalaia tauna be Iehova dekenai harihari gauna ia henia,+ ist kahana ia noho geiti be ia totona do idia kehoa. Bena ia ese gabua boubou eiava maino karaia boubou totona ia hariharilaia animal do ia henia, Sabati dinana ai ia karaia bamona.+ Ia raka-lasi murinai, geiti be do idia koua.+

13 “‘Dina ta ta ai, namona be mamoe natuna tau, lagani tamona gauna be gabua boubou bamona Iehova dekenai do oi henia.+ Namona be daba ibounai unai bamona do oi karaia. 14 Unai mamoe ida, daba ibounai oi ese ifa tamona ena paraoa 17 pesen* do oi henia aniani boubou bamona, danu hin tamona ena dehoro 33 pesen* do oi henia, paraoa latanai idia negea lao negea mai totona. Unai be aniani boubou Iehova dekenai. Unai taravatu do umui badinaia hanaihanai. 15 Idia ese daba ibounai mamoe natuna tau, aniani boubou bona dehoro do idia henia. Unai be hanaihanai do idia karaia gabua boubou.’

16 “Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: ‘Bema iduhu gunalaia tauna ese ena natudia memero ta ta dekenai tano be harihari gauna bamona ia henia, unai be idia edia bona unai be edia ahuna. 17 To bema ia ese ena ahuna amo ena hesiai tauna ta dekenai harihari gauna ta ia henia, unai do ia gaukaralaia ela bona ruhaia laganina ia ginidae.+ Bena unai harihari gauna be iduhu gunalaia tauna dekenai do ia henia lou. To ena natudia memero dekenai ia henia ahuna be do idia dogoatao. 18 Namo lasi iduhu gunalaia tauna ese taunimanima edia ahuna be dagedage dalanai ia dadia. Namona be ia sibona ena tano amo ena natudia dekenai ahuna ia henia, unai amo egu taunimanima huanai ta be ena tano amo do ia lulua lasi.’”

19 Bena unai tau ese not kahana ena geiti badinai ia noho raka vareai gabuna amo lau ia hakaua vareai,+ hahelaga taudia edia aniani daiutu helagadia dekenai. Unai aniani daiutu helagadia be not kahana ia vaira henia,+ bona ena dokona kahana ai gabu ta lau itaia. Unai gabu be west kahanai ia noho. 20 Lau dekenai ia gwau: “Inai gabu dekenai hahelaga taudia ese kerere boubou bona kara dika boubou do idia nadua, bona aniani boubou do idia gabua.+ Unai amo ariara badana dekenai gau ta do idia abia lao lasi, dika taunimanima idia hahelagaia kava.”+

21 Bena ariara badana dekenai lau ia hakaua lao bona ariara ena kona 4 lau raka hanaia, unai kona ta ta dekenai ariara ta lau itaia. 22 Ariara ena kona 4 dekenai ariara maragidia idia noho, edia lata be 40 kiubit* bona edia lababa be 30 kiubit. Unai ariara maragidia 4 edia mesament be hegeregere. 23 Unai ariara maragidia 4 be mai edia nadi magu bona edia lalona kahana be pata ese ia hagegea. Unai pata henunai boubou gaudia idia nadua lahi gabuna idia karaia. 24 Bena lau dekenai ia gwau: “Inai nadunadu gabudia lalonai, dubu helaga ai idia gaukara hesiai taudia ese taunimanima edia boubou gaudia idia nadua.”+

47 Bena ia ese dubu helaga ena raka vareai gabuna dekenai lau ia hakaua giroa.+ Unuseniai lau itaia ranu be dubu helaga ena dehe henunai amo ia daekau bona ist kahana dekenai ia aru lao,+ badina dubu helaga be ist kahana ia vaira henia. Unai ranu be dubu helaga ena idiba kahana amo ia aru lao boubou patana ena saut kahana dekenai.

2 Ia ese not kahana ena geiti amo lau ia hakaua lao murimuri dekenai+ bona ist kahana ena geiti dekenai lau ia abia lao,+ bona lau itaia geiti ena idiba kahanai ranu ia aru diho.

3 Unai tauna be ist kahana ia lao bona ena imana ai hahetohoa varona ia dogoatao.+ Unai ranu ia hahetohoa neganai ena dobu be 1,000 kiubit* bona lau ia hamaoroa ranu lau hanaia totona. Ena dobu be egu aena komukomu dekenai.

4 Unuseni amo ena dobu ma ia hahetohoa bona ia be ma 1,000 kiubit. Bena lau ia hamaoroa ranu lau hanaia totona bona ena dobu be egu tuina dekenai.

Ma ena dobu ma ia hahetohoa lou bona ia be ma 1,000 kiubit. Bena lau ia hamaoroa ranu lau hanaia totona, bona ena dobu be egu koekoena dekenai.

5 Bena ena dobu ma ia hahetohoa lou bona ia be ma 1,000 kiubit. Hari ranu be sinavai goadana ai ia lao bona lau raka hanaia totona be auka, badina sinavai be ia dobu dainai ta do ia nahu be namo. Ia be sinavai goadana dainai ta ia raka hanaia be auka.

6 Lau ia nanadaia: “Taunimanima ena natuna e, inai gauna oi itaia, a?”

Bena lau ia hakaua lou sinavai ena isena dekenai. 7 Lau giroa lou neganai, lau itaia sinavai ena isena kahana kahana dekenai be au momo herea idia gini.+ 8 Bona lau dekenai ia gwau: “Inai ranu be ist kahana dekenai ia aru lao Araba*+ dekenai bena davara dekenai ia ginidae. Unuseniai ia ginidae neganai,+ unai davara do ia goeva.” 9 Ranu* ia aru gabudia ibounai dekenai davara ena animal momo herea do idia vara. Gwarume be do idia momo herea, badina unai ranu be unuseniai do ia aru lao. Davara be do ia goeva bona ranu ia aru gabudia ibounai dekenai animal idauidau do idia mauri.

10 “Ene-gedi+ amo ia lao Ene-galaimi dekenai haoda tauna be ranu badinai do ia gini, unai gabu ai reke hakaukaua gabuna ta do ia noho. Gwarume idauidau momo do idia noho, Davara Badana* ena gwarume momo herea hegeregerena.+

11 “Davara badinai be swampa bona kopukopu gabudia idia noho, bona idia be do idia goeva lasi. Idia be damena amo do idia honu.+

12 “Sinavai ena isena kahana kahana dekenai be au huahua idauidau do idia tubu. Edia raurau be do idia kakoro lasi bona hanaihanai huahua do idia atoa. Hua ta ta ai huahua matamata do idia atoa, badina edia ranu be dubu helaga amo ia aru mai.+ Taunimanima ese edia huahua do idia ania bona edia raurau ese gorere do ia hanamoa.”+

13 Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova be inai bamona ia hereva: “Israela besena ena iduhu 12 dekenai inai tano be edia ahuna bamona do oi haria. Bona Iosepa ena bese dekenai tano ena kahana rua do oi henia.+ 14 Inai tano be ahuna bamona do umui abia bona ibounai be maka tamona do umui abia.* Lau gwauhamata emui sene taudia dekenai inai tano do lau henia,+ bona hari ia be ahuna bamona umui dekenai lau henia.

15 “Not kahana ena tano hetoana be inai: Davara Badana amo Hetelono+ ia lao henia dalana ia badinaia bona ia lao Sedada,+ 16 Hamata,+ Berota+ bona Sibiraimi dekenai, ia be Damaseko bona Hamata edia tano huanai, ma ia lao Hasere-hatikono, unai be Haurana ena hetoana dekenai.+ 17 Unai hetoana be davara amo do ia lao Hasara-enana,+ Damaseko ena not kahana ena hetoana amo ia lao Hamata+ ena hetoana dekenai. Unai be not kahana ena hetoana.

18 “Ist kahana ena tano hetoana be Haurana amo ia lao Damaseko huanai ia lao Ioridane Sinavai ena kahana, bona ia lao Gileada+ bona Israela tanona huanai. Namona be unai hetoana amo* oi makaia lao ist kahana ena davara.* Unai be ist kahana ena hetoana.

19 “Saut kahana ena tano hetoana be Tamara amo do ia lao Meribata-kadesi+ ena ranu gabudia, bena ia lao Koura* gabuna bona ia lao Davara Badana dekenai.+ Unai be saut kahana ena hetoana.

20 “West kahana dekenai be Davara Badana, saut kahana ena hetoana amo ia lao Lebo-hamata*+ dekenai. Unai be west kahana ena hetoana.”

21 “Umui huanai inai tano umui haria, Israela ena iduhu 12 huanai. 22 Namona be tano be emui ahuna bamona umui huanai, bona umui ida idia noho bona natudia idia havaraia idau bese taudia dekenai do umui haria, idia be Israela taudia korikoridia bamona do umui kara henidia. Idia be umui ida Israela taudia edia iduhu huanai ahuna do idia abia. 23 Namona be idau bese tauna ia noho iduhuna ai iena tano do umui henia.” Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.

48 “Inai be iduhu ta ta edia ahuna,* not kahana amo ia matamaia: Dano ena tano kahana+ be Hetelono amo ia lao Lebo-hamata,*+ bena ia lao Hasara-enana, ma Damaseko ena not kahana ena hetoana badinai ia lao, unai be Hamata badinai,+ bona ist kahana amo ia lao west kahana ena hetoana. 2 Asere ena tano+ be Dano ena tano hetoana amo, unai be ist kahana ena hetoana amo ia lao west kahana ena hetoana. 3 Napatali ena tano+ be Asere ena tano hetoana amo, unai be ist kahana ena hetoana amo ia lao west kahana ena hetoana. 4 Manase ena tano+ be Napatali ena tano hetoana amo, unai be ist kahana ena hetoana amo ia lao west kahana ena hetoana. 5 Eparaima ena tano be Manase ena tano hetoana amo,+ unai be ist kahana ena hetoana amo ia lao west kahana ena hetoana. 6 Rubena ena tano be Eparaima ena tano hetoana amo,+ unai be ist kahana ena hetoana amo ia lao west kahana ena hetoana. 7 Iuda ena tano be Rubena ena tano hetoana amo,+ unai be ist kahana ena hetoana amo ia lao west kahana ena hetoana. 8 Iuda ena tano hetoana amo, unai be ist kahana ena hetoana amo ia lao west kahana ena hetoana, umui ese mai anina bada gaukarana totona tano ena kahana ta do umui atoa siri. Namona be ena lababa be 25,000 kiubit*+ bona ena lata be iduhu ma haida edia tano ena lata hegeregerena, unai be ist kahana ena hetoana amo ia lao west kahana ena hetoana. Dubu helaga be unai tano huanai do ia gini.

9 “Namona be Iehova totona do umui atoa siri tanona ena lata be 25,000 kiubit bona ena lababa be 10,000 kiubit. 10 Unai tano helagana be hahelaga taudia totona.+ Ena lata not kahana amo be 25,000 kiubit, west kahana amo be 10,000 kiubit, ist kahana amo be 10,000 kiubit, bona saut kahana amo be 25,000 kiubit. Iehova ena dubu helaga be unai tano huanai do ia gini. 11 Unai tano be hahelaga taudia helagadia totona,+ idia be Sadoka ena bese amo, idia be lau totona edia maduna idia huaia namonamo. Israela taudia bona Levi taudia be lau idia rakatania neganai, idia be lau idia rakatania lasi.+ 12 Sadoka ena bese taudia be idia atoa siri tano helagana amo kahana ta do idia abia, Levi taudia edia tano badinai.

13 “Hahelaga taudia edia tano badinai, Levi taudia be tano ena kahana ta do idia abia, ena lata be 25,000 kiubit bona ena lababa be 10,000 kiubit. Unai tano ibounai ena lata be 25,000 kiubit bona ena lababa be 10,000 kiubit. 14 Inai tano helagana be do idia hoihoilaia lasi, ma ta ida do idia senisia lasi eiava henia hanai lasi, badina Iehova dekenai inai be tano helagana.

15 “Tano orena ena lababa be 5,000 kiubit bona ena lata be 25,000 kiubit, bona ia be siti totona do idia gaukaralaia,+ ruma do idia haginia bona animal edia rei gabuna do ia noho. Siti be unai tano huanai.+ 16 Siti ena mesament be inai: Not kahana ena hetoana be 4,500 kiubit, saut kahana ena hetoana be 4,500 kiubit, ist kahana ena hetoana be 4,500 kiubit, bona west kahana ena hetoana be 4,500 kiubit. 17 Siti ena rei gabuna ena mesament be inai: Not kahana be 250 kiubit, saut kahana be 250 kiubit, ist kahana be 250 kiubit bona west kahana be 250 kiubit.

18 “Tano orena ena lata be tano helagana ena lata hegeregerena,+ ena ist kahana be 10,000 kiubit bona ena west kahana be 10,000 kiubit. Unai be tano helagana hegeregerena, bona unai tano ena uma aniani be siti totona idia gaukara taudia edia. 19 Siti totona idia gaukara taudia, Israela ena iduhu ibounai amo idia mai taudia unai, ese unai tano do idia birulaia.+

20 “Tano ena kahana ibounai be 25,000 kiubit. Namona be unai tano bona siti ena tano danu umui atoa siri, ia be tano helagana.

21 “Tano helagana bona siti ena tano kahana orena be iduhu gunalaia tauna totona.+ Unai be ist bona west kahana ena tano hetoana badinai, ia be 25,000 kiubit. Iduhu gunalaia tauna ena tano hetoana be ia badinai idia noho iduhu rua edia tano hetoana hegeregerena. Tano helagana bona dubu helaga be iena tano huanai do idia noho.

22 “Levi taudia edia tano bona siti ena tano be iduhu gunalaia tauna ena tano huanai do ia noho. Iuda ena tano hetoana bona Beniamina ena tano hetoana+ huanai be iduhu gunalaia tauna ena tano do ia noho.

23 “Iduhu oredia totona, Beniamina ena tano be ist kahana ena hetoana amo ia lao west kahana ena hetoana.+ 24 Simeona ena tano be Beniamina ena tano hetoana badinai,+ unai be ist kahana ena hetoana amo ia lao west kahana ena hetoana. 25 Isakara ena tano+ be Simeona ena tano hetoana badinai, unai be ist kahana ena hetoana amo ia lao west kahana ena hetoana. 26 Sebuluno ena tano be Isakara ena tano hetoana badinai,+ unai be ist kahana ena hetoana amo ia lao west kahana ena hetoana.+ 27 Gado ena tano be Sebuluno ena tano hetoana badinai,+ unai be ist kahana ena hetoana amo ia lao west kahana ena hetoana. 28 Gado ena tano ena saut kahana hetoana be Tamara amo ia lao+ Meribata-kadesi ena ranu gabudia,+ bena ia lao Koura,*+ bona Davara Badana* dekenai ia lao.

29 “Unai tano be ahuna bamona Israela ena iduhu ta ta dekenai do umui haria,+ unai be idia ta ta edia tano ai do ia lao.”+ Unai be Siahu Ibounai Lohiabadana Iehova ena hereva.

30 “Siti edia raka vareai bona raka-lasi gabudia be inai: Not kahana ena magu ena mesament be 4,500 kiubit.+

31 “Siti ena geiti ta ta be Israela ena iduhu ta ta edia ladadia hegeregerena do idia hatoa. Not kahanai geiti toi idia noho, geiti ta be Rubena ena, ta be Iuda ena, bona ma ta be Levi ena.

32 “Ist kahana ena magu ena lata be 4,500 kiubit, bona ena geiti be toi: Geiti ta be Iosepa ena, ta be Beniamina ena, bona ma ta be Dano ena.

33 “Saut kahana ena magu ena lata be 4,500 kiubit, bona ena geiti be toi: Geiti ta be Simeona ena, ta be Isakara ena, bona ma ta be Sebuluno ena.

34 “West kahana ena magu ena lata be 4,500 kiubit, bona ena geiti be toi: Geiti ta be Gado ena, ta be Asere ena, bona ma ta be Napatali ena.

35 “Siti ia hagegea magu ena lata be 18,000 kiubit. Bona unai dina amo unai siti ena ladana do idia gwauraia Iehova be Unuseniai.”+

Reana unai be Esekiela ena mauri lagani ia herevalaia.

Anina be “Dirava ese Goada Ia Henia.”

Heb., “imana.”

Unai be golo bona siliva idia mikisi hebou bona ia diaridiari bamona.

Reana unai wili edia bada be hegeregere, bona kahana idauidau dekenai idia heau diba.

Eiava reana, “idia kehoa raka-lasi.”

Esekiela bukana ai inai hereva be nega 93 ia hedinarai, inai be nega ginigunana.

Eiava “vairana auka.”

Eiava reana, “ena be unai taudia be kwara auka bona gau ta mai ena matana bamona oi idia gwadaia noho.”

Heb., “oi davaria gauna oi ania.”

Heb., “emu bese taudia edia natudia memero.”

Eiava “kara gageva.”

Heb., “imana.”

Ia be bini ta.

Iena toana be ava bamona, bona iena uhe be maragimaragi.

Ia be witi bamona, idaunegai Aigupito ai ia tubu, to witi korikorina ese ia hereaia.

Heb., “hin ta ena 1/6,” unai be, ranu ena lita tamona ena kahana ta. Ap. B14 itaia.

Heb., “paraoa audia do lau makohia.” Reana rini bamona paraoa atoa audia ia herevalaia.

Eiava “rami.”

Inai be, Dirava ena hahemaoro idauidau dainai idia karaia taravatudia.

Heb., “lai ia toa gabudia ibounai.”

Eiava “haorea.”

Heb., “lai ia toa gabudia ibounai.”

Heb., “paraoa audia do lau makohia.” Reana rini bamona paraoa atoa audia ia herevalaia.

Diksenari itaia.

Heberu ai, reana “animal ena kukuri” ia herevalaia, bona idia gaukaralaia hemataurai lasi toana hahedinaraia totona.

Eiava “matabodaga; heudahanai.”

Eiava “edia matabodaga karadia idia badinaia.”

Unai be, gari dainai idia mei.

Unai be, lalohisihisi dainai edia kwarana idia sevia.

Eiava “idia ia hahekwakwanaia.”

Unai be, kaivakuku idia koroa totona idia gaukaralaia siliva bona golo.

Unai be Iehova ena dubu helaga ena helaga momokani gabuna ia herevalaia.

Unai be, igui ena seini.

Eiava “hadibaia herevana.”

Inai be King Iehoiakini, Esekiela, bona Iuda taudia ma haida edia igui laganina namba 6 ia herevalaia. (Ese 1:2 itaia.)

Heb., “imana.”

Unai be golo bona siliva idia mikisi hebou bona ia diaridiari bamona.

Heberu ai, reana “animal ena kukuri” ia herevalaia, bona idia gaukaralaia hemataurai lasi toana hahedinaraia totona.

Reana kaivakuku tomadiho henia totona idia gaukaralaia rigi.

Unai be kerubi ta ta.

Heberu ai, Dirava ena lauma helaga eiava aneru ta ia herevalaia.

Eiava, “hadikaia totona.”

Unai be Ierusalema. Iuda taudia idia laloa unai siti lalonai dika ta do idia davaria lasi.

Heb., “kudouna tamona do lau henidia.”

Unai be, Dirava ena hakaua herevadia ia badinaia.

Heberu ai, Dirava ena lauma helaga eiava aneru ta ia herevalaia.

Unai be, ruma lalonai auka lasi haba ta idia haginia, bona peni kurokuro amo idia penia, unai amo ena toana be haba aukana bamona.

Heb., “bona oi, aisi nadi e.”

Unai be, imana ena diuna dekenai idia atoa meamea gauna.

Heberu ai, reana “animal ena kukuri” ia herevalaia, bona idia gaukaralaia hemataurai lasi toana hahedinaraia totona.

Heb., “paraoa audia do lau makohia.” Reana rini bamona paraoa atoa audia ia herevalaia.

Eiava “egu hahemaoro karadia 4.”

Beibi be sinana ena bogana lalonai ia noho neganai, inai varo amo oksijen bona aniani ia abia.

Eiava “rami.”

Unai be seal ena kopina amo idia karaia. Seal be davara ena animal ta.

Linen be tubutubu gauna ta amo idia karaia varo eiava dabua.

Heb., “emu ladana be gabu ibounai ia lao.”

Diksenari itaia.

Unai be, kaivakuku tatau.

Heb., “lahi lalonai idia hanaia.”

Heb., “emu aena oi kehoa.”

Heberu ai, reana “animal ena kukuri” ia herevalaia, bona idia gaukaralaia hemataurai lasi toana hahedinaraia totona.

Reana unai be Samaria badinai idia noho taoni ia herevalaia.

Heb., “emu laurina.”

Heb., “emu idibana.”

Unai be, wilo au, ia be mai ena rigi latadia bona ena raurau be lata.

Unai be, Nebukanesa.

Unai be, Sedekaia.

Heb., “ena imana ia henia.”

Heb., “lai ia toa gabudia ibounai.”

Diksenari ai, “Ne′phesh; Psy·khe′” itaia.

Heberu ai, reana “animal ena kukuri” ia herevalaia, bona idia gaukaralaia hemataurai lasi toana hahedinaraia totona.

Heb., “rara ia bubua tauna.”

Heb., “laloatao.”

Eiava “kara gageva.”

Eiava “mase negana ai idia abia anena.”

Eiava “laiona matamata mai edia huina bada huanai.”

Eiava reana, “oiemu vain umana lalonai ia tubu vain auna bamona.”

Eiava “itotohi.”

Diksenari itaia.

Eiava “itotohi.”

Diksenari itaia.

Inai be King Iehoiakini, Esekiela, bona Iuda taudia ma haida edia igui laganina namba 7 ia herevalaia. (Ese 1:2 itaia.)

Eiava “idia dekenai hahemaoro herevana do oi gwauraia, a?”

Heb., “egu imana lau abia isi.”

Heberu ai, reana “animal ena kukuri” ia herevalaia, bona idia gaukaralaia hemataurai lasi toana hahedinaraia totona.

Unai be, Israela besena.

Unai be, Israela besena.

Unai be, Israela besena.

Heb., “egu matana.”

Unai be, Israela besena.

Heb., “ese edia matana idia veria.”

Eiava “lahi lalonai idia hanaia.”

Diksenari itaia.

Unai be, kaivakuku idia tomadiho henia.

Eiava “hesiai henia.”

Heb., “emui vairadia.”

Eiava “tanobada ibounai.”

Heb., “emu koekoena do ia.”

Unai be, gari dainai idia mei.

Unai be, Iehova ena tuari kaia.

Diksenari itaia.

Heb., “imana.”

Heb., “terafimi.”

Unai be, Ierusalema ai idia noho taudia.

Heb., “imana amo do ia abia.”

Eiava “korona.”

Heb., “idia alaia taudia edia aiona latanai.”

Heberu ai, reana “animal ena kukuri” ia herevalaia, bona idia gaukaralaia hemataurai lasi toana hahedinaraia totona.

Eiava “tama sina idia mase natuna.”

Anina be “Iena Palai Rumana.”

Anina be “Lauegu Palai Rumana be Ia Lalonai.”

Heberu ai, reana “animal ena kukuri” ia herevalaia, bona idia gaukaralaia hemataurai lasi toana hahedinaraia totona.

Heb., “idia boiria taudia.”

Vaia peva bona diba idia gaukaralaia taudia ese idia dogoatao.

Heb., “utua.”

Heb., “emu doruna be lau dekenai oi henia.”

Unai be, tomadiho dalanai idia heudahanai.

Heberu ai, idia gaukaralaia herevana ese ia hahedinaraia hahine tamona ia herevalaia, unai be Oholiba.

Inai be King Iehoiakini, Esekiela, bona Iuda taudia ma haida edia igui laganina namba 9 ia herevalaia. (Ese 1:2 itaia.)

Heb., “dina ena ladana.”

Eiava “emu kemena do oi botaia.”

Eiava “udu bibina ataiai ena huina.”

Heb., “tatau ese idia henia paraoa.”

Eiava “kamepa mai edia magu.”

Eiava “aena amo tano umui moia tao.”

Eiava “ororo gabana.”

Inai be King Iehoiakini, Esekiela, bona Iuda taudia ma haida edia igui laganina namba 11 ia herevalaia. (Ese 1:2 itaia.)

Eiava “tuari kaia.”

Miusiki gauna ta mai ena varo, gita bamona, to ena toana be idau.

Eiava “gunalaia taudia.”

Eiava “imana lasi kouti.”

Eiava “mase negana ai idia abia anena.”

Eiava “mase gurina.”

Eiava “hahairaia.”

Eiava “mase negana ai idia abia anena.”

Eiava “davana,” “takisi.”

Diksenari itaia.

Eiava “kakakaka bona grei wulu.”

Inai au be sinamona auna bamona.

Bonana namo sirihona.

Eiava “idia hatua dabua.”

Eiava reana, “hairai.”

Eiava “mai lalohisihisi bada ida.”

Eiava “mase gurina.”

Eiava “mase negana ai idia abia anena.”

Inai be King Iehoiakini, Esekiela, bona Iuda taudia ma haida edia igui laganina namba 10 ia herevalaia. (Ese 1:2 itaia.)

Iniseniai bona henunai, “Naila sinavai” be ena sinavai maragidia ia herevalaia danu.

Heb., “siriho.”

Heb., “koekoena.”

Heb., “ia.”

Inai be King Iehoiakini, Esekiela, bona Iuda taudia ma haida edia igui laganina namba 27 ia herevalaia. (Ese 1:2 itaia.)

Baibel ese animal ena doana ia herevalaia neganai, ia be goada, siahu eiava gavamani ia laulaulaia.

Eiava “Israela besena dekenai goada do lau henia.”

Reana unai be Aigupito idia durua Israela taudia ia herevalaia.

Inai idia karaia totona tano idia geia, bena ranu be Naila Sinavai amo edia uma dekenai ia aru lao.

Heb., “hoihoilaia.”

Heberu ai, reana “animal ena kukuri” ia herevalaia, bona idia gaukaralaia hemataurai lasi toana hahedinaraia totona.

Eiava “Memepisi.”

Eiava “gunalaia tauna.”

Unai be, Tebe.

Eiava “Memepisi.”

Unai be, “Heliopolisi.”

Inai be King Iehoiakini, Esekiela, bona Iuda taudia ma haida edia igui laganina namba 11 ia herevalaia. (Ese 1:2 itaia.)

Eiava “ena siahu do lau habadaia.”

Unai be, Babulonia ena king.

Inai be King Iehoiakini, Esekiela, bona Iuda taudia ma haida edia igui laganina namba 11 ia herevalaia. (Ese 1:2 itaia.)

Inai au ena rigi be lata herea bona ena kopina be ia kakoro neganai ia kokia.

Heb., “oi.”

Eiava “mase gurina.”

Eiava “Sheol,” unai be, mase taudia guria gabuna. Diksenari itaia.

Eiava “Sheol,” unai be, mase taudia guria gabuna. Diksenari itaia.

Eiava “mase gurina.”

Unai be, “Lebanona ai ia gini sida auna.”

Eiava “Sheol,” unai be, mase taudia guria gabuna. Diksenari itaia.

Heb., “imana.”

Inai be King Iehoiakini, Esekiela, bona Iuda taudia ma haida edia igui laganina namba 12 ia herevalaia. (Ese 1:2 itaia.)

Eiava “mase negana ai idia abia anena.”

Heb., “Bona sinavai maragidia be oi amo (ida) do idia honu.”

Reana inai be hua namba 12 ia herevalaia. Siri 1 itaia.

Eiava “mase gurina.”

Eiava “Sheol,” unai be, mase taudia guria gabuna. Diksenari itaia.

Reana inai be Asuria ena king ia herevalaia.

Heb., “kopina utua lasi taudia.”

Eiava “mase gurina.”

Eiava “mase gurina.”

Reana Meseka bona Tubala edia king ia herevalaia.

Eiava “Sheol,” unai be, mase taudia guria gabuna. Diksenari itaia.

Reana hemataurai hahedinaraia totona, tuari taudia be edia tuari kaia ida idia guria karana ia herevalaia.

Reana Farao eiava Aigupito ia herevalaia.

Eiava “mase gurina.”

Eiava “gunalaia taudia.”

Eiava “mase gurina.”

Heb., “idia abia lao.”

Eiava “kara gageva.”

Heb., “imana.”

Heberu ai, reana “animal ena kukuri” ia herevalaia, bona idia gaukaralaia hemataurai lasi toana hahedinaraia totona.

Eiava “edia imana amo egu mamoe do lau abia lou.”

Eiava “naria.”

Unai be, mamoe tau, nanigosi tau bona kopina ia bada mamoe ese idia laulaulaia tatau.

Diksenari itaia.

Heb., “taunimanima oredia.”

Eiava “lalodika.”

Heberu ai, reana “animal ena kukuri” ia herevalaia, bona idia gaukaralaia hemataurai lasi toana hahedinaraia totona.

Unai be, Dirava ena hakaua dalana ia badinaia.

Eiava reana, “Ierusalema ai idia bouboulaidia mamoe oreana hegeregerena.”

Heb., “imana.”

Eiava “laga.”

Heb., “lai 4.”

Inai be laulau herevana bona Dirava ena taunimanima be edia tano dekenai do idia giroa lou ia herevalaia.

Eiava “ia idia bamoa.”

Eiava “ia idia bamoa.”

Heb., “emu taunimanima edia natudia memero.”

Heberu ai, reana “animal ena kukuri” ia herevalaia, bona idia gaukaralaia hemataurai lasi toana hahedinaraia totona.

Heb., “natudia memero.”

Eiava “lohia tauna.”

Eiava “noho gabuna.”

Eiava “ataiai.”

Eiava “lohia tauna badana.”

Eiava “lohia tauna badana.”

Vaia peva bona diba idia gaukaralaia taudia ese idia dogoatao.

Heb., “gimaia tauna.”

Eiava “boiria.”

Eiava “kota do ai karaia hebou.”

Eiava “lohia tauna badana.”

Vaia peva bona diba idia gaukaralaia taudia ese idia dogoatao.

Eiava reana, ia be au ta mai ena matana bona tuari totona idia gaukaralaia.

Eiava “Goga Ena Hutuma Edia Koura.”

Anina be “Hutuma.”

Heb., “imana.”

Eiava “egu ladana helagana dainai do lau mama.”

Heb., “imana.”

Ia be idaunega amo idia hadoa tubutubu gauna. Ia amo linen dabua idia karaia.

Ap. B14 itaia.

Heb., “ruma.” Karoa 40-48 ai, “ruma” ese dubu helaga eiava ia badinai idia noho ruma idauidau ia herevalaia.

Heb., “6 kiubit, unai be kiubit ta bona ima kwakikwaki 4 edia lababa.” Inai be kiubit latana. Kiubit latana tamona be 1 kiubit (44.5 cm) bona ima kwakikwaki 4 edia lababa (7.4 cm) hegeregerena. Ap. B14 itaia.

Reana ia be gadi taudia edia daiutu ena ataiai haba ia herevalaia.

Eiava “lalona kahanai ia be bada, to murimuri kahanai ia be maragi.”

Eiava reana, “12.”

Unai be, “Helaga Herea Gabuna.”

Reana ia be dubu helaga ia hagegea raka dalana maragina.

Unai be, dubu helaga ena west kahanai ia noho rumana.

Unai be reana Helaga Gabuna ena vareai gabuna ia herevalaia.

Reana unai be Helaga Herea Gabuna ia herevalaia.

Unai be, west kahana ai ia noho rumana.

Inai be kiubit latana. Ap. B14 itaia.

Grik Septuagint Baibel hegeregerena idia gwau, “ena lata be 100 kiubit.” To Heberu toretore ai be: “1 kiubit.” Ap. B14 itaia.

Heb., “ariara ai idia gini du be iniseni ai idia gini lasi.”

Unai be, siri 1 ese ia herevalaia rumana.

Ap. B14 itaia.

Anina be siti do idia hadikaia ore ia perovetalaia.

Heb., “ruma.”

Heberu ai, Dirava ena lauma helaga eiava aneru ta ia herevalaia.

Unai be, dirava idaudia idia tomadiho henia karana.

Heb., “edia king taudia edia mase tauanidia idia tomadiho henia.”

Unai be, dirava idaudia idia tomadiho henia karana.

Reana kaivakuku be edia king ai idia halaodia.

Heb., “palani do idia hahetohoa.”

Heberu toretore ese ia hahedinaraia kiubit latana (51.8 cm) amo boubou patana idia hahetohoa. Ese 40:5 itaia. Ap. B14 itaia.

Eiava “ima kwakikwaki badana amo ia lao maragina ena mesament.” Ap. B14 itaia.

Ia be Dirava ena hereva ia gwauraia.

Unai be, taunimanima edia.

Heb., “emu kudouna oi hegaegaelaia.”

Heberu ai, reana “animal ena kukuri” ia herevalaia, bona idia gaukaralaia hemataurai lasi toana hahedinaraia totona.

Linen be tubutubu gauna ta amo idia karaia varo eiava dabua.

Inai be kiubit latana. Ap. B14 itaia.

Eiava “tano hetoana ibounai.”

Ap. B14 itaia.

Ap. B14 itaia.

Heb., “homa ena 1/10.” Ap. B14 itaia.

Ap. B14 itaia.

Ap. B14 itaia.

Eiava “mina.” Ap. B14 itaia.

Heb., “homa ena 1/6.” Ap. B14 itaia.

Heb., “ko ena 1/10.” Ap. B14 itaia.

Ap. B14 itaia.

Ap. B14 itaia.

Ap. B14 itaia.

Heb., “moale.”

Heb., “ifa ena 1/6.” Ap. B14 itaia.

Heb., “hin ena 1/3.” Ap. B14 itaia.

Inai be kiubit latana. Ap. B14 itaia.

Inai be kiubit latana. Ap. B14 itaia.

Eiava “tano kaukau palakana.”

Heb., “sinavai rua.”

Unai be, Meditereinien.

Heb., “tano do ia abia, iena tadikaka ese ia abia hegeregerena.”

Unai be, not kahana ena hetoana amo.

Unai be, Mase Davara.

Unai be, Aigupito Ena Koura.

Eiava “Hamata ena vareai gabuna.”

Heb., “ladadia.”

Eiava “Hamata ena vareai gabuna.”

Inai be kiubit latana. Ap. B14 itaia.

Unai be, Aigupito Ena Koura.

Unai be, Meditereinien.

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2026)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia