Karoa 28
Ita Lalokau Heheni Dalana
OI EMU diba bona lalokau Iehova Dirava bona ena ura dekenai ia bada ia lao lalonai, do oi ura inai abidadama bona helaro idia abia taudia danu umui hebou nega momo. Unai bamona oi karaia neganai, Dirava ena orea tauna ai do oi lao. Bena inai hahegani, “Iseda orea taudia iboudiai umui lalokau henidia,” oi badinaia be namo.—1 Petro 2:17; 5:8, 9.
2 Iesu Keriso ese ia hahedinaraia ena hahediba taudia idia lalokau heheni be gau badana. Ia hamaorodia, ia gwau: “Taravatu matamatana lau henia umui dekenai inai bamona, umui ta ta dekenai umui lalokau henia . . . Unai dekena amo taunimanima ibounai do idia diba umui be lauegu diba tahua taudia, ta ta dekenai do umui lalokau henia dainai.” (Ioane 13:34, 35, HM) Inai hereva “ta ta dekenai” ese ia hahedinaraia Keristen taudia iboudiai be orea tamona lalonai do idia noho. (Roma 12:5; Efeso 4:25) Unai orea taudia edia toana be idia lalokau heheni. Bema ta be lalokau lasi, ia be hegeregere lasi.—1 Korinto 13:1-3.
3 Unai dainai Keristen ginigunadia be inai bamona idia sisiba henidia: “Umui lalokau heheni.” “Umui abiadae heheni.” “Umui ta ta emui hesiai umui lao henia.” “Umui hebogahisi heheni.” “Umui haheauka heheni. Ta ese ena bamona ia samania neganai emui dika umui gwauatao heheni.” “Umui hagoadaia heheni.” “Umui maino heheni.” “Umui ura heheni mai emui lalona iboudiai danu.”—Roma 12:10; 15:7; Galatia 5:13; Efeso 4:32; Kolose 3:13, 14; 1 Tesalonika 5:11, 13; 1 Petro 4:8; 1 Ioane 3:23; 4:7, 11.
4 To Keristen taudia momokanidia ese edia orea taudia mo sibodia idia lalokau henidia be hegeregere lasi. Bible ia gwau namona be edia lalokau ta ta dekenai bona taunimanima iboudiai dekenai idia habadaia. (1 Tesalonika 3:12; 5:15) Aposetolo Paulo ia gwau: “Taunimanima iboudiai do ita kara namo henidia, to abidadama lalonai idia noho tadikaka do ita kara namo henidia bada.” (Galatia 6:10) Anina be, Keristen taudia ese taunimanima iboudiai, sibodia edia inai taudia danu, idia lalokau henidia be namo, bona Dirava ena orea taudia, lauma dalanai idia be edia tadikaka, taudia idia lalokau henidia bada be namo.—Mataio 5:44.
5 Idau negai taudia momo ese Keristen ginigunadia edia lalokau unai bamona be idia diba. Idia diba Keristen taudia idia lalokau heheni bona idia hegaegae edia bamodia dainai do idia mase! Hari inai nega lalonai danu Keristen korikoridia be mai edia lalokau unai bamona, to nega haida heai o hepapahuahu be idia bogaragidiai idia vara.
IDIA GOEVADAE LASI DAINAI
6 Bible ese oi ia hadibaia vadaeni, iseda tubudia ginigunadia, Adam bona Eva, dainai ita ibounai ita goevadae lasi. (Roma 5:12) Unai dainai ita kara kerere be haraga. Bible ia gwau: “Ita ibounai ita hekwakwanai loulou.” (Iakobo 3:2; Roma 3:23) Bona Dirava ena orea taudia danu idia goevadae lasi bona nega haida idia kara kerere. Unai dainai Keristen korikoridia bogaragidiai danu hepapahuahu idia vara.
7 Filipi ena ekalesia orea lalonai idia noho hahinedia rua, Euodia bona Sunutuke, edia sivarai mani oi laloa. Aposetolo Paulo ia gwau: “Euodia bona Sunutuke lau noidia, do idia lalo-tamona Lohiabada lalonai.” Unai bamona ia noidia badina be ruaosi idia hepapahuahu dainai. Bible ese edia hepapahuahu ena badina ia gwauraia lasi. Reana idia mama heheni. To idia ruaosi be hahine namodia. Guna Keristen taudia ai idia lao bona Paulo danu idia gaukara hebou, haroro gaukara lalonai. Unai dainai unai ekalesia orea tauna ta ia noia, ia gwau: “Unai hahine oi durudia noho, badina be idia be lau danu ai gaukara hebou, sivarai namona dekenai.”—Filipi 4:1-3.
8 Nega ta aposetolo Paulo be ena turana Banaba danu idia hepapahuahu. Edia loaloa iharuana idia hamatamaia gwauraia neganai, Banaba ia ura ena varavara Mareko be idia danu do ia lao. To Paulo ia ura lasi Mareko ese do ia bamodia, badina be edia loaloa ginigunana ai Mareko ese ia rakatanidia bona ena hanua dekenai ia giroa lou. (Kara 13:13) Bible ia gwau: “Idia ruaosi idia hepapahuahu bona idia parara.” (Kara 15:37-40, HM) Unai be hoa gauna ani? Paulo bona Banaba be unai bamona idia hepapahuahu neganai bema oi itaia, oi laloa idia be Dirava ena orea taudia lasi, a?
9 Ma nega ta aposetolo Petro ia kara kerere. Guna ia be idau bese Keristen taudia ia tura henidia, to gabeai idia dekena amo ia raka oho, Iuda Keristen taudia haida ese do idia badu henia garina. (Galatia 2:11-14) Aposetolo Paulo ese Petro ena kara ia itaia neganai, idia iboudiai vairadiai ia gwau henia. Reana unai neganai Petro ia lalo-hisihisi bada, ani?—Heberu 12:11.
LALOKAU AMO HEPAPAHUAHU KOUA
10 Petro ese Paulo ia badu henia diba. Ena lalona ia badu diba, Paulo ese taunimanima haida vairadiai ia gwau henia dainai. To ia badu lasi. (Kohelete 7:9) Petro ia lalo-manau. Paulo ena hereva ia abiadae, bona ia lalokau henia noho. (1 Petro 3:8, 9) Gabeai, Petro ese Keristen taudia haida hagoadaia totona revareva ta be idia dekenai ia siaia, ia gwau: “Iseda Lohiabada ena haheauka umui laloa, unai be hahemauri gauna; iseda lalokau tadikaka Paulo ese idia henia aonegana amo umui ia tore henia hegeregerena.” (2 Petro 3:15) Unai hepapahuahu, sibona ena kerere dainai ia vara, be lalokau amo ia koua.—Hereva Lada-isidia 10:12.
11 Paulo bona Banaba edia hepapahuahu be edena bamona? Mai edia lalokau danu idia koua. Bena gabeai, Paulo ese Korinto ena congregation ia tore henia neganai, ia gwau ia be Banaba danu idia gaukara noho. (1 Korinto 9:5, 6) Bona ena be Paulo ese Mareko ena namo ia daradaralaia be mai ena badina, to inai tau matamatana be gabeai ia goada ia lao ela bona Paulo ese inai bamona ia gwauraia, Timoteo ia tore henia neganai: “Mareko oi abia, ruaosi umui mai, badina be ia be egu gaukara dekenai lau do ia durua diba.” (2 Timoteo 4:11) Edia hepapahuahu be unai bamona idia koua be haheitalai namona ita dekenai.
12 Vadaeni, Euodia bona Sunutuke be edena bamona? Edia hepapahuahu idia hadokoa, bona lalokau amo edia kara dika idia gwauatao heheni, a? Bible ese edia sivarai orena ia gwauraia lasi. To ruaosi be hahine namodia bona guna Paulo danu idia gaukara hebou ena Keristen gaukara lalonai; unai dainai reana unai sisiba idia abiadae mai edia lalo-manau danu. Edia congregation ese Paulo ena revareva idia davaria neganai, reana kara haraga idia hereva heheni bona edia hepapahuahu idia hadokoa mai edia lalokau danu.—Galatia 5:13-15.
13 Ena be reana congregation taudia haida edia kara dainai oi lalo-hisihisi badina be Keristen kara korikori idia do manadalaia lasi dainai, to mani inai oi laloa: Iehova Dirava ia naria lasi ela bona taunimanima ese edia kara dika ibounai idia negea guna bena ia lalokau henidia, ani? Bible ia gwau: “Dirava ese ena lalokau inai bamona ia hahedinaraia; ita be kara dikadia ita do karaia noho lalonai Keriso be ita dainai ia mase.” (Roma 5:8) Namona be Dirava hegeregerena ita ese kara dikadia bona kara kavakavadia idia karaia taudia dekenai lalokau ita hahedinaraia.—Efeso 5:1, 2; 1 Ioane 4:9-11; Salamo 103:10.
14 Ita ibounai be mai eda kerere momo, unai dainai namona be haida edia kerere ita maumauraia lasi. Iesu ia gwau: “Badina be dahaka au ena momoru oiemu tadikakana ena matana lalonai oi itaia, to au badana oiemu matana lalonai ia noho be oi laloa lasi?” (Mataio 7:1-5, HM) Unai sisiba namona ese ita ia durua diba, iseda tadikaka danu ita noho namonamo totona.
15 Ita hebogahisi bona dika ita gwauatao be gau badana. Momokani, reana emu tadikaka ta oi samania be mai ena badina korikorina, to Bible ena sisiba be inai: “Umui haheauka heheni. Ta ese ena bamona ia samania neganai, emui dika umui gwauatao heheni.” Oibe, ena be ta be ena kerere dainai oi samania diba, to oi gwauatao be namo, badina be, Bible ia hereva bamona, “Iehova ese emui dika ia gwauatao.” (Kolose 3:13) Iesu ia gwau, Dirava ese iseda dika ia gwauatao totona, haida edia dika ita gwauatao be namo. (Mataio 6:9-12, 14, 15) Iesu ese ia sivarailaia pavapavana bamona, Iehova ese iseda dika ia gwauatao nega momo herea; vadaeni iseda tadikaka edia dika ita gwauatao be namo, ani?—Mataio 18:21-35; Hereva Lada-isidia 19:11.
16 Bema iseda tadikaka edia dika ita gwauatao lasi mai eda lalokau danu, hereva momokani ita badinaia lasi. (1 Ioane 4:20, 21; 3:14-16) Unai dainai, bema Keristen tauna ta danu umui hepapahuahu, oi dadaraia lasi. Oi badu henia daudau lasi, to ia dekenai maino oi karaia haraga mai emu lalokau danu. Bema emu tadikaka ta oi habadua vadaeni, oi hamaoroa oi sori, bona oi noia emu kerere do ia gwauatao.—Mataio 5:23, 24.
17 To bema ta ese oi ia hereva dika henia o dala idauna ta amo oi ia hadikaia, be edena bamona? Bible ia gwau: “Oi gwau lasi: ‘Lau dekenai ia karaia hegeregerena ia dekenai do lau karaia.’ ” (Hereva Lada-isidia 24:29; Roma 12:17, 18) Iesu Keriso ia gwau: “Bema oi emu vairana idiba kahana be tau ta ese ia pataia, oi emu vairana lauri kahana danu oi henia.” (Mataio 5:39) Anina be, ena be oi habadua o hahemaraia totona ta ese emu vairana ia pataia, to oi heatu lasi o oi heai lasi. Namona be ‘kara dika bona hereva dika edia davana oi henia lasi,’ to ‘maino oi tahua bona oi gavaia’ be namo.—1 Petro 3:9, 11; Roma 12:14.
18 Namona be ‘iseda orea taudia ita lalokau henidia,’ Iehova Dirava ese ia lalokau henidia bamona. (1 Petro 2:17) Ta ena toana ia laloa lasi. Ia vairanai bese iboudiai be hegeregere. (Kara 10:34, 35; 17:26) “Hisihisi badana” amo do ia hamauridia taudia be “bese idauidau . . . bona hanua idauidau bona gado idauidau dekena amo” ia abidia. (Apokalupo 7:9, 14-17) Vadaeni, namona be Dirava hegeregerena ita ese iboudiai ita lalokau henidia, edia bese o dagi o kopi ita laloa lasi be namo.
19 Namona be congregation taudia iboudiai oi dibadia namonamo, bena do oi lalokau henidia bona edia kara namo do oi laloa bada. Iboudiai oi kara henidia mai emu hemataurai danu. (1 Timoteo 5:1, 2) Dirava ena orea lalonai ita noho be hahenamo badana ta, badina be ruma bese tamona bamona idia noho mai edia lalokau danu. Tanobada ena paradaiso lalonai inai lalokau besena danu ita noho hanaihanai be namo herea!—1 Korinto 13:4-8.
[Study Questions]
1. (a) Oi be edena bamona Iehova ena orea tauna ai oi lao diba? (b) Bena edena hahegani oi badinaia be namo?
2. (a) Iesu ese dahaka taravatu matamatana ia henia iena hahediba taudia dekenai? (b) Inai hereva “umui ta ta dekenai” ese dahaka idia hahedinaraia? (c) Lalokau be mai anina bada eiava?
3. Bible be edena bamona ia hahedinaraia Keristen taudia idia lalokau heheni bona idia heduru heheni be gau badana?
4. (a) Dahaka ese ia hahedinaraia namona be Keristen taudia idia lalokau heheni sibona lasi, to ma taunimanima haida danu idia lalokau henidia be namo? (b) Keristen taudia ese daidia idia lalokau henidia bada be namo?
5. Dahaka ese ia hahedinaraia Keristen korikoridia, idau negai idia noho taudia bona hari idia noho taudia danu, idia lalokau heheni?
6. Dahaka dainai nega ta ta Keristen korikoridia idia kara dika heheni?
7. (a) Dahaka dainai Paulo ese Euodia bona Sunutuke ia noidia “do idia lalo-tamona”? (b) Dahaka dainai ita diba ruaosi be hahine namodia?
8. (a) Dahaka dainai Paulo be Banaba danu idia hepapahuahu? (b) Ruaosi idia hepapahuahu neganai bema oi itaia, reana dahaka lalohadai oi abia?
9. (a) Petro be edena bamona ia kara kerere? Dahaka dainai unai bamona ia karaia? (b) Paulo ese ena kara ia itaia neganai dahaka ia karaia?
10. (a) Petro be dahaka ia karaia, Paulo ese ia gwau henia neganai? (b) Petro ena kara ese dahaka ia hadibaia ita dekenai?
11. (a) Ena be Paulo bona Banaba idia hepapahuahu, to edena bamona idia hahedinaraia idia be Keristen korikoridia? (b) Edia kara ese dahaka ia hadibaia ita dekenai?
12. (a) Dahaka dainai ita laloa Euodia bona Sunutuke be edia hepapahuahu idia hadokoa? (b) Galatia 5:13-15 hegeregerena, dahaka dainai Keristen taudia be mai edia lalokau danu edia hepapahuahu idia hadokoa be gau badana?
13. Iehova Dirava ese lalokau karana edena bamona ia haheitalaia?
14. Iesu ese maumau karana edena bamona ia sisibalaia?
15. (a) Dahaka dainai, ena be ta ita samania diba to ena dika ita gwauatao, be gau badana? (b) Mataio karoa 18 lalonai ia gwauraia parabolena lalonai, Iesu be edena bamona ia hahedinaraia namona be dika ita gwauatao?
16. (a) Ioane Ginigunana 4:20, 21 hegeregerena, Dirava idia lalokau henia taudia ese edia Keristen tadikaka edena bamona idia kara henidia be namo? (b) Bema emu tadikaka ese oi ia samania diba, dahaka oi karaia be namo?
17. Bema ta ese oi ia kara dika henia, dahaka oi karaia be namo?
18. Dirava ese bese iboudiai ia lalokau henidia, unai dainai ita diba dahaka ita karaia be namo?
19. (a) Iseda Keristen tadikaka bona taihu be edena bamona ita kara henidia be namo? (b) Dahaka hahenamo badana ita abia diba?
[Picture on page 233]
Euodia bona Sunutuke edia sivarai ese dahaka ia hadibaia ita dekenai?
[Picture on page 235]
Paulo bona Banaba idia hepapahuahu anina be idia be Dirava ena orea taudia lasi, a?
[Picture on page 236]
Keristen korikoridia be lalokau amo edia kerere idia gwauatao heheni
[Picture on page 237]
Dirava ena orea lalonai, Keristen taudia be edia lalokau dainai idia abiadae heheni