Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w90 4/1 rau 28-29
  • Iopa—Gunaguna Uopu Namona

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Iopa—Gunaguna Uopu Namona
  • 1990 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Inai Bamona Atikol
  • Emu Kerere Oi Lalopararalaia
    Iseda Haroro Bona Mauri Dalana—Hebou Pepana—2017
  • Korenelio ese Lauma Helaga Ia Abia
    Baibel amo Do Oi Dibaia Gaudia
  • Iehova Ena Hebogahisi—Iona ese Ia Dibaia
    1996 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Iena Kerere amo Diba Ia Abia
    Edia Abidadama Tohotohoa
1990 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
w90 4/1 rau 28-29

Sivarai Gwauhamata Tanona Amo

Iopa​—Gunaguna Uopu Namona

IDAU negai Israel tanona be mai ena miri konena lata herea. To Israel taudia be davara idia laloa bada lasi. Sedira edia miri kone latadia edia toana dainai.

Edia kone ibounai dekenai miri bada herea ia noho bona Nilo Sinavaina ese unai miri ia abidia dae bona kone dekenai ia haboua.a Bema vanagi amo Aigupito ena hanua dokona amo oi heau bena Nilo Sinavaina amo oi hure dae neganai Karamele Ororona ena south kahana ai, sibona ia vara uopu namo hereana ta do oi davaria diba lasi.

Emu vanagi ai oi lao bona Israel ena kone ena huana dekenai oi ginidae neganai, ororo maragina latanai Iopa hanua do oi itaia. Laulau ese ia hahedinaraia bamona, nadi amo magu ta idia karaia bena vanagi be unai magu eiava uopu lalonai idia vareai. Ena be Iopa ena uopu be maragi bona atai kahana ai uopu, Acre (Ptolemaïs), dekenai be ia bada, to Iopa be uopu namona ta. (Kara 21:7) Herod Badana be Kaisarea dekenai uopu ia do karaia lasi neganai, Iopa sibona be uopu namo hereana dainai, vanagi be ia dekenai idia vareai.

Turo ena Pavapava Hurama be Solomon ia durua Ierusalem dekenai dubu idia haginia neganai, ia gwau: “[Timba be Lebanon dekenai do ai abia] bena patapata bamona do ai kwatudia bena davara ai do ai siaia daekau Iopa dekenai, bena oi ese do oi abidia lao Ierusalem dekenai.” (2 Sisiga 2:​1, 11, 16) Inai timba be sedira Phoenicia ena uopu ta Turo eiava Sidono dekena amo idia siaia lao. (Isaia 23:​1, 2; Esekiel 27:​8, 9) Inai sida audia edia patapata idia hure lao bona Karamele idia hanaia bena Iopa ai idia ginidae. Unuseni amo unai sida audia idia abidia lao Ierusalem dekenai, unai 55 kilomita bamona dina ia daekau kahana dekenai idia raka lao neganai. Israel besena be Babulono amo idia ruhaia murinai, dubu idia haginia lou Ierusalem dekenai totona, sida audia be Iopa ena uopu dekena amo maila 34 eiava 55 kilomita idia abia lao Ierusalem dekenai.​—Esera 3:7.

Dubu idia haginia taudia danu be sedira Phoenicia edia vanagi badadia dekenai idia guia Iopa dekenai sida audia idia abidia lao neganai, unai vanagi be laulau dekenai ia hedinarai vanagina bamona. Unai laulau oi itaia neganai, Iona ena sivarai do oi laloa, Iehova ese ia siaia lao Nineve dekenai, to Iona be ia heau boio. “Ia be ia diho Iopa ai, bona Tarasisi dekenai ia lao vanagina ta ia davaria. Davana ia karaia, bena ia guia, hehuni dalanai Iehova ena amo ia heau boio totona.”​—Iona 1:​1-3.

Iona be unai bamona vanagi goadana dekenai ia guia, unai vanagi be Iopa dekenai do ia lao gabu daudau, Tarasisi dekenai, (hari idia gwauraia Spain). Inai vanagi ena murina bona vairana be idia daekau sisina bona unai amo dogo idia kwatua, edia dogo be nadi amo idia karaia. Laolao taudia, bara taudia bona ma kohu haida be atai dekenai idia atoa, to unai piksa lalonai idia hedinarai lasi. Henuna dekenai be gabu badana, unuseniai kohu momo idia atoa diba bona unuseniai Iona ia mahuta. Inai vanagi be beroso (juniper) au reireina amo idia karaia bona palai be dabua aukana amo idia karaia bona sida au tamona ese ia dogoatao. Bona ma kahana kahana dekenai be bara idia noho (sedira oak audia, Basan amo idia karaia). Vadaeni mani oi laloa, inai vanagi be davara dekenai ia hure noho, bena lai dikana ia toa, kevaru ia boiboi, medu ia diho bona hurehure badadia ese vanagi idia botaia. Vanagi dekenai idia gaukara taudia idia gari bona idia tai bona idia lolo badabada edia dirava dekenai heduru idia abia totona, vadaeni Iona idia tahoa dobi davara dekenai do idia mase lasi totona.​—Esekiel 27:​5-9; Iona 1:​4-15.

Guna Iopa hanua lalonai Keristen ginigunadia edia kongregesen ta ia noho danu. Reana unai tadikaka haida be uopu dekenai idia gaukara eiava vanagi dekenai bara gaukara idia karaia. Unai davara badinai ia noho hanuana ena kongregesen ena taihu ta be Iuda hahine ta, ena ladana be Doreka (Tabita). “Ia be kara namona bona bogahisihisi kara dekenai ia goada dina ibounai.” Lagani 36 C.E. ai, Doreka ia gorere dikadika bena ia mase, unai ese taitai bona lalohisihisi ia havaraia badina momo ese ena kara namodia idia laloatao. Keristen tadikaka haida ese aposetolo Petro idia mailaia Iopa dekenai, Luda (hari idia boiria Lod, Tel Aviv ena peleini diho gabuna kahirakahira) dekena amo idia hakaua. Petro ese Doreka ia hatoreaisi lou, unai “sivarai be Iopa hanua ibounai idia kamonai, bona momo be Lohiabada idia abia dae.”​—Kara 9:​36-42.

Petro be Iopa dekenai nega daudau ia noho, Simona, boroma kopina gaukaralaia tauna ena ruma dekenai. Unuseniai, Petro ese nihi ta ia abia, inai nihi hegeregerena, ia ese Iopa ena kongregesen tadikaka haida ia hakaudia lao Kaisarea dekenai, unuseniai Kaisarea ena uopu matamatana dekenai idia ginidae. Kaisarea dekenai Petro ese Roma edia ami tau badana ta, Korenelio ia haroro henia bena ia bapatisoa, ia be idau bese amo, lauma helaga ese ia horoa Keristen tauna ginigunana. (Kara 9:​43–10:48) Sedira idia moale bada herea Iopa dekenai unai sivarai namona idia kamonai neganai, badina unai be kara matamatana Keristen tomadiho lalonai!

Hari inai nega lalonai, loaloa taudia momo be Iopa dekenai idia lao, hari ia be Tel Aviv-Jaffa ena kahana ta, unai hanua idia itaia neganai Bible edia sivarai, Iopa dekenai idia vara gaudia idia laloa.

[Footnotes]

a Inai miri kone be oi itaia namonamo diba 1989 Calendar of Jehovah’s Witnesses ena kopina dekenai. Inai calendar ese Iopa hanua ena laulau badana ia hahedinaraia.

[Picture Credit Line on page 28]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Picture Credit Line on page 29]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2026)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia