Dirava Ena Matana ai Oi be mai Anina Bada!
“Nega ibounai lau ese umui lau ura henia vadaeni, bona inai noho hanaihanai lalokau be umui dekenai do lau henia noho, doko lasi.”—IEREMIA 31:3.
1. Iesu ena lalohadai dagi lasi taudia dekenai be edena bamona ia idau, Farisea taudia edia hegeregerena lasi?
TAUNIMANIMA ese Iesu ena matana idia itaia neganai, idia diba ia be edia tomadiho gunalaia taudia hegeregeredia lasi. Ia ese unai taunimanima ia hebogahisi henidia, badina be “edia tauanina idia manokamanoka, bona idia lao idau gabu idau gabu dekenai, mamoe idia naria lasi bamona.” (Mataio 9:36) Edia tomadiho gunalaia taudia ese lalokau bona hebogahisi Diravana ena ladanai do idia naridia mai edia lalokau ida be namo. To, idia laloa unai dagi lasi taudia be anina lasi, unai dainai idia dadaraidia, idia gwau Dirava ese ia hadikadia!a (Ioane 7:47-49; ma danu Esekiela 34:4 itaia.) Momokani, edia lalohadai kererena, Baibel ena hereva ia utua lalohadaina, be idau vaitani, Iehova ena lalohadai iena bese taudia dekenai hegeregerena lasi. Ia ese ena bese, Israela, ia hamaorodia vadaeni, ia gwau: “Nega ibounai lau ese umui lau ura henia vadaeni.”—Ieremia 31:3.
2. Iobu ena turana toiosi ese ena lalona edena bamona idia ania toho, do ia laloa ia be anina lasi Dirava ena matana ai?
2 To Farisea taudia edia nega vairanai danu, haida ese Iehova ena lalokau mamoedia edia lalona idia ania toho, do idia laloa idia be anina lasi. Iobu sivaraina mani oi laloa. Iehova ena matana ai ia be maoromaoro bona kerere lasi, to ena turana koikoidia toiosi idia gwau ia be Dirava dadaraia tauna dika rohorohona, do ia mase neganai ia be natuna lasi bona tubuna lasi. Idia gwau, bema Iobu ia kara maoromaoro, Dirava ese unai ia laloa lasi, badina be ia ese sibona ena aneru ia abidadama henidia lasi bona ia laloa guba be mai mirona!—Iobu 1:8; 4:18; 15:15, 16; 18:17-19; 22:3.
3. Hari inai negai Satani ese edena dala amo taunimanima edia lalona ia ania toho, do idia laloa idia be anina lasi bona ta ese ia lalokau henidia diba lasi?
3 Hari inai negai danu, Satani ese unai ‘koikoi karana’ amo taunimanima edia lalona ia ania toho, do idia laloa ta ese ia lalokau henidia lasi bona idia be anina lasi. (Efeso 6:11) Momokani, nega momo ia ese taunimanima be sibodia edia hekokoroku amo ia koidia. (2 Korinto 11:3) To ia ese danu haida edia lalona ia hamanokaia momokani mai ena moale ida. Hari inai “nega ena dokona” lalonai, unai kara ia habadaia. Famili momo lalodiai famili taudia “be lalokau idia diba lasi”; momo ese dagedage taudia, sibodia edia ura idia tahua taudia, bona kara kava taudia, be dina ta ta iboudiai idia haheauka henidia toho. (2 Timoteo 3:1-5) Reana lagani momo lalonai haida ese idia kara dika henidia, o idia lalo-dika henidia badina be idia be idau bese taudia, o idia inai henidia, o idia gwau dika henidia, unai dainai idia laloa idia be anina lasi bona taunimanima ese idia lalokau henidia diba lasi. Tau ta ia gwau: “Ta lau lalokau henia lasi, bona ta ese lau ia lalokau henia lasi. Lau abia dae diba lasi Dirava ese lau ia laloa.”
4, 5. (a) Bema ta ia laloa ia be anina lasi, dahaka dainai ena lalohadai be Baibel ena hereva hegeregerena lasi? (b) Bema ita laloa iseda kara iboudiai be anina lasi, dahaka dika do ita davaria diba?
4 Unai bamona lalohadaina ese Dirava ena hereva momokanina ta, mauri davalaia karana herevana, ia hakoikoia. (Ioane 3:16) Dirava ese dava bada herea gauna—sibona ena Natuna ena mauri namona—amo dala ia kehoa ita eda, do ita mauri hanaihanai diba totona; momokani, unai ese ia hahedinaraia ita Ia lalokau henia bona ita be mai anina Iena matana ai!
5 Inai danu, bema ita laloa Dirava ita habadua bona iseda kara be anina lasi, madi unai ese iseda lalona ia hamanokaia momokani! (Aonega Herevadia 24:10 itaia.) Bema ita laloa iseda kara be hegeregere lasi, ena be ta ese iseda lalona ia hagoadaia toho Dirava ena hesiai do ita lao henia goadagoada totona, to reana ita haida ita laloa ena hereva edia mamina be maumau herevadia hegeregeredia.
6. Siboda eda kara lalohisihisilaia karana koua dalana namona be dahaka?
6 Bema emu lalona ena mamina be unai bamona, emu darana do ia doko lasi be namo. Ita momo be nega ta ta siboda ita samania kerere bamona. Mani oi laloa, Dirava ena Hereva ese “iseda kerere do ia hamaoromaoroa” bona “tanobada ena siahu ia haorea diba.” (2 Timoteo 3:16; 2 Korinto 10:4) Aposetolo Ioane ia gwau: “Inai iseda lalokau kara dekena amo, be do ita diba ita be momokani taudia. Vadaeni unai dainai, iseda kudouna be mai maino danu, Dirava ena vairana dekenai. Bona bema iseda kudouna ese ita idia kota henia noho neganai, Dirava ena vairanai do ita laloa hekwarahi lasi. Badina Dirava ese gau ibounai ia diba, bona iena diba ese iseda kudouna ena diba ia hereaia momokani.” (1 Ioane 3:19, 20) Vadaeni, dala toi mani ita laloa, unai dala toiosi amo Baibel ese ita ia hadibaia ita be mai anina bada Iehova vairanai.
Iehova ese Oi Ia Laloa Bada
7 Ginigunana be, Baibel ese ita ia hadibaia ita ta ta ibounai be mai anina Dirava ena matana ai. Iesu ia gwau: “Manu maragidia 5 edia davana be toea rua sibona, ani? To Dirava ese idia ta ia laloaboio lasi. Umui emui kwarana huina ibounai ia ese ia duahia ore. Unai dainai, do umui gari lasi, umui ese manu maragidia momo edia davana umui hanaia.” (Luka 12:6, 7) Unai neganai, ena be unai manu maragidia, aniani gaudia, edia davana be maragi herea, to Dirava ese idia ta ia laloaboio lasi. Unai hereva amo Iesu ese ia hahedinaraia, ita taunimanima ese unai manu ita hereadia momokani, bona Dirava ese iseda tauanina edia kahana maragimaragidia iboudiai be ia diba. Unai be iseda kwarana huidia iboudiai ia duahia ore hegeregerena!
8. Dahaka dainai ita diba Iehova ese iseda kwarana huidia ia duahia diba?
8 Hui ia duahidia a? Bema Iesu ena hereva oi abia dae be auka, mani inai oi laloa: Dirava ese ena hesiai taudia mai edia kamonai ia laloatao diba dainai, ia hatoredia isi lou diba—ia havaradia lou diba, mai edia tauanina edia kahana maragimaragidia iboudiai ida, bona mai edia helalotao, lagani momo lalonai idia abia gaudia, ida danu. Unai ia karaia diba dainai, ena be taunimanima ta ena kwarana huidia be reana 100,000 bamona, to iseda ia duahia be haraga herea!—Luka 20:37, 38.
Iehova Ena Matana ai Iseda Namo be Dahaka?
9 Iharuana be, Baibel ese ita ia hadibaia Iehova ese iseda kara namodia bona iseda hekwarahi ia laloa bada bona ia moalelaia bada. King Davida ese ena natuna Solomona ia hamaoroa, ia gwau: “Dirava ese iseda laloa ibounai bona iseda ura ibounai ia diba.” (1 Sivarai 28:9) Inai tanobada, dagedage bona badu ai ia honudae gauna, lalonai Dirava ese taunimanima bilioni bilioni edia lalona ia tahudia noho lalonai, ia ese maino, hereva momokani, bona kara maoromaoro ia ura henia tauna ta ena lalona ia davaria neganai, ia moale bada! (Ioane 1:47; 1 Petero 3:4 itaia.) Dirava ia lalokau henia bada, ia dibaia toho, bona haida ia hadibalaidia toho tauna ta ena lalona be Dirava ese ia davaria neganai, dahaka ia vara? Malaki 3:16 ai, Iehova ese ita ia hamaoroa, ia ese ia idia herevalaia hedinarai taudia edia hereva ia kamonai, bona oda ia gwauraia dainai, Iehova “idia gari henia taudia, bona [iena ladana] idia matauraia noho taudia” laloatao bukana idia torea. Ia ese unai edia kara ia laloa bada!
10, 11. (a) Ena be Iehova ese ia hahedinaraia edia kara namodia ia laloa bada, to reana haida ese unai edena bamona idia hakoikoia? (b) Abia sivaraina ese edena bamona ia hahedinaraia Iehova ese taunimanima edia kara namodia, badadia bona maragidia danu, ia laloa bada?
10 Ena be unai ese ia hahedinaraia Dirava ese ita ia laloa bada, to reana sibona ena lalona ese ia samania tauna ese unai ia abia dae lasi. Reana sibona ena lalona ai ia gwau loulou, ‘To unai kara dekenai momo ese lau idia hereaia. Iehova ese lau be idia ida ia hahegeregerea neganai, ena lalona ia hisihisi bada!’ To, Iehova ese ena hesiai taudia ta be ma ta ida ia hahegeregeredia lasi, bona ia kara auka henidia lasi. (Galatia 6:4) Edia lalona ia tahua namonamo, bona edia kara namodia iboudiai, maragidia bona badadia, be ia ese ia laloa bada.
11 Unai hegeregerena, King Ieroboama ena bese, Iehova ia rakatania besena, ibounai hamasedia ore bona “kukuri” bamona darodia oho herevana be Iehova ese ia gwauraia neganai, ia gwau king ena natuna tamona, Abia, sibona mo be hemataurai dalana ai do idia guria. Badina be dahaka? “Ia sibona dekenai be Lohiabada, Israela ena Dirava, ese ia moale henia.” (1 King Taudia 14:10, 13) Anina be Abia ese Iehova ia tomadiho henia mai ena kamonai ida, a? Reana lasi; badina be ia mase, ena ruma bese taudia dikadia oredia idia mase hegeregerena. (Deuteronomi 24:16) To, Iehova ese Abia ena lalona ai ia davaria gauna namona ia laloa bada, bona unai hegeregerena ia kara henia. Buka ta ladana Matthew Henry’s Commentary on the Whole Bible be ia gwau: “Unai bamona gauna namona sisina ia noho gabunai be Dirava ese do ia davaria: Herevana ia be sisina mo, to ia tahua Diravana ese ia itaia, bona ia moalelaia.” Bona mani inai oi laloaboio lasi: Bema Dirava ese kara namona sisina oi lalonai ia davaria, ia ese ia hatubua diba, oi be mai emu kamonai ida ena hesiai oi lao henia toho lalonai.
12, 13. (a) Salamo 139:3 ese edena bamona ia hahedinaraia Iehova ese iseda hekwarahi ia laloa bada? (b) Inai hereva, Iehova ese iseda kara ia hididia herevana, ena anina be dahaka?
12 Iehova ese iseda hekwarahi danu unai bamona ia laloa. Salamo 139:1-3 ia gwau: “Lohiabada e, oi ese egu lalona oi tahua vadaeni, lau oi diba momokani vadaeni. Egu kara ibounai oi diba vadaeni. Oi be daudau herea dekena amo egu laloa ibounai oi diba. Oi ese egu gaukara, bona egu laga-ani oi itaia namonamo noho. Lauegu kara ibounai oi diba.” Unai hegeregerena, Iehova ese iseda kara iboudiai ia diba; to unai sibona lasi. Heberu gado ai inai hereva “lauegu kara ibounai oi diba,” ena anina ma ta be “lauegu dala iboudiai oi laloa bada.” (Mataio 6:19, 20 itaia.) To, ita goevadae lasi bona ita be mai eda kara dika momo dainai, Iehova ese iseda dala edena bamona ia lalodia bada diba?
13 Ena salamo lalonai Davida ia gwau Iehova ese ena gaukara bona ena laga-ani ia “itaia namonamo”; Heberu gado idia diba momo taudia haida idia gwau unai hereva ena anina korikorina be “hidia” o “tapoa hidi.” Buka ta ia gwau: “Ena anina be inai: . . . uiti momoruna ibounai ia tapoa oho, bena uiti ena anina sibona ia noho—do ia gaukaralaia diba gauna ibounai ia naria. Unai dainai unai siri ena anina be, Dirava ese ia hidia bamona. . . . Momoru ibounai, ia gaukaralaia diba lasi gauna, be ia negea, bena gau korikorina, mai anina gauna, be ia itaia.” To reana iseda lalona ese iseda kara be dala idauna amo idia hididia dainai, iseda kerere gunadia dainai ita idia gwau dika henia, bona iseda kwalimu be anina lasi gaudia idia gwauraidia. To, bema ita helalo-kerehai mai eda momokani ida, bona iseda kerere do ita karadia lou lasi totona bema dala ita tahua goadagoada, Iehova ese iseda dika do ia gwauatao. (Salamo 103:10-14; Kara 3:19) Iseda kara namodia ia hidia bena ia laloatao. Momokani, ia do ita badinaia noho negana ibounai lalonai, unai kara do ia laloatao. Ia laloa do ia laloaboio be kara gagevagageva, bona ia be nega ta ia kara gagevagageva lasi!—Heberu 6:10.
14. Dahaka ese ia hahedinaraia Iehova ese iseda Keristani hesiai gaukarana ia laloa bada?
14 Kara namodia, Dirava ese ia laloa bada gaudia, haida be dahaka dahaka? Iena Natuna, Iesu Keriso, ita tohotohoa karadia iboudiai be unai. (1 Petero 2:21) Momokani, gaukara ta mai anina bada be Dirava ena Basileia ena sivarai namona harorolaia gaukarana. Roma 10:15 be ia gwau: “Sivarai Namona ena moale idia mailaia taudia edia aena, be namo herea momokani, ani.” Ena be reana ita laloa iseda aena be “namo” lasi, to Paulo ese unai siri lalonai ia torea herevana be Greek Septuagint Baibel lalonai idia torea, ia amo Rebeka, Rahela, bona Iosepa idia gwauraidia—idia toiosi be taunimanima mai hairaidia idia gwauraidia. (Genese 26:7; 29:17; 39:6) Unai dainai iseda kara, iseda Dirava, Iehova, ena hesiai ita lao henia lalonai ita loaloa karadia, be mai edia hairai bona mai edia namo bada, iena matana ai.—Mataio 24:14; 28:19, 20.
15, 16. Dahaka dainai Iehova ese iseda haheauka ia laloa bada, bona King Davida ena hereva Salamo 56:8 dekenai ese unai edena bamona ia hamomokania?
15 Iseda kara namona ma ta, Dirava ese ia laloa bada gauna, be iseda haheauka. (Mataio 24:13) Mani oi laloa, Satani ia ura Iehova do oi rakatania. Iehova oi badinaia dinadia ta ta iboudiai, ia oi durua, Satani ena hereva kereredia do ia halusia totona. (Aonega Herevadia 27:11) Nega haida, ita haheauka be auka herea. Reana gorere, o ogogami, o lalo-hekwarahi, o gau idaudia dainai ita be dina ta ta iboudiai ita hekwarahi. Unai ita haheaukalaia neganai, Iehova ese iseda haheauka ia laloa bada. Unai dainai King Davida ese Iehova ia noia, ena mata ranudia be “kavabu” ta lalonai do ia udaia. Mai ena lalo-goada ida ia nanadaia, ia gwau: “Oiemu buka lalonai idia torea vadaeni, ani?” (Salamo 56:8) Oibe, Iehova ese iseda mata ranudia bona iseda hisihisi, ia ita badinaia noho dainai ita haheaukalaia gaudia, be ia laloa bada. Idia danu be mai anina bada iena matana ai.
16 Ia hedinarai goevagoeva, iseda kara namodia bona iseda hekwarahi dainai, Iehova ese ita ta ta lalonai ia davaria gaudia momo be ia laloa bada! Herevana Satani ena tanobada ese ita edena bamona ia kara henia vadaeni, to Iehova ena matana ai ita be mai anina bada bona ita be “bese ibounai edia kohu namodia” haida.—Hagai 2:7.
Iehova ese Ena Lalokau Ia Hahedinaraia Vadaeni Dalana
17 Gau ihatoina be, Iehova ese ena kara momo amo ia hahedinaraia ita ia lalokau henia. Satani ena koikoi herevana, ita be anina lasi eiava ta ese ita lalokau henia diba lasi herevana, hakoikoia karana badana be, Keriso ena boubou karana, taunimanima davalaidia totona ia karaia karana. Namona be inai do ita laloaboio lasi: Iesu be satauro dekenai ia mase mai ena hisihisi bada ida, bona Iehova ese ena Natuna lalokauna ena mase ia itaia neganai ena lalona ia hisihisi bada herea; unai amo ruaosi idia hahedinaraia ita idia lalokau henia. Unai lalokau be mai anina ita ta ta dekenai. Aposetolo Paulo ese unai bamona ia laloa dainai, ia gwau: “Dirava ena Natuna . . . ese lau ia lalokau henia, bona lau dainai iena mauri ia atoa diho.”—Galatia 2:20.
18. Edena dala amo Iehova ese ita ia veria, Keriso dekenai ita mai totona?
18 Iehova ese ena lalokau ita dekenai ia hamomokania dalana ta be, ita ta ta ia durua, Iesu ena boubou ena hahenamo ita abidia totona. Iesu be Ioane 6:44 dekenai ia gwau: “Lauegu Tamana, lau ia siaia Diravana, ese do ia veria mai tauna sibona lau dekenai do ia mai diba.” Haroro gaukarana amo ita ta ta idia davaria, bona ena be iseda aonega be bada lasi bona ita goevadae lasi, to Iehova ese ena lauma helaga amo ita ia durua, bena lauma herevadia momokanidia ita lalo-pararalaia bona ita badinaia diba. Unai dala ruaosi amo Iehova ese ita ia veria, iena Natuna bona mauri hanaihanai helarona dekenai ita mai totona. Unai dainai Iehova ese ita ia hereva henia diba, guna Israela ia hereva henia hegeregerena: “Nega ibounai lau ese umui lau ura henia vadaeni, bona inai noho hanaihanai lalokau be umui dekenai do lau henia noho, doko lasi.”—Ieremia 31:3.
19. Ita be mai eda dala Iehova do ita guriguri henia; unai ese edena bamona ia hahedinaraia ita ia lalokau henia?
19 To, reana Iehova ena lalokau ena mamina ita abia momokani dalana be guriguri amo. Ia ese ita ta ta ia boiria, “nega ibounai” do ita guriguri henia. (1 Tesalonika 5:17) Ia kamonai! Ia idia gwauraia “guriguri kamonaia Diravana.” (Salamo 65:2, NW) Unai gaukara be ma ta ia henia lasi, sibona ena Natuna danu ia henia lasi. Mani oi laloa: Gau iboudiai ia karaia Diravana ese ita ia hamaoroa, namona be guriguri amo ia dekenai do ita raka kahirakahira lao bona do ita hereva henia, gari lasi. Reana emu guriguri dainai Iehova ese kara ta do ia karaia, bema oi guriguri lasi neganai do ia karaia lasi karana unai.—Heberu 4:16; Iamesi 5:16; ma danu Isaia 38:1-16 itaia.
20. Ena be Dirava ese ita ia lalokau henia, to dahaka dainai unai ita hekokorokulaia lasi be namo?
20 Bema Keristani tauna ia laloa namonamo, do ia laloa lasi Iehova ese ena lalokau bona ena hemataurai be ia dekenai unai bamona ia hahedinaraia dainai, ia be bada momokani. Paulo ia gwau: “Dirava ese iena hariharibada lau dekenai ia henia dainai, umui ta ta ibounai dekenai lau hamaoroa inai: Oi hekokoroku lasi. Oi ese oi sibona oiemu maka do oi diba, bona inai maka do oi hanaia lasi, do oi laloa lasi oi be bada momokani. Umui ibounai emui diba ena maka do umui laloa maoromaoro, Dirava ese umui ta ta dekenai abidadama ia henia hegeregerena.” (Roma 12:3) Unai dainai, iseda Tamana gubai ia noho ena lalokau ena mamina ita moalelaia noho lalonai, namona be inai ita laloatao: Dirava ena lalokau bona ena hebogahisi be iseda kara edia davana lasi.—Luka 17:10 itaia.
21. Dahaka lalohadai koikoina, Satani ena amo ia mai gauna, do ita dadaraia hanaihanai be namo; bona dahaka hereva momokanina, Dirava ena amo ia mai gauna, be nega ibounai do ita laloa namonamo be namo?
21 Satani ese inai tanobada gunana lalonai ia havaraia lalohadaidia iboudiai be ita ta ta ibounai ese do ita dadaraia mai eda goada ibounai ida be namo. Anina be, inai lalohadai, ita be anina lasi o ta ese ita ia lalokau henia lasi lalohadaina, be do ita dadaraia. Inai tanobada lalonai oi abia maurina dainai, bema oi laloa Dirava ena lalokau bada ese oi ia durua diba lasi, eiava emu kara namodia be anina lasi dainai, iena matana, gau iboudiai idia itaia diba gaudia, ese idia itadia lasi, eiava emu kara dikadia be bada herea dainai, iena Natuna lalokauna ena mase amo ia gwaudia tao diba lasi, oi ese lalohadai koikoidia oi abia dae unai. Namona be do oi dadaraidia mai emu goada ida! Dirava ese ena lauma amo ia hasiahua dainai aposetolo Paulo ese Roma 8:38, 39 ai ia torea herevana be nega ibounai do ita laloatao be namo: “Lau diba momokani vadaeni, gau ta ia goada lasi, mase o mauri, o aneru, o lohia herea taudia, o guba ena siahu gaudia, o harihari idia noho gaudia, o gabeai do idia vara gaudia, o ataiai gaudia, o dobu gabuna gaudia, o tanobada dekenai karaia gaudia, ta ese Dirava ena lalokau, Keriso Iesu iseda Lohiabada ese ia hedinaraia vadaeni gauna, dekena amo ita do ia kokia diba lasi.”
[Footnotes]
a Idia ese ogogami taudia idia dadaraia; idia gwauraidia “ʽam-ha·ʼaʹrets,” anina be “tano taudia.” Diba tauna ta ia gwau Farisea taudia idia gwau, ta ese dava bada gauna ta do ia henidia lasi do idia naria totona, o edia hereva do ia abia dae lasi, o ena ruma ai do ia abidia dae lasi, o gau ta be idia edia amo do ia hoia lasi. Unai tomadiho gunalaia taudia idia gwau, bema tau ta ese ena natuna kekenina ta be unai taunimanima ta ia henia do ia adavaia totona, unai be hegeregere ia kwatua bena boroma ta vairanai ia atoa bamona.
Edena Bamona Oi Laloa?
◻ Dahaka dainai Satani ese iseda lalona ia ania do ita laloa ita be anina lasi bona ta ese ita ia lalokau henia lasi?
◻ Iesu ese edena bamona ia hahedinaraia Iehova ese ita ta ta ibounai ia laloa bada?
◻ Edena bamona ita diba Iehova ese iseda kara namodia ia laloa bada?
◻ Edena bamona ita diba momokani Iehova ese iseda hekwarahi ia laloa bada?
◻ Iehova ese edena bamona ia hamomokania ia ese ita ta ta ia lalokau henia?
7. Iesu ese Keristani taudia iboudiai edena bamona ia hadibaia idia be mai anina bada Dirava ena matana ai?
9. (a) Iehova ese ia laloa bada karadia haida be dahaka dahaka? (b) Dahaka dainai oi laloa ia ese unai kara ia lalodia bada?
17. Keriso ena boubou karana ese edena bamona ia hamomokania Iehova bona Iesu ese ita ta ta idia lalokau henia?
[Picture on page 13]
Iehova ese iena ladana idia laloa taudia iboudiai ia laloatao