Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w96 7/1 rau 8-13
  • “Bese Ibounai Edia Guriguri Rumana”

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • “Bese Ibounai Edia Guriguri Rumana”
  • 1996 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Helaga Herea Gabuna
  • Helaga Gabuna
  • Ariara Gabuna
  • Kara Dika Boubouna Dinana
  • Dubu Ginigunana Bona Iharuana
  • Dirava ese Ena Tanobada Rumana Ia Rakatania ela Bona Hanaihanai
  • Iehova Ena Lauma Dubuna ai Tomadiho Karana Oi Laloa Bada
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia E Herevalaiamu (Stadi)—2023
  • Iehova Ena Lauma Dubuna Badana
    1996 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Duahia Taudia Edia Henanadai
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2002
  • “Kohu Namodia” be Iehova Ena Ruma Idia Hahonua Noho
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2000
1996 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
w96 7/1 rau 8-13

“Bese Ibounai Edia Guriguri Rumana”

“Idia torea vadaeni, ‘Lauegu ruma be bese ibounai edia guriguri rumana do idia gwauraia,’ ani?”​—⁠MAREKO 11:​17, NW.

ADAMU bona Heva be edia Tamana guba ai ese ia havaraia murinai, ia ida idia hetura namo herea. Iehova Dirava ese ia hereva henidia bona iena palani namona taunimanima totona ia hahedinaraia. Momokani, ia karaia hereadae gaudia dainai nega momo Iehova idia hanamoa. Adamu bona Heva ese edia bese do idia havaraia dalana bema idia laloa daradara, edia Paradaiso ena kahana idauidau amo Dirava dekenai idia lao diba. Hahelaga tauna ta dubu ta lalonai ena heduru do idia abia be anina lasi.​—⁠Genese 1:​28.

2 Unai ia idau, aneru ta ese Heva ia koia neganai, ia gwau bema Iehova ena lohia siahuna do ia dadaraia, namo do ia davaria, “Dirava hegeregerena” do ia noho. Unai dainai Heva ese Dirava ia taravatua auna ena huahua ia ania. Bena Satani ese Heva ena amo ena adavana ia dibagania. Madi, Adamu ese ena kara dika ia karaia adavana ia kamonai henia, unai amo ia hahedinaraia ena hetura ia laloa bada bona Dirava ena hetura ia laloa maragi. (Genese 3:​4-7) Anina be, Adamu bona Heva ese Satani idia abia hidi, edia dirava ai do ia lao.​—⁠2 Korinto 4:4 itaia.

3 Taunimanima ginigunadia ruaosi be unai bamona idia karaia neganai, Dirava ida idia hetura dalana namona bona tanobada paradaisona ai do idia mauri hanaihanai helarona idia haboioa. (Genese 2:​16, 17) Edia kara dika dainai edia tauanina idia dika idia lao ela bona idia mase. Edia natudia ese unai dika be idia edia amo idia abia. Baibel ia gwau: “Unai dainai mase be taunimanima ibounai ese idia abia.”​—⁠Roma 5:​12.

4 Kara dika taudia be edia Havaraia Tauna helagana ida do idia hetura lou totona, gau ta do ia vara be namo. Dirava ese Adamu bona Heva ia hahemaoro henia neganai, “garana” ta ia gwauhamatalaia, Satani ena gwau-edeede ena anina amo taunimanima do ia hamauria. (Genese 3:​15, NW) Gabeai, Dirava ese ia hahedinaraia unai hahenamo Garana be Aberahamo ena bese amo do ia mai. (Genese 22:18) Dirava ese unai lalokau urana ia laloa noho dainai, Aberahamo ena bese taudia, Israela taudia, ia abia hidi iena bese ai ia lao totona.

5 Lagani 1513 B.C.E. ai, Israela taudia be Dirava ida idia gwauhamata heheni, idia gwau iena taravatu do idia badinadia. Hari idia ura Dirava do idia tomadiho henia taudia ese unai Taravatu gwauhamatana idia laloa be namo, badina be ia ese gwauhamata Garana ia hahedinaraia. Paulo ia gwau unai gwauhamata be “dohore idia vara gau namodia edia laulau.” (Heberu 10:⁠1) Unai neganai Paulo ese Israela ena hahelaga taudia be palai dubu dekenai idia karaia gaukarana ia herevalaia noho. Unai dubu be “Lohiabada ena Dubu” eiava “Iehova ena ruma” (NW) idia gwauraia. (1 Samuela 1:​9, 24) Iehova ena tanobada rumana ai idia karaia gaukarana helagana bema ita tahua, ita ese kara dika taudia hari inai negai be Dirava ida idia hetura lou diba dalana mai hebogahisina be do ita lalo-pararalaia momokani.

Helaga Herea Gabuna

6 Baibel ia gwau: “Ataiai Momokani Dirava be taunimanima idia karaia ruma dekenai ia noho lasi.” (Kara 7:​48) To Dirava ena tanobada rumana ena lalonai momokani ai daiutu ta, ladana Helaga Herea Gabuna lalonai be ori ta, ia hahedinaraia Dirava be unuseniai. (Levitiko 16:2) Unai ori ia diari bada, Helaga Herea Gabuna ia hadiaria. Maua helagana ladana “Taravatu Maua” ataiai ia hedinarai, unai maua lalonai be nadi palaka, Dirava ese Israela ia henia taravatudia haida be idia dekenai ia torea gaudia. Maua ena koua gauna latanai be golo kerubi rua, edia hani dekena amo koua gauna idia hunia bamona; idia be Dirava ena guba oreana ena dagi bada anerudia edia laulau. Ori mai diaridiari be koua gauna ataiai bona kerubi padadiai. (Esodo 25:22) Unai ese Siahu Ibounai Diravana ia laulaulaia, guba kariota ta, idia mauri kerubi latadiai ia noho gauna latanai ia helai. (1 Sivarai 28:18) Unai dainai, King Hesekaia ia guriguri neganai, ia gwau: “Siahu Ibounai Lohiabada e, Israela ena Dirava, oi be kerubi ataiai terona dekenai oi helai noho.”​—⁠Isaia 37:16.

Helaga Gabuna

7 Palai dubu ena daiutu iharuana be idia gwauraia Helaga Gabuna. Iena lauri kahanai be lamepa dogoatao gauna ta mai hairaina, mai ena rigi 7 gauna, bona daiutu ena idiba kahanai be beredi patana ta. Vaira kahanai be pata helagana ta, idia gabua muramurana ena bonana be ia amo ia daekau. Unai pata be Helaga Gabuna bona Helaga Herea Gabuna ia hapararaia dabua vairanai.

8 Daba iboudiai bona adorahi iboudiai, hahelaga tauna ta be palai dubu lalonai ia vareai bona muramura mai bonana namona be unai pata latanai ia gabua. (Esodo 30:​7, 8) Dabai, muramura ia araia noho lalonai, lamepa dogoatao gauna latanai idia noho lamepa 7 lalonai oela ia atoa lou. Adorahi ai lamepa ia aradia, Helaga Gabuna hadiaria totona. Sabati iboudiai hahelaga tauna ta ese beredi matamata 12 be beredi patana latanai ia atoa.​—⁠Levitiko 24:​4-8.

Ariara Gabuna

9 Palai dubu be mai ena ariara gabuna danu, dabua maguna amo idia koua gabuna. Ariara dekenai be besini badana ta, ia lalonai hahelaga taudia ese edia imana bona edia aena idia huria guna, bena Helaga Gabuna ai idia vareai. Ariara dekenai ia noho patana latanai gau haida idia bouboulaia gwauraia neganai danu, taravatu hegeregerena idia digu guna. (Esodo 30:18-​21) Unai goeva taravatuna dainai, Dirava ena hesiai taudia hari inai negai idia diba, bema idia ura Dirava ese edia tomadiho do ia abia dae, namona be edia tauanina, edia kara, bona edia lalona idia goeva, bona lauma dalanai danu idia goeva be namo. (2 Korinto 7:1) Gabeai Israela lasi taudia, dubu ena igui hesiai taudia ese boubou patana ena au idia siria bona besini ena ranu idia huaia.​—⁠Iosua 9:​27.

10 Daba iboudiai bona adorahi iboudiai, mamoe natuna maruanena ta be boubou patana ai idia gabua, paraoa bona uaina ida. (Esodo 29:38-​41) Dina badadia ai, ma gau haida idia bouboulaia. Nega haida ta be ena kara dikana ta dainai boubou ia henia. (Levitiko 5:​5, 6) Ma nega haida Israela tauna ta be sibona ena ura hegeregerena boubou gauna ta ia henia diba, bena ena kahana haida be ia bona hahelaga taudia ese idia ania. Unai ese ia hahedinaraia kara dika taudia be Dirava ida idia maino diba, hegeregere ia ida idia aniani hebou bamona. Idau bese tauna danu be Iehova tomadiho henia tauna ai ia lao diba, bena sibona ena ura hegeregerena boubou gaudia be Iena ruma ai ia henia diba. To Iehova matauraia totona, hahelaga taudia ese boubou gaudia namo hereadia sibona idia abia dae diba. Namona be paraoa be namo herea bona animal be mai edia bero o toto lasi.​—⁠Levitiko 2:1; 22:​18-20; Malaki 1:​6-8.

11 Unai boubou gaudia edia rara be boubou patana dekenai idia mailaia. Dina iboudiai unai ese unai bese ia hadibaia idia be mai edia kara dika dainai namona be taunimanima ta ese ena hebubu rarana amo edia dika do ia kokia bona mase amo do ia hamauridia. (Roma 7:​24, 25; Galatia 3:​24; ma danu Heberu 10:3 itaia.) Rara be unai dala helagana amo idia gaukaralaia ese danu Israela taudia ia hadibaia loulou, rara be mauri bona mauri be Dirava ena gau. Nega ibounai Dirava ese taunimanima ia taravatua rara be dala idauna amo do idia gaukaralaia lasi.​—⁠Genese 9:4; Levitiko 17:​10-12; Kara 15:28, 29.

Kara Dika Boubouna Dinana

12 Lagani ta ta ai, Kara Dika Boubouna Dinana ai, Israela besena ibounai bona Iehova idia tomadiho henia idau bese taudia idia bogaraginai, be taravatu hegeregerena gaukara idia karaia lasi bona aniani idia ania lasi. (Levitiko 16:29, 30) Unai dina badana ai, laulau dalanai unai bese be kara dika amo idia hagoevaia, lagani ma ta lalonai Dirava ida do idia maino totona. Mani unai dina dekenai idia karaia karadia badadia ita laloa.

13 Palai dubuna ena ariara gabuna ai, hahelaga tauna badana be besini ena ranu lalonai ia digu murinai, boubou boromakauna ia alaia mase. Ena rara be disi ta lalonai ia bubua; gabeai do ia gaukaralaia, Levi iduhuna hahelaga taudia edia dika kokia totona. (Levitiko 16:​4, 6, 11) To hahelaga tauna be boubou karana ma haida ia do karaia lasi neganai, gau ta do ia karaia guna. Ia ese muramura mai bonana (be reana sipunu badana lalonai idia atoa) bona boubou patana ena gida, lahi udaia gauna ai, ia abia. Bena Helaga gabuna dekenai ia vareai bona Helaga Herea Gabuna ena koua dabuana dekenai ia raka. Unai dabua be metairametaira ia hanaia, bena taravatu mauana vairanai ia gini. Bena, taunimanima ma ta ese ia idia itaia diba lasi gabuna ai, muramura mai bonana namona be gida mai siahudia latanai ia bubua, bena Helaga Herea Gabuna be bonana namona ori amo ia honu.​—⁠Levitiko 16:12, 13.

14 Unai neganai Dirava ena lalona ia hegeregere do ia hebogahisi henia bona edia boubou gaudia dainai do ia lalo-namo henia. Unai dainai Maua ena koua gauna idia gwauraia hebogahisi terona eiava “kara dika gwauatao gabuna.” (Heberu 9:5) Hahelaga tauna badana be Helaga Herea Gabuna amo ia raka lasi, boromakau ena rara ia abia, bena Helaga Herea Gabuna lalonai ia vareai lou. Taravatu ena hahegani hegeregerena, ena imana kwakikwakina be rara lalonai ia atoa bena sisina be nega 7 Maua ena koua gauna vairanai ia negea. (Levitiko 16:14) Bena ariara ia lou henia bona nanigosi ta ia alaia mase, “taunimanima edia” kara dika boubouna. Nanigosi ena rara sisina be Helaga Herea Gabuna lalonai ia abia vareai bena ia gaukaralaia, boromakau ena rara ia gaukaralaia hegeregerena. (Levitiko 16:15) Kara badadia ma haida be Kara Dika Boubouna Dinana ai idia karaia. Hegeregere, hahelaga tauna badana ese ena imana be nanigosi iharuana ena kwarana ai ia atoa bona “Israela edia kara dika ibounai . . . ia gwauraia hedinarai.” Bena tau ta ese unai nanigosi mai maurina be tano gagaena ai ia hakaua lao, laulau dalana ai bese ena kara dikadia do ia huaia oho totona. Unai dala amo lagani ta ta iboudiai ‘hahelaga taudia bona orea taudia iboudiai edia kara dika davana ia karaia.’​—⁠Levitiko 16:16, 21, 22, 33.

15 Israela be Dirava ena gwauhamata besena taudia ai idia lao, bena lagani 486 lalonai edia Dirava, Iehova, be idia kokia diba palai dubuna dekenai idia tomadiho henia. Bena Iehova ese Israela tauna Solomona ia abia hidi, noho hanaihanai dubuna ta do ia haginia. Ena be unai dubu ena bada bona ena kohu ese palai dubu ena idia hereaia, to Dirava ese ia henia palanina be palai dubu ena hegeregerena. Palai dubu hegeregerena, unai dubu ese tomadiho dalana hereana ia laulaulaia, unai dala be “taunimanima ese idia haginia lasi, Lohiabada sibona ese ia haginia.”​—⁠Heberu 8:​2, 5; 9:​9, 11.

Dubu Ginigunana Bona Iharuana

16 Unai dubu mai hairaina ia hahelagaia neganai, Solomona be Dirava ena lauma ese ia hakaua hegeregerena ia guriguri, ia gwau: “Idau tauna ta, oiemu bese Israela tauna ta lasi, bema oiemu ladana namo herea sivarai ia kamonai dainai, . . . tano daudau dekena amo do ia mai, bona bema inai Dubu Helaga lalonai do ia guriguri, unai neganai oiemu noho gabuna, guba dekena amo iena guriguri do oi kamonai, bona ia noinoi gauna do oi henia. Unai dekena amo tanobada bese ibounai ese oiemu Ladana do idia diba, bona oi dekenai do idia gari, oiemu bese Israela taudia ese idia karaia hegeregerena. Bona unai neganai danu bese ibounai do idia diba, inai lau ese lau haginia Dubu Helaga, be oi do idia tomadiho henia gabuna.” (2 Sivarai 6:​32, 33) Bena Dirava ese ia hahedinaraia goevagoeva Solomona ena dubu hahelagaia gurigurina ia abia dae. Lahi be guba amo ia diho, boubou animal pata latanai ia gabudia ore, bona Iehova ena hairai ese dubu ia hahonua.​—⁠2 Sivarai 7:​1-3.

17 Madi, gabeai Israela taudia ese Iehova idia gari henia maoromaoro lasi, guna idia karaia bamona. Ala-ala, kaivakuku tomadiho henia karadia, heudahanai, matabodaga karadia, bona tamana lasi natudia, vabu, bona idau bese taudia hahisidia karadia amo iena ladana hereadaena idia hadikaia. (Esekiela 22:​2, 3, 7, 11, 12, 26, 29) Unai dainai, lagani 607 B.C.E. ai, Dirava ese ia panisidia; Babulonia ena tuari oreadia ia mailaia dubu hadikaia ore totona. Idia ese idia do mauri noho Israela taudia idia guia bena Babulonia dekenai idia laohaia.

18 Lagani 70 murinai, idia helalo-kerehai Iuda taudia haida ese Ierusalema idia lou henia, bena Iehova ese ia haganidia iena dubu do idia haginia lou. Hahelaga taudia bona Levi taudia edia momo be hegeregere lasi unai dubu iharuana ena gaukara do idia karaia. Unai dainai idia ese Nethinim taudia, dubu ena Israela lasi igui hesiai taudia edia amo ia vara besena, dekenai Dirava ena dubu lalonai gaukara ma haida idia henia. To idia be hahelaga taudia bona Levi taudia hegeregerena ai idia lao lasi.​—⁠Esera 7:​24; 8:​17, 20.

19 Matamanai toana be dubu iharuana be gau ta lasi, dubu gunana idia itaia taudia edia matana ai. (Hagai 2:⁠3) To Iehova ia gwauhamata, ia gwau: “Lau ese bese ibounai do lau hamarerea, vadaeni bese ibounai edia kohu namodia be iniseni do idia mailaia, bona inai dainai Dubu Helaga be hairai dekenai do ia honu. . . . Inai Dubu Helaga matamatana ena hairai ese Dubu Helaga gunana ena hairai do ia hereaia.” (Hagai 2:​7, 9) Unai hereva hegeregerena, gabeai dubu iharuana ena hairai be bada. Ia noho negana ena daudau ese gunana ena daudau be lagani 164 amo ia hanaia, bona tomadiho taudia momo herea tano idauidau momo herea amo be ena ariara gabudia ai idia vareai. (Kara 2:​5-​11 itaia.) King Heroda ena nega lalonai dubu iharuana idia hanamoa bona ena ariara idia habadaia. Unai dubu be atai nadi gabuna badana ai, bona dehe mai hairaidia ese idia gegea ahu, unai dainai ena hairai be dubu gunana, Solomona ese ia haginia gauna, ena hairai hegeregerena. Ia be mai ena ariara badana, Dirava tomadiho urana idia ura idau bese taudia edia. Nadi maguna ta ese Idau Bese taudia edia Ariara bona Israela taudia sibodia edia lalonai ariara ia hapararaia.

20 Unai dubu iharuana be mai ena ladana bada, badina be Dirava ena Natuna, Iesu Keriso, be ena ariara dekenai ia haroro. To dubu gunana ena nega lalonai hegeregerena, Iuda taudia momo ese edia maduna namona, Dirava ena ruma naria gaukarana, idia laloa maoromaoro lasi. Idau Bese taudia edia ariara dekenai idia hoihoi taudia idia koua lasi. Bona Ierusalema ai gau idia huaidia loaloa neganai dubu ena ariara idia rakaia hanai taudia idia koua lasi danu. Dina hani idia do noho ela bona ena mase neganai, Iesu ese dubu be unai bamona karadia amo ia hagoevaia. Unai neganai inai bamona ia hereva loulou: “Idia torea vadaeni, ‘Lauegu ruma be bese ibounai edia guriguri rumana do idia gwauraia,’ ani? To umui ese henao taudia edia kohua ai umui halaoa vadaeni.”​—⁠Mareko 11:15-​17, NW.

Dirava ese Ena Tanobada Rumana Ia Rakatania ela Bona Hanaihanai

21 Iesu ese Dirava ena tomadiho dalana goevana ia goadalaia dainai, Iuda tomadiho gunalaia taudia ese idia hamasea gwauraia. (Mareko 11:18) Iesu ia diba kahirakahira ia do idia hamasea, unai dainai ia hamaorodia, ia gwau: “Umui emui ruma be do ia noho kava anina lasi.” (Mataio 23:37, 38) Unai amo ia hahedinaraia nega daudau lasi Dirava ese Ierusalema ena dubu dekenai idia tomadiho henia dalana do ia dadaraia, bena unai dubu be “bese ibounai edia guriguri rumana” do idia gwauraia lou lasi. Iesu ena hahediba taudia ese dubu rumadia mai hairaidia be Iesu dekenai idia herevalaia neganai, ia gwau: “Inai hairai gaudia umui itaia, a? . . . nadi ta be nadi ta latanai do ia noho lasi, ibounai do idia moru diho.”​—⁠Mataio 24:​1, 2.

22 Lagani 37 murinai, lagani 70 C.E. ai, Roma ena tuari oreadia ese Ierusalema bona ena dubu idia hadikaia ore neganai, Iesu ena peroveta herevana ia momokani. Unai ese ia hahedinaraia goevagoeva Dirava ese ena tanobada rumana ia rakatania vadaeni. Iesu ia gwau lasi dubu ma ta be Ierusalema ai do idia haginia. Aposetolo Paulo ese Heberu Keristani taudia ia tore henia, unai tanobada hanuana ia gwauraia, ia gwau: “Inai tanobada dekenai iseda noho hanaihanai hanuana be lasi. To noho hanaihanai hanuana, gabeai do ia hedinarai gauna, ita tahua noho.” (Heberu 13:14) Keristani taudia ginigunadia edia helaro be “Ierusalema, guba dekenai” ena orea ai do idia vareai​—⁠Dirava ena hanua bamona Basileiana unai. (Heberu 12:22) Unai dainai, hari inai negai Iehova tomadiho henia dalana momokanina be tanobada ai ia noho dubuna dekenai lasi. Hereva gabena lalonai, ita ese Dirava ena dala hereadaena, “lauma bona momokani dekena amo do idia tomadiho henia” urana idia ura taudia totona ia karaia dalana unai, do ita stadilaia.​—⁠Ioane 4:​21, 24.

Riviu Ena Henanadai

◻ Adamu bona Heva be Dirava ida edena bamona hetura karana idia haboioa?

◻ Dahaka dainai palai dubu ena kahana idauidau ita laloa be namo?

◻ Palai dubu ena ariara gabuna dekenai idia karaia karadia amo dahaka ita dibaia?

◻ Dahaka dainai Dirava ese ena dubu hadikaia ore karana ia koua lasi?

[Study Questions]

1. Matamana neganai Adamu bona Heva be Dirava ida edena bamona idia kara heheni?

2. Adamu bona Heva idia kara dika neganai, dahaka ia idau?

3. Adamu bona Heva idia gwau-edeede dainai, dahaka dika idia vara?

4. Dirava ese dahaka helaro kara dika taudia dekenai ia henia?

5. Dahaka dainai Dirava be Israela ida idia karaia Taravatu gwauhamatana ita tahua be namo?

6. Dahaka be Helaga Herea Gabuna lalonai, bona dahaka ese ia hahedinaraia Dirava be unuseniai?

7. Dahaka kohu be Helaga Gabuna lalonai idia noho?

8. Helaga Gabuna lalonai hahelaga taudia be dahaka gaukara idia karaia loulou?

9. Besini mai ranuna be dahaka totona, bona unai dainai dahaka ita diba?

10. Boubou patana latanai dahaka dahaka idia bouboulaia?

11. (a) Animal bouboudia edia rara be edena bamona idia gaukaralaia, bona unai ese dahaka ia hahedinaraia? (b) Dirava ese taunimanima bona animal edia rara be edena bamona ia laloa?

12, 13. (a) Kara Dika Boubouna Dinana be dahaka? (b) Hahelaga tauna badana be Helaga Herea Gabuna ai rara ia do abia lao lasi neganai, dahaka ia karaia guna be gau badana?

14. Dahaka dainai hahelaga tauna badana ese animal idauidau rua edia rara be Helaga Herea Gabuna ai ia abia vareai?

15. (a) Edena dala ai Solomona ena dubu be palai dubu hegeregerena? (b) Heberu bukana ese palai dubu bona Solomona ena dubu ai idia karaia Hesiai gaukarana helagana, be edena bamona ia gwauraia?

16. (a) Solomona ese dubu ia hahelagaia neganai, dahaka ia noia mai ena lalokau ida? (b) Iehova ese edena bamona ia hahedinaraia Solomona ena guriguri ia abia dae?

17. Gabeai Solomona ese ia haginia dubuna dekenai dahaka ia vara, bona badina be dahaka?

18. Dubu iharuana ai, Iehova tomadiho henia karana idia goadalaia Israela lasi taudia haida ese dahaka hahenamo idia abia?

19. Iehova ese dubu iharuana edena bamona ia gwauhamatalaia, bona unai hereva be edena bamona ia momokani?

20. (a) Dahaka dainai idia haginia lou dubuna be mai ena ladana bada? (b) Dahaka ese ia hahedinaraia Iuda taudia ese dubu idia laloa kerere, bona unai dainai Iesu be dahaka ia karaia?

21. Iesu ese Ierusalema ena dubu be edena bamona ia perovetalaia?

22. (a) Iesu ena dubu peroveta herevadia be edena bamona idia momokani? (b) Keristani taudia ginigunadia ese tanobada hanuana ta idia helarolaia lasi, to dahaka idia tahua?

[Picture on page 10, 11]

Heroda ia Haginia Lou Dubuna

1. Helaga Herea Gabuna

2. Helaga Gabuna

3. Boubou Patana

4. Auri Laboralabora Ranu Tanika

5. Hahelaga Taudia Edia Ariara

6. Israela Ena Ariara

7. Hahine Edia Ariara

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2026)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia