Iehova Ena “Taravatu” Dekenai Oi Moale, A?
“Inai bamona taudia be idia moale momokani: . . . Lohiabada ena Taravatu dekenai idia moale.”— SALAMO 1:1, 2.
1. Dahaka dainai ita, Iehova ena hesiai taudia, ita moale?
IEHOVA ese ita, iena kamonai hesiai taudia, ia durua bona hanamoa. Momokani, hahetoho momo ita davaria. To, moale korikorina ita davaria danu. Unai ita hoalaia lasi, badina ita be “moale Diravana” ita hesiai henia, bona iena lauma helaga ese iseda kudouna ai moale ia havaraia. (1 Timoteo 1:11, NW; Galatia 5:22) Moale korikorina be ta ese hari ia abia eiava ia laloa gabeai do ia abia gau namodia dainai ia abia hemami namona. Bona iseda guba Tamana ese ita dekenai harihari gaudia namodia ia henia. (Iamesi 1:17) Unai dainai ita moale!
2. Salamo bukana ai edena karoa do ita herevalaia?
2 Salamo bukana ese moale ia herevalaia badabada. Bona Salamo karoa 1 bona 2 dekenai unai ia hahedinaraia namo herea. Iesu Keriso murinai idia raka taudia ginigunadia idia gwau Israela ena King Davida ese Salamo ena karoa iharuana ia torea. (Kara 4:25, 26) Ena ladana ita diba lasi tauna ese Salamo ena karoa ginigunana ia torea, ia ese inai hereva amo ena ane ia hamatamaia, ia gwau: “Inai bamona taudia be idia moale momokani: Idia ese kara dika taudia edia sisiba, bona edia laloa idia abia dae lasi.” (Salamo 1:1) Inai hereva bona hereva gabena lalonai, Salamo karoa 1 bona 2 ese ita dekenai moale ena badina idia hahedinaraia dalana mani ita itaia.
Moale Davaria Dalana
3. Salamo 1:1 hegeregerena, Dirava badinaia tauna ia moale ena badina haida be dahaka?
3 Salamo karoa 1 ese Dirava badinaia tauna ia moale ena badina ia hahedinaraia. Salamo torea tauna ese ena ane lalonai unai moale ena badina haida be inai bamona ia gwauraia: “Inai bamona taudia be idia moale momokani: Idia ese kara dika taudia edia sisiba, bona edia laloa idia abia dae lasi. Idia ese kerere taudia edia kara bamona idia karaia lasi, bona Dirava idia ura lasi [“hevaseha,” NW] taudia danu, idia noho hebou lasi.”—Salamo 1:1.
4. Sekaraia bona Elisabeta ese edena bamona mauri dala namona idia badinaia?
4 Ita moale momokani totona, Iehova ena kara maoromaoro taravatudia ita badinaia be gau badana. Sekaraia bona Elisabeta, Ioane Bapatiso ena tama sina ai idia lao dainai idia moale taudia, be “kara maoromaoro taudia Dirava ena vairana dekenai, Lohiabada ena taravatu bona ena hereva ibounai idia badinaia momokani.” (Luka 1:5, 6) Ita moale diba bema unai bamona ita karaia danu bona ‘kara dika taudia edia laloa’ eiava edia sisiba ita dadaraia momokani.
5. Dahaka ese ita ia durua diba ‘kerere taudia edia kara bamona do ita karaia lasi’ totona?
5 Bema kara dika taudia edia lalohadai ita dadaraia, ‘kerere taudia edia kara bamona do ita karaia lasi.’ Momokani, nega momo idia noho gabudia—matabodaga moale gabudia eiava ladana dika gabudia—dekenai do ita noho lasi. Edena bamona, bema kara dika taudia ese iseda lalona idia veria Baibel ese ia taravatua karana ta ita karaia totona? Namona be Dirava ena heduru totona ita guriguri, unai amo aposetolo Paulo ena hereva ita badinaia, ia gwau: “Dirava idia abidadama henia lasi taudia danu do umui hakapua tamona lasi. Badina be edena bamona kara maoromaoro bona kara kerere idia turana diba? Edena bamona diari bona dibura idia noho hebou diba?” (2 Korinto 6:14) Bema Dirava dekenai ita tabekau bona iseda ‘lalona be goevagoeva,’ kara dika taudia edia lalohadai bona mauri dalana do ita dadaraia bona iseda ura bona kara ena badina do idia goeva, bona iseda abidadama be “abidadama korikori.”—Mataio 5:8; 1 Timoteo 1:5.
6. Dahaka dainai hevaseha taudia dainai ita naria namonamo be gau badana?
6 Iehova ita hamoalea totona ‘hevaseha taudia danu, ita noho hebou lasi’ be gau badana. Taunimanima haida ese Dirava badinaia karana idia hevasehalaia, to inai “nega dokona dekenai,” hereva momokani idia negea taudia ese edia hevaseha karana be nega momo idia habadaia momokani. Aposetolo Petero ese ena tadikaka ia sisiba henidia, ia gwau: “Lauegu lalokau taudia e, . . . Inai hereva do umui diba guna be namo: Nega dokona dekenai, tauanina ena ura sibona idia karaia taudia be do idia hedinarai. Dirava badinaia kara do idia kirikirilaia. Vadaeni, umui dekenai do idia gwau, ‘Iesu ia gwauhamata, do ia giroa mai, a? Edeseni ia noho? Do ia mai lasi. Badina be iseda tubuna idia mase vadaeni, to tanobada ia karaia negana ia mai bona harihari gau ta be idau lasi.’ ” (2 Petero 3:1-4) Bema ‘hevaseha taudia danu, ita noho hebou lasi,’ idia dekenai do ia vara dika do ita davaria lasi.—Aonega Herevadia 1:22-27.
7. Dahaka dainai Salamo 1:1 ena hereva ita badinaia be gau badana?
7 Bema Salamo 1 ena hamatamaia herevadia ita badinaia lasi, Baibel stadilaia karana amo ita abia goada lauma dalanai do ita haboioa diba. Momokani, iseda mauri ia dika ia lao diba. Bema kara dika taudia edia sisiba ita abia dae, lauma dalanai ita manoka ita lao matamaia. Bena, reana idia ita bamoa hanaihanai. Gabeai, reana ita danu be abidadama lasi aposteit taudia ai ita lao diba. Ia hedinarai goevagoeva, kara dika taudia tura henia karana ese iseda lalona dekenai Dirava dadaraia lalohadaina ia havaraia diba bona iseda hetura karana Iehova Dirava ida ia hadikaia diba. (1 Korinto 15:33; Iamesi 4:4) Namo lasi unai ia vara ita dekenai!
8. Dahaka ese ita do ia durua lauma gaudia ita laloa noho totona?
8 Guriguri ese ita do ia durua, lauma gaudia ita laloa noho bona kara dika taudia ita bamoa lasi totona. Paulo ia gwau: “Gau ta totona do umui laloa hekwarahi lasi. To umui dekenai hegeregere lasi gaudia do umui abia totona, Dirava do umui noia. Bona umui noia negadia ibounai, mai tanikiu danu do umui guriguri henia. Dirava ena maino ese taunimanima edia diba ia hanaia momokani. Keriso Iesu umui danu ia hakapua tamona dainai, inai maino ese emui laloa gaudia, bona emui kudouna idia mamia gaudia ibounai do ia gimaia namonamo.” Aposetolo tauna ese ita ia hagoadaia kara namodia, hanamoa karadia, momokani karadia, hebogahisi karadia, kara maoromaoro, kara goevagoeva, lalokau karadia bona hemataurai karadia do ita laloa. (Filipi 4:6-8) Namona be Paulo ena sisiba ita badinaia bona kara dika taudia idia karaia karadia ita dadaraia.
9. Ena be kara dikadia ita dadaraia, to edena dala ai taunimanima idauidau ita durua toho?
9 Ena be kara dikadia ita dadaraia, to dala namona ai ma haida ita haroro henidia, aposetolo Paulo be Roma ena Gavana Feliki dekenai ia haroro bamona. Paulo ese ia dekenai “kara maoromaoro, bona tauanina ena ura karaia lasi kara, bona Dirava ena kota bada dinana dohore ia mai herevana” ia harorolaia. (Kara 24:24, 25; Kolose 4:6) Taunimanima idauidau dekenai Basileia ena sivarai namona ita harorolaia bona dala namona ai idia ita kara henia. Ita diba momokani “mauri hanaihanai idia ura kudou-maoro taudia” be abidadama taudia ai do idia lao bona Dirava ena taravatu dekenai idia moale.—Kara 13:48, NW.
Iehova Ena Taravatu Dekenai Idia Moale
10. Dahaka ese ita do ia durua sibona eda stadi lalonai ita stadilaia gaudia be iseda lalona bona kudouna ai do idia noho totona?
10 Salamo torea tauna ese moale taudia ia herevalaia noho bona ia gwau: “Lohiabada ena Taravatu dekenai idia moale, bona Lohiabada ena Taravatu idia laloa [“sibona dekenai do idia duahia,” NW], dina bona hanuaboi ibounai lalonai.” (Salamo 1:2) Ita be Dirava ena hesiai taudia dainai, Iehova ena ‘Taravatu dekenai ita moale.’ Bema hegeregere, sibona eda stadi ita karaia bona ita laloa dobu neganai, reana ita ese gado maragina ai ‘sibona dekenai do ita duahia.’ Unai dala ai Baibel ita duahia neganai ita do ia durua, ita duahia gauna be iseda lalona bona kudouna ai do ia noho totona.
11. Dahaka dainai “dina bona hanuaboi” lalonai Baibel ita duahia be namo?
11 “Hesiai tauna mai ena kamonai, bona mai ena kara maoromaoro” ese ita ia hagoadaia dina ta ta ai Baibel ita duahia totona. (Mataio 24:45) Ita ura Iehova ese taunimanima dekenai ia henia herevana ita diba namonamo dainai, reana “dina bona hanuaboi” lalonai—oibe, gau ta dainai ita mahuta diba lasi neganai danu—Baibel ita duahia. Petero ese ita ia hagoadaia: “Beibi matamata ese rata ia ura dikadika bamona, umui ese lauma ena rata goevagoeva do umui ura henia. Badina be unai rata umui inua neganai, emui lauma do idia tubu daekau, bona Dirava ena hamauria do umui davaria.” (1 Petero 2:1, 2) Oi ese dina ta ta ai Baibel oi duahia bona hanuaboi lalonai Dirava ena Hereva bona ena ura laloa dobu karana oi moalelaia, a? Salamo torea tauna ese unai ia moalelaia.—Salamo 63:6.
12. Bema Iehova ena taravatu dekenai ita moale, dahaka do ita karaia?
12 Ita moale hanaihanai totona, gau badana be Dirava ena taravatu dekenai ita moale. Ena taravatu be goevadae bona maoromaoro, bona ita badinaia neganai mauri namona do ita davaria. (Salamo 19:7-11) Hahediba tauna Iamesi ia gwau: “To taravatu namona bona goevagoeva momokani ia noho, ia ese kara dika ena siahu dekena amo ita ia ruhaia vadaeni. Tau ta bema inai taravatu ia itaia namonamo noho, bona ia badinaia noho, bona ia kamonai kava lasi, to ia karaia momokani neganai, unai tau be namo. Dirava ese unai tau, iena kara ibounai lalonai, do ia hanamoa.” (Iamesi 1:25) Bema Iehova ena taravatu dekenai ita moale momokani, dina iboudiai lauma gaudia do ita laloa. Momokani, iseda kudouna ese ita do ia veria, “Dirava ena laloa dobu gaudia” ita tahua bona iseda mauri lalonai Basileia do ita atoa guna.—1 Korinto 2:10-13; Mataio 6:33.
Au Bamona ai Idia Lao
13-15. Edena dala ai ita be ranu momo gabunai idia hadoa au bamona?
13 Salamo torea tauna ese kara maoromaoro taudia ia herevalaia neganai, ia gwau: “Ma inai taudia be, sinavai badinai idia hadoa audia bamona, edia huahua atoa neganai, idia ese anina idia atoa bada herea. Edia raurau danu do idia kakoro lasi. Edia gaukara ibounai be ena anina ia vara, bona mai edia kwalimu danu.” (Salamo 1:3) Goevadae lasi taudia ibounai bamona, ita, Iehova ena hesiai taudia ese mauri lalonai hekwakwanai ita davaria. (Iobu 14:1) Reana iseda abidadama dainai dagedage bona hahetoho ma haida ita davaria. (Mataio 5:10-12) To, Dirava ena heduru amo, unai hahetoho lalonai ita haheauka diba, au goadana be lai badana lalonai ia gini goada bamona.
14 Ranu ia abia hanaihanai diba gabuna ai idia hadoa auna be siahu lalonai eiava medu lasi neganai do ia kakoro lasi. Bema ita be Dirava ita gari henia taudia, iseda goada be goada ibounai ena Badina—Iehova Dirava—amo ia mai. Paulo ese Dirava amo heduru ia tahua bona ia gwau diba: “Lau dekenai goada ia henia Diravana dainai, lau be mai egu goada gau iboudiai karaia totona.” (Filipi 4:13, Buka Helağa) Iehova ena lauma helaga ese ita ia hakaua bona lauma dalanai ita ia durua neganai, do ita kakoro lasi, to anina do ita havaraia bona lauma dalanai do ita mauri noho. Dirava ena hesiai gaukara lalonai anina namona ita havaraia bona iena lauma ena huahua ita hahedinaraia danu.—Ieremia 17:7, 8; Galatia 5:22, 23.
15 Salamo torea tauna ese Heberu herevana idia hahanaia “bamona” ia gaukaralaia neganai, ia ese hahegeregerea dalana ia gaukaralaia. Ia ese idia idau, to dala ta ai idia tamona gaudia rua ia hahegeregerea. Taunimanima bona au be idia idau, to toana be ranu momo gabunai idia hadoa au ena namo dainai, Salamo torea tauna ese Iehova ena “Taravatu dekenai idia moale” taudia edia namo lauma dalanai ia laloa. Bema Dirava ena taravatu ita moalelaia, iseda mauri dinadia be au ena mauri dinadia bamona ai do idia lao. Momokani, do ita mauri diba ela bona hanaihanai.—Ioane 17:3.
16. Dahaka dainai bona edena dala ai ‘iseda gaukara ibounai ena anina ia vara mai kwalimu danu’?
16 Kara maoromaoro dalana ita badinaia toho neganai, Iehova ese ita ia durua hahetoho bona hekwakwanai ita haheaukalaia totona. Iehova ena hesiai gaukara lalonai do ita moale bona anina do ita havaraia. (Mataio 13:23; Luka 8:15) ‘Iseda gaukara ibounai ena anina ia vara mai kwalimu danu,’ badina ita ura bada Iehova ena ura ita karaia. Ena ura be hanaihanai idia guguru bona ena taravatu dekenai ita moale dainai, lauma dalanai ita goada. (Genese 39:23; Iosua 1:7, 8; Isaia 55:11) Unai be momokani hisihisi ita davaria negadiai danu.—Salamo 112:1-3; 3 Ioane 2.
Toana be Kara Dika Taudia Idia Noho Namo
17, 18. (a) Salamo torea tauna ese kara dika taudia be dahaka ida ia hahegeregerea? (b) Ena be kara dika taudia be tauanina dalanai idia taga, to dahaka dainai edia noho namo be do ia noho daudau lasi?
17 Kara dika taudia edia noho be kara maoromaoro taudia edia noho amo ia idau momokani! Reana toana be nega sisina lalonai kara dika taudia be tauanina dalanai idia noho namo, to lauma dalanai idia noho namo lasi. Unai be Salamo torea tauna ena hereva ma haida amo ia hedinarai, ia gwau: “Kara dika taudia be unai bamona lasi. Idia be uiti ena momoru bamona. Lai ese idia ia hodaia lao. Kara dika taudia be Dirava ese, Kota Bada lalonai do ia kota henidia. Kerere idia karaia taudia be, Dirava ena taudia danu do idia noho hebou lasi.” (Salamo 1:4, 5) Mani oi itaia, Salamo torea tauna ia gwau, “kara dika taudia be unai bamona lasi.” Ia gwau idia be Dirava badinaia taudia bamona lasi, badina Dirava badinaia taudia be anina idia havaraia bona idia be nega daudau idia noho audia bamona.
18 Ena be kara dika taudia be tauanina dalanai idia taga, to edia noho namo be nega daudau do ia noho lasi. (Salamo 37:16; 73:3, 12) Idia be Iesu ese ena haheitalai ta lalonai ia gwauraia laloa maoromaoro lasi kohu momo tauna bamona, tau ta be ena tamana ena kohu haria karana dekenai Iesu ia nanadaia neganai, Iesu ese unai haheitalai ia gwauraia. Idia kamonai noho taudia dekenai Iesu ia gwau: “Do umui naria namonamo, kohu dekenai do umui ura henia dikadika garina. Badina taunimanima edia mauri badina be kohu momo dekena amo lasi, lasi momokani.” Unai ia haheitalaia totona Iesu ia gwau kohu momo tauna ta ena tano ese aniani momo ia havaraia dainai, palani ia karaia ena aniani haboua rumadia do ia kokia bona badadia do ia haginia, ena gau namodia ia haboua totona. Bona ia laloa do ia aniani, ia inuinu bona ia moale. To Dirava ia gwau: “Kavakava tauna! Hari hanuaboi oiemu laumana oi dekena amo do lau kokia, vadaeni inai oi haboua kohudia be daika ese do ia abia?” Iesu ese unai ena anina ia hahedinaraia goevagoeva totona, ia gwau: “Iena kohu sibona dekenai ia haboua, to Dirava dekenai ia be gau momo ia henia lasi tauna be unai bamona.”—Luka 12:13-21.
19, 20. (a) Idaunegai, uiti ena kopina kokia karana bona ena momoru idia negea daekau karana oi gwauraia. (b) Dahaka dainai Baibel ese kara dika taudia be uiti ena momoru ida ia hahegeregerea?
19 Kara dika taudia be ‘Dirava dekenai gau momo idia henia lasi.’ Unai dainai, edia noho be uiti ena momoru bamona, uiti ena anina korikori ia koua gauna unai. Idaunegai, uiti ena anina idia gogoa murinai, idia abia lao uiti momoru kokia gabuna dekenai, nega momo unai be ataiai gabuna ta dekenai. Animal ese uiti moia gaudia idia veria, edia henuna kahanai be nadi eiava auri isedia mai matana, be uiti ena anina latanai idia veria, unai ese uiti idia makohia bena anina idia kokia. Bena, unai ibounai be savolo amo idia abia bona lai dekenai idia negea daekau. (Isaia 41:15, 16) Anina korikori be tano dekenai idia moru, to lai ese rei kakoro be kahana ta dekenai ia abia lao bona momoru be ia abia oho bona ia boio. (Ruta 3:2) Anina be streina amo idia bubua, nadinadi bona unai bamona gaudia kokia totona, bena haboua rumadia dekenai idia atoa eiava idia segea. (Amosa 9:9) To uiti ena momoru ia boio vadaeni.
20 Uiti ena anina korikori be tano dekenai ia moru bona ena momoru be lai ese ia abia oho bamona, kara maoromaoro taudia be do idia noho to kara dika taudia be do idia boio. Momokani, kara dika taudia be kahirakahira do idia boio momokani dainai ita moale. Idia noho lasi neganai, Iehova ena taravatu dekenai idia moale taudia ese hahenamo badana do idia abia. Momokani, kamonai taudia ese dokonai Dirava ena harihari gauna, mauri hanaihanai, do idia abia.—Mataio 25:34-46; Roma 6:23.
“Kara Maoromaoro Taudia” Edia Dala Namona
21. Edena dala ai Iehova ese ‘kara maoromaoro taudia ia hakaua bona naria’?
21 Salamo ginigunana ena hereva ginigabena be inai: “Kara maoromaoro taudia be, Lohiabada ese ia hakaudia bona ia naridia, to kara dika taudia edia dala, ena dokona be mase momokani.” (Salamo 1:6) Dirava ese edena dala ai ‘kara maoromaoro taudia ia hakaua bona naria’? Bema kara maoromaoro dalana ita badinaia noho, ita diba momokani iseda guba Tamana ese unai ia itaia bona ita be iena hesiai taudia bamona ia abia dae. Danu, namona be iseda lalo-hekwarahi gaudia ibounai be ena imana dekenai ita atoa, bona ita abia dae momokani ia ese ita ia naria.—Esekiela 34:11; 1 Petero 5:6, 7.
22, 23. Kara dika taudia bona kara maoromaoro taudia dekenai dahaka do ia vara?
22 “Kara maoromaoro taudia” be do idia noho hanaihanai, to edia kara idia haidaua lasi kara dika taudia be Iehova ena kota dainai do idia mase. Bona edia “dala,” eiava edia mauri dalana, be idia ida do ia ore. Ita diba momokani Davida ena hereva be do ia vara, ia gwau: “Nega daudau lasi lalonai kara dika taudia do idia ore. Edia gabu do umui tahua, to do umui davaria lasi. To manau taudia ese noho gabuna tano do idia abia, do idia helai namonamo, mai moale bona mai maino danu. Kara maoromaoro taudia ese, Dirava ia henidia tano dekenai do idia noho ela bona hanaihanai.”—Salamo 37:10, 11, 29.
23 Kara dika taudia idia noho lasi neganai, bema tanobada paradaisona ai ita noho, do ita moale momokani! Unai neganai manau taudia bona kara maoromaoro taudia ese maino korikorina do idia moalelaia, badina Iehova ena “taravatu” dekenai do idia moale hanaihanai dainai. To, unai ia do vara lasi neganai, Iehova ena “hereva” be do ia guguru guna. (Salamo 2:7a) Hereva gabena ese ita do ia durua unai hereva be dahaka bona ena anina ita dekenai bona taunimanima besena ibounai dekenai be dahaka ita diba totona.
Edena Bamona Do Oi Haere?
• Dahaka dainai Dirava badinaia taudia idia moale?
• Dahaka ese ia hahedinaraia Iehova ena taravatu dekenai ita moale?
• Edena dala ai tau ta be ranu ia abia noho auna bamona?
• Edena bamona kara maoromaoro tauna ena dala be kara dika tauna ena dala amo ia idau?
[Picture on page 7]
Guriguri ese ita do ia durua, kara dika taudia ita bamoa lasi totona
[Picture on page 8]
Dahaka dainai kara maoromaoro tauna be au ta bamona?