Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w98 7/15 rau 20-24
  • Keristani Lalohadaina Mase Negana Ena Kastom Karadia Dekenai

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Keristani Lalohadaina Mase Negana Ena Kastom Karadia Dekenai
  • 1998 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Lalohadai ta Ia Hedinarai
  • “Hagoevaia Mahuta Hebou Karana” be Edena Bamona?
  • Hanuaboi Ibounai Noga Ariana
  • Mai Hemataurai Mase Guria Heboudia
  • Mase Neganai Dabua Idauna Idia Hahedokilaia be Maoro, A?
  • Baibel ese Ia Taravatua Kastom Karadia Tohotohoa Lasi
  • Keristani Fineral Dirava Hamoalea Dalanai Karaia
    2009 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Iseda Lalokau Taudia Totona Ita Hegaegae
    1998 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Henanadai Mauana
    Iseda Basileia Gaukara—1997
  • Dirava Hamoalea Lasi Kastom Karadia Dekenai Naria Namonamo
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2005
Ma Haida Itaia
1998 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
w98 7/15 rau 20-24

Keristani Lalohadaina Mase Negana Ena Kastom Karadia Dekenai

LALOKAU tauna ta ia mase haraga be lalohisihisi bada gauna. Unai ia vara neganai ita hoa, bona gabeai lalohisihisi bada ena mamina ita abia. Lalokau tauna ta be nega daudau lalonai hisihisi bada gorerena ia abia bena ia mase be idau, to lalohisihisi bona ia ita haboioa mamina ia noho.

Herevana edia lalokau tauna be edena bamona ia mase, to ena mase dainai idia lalohisihisi taudia be heduru bona hahegoada idia abia be namo. Mase dainai ia lalohisihisi Keristani tauna ese reana dagedage ia davaria danu badina haida ese idia doria, Baibel ena hereva hegeregerena lasi mase negana kastom karadia ia badinaia totona. Unai be vaia Africa tanodia momo dekenai bona tanobada ena kahana haida dekenai danu ia vara.

Dahaka ese mase dainai ia lalohisihisi Keristani tauna do ia durua diba, Baibel ena hereva hegeregerena lasi mase negana kastom karadia ia dadaraia totona? Unai hetoho negana lalonai, ena tadikaka ese edena bamona idia durua diba? Idia ura Iehova idia hamoalea taudia ibounai dekenai unai henanadai edia haere be mai anina bada, badina “Keristani tauna ena kara goevagoeva bona momokani, Tamana Dirava ena vairanai be inai: Bema tamana bona sinana lasi maragidia bona vabu be mai edia hisihisi, ia ese do ia naridia. Bona tanobada ena kara mirodia dekena amo do ia raka siri.”​—⁠Iamesi 1:⁠27.

Lalohadai ta Ia Hedinarai

Taunimanima momo idia abia dae mase taudia be sene taudia edia gabu ta, ita itaia diba lasi gabuna dekenai idia mauri noho, bona unai lalohadai be mase neganai idia karaia kastom karadia momo lalonai ia hedinarai. Mase taudia danu idia maino totona, mase dainai idia taitai taudia momo idia laloa aria idia karaia be namo. Eiava idia ura lasi edia dekena taudia idia habadua badina dekena taudia idia laloa bema unai kara idia karaia lasi edia noho gabuna dekenai dika do ia vara.

Keristani tauna momokanina be taunimanima do ia gari henia lasi bona Dirava idia habadua kastom karadia lalonai do ia vareai lasi. (Aonega Herevadia 29:25; Mataio 10:28) Baibel ia hahedinaraia mase taudia be gau ta idia diba lasi, badina ia gwau: “Mauri taudia idia diba do idia mase, to mase taudia be gau ta idia diba lasi. . . . Mase taudia edia gabu, oi lao gabuna, dekenai be kara ta lasi, laloa ta lasi, diba bona aonega ta lasi.” (Hadibaia Tauna 9:​5, 10) Unai dainai, Iehova Dirava ese ena idaunegai idia noho taudia ia hamaorodia mase taudia dekenai maino do idia karaia toho eiava idia danu do idia herevahereva toho lasi. (Deuteronomi 14:1; 18:​10-12; Isaia 8:​19, 20) Unai Baibel hereva momokanidia be taunimanima momo ese mase negana ai idia karaia kastom karadia momo ida idia hegeregere lasi.

“Hagoevaia Mahuta Hebou Karana” be Edena Bamona?

Africa ena ihuana tanodia haida dekenai, idia gwau namona be ia mauri noho tau o hahine be ena mase adavana ena varavara ta ida do ia mahuta hebou. Bema unai ia karaia lasi, idia laloa mase tauna ese idia mauri noho famili taudia do ia hadikaia. Unai kara idia gwauraia “hagoevaia mahuta hebou karana.” To Baibel ia gwau headava murimurina ai mahuta hebou karana be “heudahanai.” Keristani taudia be ‘heudahanai karadia idia rakatania’ be gau badana dainai, idia ese mai goada ida unai Baibel ena hereva hegeregerena lasi kastom karana idia dadaraia.​—⁠1 Korinto 6:⁠18.

Vabu ta ladana Mercy mani oi laloa.a Ena adavana be lagani 1989 ai ia mase neganai, varavara idia ura adavana ena varavara tauna ta ida hagoevaia mahuta hebou karana do ia karaia. Unai kara ia dadaraia, bona ia hamaorodia unai kara be Dirava ena taravatu hegeregerena lasi. Varavara idia badu, bona ia idia gwau henia murinai idia rakatania. Hua ta murinai ena ruma idia hadikaia, guhi amo tini idia kokia. Idia gwau: “Emu tomadiho oreana ese oi do ia naria.”

Kongregesen tadikaka ese Mercy idia hagoadaia bona ena ruma matamata idia haginia danu. Dekena taudia be idia hoa bada bona haida be unai gaukara idia durua, lohia tauna ena adavana, Katolik hahinena, ese guhi totona rei ia abia lao guna. Mercy ena kamonai karana ese iena natudia ia hagoadaia. Unai nega amo idia hani ese Iehova Dirava dekenai edia mauri idia gwauhamatalaia, bona vanegai ta be Hesiai Gaukara Hadibaia Sikulina dekenai ia lao.

Hagoevaia mahuta hebou karana ena kastom dainai, Keristani taudia haida be idia manoka bona ma haida ese idia doria dainai murimuri taudia idia adavaia. Hegeregere, dogae tauna ta ena mauri lagani be 70 bamona ese karaharaga iena mase adavana ena varavara kekeni matamatana ia adavaia. Unai ia karaia dainai, ia gwau diba ia be hagoevaia mahuta hebou karana ia karaia. To, unai kara ese Baibel ena sisiba Keristani taudia be “Keristani tauna sibona do ia adavaia” ia utua.​—⁠1 Korinto 7:⁠39.

Hanuaboi Ibounai Noga Ariana

Tano momo ai, taitai taudia be mase tauna ena ruma ai idia hebou bona hanuaboi ibounai idia mahuta lasi. Nega momo unai kara lalonai aniani bada idia ania bona miusiki mai ena regerege bada idia gadaralaia. Idia gwau unai kara amo mase tauna ida maino idia karaia bona idia mauri noho famili taudia be meamea karana amo ia gimaia. Mase tauna ena hahenamo idia abia totona lalona ania hereva namodia idia gwauraia. Unai hereva murinai, taitai taudia ese tomadiho anena ta idia abia bena ma ta ia gini ia hereva totona. Reana, unai idia karaia ela bona daba rere.b

Keristani tauna momokanina ese unai hanuaboi ibounai noga ariana lalonai ia vareai lasi badina Baibel ia hahedinaraia mase taudia be mauri taudia idia durua eiava idia hadikaia diba lasi. (Genese 3:19; Salamo 146:​3, 4; Ioane 11:​11-14) Baibel ese meamea karana ia gwauraia dika. (Apokalupo 9:21; 22:15) To, reana Keristani vabu ta ia davaria meamea idia karaia taudia haida ia koua diba lasi. Reana idia ura dikadika ena ruma dekenai hanuaboi ibounai noga ariana idia karaia. Mase dainai idia lalohisihisi Keristani taudia be unai bamona hekwakwanai idia davaria neganai, edia Keristani tadikaka ese edena bamona idia durudia diba?

Kongregesen elda taudia be nega momo mase tauna ena Keristani famili taudia idia durua diba edia varavara bona dekena taudia idia hereva henidia namonamo dalana amo. Idia hereva henidia namonamo murinai, reana unai taudia be mai maino ida ruma idia rakatania bona mase ena hereva totona ma dina ta dekenai do idia hebou lou. To edena bamona bema haida idia dagedage? Hereva henidia namonamo lou karana ese reana heai do ia havaraia. ‘Lohiabada ena hesiai tauna be do ia heai lasi, to ia haheauka.’ (2 Timoteo 2:24) Unai dainai bema idia kamonai lasi varavara taudia ese mai edia goada ida idia ura gauna idia karaia, reana Keristani vabu bona ena natudia ese unai idia koua diba lasi. To edia ruma lalonai idia karaia tomadiho koikoi ariana lalonai idia vareai lasi, badina Baibel ena oda idia badinaia, ia gwau: “Dirava idia abidadama henia lasi taudia danu do umui hakapua tamona lasi.”​—⁠2 Korinto 6:⁠14.

Unai hakaua herevana be mase tauanina guria karana dekenai idia badinaia danu. Iehova ena Witness taudia be tomadiho koikoi ena haroro tauna ese ia naria ane, guriguri, o kara lalonai idia vareai lasi. Bema Keristani famili taudia idia laloa unai hebou dekenai idia lao be namo, unuseniai idia karaia karadia lalonai idia vareai lasi.​—⁠2 Korinto 6:17; Apokalupo 18:⁠4.

Mai Hemataurai Mase Guria Heboudia

Iehova ena Witness taudia ese idia karaia mase guria heboudia be mase tauna ida maino karaia totona lasi. Kingdom Hall, funeral home, mase tauna ena ruma dekenai, o guri badinai Baibel amo idia karaia herevana ta idia henia. Unai hereva ena badina be mase dainai idia lalohisihisi taudia hagoadaia totona Baibel be dahaka ia hereva mase dekenai bona toreisi lou ena helarona ia gwauraia hedinarai. (Ioane 11:25; Roma 5:12; 2 Petero 3:13) Reana, Baibel ena lalohadai ia hahedinaraia anena ta idia abia, bona hebou be hagoadaia gurigurina amo idia koua.

Vanegai, Iehova ena Witness hahinena ta totona unai bamona mase guria hebouna ta idia karaia, ia be South Africa ena presiden, Nelson Mandela, ena taihuna. Hebou murinai, presiden ese mai ena momokani ida hereva ia henia tadikaka ia tanikiu henia. Ladana bada bona dagi bada taudia momo idia mai. Gavamani minista ta ia gwau: “Guna inai bamona mai hemataurai bada mase guria hebouna dekenai lau lao lasi.”

Mase Neganai Dabua Idauna Idia Hahedokilaia be Maoro, A?

Iehova ena Witness taudia be edia lalokau taudia edia mase dainai idia lalohisihisi. Iesu bamona, reana idia taitai. (Ioane 11:​35, 36) To idia laloa lasi taunimanima ese edia lalohisihisi toana idia itaia totona kara ta do idia karaia be mai anina. (Mataio 6:​16-18 itaia.) Tano momo dekenai, vabu ese dabua idauna idia hahedokilaia mase tauna ida maino idia karaia totona. Unai dabua be mase tauna idia guria murinai hua haida o lagani ta lalonai idia hahedokilaia, bona idia kokia neganai aria ma ta idia karaia.

Bema ta be lalohisihisi toana ia hahedinaraia lasi idia gwau mase tauna do ia badu. Unai dainai, Swaziland ena gabu haida dekenai, iduhu lohia taudia ese Iehova ena Witness taudia be edia ruma bona tano amo idia luludia. To, hanaihanai edia Keristani tadikaka, gabu ma ta dekenai idia noho taudia, ese unai abidadama Keristani taudia idia naria.

Swaziland High Court ese Iehova ena Witness taudia totona hereva namona ia henia, ia gwau Witness taudia be edia ruma bona tano dekenai idia giroa lou diba. Sivarai ta lalonai, Keristani vabu ta dekenai gwaumaoro idia henia ena gabu dekenai do ia noho, badina ena adavana ese ia torea revareva bona ia karaia teipi ia hahedinaraia, ia lalonai ena adavana ia gwau ena hahine be dabua idauna do ia karaia lasi. Unai dala ai, ia hahedinaraia ia be ena adavana ia matauraia.

Baibel ena hereva hegeregerena lasi karadia idia badinaia gabudia ai, ta ia do mase lasi lalonai ena tauanina guria dalana ia torea diho be aonega karana. Victor, Cameroon dekenai ia noho tauna, ena haheitalai mani oi laloa. Ena mase tauanina guria hebouna ena program ia torea. Iena famili lalonai be siahu bada taudia momo bona edia bese lalonai mase neganai idia karaia sene karadia idia dogoatao auka, ta be taunimanima edia kwara koukouna tomadiho henia karana. Victor ena famili taudia ese idia matauraia bada dainai, ia diba unai bamona do idia karaia iena kwara koukouna dekenai. Unai dainai ia ese Iehova ena Witness taudia be edena bamona ia do idia guria dalana ia hahedinaraia goevagoeva. Ena vabu bona ena natudia edia hekwarahi ia hamaragia, bona edia noho gabuna dekenai haheitalai namona ia hahedinaraia.

Baibel ese Ia Taravatua Kastom Karadia Tohotohoa Lasi

Baibel ena hereva idia diba taudia haida be gari dainai idia ura lasi idia hahedinaraia idia idau. Dagedage idia koua totona, idia ura edia dekena taudia idia hamoalea bona hanuaboi ibounai idia mahuta lasi kastom karana idia tohotohoa ena toana idia hahedinaraia. Ena be mase dainai idia lalohisihisi taudia hagoadaia totona idia vadivadi henia be kara namona, to ruma dekenai hanuaboi ta ta ibounai mase guria hebouna idia karaia ela bona mase tauanina idia guria be anina lasi. Unai idia karaia idia itaia taudia idia hahekwakwanaidia diba, badina toana be unai idia karaia taudia ese Baibel ena hereva mase taudia dekenai idia abia dae momokani lasi.​—⁠1 Korinto 10:⁠32.

Baibel ese Keristani taudia ia hagoadaia Dirava tomadiho henia karana be edia mauri lalonai do idia atoa guna bona mai aonega ida edia nega do idia gaukaralaia. (Mataio 6:33; Efeso 5:​15, 16) To, gabu haida ai, mase tauanina guria dainai pura ta eiava haida lalonai kongregesen gaukara idia karaia lasi. Unai hekwakwanai be Africa sibona dekenai ia vara lasi. Ripoti ta South America amo ese mase guria karana ta be inai bamona ia gwauraia: “Keristani heboudia toi dekenai idia lao taudia edia namba be maragi momokani. Dina 10 bamona lalonai ta ia haroro lasi. Murimuri taudia bona Baibel stadilaia taudia idia hoa bona idia moale lasi badina idia itaia iseda tadikaka bona taihu be unai idia karaia.”

Gabu haida dekenai, reana mase tauna ena famili taudia ese mase idia guria hebouna murinai edia turadia korikoridia idia boiria edia ruma dekenai aniani sisina idia ania totona. To Africa ena kahana momo dekenai, mase guria hebouna dekenai idia mai taudia handred handred be mase tauna ena ruma dekenai idia lao bona idia laloa aria ta do idia karaia, nega momo unai aria lalonai animal idia bouboulaidia. Keristani kongregesen idia bamoa taudia haida ese unai kastom idia tohotohoa, toana be idia hahedinaraia idia ese kastom dalanai unai aria idia karaia mase tauna ida idia maino totona.

Iehova ena Witness taudia ese idia naria mase guria heboudia be mase tauna ena famili dekenai moni dalanai maduna badana idia atoa lasi. Unai dainai idia hebou taudia ese moni do idia henia dava bada guria ariana karaia totona be anina lasi. Bema ogogami vabu taudia be idia hegeregere lasi gau haida edia davana karaia totona, kongregesen lalonai idia noho taudia be mai moale ida do idia durudia. Bema unai heduru be ia hegeregere lasi, elda taudia ese dala do idia karaia abidadama idia hahedinaraia noho taudia be tauanina dalanai idia durua totona.​—⁠1 Timoteo 5:​3, 4.

Nega momo mase guria karana be Baibel ena hakaua herevadia idia utua lasi. To unai ia vara neganai, Keristani taudia be Baibel ena hereva hegeregerena idia kara.c (Kara 5:29) Ena be unai ese reana hekwakwanai ma haida ia havaraia, Dirava ena hesiai taudia momo idia gwau diba unai hetoho idia hanaia. Unai idia karaia diba, badina “bogahisihisi bona durua ibounai ia henia Diravana,” Iehova, amo goada idia abia bona badina edia tadikaka ese unai hekwakwanai lalonai mai lalokau ida idia durudia bona idia hagoadadia.​—⁠2 Korinto 1:​3, 4.

[Footnotes]

a Ladana idaudia ai gaukaralaia inai hereva lalonai.

b Gado idauidau bona bese idauidau lalonai “noga ariana” anina be mase tauna ena varavara hagoadaia totona nega kwadogina lalonai idia vadivadi henidia. Reana Baibel ena taravatu utua karana ta ia vara lasi. Awake! May 22, 1979, rau 27-8 itaia.

c Bema gabu ta ai, mase guria karadia ese Keristani taudia dekenai hahetoho aukadia idia havaraia diba, elda taudia ese bapatiso do idia abia taudia idia durua, idia hegaegae gabeai do idia vara hekwakwanai totona. Unai matamata taudia ida Hesiai Gaukara Karaia Totona Ita Hegaegae bukana lalonai idia noho henanadai idia kikilaia totona idia hebou neganai, “Mauri, Kara Dika bona Mase” bona “Tomadiho Idauidau Danu Hebou Tamona Karana” edia kahana do idia kikilaia namonamo. Unai kahana ruaosi be mai edia henanadai haida danu. Unuseniai elda ese Baibel ena hereva hegeregerena lasi mase guria kastom ia herevalaia diba, unai amo bapatiso do ia abia tauna do ia diba Dirava ena Hereva hegeregerena dahaka do ia karaia bema ia be unai bamona hekwakwanai ia davaria.

[Box on page 23]

Idia Gini Goada Dainai Hahenamo Idia Abia

Sibongili be Swaziland dekenai ia noho gini goada Keristani vabu ta. Vanegai ena tau ia mase murinai, momo ese idia laloa mase tauna ida maino do idia karaia kastom karadia, ia ura lasi ia badinaia. Hegeregere, ena kwarana ena huina ia kakasia lasi. (Deuteronomi 14:⁠1) Ena famili taudia 8 idia badu bona ena huina idia kakasia. Danu idia ese Iehova ena Witness taudia idia koua dainai Sibongili idia hagoadaia totona ia idia vadivadi henia diba lasi. To, Basileia ena sivarai idia ura kamonai taudia haida be mai moale ida idia vadivadi henia bona elda taudia ese idia torea hahegoada revarevadia idia abia lao. Idia ura Sibongili be dabua idauna do ia hahedokilaia dinana ai, hoa gauna ta ia vara. Famili ese idia matauraia bada tauna ta ese hebou ta ia karaia bona Sibongili be mase taudia taitailaia kastom karadia ia ura lasi badinaia karana idia kikilaia.

Sibongili ia gwau: “Lau idia nanadaia bema egu tomadiho ena hahediba herevadia ese hebogahisi hahedinaraia totona dabua koremana do lau hahedokilaia karana ia taravatua. Lau abia hidi karana lau gwauraia hedinaraia murinai, lau idia hamaoroa lau do idia doria lasi. Lau hoa bada, badina lau idia kara dika henia bona ena be lau ura lasi, to egu kwarana idia kakasia dainai, idia ibounai ese lau dekenai sori herevana idia gwauraia. Idia ibounai ese lau idia noia idia lau gwauatao totona.” Gabeai, Sibongili ena tadina ia gwau Iehova ena Witness taudia edia tomadiho be tomadiho momokanina, bona Baibel stadi totona ia henanadai.

Haheitalai ma ta mani oi laloa: Guna, South Africa tauna ta ladana Benjamin ena mauri lagani be 29 neganai, ia kamonai ena tamana be ia mase haraga. Unai neganai, ena famili lalonai Benjamin sibona be Witness tauna. Mase tauanina idia guria neganai, ibounai be laini dekenai guri badinai idia raka hanai bona tano kahu sisina idia negea diho maua latanai.d Idia guria murinai, famili korikori taudia ibounai ese edia kwarana huina idia kakasia. Benjamin be unai kara ia karaia lasi dainai, dekena taudia bona famili taudia idia gwau ena mase tamana ena lauma ese do ia panisia.

Benjamin ia gwau: “Egu abidadama be Iehova dekenai lau atoa dainai, gau ta ia vara lasi lau dekenai.” Famili taudia idia itaia gau dikana ta ia vara lasi ia dekenai. Gabeai, idia haida be Iehova ena Witness taudia danu Baibel idia stadilaia matamaia bona Dirava dekenai edia mauri idia gwauhamatalaia hegeregerena bapatiso idia abia. Benjamin be edena bamona? Ia be ful-taim Basileia harorolaia gaukarana lalonai ia vareai. Idia hanaia lagani haida lalonai, ia be hahenamo bada ia abia bona loaloa hesiai tauna bamona Iehova ena Witness taudia edia kongregesen ia durudia.

[Footnote]

d Haida idia laloa palaoapalaoa o tano kahu sisina be guri lalonai idia negea diho be kerere lasi. To, Keristani tauna ese unai kara ia dadaraia be namo, bema ia noho gabuna taudia idia laloa unai dala amo mase tauna ida maino idia karaia o bema ia be tomadiho koikoi oreana ta ena haroro tauna ese ia naria hebouna ena kahana ta.​—⁠Awake! March 22, 1977, rau 15 itaia.

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2026)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia