Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • lv karoa 8 rau 98-109
  • Dirava ese Goeva Taudia Ia Lalokau Henia

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Dirava ese Goeva Taudia Ia Lalokau Henia
  • Dirava Ena Lalokau Lalonai Do Umui Noho
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • DAHAKA DAINAI ITA GOEVA NOHO BE NAMO?
  • DIRAVA VAIRANAI ITA GOEVA ENA ANINA
  • TAUANINA DALANAI ITA GOEVA KARANA
  • KARA MIRODIA ITA DADARAIA
  • Namona be Dirava Ena Hesiai Taudia Idia Goeva
    Dirava Ia Ura Dahaka Ita Karaia?
  • Iseda Lalona ai Bona Tauanina ai Ita Goeva be Namo
    1989 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Gaukara Namona Totona Idia Goeva Taudia
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2002
  • Edena Dala ai Dirava Ena Matana ai Ita Goeva Diba?
    Mauri Moalelaia Hanaihanai!—Baibel Stadi Amo Unai Oi Dibaia
Ma Haida Itaia
Dirava Ena Lalokau Lalonai Do Umui Noho
lv karoa 8 rau 98-109
Sinana ta be ena natuna ena siedi baten ia atodia

KAROA 8

Dirava ese Goeva Taudia Ia Lalokau Henia

“Tauanina bona lauma hamiroa karadia ibounai do ita hadokoa, bona iseda mauri ita hagoevaia be namo.”—2 KORINTO 7:1.

1-3. (a) Dahaka dainai sina ta ia ura ena natuna ia goeva? (b) Dahaka dainai Iehova ia ura Ia idia tomadiho henia taudia idia goeva, bona dahaka ese ita ia hagoadaia ita goeva noho totona?

SINA ta be ena natuna mero ida do idia loaloa totona, ena natuna ia hadigua bona dabua namona ia hahedokilaia. Unai sina ia diba iena natuna ia gorere lasi totona, iena tauanina ia goeva be namo. Danu ia laloparara iena natuna ena toana namona ese iena ladana ia hanamoa.

2 Iseda guba Tamana Iehova ia ura do ita goeva. Baibel ia gwau: “Inai gwauhamata hereva ibounai be ita totona Dirava ese ia gwauraia. Unai dainai tauanina bona lauma hamiroa karadia ibounai do ita hadokoa, bona iseda mauri ita hagoevaia be namo. Vadaeni Dirava ena vairanai do ita noho namonamo, mai goeva bona mai gari danu.”a (2 Korinto 7:1) Iehova be ita ia lalokau henia bona Ia diba ita goeva be iseda namo totona. Ita be Iehova ena Witnes taudia dainai, Iehova ia ura iseda goeva karana dainai taunimanima ese Ia do idia hanamoa. Momokani, iseda toana ia goeva bona kara namodia ita hahedinaraia neganai, Iehova bona iena ladana helagana ita hanamoa.—Esekiela 36:22; 1 Petero 2:12.

3 Ita diba Dirava ese goeva taudia ia lalokau henia dainai, unai ese ita ia hagoadaia ita goeva noho totona. Ita be Iehova ita lalokau henia dainai, ita ura iseda noho dalana ese Iena ladana ia hanamoa. Danu ita ura iena lalokau lalonai ita noho. Unai dainai namona be inai henanadai ita laloa: Dahaka dainai ita goeva noho be namo? Goeva karana ena anina be dahaka? Bona edena dala ai unai ita karaia diba? Bema unai henanadai edia haere ita tahua, unai ese ita do ia durua iseda noho dalana ita hanamoa totona.

DAHAKA DAINAI ITA GOEVA NOHO BE NAMO?

4, 5. (a) Ita goeva noho ena badina badana be dahaka? (b) Edena dala ai Iehova ese ia havaraia gaudia amo ia hahedinaraia ia be goeva Diravana?

4 Iehova ese ita ia durua dalana ta be haheitalai amo. Unai dainai Baibel be ita ia hagoadaia ‘Dirava ena kara bamona ita karaia’ totona. (Efeso 5:1) Ita goeva noho ena badina badana be inai: Iehova, ita tomadiho henia Diravana unai, be gau ibounai dekenai ia goeva bona ia helaga.—Levitiko 11:44, 45.

5 Iehova ena goeva karana bona iena kara namodia momo be ia havaraia gaudia amo ita itaia diba. (Roma 1:20) Iehova ese tanobada goevana ia karaia taunimanima ese idia noholaia totona. Ia ese dala idauidau ai hodahoda bona ranu ia hagoevaia. Jems namodia haida be hagoevaia gaukara idia karaia, momoru o idia bodaga gaudia be gau namodia ai idia halaoa. Davara dekenai oela ia bubua eiava taunimanima ese tanobada idia hadikaia neganai, saiens taudia be unai jems idia gaukaralaia unai gaudia idia hagoevaia totona. Momokani, “tanobada ia karaia” Tauna dekenai goeva karana be mai anina bada. (Ieremia 10:12) Ita danu, namona be goeva karana ita laloa bada.

6, 7. Edena dala ai Mose ena Taravatu ese ia hahedinaraia Iehova idia tomadiho henia taudia idia goeva be gau badana?

6 Ita goeva noho ena badina ta be Iehova, guba bona tanobada ena Lohia Badana, ia ura ia idia tomadiho henia taudia ibounai idia goeva. Iehova ese Israela taudia dekenai ia henia taravatu henunai, goeva karana be tomadiho karana ena kara badana ta. Taravatu hegeregerena, Kara Dika Ena Davana Karaia Dinana ai hahelaga tauna badana be nega rua ia digu be namo. (Levitiko 16:4, 23, 24) Hahelaga gaukara idia karaia taudia be edia imana bona aena idia huria guna, bena gabeai Iehova dekenai boubou gaudia idia henia. (Esodo 30:17-21; 2 Sivarai 4:6) Taravatu ese ta ia hamiroa gaudia 70 bamona ia gwauraia. Israela tauna ta ia miro neganai, ia be tomadiho karana ta do ia karaia lasi—bema unai taravatu ia badinaia lasi, do idia hamasea. (Levitiko 15:31) To bema ta be ia ura lasi iena miro ia hagoevaia, hegeregere iena tauanina bona dabua ia huria lasi, ia be ‘Israela taudia amo do idia atoa siri.’—Numera 19:17-20.

7 Ena be Mose ena Taravatu henunai ita noho lasi, to unai taravatu amo Iehova ena lalohadai ita dibaia. Taravatu ia gwau Dirava idia tomadiho henia taudia idia goeva be gau badana. Iehova be ena kara ia haidaua lasi. (Malaki 3:6) Bema iseda tomadiho karana be “ia goevagoeva bona momokani,” Iehova ese do ia abia dae. (Iamesi 1:27) Unai dainai ita goeva noho totona, Iehova ena ura ita diba be namo.

DIRAVA VAIRANAI ITA GOEVA ENA ANINA

8. Edena dala foa ai Iehova ia ura ita goeva?

8 Baibel ai, ita goeva ena anina be tauanina dalanai ita goeva sibona lasi. To iseda mauri lalonai ita karaia karadia ibounai lalonai Dirava ena matanai ita goeva be namo. Iehova ia ura inai dala foa ai ita goeva—tomadiho dalanai, kara, lalona, bona tauanina dalanai. Unai dala foa mani ita herevalaia.

9, 10. Tomadiho dalanai ita goeva ena anina be dahaka, bona Keristani taudia korikoridia be dahaka idia dadaraia be gau badana?

9 Tomadiho dalanai ita goeva. Ita gwau diba tomadiho dalanai ita goeva anina be tomadiho momokani lalonai tomadiho koikoi karadia ita karaia lasi. Israela taudia be Babulonia idia rakatania bona Ierusalema dekenai idia giroa lou neganai, Dirava ena hahegani idia badinaia be namo: “Umui raka siri momokani! Miro gauna ta do umui dogoatao lasi. Do umui helaga noho.” (Isaia 52:11) Israela taudia be edia hanua dekenai idia giroa lou ena badina badana be Iehova ena tomadiho do idia haginia. Unai tomadiho karana ia goeva be namo—hahediba hereva koikoidia, kara koikoidia, bona Babulonia ena kastom karadia do idia noho lasi.

10 Hari inai negai, ita Keristani taudia korikoridia ita naria namonamo be namo, ita ura lasi tomadiho koikoi karadia ese iseda tomadiho karana idia hamiroa. (1 Korinto 10:21) Ita naria namonamo be gau badana, badina gabu ibounai dekenai tomadiho koikoi karadia idia karaia. Tano momo dekenai, taunimanima ese idia karaia aria bona kastom idauidau be tomadiho koikoi dainai idia karaia, hegeregere taunimanima idia laloa mase tauna ena lauma be gabu ma ta dekenai ia mauri noho. (Hadibaia Tauna 9:5, 6, 10) Keristani taudia korikoridia be tomadiho koikoi edia kastom karadia idia dadaraia.b Namo lasi ma haida ese iseda lalona idia veria dainai, Baibel ena taravatu tomadiho goeva karana dekenai ita utua.—Kara 5:29.

11. Iseda kara ia goeva ena anina be dahaka, bona dahaka dainai unai be mai anina bada?

11  Kara ia goeva. Unai ena anina be matabodaga karadia ibounai ita dadaraia. (Efeso 5:5) Iseda kara ia goeva noho be gau badana. Karoa nain ai do ita itaia, Dirava ena lalokau lalonai ita noho totona, namona be ‘matabodaga karadia amo ita heau siri.’ Idia helalo-kerehai lasi heudahanai taudia be “Dirava ena Basileia do idia davaria lasi.” (1 Korinto 6:9, 10, 18; NW ) Dirava ena matanai, unai bamona taudia be “kara bodaga taudia.” Bema kara goeva dalana idia badinaia lasi, “edia davana be . . . mase iharuana.”—Apokalupo 21:8.

12, 13. Edena dala ai iseda lalona bona iseda kara be idia gaukara hebou, bona edena dala ai iseda lalona ia goeva diba?

12 Lalona ia goeva. Tau ta ese ia laloa momo gauna be do ia karaia. Bema iseda lalona dekenai gau dikadia sibona ita laloa, gabeai ita be miro karana ta ita karaia diba. (Mataio 5:28; 15:18-20) To bema gau namodia ita laloa, unai ese ita do ia hagoadaia goeva karadia ita karaia noho totona. (Filipi 4:8) Edena dala ai iseda lalona ia goeva noho diba? Ita laloa gauna ta be, iseda laloa dalana idia hadikaia diba moale karadia ita dadaraia be gau badana.c Danu, Baibel ita stadilaia hanaihanai neganai, ita be gau namodia sibona do ita laloa dainai, iseda lalona do ia goeva.—Salamo 19:8, 9.

13 Dirava ena lalokau lalonai ita noho totona, iseda tomadiho dalana, iseda kara, bona lalona idia goeva be mai anina bada. Unai be inai buka ena karoa ma haida ese idia herevalaia. Mani dala namba foa—tauanina dalanai ita goeva karana—ita herevalaia.

TAUANINA DALANAI ITA GOEVA KARANA

14. Dahaka dainai Dirava dekenai iseda tauanina ia goeva karana be mai anina bada?

14 Tauanina dalanai ita goeva anina be iseda tauanina bona noho gabuna idia goeva be namo. Ita be Iehova ita tomadiho henia dainai, ita bona ma haida dekenai iseda tauanina ia goeva karana be mai anina bada. Guna ita herevalaia bamona, Iehova be iseda tauanina ia goeva karana ia laloa bada, badina unai be iseda namo totona bona unai ese iena kara ia hahedinaraia danu. Paragraf 1 ese ia herevalaia haheitalai mani ita laloa. Bema natuna ta oi itaia iena tauanina bona dabua be idia miro, ena tama sina be edena bamona do oi laloa? Ita ura lasi iseda toana o mauri dalana ese ita harorolaia sivaraina bona iseda guba Tamana ena ladana ia hadikaia. Baibel ia gwau: “Ai ura lasi taunimanima idia gwau aiemai gaukara ia dika. Unai dainai ai ese taunimanima hadikaia kara ta ai karaia lasi, lasi momokani! To aiemai kara ibounai dekena amo ai hedinaraia ai be Dirava ena hesiai taudia.” (2 Korinto 6:3, 4) Edena dala ai tauanina dalanai ita goeva diba?

15, 16. Iseda tauanina ita hagoevaia karadia haida be dahaka, bona edena bamona dabua ita hahedokilaia be namo?

15 Iseda toana bona goeva dalana. Ena be tano ta ta edia mauri daladia be idauidau, to ita digu neganai sopu bona ranu ita gaukaralaia diba, unai amo ita bona iseda natudia ita goeva. Goeva karadia haida be toileti ita gaukaralaia murinai, beibi ita hagoevaia o ena napi ita senisia murinai, aniani do ita nadua o ita ania gwauraia neganai, iseda imana be sopu bona ranu amo ita huria be namo. Unai ese gorere amo ita ia gimaia bona ita ia hamauria diba. Danu, gorere idia havaraia jems be ma haida dekenai do idia hanaia lasi, unai amo dairia gorerena do idia abia lasi. Tano haida dekenai ruma be toileti lasi dainai, guri ta idia geia, idia kukuri bona tano amo idia koua, idaunegai Israela ai idia karaia bamona.—Deuteronomi 23:12, 13.

16 Iseda dabua be hanaihanai ita huria be namo, unai amo do idia goeva bona edia toana be namo. Keristani tauna ese dava bada dabua matamatana ia hoia be anina lasi, to namona be iena dabua be ia goeva bona mai ena hemataurai. (1 Timoteo 2:9, 10) Herevana ita be edeseniai ita noho, to ita ura iseda dabua bona toana ese “iseda Hamauria Tauna, Dirava, ena hadibaia hereva do idia hahairaia.”—Tito 2:10, NW.

17. Dahaka dainai iseda ruma ena lalona bona murimuri kahana idia goeva be namo?

17 Iseda ruma ena lalona bona murimuri kahana. Ena be ita be ruma namodia ai ita noho lasi, to namona be iseda ruma lalona bona murimurina idia goeva. Unai hegeregerena, bema ita be hebou bona haroro totona motuka ita gaukaralaia, namona be motuka ena lalona bona murimuri kahana idia goeva. Namona be ita laloaboio lasi, ruma ena lalona bona murimuri idia goeva karana ese ita tomadiho henia Diravana ia hanamoa. Danu, ita be taunimanima ita hadibaia Iehova be goeva Diravana, Ia ese ‘tanobada idia hadikaia taudia do ia alaia ore,’ bona daudau lasi Iena Basileia ese tanobada be paradaiso ai do ia halaoa. (Apokalupo 11:18; Luka 23:43) Ita ura iseda ruma bona kohu edia toana amo ita hahedinaraia hari ita goeva karana be nega matamata lalonai do ita badinaia noho.

1. Tama ta bona ena natuna mero be sopu amo edia imana idia huria; 2. Hahine ta be sopu amo pani ia huria

Iseda tauanina bona kohu idia goeva be namo

18. Edena dala ai ita hahedinaraia iseda Kingdom Hall ita matauraia?

18 Iseda tomadiho gabudia. Iehova ita lalokau henia dainai, ita ura iseda Kingdom Hall ita matauraia, bona ita noho gabuna ai ia be tomadiho momokani gabuna. Kamonai matamata taudia be Kingdom Hall dekenai idia mai neganai, ita ura iseda tomadiho gabuna idia moalelaia. Namona be hanaihanai ita hagoevaia bona idia dika gaudia ita hanamoa, unai amo Kingdom Hall ena toana be do ia namo bona ita hahedinaraia iseda hebou gabuna ita matauraia. Iseda nega ita gaukaralaia “Dubu hanamoa lou gaukara” ita karaia totona be hahenamo ta. (2 Sivarai 34:10) Assembly Hall o hebouhebou totona ita gaukaralaia gabudia ma haida danu be idia goeva bona edia toana ia namo be gau badana.

KARA MIRODIA ITA DADARAIA

19. Tauanina dalanai ita goeva totona, edena gaudia ita dadaraia be namo, bona Baibel ese edena dala ai ita ia durua?

19 Tauanina dalanai ita goeva noho totona, kara mirodia hegeregere kuku ania karana, kekero muramura inua karana, bona drag ania karana ita dadaraia be namo. Baibel be hari inai negai idia karaia momo miro karadia ibounai ia gwauraia lasi, to Baibel lalonai Iehova ena lalohadai idia hahedinaraia hakaua herevadia idia noho. Iehova ena lalohadai ita diba bona Ia ita lalokau henia dainai, ita ura ia moalelaia karadia ita karaia. Mani Baibel ena hakaua herevadia faiv ita herevalaia.

20, 21. Iehova ia ura edena kara do ita dadaraidia, bona dahaka dainai unai ita karaia be namo?

20 “Gwauhamata hereva ibounai be ita totona Dirava ese ia gwauraia. Unai dainai tauanina bona lauma hamiroa karadia ibounai do ita hadokoa, bona iseda mauri ita hagoevaia be namo. Vadaeni Dirava ena vairanai do ita noho namonamo, mai goeva bona mai gari danu.” (2 Korinto 7:1)d Iehova ia ura lasi iseda tauanina o lalona idia hadikaia karadia ita karaia. Unai dainai, iseda tauanina bona lalona idia hadikaia diba miro karadia ita dadaraia be namo.

21 Miro karadia ibounai ita dadaraia totona, Baibel be mai anina bada herevana ta ia gwauraia. Korinto Iharuana 7:1 ena hamatamaia herevana ia gwau: “Gwauhamata hereva ibounai be ita totona.” Edena gwauhamata herevadia? Unai siri ena vairanai idia noho siri ese idia hahedinaraia bamona, Iehova ia gwauhamata: “Umui do lau abia dae. Lau be umui emui Tamana do lau noho.” (2 Korinto 6:17, 18) Mani oi laloa: Iehova ia gwauhamata oi do ia naria bona oi ia lalokau henia, tama ta ese iena natuna mero o kekeni ia naria bona ia lalokau henia bamona. To, Iehova ese unai gwauhamata do ia hagugurua, bema “tauanina bona lauma” idia hamiroa gaudia oi dadaraia. Bema miro karadia oi karaia bena oiemu hetura karana Iehova ida oi hadikaia, unai be aonega karana lasi!

22-25. Edena Baibel ena hakaua herevadia ese ita idia durua diba miro karadia ita dadaraia totona?

22 “Lohiabada oiemu Dirava dekenai do oi lalokau henia mai emu lalona ibounai, mai emu lauma ibounai, mai emu kudouna ibounai.” (Mataio 22:37) Iesu ia gwau unai taravatu ese taravatu ibounai ia hereaia. (Mataio 22:38) Namona be Iehova dekenai unai bamona lalokau ita hahedinaraia. Mai kudouna, lauma, bona lalona ibounai ida Iehova ita lalokau henia totona, namona be mase idia havaraia diba karadia eiava iseda lalomamina idia hadikaia karadia ita dadaraia.

23 “[Iehova] ese mauri bona laga bona gau ibounai ia henia noho taunimanima dekenai.” (Kara 17:24, 25) Mauri be harihari gauna Dirava amo. Unai harihari gauna ia henia Tauna ita lalokau henia dainai, ita ura ia henia gauna ita matauraia. Iseda tauanina idia hadikaia diba karadia ita dadaraia be namo, badina ita laloparara unai ita karaia neganai, ita be mauri ita matauraia lasi.—Salamo 36:9.

24 “Oiemu badibadinai tauna dekenai oi lalokau henia, oi sibona oi lalokau henia bamona.” (Mataio 22:39) Miro karadia ia karaia tauna be ia sibona ia hadikaia lasi, to iena badinai idia noho taudia ia hadikaia danu. Hegeregere, kuku ia ania tauna amo ia mai kwalahu ese kuku ia ania lasi tauna ia hagorerea diba. Dirava ena taravatu ia gwau iseda dekena taudia do ita lalokau henia. Ena dekena taudia ia hahisia tauna be unai taravatu ia utua. Danu, ena be ia gwau ia be Dirava ia lalokau henia, to ia koikoi.—1 Ioane 4:20, 21.

25 “Gavana bona gavamani ena siahu taudia do idia kamonai henia. Edia oda hereva do idia badinaia.” (Tito 3:1) Tano momo dekenai gavamani ese drag abia o gaukaralaia karana ia taravatua. Ita be Keristani taudia dainai, drag ita abia lasi bona ita gaukaralaia lasi.—Roma 13:1.

26. (a) Dirava ena lalokau lalonai ita noho totona, dahaka ita karaia be namo? (b) Dahaka dainai Dirava vairanai ita goeva karana be mauri dalana hereadaena?

26 Dirava ena lalokau lalonai ita noho totona, gau ibounai dekenai ita goeva be namo. Miro karadia oi dadaraia bona oi karaia lou lasi totona be auka, to oi kwalimu diba.e Momokani, unai be mauri dalana hereadaena, badina Iehova be iseda namo totona hanaihanai ita ia hadibaia. (Isaia 48:17) Mai anina bada gauna be: Miro karadia ita dadaraia neganai, do ita moale badina ita diba ita lalokau henia Diravana ena ladana ita hanamoa bona ena lalokau lalonai ita noho.

a Greek herevana idia hahanaia “goeva” ena anina be iseda tauanina ia goeva sibona lasi, to iseda lalona bona tomadiho dalana idia goeva danu.

b Inai buka ena Karoa 13 oi itaia, Keristani taudia ese idia dadaraia moale karadia bona kastom karadia ia herevalaia.

c Moale karadia maorodia oi abia hidi daladia be Karoa 6 ese ia herevalaia.

d Inai siri lalonai, inai hereva “lauma” ena anina be iseda lalona.

e Rau 106 ai maua ladana “Lau Hekwarahi Kara Maorodia Lau Karaia Totona, A?” bona ataiai ia noho maua ladana “Dirava ese Gau Ibounai be Ia Karaia Diba” itaia.

LAU HEKWARAHI KARA MAORODIA LAU KARAIA TOTONA, A?

Tau ta be ia guriguri kuku ania karana ia hadokoa totona, bona ena badina idia noho taudia be kuku idia ania

Hakaua Herevana: “To lauegu tauanina lau botaia bona hesiai tauna bamona lau hakaua. Dika ma haida lau haroro henidia, to gabeai Dirava ena lalonamo lau abia lasi.”—1 Korinto 9:27, NW.

Sibona oi nanadaia

  • Lau ura kara mirodia, hegeregere kuku lau ania gwauraia neganai, unai kara lau karaia lasi totona Dirava ena lauma helaga ena heduru totona lau guriguri, a?—Mataio 6:13.

  • Lau bamoa taudia, lau itaia muvi, bona lau kamonai henia miusiki ese lau idia durua kara mirodia lau dadaraia totona, a?—1 Petero 4:3, 4.

  • Ena be kara dika ta lau karaia, to kara namodia lau karaia dainai Dirava ese egu kara dika do ia laloa lasi, a?—Mataio 23:25-28.

  • Dahaka dainai lau ura Dirava ena hesiai gaukara lau karaia bona Iesu ese ia davaria hisihisi bamona do lau davaria danu?—1 Petero 2:21; 4:1.

  • Edena dala ai ma ta dekenai kuku lau ania lasi ena badina lau herevalaia diba?—Roma 12:1, 2.

  • Ena be lau manoka dainai kara dika ta lau karaia lou, to lau diba momokani bema lau goada karaia unai kara dika lau rakatania diba, a?—Roma 7:21-25.

“DIRAVA ESE GAU IBOUNAI BE IA KARAIA DIBA”

Helenf ia gwau: “Lauegu mauri lagani be 15 neganai, dina ta ta ibounai kuku lau ania bona wikeni ai egu turadia ida kekero muramura lau inua. Gabeai, ena be lau headava lasi, to lau be mai egu natudia toi, bona lau be kokein drag ania karana lau manadalaia. Egu mauri be ia dika momokani. To, Baibel lau stadilaia bona Iehova ena heduru amo egu mauri lau hanamoa bona guna lau karaia miro karadia lau rakatania. Kokein drag lau rakatania totona lau hekwarahi bada. Lau laloa sibona egu goada amo egu mauri lau haidaua diba lasi. To hari lau gwau diba egu mauri dekenai Iesu ena hereva be ia momokani, ia gwau: ‘Dirava ese gau ibounai be ia karaia diba.’”—Mataio 19:26.

f Ladana ai haidaua.

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2026)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia