Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • Kota Badana Vairanai, Bena Pilato Vairanai
    Tau Hereadaena
    • Karoa 121

      Kota Badana Vairanai, Bena Pilato Vairanai

      DABA ia rere gwauraia. Nega toi Petro ese Iesu ia gorea vadaeni, bona Sanhedrin taudia ese Iesu idia kota henia koikoi bona ruma idia rakatania vadaeni. To, Friday dabai, daba ia rere neganai, edia kota rumana korikorina lalonai idia hebou lou. Unuseniai idia hebou, reana badina be idia ura do idia hahedinaraia hanuaboi ai idia karaia kotana be maoro. Haida ese Iesu be idia vairadiai idia hakaua lao neganai, hanuaboi ai idia hereva bamona idia hereva lou, idia gwau: “Oi hamaoroa ai dekenai, oi be Keriso o?”

      Iesu ia gwau: “Bema umui lau hamaoroa, umui do umui kamonai lasi. Bona bema umui lau nanadaia, umui do umui haere lasi.” Bena mai ena boga-auka ida ia hahedinaraia ia be daika, ia gwau: “To harihari ia lao, Taunimanima ena Natuna be Dirava ena siahu idibana kahanai do ia helai.”

      Bena iboudiai idia gwau: “Be, oi be Dirava ena Natuna, a?”

      Iesu ia gwau: “Umui gwauraia unai.”

      Iesu hamasea dalana idia tahua dainai, ena haere idia kamonai neganai idia gwau Dirava ena ladana ia hadikaia unai. Idia gwau: “Dahaka dainai samani hereva ma ita tahua? Ia sibona ena uduna dekenai ia hereva gauna ita kamonai vadaeni.” Bena Iesu idia guia, idia hakaua lao, Roma ena gavana Pontio Pilato idia henia.

      Iuda, Iesu ia hadikaia tauna, ese idia vara gaudia iboudiai ia raraidia. Ia ese Iesu ia itaia idia revaia mase neganai, sibona ena kerere ia lalohisihisilaia bada. Unai dainai unai siliva monidia 30 be hahelaga taudia badadia bona hanua tau badadia ia henidia lou, ia gwau: “Kara dikana lau karaia vadaeni, badina be kerere lasi tauna ena mase dala lau karaia vadaeni.”

      Mai edia hebogahisi lasi ida idia gwau: “Ai ese, a? Oi sibona emu kerere.” Bena Iuda ese moni dubu lalonai ia negea vareai, bena ia raka oho, ia lao, au dekenai sibona ia tauadae. To kwanau ia motu bena ena tauanina be nadi latadiai ia moru, ia makohi.

      Hahelaga taudia badadia idia diba namonamo lasi unai siliva monidia be edena bamona do idia gaukaralaia. Idia gwau: “Ia namo lasi boubou ena maua dekenai do ita udaia, badina inai be rara ena davana.” Idia herevalaia hebou, bena uro karaia tauna ena tano idia hoia, idau bese taudia guridia gabuna ai idia halaoa. Unai dainai, unai tano ladana idia hatoa “Rara Tanona.”

      Daba maragi ai idia ese Iesu gavana ena ruma dekenai idia laohaia. To idia abia lao Iuda taudia ese unai ruma lalonai idia vareai lasi, badina idia laloa bema idau bese taudia edia ruma lalonai idia vareai unai ese do ia hamirodia. Unai dainai Pilato ia raka lasi idia dekediai, bena ia gwau: “Dahaka dainai inai tau umui samania?”

      Idia gwau: “Bema ia be mai ena kara dika lasi, ai be do ai mailaia lasi.”

      Pilato ia ura lasi ia durudia, unai dainai ia hamaorodia, ia gwau: “Umui sibona umui abia, do umui kota henia umui emui taravatu hegeregerena.”

      Edia hereva amo Iuda taudia idia hahedinaraia idia ura Iesu do idia hamasea, idia gwau: “Ai be siahu lasi tau ta do ai alaia mase.” Momokani, bema Paseka Ariana negana lalonai Iesu idia hamasea, taunimanima do idia helogo-helogo, badina be momo ese Iesu idia matauraia bada. To idia laloa bema idia ese Roma taudia idia hamaorodia Iesu ese gavamani ena taravatu ia utua bena unai dainai Roma taudia ese do idia hamasea, idia sibodia be mai edia kerere lasi taunimanima vairadiai.

      Unai dainai dala idauna amo Iesu idia samania; Dirava ia hadikaia herevana idia gwauraia lou lasi, to idia gwau: “Inai tau ai davaria, [1] aiemai bese taudia dekenai ia hereva henia mai goada danu, [2] Kaisara ena takisi monina henia totona ia gwauatao, [3] bona sibona ia gwauraia ia be Keriso, king ta.”

      Unai king herevana be Pilato ese ia laloa momo. Unai dainai, ruma lalonai ia vareai lou, Iesu ia boiria, ia nanadaia, ia gwau: “Oi be Iuda taudia edia king, a?” Ena henanadai ena anina be inai: Taravatu oi utua a, Kaisara oi dadaraia bona sibomu oi gwauraia king, a?

      Iesu ia ura diba Pilato ese iena sivarai momo ia diba eiava, unai dainai ia nanadaia, ia gwau: “Oi sibona unai bamona oi hereva, o haida ese unai bamona oi idia hadibaia?”

      Pilato ese ia haere henia, ia gwau: “Be! Lau be Iuda tauna, a? Emu bese taudia bona dubu biagudia ese lau dekenai oi idia hakaua mai. Dahaka oi karaia vadaeni?”

      Bena Iesu ia haere, Pilato ese ia nanadailaia gauna, iena king dagina, ia hunia lasi. Iena haere ese Pilato ia hahoaia. Luka 22:​66–23:3; Mataio 27:​1-11; Mareko 15:1; Ioane 18:​28-35; Kara 1:​16-20.

      ▪ Dahaka dainai Sanhedrin taudia be dabai idia hebou lou?

      ▪ Iuda be edena bamona ia mase, bona kota taudia ese unai siliva monidia 30 edena bamona idia gaukaralaia?

      ▪ Dahaka dainai Iuda taudia idia ura lasi idia sibodia ese Iesu do idia hamasea, to idia ura Roma taudia ese?

      ▪ Iuda taudia idia gwau Iesu ena kerere be dahaka dahaka?

  • Pilato ena amo Ia Lao Herod Dekenai Bena Ia Giroa Lou
    Tau Hereadaena
    • Karoa 122

      Pilato ena amo Ia Lao Herod Dekenai Bena Ia Giroa Lou

      ENA be Iesu ese ena king dagina be Pilato amo ia hunia toho lasi, to ia hahedinaraia iena Basileia ese Roma ia hadikaia gwauraia lasi. Ia gwau: “Lauegu Basileia be inai tanobada gauna lasi. Bema lauegu Basileia be inai tanobada gauna, egu hesiai taudia be do idia tuari, Iuda taudia edia imana dekena amo lau do idia hamauria. Gau tamona, lauegu Basileia be iniseni lasi.”

      Pilato ia gwau: “Inai dainai, oi be king ta, a?” Ena henanadai ena anina be inai: Ena be oiemu Basileia be inai tanobada gauna lasi, to oi be king ta, a?

      Iena haere amo Iesu ese Pilato ia hadibaia ena lalohadai be maoro, ia gwau: “Inai be oi ese oi hereva lau be king. Hereva momokani gwauraia hedinarai totona lau vara bona lau mai inai tanobada dekenai. Hereva momokani idia badinaia taudia ibounai ese lauegu hereva idia kamonai henia.”

      Oibe, Iesu be tanobada dekenai ia mai, iena Basileia ena “hereva momokani” gwauraia hedinarai totona. Iena lalona ia hegeregere unai hereva momokani do ia badinaia, herevana ia dainai do idia hamasea. Ena be Pilato ese ia nanadaia lou, ia gwau: “Hereva momokani be dahaka?” to iena haere ia naria lasi. Ia kamonai vadaeni herevadia dainai ena lalona ia hadaia vadaeni.

      Vadaeni, Pilato ia raka lasi lou, murimuriai idia naria noho taudia vairadiai ia gini. Iesu be ia badinai idia haginia, bena Pilato ese hahelaga taudia badadia bona aru taudia ia hamaorodia, ia gwau: “Kerere ta lau davaria lasi inai tau dekenai.”

      Unai hereva dainai idia hereva goadagoada, idia gwau: “Ia be ena hadibaia herevadia dekenai Iudea noho taudia ibounai ia hadikadia, Galilea dekena amo ia hamatamaia ia mai bona inai hanua dekenai.”

      Pilato ese Iuda taudia edia lalo-dika herevana ia hoalaia. Unai dainai, hahelaga taudia badadia bona hanua tau badadia idia boiboi noho negana lalonai, ia ese Iesu ia nanadaia, ia gwau: “Hereva momo oi dekenai idia gwauraia be oi kamonai lasi, a?” To Iesu ia haere lasi. Ena be idia samania kava to ia manau noho. Unai dainai Pilato ia hoa.

      Pilato ia ura lasi Iesu do ia kota henia, unai dainai, ia diba Iesu be Galilea tauna neganai, ia siaia Galilea ena lohia Herod Antipa dekenai, badina be unai neganai Herod be Ierusalem dekenai ia noho Paseka totona. (Hari Herod be Herod Badana ena natuna.) Gunaguna, Herod Antipa ena oda dainai Ioane Bapatiso ena kwarana idia utua oho, bena gabeai Iesu ena hoa karadia edia sivarai ia kamonai neganai ia gari, badina be ia laloa Iesu be Ioane, mase amo ia toreisi lou tauna.

      Iesu be Herod dekenai idia hakaua lao neganai, Herod ia moale. Iesu ena namo ia laloa lasi, bona ia ura lasi edia samani herevadia do ia tahudia idia maoro eiava lasi, to ia ura Iesu ena hoa karana ta do ia itaia.

      To Iesu ese hoa karana ta ia karaia lasi. Herod ese hereva momo ia nanadailaia, to ia haere lasi. Herod ia moale lasi, unai dainai ia mai ena tuari taudia ida ese Iesu idia kirikirilaia, dabua namo hereana ta ena tauanina dekenai idia atoa bona idia hevasehalaia, bena Pilato dekenai idia siaia lou lao. Unai dainai, Herod bona Pilato idia maino karaia, badina be gunaguna idia ruaosi idia inai heheni.

      Iesu be Pilato dekenai ia ginidae neganai, Pilato ese hahelaga taudia badadia, Iuda ena lohia taudia, bona hanua taudia ia boiridia, ia hamaorodia, ia gwau: “Inai tau umui mailaia, umui gwau hanua dekenai ia ese taunimanima ia hakaua kerere, be lau ese umui emui samania hereva lau tahua, to iena kerere ta lau davaria lasi. Heroda danu ena kerere ta ia davaria lasi, unai dainai ia siaia lou ita dekenai. Inai dainai, ia ese ena davana be mase kererena ta ia karaia lasi. Namo, lau botaia, vadaeni do lau ruhaia ia lao.”

      Nega iharuana unai, Pilato ia gwau Iesu ia kerere lasi. Ia ura ia ruhaia, badina ia diba mama dainai hahelaga taudia ese idia samania. Ia ruhaia nege toho noho lalonai, gau ta ia vara dainai ia ura bada do ia ruhaia; gauna be, kota lalonai, iena helai gauna latanai ia helai neganai, ena adavana ese hereva ta ia siaia ia dekenai, ia gwau: “Unai kara maoromaoro tauna dekenai gau ta oi karaia lasi, badina be hari dinai lau nihi vadaeni, egu nihi [Dirava ena amo ia mai nihina] dekenai hisihisi badana ia hadikaia lau unai tau totona.”

      Pilato ia diba hari kerere lasi tauna ia ruhaia be namo, to edena bamona do ia ruhaia diba? Ioane 18:​36-38; Luka 23:​4-16; Mataio 27:​12-14, 18, 19; 14:​1, 2; Mareko 15:​2-5.

      ▪ Pilato ese Iesu ena king dagina ia nanadailaia neganai, edena bamona ia haere?

      ▪ Iesu be tanobada ai ia noho neganai dahaka “hereva momokani” ia gwauraia hedinarai?

      ▪ Pilato ena hahemaoro herevana be dahaka, unai hereva dainai taunimanima be edena bamona idia haere, bena Pilato ese dahaka ia karaia Iesu dekenai?

      ▪ Herod Antipa be daika, dahaka dainai ia moale Iesu ia itaia neganai, bona dahaka ia karaia ia dekenai?

      ▪ Dahaka dainai Pilato ia ura bada Iesu do ia ruhaia?

  • “Itaia! Tauna be Inai!”
    Tau Hereadaena
    • Karoa 123

      “Itaia! Tauna be Inai!”

      PILATO ese Iesu ena kara ia laloa momo bona ia diba ia be mai ena kerere lasi, unai dainai ma dala ta amo ia ruhaia toho. Aru taudia ia hamaorodia, ia gwau: “Nega ibounai iseda kara hegeregere, Paseka ena aria neganai tau ta do lau ruhaia murimuri dekenai.”

      Baraba, ala-ala tauna ta, be dibura rumana ai ia noho danu, unai dainai Pilato ia gwau: “Edena tauna umui ura do lau ruhaia, Baraba o Iesu, ena ladana ta idia gwauraia Keriso?”

      Hahelaga taudia badadia ese aru taudia edia lalona idia ania dainai, idia gwau idia ura Baraba do ia ruhaia bona Iesu do ia hamasea. To Pilato ese ia nanadaidia lou, ia gwau: “Idia ruaosi be daika do lau ruhaia umui emui?”

      Idia boiboi, idia gwau: “Baraba.”

      Pilato ia hoa, ia gwau: “To Iesu, idia gwauraia Keriso dekenai be dahaka do lau karaia?”

      Idia iboudiai idia haere hebou, idia gwau: “Do oi hasatauroa.” “Oi hasatauroa! Oi hasatauroa!”

      Pilato ia diba idia ura kerere lasi tauna do ia mase, unai dainai ia gwau: “Inai tau ena dika be dahaka? Lau be mase ena badina ta ia dekenai lau davaria lasi. Vadaeni do lau botaia, vadaeni do lau ruhaia.”

      Ena be ia ruhaia gwauraia, to tomadiho gunalaia taudia ese aru taudia edia lalona idia ania dainai, idia boiboi lalo-dika, idia gwau: “Do oi hasatauroa.” Bona inai mani oi laloa, dina 5 gunanai, Iesu be Pavapava hegeregerena Ierusalem ai ia vareai neganai, reana idia haida ese idia hanamoa! Unai nega ibounai lalonai, Iesu ena hahediba taudia bema idia noho, idia hereva lasi, idia hehuni bamona.

      Pilato ena lalona ia parara, ena hereva do ia goada lasi, bona edia helogo-helogo ia bada ia lao, unai dainai ranu ia abia, aru taudia vairadiai ena imana ia huridia, ia gwau: “Inai kara maoromaoro tauna ena rarana be lauegu latanai do ia noho lasi, to umui sibona.” Idia iboudiai idia haere, idia gwau: “Inai tau ena rarana be aiemai latanai bona aiemai natudia edia latanai do ia noho.”

      Pilato ia ura bada aru taudia ia hamoaledia, ia ura maragi kara maoromaoro ia karaia; unai dainai edia ura hegeregerena Baraba ia ruhaia nege. Iesu ia hakaua lao, ena dabua idia kokia bena idia kwadia. Edia kwadia karana be idau. Buka ta ladana The Journal of the American Medical Association ese Roma taudia edia kwadia karana be inai bamona ia gwauraia:

      “Edia hekwadi gauna be kwadogi; idia karaia dalana be inai: Boromakau kopina idia utua maragi, bena utua gaudia haida idia turia hebou, haida be lasi. Idia ta ta edia lata be idauidau. Idia dekediai auri bolodia maragidia eiava mamoe turiadia mai matadia idia kwatua bena unai gau momo idia kwatua hebou. . . . Roma tuari taudia ese tau ta ena doruna idia kwadia loulou neganai, unai auri bolodia ese ena kopina idia haberoa, bona boromakau kopina bona mamoe turiadia ese ena kopina idia ivaia. Bena, idia kwadia loulou noho lalonai, ena varovaro idia daredia bena ena rara ia hebubu.”

      Iesu be unai bamona idia kwadia murinai, idia hakaua lao gavana ena ruma badana dekenai bena tuari taudia iboudiai idia haboudia. Idia ese Iesu idia hadikaia noho; kwara gauna au ginigini amo idia turia bena ena kwarana dekenai idia atoa kau idia hahemaraia totona. Siriho ta danu ena imana idibana ai idia atoa, ia dogoatao. Dabua kakakakana, pavapava ese idia karaia dabuana bamona, ia dekenai idia atoa, bena idia hevaseha henia, idia gwau: “Iuda edia king e, do oi mauri.” Bena idia kanudia bona ena vairana idia pataia. Unai siriho aukana idia abia, iena kwarana idia botaia. Idia botaia neganai ena “kwara gauna” mai giniginidia ese ena kwarana ia gwadaia.

      Ena be Iesu idia hadikaia to ena lalona ia goada noho, unai dainai Pilato ia ura ia ruhaia toho lou. Aru taudia ia hamaorodia, ia gwau: “Umui itaia, umui emui vairana dekenai lau hakaua murimuri dekenai. Do umui diba, iena kerere ta lau davaria lasi.” Reana ia laloa bema idia ese Iesu ena tauanina mai ena bero dikadia do idia itaia do idia bogaia hisi. Iesu be unai hebogahisi lasi taudia vairadiai ia gini; kwara gauna mai giniginidia be ena kwarana ai, dabua kakakakana danu ena tauanina ai, ena vairana amo rara ia diho bona hisihisi bada ia ania. Bena Pilato ia gwau: “Itaia! Tauna be inai!”

      Tau hereadaena ia gini unai, tanobada ai idia noho taudia iboudiai bogaragidiai ia sibona ena ladana be bada herea; taunimanima oredia iboudiai ia hereadia, herevana ena tauanina be mai ena bero dikadia! Oibe, Iesu ia gini mai ena hemataurai bona mai ena lalo-manau ida dainai, Pilato ese ia herevalaia mai ena hemataurai bona mai ena hebogahisi ida. Ioane 18:​39–19:5; Mataio 27:​15-17, 20-30; Mareko 15:​6-19; Luka 23:​18-25.

      ▪ Edena dala amo Pilato ese Iesu ia ruhaia toho?

      ▪ Pilato ese dahaka ia karaia, unai amo ia hahedinaraia Iesu dekenai do ia vara gauna be iena kerere lasi?

      ▪ Edena bamona hekwadi gauna amo Iesu idia kwadia?

      ▪ Iesu idia kwadia murinai edena bamona idia hevaseha henia?

      ▪ Edena dala ma ta amo Pilato ese Iesu ia ruhaia toho?

  • Pilato ese Ia Henidia bena Idia Hakaua Lao
    Tau Hereadaena
    • Karoa 124

      Pilato ese Ia Henidia bena Idia Hakaua Lao

      PILATO ese Iesu ena toana ia itaia neganai ia ruhaia toho lou, to unai ese hahelaga taudia badadia ia habadudia dikadika. Edia lalona idia hadaia vadaeni gau ta ese edia palani do ia koua lasi. Unai dainai idia boiboi lou, idia gwau: “Oi hasatauroa! Oi hasatauroa!”

      Pilato ia gwau: “Umui sibona umui abia, umui hasatauroa.” (Ena be Iuda taudia be guna idia gwau idia be siahu lasi tau ta do idia alaia mase, to reana idia be mai edia siahu tomadiho taravatudia badadia idia utua taudia do idia aladia mase.) Bena Pilato ese Iesu ia gwauraia lou, nega 4 bamona ia gwauraia vadaeni hegeregerena, ia gwau: “Lau ese iena kerere ta lau davaria lasi.”

      Pilato ese Iuda taudia edia samani herevana ia laloa momo lasi, unai dainai edia samani herevana gunana, Iesu ese Dirava ena ladana ia hadikaia herevana, Sanhedrin dekenai idia gwauraia herevana unai, be idia gwauraia lou. Idia gwau: “Aiemai taravatu hegeregerena ia be do ia mase be ia maoro, badina be ia sibona ia gwauraia, ia gwau ia be Dirava ena Natuna.”

      Pilato ese unai samani herevana ia kamonai neganai ia gari bada. Iena adavana ena nihi dainai bona Iesu be lalo-goada tauna dainai, ia diba Iesu be taunimanima oredia bamona lasi. To ia be “Dirava ena Natuna,” a? Pilato ia diba Iesu be Galilea tauna. To, reana guna danu ia mauri, a? Pilato ese ruma badana lalonai ia hakaua vareai lou, bena ia nanadaia, ia gwau: “Edeseni amo oi mai?”

      Iesu ia haere lasi. Guna ia ese Pilato ia hamaoroa ia be king ta to iena Basileia be inai tanobada ena lasi. Ma hereva haida ia gwauraia be anina lasi. To, Iesu ia haere lasi dainai Pilato ia badu bona ia hereva auka henia, ia gwau: “Lau dekenai oi hereva lasi, a? Oi diba lasi lau be mai siahu oi do lau ruhaia, bona lau be mai siahu oi do lau hasatauroa, a?”

      Iesu ese ia haere henia mai ena hemataurai ida, ia gwau: “Bema atai dekenai Diravana ese siahu ia henia lasi oi dekenai, oi be siahu lasi danu do oi noho.” Unai bamona ia hereva badina be Dirava ese tanobada ena lohia taudia edia siahu ia koua lasi. Iesu ma ia gwau: “Unai dainai, lauegu mase dala ia karaia tauna ena dika ese oiemu dika ia hanaia.” Momokani, hahelaga tauna badana, Kaiafa, mai ena bamodia bona Iuda Iskariote be Iesu dekenai idia karaia karadia dainai edia kerere be bada, Pilato ena kerere be maragi.

      Pilato ese Iesu ia laloa bada bona Iesu be reana Dirava ena amo ia mai garina ia gari, unai dainai dala ia tahua lou ia ruhaia totona. To Iuda taudia ese idia koua. Edia samani herevana gunana ta idia gwauraia lou, idia gwau: “Unai tau bema oi ruhaia, oi be Kaisara ena turana lasi. Bema tau ta ia gwau ia sibona be king, ia ese Kaisara ia inai henia.” (NW)

      Ena be unai bamona idia hereva, to Pilato ese Iesu ma ia hakaua murimuri ai. Bena ia hereva henidia, ia gwau: “Umui itaia, umui emui king be inai.”

      Idia gwau: “Oi abia siri! Oi abia siri! Oi hasatauroa!”

      Pilato ese ia nanadaidia, ia gwau: “Umui emui king do lau hasatauroa, a?”

      Iuda taudia oredia hegeregeredia, hahelaga taudia badadia ese Roma ena lohia siahuna idia moalelaia lasi bona idia matauraia lasi, to mai edia koikoi ida idia haere, idia gwau: “Ai be mai emai king ta lasi, Kaisara sibona.”

      Pilato ia ura lasi ena dagi bona ena ladana namona do ia haboiodia, unai dainai Iuda taudia edia ura hegeregerena ia kara. Iesu ia henidia. Tuari taudia ese Iesu ena dabua kakakakana idia kokia oho, ena dabua korikorina ma idia atoa lou. Bena sibona ena satauro ia huaia, idia hasatauroa totona idia hakaua lao neganai.

      Unai ia vara, Friday, Nisan 14 ai, reana dina tubua negana bamona ai. Thursday daba momokani amo ela bona unai negai, Iesu ia mahuta lasi bona hisihisi idauidau ia ania. Unai dainai satauro ia huaia neganai ena goada ia ore. Kurene tauna ta idia davaria, ena ladana be Simona, bena idia oda henia Iesu ena satauro do ia huaia. Idia raka lao neganai, taunimanima hutuma, hahine danu, be idia murinai idia raka bona Iesu idia taitailaia.

      Iesu ese ena vairana ia giroa, hahine dekenai ia hereva, ia gwau: “Ierusalema hahine e, lau dekenai umui taitai lasi, to umui sibona dekenai umui taitai, bona emui natuna dekenai umui taitai. Badina be negana do ia mai taunimanima do idia gwau natuna lasi hahine bona natuna maragi havaraia lasi hahine be idia namo. . . . Badina bema au mai mauri danu neganai inai bamona kara idia karaia, be au mai kakoro danu neganai be edena bamona do idia karaia?”

      Iesu ese Iuda besena ia parabolelaia unai. Iesu bona idia abidadama henia taudia haida idia do noho dainai, unai bese be do mai ena mauri au ta bamona. To unai bese amo Dirava ese do ia kokidia neganai, unai bese be lauma dalanai do ia mase, au ta ia kakoro bamona. Bona Iesu ia diba Roma ena tuari taudia be Dirava ena hesiai taudia hegeregeredia Iuda besena do idia hadikaia neganai, taitai bada herea do ia vara! Ioane 19:​6-17; 18:31; Luka 23:​24-31; Mataio 27:​31, 32; Mareko 15:​20, 21.

      ▪ Pilato ese hahelaga taudia edia samani herevana ia laloa momo lasi dainai, edena samani herevana idauna idia gwauraia?

      ▪ Dahaka dainai Pilato ena gari ia bada ia lao?

      ▪ Iesu dekenai ia vara gauna dainai, daidia edia kerere be bada?

      ▪ Hahelaga taudia be dahaka idia gwau dainai Pilato ese Iesu ia henidia tuari taudia ese idia hasatauroa totona?

      ▪ Iesu ese ia dainai idia taitai hahinedia be dahaka ia hamaorodia, bona iena hereva, au ia “mauri” bena ia “kakoro” herevadia, edia anina be dahaka?

  • Satauro ai Hisihisi Ia Ania
    Tau Hereadaena
    • Karoa 125

      Satauro ai Hisihisi Ia Ania

      IESU ida kara dika taudia rua danu idia hakaudia lao, do idia hasataurodia hebou totona. Hanua murimurinai, gabu ta ai idia ginidae, ena ladana be Golgota, anina be Kwara Koukouna Gabuna.

      Unuseniai, tuari taudia ese idia toiosi edia dabua idia kokidia. Bena uaina, muramura ida idia buloa gauna, idia henidia edia hisihisi hamaragia totona; unai uaina be Ierusalem hahinedia ese idia karaia reana. To, Iesu ese ia mamia toho murinai, ia ura lasi inua, badina ia ura iena abidadama do idia tohoa bada neganai ena lalona do ia diari.

      Tuari taudia ese satauro latanai Iesu idia hahekurea bona ena imana be ena kwarana ataiai idia atodia. Bena ikoko badadia amo iena imana bona ena aena be satauro dekenai idia kokoa kau neganai, hisihisi bada ia ania dainai ia mareremarere. Satauro idia haginia neganai ena hisihisi ia bada herea momokani, badina be ena tauanina ena metau dainai, idia kokoa gabudia dekenai ena hidio ia hedare. Iesu ese hagarilaidia herevadia ia gwauraidia lasi, to idia dainai ia guriguri, ia gwau: “Egu Tamana e, inai taudia edia dika mani oi gwauatao, badina idia diba lasi dekenai inai bamona idia karaia.”

      Pilato ese revareva ta ia torea bena satauro ataiai idia kapaia kau. Ia torea revarevana be inai: “Iesu, Nasareta tauna, Iuda taudia edia King.” Unai revareva ia torea, badina ia ese Iesu ia matauraia, bona Iuda ena hahelaga taudia ia inai henidia, Iesu ia revaia mase totona idia doria dainai. Taunimanima iboudiai do idia duahia totona, Heberu gado ai, Roma gado ai, bona Helene gado ai ia torea.

      Hahelaga taudia badadia, Kaiafa bona Ana danu, idia moale lasi, badina be unai revareva ese edia kwalimu ia hamaragia. Unai dainai Pilato idia hamaoroa, idia gwau: “Oi torea lasi ‘Iuda taudia edia King,’ to inai bamona oi torea, ‘Ia gwau, Lau be Iuda taudia edia King.’ ” Pilato idia doria vadaeni edia palani hagugurua totona dainai ia badu, unai dainai mai goada ida ia gwau: “Lau torea gauna be lau torea, vadaeni.”

      Hahelaga taudia bona taunimanima hutuma danu be Iesu idia hasatauroa gabuna ai idia hebou, bona hahelaga taudia ese revareva ena hereva idia hakoikoia. Sanhedrin dekenai Iesu idia kota henia neganai idia gwauraidia herevadia koikoidia idia gwauraidia lou. Unai dainai, idia raka hanai taudia ese Iesu idia hereva dika henia, idia hevaseha henia, idia gwau: “Io! Dubu Helaga do oi kokia, ma dina toi ia ore do oi haginia lou tauna oi, oi be Dirava ena Natuna oi gwau, satauro dekena amo mani oi diho mai!”

      Hahelaga taudia badadia bona edia turadia idia gwau: “Ia be idau taudia ia hamauria, to edena bamona ia sibona ia hamauria diba lasi. Ia be Israela ena king, harihari satauro dekena amo mani ia diho, vadaeni do ita abidadama henia ia dekenai. Ia ese Dirava ia abidadama henia. Bema Dirava ia lalokau henia ia dekenai, be do ia hamauria, badina be ia gwau, ‘Lau be Dirava ena Natuna.’ ”

      Tuari taudia danu ese Iesu idia hevasehalaia. Uaina iditana idia duduia dae ena uduna bibinadia kahirakahira dekenai; idia gwau: “Bema inai be momokani oi be Iuda taudia edia king, oi sibona do oi hamauria be namo!” Henao taudia ruaosi danu, ia ida idia hasataurodia taudia, ese idia hevasehalaia. Inai mani oi laloa: Tau hereadaena, gau iboudiai havaradia totona Iehova ida ia gaukara hebou tauna unai, ese unai hisihisi ibounai ia ania mai ena boga-auka ida!

      Tuari taudia ese Iesu ena dabua idia abidia, idia haridia kahana 4 dekenai, bena laki gadara amo idia haridia idia ta ta dekenai. Iena dabua ta be namo herea, turia lasi gauna, dabua badana tamona sibona. Unai dainai tuari taudia idia hereva heheni, idia gwau: “Ita darea lasi, to laki gadara ita karaia, vadaeni do ita diba daika ese do ia abia.” Ena be idia diba lasi, to Buka Helaga ena hereva ta idia hamomokania unai; ia gwau: “Idia ese lauegu dabua idia haria karaia, egu dabua be laki gadara dekena amo idia abia.”

      Unai murinai, henao tauna ta ena lalona ia parara Iesu be momokani king ta. Unai dainai ena turana ia gwau henia, ia gwau: “Dirava dekenai oi gari lasi, a? Oi be do oi mase, ia hegeregerena. Gau tamona, ita ruaosi do ita mase iseda kara dika davana, to inai tau be mai ena kerere lasi.” Bena ia ese Iesu ia noia, ia gwau: “Oiemu Basileia do oi abia neganai, do oi laloa lau.”

      Iesu ia gwau: “Momokani lau hamaoroa oi dekenai, . . . ita ruaosi Paradaisa dekenai do ita ginidae.” Iesu ia diba unai gwauhamata do ia hamomokania, guba lalonai do ia pavapava bona unai helalo-kerehai tauna be tanobada ena Paradaiso ai do ia hatorea isi lou neganai. Mataio 27:​33-44; Mareko 15:​22-32; Luka 23:​27, 32-43; Ioane 19:​17-24.

      ▪ Dahaka dainai Iesu ia ura lasi uaina, muramura ida idia buloa gauna, ia inua?

      ▪ Dahaka dainai revareva ta Iesu ena satauro dekenai idia kapaia, bona ia dainai hahelaga taudia badadia ese Pilato dahaka idia hamaoroa bena dahaka ia hamaorodia?

      ▪ Iesu be satauro ai ia noho neganai edena bamona idia hevasehalaia, bona dahaka dainai?

      ▪ Iesu ena dabua dekenai idia karaia karana ese edena peroveta herevana ia hamomokania?

      ▪ Henao tauna ta be edena bamona ia helalo-kerehai, bona Iesu ese ena noinoi ena anina edena bamona do ia henia?

  • “Momokani, Inai be Dirava ena Natuna”
    Tau Hereadaena
    • Karoa 126

      “Momokani, Inai be Dirava ena Natuna”

      IESU be nega daudau lasi satauro dekenai ia noho, bena dina tubua ai dibura ese tanobada ia koua ela bona hora toi idia ore. Unai be hua ese dina ena diari ia koua dainai lasi, badina be Paseka neganai, hua ia kuborukuboru neganai, unai ia vara diba lasi, bona unai dala amo ia vara diburana be ia ore haraga. Unai ese ia hahedinaraia Dirava ese unai dibura ia havaraia! Iesu idia hereva dika henia taudia be idia garilaia dainai edia hereva idia hadokoa reana.

      Iesu ida idia hasatauroa taudia ta ese ena bamona ia gwau henia bona Iesu ia noia do ia laloa, reana badina be unai dibura idauna ia vara dainai. Reana unai dibura negana lalonai, hahine 4, Iesu ena sinana bona ena sinana maragina Salome, bona Maria, Magdala hahinena, bona Maria, aposetolo Iakobo Maragina ena sinana, be satauro kahirakahira dekenai idia raka lao. Ioane, Iesu ese ia lalokau henia aposetolona, ese ia bamodia.

      Madi, Maria ese ena natuna, guna ia ubua bona ia naria tauna, ena hisihisi bada ia itaia neganai, ‘lalohisihisi ese ena lalona ia gwadaia’! Iesu be sibona ena hisihisi ia laloa lasi, to ena sinana ena namo ia laloa. Mai ena hekwarahi ida Ioane ia lado henia bona ena sinana ia hereva henia, ia gwau: “Hahine e, oi itaia, oiemu natuna be unai.” Bena Maria ia lado henia bona Ioane ia hereva henia, ia gwau: “Oi itaia, oiemu sinana be unai.”

      Unai neganai Iesu ena sinana be vabu, bona unai hereva amo Iesu ese naria gaukarana Ioane ia henia, badina be sibona ena tadidia ese ia idia do abidadama henia lasi. Ena sinana be tauanina dalanai bona lauma dalanai do ia naria dalana ia karaia unai.

      Adorahi ai, 3 okoloka bamona, Iesu ia gwau: “Lau ranu mase.” Mamina ia abia, iena Tamana ese ena henari siahuna ia dekena amo ia kokia vadaeni, iena kara maoromaoro do idia tohoa vaitani totona. Unai dainai ia boiboi badabada, ia gwau: “Lauegu Dirava e, Lauegu Dirava e, dahaka dainai oi rakatania lau?” Ia kahirakahira idia gini noho taudia haida idia kamonai, idia gwau: “Ia be Elia dekenai ia boiboi.” Bena ta ia heau, sipanisi ta uaina iditana lalonai ia atoa diho, siriho ena duduna dekenai ia atoa, bona Iesu ia henia, ia inua totona. To haida idia gwau: “Mani ita naria, bona ita itaia bema Elia dohore ia mai bona abia diho, o lasi.”

      Iesu ese uaina ia abia neganai, ia boiboi, ia gwau: “Ia ore vadaeni.” Oibe, iena Tamana ese tanobada dekenai ia siaia ia karaia totona gaukarana ibounai be ia ese ia haorea vadaeni. Dokonai ia gwau: “Egu Tamana e, egu lauma be oiemu imana dekenai lau atoa.” Ena mauri ena siahu be ia ese Dirava ia henia unai, badina be ia diba gabeai do ia henia lou. Bena ia igo diho bona ia mase.

      Iesu ia mase neganai, tano ia marere badabada, nadi badadia idia makohi, bona Ierusalem hanuana murimurinai gara gabudia idia hekeho bona mase tauanidia idia lasi. Unai mase tauanidia idia itadia taudia be hanua lalonai idia vareai bona idia herevalaidia.

      Ma danu, Iesu ia mase neganai, dubu helaga ena Helaga daiutuna bona ena Helaga Herea daiutuna ia hapararadia dabuana ia hedare parara, atai amo ema bona henu. Unai dabua mai hairaina ena atai be mita 18, bona ia metau herea! Unai hoa karana amo Dirava ese ia hahedinaraia Iena Natuna idia alaia mase taudia ia badu henidia dikadika, bona ia hahedinaraia danu Helaga Herea gabuna, guba, lalonai vareai dalana be Iesu ena mase ese ia kehoa.

      Vadaeni, taunimanima ese tano-laga ena mamina idia abia bona idia vara gaudia idia itaia neganai, idia gari dikadika. Tuari biaguna ese Dirava ia hanamoa. Ia gwau: “Momokani, inai be Dirava ena Natuna.” Guna, Pilato vairanai Iesu idia samania neganai idia gwau ia be sibona ia gwauraia Dirava ena Natuna; reana unai neganai unai tuari biaguna be unuseniai ia noho. Vadaeni, hari ia abia dae Iesu be Dirava ena Natuna, taunimanima iboudiai ia hereadia tauna.

      Taunimanima haida be unai hoa gaudia idia vara dainai idia lalohisihisi bada bona idia hemarai, unai dainai edia kemena idia botaia bona hanua dekenai idia giroa lou. Iesu ena hahediba hahinedia haida be idau gabu dekenai idia gini, unai idia itaia noho mai edia lalohisihisi bada ida. Aposetolo Ioane danu be unuseniai. Mataio 27:​45-56; Mareko 15:​33-41; Luka 23:​44-49; 2:​34, 35; Ioane 19:​25-30.

      ▪ Dahaka dainai tanobada ibounai be ia dibura ela bona hora toi idia ore be hua ese dina ena diari ia koua dainai lasi?

      ▪ Ena mase be ia kahirakahira neganai, Iesu ese dahaka kara namona ia karaia, mai edia tamadia sinadia burukadia taudia ese do idia tohotohoa be namo?

      ▪ Iesu ia do mase lasi neganai ia gwauraia herevadia ginigabedia 4 be dahaka dahaka?

      ▪ Tano-laga ese dahaka ia havaraia, bona dubu helaga ena dabua ia hedare ena anina be dahaka?

      ▪ Unai hoa gaudia idia vara dainai, tuari biaguna be dahaka ia laloa?

  • Friday ai Idia Guria—Sunday ai Gara Lalonai Ia Noho Lasi
    Tau Hereadaena
    • Karoa 127

      Friday ai Idia Guria​—Sunday ai Gara Lalonai Ia Noho Lasi

      FRIDAY adorahi ai, Nisan 15 ena Sabati ena matamana be ia kahirakahira. Iesu ena mase tauanina be satauro dekenai ia noho, to ia badibadinai idia hasatauroa taudia ruaosi be idia do mauri noho. Iuda taudia ese Friday adorahi be Hegaegae Negana idia gwauraia, badina be unai neganai idia ese aniani idia hegaegaelaia bona gaukara ma haida idia karaia hegaegae Sabati totona.

      Unai Sabati be “helaga momokani” dinana, badina be ia be pura ena dina namba 7 sibona lasi, to Nisan 15 be Idia Hatubua Lasi Paraoana Ariana ena dina ginigunana dainai, lagani iboudiai ia danu be Sabati ta, herevana ia be pura ena dina namba 7 eiava lasi.

      Dirava ena Taravatu hegeregerena, mase tauanidia be au dekenai idia noho diba lasi ela bona dabai. Unai dainai Iuda taudia ese Pilato idia noia, idia hasataurodia taudia edia aedia do idia hakwaidua, do idia hamasedia haraga totona. Unai dainai tuari taudia ese henao taudia ruaosi edia aedia idia hakwaidua. To Iesu ia mase vadaeni dainai, ena aena idia hakwaidua lasi. Unai kara ia vara, Buka Helaga ena hereva hamomokania totona, ia gwau: “Ena turiana ta idia makohia lasi.”

      To Iesu ia mase momokani idia hamomokania totona, tuari tauna ta ese io amo ena ohena ia gwadaia, bena rara bona ranu idia diho. Aposetolo Ioane, unai kara ia itaia tauna, ia gwau unai ese Buka Helaga ena hereva ma ta ia hamomokania; unai hereva be inai: “Idia gwadaia tauna be taunimanima edia matana dekenai do idia itaia.”

      Unai neganai, Iosef, Arimatea tauna, be unuseniai. Ia be Sanhedrin tauna ta mai ladana namona. Guna, unai kota taudia ese Iesu idia kara dika henia gwauraia neganai, edia kara lalonai ia vareai lasi. Ia be Iesu ena hahediba tauna ta, to ia gari dainai ena abidadama ia hunia. Vadaeni, ena gari ia negea bona Pilato ia noia Iesu ena tauanina do ia henia. Pilato ese tuari biaguna ia boiria, bena Iesu ena mase ia hamomokania murinai, oda ia atoa ena tauanina do idia henia.

      Iosef ese ena tauanina ia abia bona ia hegaegaelaia ia guria totona. Nikodemo, Sanhedrin tauna ma ta ese ia durua. Ia danu ese Iesu ia abidadama henia, to ena dagi do idia kokia garina ia gari dainai ena abidadama ia hunia. Ia ese muro bona aloe edia muramura idia buloa gauna ia abia lao, ena metau kilogram 33 bamona. Bena idia ese Iesu ena tauanina be dabua aukana mai muramura ida idia kumilaia, Iuda taudia edia mase guria karana hegeregerena.

      Bena Iesu ena tauanina be nadi hagana dekenai idia geia kohuana matamatana ta, Iosef sibona ena, lalonai idia atoa, bona nadi badana amo kohua ena iduara idia koua. Sabati be do lasi neganai idia guria guna totona idia hegaegaelaia haraga vadaeni. Unai dainai, Maria, Magdala hahinena, bona Maria, Iakobo Maragina ena sinana, be ruma dekenai idia giroa lou haraga, muramura bona dehoro mai bonana namona idia hegaegaelaia totona. Edia lalohadai be, Sabati murinai Iesu ena tauanina do idia karalaia lou, do ia bodaga haraga lasi totona.

      Kerukeru, Saturday (Sabati) ai, hahelaga taudia badadia bona Farisea taudia be Pilato dekenai idia lao, idia gwau: “Ai be inai bamona ai laloa. Unai koikoi tauna ia mauri noho neganai ia hereva, ia gwau, ‘Dina toi do idia ore, do lau toreisi lou.’ Unai dainai, mani do oi hereva, guria gabuna do idia naria namonamo, ela bona dina toi ia ore. Badina be ena diba tahua taudia be sedira do idia lao, ena tauanina do idia henaoa, vadaeni taunimanima do idia koia, do idia gwau, ‘Ia be mase dekena amo ia toreisi lou vadaeni,’ unai do idia karaia garina. Bema unai bamona, gabeai koikoi hereva ese guna koikoi hereva do ia hanaia.”

      Pilato ia gwau: “Be, umui be mai emui tuari taudia, vadaeni umui lao, guria gabuna do umui koua, umui emui goada hegeregerena.” Vadaeni idia lao, toa ta koua nadina dekenai idia atoa, bona Roma tuari taudia idia atodia, do idia naria totona.

      Sunday ai, daba ia rere neganai, Maria, Magdala hahinena, bona Maria, Iakobo ena sinana, bona Salome, bona Ioana, bona ma hahine haida ese muramura idia abia lao gara gabuna dekenai, Iesu ena tauanina karalaia totona. Dala ai idia raka neganai, idia hereva heheni, idia gwau: “Daika ese inai gara koua nadi do ia kokia?” To idia ginidae neganai, idia davaria tano ia mareremarere vadaeni bona Iehova ena aneru ese nadi ia kokia vadaeni. Tuari taudia be idia lao vadaeni, bona gara lalonai tauanina be lasi! Mataio 27:​57–28:2; Mareko 15:​42–16:4; Luka 23:​50–24:​3, 10; Ioane 19:​14, Ioane 19:31–20:1; Ioane 12:42; Levitiko 23:​5-7; Deuteronomi 21:​22, 23; Salamo 34:20; Sekaria 12:10.

      ▪ Dahaka dainai Friday be Hegaegae Negana idia gwauraia, bona “helaga momokani” Sabatina be dahaka?

      ▪ Iesu ena tauanina dekenai idia karaia karadia ese edena Baibel siridia idia hamomokania?

      ▪ Iosef bona Nikodemo ese Iesu guria karana edena bamona idia durua, bona dahaka dainai idia durua?

      ▪ Hahelaga taudia ese Pilato dahaka idia noilaia, bona ia be edena bamona ia haere?

      ▪ Sunday ai, daba ia rere neganai, dahaka ia vara?

Hiri Motu Pablikeisen (1987-2026)
Log aut
Login
  • Hiri Motu
  • Ta dekenai siaia
  • Preferens
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Gaukaralaia Taravatudia
  • Privacy Policy
  • Privacy Settings
  • JW.ORG
  • Login
Ta dekenai siaia