Գլուխ 129

Հայտնվում է տարբեր առիթներով

ԱՇԱԿԵՐՏՆԵՐԸ դեռ վշտացած են։ Նրանք չեն հասկանում, թե ինչու է գերեզմանը դատարկ, և չեն էլ հավատում այն ամենին, ինչ որ պատմում են կանայք։ Այդ նույն կիրակի օրը Կղեոպասը և մեկ ուրիշ աշակերտ միասին Երուսաղեմից գնում են Էմմաուս, որը մոտ 11 կիլոմետր հեռավորության վրա է գտնվում։

Ճանապարհին, երբ նրանք քննարկում են այդ օրվա իրադարձությունները, մի անծանոթ մարդ միանում է նրանց։ «Այդ ի՞նչ բաների մասին եք քայլելիս իրար մեջ քննարկում»,— հարցնում է նա։

Վհատված՝ աշակերտները կանգ են առնում, և Կղեոպասը պատասխանում է.

— Մի՞թե դու, պանդուխտի նման, մեկուսացած ապրում ես Երուսաղեմում, որ չգիտես այն բաները, որ այս օրերին կատարվեցին նրանում։

— Ի՞նչ բաներ,— հարցնում է նա։

— Այն ամենը, ինչ պատահեց Հիսուս նազովրեցու հետ,— պատասխանում են նրանք։— Մեր ավագ քահանաներն ու իշխանները մահվան դատաստանի մատնեցին ու ցցին գամեցին նրան։ Իսկ մենք հույս ունեինք, թե այս մարդը նա էր, որ պետք է ազատեր Իսրայելին։

Կղեոպասն ու իր ընկերը պատմում են այդ օրվա զարմանալի դեպքերը՝ հրեշտակների երևալու և դատարկ գերեզմանի մասին, բայց խոստովանում են, որ չեն հասկանում, թե այս ամենը ինչ է նշանակում։ Անծանոթը հանդիմանում է նրանց. «Ո՜վ անմիտներ, որ սրտով դանդաղկոտ եք՝ հավատալու համար այն ամենին, որ մարգարեները խոսեցին։ Արդյոք պետք չէ՞ր, որ Քրիստոսը կրեր այս չարչարանքները և մտներ իր փառքի մեջ»։ Այնուհետև նա սուրբ գրվածքներից բացատրում է այն հատվածները, որոնք Քրիստոսին են վերաբերում։

Վերջապես նրանք մոտենում են Էմմաուսին, և անծանոթը ցույց է տալիս, իբր թե շարունակում է իր ճանապարհը։ Ցանկանալով ավելին լսել՝ աշակերտները համոզում են. «Մնա մեզ հետ, որովհետև երեկոյան դեմ է»։ Եվ նա մնում է, որ նրանց հետ ընթրի։ Երբ նա աղոթում է, կոտրում է հացը և տալիս նրանց, նրանք ճանաչում են, որ նա իսկապես Հիսուսն է՝ մարդու մարմնով։ Սակայն այդ պահին նա անհետանում է։

Այժմ աշակերտները հասկանում են, թե նա որտեղից գիտեր այդքան բան։ «Մի՞թե չէին վառվում մեր սրտերը,— ասում են նրանք,— երբ նա խոսում էր մեզ հետ ճանապարհին և ամբողջությամբ բացատրում էր մեզ համար Գրությունները»։ Առանց հապաղելու՝ նրանք վեր են կենում ու ետ դառնում Երուսաղեմ, որտեղ գտնում են առաքյալներին և նրանց հետ եղողներին՝ միասին հավաքված։ Մինչ Կղեոպասն ու նրա ընկերը մի բան կասեն, մյուսները ոգևորված պատմում են. «Իսկապես որ Տերը հարություն է առել և երևացել է Սիմոնին»։ Իսկ հետո այս երկուսն են պատմում, որ Հիսուսը հայտնվել է նաև իրենց։ Սա չորրորդ անգամ է, որ մեկ օրվա մեջ նա հայտնվում է տարբեր աշակերտների։

Հանկարծ Հիսուսը հայտնվում է հինգերորդ անգամ։ Թեև դռները փակ են, քանի որ աշակերտները վախենում են հրեաներից, սակայն նա մտնում է, կանգնում է նրանց մեջտեղը և ասում. «Խաղաղությո՛ւն ձեզ»։ Նրանք սարսափում են, քանի որ կարծում են, թե ոգի են տեսնում։ Բացատրելով, որ ինքը ուրվական չէ՝ Հիսուսն ասում է. «Ինչո՞ւ եք խռովված, և ինչո՞ւ են ձեր սրտերում կասկածներ ծագում։ Տեսե՛ք իմ ձեռքերն ու ոտքերը, որ այդ ե՛ս եմ. շոշափե՛ք ինձ և տեսե՛ք, որովհետև ոգին մարմին ու ոսկորներ չունի, ինչը որ ե՛ս ունեմ, ինչպես տեսնում եք»։ Բայց աշակերտները դեռ դժվարանում են հավատալ։

Որպեսզի օգնի նրանց հասկանալ, որ ինքն իսկապես Հիսուսն է, նա հարցնում է. «Ուտելու բան ունե՞ք այստեղ»։ Վերցնելով մի կտոր խորոված ձուկ՝ նա ուտում է և ապա ասում. «Սրանք են իմ խոսքերը, որ ասացի ձեզ, քանի դեռ ձեզ հետ էի [մինչև իմ մահանալը], որ Մովսեսի օրենքում, Մարգարեներում և Սաղմոսներում իմ մասին բոլոր գրվածները պետք է կատարվեն»։

Շարունակելով այն, ինչը, փաստորեն, կարելի է անվանել Աստվածաշնչի ուսումնասիրություն՝ Հիսուսը սովորեցնում է. «Նույն ձևով էլ, գրված է, որ Քրիստոսը պետք է չարչարվեր և երրորդ օրը մահացածների միջից հարություն առներ, և նրա անունով բոլոր ազգերի մեջ մեղքերի ներման համար զղջում պիտի քարոզվեր՝ Երուսաղեմից սկսած, և դուք այս բաների վկաները կլինեք»։

Կիրակի երեկոյան այս հանդիպմանը ինչ–ինչ պատճառներով Թովմասը ներկա չէ։ Հաջորդ օրերին մյուս աշակերտները նրան խանդավառությամբ պատմում են. «Մենք Տիրո՛ջը տեսանք»։

Բայց Թովմասն ասում է. «Մինչև որ նրա ձեռքերի վրա չտեսնեմ մեխերի հետքերը և մատս չմտցնեմ մեխերի տեղը ու ձեռքս չմտցնեմ նրա կողը, չե՛մ հավատա»։

Ութ օր հետո աշակերտները դարձյալ հավաքված են ներսում։ Այս անգամ Թովմասը նրանց հետ է։ Ու թեև դռները կողպված են, Հիսուսը այս անգամ ևս կանգնում է նրանց մեջտեղը և ասում. «Խաղաղությո՛ւն ձեզ»։ Ապա դիմելով Թովմասին՝ ասում է.

— Մատդ դիր այստեղ և նայիր ձեռքերիս, ձեռքդ բեր և իմ կողը մտցրու և այլևս մի՛ եղիր անհավատ, այլ հավատացյալ եղիր։

— Իմ Տե՛ր և իմ աստվա՛ծ,— բացականչում է Թովմասը։

— Ինձ տեսար, դրա համա՞ր հավատացիր,— հարցնում է Հիսուսը։— Երջանիկ են նրանք, ովքեր չեն տեսնում, բայց հավատում են։ Ղուկաս 24։11, 13–48; Հովհաննես 20։19–29։

▪ Էմմաուսի ճանապարհին ի՞նչ հարցեր է տալիս անծանոթը երկու աշակերտներին։

▪ Ի՞նչ է ասում անծանոթը, որ աշակերտների սրտերը վառվում են։

▪ Ինչպե՞ս են աշակերտները հասկանում, թե ով է անծանոթը։

▪ Երբ Կղեոպասն ու իր ընկերը վերադառնում են Երուսաղեմ, ի՞նչ ոգևորիչ լուր են իմանում։

▪ Ինչպե՞ս է Հիսուսը հինգերորդ անգամ հայտնվում իր աշակերտներին, և ի՞նչ է տեղի ունենում այդ ժամանակ։

▪ Ի՞նչ է պատահում ութ օր անց, և ինչպե՞ս է Թովմասն ի վերջո համոզվում, որ Հիսուսը կենդանի է։