Ọ̀ Bụ Nanị Iji Dị Mma n’Anya?
SITE N’AKA ONYE EDEMEDE TETA! NA SPEN
Ị̀ CHỌPỤTATỤWO na o yiri ka nnụnụ hà na-eji oge dị ukwuu atụchasị onwe ha? Ruo ọtụtụ awa kwa ụbọchị, ọ na-eyi ka ọ dịghị ihe ọzọ ha ji oge ha eme ma ọ́ bụghị ifeghasị ábụ́bà ha. Ma hà bụ icheoku ma ọ bụ okwolo, nza ma ọ bụ alinirene, ha nile na-emecha ihe a kwa ụbọchị. N’ihi gịnị? Ọ̀ bụ nanị iji hụ na ha dị mma n’anya?
Ha nwere n’ezie ihe karịrị nke ahụ mere ha ji eme ya. Ọ dị nnụnụ mkpa ịtụchasị onwe ha otú a, dị nnọọ ka o si dị mkpa ka a na-edozi ụgbọelu nke ọma. N’ezie, ábụ́bà nnụnụ ịnọgide na-adị n’ọnọdụ dị nnọọ mma bụ ihe metụtara ọnwụ na ndụ. Ábụ́bà ha na-esekasịkarị, ịtụchakwa ha abụghị nanị na ọ na-eme ka ha dị ọcha ma gharakwa inwe ụmụ nje, kamakwa ọ na-eme ka ha dị mma maka ife efe.
Ihe ndị ha na-eme kwa ụbọchị iji dị mma n’anya na-agụnye “ịrachi” ábụ́bà ha ndị ọ pụrụ ịbụwo na ha jagasịrị ajagasị. Mgbe ábụ́bà ya rachiri nke ọma, ọ na-aka eme ka nnụnụ nwee ike ifeli elu. “E nwere ụdị ábụ́bà abụọ ndị chọrọ nlebara anya pụrụ iche,”
ka akwụkwọ bụ́ Book of British Birds na-akọwa, “ábụ́bà ndị e ji efe efe bụ́ ndị dị na nku na ábụ́bà ndị e ji atụgharị n’elu bụ́ ndị dị n’ọdụ.”
Nnụnụ na-anọkwa n’ọgụ na mgba mgbe nile iji hụ na ụmụ nje adịghị ha n’ahụ́. Tụkwasị n’ime ka nnụnụ daa ọrịa, ụmụ nje na-erichasị ábụ́bà nnụnụ. Ndị ọkà mmụta ihe ndị si n’okike achọpụtawo na nnụnụ ndị ọnụ ha nwere nsogbu apụghị ịtụchasị onwe ha nke ọma, n’ihi ya kwa, ha na-enwe nje ndị na-adị n’ábụ́bà karịa nnụnụ ndị ọnụ ha dị mma. Iji mee ka ha nwee ike iwepụ nje n’ahụ́ ha ngwa ngwa, ụdị nnụnụ ụfọdụ ọbụna na-eji ụmụ ahụhụ ekpuchi onwe ha, bụ́ ndị ọnụ mmiri ha yiri ka hà na-arụ ọrụ nke ọma dị ka ọgwụ nje.
N’ikpeazụ, ọ dị mkpa ite ábụ́bà ndị ahụ mmanụ. Maka nnụnụ mmiri, mmanụ dị n’ábụ́bà ha na-eme ka mmiri ghara ịba ha ahụ́, nnụnụ nile na-enwetakwa nchebe ka mma pụọ n’ọnọdụ ihu igwe ma ọ bụrụ na mmanụ dị n’ábụ́bà ha nke ọma. Olee ebe ha si enweta mmanụ ahụ? Ọ bụ n’otu ebe pụrụ iche nke na-emepụta mmanụ, bụ́ nke dị nnọọ nso n’ebe ọdụ ha malitere. Ọ na-emepụta mmanụ na wax, bụ́ nke ihe àmà na-egosi na nnụnụ na-eji ndidi atụrụ ma na-ete n’ábụ́bà ha. Ọzọkwa, a bịa na nke a, ha na-elebara ábụ́bà ndị ha ji efe efe anya n’ụzọ pụrụ iche.
Ya mere, ọ dịghị anyị mkpa ilewe nnụnụ anya na ọ na-egbu oge ya mgbe ọ na-atụchasị ábụ́bà ya. N’eziokwu, ọ na-enyere nnụnụ aka ịdị mma n’anya, ma ọ na-emekwa ka o nwee ezi ahụ́ ike. N’ụwa ụmụ nnụnụ, ịtụchasị onwe onye bụ ihe a ga-emerịrị iji dị ndụ.
[Foto dị na peeji nke 24]
Site n’ịtụchasị onwe ha, nnụnụ na-eme ka ábụ́bà ha rachie
[Ebe E Si Nweta Foto Dị na peeji 23]
Cortesía del Zoo de la Casa de Campo, Madrid
[Ebe E Si Nweta Foto Dị na peeji 24]
Okwolo: Foto nke: Loro Parque, Puerto de la Cruz, Tenerife; icheoku: Cortesía del Zoo de la Casa de Campo, Madrid