Goomịnị-otu Biimịnị Biibịbịbo

Isaiah 60:1 te “ere” kị gbaamịnị a, anịa erema tebara ka kị “seritịẹ” bá “tụkpa tọnị” mịnị a?

Isaiah 60:1 gbaa mọ: “A erema seritịẹ, tụkpa tọnị, tuumị iné tụkpa bodẹ. Jehovah gbene-gbene tụkpa mị kẹrị ị́ laadẹ.” Bei gooyọ yọrọ-emi egberibo mịẹgaan baramị “erema” anị Zion, anịghakpọ Jerusalem, bịsẹ ifiemị Jerusalem kị Judah tịbịyọ a timi mị.a (Isa. 60:14; 62:​1, 2) Jerusalem kị ibesẹ a tịbịtịẹmọ wẹrịmị. Mị goo yọmị maa biibịbịama parụmịnị: Bọlọụ yemị, Jerusalem te ifie bá tebara ka kị “seritịẹ” bá tẹmẹ-anga tụkpa tọnị ma o? Maamụ karamọ yebị, mị Isaiah bụrụ-egberi mị wo ifie bọọ paabẹiṇmịnị a?

Jerusalem te ifie bá tebara ka kị “seritịẹ” bá tẹmẹ-anga tụkpa tọnị ma o? Jerusalem mọ karịwarị mọ gbẹịn-gogolo dẹmị, Jew-otubo ámọ kẹrị Babylon amú wẹrị 70 kụraịama baịmị. Anịa Media mọ Persia ibe otubo mọ, Babylon gbẹịn-gọgọlọ dẹmị, ámịnị Babylon Daabụọ Daatimi yọbo emi Israel otubosẹ bụọmọwẹrị waị ánị ibe bọọ múwẹrị yalịyalị karịbụọ mịẹpaamọ mị. (Ezra 1:​1-4) Kụrai 537 B.C.E. mị, Israel ziitu bọọ kọọemi peibolou nana otubosẹ kọkọ yalịyalị karịbụọ mịẹ tịẹmọ mị. (Isa. 60:4) Ámịnị koro ịkịan-ama kụn Jehovah pịrị, oge-ama tei, bá waị karịwarị kpọ kẹrịmị. (Ezra 3:​1-4, 7-11; 6:​16-22) Gbẹsị mị Jehovah tokonị mị waị koro Jerusalem a gbene-gbene bara kẹrịmị — kẹrị akị Jehovah waị kọnbodẹ otubo pịrị mị. Anịa, kọọ ibebo tẹmẹ-anga duku k’emi duonị, Jehovah kịmịbọ bo tẹmẹ-anga tụkpa ka paa ibebosẹ pịrịdẹ.

Anịa, Isaiah bụrụ-egberibo bẹinmọ-bẹịnmọ bara oruseri Jerusalem bọọ paabẹịngha. Biin Israel-otu Jehovah olokobo kokogha. (Neh. 13:27; Mal. 1:​6-8; 2:​13, 14; Matt. 15:​7-9) Zụọbụọmọ-owei, Jesus Christ bo ifie kpọ, ámịnị ụ kẹrịakịgha. (Matt. 27:​1, 2) Bo 70 C.E. kụraị laamị, Jerusalem mọ karịwarị mọ maamụ karamọ ifie á pịrị gbẹịn-gọgọlọ mị.

Bei yebị paa mịnị bara Jehovah mụ gbaawẹrị mị. (Dan. 9:​24-27) Gaan bara mị, Isaiah tịbịyọ 60 bọọ emi bụrụ-egberibosẹ oruseri Jerusalem ka paabeinmụ bara Jehovah mọ dọụgha.

Isaiah bụrụ-egberibo, wo ifiema paabẹiṇmịnị a? Paabeinmịnị, anịa akị zịnị ere ka tịbịtịẹmọ wẹrịemi—“agọnọ Jerusalem mị.” Á gbelemọ yọmị fịrịmọpaaowei Paul bara kị gbaamị: “Ámịnị kị wo yiin.” (Gal. 4:26) Jehovah agọnọ emi ogbo mị, gbaamaba agọnọ bọọ kpẹkpẹrẹẹ timi Jehovah karịmịnị angelbo kị agọnọ Jerusalem mị. Jesus mọ 144,000 yalịyalị tẹmẹ akị sẹlẹ wẹrịemi Christtuuduo otubo kị ánị “awọụbo”, ámịnị kpọ Paul bara, agọnọ amú mịnị ukiemọye kị nana wẹrịemi. Ámịnị kị “yalịyalị ibe” mị—“Ọkpọnanaowei Israel Mị.”—1Pet. 2:9; Gal. 6:16.

Agọnọ Jerusalem mị tebara ka kị “seritịẹ” bá “tụkpa tọnị” ma o? Ámịnị kiriogboma emi awọụbo nẹ yalịyalị tẹmẹ sẹlẹ wẹrịemi yaịbo kị duo bịsẹbara mịẹmịnị. Á paamọ yebọ kọn Isaiah, tịbịyọ 60 bọọ emi bụrụ-egberibo tọnmọ dii.

Yalịyalị tẹmẹ sẹlẹ wẹrịemi Christtuuduo otubo “seritịẹ” agbẹị-emi tuumị, maamụ karamọ kụraị sọransii C.E. laa ifiemị, fịrịmọpaa-otubosẹ fịị siindẹ mị, ekpe tolumọyeama kị bo itubosẹ kẹrị akịdẹ duonị, ámịnị bo tẹmẹ-anga dụkụ a sụọ mị. (Matt. 13:​37-43) Bịsẹ ifiemị, ámịnị bo ekpe karịbụọbosẹ a tịbịtịẹmọ wẹrịemi Opu Babylon kirikonu ka sụọtimi mị. Yalịyalị tẹmẹ sẹlẹ wẹrịemi Christtuuduo otubo, ekpe karịbụọbosẹ a tịbịtịẹmọ wẹrịemi Opu Babylon kirikonu ka sụọtimi “Akpo kunumọ ifiebo” laamị, anịa 1914 duo bosẹ, omịnị bịsẹ ifie dụọ sụọdẹ. (Matt. 13:​39, 40) Kụraị 1919 laamị, ámịnị ekpe karịbụọ duo peree paa mị, bá ánị kụrọsẹ kọn daabụọ ebiegberi kị gbaawẹrị tẹmẹ-anga tụkpa mịẹgaan mị.b Kụraịbo bụọmịnị mị, kịmịotu ibe duo mú ibe laasẹ duo paabo bịsẹ tụkpa ma sụọmịnị, kọọ-emi sẹlẹ akị agọnọ amúmọ otubo kpọ bo sụọmịnị—anị Isaiah 60:3 bọọ gbaa wẹrịemi “pẹrẹbo.”—Rev. 5:​9, 10.

Mị bọlọụ mị, yalịyalị tẹmẹ sẹlẹ wẹrịemi Christtuuduo otubo Jehovah duobomịnị tụkpa mịẹ gaan dẹịn mịnị. Te ụwọụ a o? Ámịnị mị kiriogbo bọọtimi fịị daba, ámịnị bo “Aya Jerusalem,” anịghakpọ Christ 144,000 ayoro ka paamịnị. ámịnị mọkpọ pẹrẹ-ama mọ ịkịankụn otuama mọ ka paamịnị.—Rev. 14:1; 21:​1, 2, 24; 22:​3-5.

Aya Jerusalem kị ebibara Isaiah 60:1 emi bụrụ-egberi mị mịẹbẹịnmọ mịnị. (Isaiah 60:​1, 3, 5, 11, 19, 20 mọ Revelation 21:​2, 9-11, 22-26 mọ gbaa bara dii.) Oruseri Israel ibemị, daabụọ mị Jerusalem kị duo Israel ibesẹ laatimi mị. Bịsẹ bara kị, ayakpọ laa daba, daabụọ mị, Aya Jerusalem mọ bá Christ mọ kị duo akposẹ laa mịnị. Aya Jerusalem tebara ka kị “Agọnọ bị, Ọkpọnanaowei kị duo koro [bo]” ma o? Ámịnị tọrụ waị mị kiriogbo diwẹrị yeama mịẹ mịnị. Bịsẹ bara paa daba ibebosẹ, Ọkpọnanaowei esiinmịnị kịmịbosẹ “bịsẹ tụkpa kị dii wẹnị mịnị.” Ámịnị bá sei kpọ mịẹghafa bá fịị kpọ fiighafa. (Rev. 21:​3, 4, 24) Kụnụmọ bị, “waị yebosẹ mịẹ ayamọ mịnị,” anị Isaiah mọ zịnị bụrụ-otubo mọ bụrụ koromọwẹrị bara kị paamịnị. (Acts 3:21) Waị yebosẹ mịẹ ayamọ mịnị ifiemị Christ Pẹrẹ a sụọ ifie kị duo koro paamị, bá timi Jesus Kụraị Kẹnị Ogịzị Daabụọ mị faadẹ kị dụụ mịnị.