DAGITI PROVERBIO

 2 Tapno masursuro* ti maysa ti sirib+ ken disiplina;

Tapno matarusanna ti sasao a nauneg ti kaipapananna;

 3 Tapno umawat iti disiplina+ a mangted iti pannakatarus,

Kinalinteg,+ kinahustisia,*+ ken kinapudno;*

 4 Tapno agbalin a masirib+ ti awanan kapadasan;

Tapno maaddaan ti agtutubo iti pannakaammo ken abilidad nga agpanunot.+

 5 Dumngeg ti masirib ken agsursuro pay;+

Gumun-od ti mannakaawat iti nasayaat* a panangiwanwan+

 6 Tapno matarusanna ti proverbio ken mamagpanunot a sasao,*

Ti sasao ken burburtia dagiti masirib.+

 8 Anakko, ipangagmo ti disiplina ni tatangmo,+

Ken dimo sukiren ti instruksion* ni nanangmo.+

 9 Makaay-ayo a balangat dagita iti ulom+

Ken napintas a kuentas iti tengngedmo.+

12 Alun-onentayo ida a sibibiag a kas iti panangalun-on ti Tanem,*

A sibubukel, kas kadagidiay matnag iti abut.

13 Agawentayo amin a napateg a gamengda;

Punnuentayo ti balaytayo iti samsam.

14 Kumuyogka* koma kadakami,

Ket pagbibingayantayo dagiti matakawtayo.”*

Dika magna iti dalanda,+

16 Ta agtarayda nga agaramid iti dakes;

Agdardarasda nga agibukbok iti dara.+

18 Isu a mangtambangda iti patayenda;

Aglemmengda tapno adda makettelda a biag.*

19 Kasta ti ar-aramiden dagidiay gumun-od iti kinabaknang babaen ti panagsuitik,

A pakapukawanto ti biagda.*+

Iti kasta, ibukbokkonto kadakayo ti espirituk;

Ipakaammokto kadakayo ti sasaok.+

24 Gapu ta immawagak ngem saankayo a dimngeg,

Nagpayapayak ngem saandak nga inkaskaso,+

25 Dikay dimdimngeg iti amin a balakadko,

Ken diyo inkankano ti pannubngarko,

26 Katawaankayto met inton madidigrakayo;

Laisenkayto inton mapasamak ti pagbutbutnganyo,+

27 Inton dumteng a kas bagyo ti pagbutbutnganyo,

Ken umay a kas nagpigsa nga angin ti pannakadidigrayo,

Inton dumteng kadakayo ti rigat ken riribuk.

28 Iti dayta a tiempo, awagandakto ngem diak sumungbat;

Ikagumaandakto a biroken ngem saandak a masarakan,+

29 Ta ginurada ti pannakaammo,+

Ken saanda a nagbuteng ken Jehova.+

30 Saanda a dimngeg iti balakadko;

Saanda a rinaem ti amin a pannubngarko.

31 Gapuna, lak-amendanto ti resulta* dagiti aramidda,+

Ken sagabaendanto ti resulta ti bukodda a balakad.*

32 Ta matayto dagiti awanan kapadasan gapu iti kinatangken ti uloda,

Ken madadaelto dagiti maag gapu iti saanda a panangikankano.

33 Ngem natalgedto ti mangipangag kaniak+

Ken awanto ti pagbutnganna a didigra.”+

2 Anakko, no awatem ti sasaok

Ken ipategmo dagiti bilinko,+

 2 Babaen ti panangipangagmo iti sirib+

Ken panangipapusom iti pannakatarus;+

 3 Ken no umawagka para iti pannakaawat+

Ken agpukkawka para iti pannakatarus;+

 4 No itultuloymo a sapulen dayta a kas iti pirak,+

Ken itultuloymo a biroken kas iti nalmeng a gameng;+

 5 Iti kasta, maawatamto ti panagbuteng ken Jehova,+

Ken masarakamto ti pannakaammo maipapan iti Dios.+

 6 Ta ni Jehova a mismo ti mangted iti sirib;+

Rummuar iti ngiwatna ti pannakaammo ken pannakatarus.

 7 Mangipapaay iti praktikal a sirib kadagiti nalinteg;

Isu ti kalasag dagiti magmagna a simamatalek.+

 8 Bambantayanna dagiti dana ti hustisia,

Ken salaknibannanto ti dalan dagiti napudno kenkuana.+

 9 Iti kasta, maawatamto no ania ti nalinteg ken umiso ken patas,

Ti intero a dalan ti kinaimbag.+

10 No sumrek ti sirib ita pusom+

Ken agbalin a makaay-ayo iti kararuam* ti pannakaammo,+

11 Bantayannakanto ti abilidad nga agpanunot,+

Ken salaknibannakanto ti pannakatarus,

12 Tapno maisalakanka iti dakes a dana,

Iti tao nga agsasao iti kinaulbod,+

13 Kadagidiay mangpanaw iti nalinteg a dana

Tapno magnada iti dalan ti kinasipnget,+

14 Kadagidiay maay-ayatan nga agaramid iti dakes,

A maragragsakan iti nakaro a kinadakes,

15 Kadagidiay killo ti dalanda

Ken manangallilaw ti intero a danada.

16 Daytanto ti mangisalakan kenka iti dakes* a babai,

Iti nalamuyot* a sasao ti immoral* a babai,+

17 A nangpanaw iti nasinged a kaduana* iti kinaagtutubona+

Ken nanglipat iti tulag ti Diosna;

18 Ta lumned ti balayna ken patay,

Ken agturong ti danana* kadagiti natay.+

19 Saanto a makasubli dagidiay makirelasion* kenkuana,

Ken saandanto met a makasubli iti dalan ti biag.+

20 Isu a surotem ti dalan ti naimbag a tattao

Ken agtalinaedka iti dana dagiti nalinteg,+

21 Ta dagiti laeng nalinteg ti agnaedto iti daga,

Ken agtalinaedto iti dayta dagiti awan pakababalawanna.*+

22 Ngem maikkatto dagiti dakes ditoy daga,+

Ken mapukawto dagiti manangallilaw.+

3 Anakko, dimo lipaten ti pannursurok,*

Ket tungpalen koma ta pusom dagiti bilinko,

 2 Ta nayonandanto iti adu nga aldaw

Ken tawen ti biagmo ken ipaayandaka iti talna.+

Igalutmo dagita iti tengngedmo;

Isuratmo dagita iti pusom;+

 4 Iti kasta, magun-odmo ti pabor ti Dios ken ti tao+

Ken ibilangda a nauneg ti pannakatarusmo.

 5 Agtalekka ken Jehova+ iti amin a pusom,

Ket dika agtalek* iti bukodmo a pannakaawat.+

 6 Ikabilangam iti amin a dalanmo,+

Ket palintegennanto dagiti danam.+

 8 Daytanto ti mangpaimbag iti bagim*

Ken mangbang-ar kadagiti tulangmo.

 9 Idaydayawmo ni Jehova kadagiti napateg a banagmo,+

Ken iti umuna a bungbunga* ti amin nga apitmo;*+

10 Iti kasta, mapnonto dagiti kamarinmo,+

Ken aglippiasto dagiti tangkem* iti baro nga arak.

11 Anakko, saanmo a laksiden ti disiplina ni Jehova,+

Ken saanmo a guraen ti pannubngarna,+

12 Ta tubngaren ni Jehova dagidiay ay-ayatenna,+

No kasano a tubngaren ti ama ti anak a pagragsakanna.+

13 Naragsak ti tao a makasarak iti sirib,+

Ken ti tao a makagun-od iti pannakatarus;

14 Nasaysayaat ti pananggun-od iti dayta ngem ti pananggun-od iti pirak

Ken nasaysayaat dayta a gunggona ngem iti balitok.+

15 Napatpateg dayta ngem kadagiti korales;*

Saan a maikompara iti aniaman a tarigagayam.

16 Atiddog a biag ti adda iti kannawan nga imana;

Kinabaknang ken dayag ti adda iti kannigid nga imana.

17 Makaay-ayo dagiti dalanna,

Ken natalna ti amin a danana.+

18 Maysa dayta a kayo ti biag kadagidiay kumpet iti dayta,

Ket maawaganto iti naragsak dagidiay mangpetpet iti dayta.+

20 Babaen ti pannakaammona, naluktan dagiti adalem a danum

Ken nagarbis dagiti naulep a tangatang.+

Salaknibam ti praktikal a sirib ken abilidad nga agpanunot;

22 Dagitanto ti mangipaay kenka iti biag

Ken agbalinda nga arkos iti tengngedmo;

23 Iti kasta, natalgedkanto a magna iti dalanmo,

Ket saanto a pulos maitibkol ti sakam.*+

24 Awanto ti pagbutngam no agiddaka;+

Agiddakanto a naimas ti turogmo.+

25 Saankanto nga agbuteng iti bigla a dumteng a didigra+

Wenno iti bagyo a dumteng kadagiti dakes.+

26 Ta naan-anayto a makapagtalekka ken Jehova;+

Saannanto nga ipalubos a matiliw ti sakam.+

27 Dimo ipaidam ti naimbag kadagidiay rumbeng a pangipaayam* iti dayta+

No kabaelam* ti tumulong.+

29 Dimo panggepen a dangran ti kaarrubam+

No sitatalged a makipagnanaed kenka.

30 Dika makiriri iti maysa a tao nga awan gapgapuna+

No awan ti dakes nga inaramidna kenka.+

31 Dimo apalan ti naranggas a tao+

Ken dimo pilien ti aniaman nga ar-aramidenna,

32 Ta kagura ni Jehova ti nasikap a tao,+

Ngem nasinged a gayyemna ti nalinteg.+

33 Ilunod ni Jehova ti balay ti dakes a tao,+

Ngem bendisionanna ti pagtaengan ti nalinteg.+

34 Ta laisenna dagiti managuyaw,+

Ngem maragsakan kadagiti naemma.+

35 Dayaw ti tawiden dagiti masirib,

Ngem pannakaibabain ti pagpannakkel dagiti maag.+

4 Annakko, denggenyo ti disiplina ti ama;+

Ipangagyo tapno magun-odyo ti pannakaawat,

 2 Ta ikkankayto iti nasayaat nga instruksion;

Diyo baybay-an ti pannursurok.*+

 3 Naimbagak nga anak iti amak+

Ken ipatpategnak unay ti inak.+

 7 Ti sirib ti kapatgan,*+ isu a gun-odem ti sirib,

Ket iti amin a gun-odem, gun-odem ti pannakaawat.+

 9 Mangipaayto iti makaay-ayo a balangat ita ulom;

Arkosannakanto iti napintas a korona.”

10 Dumngegka, anakko, ken awatem ti sasaok,

Ket umadunto ti tawen ti biagmo.+

11 Isurokanto iti dalan ti sirib;+

Iturongkanto kadagiti dana ti kinalinteg.+

12 Saanto a maigawid dagiti addangmo no magnaka;

Ken saankanto a maitibkol no agtarayka.

14 Dika sumrek iti dana ti managdakdakes,

Ken dika magna iti dalan ti dakes a tattao.+

15 Adaywam, dika magna iti dayta;+

Panawam, ket labsam dayta.+

17 Kanenda ti tinapay ti kinadakes,

Ken inumenda ti arak ti kinaranggas.

18 Ngem ti dana dagiti nalinteg ket kas iti naraniag a lawag iti agsapa

A lumawag a lumawag agingga iti tengnga ti aldaw.+

19 Ti dalan dagiti dakes ket kas iti sipnget;

Saanda nga ammo ti pakaitibkolanda.

20 Anakko, ipangagmo ti sasaok;

Denggem a naimbag* ti sasaok.

21 Saanmo a liplipatan dagita;

Salimetmetam dagita iti kaunggan ta pusom,+

22 Ta biag ti itedda kadagiti makasarak kadagita+

Ken salun-at iti intero a bagida.*

23 Iti amin a saluadam, saluadam ta pusom,+

Ta agtaud iti dayta dagiti ubbog ti biag.

24 Ikkatem ti nakillo a panagsasao,+

Ken adaywam ti nasikap a sasao.

25 Diretso laeng koma ti kitaen dagiti matam,

Wen, kumitaka laeng* iti sanguanam.+

26 Pasayaatem* ti pagnaan dagiti sakam,+

Ket natalgedto ti amin nga addangmo.

Denggem a naimbag* ti pannakatarusko,+

 2 Tapno masaluadam ti abilidadmo nga agpanunot

Ken masalaknibam ti pannakaammo babaen ti bibigmo.+

 3 Ta agtedted a kas diro ti bibig ti dakes* a babai,+

Ken nalamlamuyot ti bibigna ngem iti lana.+

 4 Ngem ti agpayso, isu ket kas kapait ti mula nga ajenjo+

Ken kas katadem ti espada a dua ti tademna.+

 7 Ita, annakko, dumngegkayo kaniak

Ket diyo sukiren ti ibagak.

 8 Umadayokayo kenkuana;

Dikay umasideg iti ruangan ti balayna,+

 9 Tapno saan a madadael ti reputasionyo+

Ken dikay agbiag iti rigat;+

10 Tapno saan nga ibusen dagiti estranghero ti sanikuayo*+

Ken maipan iti balay ti ganggannaet ti nagbannoganyo.

11 Ta no saan, agasugkayto iti ngudo ti biagyo

Inton marunot ti lasag ken bagiyo+

12 Ket ibagayo: “Ginurak ti disiplina!

13 Saanko a dinengngeg ti timek dagiti instruktorko

Wenno impangag dagiti mannursurok.

14 Dandaniakon madadael a naan-anay

Iti tengnga ti intero a kongregasion.”*+

15 Uminumka iti danum iti pagurnongam,

Ken iti agay-ayus* a danum iti bubonmo.+

16 Rumbeng aya a maiwarawara dagiti ubbogmo iti ruar,

Dagiti danummo iti plasa?+

17 Para laeng koma kenka dagita,

Ken saanmo nga ibingay kadagiti estranghero.+

18 Mabendisionan koma ti ubbogmo,*

Ken agragsakka koma iti asawam iti kinaagtutubom,+

19 Kas makaay-ayo a kabaian nga ugsa, ken napintas a kalding ti bantay.*+

20 Gapuna, apay koma a maayatanka, anakko, iti dakes* a babai

Wenno arakupem ti barukong ti immoral* a babai?+

21 Ta adda iti sanguanan ni Jehova ti dana ti tao;

Suksukimatenna amin a dalanna.+

22 Masiluan ti dakes a tao kadagiti biddutna,

Ken matiliwto kadagiti tali ti basolna.+

23 Matayto ta saan nga immawat iti disiplina

Ken mayaw-awan gapu iti nakaro a kinamaagna.

6 Anakko, no nanggarantiaka* para iti kaarrubam,+

No nakialamanoka* iti maysa nga estranghero,+

 2 No nasiluanka iti inkarim

Ken natiliwka iti imbagam,+

 3 Kastoy ti aramidem, anakko, tapno mawayawayaanka,

Ta natnagka iti ima ti kaarrubam:

 4 Dimo ipalubos a makaturogka,

Wenno agkidem dagiti matam.

 5 Lumapsutka a kas gasela iti ima ti mangnganup,

Kas billit iti ima ti agtiltiliw iti billit.

 6 Mapanka ken kuton, sika a sadut;+

Paliiwem dagiti aramidna ket agbalinka a masirib.

 7 Nupay awanan iti komander, opisial, wenno agturay,

 8 Isaganana ti taraonna iti kalgaw,+

Ken agurnong iti taraonna bayat ti panagani.

10 Bassit pay a turog, bassit pay a ridep,

Bassit pay a dalikepkep tapno aginana,+

11 Ket umayen ti kinapanglawmo kas iti mannanakaw,

Ken ti panagkasapulam kas iti armado a lalaki.+

12 Agsursursor ti dakes ken awan serserbina a tao a dakes ti ibagbagana;+

13 Ikiremkiremna ti matana,+ ipadpaddekna ti sakana, ken isenseniasna dagiti ramayna.

14 Gapu iti nasikap a pusona,

Kanayon nga agplano iti dakes+ ken agiwaras iti riri.+

15 Iti kasta, biglanto a madidigra;

Apagbiitto a madadael ket saanen nga umimbag.+

16 Adda innem a banag a kagura ni Jehova;

Wen, pito a banag ti karimonna:

17 Natangsit a mata,+ ulbod a dila,+ ken ima nga agibukbok iti dara ti inosente a tao,+

18 Puso nga agplano iti dakes,+ ken saka nga agdardaras nga agaramid iti dakes,

19 Ulbod a testigo a kanayon nga agulbod,+

Ken asinoman a mangpataud iti riri dagiti agkakabsat.+

20 Anakko, tungpalem ti bilin ni tatangmo,

Ken dimo sukiren ti instruksion* ni nanangmo.+

21 Kanayon nga ibedbedmo dagita iti pusom;

Igalutmo dagita iti tengngedmo.

22 Idalannakanto no magnaka;

Bantayannakanto no agiddaka;

Ken kasaritanakanto* no agriingka.

23 Ta ti bilin ket lampara,+

Ken ti linteg ket lawag,+

Ken ti pannubngar ken disiplina ket dalan ti biag.+

24 Saluadandakanto iti dakes a babai,+

Iti manggargari a dila ti immoral* a babai.+

25 Saan koma a tarigagayan ta pusom ti pintasna+

Wenno dimo ipalubos a maallukoyka iti makaay-ayo a matana,

26 Ta gapu iti balangkantis, maymaysa ti tinapay ti maysa a lalaki,+

Ngem ti mannakikamalala a babai, siluanna ti napateg a biag.*

29 Kasta met ti mapasamak iti asinoman a makidenna iti asawa ti kaarrubana;

Madusa ti asinoman a mangsagid iti dayta a babai.+

30 Saan a laisen dagiti tattao ti mannanakaw

No agtakaw tapno mapennek ti bisinna.*

31 Ngem no maduktalan, agbayadto iti mamimpito;

Itednanto amin a napateg a banag iti balayna.+

32 Saan a masirib* ti asinoman a makikamalala iti maysa a babai;

Daydiay mangaramid iti dayta daddadaelenna ti bagina.*+

33 Sugat ken pannakaibabain laeng ti maganabna,+

Ket saanto a mapunas ti pannakaibabainna.+

34 Ta agpungtot ti asawa a lalaki gapu iti imon;

Saanto a mangngaasi no agibales.+

35 Saanto nga umawat iti danios;*

Saanto a maay-ayo, uray no kasano kadakkel ti sagutmo.

7 Anakko, tungpalem ti sasaok,

Ket ipategmo dagiti bilinko.+

 2 Tungpalem dagiti bilinko tapno agbiagka;+

Saluadam ti instruksionko* kas iti alintatao ti matam.

 3 Igalutmo dagita kadagiti ramaymo;

Isuratmo dagita iti pusom.+

 5 Tapno masalaknibanka iti dakes* a babai,+

Iti immoral* a babai ken iti nalamuyot* a sasaona.+

 6 Timman-awak iti tawa ti balayko,

Iti rehas ti tawak,

 7 Bayat a palpaliiwek dagiti awan ammona,*

Nailasinko ti saan a masirib* kadagiti agtutubo a lallaki.+

 8 Limmabas iti asideg ti nagsulian ti kalsada nga ayan ti babai,

Ket nagturong iti ayan ti balay ti babai

 9 Iti sumipnget,+

Idi rumabiin ken nasipngeten.

10 Nakitak a simmabet kenkuana ti maysa a babai,

Kasla balangkantis ti panagbadbadona,*+ ken nasikap ti pusona.

12 Adda ita iti ruar, sa madamdama, addan kadagiti plasa,

Agpadpadaan iti asideg ti tunggal nagsulian.+

13 Ginammatanna ti lalaki ken binisongna;

Nagtured a nangibaga:

15 Isu a rimmuarak a sumabet kenka,

Tapno birokenka, ket nasarakanka!

16 Inap-apak ti katrek iti napintas nga abbong,

Dekolor a lienso manipud Egipto.+

18 Umayka, agpennekta iti ayat agingga iti bigat;

Tagiragsakenta ti nabara nga ayat,

19 Ta awan idiay balay ti asawak;

Napan iti adayo a lugar.

20 Nangitugot iti sangasupot a kuarta,

Ket agawidto laeng inton agkabus ti bulan.”

22 Pagammuan ta simmuroten ti lalaki, kas iti baka nga agturong iti pagpartian,

Kas iti maag a madusa iti tul-ong,*+

23 Agingga a mapana ti dalemna;

Kas iti billit nga agdardaras a mapan iti silo, a dina ammo a dayta ti pakatayanna.+

24 Ita, annakko, dumngegkayo kaniak;

Ipangagyo ti sasao nga ibagak.

Dikay mapan kadagiti danana,+

26 Ta adun ti natay gapu kenkuana,+

Ket nakaad-adu ti napapatayna.+

27 Agturong ti balayna iti Tanem;*

Agpababa kadagiti makin-uneg a siled ni patay.

 2 Kadagiti nangato a lugar+ iti igid ti dalan,

Nagpuesto kadagiti nagsangaan ti dalan.

 3 Iti abay dagiti pagserkan ti siudad,

Kadagiti ruangan,

Ipukpukkawna:+

 4 “Umaw-awagak kadakayo, O tattao;

Pukpukkawak ti tunggal maysa.*

 5 Dakayo nga awanan kapadasan, agmasiribkayo;+

Dakayo a maag, gun-odenyo ti mannakaawat a puso.*

 6 Dumngegkayo, ta napateg ti ibagak,

Umiso ti ibaga ti bibigko;

 7 Ta iyarasaas ti ngiwatko ti kinapudno,

Ken kagura ti bibigko ti dakes.

 9 Nalawag dagita kadagiti makatarus

Ken umiso kadagidiay nakasarak iti pannakaammo.

10 Awatenyo ti disiplinak imbes a ti pirak,

Ken ti pannakaammo imbes a ti kasayaatan a balitok.+

11 Ta nasaysayaat ti sirib ngem dagiti korales;*

Saan a maipada iti dayta ti amin a dadduma pay a matarigagayan a banag.

12 Siak, ti sirib, agnanaedak a kadua ti pannakaawat;

Nabirokak ti pannakaammo ken abilidad nga agpanunot.+

13 Ti panagbuteng ken Jehova kaipapananna ti pananggura iti dakes.+

Kagurak ti kinapannakkel ken kinatangsit+ ken dakes a dalan ken kinaulbod.+

14 Adda kaniak ti nasayaat a balakad ken praktikal a sirib;+

Kukuak ti pannakaawat+ ken bileg.+

15 Agturturay dagiti ari babaen kaniak,

Ken agar-aramid dagiti nangato nga opisial iti nalinteg a bilin.+

16 Agturturay dagiti prinsipe babaen kaniak,

Ken nalinteg ti panangukom dagiti natan-ok.

17 Ayatek dagidiay mangay-ayat kaniak,

Ken masarakandakto dagidiay mangbirbirok kaniak.+

18 Adda kaniak ti kinabaknang ken dayag,

Manayon a kinabaknang* ken kinalinteg.

19 Nasaysayaat ti bungak ngem ti napasudi a balitok,

Ken nasaysayaat ti patpataudek ngem ti kasayaatan a pirak.+

20 Magnaak iti dana ti kinalinteg,

Iti tengnga dagiti dalan ti hustisia;

21 Adu a tawid ti itedko kadagidiay mangay-ayat kaniak,

Ken punnuek dagiti kamarinda.

22 Pinataudnak ni Jehova kas pangrugian ti dalanna,+

Ti kaunaan kadagiti gapuananna idi un-unana.+

23 Naisaadakon idi pay un-unana,*+

Idi rugrugi, sakbay nga adda ti daga.+

24 Napataudak* idi awan pay dagiti adalem a danum,+

Idi awan pay dagiti ubbog nga agliplippias iti danum.

25 Napataudak sakbay a naisaad dagiti bantay,

Sakbay nga adda dagiti turod,

26 Idi saanna pay nga inaramid ti daga ken dagiti tanapna

Wenno dagiti immuna a bingkol ti daga.

27 Addaak idi insaganana ti langit,+

Idi minarkaanna ti nagsabatan* ti langit ken danum,+

28 Idi insaadna* dagiti ulep iti ngato,

Idi insaadna dagiti adalem a danum,

29 Idi nangted iti linteg para iti baybay

A saan a lumbes dagiti danumna iti imbilinna,+

Idi insaadna* dagiti pundasion ti daga,

30 Addaak idi iti abayna kas eksperto a trabahador.+

Siak ti nangnangruna a pakaragsakanna+ iti inaldaw;

Kanayon a naragsakak iti sanguananna;+

31 Naragsakanak iti daga a pagnaedan ti tao,

Ken nangnangruna a pakaragsakak dagiti annak ti tattao.*

32 Ita, dumngegkayo kaniak, annakko;

Wen, naragsak dagidiay mangsurot iti dalanko.

33 Ipangagyo ti disiplina+ ket agbalinkayo a masirib,

Ken dikay baybay-an dayta.

34 Naragsak ti tao a dumngeg kaniak

Babaen ti nasapa nga iyaayna* kadagiti ridawko iti inaldaw,

Babaen ti panagurayna iti abay ti pagserkan ti balayko;

35 Ta ti mangbirok kaniak masarakannanto ti biag,+

Ken umawatto iti pabor ni Jehova.

36 Ngem ti saan a mangikankano kaniak dangdangranna ti bagina,*

Ken dagidiay manggura kaniak ay-ayatenda ni patay.”+

9 Binangon ti pudno a sirib ti balayna;

Kinitikitanna* ti pito nga adigina.

 2 Insaganana a naimbag ti karne;*

Tinemplana ti arakna;

Inurnosna met ti lamisaanna.

 3 Imbaonna dagiti adipenna a babbai

Tapno ipukkawda kadagiti tuktok ti siudad:+

 5 “Umayka, kanenta ti tinapayko

Ken inumenta ti arak a tinemplak.

 6 Baybay-am ti kinaawan kapadasan* tapno agbiagka;+

Magnaka iti dalan ti pannakaawat.”+

 7 Maibabain ti mangilinteg iti managuyaw,+

Ken masaktan ti asinoman a mangtubngar iti dakes a tao.

10 Ti panagbuteng ken Jehova ti pangrugian ti sirib,+

Ken ti pannakaammo maipapan iti Daydiay Kasasantuan+ ket pannakaawat.

11 Ta umadunto ti aldawmo babaen kaniak,+

Ket adunto a tawen ti mainayon iti biagmo.

12 No agbalinka a masirib, pagimbagam ti panagbalinmo a masirib,

Ngem no nauyawka, apitemto ti bungana.

14 Agtugaw iti ruangan ti balayna,

Iti maysa a tugaw kadagiti nangato a paset ti siudad,+

15 Nga ipukpukkawna kadagiti lumabas,

Kadagidiay agdirdiretso a magna:

17 “Nasam-it ti tinakaw a danum,

Ket naimas ti taraon a makan iti nalimed.”+

18 Ngem dina ammo nga adda sadiay dagiti natay,

A dagiti bisitana ket adda iti kaunegan a paset ti Tanem.*+

Ti masirib nga anak maparagsakna ni tatangna,+

Ngem ti maag nga anak mapagladingitna ni nanangna.

 2 Awan serserbi ti gameng a nagun-od babaen ti kinadakes,

Ngem ti kinalinteg ti makaisalakan manipud ken patay.+

 3 Saanto nga ipalubos ni Jehova nga agbisin ti nalinteg,*+

Ngem saanna a patgan ti tarigagay dagiti dakes.

 4 Ti nasadut nga ima ti mangpapanglaw,+

Ngem ti nagaget nga ima ti mangpabaknang.+

 5 Ti anak nga agtignay a sisisirib agurnong iti apit iti kalgaw,

Ngem ti anak a matmaturog iti panagaapit ibabainna ti bagina.+

 6 Naiparabaw dagiti bendision iti ulo ti nalinteg,+

Ngem ti ngiwat dagiti dakes ilimedda ti kinaranggas.

 7 Ti pakalaglagipan* ti nalinteg agresulta iti bendision,+

Ngem ti nagan dagiti dakes marunotto.+

 8 Umawat kadagiti instruksion* ti masirib a tao,+

Ngem maipayatpayatto ti agsasao a simamaag.+

 9 Natalgedto ti pannagna daydiay magmagna a matalek,+

Ngem matakuatanto daydiay mangkilkillo iti dalanna.+

10 Naladingitto daydiay sisisikap a mangikirem iti matana,+

Ken maipayatpayatto daydiay agsao a simamaag.+

11 Ti ngiwat ti nalinteg ket ubbog ti biag,+

Ngem ti ngiwat ti dakes ilimedna ti kinaranggas.+

12 Gura ti mangrubrob iti riri,

Ngem ti ayat abbonganna ti amin a basol.+

13 Masarakan ti sirib iti bibig ti tao a nauneg ti pannakatarusna,+

Ngem ti pagbaut ket para iti bukot ti saan a masirib.*+

14 Ipateg dagiti masirib ti pannakaammo,+

Ngem iyawis ti ngiwat ti maag ti pannakadadael.+

16 Ti aramid ti nalinteg agturong iti biag;

Ngem ti apit ti dakes a tao agturong iti basol.+

17 Ti mangipangag iti disiplina ket agbalin a dalan ti biag,*

Ngem ti saan a mangikankano iti pannubngar iyaw-awanna ti sabsabali.

18 Agsao iti ulbod daydiay mangilimed iti gurana,+

Ken maag daydiay mangiwarwaras iti makadangran a damag.*

19 No adu unay ti sao, saan a maliklikan ti basol,+

Ngem ti asinoman a mangkontrol iti bibigna, agtigtignay a sisisirib.+

20 Ti dila ti nalinteg ket kas iti kasayaatan a pirak,+

Ngem ti puso ti dakes a tao ket bassit ti pategna.

21 Ti sasao ti nalinteg taraonanna* ti adu,+

Ngem matay ti maag gapu iti kurang a pannakaawatna.+

22 Ti bendision ni Jehova ti mangpabaknang,+

Ket saanna a nayonan iti rigat.*

23 Ti nakababain nga aramid ket kasla ay-ayam iti maag,

Ngem ti sirib ket para iti tao a nauneg ti pannakatarusna.+

24 Dumtengto iti dakes a tao ti pagbutbutnganna;

Ngem mapatganto ti tarigagay ti nalinteg.+

25 Inton lumabas ti bagyo, awanen ti dakes a tao,+

Ngem ti nalinteg ket pundasion iti agnanayon.+

26 Kas suka iti ngipen ken asuk iti mata,

Kasta ti nasadut a tao iti daydiay mangibabaon kenkuana.*

27 Ti panagbuteng ken Jehova paatiddogenna ti biag,+

Ngem umababanto dagiti tawen ti dakes a tao.+

28 Mangyeg iti rag-o ti namnama* ti nalinteg,+

Ngem mapukawto ti namnama ti dakes.+

29 Ti dalan ni Jehova ket proteksion daydiay awan pakababalawanna,+

Ngem pannakadadael kadagiti agar-aramid iti dakes.+

30 Saanto a pulos matumba ti nalinteg,+

Ngem saanton nga agnaed iti daga ti dakes a tao.+

31 Ti ngiwat ti nalinteg mangpataud* iti sirib,

Ngem maputedto ti nakillo a dila.

32 Ti bibig ti nalinteg ammona ti makaay-ayo,

Ngem ulbod ti ngiwat ti dakes a tao.

11 Kagura ni Jehova ti nakusit a pagtimbang,

Ngem maragsakan iti umiso a timbangan.*+

 2 No dumteng ti kinatangsit, sumaruno ti pannakaibabain,+

Ngem ti sirib adda kadagidiay naemma.+

 3 Ti integridad dagiti nalinteg ti mangigiya kadakuada,+

Ngem ti kinasikap dagiti manangallilaw ti mangdadaelto kadakuada.+

 4 Awanto ti serserbi ti kinabaknang* iti aldaw ti pungtot,+

Ngem ti kinalinteg ti mangisalakanto manipud ken patay.+

 5 Ti kinalinteg daydiay awan pakababalawanna ti mangpalinteg iti dalanna,

Ngem matnagto ti dakes gapu iti kinadakesna.+

 6 Ti kinalinteg dagiti nalinteg ti mangisalakanto kadakuada,+

Ngem masiluanto dagiti manangallilaw babaen ti bukodda a tarigagay.+

 7 No matay ti dakes a tao, mapukaw ti namnamana;

Ken mapukaw met ti panagtalekna iti bilegna.+

 8 Maisalakan ti nalinteg a tao iti rigat,

Ket ti dakes a tao ti sumukat iti kasasaadna.+

 9 Babaen ti ngiwat ti apostata,* madadael ti kaarrubana,

Ngem maisalakan ti nalinteg babaen ti pannakaammo.+

10 Ti kinaimbag ti nalinteg ti mangparagsak iti siudad,

Ken adda panagpukkaw gapu iti rag-o no maawan ti dakes.+

11 Gapu iti bendision dagiti nalinteg, maitan-ok ti siudad,+

Ngem ti ngiwat ti dakes ti mangdadael iti dayta.+

12 Ti asinoman a saan a masirib* guraenna* ti kaarrubana,

Ngem agulimek laeng ti tao nga umiso ti pannakatarusna.+

13 Ti manangpadakes iwarasna ti kompidensial a saritaan,+

Ngem ti mapagtalkan a tao* pagtalinaedenna dayta a kompidensial.*

14 Madadael dagiti umili no awan ti nasayaat* a panangiwanwan,

Ngem adda balligi* no adu ti mamalbalakad.*+

15 Sigurado a dakes ti pagbanagan ti manggarantia iti utang* ti estranghero.+

Ngem natalgedto ti saan a makialamano* tapno makitulag.

16 Ti nasayaat* a babai umawat iti dayag,+

Ngem agagaw iti kinabaknang dagiti awanan asi.

17 Ti nasingpet a lalaki* gunggonaanna ti bagina,*+

Ngem ti naranggas a tao irubona* ti bagina.+

18 Ti dakes a tao makagun-od iti awan mamaayna a tangdan,+

Ngem ti agmulmula iti kinalinteg umawat iti pudno a gunggona.+

19 Ti sititibker nga agtaktakder iti kinalinteg ket nakalinia iti biag,+

Ngem ti mangkamkamat iti dakes ket nakalinia iti ipapatay.

20 Kagura ni Jehova dagiti nakillo ti pusoda,+

Ngem pakaragsakanna dagiti awan pakababalawan ti dalanda.+

21 Masiguradoyo daytoy:* Madusanto ti dakes a tao,+

Ngem makalasatto ti annak dagiti nalinteg.

22 Mayarig iti balitok a singsing iti subsob ti baboy

Ti napintas a babai a saan a mangus-usar iti panunotna.

23 Naimbag ti pagtungpalan ti tarigagay ti nalinteg,+

Ngem unget ti pagtungpalan ti namnama ti dakes a tao.

24 Adda mangmangted a sipaparabur* ket umawat iti ad-adu;+

Adda met mangyim-imut iti rumbeng nga itedna, ngem pumanglaw.+

25 Rumang-ayto* ti naparabur a tao,*+

Ken mabang-aranto ti asinoman a mangbang-ar* iti sabsabali.+

26 Ilunodto dagiti umili ti mangyimut iti bukbukel,

Ngem bendisionandanto ti aglako iti bukbukel.

27 Daydiay napinget nga agaramid iti naimbag makasarak iti pabor,+

Ngem daydiay agbirbirok iti dakes—​sigurado a masarakannanto dayta.+

28 Matnagto daydiay agtaltalek iti kinabaknangna,+

Ngem daydiay nalinteg rumangpayanto a kas bulbulong.+

29 Agtawidto iti angin ti asinoman a mangriribuk* iti sangakabbalayanna,+

Ket ti maag adipento ti masirib.

30 Ti bunga ti nalinteg ket kayo ti biag,+

Ken masirib daydiay makatignay iti sabsabali nga agaramid iti naimbag.+

31 No magunggonaan ti nalinteg ditoy daga,

Sigurado met a madusa ti dakes ken ti managbasol!+

12 Ti mangay-ayat iti disiplina ayatenna ti pannakaammo,+

Ngem saan a manakem* ti gumurgura iti pannubngar.+

 2 Maragsakan ni Jehova iti naimbag a tao,

Ngem kondenarenna ti tao a dakes ti planona.+

 3 Awan ti tao nga agbalin a natalged gapu iti kinadakes,+

Ngem saanto a pulos maparut dagiti nalinteg.

 4 Ti nasayaat* a babai ket korona ni lakayna,+

Ngem ti babai a nakababain ti aramidna ket kas iti sakit a mangrunot iti tulang ti asawana.+

 5 Umiso ti pampanunot dagiti nalinteg,

Ngem makaallilaw ti panangiturong dagiti dakes.

 6 Ti sasao dagiti dakes ket makapapatay a panagtambang,*+

Ngem makaisalakan ti ngiwat dagiti nalinteg.+

 7 No madadael dagiti dakes, awandan,

Ngem agtultuloy a nakatakder ti balay dagiti nalinteg.+

 8 Maidaydayaw ti maysa a tao gapu iti naannad a ngiwatna,+

Ngem malalaisto daydiay nakillo ti pusona.+

 9 Nasaysayaat ti saan unay a natan-ok nga addaan iti adipen

Ngem ti mangitantan-ok iti bagina nga awan makanna.*+

10 Aywanan ti nalinteg dagiti tarakenna,*+

Ngem uray ti asi ti dakes a tao ket naranggas.

11 Mapnekto iti taraon ti mangtalon iti dagana,+

Ngem saan a masirib* ti mangsurot iti awan mamaayna a bambanag.

12 Apalan ti dakes a tao ti naanup ti sabali a dakes a tattao,

Ngem agbunga ti ramut dagiti nalinteg.

13 Masiluan ti dakes a tao iti dakes nga ibagbagana,+

Ngem makalasat iti rigat ti nalinteg a tao.

14 Mapnek iti naimbag ti maysa a tao iti bunga ti sasaona,*+

Ket magunggonaanto gapu iti aramid ti imana.

15 Ipagarup ti maag nga umiso ti dalanna,+

Ngem umawat ti masirib iti balakad.+

16 Dagus* nga ipakita ti maag ti suronna,+

Ngem palabsen* ti masirib a tao ti pannakainsultona.

17 Agsao iti pudno* ti matalek a testigo,

Ngem agsao iti allilaw ti ulbod a testigo.

18 Ti di pinampanunot a sasao ket kas kadagiti duyok ti espada,

Ngem makapaimbag ti dila dagiti masirib.+

19 Agtalinaed iti agnanayon ti napudno a bibig,+

Ngem apagkanito laeng ti naulbod a dila.+

20 Allilaw ti adda iti puso dagiti agpanggep iti dakes,

Ngem naragsak dagiti mangiparparegta* iti talna.+

21 Saanto a madangran ti nalinteg,+

Ngem mapnonto iti didigra dagiti dakes.+

22 Kagura ni Jehova ti ulbod a bibig,+

Ngem pakaragsakanna dagiti matalek.

23 Ilimed ti masirib a tao ti ammona,

Ngem ipukkaw ti puso ti maag ti kinamaagna.+

24 Agturayto ti ima dagiti nagaget,+

Ngem mapuersanto nga agtrabaho ti ima ti sadut.+

25 Madagsenan* ti puso ti tao gapu iti danag,+

Ngem maragsakan dayta gapu iti naimbag a sao.+

26 Sukimaten ti nalinteg dagiti pagpastoranna,

Ngem ti aramid dagiti dakes ti mangyaw-awan kadakuada.

27 Saan a kamaten ti sadut ti anupenna,+

Ngem ti kinagaget ti napateg a gameng ti maysa a tao.

28 Ti dalan ti kinalinteg agturong iti biag;+

Awan ti ipapatay iti danana.

13 Ti masirib nga anak awatenna ti disiplina ni amana,+

Ngem ti mananglais saan a dumngeg iti pannubngar.*+

 2 Manganto iti naimbag ti maysa a tao iti bunga ti sasaona,*+

Ngem kinaranggas ti tartarigagayan ti manangallilaw.

 3 Ti mangannad iti ngiwatna* salsalaknibanna ti biagna,*+

Ngem ti manginganga iti bibigna madadaelto.+

 4 Adda dagiti tarigagay ti sadut, kaskasdi nga awan ti magun-odna,+

Ngem naan-anayto a mapnek* ti nagaget.+

 5 Ti nalinteg kagurana ti kinaulbod,+

Ngem maipababa ken maibabain dagiti dakes gapu iti aramidda.

 6 Ti kinalinteg salaknibanna daydiay awan pakababalawan ti panagbiagna,+

Ngem ti kinadakes ipababana ti managbasol.

 7 Adda aginkukuna a nabaknang, ngem awanan;+

Adda met aginkukuna a napanglaw, ngem nakabakbaknang.

 8 Kinabaknang ti pangsubbot iti biag* ti tao,+

Ngem saan man la nga agpeggad* ti napanglaw.+

 9 Nakaranraniag* ti lawag dagiti nalinteg,+

Ngem maiddepto ti lampara dagiti dakes.+

10 Ti kinatangsit agtungpal laeng iti riri,+

Ngem masirib dagidiay agpabalakad.*+

11 Bumassitto ti kinabaknang a nalaka a nagun-od,*+

Ngem umadunto ti kinabaknang daydiay in-inut nga agurnong.*

12 Ti namnama* a maitantan pagsakitenna ti puso,+

Ngem ti tarigagay a matungpal ket kayo ti biag.+

13 Agsagabanto ti asinoman a manglais iti instruksion,*+

Ngem magunggonaanto ti mangraem iti bilin.+

14 Ti pannursuro* ti masirib ket ubbog ti biag+

Tapno mayadayo ti maysa kadagiti silo ni patay.

15 Ti nasayaat a pannakatarus makagun-od iti pabor,

Ngem lasonglasong ti dalan ti manangallilaw.

16 Ti masirib agtignay nga addaan pannakaammo,+

Ngem ti maag ipakitana ti kinamaagna.+

17 Ti dakes a mensahero mangpataud iti problema,+

Ngem ti matalek a mensahero mangyeg iti pannakapaimbag.+

18 Pumanglaw ken maibabain ti di mangikankano iti disiplina,

Ngem maidaydayawto ti umawat iti panangilinteg.*+

19 Makaparagsak iti tao* ti tarigagay a matungpal,+

Ngem kagura ti maag nga adaywan ti dakes.+

20 Ti makikadkadua* iti masirib agbalinto a masirib,+

Ngem ti makilanglangen iti maag, dakesto ti pagtungpalanna.+

21 Kamkamaten ti didigra dagiti managbasol,+

Ngem gunggonaan ti kinarang-ay dagiti nalinteg.+

22 Mangibati ti naimbag a tao iti tawiden dagiti appokona,

Ngem maidulin ti kinabaknang dagiti managbasol para iti nalinteg.+

23 Mangyeg iti adu a taraon ti naarado a talon ti napanglaw,

Ngem mabalin a mapukaw dayta* gapu iti kinaawan hustisia.

24 Ti mangigawid iti pagbaut* kagurana ti anakna,+

Ngem ti mangay-ayat iti anakna disiplinaenna a sipapasnek.*+

25 Mangan ti nalinteg agingga a mapnek ti ganasna a mangan,*+

Ngem awan ti nagyan ti tian dagiti dakes.+

14 Ti pudno a masirib a babai bangonenna ti balayna,+

Ngem rebbaen dayta ti maag babaen ti imana.

 2 Daydiay magmagna iti kinalinteg agbuteng ken Jehova,

Ngem daydiay nasikap* ti dalanna umsienna ti Dios.

 3 Ti natangsit a panagsasao ti maag ket kas iti pang-or,

Ngem ti bibig ti masirib salaknibanna ida.

 4 Nadalus ti kulluong no awan dagiti baka,

Ngem mangyeg iti adu nga apit ti pigsa ti kalakian a baka.

 5 Saan nga agulbod ti matalek a testigo,

Ngem kanayon nga agulbod ti ulbod a testigo.+

 6 Agbirok iti sirib ti mananglais ket awan ti masarakanna,

Ngem nalaka a maaddaan iti pannakaammo ti tao a mannakaawat.+

 7 Adaywam ti maag a tao,

Ta awan ti pannakaammo a mangngegmo iti bibigna.+

 8 Babaen ti sirib, ammo ti masirib a tao ti pagturonganna,

Ngem maallilaw dagiti maag* iti kinamaagda.+

 9 Pagaangawan dagiti maag ti basol,*+

Ngem nakasagana a makiareglo* dagiti nalinteg.

10 Ammo ti puso ti kinaladingitna,*

Ken awan ti sabali a makarikna iti ragsakna.

11 Madadaelto ti balay ti dakes a tao,+

Ngem dumakkelto ti tolda ti nalinteg.

12 Adda dalan a kasla umiso iti maysa a tao,+

Ngem patay ti pagtungpalanna.+

13 Uray no agkatkatawa ti maysa, mabalin nga agpapaut-ot ti pusona,

Ken mabalin nga agtungpal iti ladingit ti panagragsakna.

14 Ti nasukir ti pusona apitennanto ti bunga ti aramidna,+

Ngem magunggonaanto ti naimbag a tao gapu iti aramidna.+

15 Patien ti awan ammona* ti tunggal sao,

Ngem panunoten ti masirib ti tunggal addangna.+

16 Naannad ti masirib ken adaywanna ti dakes,

Ngem saan a naannad* ti maag ken nalabes ti panagtalekna iti bagina.

17 Minamaag ti tignay daydiay alisto nga agpungtot,+

Ngem magurgura ti tao a mangpanunot iti bambanag.*

18 Dagiti awan ammona* tawidendanto ti kinamaag,

Ngem dagiti masirib makoronaanda iti pannakaammo.+

19 Agruknoyto ti dakes a tattao iti sanguanan ti naimbag,

Ken agdumogto ti dakes a tao iti ruangan dagiti nalinteg.

20 Ti napanglaw a tao ket guraen uray dagiti kaarrubana,+

Ngem adu ti gayyem ti nabaknang a tao.+

21 Agbasbasol ti mangumsi iti kaarrubana,

Ngem naragsak ti asinoman a mangngaasi iti nanumo.+

23 Makagunggona ti tunggal kita ti napinget a panagtrabaho,

Ngem rigat ti pagtungpalan ti sao laeng.+

24 Ti korona dagiti masirib ket ti kinabaknangda;

Ngem ti aramid ti maag agtungpal iti nakarkaro a kinamaag.+

25 Ti pudno a testigo mangisalakan iti biag,*

Ngem kanayon nga agulbod ti manangallilaw.

26 Napigsa ti panagtalek daydiay agbuteng ken Jehova,+

Ket agbalinto dayta a kamang dagiti annakna.+

27 Ti panagbuteng ken Jehova ket ubbog ti biag,

A mangyadayo iti maysa kadagiti silo ni patay.

28 Nadayag ti maysa nga ari nga adu ti umilina,+

Ngem awan serserbi ti agturay nga awan ti iturayanna.

29 Ti nabannayat nga agpungtot nauneg ti pannakatarusna,+

Ngem ti saan a makaan-anus ipakpakitana ti kinamaagna.+

30 Ti kalmado a puso mangted iti biag* iti bagi,

Ngem ti imon ti mangrunot iti tulang.+

31 Ti mangsaur iti nanumo insultuenna ti Nangaramid kenkuana,+

Ngem ti mangngaasi iti napanglaw idaydayawna ti Dios.+

32 Maipababanto ti dakes a tao gapu iti kinadakesna,

Ngem masalaknibanto ti nalinteg a tao gapu iti kinamatalekna.+

33 Ti sirib agtalinaed a naulimek iti puso ti mannakaawat a tao,+

Ngem ipakaammo dayta dagiti maag.

34 Kinalinteg ti mangitan-ok iti maysa a nasion,+

Ngem basol ti mangibabain iti maysa nga ili.

35 Maragsakan ti ari iti adipen a masirib ti panagtignayna,+

Ngem makapungtot iti maysa a nakababain ti panagtignayna.+

15 Ti naalumamay* a sungbat pabaawenna ti pungtot,+

Ngem ti nagubsang* a sao rubrobanna ti unget.+

 2 Ti dila ti masirib umiso ti panangusarna iti pannakaammo,+

Ngem ti ngiwat ti maag ibagana ti kinamaag.

 3 Adda dagiti mata ni Jehova iti amin a lugar,

Kitkitaenna ti dakes ken ti naimbag.+

 4 Ti kalmado a dila* ket kayo ti biag,+

Ngem ti tiritir a panagsasao mangyeg iti pannakapaay.*

 5 Ti maag saanna a raemen ti disiplina ni amana,+

Ngem ti masirib awatenna ti panangilinteg.*+

 6 Adu ti gameng iti balay ti nalinteg a tao,

Ngem mangyeg iti riribuk ti apit* ti dakes a tao.+

 7 Ti bibig ti masirib agiwaras iti pannakaammo,+

Ngem saan a kasta ti puso ti maag.+

 8 Kagura ni Jehova ti daton dagiti dakes,+

Ngem maragsakan iti kararag dagiti nalinteg.+

 9 Kagura ni Jehova ti dalan ti dakes a tao,+

Ngem ay-ayatenna daydiay mangsurot iti kinalinteg.+

10 Agparang a dakes* ti disiplina iti daydiay mangpanaw iti naimbag a dalan,+

Ngem matayto ti asinoman a manggura iti pannubngar.+

13 Ti naragsak a puso paragsakenna ti rupa,

Ngem makapaupay* ti naladingit a puso.+

14 Ti mannakaawat a puso agbirok iti pannakaammo,+

Ngem ti ngiwat dagiti maag mangan* iti kinamaag.+

15 Dakes ti amin nga aldaw daydiay agrigrigat,+

Ngem inaldaw nga agpiesta daydiay naragsak* ti pusona.+

16 Nasaysayaat daydiay bassit ti sanikuana nga agbuteng ken Jehova+

Ngem daydiay adu ti kinabaknangna a madandanagan.*+

17 Nasaysayaat ti putahe a natnateng a napakuyogan iti ayat+

Ngem ti nalukmeg* a baka a napakuyogan iti gura.+

18 Ti managpungpungtot a tao rubrobanna ti riri,+

Ngem daydiay nabannayat nga agpungtot pagkalmaenna ti riri.+

19 Ti dalan ti sadut ket kas iti siitan nga alad,+

Ngem ti dalan ti nalinteg ket kas iti patag a kalsada.+

20 Ti masirib nga anak paragsakenna ti amana,+

Ngem ti maag a tao laisenna ti inana.+

21 Maragsakan ti saan a masirib* iti kinamaag,+

Ngem nalinteg ti pannagna ti tao a nauneg ti pannakatarusna.+

22 Mapaay dagiti plano no awan ti panagsasarita,*

Ngem adda maitungpal no adu ti mamalbalakad.*+

23 Naragsak ti tao a mangted iti umiso a sungbat,*+

Ken anian a nagsayaat ti sao iti umiso a tiempo!+

24 Ti dalan ti biag ket agpangato iti daydiay addaan pannakatarus,+

Tapno mailiklik iti Tanem* iti baba.+

25 Rakrakento ni Jehova ti balay dagiti napangas,+

Ngem taginayonennanto ti muhon ti balo a babai.+

26 Kagura ni Jehova dagiti panggep ti dakes a tao,+

Ngem maragsakan iti makaay-ayo a sasao.+

27 Daydiay sinasaur ti panguartaanna mangyeg iti riribuk* iti sangakabbalayanna,+

Ngem agtultuloyto nga agbiag daydiay manggura iti pasuksok.+

28 Ti puso ti nalinteg agpanunot nga umuna sakbay a sumungbat,*+

Ngem ti ngiwat ti dakes a tao ibagana ti dakes a bambanag.

29 Adayo ni Jehova kadagiti dakes,

Ngem denggenna ti kararag dagiti nalinteg.+

30 Ti naraniag a mata* paragsakenna ti puso;

Ti naimbag a damag patibkerenna* dagiti tulang.+

31 Daydiay dumngeg iti makaited-biag a pannubngar

Ket makipagnaed kadagiti masirib.+

32 Ti di mangikankano iti disiplina dina ipatpateg ti biagna,*+

Ngem ti dumngeg iti pannubngar gumun-od iti pannakaawat.*+

33 Ti panagbuteng ken Jehova mangisuro iti kinasirib,+

Ket mapadayawan ti napakumbaba.+

16 Isagana ti tao ti pampanunot ti pusona,*

Ngem aggapu ken Jehova ti isungbatna.*+

 2 Ibilang ti tao nga umiso* ti amin a dalanna,+

Ngem sukimaten ni Jehova dagiti motibo.*+

 3 Italekmo ken Jehova ti aniaman nga aramidem,*+

Ket agballiginto dagiti planom.

 4 Iturturong ni Jehova ti amin a banag para iti panggepna,

Uray dagiti dakes para iti aldaw ti didigra.+

 6 Maabbongan ti basol babaen ti napudno nga ayat ken kinamatalek,+

Ket umadayo ti maysa a tao iti dakes gapu ta agbuteng ken Jehova.+

 7 No maragsakan ni Jehova iti aramid ti maysa a tao,

Ikappiana kenkuana uray dagiti kabusorna.+

 8 Nasaysayaat ti bassit a sanikua nga addaan kinalinteg+

Ngem iti dakkel a sapul nga awanan hustisia.+

 9 Mabalin nga iplano ti puso ti tao ti aramidenna,

Ngem ni Jehova ti mangiturong iti addangna.+

10 Adda koma iti bibig ti ari ti desision ti Dios;+

Masapul a saanna a killuen ti hustisia.+

11 Naggapu ken Jehova ti umiso a pagsukatan ken timbangan;

Nagtaud kenkuana ti amin a pagtimbang a nakasupot.+

12 Kagura dagiti ari ti dakes nga aramid,+

Ta maisaad a sititibker ti trono babaen ti kinalinteg.+

14 Ti pungtot ti ari ket kas iti mensahero ni patay,+

Ngem lapdan* dayta ti masirib a tao.+

15 Adda biag iti lawag ti rupa ti ari;

Ti paborna ket kas iti ulep a mangyeg iti naladaw a tudo.+

18 Ti kinapannakkel agturong iti pannakadadael,

Ken ti kinatangsit* agtungpal iti pannakatnag.+

19 Nasaysayaat ti napakumbaba* a kadua dagiti naemma+

Ngem ti makibingay iti samsam dagiti natangsit.

20 Agballiginto* daydiay mangtarus iti maysa a banag,

Ken naragsak daydiay agtaltalek ken Jehova.

21 Maikuna a mannakaawat daydiay masirib ti pusona,+

Ken makaguyugoy ti panagsasao* daydiay naasi.+

22 Ti pannakatarus ket ubbog ti biag kadagidiay addaan iti dayta,

Ngem madisiplina dagiti maag iti bukodda a kinamaag.

23 Ti puso ti masirib ikkanna ti ngiwatna iti pannakatarus+

Ken makaguyugoy ti panagsasaona.

24 Ti makaay-ayo a sasao ket kas iti agtedtedted a diro,

Nasam-it iti kararua* ken makapaimbag iti tulang.+

25 Adda dalan a kasla umiso iti maysa a tao,

Ngem patay ti pagtungpalanna.+

26 Ti ganas a mangan ti mangtignay iti trabahador nga agtrabaho a sipapasnek

Ta ti bisinna* ti mangdagdag kenkuana.+

27 Agkali iti dakes ti awan serserbina a tao;+

Ti panagsasaona ket kas iti makasinit nga apuy.+

28 Ti manangriribuk* pataudenna ti panagaapa,+

Ket ti manangpadakes pagsisinaenna dagiti nasinged nga aggagayyem.+

29 Ti naranggas a tao impluensiaanna ti kaarrubana

Ken iturongna iti di umiso a dalan.

31 Ti uban ket napintas* a korona+

No adda iti dalan ti kinalinteg.+

32 Nasaysayaat ti tao a nabannayat nga agpungtot+ ngem ti nabileg a lalaki,

Ken ti mangkontrol iti ungetna* ngem ti mangparmek iti maysa a siudad.+

33 Maaramid ti binnunot iti sab-ok,+

Ngem aggapu ken Jehova ti tunggal desision.+

17 Nasaysayaat ti mangan iti namaga a tinapay iti balay nga addaan iti talna*+

Ngem ti mangan iti adu a taraon* iti balay nga adda panagaapa.+

 2 Ti nalaing nga adipen iturayannanto ti anak a nakababain ti aramidna;

Agtawidto a kas iti dadduma nga annak.

 3 Ti paggugoran a banga ket para iti pirak ken ti urno ket para iti balitok,+

Ngem ni Jehova ti mangsukimat kadagiti puso.+

 4 Ipangag ti dakes a tao ti makapasakit a sasao,

Ken denggen ti manangallilaw a tao ti dakes a dila.+

 5 Asinoman a manguyaw iti napanglaw in-insultuenna ti Nangaramid kenkuana,+

Ken asinoman nga agragsak iti pannakadidigra ti sabali sigurado a madusanto.+

 6 Dagiti appoko ti korona dagiti nataengan,

Ket dagiti amma* ti dayag dagiti annakda.

 8 Ti sagut ket kas iti napateg a bato* iti makinkukua iti dayta;+

Dayta ti mamagballigi kenkuana iti sadinoman a papananna.+

 9 Ti mangpakawan* iti basol sapsapulenna ti ayat,+

Ngem ti mangisarsarita iti dayta pagsisinaenna ti nasinged nga aggagayyem.+

10 Naun-uneg ti epekto ti pannubngar iti maysa a mannakaawat+

Ngem ti mamin-100 a panangsaplit iti maag a tao.+

11 Panagrebelde laeng ti sapsapulen ti dakes a tao,

Ngem naranggas a mensahero ti maibaonto a mangdusa kenkuana.+

12 Nasaysayaat ti makasabat iti oso a naipanaw dagiti urbonna

Ngem ti makasabat iti maag a tao a nasiluan iti kinamaagna.+

13 No ti asinoman subadanna iti dakes ti naimbag,

Saanto a pumanaw iti balayna ti dakes.+

14 Ti panangirugi iti riri ket kas iti panangilukat iti ruangan ti danum;*

Sakbay a bumara dayta, pumanawkan.+

15 Ti mangabsuelto iti dakes a tao ken ti mangkondenar iti nalinteg a tao+

Ket agpada a kagura ni Jehova.

16 Ania ti pagimbagan ti pananggun-od ti maag iti sirib

No awan met ti nasayaat a motibona* a nanggun-od iti dayta?+

17 Ti pudno a gayyem agayat iti amin a tiempo+

Ken maysa a kabsat a mapangnamnamaan no adda rigat.+

18 Ti tao a saan a masirib* makialamano ken umanamong

A mangted iti garantia* iti sanguanan ti kaarrubana.+

20 Saanto a makasarak iti balligi* daydiay nakillo ti pusona,+

Ken madidigranto daydiay agsao iti makaallilaw.

21 Agladingitto ti ama ti maag nga ubing;

Ken saan a naragsak ti ama ti nakuneng nga ubing.+

22 Ti naragsak a puso ket nasayaat nga agas,*+

Ngem ti naladingit nga espiritu ibusenna ti pigsa.*+

23 Ti dakes a tao sililimed nga umawat iti pasuksok*

Tapno killuenna ti hustisia.+

24 Adda ti sirib iti sanguanan ti tao nga adda pannakatarusna,

Ngem agallaalla ti mata ti maag iti pagpatinggaan ti daga.+

25 Ti maag nga anak pagladingitenna ti amana

Ken saktanna ti puso ti* nangyanak kenkuana.+

26 Saan a nasayaat a dusaen* ti nalinteg,

Ken saan nga umiso a sapliten dagiti mararaem a tattao.

27 Ti tao nga addaan pannakaammo lapdanna ti ibagana,+

Ket kalmado* ti tao nga adda pannakatarusna.+

28 Uray ti maag nga agulimek maibilangto a masirib,

Ken ti mangikaem kadagiti bibigna ket mannakaawat.

18 Ti mangisinsina iti bagina aramidenna dagiti managimbubukodan a tarigagayna;

Laksidenna* amin a praktikal a sirib.

 2 Ti maag a tao saan a maragsakan iti pannakaawat;

Ibagana ketdi ti adda iti pusona.+

 3 No umay ti dakes a tao, umay met ti pannakalais,

Ken no nakababain ti aramid ti maysa a tao, adda pannakaumsi.+

 5 Saan a nasayaat a paboran ti dakes a tao+

Wenno paidaman iti hustisia ti nalinteg a tao.+

 6 Ti sasao ti maag agtungpal iti riri,+

Ken iyaw-awis ti bibigna ti pannakakabil.+

 7 Ti ngiwat ti maag ti pakadadaelanna,+

Ken ti bibigna ti pakasiluan ti biagna.*

 8 Ti sasao ti manangpadakes ket kasla naimas a makan;*+

Maalimon dagita a diretso iti tian.+

 9 Ti sadut nga agtrabaho

Ket kabsat ti mannanakaw.+

11 Ti sanikua ti baknang ket ti napaderan a siudadna;

Ipagarupna a kasla mangsalaknib a pader dayta.+

12 Mapaay ti tao a napangato ti pusona,+

Ngem mapadayawan ti napakumbaba.+

13 Ti sumungbat a dagus a di pay dimngeg

Ket maag ken maibabain.+

14 Ti tao a napigsa ti pakinakemna maibturanna ti sakit,+

Ngem asino ti makaibtur iti maladladingitan a rikna?*+

15 Ti puso ti mannakaawat a tao gumun-od iti pannakaammo,+

Ken ti lapayag ti masirib ikagumaanna ti agbirok iti pannakaammo.

16 Ti sagut mangyeg iti gundaway iti daydiay nangted iti dayta;+

Daytoy ti mangiturong kenkuana kadagiti natan-ok.

17 Kasla umiso ti umuna a mangibaga iti dasigna,+

Agingga a palutpoten* ti mangak-akusar kenkuana.+

18 Ti binnunot ti mamagpatingga iti panagaapa+

Ken dayta ti mangngeddeng iti nagbaetan ti* nabileg nga agkalaban.

19 Narigrigat nga ay-aywen ti kabsat a napagura ngem ti mangparmek iti napaderan a siudad,+

Ken adda panagaapa a kas katibker dagiti trangka ti torre.+

20 Mabsog ti tian ti tao iti bunga ti sasaona;*+

Mapnekto iti patauden ti bibigna.

21 Ti ipapatay ken biag ket adda iti pannakabalin ti dila;+

Dagidiay maayatan a mangusar iti dayta kanendanto ti bungana.+

22 Ti nakasarak iti nasayaat nga asawa a babai ket nakasarak iti napateg a banag,+

Ken immawat iti pabor* ni Jehova.+

23 Agpakaasi ti napanglaw no agsao,

Ngem nagubsang ti sungbat ti nabaknang.

24 Adda agkakadua nga agpipinnerdi,+

Ngem adda gayyem a nadekdekket ngem iti kabsat.+

19 Nasaysayaat ti napanglaw nga addaan integridad+

Ngem ti maag nga agsao iti kinaulbod.+

 2 Saan a nasayaat ti tao* nga awanan pannakaammo,+

Ken agbasbasol daydiay nadarasudos ti tignayna.*

 3 Ti kinamaag ti tao ti mangkillo iti dalanna,

Ken kagura ti pusona ni Jehova.

 4 Adu ti gagayyem ti nabaknang,

Ngem ti napanglaw panawanto uray ti gayyemna.+

 5 Sigurado a madusanto ti ulbod a testigo,+

Ken dinto makalibas ti kanayon nga agulbod.+

 6 Adu ti mangbirok iti pabor ti natan-ok,*

Ket gayyem ti amin ti tao a mangmangted iti regalo.

 7 Ti napanglaw guraen ti amin a kakabsatna;+

Ad-adda pay nga adaywan ti gagayyemna!+

 9 Sigurado a madusanto ti ulbod a testigo,

Ken maawanto ti kanayon nga agulbod.+

10 Saan a maibagay iti maag ti nanam-ay a biag;

Ad-adda a saan a maibagay ti adipen a mangituray kadagiti prinsipe!+

11 Ti pannakatarus ti tao ti mangpabannayat iti pungtotna,+

Ken kinapintas kenkuana ti panangpakawan* iti basol.*+

12 Ti pungtot ti ari ket kas iti ngernger ti leon,*+

Ngem ti paborna ket kas iti linnaaw kadagiti mula.

13 Ti maag nga anak mangyeg iti pakarigatan ti amana,+

Ken ti mannakiapa* nga asawa a babai ket kas iti agub-ubo nga atep.+

14 Ti balay ken kinabaknang ti ipatawid dagiti amma,

Ngem ti masirib nga asawa a babai ipaay ni Jehova.+

15 Ti kinasadut mangyeg iti naimas a turog,

Ken ti nabuntog a tao* agbisinto.+

16 Ti mangtungtungpal iti bilin mataginayonna ti biagna;*+

Ti saan a naannad iti dalanna matayto.+

17 Ti mangngaasi iti nanumo papautanganna ni Jehova,+

Ket bayadanto* ti Dios gapu iti inaramidna.+

18 Disiplinaem ti anakmo bayat nga adda pay namnama,+

Ket saanmonto a basol* ti ipapatayna.+

19 Madusanto ti managpudpudot a tao;

No padasem nga ispalen, ulit-ulitemto nga aramiden dayta.+

20 Denggem ti balakad ken awatem ti disiplina,+

Tapno agbalinkanto a masirib.+

21 Adu ti plano ti puso ti tao,

Ngem ti balakad* ni Jehova ti agballigi.+

22 Ti makaay-ayo iti maysa a tao ket ti napudno nga ayatna;+

Ken nasaysayaat ti napanglaw ngem ti naulbod.

23 Ti panagbuteng ken Jehova mangiturong iti biag;+

Daydiay addaan iti dayta nasayaatto ti panaginanana ken saanto a madangran.+

24 Ikabil ti nasadut ti imana iti dakkel a malukong,

Ngem dina man la isubo dayta.+

25 Kabilem ti nauyaw,+ tapno agbalin a masirib ti awanan kapadasan,+

Ken tubngarem ti mannakaawat, tapno umadu ti pannakaammona.+

26 Ti mangmaltrato iti amana ken mangpapanaw iti inana

Ket anak a pakaibabainan ken pakaumsian.+

27 Anakko, no sumardengka a dumngeg iti disiplina,

Mayaw-awankanto manipud iti nainsiriban a sasao.

28 Ti awan serserbina a testigo uyawenna ti hustisia,+

Ken ti ngiwat ti dakes alun-onenna ti kinadakes.+

29 Maukomto dagiti nauyaw,+

Ken masaplitto ti bukot dagiti maag.+

20 Nauyaw ti arak,+ naariwawa ti naingel nga inumen;+

Saan a masirib ti agpayaw-awan kadagita.+

 2 Ti panagbuteng iti ari ket kas iti ngernger ti leon;*+

Agpeggad ti biag ti asinoman a mamagpungtot kenkuana.+

 3 Pakaidayawan ti tao no liklikanna ti riri,+

Ngem makiraman iti dayta dagiti maag.+

 4 Saan nga agarado ti sadut iti tiempo ti lam-ek,

Isu nga agpalimos bayat ti panagani inton awananen.*+

 5 Dagiti panunot* ti puso ti tao ket kas iti adalem a danum,

Ngem iyaon dagita ti tao nga adda pannakatarusna.

 6 Ipakaammo ti adu a tao ti napudno nga ayatda,

Ngem asino ti makasarak iti matalek a tao?

 8 No agtugaw ti ari iti trono tapno mangukom,+

Kumita a naimbag tapno iwarana ti amin a kinadakes.+

 9 Asino ti makaibaga: “Dinalusak ti pusok;+

Nadalusakon, awanen ti basolko”?+

10 Ti suitik a timbangan ken saur a pagsukatan*

Ket agpada a kagura ni Jehova.+

11 Maam-ammo ti ubing* babaen ti ar-aramidna,

No nadalus ken umiso ti kababalinna.+

12 Ti makangngeg a lapayag ken makakita a mata

Ket agpada nga inaramid ni Jehova.+

14 “Madi dayta, madi!” kuna ti gumatgatang;

Kalpasanna, pumanaw ket agpannakkel.+

15 Adda balitok, ken adu a korales,*

Ngem ti bibig ti pannakaammo ket nakapatpateg.+

16 Alaem ti bado ti lalaki no itedna kas garantia para iti maysa nga estranghero;+

Alaem kenkuana ti pammatalged no itedna para iti ganggannaet a babai.*+

17 Naimas iti maysa a tao ti tinapay a sinisuitik a naala,

Ngem kalpasanna mapnonto ti ngiwatna iti graba.+

18 Agballigi* dagiti plano no adda panagsasarita,*+

Ket makigubatka babaen ti nasayaat* a panangiwanwan.+

19 Ti manangpadakes mapanna ibagabaga ti kompidensial a saritaan;+

Dika makikadkadua iti daydiay pagaayatna ti agtsismis.*

20 Asinoman a mangilunod iti ama ken inana,

Maiddepto ti lamparana iti kasipngetan.+

21 Uray no maala ti tao ti tawidna iti inaagum a pamay-an

Saanto a mabendisionan iti kamaudiananna.+

23 Kagura ni Jehova ti suitik a timbangan,*

Ken saan a nasayaat ti saur a pagsukatan.

24 Iturong ni Jehova dagiti addang ti tao;+

Kasano a matarusan ti tao ti bukodna a dalan?*

26 Ti masirib nga ari isinana dagiti dakes+

Ket pilidanna ida iti pagirik.+

27 Ti anges ti tao ket kas lampara ni Jehova,

A mangsukimat iti kinataona.

28 Napudno nga ayat ken kinamatalek ti mangsalaknib iti ari;+

Mataginayonna ti tronona babaen ti napudno nga ayat.+

29 Ti dayag ti agtutubo a lallaki ket ti pigsada,+

Ken ti kinangayed ti lallakay ket ti ubanda.+

30 Dagiti dunor ken sugat ti mangikkat* iti dakes,+

Ken dagiti saplit ti mangdalus iti kaunggan ti maysa a tao.

 2 Ibilang ti tao nga umiso ti amin a dalanna,+

Ngem sukimaten ni Jehova dagiti puso.*+

 3 Ti panagaramid iti umiso ken nalinteg

Ket ad-adda a makaay-ayo ken Jehova ngem iti daton.+

 4 Ti natangsit a mata ken napangas a puso

Ket lampara a mangidaldalan iti dakes, ngem basol dagita.+

 5 Sigurado nga agballigi* dagiti plano ti nagaget,+

Ngem sigurado a pumanglaw ti amin a nadarasudos.+

 6 Ti gameng a nagun-od babaen ti ulbod a dila

Ket kas iti agpukaw nga angep, maysa a makapapatay a silo.*+

 7 Ti kinaranggas dagiti dakes ti mangpukaw kadakuada,+

Ta saanda a kayat ti agtignay maitunos iti hustisia.

 8 Killo ti dalan ti nakabasol a tao,

Ngem nalinteg ti aramid ti nadalus a tao.+

 9 Nasaysayaat ti agnaed iti suli ti atep

Ngem ti makikabbalay iti mannakiapa* nga asawa a babai.+

10 Dakes ti tarigagay ti dakes a tao;*+

Awan asina iti kaarrubana.+

11 No madusa ti nauyaw, sumirib ti awanan kapadasan,

Ket no umawat iti pannakatarus ti masirib a tao, ammona ti aramidenna.*+

12 Daydiay Nalinteg palpaliiwenna ti balay ti dakes a tao;

Didigraenna dagiti dakes agingga a madadaelda.+

13 Asinoman a mangsullat iti lapayagna iti panagpatulong ti nanumo,

Saanto met a masungbatan inton umawag.+

14 Ti sagut a maited a sililimed pabaawenna ti pungtot,+

Ket ti nalimed a pasuksok* rubrobanna ti unget.

15 Pagragsakan ti nalinteg ti agtignay maitunos iti kinahustisia,+

Ngem kabuteng dayta dagiti agar-aramid iti dakes.

16 Ti sumina iti dalan ti pannakatarus

Aginananto a kadua dagiti natay.+

17 Pumanglawto daydiay pagaayatna ti ragragsak;+

Saanto a bumaknang daydiay paggugustona ti arak ken lana.

18 Ti dakes a tao ti pangsubbot iti nalinteg a tao,

Ket ti manangallilaw ti maisukat iti nalinteg.+

19 Nasaysayaat ti agnaed iti let-ang

Ngem ti makipagnaed iti mannakiapa* ken nauyong nga asawa a babai.+

20 Masarakan ti napateg a gameng ken lana iti balay ti masirib,+

Ngem sayangen* ti maag a tao ti adda kenkuana.+

21 Asinoman a mangipakita iti kinalinteg ken napudno nga ayat

Masarakannanto ti biag, kinalinteg, ken dayag.+

22 Ti masirib a tao maulina* ti siudad dagiti nabileg

Ken mapakapuyna ti pigsa a pagtaltalkanda.+

23 Daydiay mangannad iti ngiwat ken dilana

Ad-adaywanna ti riribuk.+

24 Darasudos ken pangas ti awag

Iti tao a nakaro ti kinadarasudosna.+

25 Ti tarigagayan ti sadut isunto ti pakatayanna,

Ta saanna a kayat ti agtrabaho.+

26 Agmalmalem nga agtarigagay a siaagum,

Ngem mangted ti nalinteg a tao ken awan ti iyimutna.+

28 Mapukawto ti ulbod a testigo,+

Ngem naballiginto ti panagtestigo* ti lalaki a dumngeg.

29 Napuskol ti panagruprupa ti dakes a tao,+

Ngem sigurado ti dalan ti nalinteg a tao.*+

31 Maisagana ti kabalio para iti aldaw ti gubat,+

Ngem ni Jehova ti mangisalakan.+

22 Pilien ti naimbag a nagan* imbes a ti adu a kinabaknang;+

Nasaysayaat ti marespeto* ngem ti pirak ken balitok.

 3 Makita ti masirib a tao ti peggad ket aglemmeng,

Ngem agdiretso latta ti awanan kapadasan ket agsagaba.*

 4 Ti resulta ti kinapakumbaba ken panagbuteng ken Jehova

Ket kinabaknang, dayag, ken biag.+

 5 Adu ti siit ken palab-og iti dalan ti nakillo a tao,

Ngem adaywan dagita ti mangipateg iti biagna.*+

 6 Sanayem ti ubing* iti dalan a rumbeng a papananna;+

Uray inton lumakay saannanto a panawan dayta.+

 7 Ti nabaknang iturayanna ti napanglaw,

Ket ti immutang adipen ti nagpautang.+

 8 Asinoman nga agmula iti kinakillo agapitto iti didigra,+

Ken matukkolto ti pang-or ti pungtotna.+

 9 Mabendisionanto ti naparabur a tao,*

Ta ibingayna ti taraonna iti napanglaw.+

10 Pagtalawem ti mananglais,

Ket mapukawto ti di pagkikinnaawatan;

Agsardengto dagiti riri* ken pananginsulto.

11 Ti mangay-ayat iti nadalus a puso ken agsasao iti makaay-ayo

Agbalinto a gayyem ti ari.+

12 Saluadan dagiti mata ni Jehova ti pannakaammo,

Ngem paayenna ti sasao ti manangallilaw.+

15 Naigalut ti kinamaag iti puso ti ubing,*+

Ngem ti baut a pangdisiplina ti mangikkat iti dayta.+

16 Ti mangsaur iti napanglaw tapno bumaknang+

Ken ti mangted iti sagut iti nabaknang

Ket pumanglawto.

17 Dumngegka a naimbag iti ibaga ti masirib,+

Tapno maipapusom ti pannakaammok,+

18 Ta nasayaat a pagtalinaedem dagita iti pusom,+

Tapno kanayon a maisarsaritam dagita.+

19 Tapno agtalekka ken Jehova,

Ikkanka iti pannakaammo ita nga aldaw.

20 Saan aya a sinuratankan,

A binalakadan ken inikkanka iti pannakaammo,

21 Tapno isurok kenka ti pudno ken mapagtalkan a sasao,

Ket makasublika nga umiso ti ipadamagmo iti nangibaon kenka?

22 Dimo takawan ti panglaw ta napanglaw,+

Ket dimo irurumen ti nanumo iti ruangan ti siudad,+

23 Ta ni Jehova a mismo ti mangilaban kadakuada+

Ken alaennanto ti biag* dagidiay mangsaur kadakuada.

24 Dika makikadua iti managpudpudot a tao

Wenno makilangen iti managpungpungtot,

25 Tapno dimo pulos masursuro ti dalanna

Ket masiluanka.+

26 Dika makikadua kadagiti makialamano tapno makitulag,

A manggarantia iti utang ti sabali.+

27 No awan pagbayadmo,

Maalanto ti katre a pagid-iddaam!

28 Dimo iyalis ti nabayagen a muhon

Nga inkabil dagidi ammam.+

Agtakderto iti sanguanan dagiti ari;+

Saanto nga agtakder iti sanguanan ti ordinario a tattao.

23 No agtugawka a makipangan iti ari,

Panunotem a naimbag ti adda iti sangom;

 2 Ikkam iti kutsilio ti karabukobmo*

No nalaingka a mangan.*

 3 Dimo tarigagayan dagiti naimas a putahena,

Tapno saanka a maallilaw.

 5 No kitaem dayta, awanen iti ayanna,+

Ta sigurado nga agpayak a kas iti agila ket tumayab iti tangatang.+

 6 Dimo kanen ti taraon ti naimut a tao;*

Dimo tarigagayan dagiti naimas a putahena,

 7 Ta kas iti maysa nga agilislista.*

 8 Isaruamto ti bassit a kinnanmo

Ket sayang ti panangapresiarmo.

 9 Dika makisarita iti maysa a maag,+

Ta laisennanto ti nainsiriban a sasaom.+

10 Dimo iyalis ti nabayagen a muhon+

Ken dika sumrek iti talon dagiti ulila iti ama.

11 Ta napigsa ti Manangidepensa* kadakuada;

Ilabannanto ti kalinteganda kontra kenka.+

12 Ipapusom ti disiplina

Ken denggem ti nainsiriban a sasao.

14 Rumbeng a bautem,

Tapno maispal iti Tanem.*

15 Anakko, no agbalin a masirib ti pusom,

Agragsakto met ti pusok.+

16 Agragsakto ti kaunggak*

No agsaoka iti umiso.

17 Saan koma nga apalan ti pusom dagiti managbasol,+

No di ket agbutengka ken Jehova iti agmalmalem,+

18 Tapno addanto masakbayam+

Ket saanto a mapaay ti namnamam.

19 Dumngegka, anakko, ket agbalinka a masirib,

Ken iturongmo ti pusom iti umiso a dalan.

20 Dika makikadua kadagiti managinum iti arak,+

Kadagidiay narawet iti karne,+

21 Ta pumanglawto ti mammartek ken ti narawet,+

Ket ti agayat iti turog agbadonto iti rigis.

22 Dumngegka ken tatangmo a nangputot kenka,

Ken dimo laisen ni nanangmo gapu laeng ta baketen.+

23 Gatangem* ti kinapudno ket dimo ilaklako,+

Kasta met ti sirib, disiplina, ken pannakaawat.+

24 Sigurado a naragsakto ti ama ti nalinteg;

Naragsakto ti asinoman nga ama a masirib ti anakna.

25 Agragsakto ti amam ken ti inam,

Ken agrag-onto ti nangyanak kenka.

26 Anakko, itedmo kaniak ti pusom,

Ket maragsakan koma ti matam kadagiti dalanko.+

27 Ta ti balangkantis ket kas iti nauneg nga abut,

Ken ti immoral* a babai ket kas iti nailet a bubon.+

28 Agpadaan a kas iti mannanakaw;+

Paaduenna dagiti di matalek a lallaki.

30 Dagidiay agpaut nga uminum iti arak;+

Dagidiay agsapul* iti natempla nga arak.

31 Dimo kitaen ti nalabaga a kolor ti arak

A sumilapsilap iti kopa ken nalamuyot nga alimonen,

32 Ta iti kamaudiananna, kumagat a kas iti uleg,

Ket mangiruar iti gita a kas iti karasaen.

33 Makakitakanto iti karkarna a bambanag,

Ken agsaonto ti pusom iti di umiso a bambanag.+

34 Kaslakanto nakaidda iti tengnga ti baybay,

Kas iti nakaidda iti murdong ti poste ti barko.

24 Dimo apalan ti dakes a tattao,

Ken dimo tarigagayan ti makikadua kadakuada,+

 2 Ta kinaranggas ti pampanunoten ti pusoda,

Ken riribuk ti sasawen ti bibigda.

 3 Mapatibker ti balay* babaen ti sirib,+

Ket bumileg babaen ti pannakatarus.

 4 Babaen ti pannakaammo, mapno dagiti kuartona

Iti amin a kita ti napateg ken makaay-ayo a gameng.+

 5 Nabileg ti masirib a tao,+

Ken ad-adda a bumileg ti maysa a tao babaen ti pannakaammona.

 6 Kasapulam ti nasayaat* a panangiwanwan tapno mangabakka iti gubat,+

Ket adda balligi* no adu ti mamalbalakad.*+

 7 Saan a magun-odan ti maag ti pudno a sirib;+

Awan maibagana iti ruangan ti siudad.

 8 Asinoman nga agplano iti dakes

Maawaganto iti nalaing nga agpanunot iti dakes.+

 9 Ti minamaag a plano* ket basol,

Ken kagura dagiti tattao ti nauyaw.+

10 No maupayka iti aldaw ti rigat,*

Agkurangto ti pigsam.

11 Isalakanmo dagidiay agturturong ken patay,

Ken igawidmo dagidiay agpegpeggad a mapapatay.+

Wen, maammuanto dayta Daydiay mangkitkita kenka*

Ken supapakanna ti tunggal tao sigun iti aramidna.+

13 Anakko, manganka iti diro, ta naimbag dayta;

Nasam-it ti agtedtedted a diro.

No masarakam dayta, addanto masakbayam

Ket saanto a mapaay ti namnamam.+

15 Dika agtambang nga agaramid iti dakes iti asideg ti balay ti nalinteg a tao;

Dimo dadaelen ti pagin-inanaanna.

16 Ta uray mamimpito a matuang ti nalinteg, tumakderto manen,+

Ngem matumbanto ti dakes gapu iti didigra.+

17 Dika agragsak no matuang ti kabusormo,

Ket saan koma nga agrag-o ti pusom no matumba,+

18 Ta makita dayta ni Jehova ken saan a maragsakan,

Ket saannanton a kapungtot dayta a tao.*+

19 Dika madanagan* gapu iti dakes a tattao;

Dimo apalan dagiti dakes.

20 Ta awan ti masakbayan ti asinoman a dakes;+

Maiddepto ti lampara dagiti dakes.+

Ken dika makikadua kadagiti rebelde,*+

22 Ta biglanto nga umay ti pannakadadaelda.+

25 Ngem nasayaatto ti pagbanagan dagiti mangtubngar kenkuana;+

Mabendisionandanto iti naimbag a bambanag.+

27 Planuem ti aramidem iti ruar, ken isaganam ti talonmo;

Kalpasanna, bangonem ti balaymo.*

29 Dimo ibaga: “Aramidek kenkuana ti inaramidna kaniak;

Ibaleskonto kenkuana ti inaramidna.”+

30 Limmabasak iti talon ti sadut,+

Iti kaubasan ti tao a saan a masirib.*

31 Nakitak a napno dayta iti ruot;

Nasaknapan iti siitan a mula,

Ken narpuog ti bato a paderna.+

32 Daytoy ti napaliiw ken impapusok;

Nakitak dayta ket daytoy ti nasursurok:*

33 Bassit pay a turog, bassit pay a ridep,

Bassit pay a dalikepkep tapno aginana,

34 Ket umayen ti kinapanglawmo kas iti mannanakaw,

Ken ti panagkasapulam kas iti armado a lalaki.+

 2 Pakaidayawan ti Dios ti panangilimed iti maysa a banag,+

Ken pakaidayawan dagiti ari ti panangsukimat iti maysa a banag.

 3 No kasano a nangato ti langit ken nauneg ti daga,

Saan met a masukimat ti puso dagiti ari.

 4 Ikkatem ti rugit iti pirak,

Ket naan-anayto a madalusan.+

 5 Ikkatem ti dakes a tao iti sanguanan ti ari,

Ket maisaadto a sititibker ti tronona iti kinalinteg.+

 6 Dimo idayaw ti bagim iti sanguanan ti ari,+

Ken dika mapan iti ayan ti prominente a tattao,+

 7 Ta nasaysayaat nga ibagana, “Umayka ditoy,”

 8 Dika agdardaras nga agidarum,

Ta anianto ti aramidem no ibabainnaka ti kaarrubam?+

 9 Makiaregloka iti kaarrubam,+

Ngem dimo ipakaammo ti kompidensial* a naibaga kenka,+

10 Tapno saannaka nga ibabain ti makangngeg kenka

Ket makaiwaraska iti dakes a damag* a saanen a maibabawi.

11 Ti sao a naibaga iti umiso a tiempo+

Ket kas kadagiti mansanas a balitok iti nakitikitan a pirak.

12 Ti masirib a mangtubngar iti mangipangag a lapayag+

Ket kas aritos a balitok ken arkos a naaramid iti nasayaat a balitok.

13 Ti mensahero a matalek iti nangibaon kenkuana

Ket kas kalamiis ti niebe iti aldaw ti panagani,

Ta mabang-aranna ti amona.*+

14 Ti tao a mangipangas iti sagut a saanna a maited*+

Ket kas iti ulep ken angin a saan a mangyeg iti tudo.

15 Makombinsir ti komander babaen ti kinaanus,

Ken ti naalumamay* a dila matukkolna ti tulang.+

16 No adda masarakam a diro, kanem laeng ti kasapulam,

Ta no masobraam, amangan no isaruam.+

17 Dimo kanayonen ti mapan iti balay ti kaarrubam,

Tapno saan a mauma kenka ket guraennaka.

18 Ti tao nga agtestigo iti ulbod iti kaarrubana+

Ket kas iti pang-or, espada, ken natirad a pana.

19 Ti panagtalek iti saan a mapagpiaran* a tao iti tiempo ti rigat

Ket kas iti natippingan a ngipen ken agpilaypilay a saka.

20 Ti mangkankanta iti naliday a puso+

Ket kas iti mangus-ussob iti badona iti nalamiis nga aldaw

Ken kas iti suka a maibukbok iti soda.*

21 No mabisin ti kabusormo,* ikkam iti tinapay a kanenna;

No mawaw, ikkam iti danum nga inumenna,+

22 Ta mangur-urnongka iti beggang iti ulona,*+

Ket gunggonaannakanto ni Jehova.

23 Mangyeg iti tudo ti angin iti amianan,

Ken mangyeg iti makaung-unget a rupa ti managtsismis a dila.+

24 Nasaysayaat ti agnaed iti suli ti atep

Ngem ti makikabbalay iti mannakiapa* nga asawa a babai.+

25 Ti naimbag a damag manipud adayo a daga

Ket kas iti nalamiis a danum iti nabannog a kararua.*+

26 Ti nalinteg a tao a sumurot* iti dakes

Ket kas iti nalibeg nga ubbog ken nadadael a bubon.

27 Saan a nasayaat ti mangan iti adu unay a diro,+

Saan met a pakaidayawan ti agbirok iti bukod a dayaw.+

28 Ti tao a saan a makakontrol iti pungtotna,*

Ket kas iti siudad a naserrek, nga awanan iti pader.+

26 Saan a maikari ti dayaw iti maysa a maag,+

Kas iti niebe iti kalgaw ken tudo iti tiempo ti panagani.

 2 No kasano nga adda makagapu a pumanaw ti billit ken agtayab ti sallapingaw,

Saan met a dumteng ti lunod nga awan gapgapuna.*

 3 Ti saplit ket para iti kabalio, ti rienda ket para iti asno,+

Ken ti baut ket para iti bukot dagiti maag a tao.+

 4 Dimo sungbatan ti maag maitunos iti kinamaagna,

Tapno saanka nga agbalin a kas kenkuana.*

 5 Sungbatam ti maag maitunos iti kinamaagna,

Tapno saanna nga ipapan a masirib.+

 6 Ti mangitaltalek iti bambanag iti maag

Ket kas iti tao a mangpilpilay iti sakana ken mangdangdangran iti bagina.*

 7 Ti proverbio iti ngiwat dagiti maag+

Ket kas iti agsagkisagking* a saka ti pilay.

 8 Ti panangpadayaw iti maag+

Ket kas iti panangigalut iti bato iti pallatibong.

 9 Ti proverbio iti ngiwat dagiti maag

Ket kas iti siitan a mula nga adda iti ima ti mammartek.

10 Ti mangtangdan iti maag wenno kadagiti lumablabas

Ket kas iti pumapana a mangpana iti uray asino lattan.*

11 Ti maag a mangulit-ulit iti kinamaagna

Ket kas iti aso a mangkaan iti bukodna a sarua.+

12 Nakakitaka kadin iti tao a mangipagarup a masirib?+

Ad-adu ti namnama ti maag ngem isuna.

13 Kuna ti sadut: “Adda urbon a leon iti dalan,

Adda leon iti plasa!”+

14 Agpuspusipos ti ridaw iti bisagrana,

Ket agballiballikid ti sadut iti iddana.+

15 Ikabil ti nasadut ti imana iti dakkel a malukong,

Ngem kasadutna nga isubo dayta.+

16 Ipagarup ti sadut a nasirsirib

Ngem iti pito a tao a mangted iti nainsiriban a sungbat.

17 Ti lumablabas a makapungtot* iti riri ti sabali+

Ket kas iti maysa a manggammat iti lapayag ti aso.

20 Maiddep ti apuy no awan ti sungrod,

Ken agsardeng ti riri no awan ti manangpadakes.+

21 Ti mannakiapa a tao pakaruenna ti riri,+

Kas iti uging ken pagsungrod a mangrubrob iti apuy.

22 Ti sasao ti manangpadakes ket kasla naimas a makan;*

Maalimon dagita a diretso iti tian.+

23 Ti naayat a sasao manipud* iti dakes a puso+

Ket kas iti pirak a pangpasileng iti ribak ti damili.

24 Ti manggurgura iti sabsabali agpammarang babaen ti bibigna,

Ngem mangal-allilaw iti un-unegna.

25 Dika agtalek kenkuana uray no nasayaat ti panagsasaona,

Ta adda pito a makarimon iti pusona.*

26 Uray ilemmengna ti gurana babaen ti panangallilaw,

Maibutaktakto kadagiti tattao ti kinadakesna.

27 Ti mangkali iti abut matnagto iti dayta,

Ket ti mangitulid iti bato—​agsublinto dayta kenkuana.+

28 Ti ulbod a dila kagurana dagiti sinaktanna,

Ket ti mangpaspasablog a ngiwat mangpataud iti pannakadadael.+

27 Dimo ipangas ti aramidem inton bigat,

Ta saanmo nga ammo ti mapasamak iti* tunggal aldaw.+

 2 Ti koma sabali* ti mangpadayaw kenka, saan a ti ngiwatmo;

Ti sabsabali,* saan a ti bibigmo.+

 3 Nadagsen ti maysa a bato ken ti sangakarga a darat,

Ngem ti problema a gapuanan ti maag ket nadagdagsen ngem kadagita.+

 4 Naranggas ti pungtot ken kasla layus ti unget,

Ngem asino ti makaibtur iti imon?+

 6 Mangtubngar ti matalek a gayyem uray no kasla nasakit,+

Ngem adu* ti bisong ti kabusor.

 7 Daydiay* nabsog saannan a kayat* ti kaal-ala a diro,

Ngem iti mabisin,* nasam-it uray ti napait.

 8 Ti tao nga agtalaw iti balayna

Ket kas iti billit a nangtalaw iti umokna.

 9 Ti lana ken insienso paragsakenda ti puso;

Kas iti gayyem a mangted iti naimpusuan a balakad.*+

10 Dimo baybay-an ti gayyemmo wenno ti gayyem ni amam,

Ket dika sumrek iti balay ni kabsatmo iti aldaw ti pannakadidigram;

Nasaysayaat ti kaarruba nga asideg ngem ti kabsat nga adayo.+

11 Agmasiribka, anakko, ket paragsakem ti pusok,+

Tapno masungbatak daydiay mangin-insulto kaniak.+

12 Makita ti masirib a tao ti peggad ket aglemmeng,+

Ngem agdiretso latta ti awanan kapadasan ket agsagaba.*

13 Alaem ti bado ti lalaki no itedna kas garantia para iti maysa nga estranghero;

Alaem kenkuana ti pammatalged no itedna para iti ganggannaet a babai.*+

14 No napigsa ti kablaaw ti maysa iti padana a tao iti agsapa,

Maibilangto dayta kas lunod kenkuana.

16 Ti makalapped kenkuana malapdanna met ti angin

Ken mapetpetanna ti lana iti kannawan nga imana.

17 No kasano a ti landok patademenna ti landok,

Patademen met ti maysa a tao ti gayyemna.*+

18 Ti mangaywan iti kayo a higos kanennanto ti bungana,+

Ken ti mangasikaso iti amona maidayawto.+

19 No kasano nga iyanninaw ti danum ti rupa ti maysa a tao,

Iyanninaw met ti puso ti maysa a tao ti puso ti sabali.

20 Saan a mapmapnek ti Tanem ken ti lugar ti pannakadadael,*+

Saan met a mapmapnek ti mata ti tao.

21 No kasano a ti paggugoran a banga ket para iti pirak ken ti urno ket para iti balitok,+

Masubok met ti tao babaen ti pammadayaw a maawatna.*

22 Uray no baywem ti maag iti al-o

Kas iti narumek a bukbukel iti alsong,

Saan latta a maikkat ti kinamaagna.

23 Ammuem a naimbag ti kasasaad ti arbanmo.

Aywanam a naimbag dagiti* karnerom,+

24 Ta ti kinabaknang ket saan nga agpaut iti agnanayon,+

Saan met nga agpaut ti korona iti amin a henerasion.

25 Agpukaw ti berde a ruot, agparang ti baro a ruot,

Ket maummong ti mulmula nga adda kadagiti bantay.

26 Ipaay dagiti urbon a kalakian a karnero ti badom,

Ken ipaay dagiti kalakian a kalding ti panggatang iti talon.

27 Addanto gatas ti kalding nga umanay a pagtaraonmo,

Pagtaraon ti sangakabbalayam, ken ti adipenmo a babbai.

28 Agtaray dagiti dakes uray awan ti kumamkamat,

Ngem dagiti nalinteg napigsa ti pakinakemda a kas iti leon.*+

 2 No adda biddut* iti daga, masukansukat ti prinsipe,+

Ngem agpaut ti maysa a prinsipe iti tulong ti tao nga addaan pannakatarus ken pannakaammo.+

 3 Ti napanglaw a mangsaur kadagiti nanumo+

Ket kas iti tudo a mangyanud iti amin a taraon.

 4 Dagiti mangsukir iti linteg idaydayawda ti managdakdakes,

Ngem makapungtot kadakuada dagiti mangtungpal iti linteg.+

 5 Saan a maawatan ti dakes a tattao ti hustisia,

Ngem dagiti mangsapsapul ken Jehova maawatanda ti amin.+

 6 Nasaysayaat ti napanglaw nga addaan integridad

Ngem ti nabaknang a dakes ti aramidna.+

 7 Ti mannakaawat nga anak tungpalenna ti linteg,

Ngem ti makikadua kadagiti rawet ibabainna ni amana.+

 8 Daydiay agpabpabaknang babaen ti interes+ ken dakkel a ganansia

Agur-urnong para iti daydiay mangngaasi kadagiti napanglaw.+

 9 Ti saan a mangsurot iti linteg

—​Makarimon uray ti kararagna.+

10 Ti mangiturong iti nalinteg iti dakes a dalan matnagto iti bukodna nga abut,+

Ngem dagiti awan pakababalawanna tawidendanto ti naimbag.+

11 Ipagarup ti nabaknang a tao nga isu ket masirib,+

Ngem ti napanglaw a nauneg ti pannakatarusna maammuanna ti pudno maipapan kenkuana.+

12 No agballigi ti nalinteg a tao, adda dakkel a panagragsak,

Ngem no agturay dagiti dakes, aglemmeng dagiti umili.+

13 Saanto nga agballigi ti mangabbong kadagiti basolna,+

Ngem maipakitaanto iti asi ti mangipudno ken mangtallikud kadagita.+

14 Naragsak ti tao a kanayon nga agbantay,*

Ngem madidigranto ti mangpatangken iti pusona.+

15 Ti dakes a tao a mangituray iti awan pigsana a tattao+

Ket kas iti agngerngernger a leon ken dumardarup nga oso.

16 Ti lider nga awan pannakatarusna abusuenna ti pannakabalinna,+

Ngem ti manggura iti sinasaur a panagganansia paatiddogennanto ti biagna.+

18 Maisalakanto daydiay magmagna nga awan pakababalawanna,+

Ngem matumbanto a dagus daydiay killo ti dalanna.+

19 Adunto ti taraon daydiay mangtalon iti dagana,

Ngem pumanglawto daydiay agar-aramid iti awan serbina a bambanag.+

20 Adunto ti bendision ti matalek a tao,+

Ngem agbasolto daydiay agganat a bumaknang.+

21 Saan a nasayaat ti mangidumduma;+

Ngem makaaramid iti di umiso ti maysa a tao gapu iti bassit a taraon.

22 Magagaran a bumaknang ti naapal* a tao,

Ngem saanna nga ammo a pumanglawto.

23 Ad-addanto a mapaboran+ ti asinoman a mangtubngar iti maysa a tao+

Ngem ti mangusar iti dilana a mangpasablog.

25 Ti naagum a tao* rubrobanna ti panagaapa,

Ngem rumang-ayto* ti asinoman nga agtalek ken Jehova.+

26 Maag ti agtalek iti pusona,+

Ngem natalgedto ti magmagna a sisisirib.+

27 Saanto nga agkurang iti aniaman daydiay mangmangted iti napanglaw,+

Ngem adunto a lunod ti awaten daydiay mangikidem iti matana kadakuada.

28 No agturay dagiti dakes, aglemmeng dagiti umili,

Ngem no mapukawda, umadu dagiti nalinteg.+

29 Ti mangpatangken iti teltelna* kalpasan ti adu a pannubngar+

Ket biglanto a matukkol ken saanen nga umimbag.+

 2 Agragsak dagiti umili no adu ti nalinteg,

Ngem agsennaay dagiti umili no agturay ti dakes.+

 3 Naragsak ti ama ti tao a mangay-ayat iti kinasirib,+

Ngem ti makikadkadua kadagiti balangkantis saysayangenna ti kinabaknangna.+

 4 Babaen ti hustisia, natalged ti pagarian ti ari,+

Ngem dadaelen dayta ti tao nga umawat iti pasuksok.

 5 Ti tao a mangpaspasablog iti kaarrubana

Ket mangiwaywayat iti iket iti sakana.+

 6 Masiluan ti dakes a tao iti biddutna,+

Ngem sirarag-o nga agpukkaw ken agragsak ti nalinteg a tao.+

 7 Maseknan ti nalinteg a tao iti kalintegan dagiti napanglaw,+

Ngem saan a pakaseknan dayta ti dakes a tao.+

 8 Dagiti napangas pagpungtotenda ti ili,+

Ngem dagiti masirib pabaawenda ti pungtot.+

 9 No makiriri ti masirib a tao iti maag,

Agbinnugkaw ken aglinnaisda, ngem awan ti nasayaat a pagbanaganna.+

10 Dagiti mawaw iti dara kagurada ti asinoman nga inosente,*+

Ken kayatda a patayen ti nalinteg.*

11 Iyebkas ti maag ti amin a riknana,*+

Ngem sikakalma a kontrolen ti masirib ti riknana.+

12 No dumngeg ti agturay iti kinaulbod,

Dakesto amin nga adipenna.+

14 No patas ti panangukom ti ari iti napanglaw,+

Kanayonto a natalged ti tronona.+

15 Mangted iti sirib ti pagbaut* ken pannubngar,+

Ngem ti ubing a mabaybay-an ibabainna ni inana.

16 No umadu dagiti dakes, umadu ti biddut,

Ngem makitanto dagiti nalinteg ti pannakadadaelda.+

17 Disiplinaem ti anakmo ket paginanaennakanto;

Ken ipaayaannaka iti dakkel a ragsak.+

18 Nagulo dagiti umili no awan ti sirmata,*+

Ngem naragsak dagiti mangtungpal iti linteg.+

19 Saan nga agpailinteg ti adipen iti sasao laeng,

Ta uray maawatanna, saan nga agtulnog.+

21 No napanuynoyan ti adipen sipud kinaagtutubona,

Agbalinto a saan a managyaman.

22 Ti managpungpungtot a tao rubrobanna ti riri;+

Asinoman a nalaka nga agpungtot adu ti maaramidna a biddut.+

23 Ti kinatangsit ti maysa a tao ti mangipababanto kenkuana,+

Ngem mapadayawanto ti asinoman a napakumbaba ti espirituna.+

25 Ti panagbuteng* iti tao ket maysa a silo,+

Ngem masalaknibanto ti agtalek ken Jehova.+

26 Adu ti agtarigagay a mapan iti* agturay,

Ngem ni Jehova ti mangipaay iti hustisia iti tao.+

27 Kagurgura dagiti nalinteg ti di nainkalintegan a tao,+

Ngem kagurgura dagiti dakes ti tao nga umiso ti ar-aramidenna.*+

 2 Naig-ignoranteak ngem iti asinoman,+

Ken awan kaniak ti pannakaawat a rumbeng nga adda iti maysa a tao.

 3 Saanko a nasursuro ti sirib,

Ken awan kaniak ti pannakaammo Daydiay Kasasantuan.

 6 Dimo naynayonan dagiti saona,+

Tapno dinaka tubngaren,

Ket mapaneknekan nga ulbodka.

Ipalubosmo a kanek ti taraon a kasapulak laeng,+

 9 Tapno diak mapnek ket tallikudanka sa kunaek, “Asino ni Jehova?”+

10 Dimo padaksen ti adipen iti amona,

Tapno dinaka ilunod ket makabasolkanto.+

11 Adda henerasion a mangilunod iti amana

Ken dina respetuen ti inana.+

12 Adda henerasion a mangipagarup a nadalus+

Ngem saan pay a nadalusan iti kinarugitna.*

13 Adda henerasion a nakatangtangsit dagiti matana

Ken nakapangpangas ti panagkitana!+

14 Adda henerasion a kasla espada dagiti ngipenna

Ken kasla pagparti a kutsilio dagiti pangana;

Alun-onenda dagiti nanumo iti daga

Ken dagiti napanglaw a tattao.+

Adda tallo a banag a saan a mapmapnek,

Uppat ti di pulos mangibaga, “Huston!”

16 —​Ti Tanem*+ ken ti lupes* a babai,

Ti daga a napaidaman iti danum,

Ken ti apuy a di pulos mangibaga, “Huston!”

17 Ti mata a manguyaw iti ama ken manglais iti panagtulnog iti ina+

—​Tuktokento dayta dagiti wak iti tanap*

Ken kanento dagiti sibong ti agila.+

18 Adda tallo a banag a diak matarusan,*

Ken uppat ti saanko a maawatan:

19 Ti dalan ti agila iti tangatang,

Ti dalan ti uleg iti rabaw ti bato,

Ti dalan ti barko iti taaw,

Ken ti dalan ti lalaki iti puso ti balasang.

Mangan, punasanna ti ngiwatna;

Sa ibagana, “Awan ti dakes nga inaramidko.”+

21 Adda tallo a banag a manggunggon iti daga

Ken uppat a banag ti saan a maibturan:

22 No agturay ti adipen kas ari,+

No sobra ti bussog ti maag,

23 No maala kas asawa ti magurgura* a babai,

Ken no agawen* ti adipen a babai ti saad ti amona a babai.+

24 Uppat a banag iti daga ti karaman kadagiti kabassitan,

Ngem nainkasigudan ti siribda:*+

25 Dagiti kuton ket saan a napigsa a parsua,*

Ngem isaganada ti taraonda iti kalgaw.+

26 Dagiti koneho iti kabatuan+ ket saan a nabileg a parsua,*

Ngem aramidenda ti balayda iti dadakkel a bato.+

27 Dagiti dudon+ ket awanan iti ari,

Ngem naurnos ti panagabanteda.*+

28 Ti tekka+ ket kumpet babaen kadagiti sakana,

Ken mapan iti palasio ti ari.

29 Adda tallo a parsua a nagpintas a buyaen,

Uppat ti nagsayaat ti panaggunayda:

30 Ti leon, a kabilgan kadagiti animal,

Saanna nga atrasan ti asinoman;+

31 Ti aso a paganup; ti kalakian a kalding;

Ken ti ari a kaduana ti armadana.

32 No simamaag nga intan-okmo ti bagim+

Wenno implanom nga aramiden dayta,

Apputem ti ngiwatmo.+

33 Ta no kasano a mangpataud iti mantekilia ti panangbatil iti gatas

Ken agdara ti agong no mapisel,

Mangpataud met iti riri ti narubroban a pungtot.+

 2 Ania ti rumbeng nga ibagak, O anakko,

Ania, O anakko a naggapu iti tianko,

Ken ania, O anakko nga inkarik?+

 3 Dimo ited ti pigsam kadagiti babbai,+

Dimo met suroten dagiti dalan a pakadadaelan dagiti ari.+

 4 Saan a para kadagiti ari, O Lemuel,

Saan a rumbeng nga uminum ti ari iti arak

Wenno ibaga dagiti agturay, “Ayan ti inumek?”+

 5 Tapno saanda nga uminum ket malipatanda ti linteg

Ken ipaidamda ti kalintegan dagiti nanumo.

 6 Ikkanyo iti naingel nga inumen dagidiay dandanin matay+

Ken arak dagidiay marirriribukan.*+

 7 Bay-anyo nga uminumda ket malipatanda ti kinapanglawda;

Bay-anyo a saanda a malagip ti problemada.

 8 Agsaoka agpaay kadagiti umel;

Idepensam ti kalintegan ti amin a dandanin matay.+

 9 Agsaoka ket mangukomka a sililinteg;

Idepensam ti kalintegan* dagiti nanumo ken napanglaw.+

11 Naimpusuan nga agtalek kenkuana ti asawana,

Ket awan pagkurangan ti asawana.

12 Gunggonaanna ti asawana iti naimbag, saan nga iti dakes,

Iti amin nga aldaw ti panagbiagna.

13 Mangala iti delana ken lienso;

Maragsakan nga agtrabaho babaen ti imana.+

14 Kayariganna dagiti barko ti komersiante,+

A mangyeg iti taraonna manipud iti adayo.

15 Bumangon met bayat a nasipnget pay,

Nga ipaayna ti taraon ti sangakabbalayanna

Ken ilak-amanna dagiti adipenna a babbai.+

16 Sinukimatna ti maysa a talon sa ginatangna;

Agmula kadagiti ubas babaen ti nagbannoganna.*

17 Agsagana nga agtrabaho iti nadagsen,*+

Ken papigsaenna dagiti takiagna.

18 Makitana a mayat ti negosiona;

Saan a maid-iddep ti lamparana iti rabii.

19 Petpetanna ti ungkal,

Ken iggamanna ti takbian.*+

20 Iyawatna ti dakulapna kadagiti nanumo,

Ken iyukradna ti imana kadagiti napanglaw.+

21 Saanna a pakadanagan ti sangakabbalayanna uray iti tiempo ti lam-ek,

Ta naimeng* ti bado ti intero a pamiliana.

23 Ti asawana ket pagaammo kadagiti ruangan ti siudad,+

A sadiay a makikatkatugaw kadagiti panglakayen iti daga.

24 Agaramid ken aglako iti lienso a bado*

Ken suplayanna iti sinturon dagiti komersiante.

25 Nakakawes iti bileg ken kinapintas,

Ken saan a madanagan iti masanguanan.*

26 Agsao ti ngiwatna iti kinasirib;+

Adda iti dilana ti linteg ti kinaimbag.*

27 Asikasuenna ti aktibidad iti sangakabbalayanna,

Ken saan a mangan iti tinapay ti kinasadut.+

28 Tumakder dagiti annakna a padayawanda;

Tumakder ti asawana a mangpadayaw kenkuana.

29 Adu ti nagsayaat* a babbai,

Ngem sika—​atiwem amin ida.

30 Makaallilaw ti imnas, ken agkupas* ti pintas,+

Ngem maidaydayawto ti babai nga agbuteng ken Jehova.+

31 Gunggonaam ti aramidna,*+

Ket maidaydayaw koma kadagiti ruangan ti siudad gapu kadagiti aramidna.+