SEPSEP
[Heb., ken, pangadu a porma, kin·nimʹ; Gr., koʹnops].
Aniaman a kita ti babassit nga insekto a dua ti payakna, nga adu kadagitoy ket agsusop iti dara. Ti Hebreo a sao a kin·nimʹ (wenno, kin·namʹ) a naaramat mainaig iti maikatlo a saplit a naipagteng iti Egipto (Ex 8:16-18; Sal 105:31) ket nadumaduma ti pannakaipatarusna kas “dagiti sepsep” (NW, Ro, RS), “dagiti lamok” (AT), ken “dagiti kuto” (KJ); “dagiti ngilaw ti darat” ken “dagiti timel.”—AS (Ex 8:16, ftn).
Iti Isaias 51:6, ti Hebreo a termino a ken ket naipatarus a “sepsep” (NW) ken “dagiti sepsep” (RS; AS, ftn). Nabatad a ti ken ditoy ket pangmaymaysa a porma ti kin·nimʹ (wenno, kin·namʹ) saan ket a sabali pay a Hebreo a sao a kasta met laeng ti pormana a kaipapananna “ti umiso a pamay-an, daytoy a pamay-an, iti kasta”; ti sao sakbayna, kemohʹ, ket mismo a kaipapananna ti “umasping” wenno “iti umasping a pamay-an.”
Ti kakaisuna a sabali pay a nakatukoyan ti sepsep iti Kasuratan ket iti panangkondenar ni Jesus kadagiti eskriba ken Fariseo gapu iti panangsagatda iti sepsep ngem alun-onenda met ti kamelio. Nainget iti babassit a bambanag dagitoy a Judio a papanguluen ti relihion, a sagatenda dagiti inumenda tapno saanda a matulawan iti seremonial a pamay-an babaen ti pannakaalimonda iti sepsep. (Le 11:21-24) Nupay kasta, ti saanda a panangikankano iti nadagdagsen a bambanag iti Linteg ket nayarig iti panangalun-on iti maysa a kamelio, a maysa nga animal a narugit met iti seremonial a pamay-an.—Le 11:4; Mt 23:23, 24.