Panagsurat—Ti Kinapategna iti Nagkauna nga Israel
NABASAM kadin ti paset ti Iliad wenno ti Odyssey, ti dua kadagiti atiddog a daniw iti nagkauna a Grecia? Naipagarup a naputar dagita 2,016 wenno 2,015 a tawenen ti napalabas. Ania ti nakaidumaan dagitoy iti Biblia, a nangrugi a maisurat adun a siglo a nasaksakbay? Kastoy ti kuna ti tomo a The Jewish Bible and the Christian Bible: “Ti Biblia ket naadaw iti di kumurang nga 429 a naisurat a reperensia ken dokumento. Napateg dayta no lagipentayo a maysa laeng a reperensia ti nagadawan ti Iliad idinto ta awan a pulos ti reperensia a nagadawan ti Odyssey.”
Inlawlawag ti The Oxford Encyclopedia of Archaeology in the Near East nga “idiay nagkauna nga Israel, agparang a ti panagsurat ket maysa a napateg a paset ti panagdayawda.” Kas pagarigan, naisurat ti tulag ti Linteg ket idi agangay, regular a naibasa iti publiko iti sanguanan ti amin a lallaki, babbai, ken ubbing. Personal ken inggrupo met a binasa ken inadal dayta dagiti tattao. Kalpasan nga inusigna ti sumagmamano a paset ti Linteg, kinuna ni Alan Millard, maysa a nabayagen nga instruktor iti University of Liverpool: “Nabatad nga amin nga Israelita ket maipagarup nga ammoda ti agbasa ken agsurat.”—Deuteronomio 31:9-13; Josue 1:8; Nehemias 8:13-15; Salmo 1:2.
Inlawlawag ni apostol Pablo no ania ti rumbeng a panangmatmat dagiti Kristiano iti nasantuan a sursurat: “Amin a bambanag a naisurat a nasaksakbay naisuratda a pakasursuruantayo, tapno babaen ti panagibturtayo ken babaen ti liwliwa manipud iti Kasuratan maaddaantay koma iti namnama.” Ipakpakitam kadi ti panangapresiarmo iti Biblia babaen ti regular a panangbasam iti dayta?—Roma 15:4.