Panangmatmat iti Lubong
Ti AIDS Pagpeggadenna ti Asia
Ti makapapatay a sakit nga AIDS pagpegpeggadennan ti Asia iti maysa nga epedemia, impakdaar ti WHO (World Health Organization). “No palubosantayo ti AIDS a pagtaudan iti didigra ditoy Asia, ngarud pudno a maaddaantayonto iti parikut,” kuna ti direktor-heneral iti WHO a ni Halfdan Mahler, sigun iti organisasion iti internasional a pagiwarnakan a Reuters. Nupay ti Norte ken ti Sud America itan addaanda ti kangatuan a bilang iti naipadamag a kaso iti AIDS ken ti Asia ti kababaan, maamak ti WHO a bayat ti panagsaknap ti makapapatay a virus kadagiti adu ti populasionna a nasnasion iti Asia, dagiti gobgobierno didanto mabaelan a pasardengen ti panagaduna. “Maamakak a posible a maaddaankayo iti dakkel a didigra,” kuna ni Mahler. “Pudno a maamakak iti dayta.”
Maipaay kadagiti Tumatayab
“Ad-adu nga eroplano iti militaria ti Israel ti nadadael ken natnag kalpasan ti pannakidungpar kadagiti tumatayab ngem ti natinnag kadagiti panaglalaban iti tangatang,” kuna ti Aleman a pagiwarnak a Die Zeit. Minilion kadagiti dadakkel a tumatayab nga umakar, a kas kadagiti stork, kannaway, ken dagiti pelican, ti mangballasiw iti pagilian iti tinawen. Tapno makaekonomiada iti bileg bayat ti panagpayakpakda, dagiti tumatayab usarenda ti napudot nga angin nga agpangato manipud iti daga a mangawit kadakuada agingga iti nasurok a 6,500 pie (2,000 m). Ti kaadu ti aksidente ti eroplano, nupay kasta, ket napabassit iti di pay nabayag idi dagiti ornitologo (mangad-adal kadagiti tumatayab) nangiyurnosda kadagiti gliders a mangkuyog kadagiti adu a pangen dagiti tumatayab tapno nalaka a mapakdaaran dagiti piloto kadagiti “nagpayak a kakompetensiada.”
“Trabaho dagiti Bakes”
No agnegnegosiokayo iti niog, siasino ti alaenyo a managpuros iti niog? Idiay makin-abagatan a probinsia iti Surat Thani, Thailand, maysa a managnegosio a kompania ti nangiyempleo iti agarup 800 a bakes a mangaramid iti trabaho. Iti sidong iti $4,000 (E.U.) a pammalubos nga impaay ti naarian a pamilia ti Thai, dagiti bakes ti naikkan iti propesional a pannakasanay iti no kasano ti panagpuros kadagiti niog. Nupay kasta, “saan a mabalin dagiti lakayen a bakes,” kuna ti The Economist. Dadduma ti saan a nalaing iti trabaho, a kas iti ‘puraw ti kidayna’ a kita—masansan a napaneknekan a nasadutda. Maisuppadi iti dayta, ti nagaget nga agtrabaho a bakes ket makapuros iti agingga iti sangaribo a niog iti inaldaw, kuna ti The Economist. No daytoy ti masuelduan a maitunos iti maaramidanna, ad-adu ti masapulanna ngem ti agtengnga ti ranggona a trabahador iti gobierno iti gobierno a Thai. Nupay no addaan laeng lima a tawen a kapaut ti tiempo a panagtrabaho, dagitoy ket maitutop unay iti magasto. Agarup $40 ti magasto iti panangsanay.
Kadadakkelan a Pagam-amkan dagiti Ubbing
Maysa a sikologo iti Melbourne ti nabiit pay a nangsurbey iti nasurok a 3,000 nga ubbing iti nagbaetan iti edad a 8 ken 16 idiay Australia maipapan iti pagam-amkanda. Ti The Sunday Morning Herald ti nangipablaak kadagiti nagbanagan ti surbeyna ket nangilista kadagiti naiyebkas a pagam-amkan dagiti ubbing. Nailistada nga agsasaganad: (1) ti saan a pannakaanges; (2) ti pannadungpar iti kotse wenno trak; (3) dagiti bomba ken ti pannakaraut; (4) dagiti ginggined; (5) ti pannakauram; (6) ti pannakatnag manipud iti nangato a lugar; (7) dagiti mannanakaw; (8) dagiti uleg; (9) ipapatay wenno dagiti natay a tattao; (10) pannakakigtot gapu iti koriente. Dagiti ubbing a babbai ti mangiparangarang iti mamindua a kaadu ti pagam-amkan ngem kadagiti ubbing a lallaki, ket dagiti ubbing nga agtawen iti manipud walo agingga iti sangapulo ti nangnangruna a managbutbuteng.
Napapaut ti Biag dagiti Babbai
Nabayagen a naammuan a napapaut ti biag dagiti babbai ngem dagiti lallaki. Dagiti napalabas a panagsirarak impakitana nga, uray pay iti panagbiag sakbay ti pannakaipasngay, ti ipapatay iti aanakan, iti promedio, ket 50 porsiento a nangatngato kadagiti sikog a lallaki ngem kadagiti sikog a babbai. Itan, ti maysa nga artikulo a naipablaak iti British Medical Journal patalgedanna a dagiti babbai ti kaskasdi a napapaut ti panagbiagda ngem dagiti lallaki. Ni Alan Silman, ti autor iti artikulo ken managpalawag idiay the London Hospital Medical College, napaliiwna nga uray pay dagiti saan unay a narang-ay a pagpagilian, dagiti babbai agpromedioda iti agarup innem nga inaduan iti kapaut ti panagbiag ngem kadagiti lallaki. Impadamagna nga idiay Inglatera ken Wales, dua a kakatlo kadagiti babbai nga agtawen iti 65 ti mabalin a manginanama nga agbiag agingga iti 80, no idilig iti dua a kakalima kadagiti lallaki. Dagiti rason? Dagiti babbai mammano nga alaenda ti risgo, sarungkaranda ti doktorda a masansan, ken nalabit napatpateg pay, saanda unay managsigarilio. Mainayon pay, ti nalabes a panaginum mammano kadagiti babbai ngem kadagiti lallaki. Kaskasdi, sigun ken Mr. Silman, “adda met pagdaksanna.” Dagiti kanayonan a tawtawen a panagbiag dagiti babbai ket masansan a “nakapuy a kalidad,” a mabusbos iti pannakaisina iti sosiedad ken iti kinapanglaw.
Iyaadu dagiti Didigra
Maysa a kompania iti seguro ti nangirekord kadagiti 2,305 a kangrunaan a didigra a napasamak iti sangalubongan iti nagbaetan iti 1970 ken 1985. Sigun iti estadistika, “iti promedio, maysa a nasaknap a didigra iti sadinoman iti lubong ti mapasamak iti tunggal tallo nga aldaw, a mangal-ala iti biag dagiti nasurok a 20 a tattao isu a mangpataud iti dadael a nasursurok a sangapulo a milion a doliar,” kuna ti Aleman a pagiwarnak a Frankfurter Allgemeine Zeitung. Agarup 1.5 milion a tattao ti nakapukaw iti biagda iti uneg dagitoy 15 a tawtawen, nga agarup 50 milion ti nabati nga awan ti pagtaenganna, ken adda ti nagupgop a gastos iti nasional nga ekonomia a 700 bilion a doliar. “Mairaman kadagiti bagyo ken layus, ti ginggined masansan met a mapaspasamak, a masansan a mangrebbek kadagiti intero a siudad,” kuna ti pagiwarnak. “Bayat ti napalabas a 16 a tawtawen, 90 kadagita a ginggined ti nailista.” Gapu iti iyaadu dagiti didigra, ti kalikagum a mabayadan kadagiti kompania ti seguro immadu.
Sikiatrista Kontra Kompiuter
Dagiti umiso ti pannakaiprogramana a kompiuter mabalin a makaitukonda kadagiti agsagsagaba iti agoraphobia (di umiso a panagamak kadagiti luglugar a publiko) ti pannakaagas a nakabalballigi a kas ti iresita dagiti sikiatrista, kuna ti Institute of Psychiatry idiay Londres, Inglatera. Kalpasan iti panagadal kadagiti 71 a pasiente a sinaplit ti nadumaduma panagamak, agraman ti 40 nga agoraphobics, dagiti managsirarak nasarakanda a ti maysa a kualipikado a sikiatriko, maysa a manual a mangipaay iti pamay-an iti bukod a panangtulong iti bagi, ken ti nasayaat ti pannakaiprogramana a kompiuter ti addaan iti pumada a balligi iti maaw-awagan a panangipaay iti makuna a pannakaisarang a mismo iti panagamak a panangagas, kuna ti The Times iti Londres. Sigun ken Dr. Isaac Marks, propesor iti eksperimento a psychopathology, dagiti mainaig a panagadal ipakitada a dagiti “alkoholiko a napagsaludsodan babaen iti kompiuter inaminda ti panaginumda iti ad-adu ngem dagiti alkoholiko a pinagsaludsodan dagiti sikiatriko.” Babaen ti panangsango iti kasta unay a pammaneknek nga adu kadagiti trabaho dagiti sikiatriko “ti mabalin a mapagduaduaan ti pannakaaramidna,” dagiti dodoktor a mamati a nasken ti paglainganda “ti mabalin a narigat a mamati [kadagitoy],” kuna ti report.
Baro a Panangagas
Ti osteoreflexology isu ti nagan ti baro a panangagas idiay Union Soviet. Ania dayta? Ti panangagas iti ut-ot ken ti dadduma a saksakit babaen ti panangusar iti kinasensitibo dagiti tisyu iti tulang. Dagiti dodoktor a Soviet kunaenda a dagiti tulang makailasinda iti panagbaliw iti presion iti dara, temperatura, ken ti komposision dagiti nadumaduma a kemikal, kuna ti The Times iti Londres. Dagiti eksperimentoda ipakitana a dagiti tultulang mangipaayda kadagiti naririkut a signal ti rikna iti utek ken iti sentro ti sistema nerbio ket dagiti tultulang dagiti nasalun-at a tattao makaipatulodda kadagiti naiduma unay nga impormasion no idilig kadagiti saan a nasalun-at. Babaen ti panangisingit kadagiti dagum iti tulang iti asideg ti ti agut-ot wenno iti kabangibang ti naapektaran nga organo, dagiti dodoktor kunaenda a dagitoy ti mangtignay iti rikna ti nerbio, a makatulong met iti pannakaagas iti reuma, arthritis, parikut iti sirkulasion, ken myopia.
Dagiti Biblia iti Hapones
Ti Japan Bible Society mangipabpablaak iti maysa a baro, 1987 a Hapones a patarus iti Biblia, a maawagan Common Bible. Agpada dagiti Katoliko ken Protestante nga eskolar ti nagtrabaho iti patarus, a namagbalin iti dayta a ti maikatlo nga ekumenikal a Biblia iti lubong kalpasan dagidiay adda iti Alemania ken Korea. Ti pinansial a pagiwarnak iti Nihon Keizai Shimbun kunaenna a ti patarus innalana ti 18 a tawtawen a nangileppas gapu ta dagiti eskolar “inkagumaanda ti makagteng iti maysa a patarus a nasungdo iti orihinal a teksto ken kasta met ti pananggupgop iti panangipatarus dagiti dua a grupo.” Ti Japan Bible Society inanamaenna a ti Common Bible ti mangawisto kadagiti adu a managbasa ken paaduenna ti pannakaiwaras iti Bibliada. Idi 1985 dayta a Bible Society nakailako iti 180,000 a kompleto a Biblia. Lima a tawenen ti napalabas, nupay kasta, ti Watch Tower Bible and Tract Society nangipablaak iti kompleto a New World Translation of the Holy Scriptures iti Hapones. Idi 1985, 232,055 a kopia iti New World Translation, agraman iti Reference Bible, ti naipatulod manipud iti paktoria a pagimprentaanna idiay Japan.