Agimtuod dagiti Agtutubo . . .

Apay a Nakarigrigat ti Mangliklik iti Masturbesion?

“DAGITI ug-ugali ket kas iti nalukneng a kama​—nalaka a suruen ngem narigat nga ikkaten.” Kasta ti kunaen ti maysa a pagsasao. Ket anian ti kinapudno daytoy maipapan iti masturbesion! Maysa a lalaki a nangaramid iti daytoy manipud pay iti edad a 10 agingga idi agedad iti 43 ti nangipudno: “Daytoy nga ugali ket ad-adda a makariribuk ngem ti ugali a panagsigarilio, isu nga indianko nupay no saan a nalaka.”

Maysa a napalabas nga artikulo ti nangipakita no apay a ti masturbesion ket makadangran.a Apay, nupay kasta, a nakalaklaka a mairaman dagiti tin-edyers iti daytoy nga aramid?

Ti Kinalasbang iti Kinaagtutubo

Ti bumarito/bumalasitang sumrek iti panawen nga awagan ti Biblia a “ti kinalasbang iti kinaagtutubo,” inton ti seksual a tarigagay bumilegda. (1 Corinto 7:36) Agsipud ta ti bagi rugianna ti mangisagana iti bagina a maipaay iti panagbalin a nagannak, dagiti nabibileg a hormones ti mairuar a mangapektar kadagiti organo a pagpaadu. Bayat daytoy a panawen, ti maysa nga agtutubo ammona a dagitoy nga organo makapataudda kadagiti makaparagsak a rikrikna. No dadduma, ti panagusiuso ken ti kinatan-ok dagitoy baro, makaparagsak a rikrikna ti mangiturong kadagiti agtutubo nga ageksperimento babaen iti panangigagara a mangtignay kadagitoy nga organo a maipaay iti kanayonan pay a ragsak wenno tapno mabang-aran iti nakaro a pannakagargari.

Gapu iti maar-aramid a panagbalbaliw iti bagina, ti agtutubo mabalin a magargari iti sekso uray pay no dina pampanunoten ti sekso. Kadagiti lallaki, nupay kasta, ti rigat a patauden dagiti nadumaduma a pakadanagan, pagam-amkan, wenno pannakaupay ti mabalin a mangapektar iti kinasensitibo ti sistema ti nerbio ket mangpataud iti pannakagargari ti sekso. Ti iyaadu ti semilia ti mabalin a mangpataud iti panangiruar iti dayta iti rabii (wet dream), a gagangay a mapakuyogan iti romantiko a tagtagainep, wenno mangriing ti ubing a lalaki a nagargari iti sekso. Umasping iti dayta, dadduma nga agtutubo a babbai ti makasarak kadagiti bagbagida a di inggagara a nagargari. Ket ti agututbo a babai mabalin nga addaanen iti nakaro a seksual a tarigagay sakbay wenno kalpasan ti panagsangailina.

No napadasanyo ti kasta a di matarigagayan a pannakagargari, awan ti dakes kadakayo. Dagitoy ket gagangay a rikna iti agtutubo a bagi. Daytoy ket gagangay a rignay ti agtutubo a bagi. Dagita a rikrikna, nupay no nakakarkaroda, saanda a kapada ti masturbesion, ta dagitoy ket di mapupuotan. Ket bayat nga agmatmataengankayo ken malabsanyon daytoy a “kinalasbang iti kinaagtutubo,” ti kinakaro dagitoy a baro a rikrikna ket sumardengton.

“Panangrubrob ti Panunot”

No dadduma, nupay kasta, ti pannakagargari agtaud saan laeng a babaen iti panagtignay dagiti hormones. Kas pangarigan, deskribiren ti Biblia ti maysa nga agtutubo a makasabet iti nalulok a babai. Isut’ mangagek kenkuana ket kunaenna: “Umayka, agpennekta iti ayan-ayat inggana iti bigat.” Kalpasanna ania ti mapasamak? “Ti lalaki sumuroten kenkuana a masingsingdat a kas baka a maipan iti pagpartian.” (Proverbio 7:7-22) Nalawag, daytoy a derrep iti kinaagtutubo ti nagargari babaen iti nakitana, nangngegna, ken napadasanna​—saan laeng a babaen kadagiti hormonesna! Kasta met, maysa nga agtutubo a lalaki ti nangamin: ‘Ti ramut ti intero a parikut iti masturbesion agtaud iti no ania ti ipakan iti panunot. Agbuyaak iti programa iti TV a mangipakita iti kinalamolamo. Dagita a buya makapakigtot ta agtalinaedda kenka. Dagitoy ti mapanunotko manen, isu a mangipaay iti panangrubrob a kasapulan tapno mangaramid iti masturbesion.’

Gapuna, masansan ti basaen ti maysa, buyaenna, wenno denggenna a panglinglingay, ti sarsaritaenna, wenno mennamennaenna ti mamagbalin a narigat iti panangliklikna iti masturbesion. Ngarud, ti panagannad iti ipakanyo iti panunotyo ket nasken tapno maparmek ti ugali. Kas iti impudno ti maysa a 25-años a babai: “Basta kasla diak maparmek ti ugali. Nupay kasta, kankanayon ti panagbasbasak iti nobela iti romansa, ket daytoy ti nakaipaay iti parikut.” Makapainteres, saan laeng a ti basta panangpampanunot iti narugit a sekso ti nangiturong kenkuana iti masturbesion. Kinapudnona, ti kapadasanna ti nalabit mangipalgak ti kadadakkelan a rason no apay a ti ugali ket narigat a parmeken.

Maysa a “Pangpakalma” iti Rikna

Kuna ti agtutubo a babai: “Gagangay aramidek ti masturbesion a pangiruaran iti panagaburido, rigat, wenno panagdanag. Dayta nga apagbiit laeng a ragsak ket kasla maysa nga inumen ti alkoholiko a mangpakalma kadagiti nerbio.” Isut’ naidumduma. Dagiti managsirarak a da Suzanne ken Irving Sarnoff ti nagsurat: “Kadagiti dadduma a tattao ti masturbesion ti mabalin nga agbalin nga ugali a pagturonganda a mangbang-ar iti panaglidayda no saanda a maawat wenno mariknada a maamakda iti maysa a banag. Dadduma, nupay kasta, ti mabalin a sagpaminsan laeng nga agturong iti kastoy a pamay-an, no addada iti sidong iti nakaro nga emosional a rigat.”

Ni Dr. Sherwyn Woods kinunana pay: “Ti kaaduan kadagiti kapadasan iti masturbesion ti nagargari a nangnangruna saan a babaen iti kasapulan a romantiko no di ket ti kaaduan a panagdanag, rigat, ken panagaburido ta tarigagayanda unay ti pangpakalma.” Gapuna no maupay ti maysa, malidliday, maladingitan, wenno nakaro ti panagaburidona daytoy nga ugali ti agbalin a nalaka a “pangpakalma” a mangikkat iti rigrigat ti maysa. (Idiligyo iti Proverbio 31:6, 7.) Ngarud, tapno maliklikan ti masturbesion, masapul a bigbigenyo daytoy kas maysa a di nataengan a pamay-an a panangtaming iti parikut ket situtulokkayo a . . .

‘Mangidian iti Aramid ti Maysa nga Ubing’

Nagsurat ni apostol Pablo: “Idi ubingak, nagsasaoak a kas la ubing, nagrikriknaak, nagpanunotak a kas la ubing; ngem idi nakagtengakon a tao, binaybay-ak dagiti inuubingan a bambanag.” (1 Corinto 13:11) Ti masturbesion ket inuubingan a pamay-an iti panangtaming kadagiti parparikut. No nairuamen, dagitoy nga “inuubingan a bambanag” ket agtalinaeden agingga iti kinanataengan. Kas ulidan, idi agtawen iti siam, maysa a lalaki iti naminsan ti napasanguan iti nakarigrigat a matematikal a parikut idiay eskuelaan. Umuna nagturong iti masturbesion tapno patalnaenna ti panunotna. Kalpasanna nagturong iti ugali no adda gundawayna no sangsanguenna ti narikut a parikut. Itan, kas maysan a nataengan, aminenna: “Agingga itoy nga aldaw, ti maysa a nakarikrikut a trabaho tignayenna iti kasta unay ti riknak a mangaramid iti masturbesion. No awan daytoy, marigatanakon nga agtrabaho.”

Nupay no ti napalabas a kaso ti nakarkaro, pudno nga adda peggad iti panangusar iti daytoy kas “pangpakalma” tapno padasen a liklikan ti makariribuk a narikut a kasasaad. Ngem imbes a mangliklik babaen iti masturbesion “agpanunot” ket parmeken ti parikut. (Proverbio 1:4) No dagiti parparikut ken pannakapaay ti kasla mangringbaw, sursuruenyo nga “itaklin ti amin a pagdanaganyo iti [Dios], gapu ta isu aluadannakayo” ken maawatanna ti kasasaadyo, uray pay no mariknayo nga awanen ti sabali pay a tao a makaawat kadakayo. (1 Pedro 5:6, 7) Palubosanyo ti Dios a tumulong kadakayo nga “agbalin a natibker a lalaki [wenno babai] nga addaan iti pannakabalin babaen iti espirituna.” (Efeso 3:16) Imbes a sikakapuy nga agturong iti masturbesion kas “pangpakalma,” “agbiagkayo a siiingel a lallaki [ken babbai, saan a kas ubbing], napigsakayo koma.”​—1 Corinto 16:13.

Dagiti Sarnoffs iti libroda a Masturbation and Adult Sexuality kunaenna: “No apay wenno kasano rikna dagiti tattao iti pagkurangan, ti pangngeddengda a mangaramid iti masturbesion kaipapananna a saanda a padpadasen nga ipamusposan ti pagkurangan babaen iti addaan panggep a sosial nga aramid. . . . Pudno, ti maysa a tao mabalin nga alaenna ti pangkaaduan a kababalin a panangpadas a mangrisot iti parparikutna ken mangaramid ti masturbesion no isut’ marigatan. Ngem ti pannakasulisog a kaykayat nga aramiden ti naud-udi a ‘solusion’ ket nagdakkelan, ta kankanayon nga aw-awitem ti bagim. Gapuna nasaysayaat ti mangisentro iti panunot iti panangipamusposan ken panangaramid iti pudno a solusion dagiti parparikutyo.” No ti maysa mangaramid iti masturbesion no isut’ mapasanguan kadagiti parparikut imbes a risotenna dagitoy, ti ugali agbalin nga inkapilitan.

“Nakabilbileg a Pannakaadikto”

Kalpasan ti pannakidangadangna iti masturbesion bayat iti nasurok a 15 a tawtawen nanipud idi isut’ agtawen iti 11 a tawen, maysa a lalaki ti nangipudno: “Daytat’ nakabilbileg a pannakaadikto​—masapul a saan a laglag-anen dayta. Mabalin a dayta ket aramiden laeng nga ugali a kas iti aniaman a droga wenno inumen a de alkohol.” Ti libro a Your Growing Child ni Penelope Leach ilawlawagna: “Ti ragsak ken pannakabang-ar a magun-odanna iti masturbesion nagbalinen nga inkapilitan agsipud ta dagiti dadduma a paspaset iti panagbiagna ket dina magawidan. Kas iti pudno nga adikto, masapul nga isut’ ad-adda pay a mangaramid iti masturbesion, ket babaen ti panangaramidna iti kasta ad-adda nga isinana ti bagina met laeng manipud kadagiti dadduma a pagragsakan.”

Ti panagannayas nga agturong iti masturbesion a maipaay laeng a pagragsakan no saan a nasayaat dagiti bambanag iti biag ti maysa ti mabalin a nalaka a mamagbalin iti ‘maag nga adipen nga agturong kadagiti nadumaduma a tarigagay ken pagragsakan.’ (Tito 3:3) Kaskasdi, kuna ni apostol Pablo: “Ngem gubgubatek ti bagik [dagiti nainlasagan a tarigagay] ket iturayak.” (1 Corinto 9:27) Isut’ nainget iti bagina met laeng! Ti kasta met laeng a panangikagumaan ti mamagbalin iti siasinoman a mangparmek iti masturbesion​—kasano man ti karigat ti panangaramid iti dayta.b

[Dagiti Footnote]

[Ladawan iti panid 18]

Ti panagbuya kadagiti imoral a buya “rubrobanda” ti masturbesion