Agimtuod Dagiti Agtutubo . . .

Dagiti Ngay Pagesman?

DAGITI pagesman mangipaayda iti ragsak. Dagitat’ nadepininar kas “dandani aniaman a banag a kayat nga aramiden ti tao iti wayana.” Dadduma nga agtutubo busbosenda ti wayada iti panaglangoy, panagay-ayam iti football, wenno panagtaray. Dagiti agtutubo a di maawis iti ay-ayam mabalin a pagay-ayatda ti agdengngeg iti musika, agsursor, wenno basta nakatugaw nga agbasbasa idiay balayda. Kaskasdi dagiti dadduma pagrayuanda ti mangsukay kadagiti paglaingan wenno agkolekta kadagiti bambanag. Ti pagesman ni Natalie isu ti panagtokar iti plauta. Ti adingna a babai, ni Nikki, isu ti panangurnong iti munieka.

Dagiti pagesman ti mangtimbeng iti trabaho ken ay-ayam, a manglapped iti panagsikor no awan ti aramiden. Tulongannakayo nga agpalpaliwa. Ket ti umno a panagpalpaliwa makapasalun-at iti panunot ken iti bagi. Kinuna ti maysa a doktor idiay Canada a ni Sir William Osler: “Awan ti tao a pudno a naragsak wenno natalged no awan ti pagesmanna,” sa innayonna: “Bassit ti dumana no ania ti mabalin a paginteresan iti ruar . . . Mabalin amin basta adda pagesmanna ken ipaayanna iti nawadwad nga atension.” Ngem no kasano a ti nalaing a managsakay tenglenna ti kabaliona, rumbeng a tenglenyo met ti pagesmanyo imbes a palubosanyo ti pagesmanyo a mangtengngel kadakayo. Kasano?

Kangrunaan iti amin, siguraduenyo a dagiti napatpateg a banag iti biag ti ipangpangrunayo, kas iti itatabuno kadagiti Nakristianuan a panaggigimong, panangaywan kadagiti rebbengen idiay balay, ken panangaramid iti homeworkyo. (Filipos 1:10) Itan maikeddengyo no mano iti wayayo ti maipaayyo iti pagesman.

Makagunggona a Pagesman

Dadduma a pagesman tulongannakayo a mangpatanor kadagiti napateg a paglaingan, kas ti panagborda, panagdait iti bado, wenno panagluto. Pudno, makaallukoy dagitoy a pagesman nangnangruna kadagiti babbai. Ngem, ti panagluto ket agpaay met kadagiti lallaki. (Idiligyo ti Juan 21:9-12.) Mabalin a diyo maipadis ti lutoyo kadagiti nalalaing nga agluto, ngem ti panangpadas nga agluto mabalin a tulongannanakay a mangparayray kadagiti abilidad a pakagunggonaanyonto no agbukbukodkayon. Dagiti ubbing a babbai, iti kasumbangirna, mabalin a magunggonaanda manipud iti panangpadasda iti kinamekaniko wenno mangtarimaan iti balay.

Maysa pay a makagunggona a pagpalabasan ti panawen isu ti panangadal iti pagsasao. Ni agtutubo a James, kas pangarigan, madama nga ad-adalenna ti pagsasao a Russo. Nalabit a ti maikadua a pagsasao badangannakayto a mangisuro kadagiti kinapudno iti Biblia kadagiti sabsabali iti ganggannaet a daga! Pudno unay, dagiti pagesman masansan a makatulong kadagiti dadduma a tattao.

Kas pangarigan, ti panangaywan iti hardin isu kadi ti pagesmanyo? Apay a dikay parang-ayen ti kinasigoyo nga agaywan iti hardin babaen ti panangasikasoyo iti hardin dagiti apongyo wenno dadduma a natataengan a marigatan a mangaywan a naimbag iti dayta? Tagtagiraksakenyo kadi ti trabaho a kabukbukodanyo nga aramiden? Gapuna apay a dikay idiaya ti tumulong iti lakay wenno baketen wenno iti maysa a balo a mangtarimaan iti balay? No ti panagluto ti pagesmanyo ken adda paboritoyo a luto, apay a dikay lutuen dayta ket isagutyo iti asinoman nga agksapulan? Laglagipenyo, a “naragragsak,” kuna ni Jesus, “ti mangted ngem ti umawat.”—Aramid 20:35.

Ti pagesman mabalin a tulongannakayo pay a rumang-ay iti naespirituan. No pagay-ayatyo ti mangaramid iti modelo, kas pangarigan, ti panangibangon iti bassit a daong saan kadi a paunegenna ti apresasionyo iti kinatibker ti pammati ni Noe? (Kitenyo ti kahon.) Ti panangibangon iti modelo a tabernakulo wenno templo parang-ayenna met ti pannakaammoyo iti wagas ti panagdaydayaw dagiti adipen ti Dios idi ugma. Idi panawen ti Biblia nagtoktokar ni ubing a David iti harpa bayat ti wayana. Kamaudiananna isut’ nangputar kadagiti agkakapintas a kankanta a mangidayaw ken Jehova. Mabalinyo kadi ti agsursuro nga agtokar iti instrumento iti musika a kabubkbukodanyo? No kabaelanyo, apay a dikay usaren ti laingyo a mangidaydayaw iti Dios babaen ti panangsursuro kadagiti ayug iti libro a pagkantaan nga Agkanta iti Daydayaw ken Jehova?a Bayat a tokarenyo ti musika, utobenyo dagiti rikrikna nga iparparipirip dagiti ebkas. Managkolekta kayo aya? No kasta mangurnongkayo kadagiti bambanag a mainaig iti Biblia. Wenno padasenyo ti mangipigket iti libro kadagiti ladladawan dagiti dagdaga idiay Biblia.

Kuentaenyo ti Magastos

Kasano man a makagunggona ti maysa a pagesman, masansan a nainsiriban a saludsodanyo ti bagiyo, Mano ti magastos iti daytoy? (Lucas 14:28) Makaanay kadi ti kuartayo iti dayta a pagesman? Nangnangruna a makakarit daytoy no panagkolekta ti pagesmanyo, silio man dayta, antigo, wenno uray pay dagiti munieka!

Laglagipenyo, ti panangusaryo iti adda kadakayo apektaranna pay ti namnamayo a manggun-od iti biag nga agnanayon. Kinuna ni Jesus: “Pakigayyemyo dagiti kinabaknang a saan a pudno [ti kuartayo], tapno inton maibusen, isuda [da Jehova a Dios ken ni Jesu Kristo] awatendakayto kadagiti abong-abong nga agnanayon.” (Lucas 16:9) Dakkel kadi ti magastosyo iti pagesman ta awanen ti agbati tapno “dayawenyo ni Jehova babaen kadagiti napateg a sanikuayo”? (Proverbio 3:9) Ti kadi panangbusbos iti pagesman kalikagumannakayo a mangala iti paset-tiempo a panggedan, nalabit iti pakadangran dagiti naespirituan nga aktibidades?

Salimetmetan ti Kinabalanseyo!

No dadduma dagiti naganetget iti pagesman sapulenda ti makitimpuyog kadagiti dadduma a mangtagtagiragsak iti isu met laeng a banag. Mangipaay dayta iti sumagmamano a peggad, nupay kasta. Saludsodanyo ti bagiyo: Makapabileg aya ti kasta a panaglalangen? Ti kadi pagalagadanda iti panagkawkawes ken panaglanglanga, ti panangpilida iti paglinglingayan, wenno ti panagpapatangda adda dakes nga impluensiana kadakayo? Ad-adda kadi a maawiskayo iti timpuyogda ngem iti pamiliayo wenno iti Nakristianuan a panaglalangen? Agpapan pay, palubosanyo kadi ti panagpapada ti pagrayuan a mangiturong kadakayo iti dakes a panaggagayyem? Laglagipenyo, “dagiti dakes a pannakikuyog dadaelenda dagiti nasayaat a kababalin.”—1 Corinto 15:33.

Maysa pay a punto a pakaseknan: Ania a kita ti kababalin ti iparparegta ti pagesmanyo? Gargarienna kadi ti dakes nga espiritu ti panagsisinnupiat? Ramanenna kadi ti nakaro a peggad iti salun-at? No kasta, pagimbaganyo no pampanunotenyo dagiti sasao ni apostol Pablo: “Ta ti panangwatwat iti bagi bassit ti magunggona; ngem ti nadiosan a debosion makagunggona iti isuamin.”—1 Timoteo 4:8; Galacia 5:26.

Iti kasumbangirna, kinuna ni Salomon: “Ta adda naikeddeng a tiempo iti tunggal banag, uray pay ti tiempo maipaay iti tunggal aramid iti baba ti langit.” Ket ramanen dayta ti “panawen ti panagkatawa.” Wen, ti pagesman ken panaglinglingay adda lugarna. Siguraduenyo, nupay kasta, a ti pagesman dinakay ringbawan ta mabaybay-anyon dagiti kanayonan a sasao ni Salomon: “Agbutengka iti Dios ket salimetmetam dagiti bilbilinna. Ta daytoy isu ti dagup a rebbeng ti tao.”—Eclesiastes 3:1, 4; 12:13.

[Footnote]

[Kahon iti panid 22]

Nangibangonak iti Daong ni Noe!

Tagtagiragsakek ti agtrabaho kadagiti imak. Ket iti maysa nga aldaw a magagaranak nga agsursuro iti ad-adu pay panggep iti daong ni Noe, inkeddengko ti agaramid iti modelo dayta.

Rinugiak babaen ti siaannad a panangadal iti salaysay ti Biblia idiay Genesis 6:14-16 iti tulong dagiti publikasion ti Watch Tower Society. Naammuak a ti daong ket saan a kas iti moderno a barko iti taaw. Imbes ketdi, maysa laeng dayta a dakkel a kahon: 300 por 50 por 30 siko. Katupag dayta iti 133.5 metros a kaatiddog, 22.3 metros a kaakaba, ken 13.4 metros a langasna. No kasta ti daong ket 134 metros ti kaatiddogna—dandani maysa ket kagudua a daras ti kaatiddog ti pagay-ayaman iti football idiay Estados Unidos. Uray ti kasta a nagdakkelan a patakder dina malaon ti nasurok maysa a milion a kita dagiti animal a kunaen dagiti sientisita nga agbibiag. Nupay kasta, naammuak a patien ti sumagmamano a managsirarak a nalabit 43 laeng a “kita” ti mamalia, 74 a “kita” ti billit, ken 10 a “kita” ti reptilia ti nagtaudan ti nagadu a nagduduma a kita dagiti animal nga adda ita.

Ti panagsirarakko tinulongannak met a mangapresiar iti kinadakkel ti trabaho ni Noe: panangputed kadagiti kaykayo nga awan dagiti de motor a ragadi, panangibunag kadagiti troso nga awan dagiti traktor, panangbagkat kadagiti nagdadagsen a wanan ti atep nga awan dagiti cranes. Simple laeng ti trabahok no idilig iti trabaho ni Noe! Tapno makagun-od iti “kayo,” mangtukkolak laeng iti sumagmamano a reppet dagiti nagango a poon ti ruot. Dagiti “animal” ket naaramid iti pitak. No maipapan iti urnos ti uneg, nasken a pugtuak. Impapanko a ni Noe ken ti sangakabbalayanna nalabit naggianda iti ngato a kadsaaran, a sadiay tinagiragsakdat’ kaaduan a lawag ken angin. Inkabilko dagiti animal kadagiti nababbaba a kadsaaran ti daong.

Kalpasan ti adu nga oras a panagtrabaho, nairingpasen ti modelok. Nupay kuna dagiti dadduma a makabuyog dayta, ti pudpudno a daong ket ginasgasut a daras nga at-atiddog, naak-akaba, ken nalanglangas ngem iti inaramidko a modelo. Iti sabali a pannao, kasapulan ti maysa a milion a modelo tapno maipadis iti kadakkel ti orihinal a daong. Di pakasdaawan, ngarud, ti proyektok pinaganasna ti panagtarigagayko a mangammo iti ad-adu pay maipapan iti pudpudno a daong. Ket no maparaburanak nga agbiag a makakita iti baro a lubong ti Dios ken maimatangan ti panagungar dagiti natay, nalabit mabalinkonto a dawaten ti tulong ni Noe a mangaramid iti baro a modelo—isu nga umiso iti amin a detalye.—Naipatulod.

[Dagiti Ladawan iti panid 23]

Ti kadi pagesmanyo mangipaay ragsak agpadpada kadakayo ken kadagiti dadduma?

Ti panangkolekta kadagiti ladladawan dagiti dagdaga idiay Biblia makatulong kadakayo a mangiladawan kadagiti Nainkasuratan a paspasamak