Dagiti Pudno a Kristiano ken ti Gubat
IMBAGA ni Jesus kadagiti adalanna: “Mangtedak kadakayo iti maysa a baro a bilin, nga ayatenyo ti maysa ken maysa; kas ti panagayatko kadakayo, kasta met nga ayatenyo ti maysa ken maysa.” (Juan 13:34) Maipakita kadi dagiti pudno a Kristiano ti kasta nga ayat iti maysa ken maysa ket maigiddan iti dayta makigubat ken patayenda ti maysa ken maysa?
Usigenyo pay ti saludsod nga inyimtuod ni apostol Pablo: “Nabingbingay aya ti Kristo?” (1 Corinto 1:13, Revised Standard Version, Catholic Edition) Imtuodenyo ti bagiyo: ‘Adda kadi aniaman a pannakabingbingay a dakdakkel ngem daydiay resulta ti panagpipinnatay dagiti miembro dayta met laeng a relihion?’
Kinapudnona, ditay koma masdaaw a makaammo a di nakigubat dagiti immuna a Kristiano. Insurat ti nalatak nga Encyclopædia of Religion and Ethics ni Hastings: “Nasaknap ti panangmatmat ti immuna nga Iglesia a ti gubat ket organisado a kinadakes a naan-anay a liklikan ti Iglesia ken dagiti pasurot ni Kristo.”
Nagbiag dagiti immuna a Kristiano a maitunos iti bilin ni Jesus nga agayat iti maysa ken maysa. Inlawlawag ti teologo nga Aleman a ni Peter Meinhold: “Nupay awan ti saritaen ti Baro a Tulag maipapan iti parikut no dagiti Kristiano mabalinda wenno saan ti agsoldado ken no masapul nga agikkatda iti buyot no agbalinda a Kristiano, ti dati nga iglesia intakderanna ti isyu. Naibilang a saan nga agtunos ti panagbalin a maysa a Kristiano ken [panagbalin] a soldado.” Adda kadi asinoman itatta nga agtakder a kas “ti dati nga iglesia”?
Addada Kadi Pudno a Kristiano Itatta?
Kuna ti Encyclopedia Canadiana: “Ti trabaho dagiti Saksi ni Jehova isut’ panangisubli ken panangipasdek manen iti immuna a Kinakristiano nga inalagad ni Jesus ken dagiti adalanna bayat ti umuna ken maikadua a siglo iti panawentayo. . . . Agkakabsat ti isuamin.”
Kasano a maaramid dayta? “Taginayonen dagiti Saksi ni Jehova ti nainget a neutralidad iti panawen ti gubat,” kuna ti Australian Encyclopædia. Nupay pilienda kas indibidual daytoy a takder, dida makibiang kadagiti aramid ti gobierno sadiay pagnanaedanda. Gapuna, dida sinuportaran ti gubat ni Hitler, ket awan kadakuada ti naisaklang kadagiti naidarum idiay Nuremberg kas kriminal iti gubat.
Maysa nga Aleman a nasarakan a nakabasol ken napapatay isu ni Alfred Rosenberg, pangulo ti Nazi Party’s Foreign Affairs Department. Iti panangikalinteganna iti annuroten ti Nazi a panangikabil kadagiti Saksi ni Jehova kadagiti kampo a pagbaludan, nagtestigo ni Rosenberg idi naisaklang: “Maysa a tsaplin nga Americano ti siaasi a nangted kaniak idiay seldak iti maysa a pagiwarnak ti iglesia manipud Columbus [Ohio]. Naammuak manipud iti dayta nga inaresto met ti Estados Unidos dagiti Saksi ni Jehova bayat ti gubat ket agingga idi Disiembre 1945, 11,000 kadakuada ti adda pay laeng a naibalud kadagiti kampo.” Pudno a dagiti Saksi ni Jehova nainget a neutralda, a saanda a nakidasig kadagiti napolitikaan a susik. Dida nangibukbok iti dara, idi Gubat Sangalubongan II wenno iti aniaman a sabali a gubat.
Idiay Hungary, kinuna ti maysa a mannurat ti magasin a Ring idi Nobiembre 4, 1992, maipapan kadagiti Saksi ni Jehova: “Kaykayatda pay ti matay ngem ti pumatay iti asinoman. Kas banagna, siguradoak a no dagiti laeng Saksi ni Jehova ti agnaed ditoy daga, awanton ti gubat iti sadinoman.” Sinalaysay ni Reo M. Christenson, propesor iti political science, idiay The Christian Century no mabalin a makipaset ti pudno a Kristiano iti gubat, ket inngudona:
“Sisiserioso kadi a mapanunot ti asinoman a ni Jesus ket mangipurpuruak iti granada kadagiti kabusorna, mangus-usar iti masinggan, mangipugpugsit iti flamethrower, mangitintinnag iti nuklear a bomba wenno mangipatpatayab iti ICBM a mabalin a mangpatay wenno mangbaldado iti rinibo nga inna ken annak? Awan ti mamaay ti saludsod ta di maikari a sungbatan. No di mapaggiddan ni Jesus daytoy ken ti panagmatalekna iti kinataona, ngarud, kasano a maaramidtayo dayta ken agbalintayo a napudno kenkuana?” Maysa daytoy a mamagpanunot a saludsod.
Ngem, itultuloy dagiti relihion ti lubong ti makinamin iti gubat. Agtultuloy nga agpipinnatay dagiti Katoliko, ket agpipinnatay met dagiti adda wenno miembro iti sabali a relihion. Ti panangsurot kadagiti sursuro ni Jesu-Kristo sapulenna ti natibker a panamati ken tured, kas ipalgak ti sumaganad a pudno a salaysay.
[Ladawan iti panid 7]
Sisiserioso kadi a mapanunot ti asinoman a ni Jesus ket mangus-usar iti masinggan iti gubat?
[Credit Line]
U.S. National Archives photo