Dagiti Adto Maipapan iti Panungpalan ti Lubong
“Rinibribu a tawenen a nagipadpadto dagiti mammadto iti pannakadadael a dandanin manungpal ti lubong.”—Dagiti Pagarup: Ilalasat nga Agturong iti Masanguanan.
IDI 1033, 1,000 a tawen laeng kalpasan ti ipapatay ni Kristo, nagamak unay dagiti agindeg idiay Burgundy, Francia, ta naipadto nga agpatingga ti lubong iti daydi a tawen. Kimmaro ti pananginanama ti pannakadadael idi napasamak ti naisangsangayan a kaadu dagiti makadadael a bagio a napakuyogan iti gurruod ken kimat ken nakaro a bisin. Dadakkel a bunggoy ti nangiparangarang iti panagbabawida iti publiko.
Sumagmamano a dekada sakbayna, bayat nga immadani ti maikasangaribu a tawen ti pannakaipasngay ni Kristo (sigun ti kronolohia idi), adu ti namati a dumtengton ti panungpalan ti lubong. Dagiti aramid ti arte ken kultura kadagiti monasterio ti Europa ket makuna a dandani nagpatingga. Kinuna ni Eric Russell iti librona nga Astrology and Prediction: “Gagangayen a ‘makita a dandanin ti panungpalan ti lubong’ kadagiti naaramid a testamento bayat ti maudi a kagudua ti maikasangapulo a siglo.”
Impadto ni Martin Luther, a nangirugi iti Protestante a Repormasion idi maika-16 a siglo, nga asidegen ti panungpalan ti lubong idi kaaldawanna. Sigun iti maysa nga autoridad, kinunana: “Pagarupek a sigurado a mabiiten ti aldaw ti pannakaukom.” Inlawlawag ti sabali pay a mannurat: “Babaen ti pananginaig kadagiti pasamak ti historia iti padpadto ti Biblia, mayanunsio ni Luther ti kaasideg ti kamaudianan a didigra.”
Idi maika-19 a siglo, impadto ni William Miller, a kadawyan a napadayawan a nangbuangay iti Adventist Church, nga agsublinto ni Kristo iti agarup nagbaetan ti Marso 1843 ken Marso 1844. Kas resultana, ninamnama ti dadduma a maipandan idiay langit.
Di pay nabayag, impadto ti maysa a relihion a timmaud idiay Ukraine a naawagan Great White Brotherhood nga agpatingga ti lubong idi Nobiembre 14, 1993. Idiay E.U.A., kinuna ti maysa nga ebanghelista iti radio, ni Harold Camping, a dumteng ti panungpalan ti lubong idi Setiembre 1994. Nabatad a biddut dagitoy a padto iti petsa ti panungpalan ti lubong.
Daytoy kadi ti makagapu a din mamati dagiti tattao a manungpalto ti lubong? Maisupadi ketdi. “Aglaplapusanan dagiti padto iti aldaw ti pannakadadael,” kinuna ti U.S.News and World Report a Disiembre 19, 1994, “iti iyaadani ti baro a milenio iti tawen 2000.” Impadamag ti magasin a “pagarupen ti dandani 60 porsiento kadagiti Americano nga agpatingganto ti lubong iti masanguanan; dandani kakatlo kadagidiay ti mamati nga agpatingganto iti las-ud ti sumagmamano a dekada.”
Apay a nakaad-adu dagiti padto maipapan ti panungpalan ti lubong? Adda kadi naimbag a rason a mamati a manungpalto dayta?