Agimtuod Dagiti Agtutubo . . .
Rumbeng Kadi nga Ipudnok ti Basolko?
“Mabainak unay, diak ammo no aniat’ aramidek. Kayatko ti mapan kadagiti dadakkelko, ngem mabainak unay.”—Lisa.a
KASTA ti insurat ti maysa a mariribukan a balasang. Nakinobio iti di manamati iti sumagmamano a tawen agingga nga idi naminsan, gapu iti impluensia ti arak, nakidenna kenkuana.
Nakalkaldaang ta pasaray mapasamak dagita uray kadagiti Kristiano nga agtutubo. No ub-ubing ken agkurangtay pay laeng iti kapadasan, ad-adu a kamali ti mabalin a maaramidantayo. Ngem nupay naiduma ti panangaramid iti bassit a kamali, talaga a naiduma met ti pannakiraman iti nadagsen a basol, kas iti seksual nga imoralidad. (1 Corinto 6:9, 10) No mapasamak dayta, rumbeng nga agpatulong ti maysa nga agtutubo. Ti problema ket saan a nalaka ti panagipudno ti maysa a tao iti basolna.
Maysa a Kristiano a babai ti nakidenna sakbay a nagkasar. Inkeddengna nga ipudno kadagiti panglakayen iti kongregasionda, nga inyeskediulna pay ti panangaramidna iti dayta. Ngem intantanna ti eskediul. Idi agangay, inyeskediulna manen. Di nagbayag, nalpas gayamen ti makatawen!
“Awan Banag a Nailemmeng”
No nakaaramidka iti nadagsen a basol, rumbeng a maamirismo a saan a nainsiriban ti agulimek lattan. Maysa a gapu ket maibutaktakto met laeng ti kinapudno. Idi ubing, nakabuong ni Mark iti seramiko a dekorasion iti diding. “Pinadasko nga ipigket a siaannad tapno pagsug-open,” malagipna, “ngem di nagbayag nadlaw dagiti dadakkelko dagiti birri.” Pudno, saankan nga ubing. Ngem kadawyan a malasin ti kaaduan a nagannak no adda problema ti annakda.
“Pinadasko nga ilimed ti problemak babaen ti panagulbod,” bigbigen ti 15-años a ni Ann, “ngem ad-adda a kimmaro dagiti bambanag.” Masansan a maibutaktak dagiti kinaulbod. Ket no maduktalan dagiti dadakkelmo a nagulbodka, talaga a makaungetdanto—nakarkaronto ti ungetda ngem no nagpudnoka koman a nasaksakbay.
Napatpateg pay, kuna ti Biblia: “Awan ti banag a nailemmeng a dinto maiparangarang, awan uray aniaman a banag a siaannad a naitalimeng a dinto pulos maammuan ken dinto pulos dumteng iti pannakailatak.” (Lucas 8:17) Ammo ni Jehova ti naaramidantayo ken ar-aramidentayo. Awan mailemmengmo kenkuana no kasano nga awan idi ti nailemmeng ni Adan. (Genesis 3:8-11) Inton agangay, mabalin a maibutaktakto met laeng dagiti basolmo iti sabsabali.—1 Timoteo 5:24.
Ti panagulimek lattan dangrannaka met iti dadduma pay a pamay-an. Insurat ni salmista David: “Idi nagulimekak dagiti tultulangko narmayda bayat ti panagungorko nga agpatnag ken agmalem. Ta aldaw ken rabii ta imam sibabantot a naiparabaw kaniak.” (Salmo 32:3, 4) Wen, makadangran iti emosion ti panangilimed lattan. Mangpasanaang ti danag ken panangsidir ti konsiensia, agraman ti buteng a masukalan. Mabalin nga iyadayomton ti bagim iti gagayyemmo ken iti pamiliam. Mariknamto pay ketdin a naisinakan iti Dios a mismo! “Sidsidirennak idi ti konsiensiak gaput’ panangpaleddaangko ken ni Jehova,” insurat ti agtutubo nga agnagan Andrew. “Kanayon a burburiborennak.”
Panamagpatingga iti Panagulimek
Adda kadi aniaman a mangbang-ar iti daytoy nga emosional a pakariribukan? Wen, adda! Kinuna ti salmista: “Binigbigko ti basolko kenka, ket ti kinadakesko diak inlinged. . . . Ket sika pinakawanmo ti kinakas-ang ti basolko.” (Salmo 32:5; idiligmo ti 1 Juan 1:9.) Nakasarak met ni Andrew iti pudno a bang-ar idi impudnona ti basolna. Malagipna: “Immadaniak ken Jehova ket sipapasnek nga inkararagko ti pammakawanna.”
Maaramidmo met dayta. Agkararagka ken Jehova. Ammona ti inaramidmo, ngem sipapakumbaba a bigbigem dayta kenkuana iti kararag. Kiddawem ti pammakawan, a dika maalumiim agsipud ta mariknam a nadangkeska unay tapno matulongan. Natay ni Jesus tapno matagiragsaktayo ti nasayaat a takder iti Dios agpapan pay iti kinaimperpektotayo. (1 Juan 2:1, 2) Mabalinmo met a kiddawen ti bileg a mangaramid kadagiti kasapulan a panagbalbaliw. Ti panangbasa iti Salmo 51 mabalin a mapaneknekan a partikular a makatulong kenka a mangaramid iti daytoy nga iyaadani iti Dios.
Panangibaga Kadagiti Dadakkelmo
Ad-adu pay ti kasapulan, nupay kasta, ngem ti basta panagpudno iti Dios. Obligadoka met a mangibaga kadagiti dadakkelmo. Binilin ida ti Dios a padakkelendaka “iti disiplina ken panangiturong-panunot ni Jehova.” (Efeso 6:4) Maaramidda laeng daytoy no ammoda dagiti problemam. Manen, mabalin a saan a nalaka wenno makaay-ayo ti panangibagam kadagiti dadakkelmo. Ngem kalpasan ti damo a reaksionda, mabalin a makontroldanton ti rikriknada. Maragsakandanto pay ketdi ta nagtalekka unay kadakuada a mangipalgak iti problemam. Ti pangngarig ni Jesus maipapan iti anak a barayuboy saritaenna ti maysa a baro a nairubo iti seksual nga imoralidad. Ngem idi nagpudno met laengen, isut’ situtulok nga inawat ni amana! (Lucas 15:11-24) Sigurado a tulongandakanto met dagiti dadakkelmo. Ngamin, kaskasdi nga ipatpategdaka pay laeng.
Pudno a mabalin a kabutengmo a masairmo dagiti dadakkelmo. Ngem saan a ti pannakaipudno ti basol ti pakasairan dagiti dadakkelmo; ti pannakaaramid ti basol ti pakasairanda! Ti panangipudno ti umuna nga addang a mangep-ep iti dayta a pannakasair. Ni Ann, a nadakamat itay, nagipudno kadagiti dadakkelna ket idi agangay, nabang-aran unay.b
Ti sabali pay a lapped iti panagipudno ket panagbain ken pannakaibabain. Saan a nakaaramid ti matalek nga eskriba a ni Esdras iti basbasol, ngem idi impudnona ti basbasol dagiti padana a Judio, kinunana: “Mabainak ken mabibinegak a mangitangad iti rupak kenka, Diosko.” (Esdras 9:6) Talaga a rumbeng a mabainka no nakaaramidka iti dakes. Ipamatmatna nga agkurkurri pay laeng ti konsiensiam. Ket inton agangay, agbawbawto dagidiay a pannakarikna iti bain. Kastoy ti panagkuna ni Andrew: “Talaga a nagrigat unay ken nakababain ti agipudno. Ngem makapabang-ar ti pannakaammo a ni Jehova mamakawan a siwawadwad.”
Panagpatulong Kadagiti Panglakayen
No maysaka a Kristiano, saan nga umdas ti panangibagam kadagiti dadakkelmo. Kuna ni Andrew: “Ammok a rumbeng nga iyumanko ti problemak kadagiti panglakayen iti kongregasion. Anian a bang-ar a maammuan nga addada sadiay a tumulong kaniak!” Wen, dagiti agtutubo a Saksi ni Jehova mabalin ken rumbeng nga umadanida kadagiti panglakayen iti kongregasion tapno agkiddaw iti tulong ken pammaregta. Ngem apay a saan laengen a basta agkararag ken Jehova ken baybay-anen dayta? Agsipud ta intalek ni Jehova kadagiti panglakayen ti responsabilidad nga ‘agtultuloy a mangbantay kadagiti kararuayo.’ (Hebreo 13:17) Matulongandaka a mangliklik iti panagbasol manen.—Idiligmo ti Santiago 5:14-16.
Dika allilawen ti bagim babaen iti panagrason a kabaelam a tulongan ti bagim a mismo. No talaga a nabilegka idi a mangaramid iti dayta, naisagmakka aya koma nga agbasol idi damo? Nalawag a rumbeng nga agpatulongka iti sabsabali. Situtured nga inaramid ni Andrew dayta. Ti balakadna? “Paregtaek ti asinoman a mangar-aramid, wenno nakaaramid iti nadagsen a basol a lukatanna ti pusona ken Jehova ken iti maysa kadagiti pastorna.”
Ngem kasano aya ti iyaadanim iti maysa a panglakayen? Piliem daydiay dika maalumiim kenkuana. Mabalin a rugiam babaen ti panagkunam iti: “Adda kayatko a pakisaritaan kadakayo” wenno “Adda problemak” wenno uray ti “Adda problemak ket kasapulak ti tulongyo.” Ti panagbalinmo a napudno ken prangka ti talaga a mangipakita iti panagbabawim ken panagtarigagaymo nga agbalbaliw.
‘Kabutengko ti Mailaksid’
Kasano ngay no mapasamak dayta? Agpayso a pakailaksidan ti maysa ti panangaramid iti nadagsen a basol, ngem saan nga automatiko. Ti pannakailaksid ket para kadagidiay di agbabawi—a sitatangken nga agkedked nga agbalbaliw. Kuna ti Proverbio 28:13: “Ti mangabbong kadagiti salungasingna dinto rumang-ay, ngem ti mangipudno ken mangbaybay-a kadakuada maragpatdanto ti asi.” Ti kinapudno nga immasidegkan kadagiti panglakayen tapno agpatulong paneknekanna ti tarigagaymo nga agbalbaliw. Kangrunaanna, mangngagas dagiti panglakayen, saan a manangdusa. Obligadoda a mangtrato iti ili ti Dios buyogen ti kinaasi ken dignidad. Kayatdaka a tulongan a mangaramid ‘kadagiti nalinteg a dana a maipaay kadagiti sakam.’—Hebreo 12:13.
Agpayso a no ti nainaig ket panangallilaw wenno nabayagen a pannakairuam a mangaramid iti nadagsen a basol, mabalin nga awanen dagiti makakombinsir nga “aramid a maitutop iti panagbabawi.” (Aramid 26:20) No dadduma, agresulta dayta ti pannakailaksid. Ket uray pay no agbabbabawi ti nakabasol, obligado dagiti panglakayen a mangipataw iti sumagmamano a kita ti panangdisiplina. Rumbeng kadi a makaunget wenno kaluksawmo ti desisionda? Idiay Hebreo 12:5, 6, idagadag ni Pablo: “Anakko, dika tagibassiten ti disiplina manipud ken Jehova, dika met agkapuy no palintegennaka; ta ti ayaten ni Jehova disiplinaenna; iti kinapudnona, saplitenna ti tunggal maysa nga awatenna kas anak.” Aniaman a disiplina a maawatmo, matmatam dayta kas pammaneknek a ti Dios ay-ayatennaka. Laglagipem a ti napudno a panagbabawi ti mangisublinto manen iti nagsayaat a relasionmo iti naasi nga Amatayo, ni Jehova a Dios.
Kasapulan ti tured a mangbigbig kadagiti nagkamaliam. Ngem no aramidem dayta, maaturmo dagiti bambanag saan laeng a kadagiti dadakkelmo no di pay ket ken ni Jehova a Dios a mismo. Dika ipalubos a ti buteng, panangtaginayon iti nasayaat a pakasarsaritaan, wenno bain ti manglapped kenka nga agpatulong. Laglagipem: Ni Jehova ‘mamakawan a siwawadwad.’—Isaias 55:7.
[Dagiti Footnote]
a Nasukatan ti dadduma kadagiti nagan.
b Agpaay iti impormasion maipapan iti iyaadani kadagiti dadakkelmo, kitaem ti kapitulo 2 ti libro a Dagiti Saludsod nga Iyimtuod ti Agtutubo—Dagiti Sungbat nga Epektibo, nga impablaak ti Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Blurb iti panid 12]
‘Paregtaek amin a nakabasol a lukatanda ti pusoda ken Jehova.’ —Andrew
[Ladawan iti panid 11]
Ti panagpudnom kadagiti dadakkelmo mabalin a mangituggod iti naespirituan nga iyiimbag