Narisuten ti Burburtia ti Panagtayab Dagiti Insekto
DAGITI sientipiko nabayagen a pampanunotenda no kasano a dagiti insekto, a nadagsen dagiti bagida ken narasi dagiti payakda, ket makaalimpayagda. Dagitoy a babassit a parsua ti kasla di mangikabkabilangan kadagiti kadawyan a prinsipio ti aerodynamics. Itatta, dagiti managsirarak idiay Cambridge University, Inglatera, natakkuatandan no kasano ti panangaramid dagiti insekto itoy kasla imposible a paglaingan.
Tapno maadal ti panagtayab ti insekto, nangibarabad dagiti sientipiko iti sinulid iti bagi ti hawkmoth ket inkabilda iti wind tunnel. Nangibombada iti awan sabidongna nga asuk iti usok ket pinaliiwda ti ayo ti asuk bayat nga agkayabkab ti simotsimot. Sumaganad, nangaramidda iti mekanikal a modelo a mamin-10 a daras ti kadakkelna a mamin-100 a daras a nabambannayat ti panagkayabkabna ket binuyada ti nalawag a makitan nga epektona. Natakkuatanda a no agpababan ti payak ti simotsimot, adda agrikrikus, wenno agal-alikuno nga angin, a mapataud iti puon ti payak. Ti mapataud a nakapuy ti puersana nga angin iti ngato ti payak mangital-o, mangipangato iti insekto. No awanen ti agal-alikuno nga angin, saanen a makatayab ti simotsimot ket matnagen iti daga. Ngem, agrikus ti angin iti makinsango a pingir ti payak agingga iti murdongna, ket ti pannakaital-ona gapu iti agpababa a kayabkab, a katupag ti maysa ket kagudua a kadagsen ti simotsimot, panam-ayenna ti panagtayab ti insekto.
Dagiti inheniero ti aeronautics ammodan a ti delta-wing ti eroplano (kasta ti pannakaawagna ta kaasping ti payak ti letra a Griego nga Δ) mangpataud kadagiti agal-alikuno nga angin iti murdong ti payakda, isu a mangpataud iti pannakaital-o. Ngem itan ta ammodan no kasano a ti agal-alikuno nga angin maital-ona dagiti insekto nga agkayabkab, kayatda nga adalen no kasano nga aramatenda daytoy a nakaskasdaaw a kasasaad iti disenio dagiti propeller ken helicopter.