Dagiti Eksperto a Basurero iti Lubong Dagiti Insekto
NASUROK pay laeng a 150 a tawen ti napalabas idi rinugian dagiti tattao ti nagaramid kadagiti komplikado a sistema ti panagibasura. Nupay kasta, adda idin ti maysa nga eksperto a basurero—ti bassit a kuton a masarakan iti tropikal nga America.
Ti kadawyan a komunidad a buklen ti minilion a kita ti kuton a maawagan iti leaf-cutting ant ket agnanaed iti dakkel a balayda iti uneg ti daga. Nadumaduma ti naituding a trabaho dagiti kuton. Dadduma ti para urnong kadagiti natda a bulbulong, idinto ta ti sabali a grupo ti mangngalngal iti dayta tapno agbalin a ngula. Dagiti natudingan a hardinero usarenda ti ngula tapno pagpaaduanda kadagiti naimas a buot iti uneg dagiti siled ti balayda. Ikkatenda met ti aniaman nga agiwaras iti impeksion, kas kadagiti peste, buot, natay wenno matmatay a kuton, ken dagiti marunrunoten a material. Ngem kasano nga agibasura dagitoy a kuton?
Naammuan dagiti Britano a sientista idiay University of Sheffield ti sungbat, sigun iti periodiko a The Independent. Iti asideg dagiti siled a pagtartrabahuan dagiti hardinero a kuton, adda dadakkel a siled a pagbasuraan. Ditoy a busbosen dagiti basurero a kuton ti amin a panawenda. Kanayon a baliktadenda dagiti basura tapno nabibiit a marunot nga inton agangay ket mangdadael kadagiti bakteria a mangpataud iti sakit. Saan a pulos a sumrek dagiti hardinero a kuton kadagiti siled a pagbasuraan. Ipanda dagiti basura iti maysa nga usok, ket sadiay nga alaen dagiti basurero. Daytoy nga epektibo a sistema ti panangtaming iti basura ti manglapped iti aniaman a risgo ti pannakakontaminar ken mangsalaknib iti salun-at ti komunidad dagiti kuton.
Saan laeng a pinarsua ni Jehova a Dios dagiti insekto nga addaan iti nainkasigudan a kinasirib no di ket inikkanna met dagiti Israelita kadagiti praktikal a pagannurotan maipapan iti kinasalun-at nasurok a 3,500 a tawenen ti napalabas. Ti panangyaplikarda idi kadagitoy a linteg ti nanglapped iti pannakakontaminar ti suplay a taraon ken danum, nangpasardeng iti panagwaras dagiti makaakar a sakit, ken nangipasigurado a natalged ti panagibasura. Anian a nagadu koma a panagsagaba ken ipapatay ti mabalin a maliklikan no masurot dagita a prinsipio!—Levitico 11:32-38; Numeros 19:11, 12; Deuteronomio 23:9-14.