Ti Panangmatmat ti Biblia

Rumbeng Aya nga Agkararagka ken Birhen Maria?

NI Maria ket nakalatlatak iti kaaduan nga addaan pannakaammo maipapan iti Kristianidad. Sigun iti Biblia, ti Mannakabalin-amin a Dios ti kangrunaan a nangbendision iti daytoy agtutubo a babai babaen ti panangpilina kenkuana nga agbalin nga ina ni Jesus. Naisangsangayan ti pannakaipasngay ni Jesus ta birhen ni Maria idi nagsikog. Ti sumagmamano a relihion iti Kakristianuan nabayagen a nangyurnosda iti espesial a panagdayaw ken Maria. Idi 431 K.P., inwaragawag ti Konsilio iti Efeso a ni Maria ti “Ina ti Dios,” ket iti kaaldawantayo adu ti naisuro nga agkararagda kenkuana.a

Ammo dagiti napasnek a managdaydayaw a rumbeng nga umiso a persona ti pagkararaganda. Ania ti isursuro ti Biblia iti daytoy? Rumbeng aya nga agkararag dagiti Kristiano ken Birhen Maria?

“Isurom Kadakami no Kasano ti Agkararag”

Sigun iti salaysay ti Ebanghelio ni Lucas, kastoy ti kiniddaw ti maysa kadagiti adalan ni Jesus: “Apo, isurom kadakami no kasano ti agkararag.” Kas sungbat, kinuna ni Jesus: “No agkararagkayo, kunaenyo, ‘Ama, masantipikar koma ti naganmo.’” Kabayatan ti Sermonna iti Bantay, kastoy ti imbilin met ni Jesus nga ikararag dagiti pasurotna: “Amami nga adda iti langlangit, masantipikar koma ti naganmo.”​—Lucas 11:1, 2; Mateo 6:9.

Ti damo ngarud a naammuantayo ket ti kararag wenno ebkas ti panagdayaw, rumbeng a maiturong ken Jehova, ti Ama ni Jesus. Awan ti mabasatayo iti Biblia a mangibilin nga agkararagtayo iti sabali pay. Maitutop daytoy agsipud ta kas iti imbaga ni Moises idi inawatna ti Sangapulo a Bilin, ni Jehova ket “Dios a mangalkalikagum iti naipamaysa a debosion.”​—Exodo 20:5.

Ti Ngay Panagrosario?

Adu nga agkarkararag ken Maria ti naisuro a mabalin a magun-odanda dagiti bendision no ulit-ulitenda dagiti espesipiko a lualo a kas iti Ave Maria, Amami, ken dadduma pay. Kadagiti Katoliko, “awan duadua a ti panagrosario ti kalatakan a kita ti panagdayaw ken Maria [kaipapananna ti debosion ken Maria],” sigun iti libro a Symbols of Catholicism. Ti rosario ket narelihiosuan a kaugalian kas pammadayaw ken Birhen Maria. Agaplikar met dayta a termino iti naubon nga abalorio a nausar a pagbilang kadagiti kararag. Kastoy ti inlawlawag dayta met la a libro: “Ti lima a grupo a buklen ti sagsasangapulo nga abalorio, a nabaetan iti maysa a naiduma nga abalorio, ket maysa nga awis a maminlimapulo a panangilualo iti ‘Ave Maria’, maminlima nga ‘Amami’, ken maminlima a ‘Gloria iti Ama.’” Ipangag ngata ti Dios ti napasnek a panagrosario?

Dagiti imbilin manen ni Jesus kadagiti adalanna ti mangipaay kadatayo iti umiso a sungbat. “No agkarkararagkayo, dikay ulit-uliten a sawen ti isu met laeng a bambanag, a kas iti ar-aramiden dagiti tattao iti nasnasion,” kinunana, “ta pagarupenda a maipangagdanto gapu iti panagusarda iti adu a sasao.” (Mateo 6:7) Isu nga espesipiko nga imbaga ni Jesus kadagiti pasurotna a dida ulit-uliten dagiti agsasaruno a lualoda.

‘Ngem saan kadi nga insuro ni Jesus kadagiti adalanna nga ulitenda ti Amami, a paset iti panagrosario?’ mabalin nga adda mangyimtuod. Agpayso a nangipaay ni Jesus iti modelo a kararag a nagdinamag kas ti Amami, wenno ti Kararag ti Apo. Ngem rumbeng a laglagipentayo nga inaramidna dayta kalpasan a pinakdaaranna ida, kas nadakamat itay, a dida ‘ulit-uliten a sawen ti isu met laeng a bambanag.’ Nabatad met a saan nga imbilin ni Jesus a nairanta a maulit-ulit ti modelo a kararag. Ngamin, nadumaduma ti sasao nga inaramatna iti kararag a namindua a naisurat ken inusarna a nangisuro kadagiti adalanna nga agkararag. (Mateo 6:9-15; Lucas 11:2-4) Agpada ti kababagas dagiti imbaga ni Jesus kadagita a kanito ngem saan nga isu met la nga isu a sasao ti inusarna. Ipaawat ngarud daytoy kadatayo a mangipapaay laeng idi ni Jesus kadagiti modelo wenno pagtuladan no kasano ti panagkararag dagiti adalanna ken no ania ti maitutop nga ikararagda. Kangrunaanna, impasimudaag dagiti imbagana no siasino laeng ti rumbeng a pagkararagantayo.

Panagraem ken Maria

Gapu ta saan nga isursuro ti Biblia nga agkararag dagiti Kristiano ken Maria dina ipasimudaag nga awan panagraemda iti naaramidanna iti pannakaibanag dagiti panggep ti Dios. Dagiti bendision a dumteng babaen iti Anak ket agpaay iti agnanayon a pagimbagan ti natulnog a sangatauan. “Amin a kaputotan kunaendanto a naragsakak,” kinuna a mismo ni Maria. Ket imbaga ti kasinsinna a ni Elisabet a ni Maria ket ‘bendito kadagiti babbai.’ Agpayso dayta. Naisangsangayan a pribilehio para ken Maria ti pannakapilina a mangipasngay iti Mesias.​—Lucas 1:42, 48, 49.

Ngem iti Biblia, saan la a ni Maria ti naawagan a bendito. Ngamin, dagiti inaramid ni Jael ti nagimbagan ti kadaanan a nasion ti Israel, isu a naawagan met a “kabebendituan kadagiti babbai.” (Uk-ukom 5:24) Sigurado a maikari a tuladentayo dagiti matalek a da Jael, Maria, ken adu pay a nadiosan a babbai a nadakamat iti Biblia​—ngem saantay a pagdayawan.

Ni Maria ket matalek a pasurot ni Jesus. Kanayon idi nga adda iti nadumaduma a gundaway kabayatan ti ministerio ni Jesus ditoy daga ken uray idi ipapatayna. Kalpasan ti panagungar ni Jesus, ni Maria ket “nagtultuloy iti panagkararag” a kadua dagiti kakabsat ni Jesus. Daytoy ti pamatiantayo a maysa met ni Maria kadagiti napulotan iti nasantuan nga espiritu idi Pentecostes 33 K.P. isu a paset met ti klase nobia nga agturay idiay langit a kadua ni Kristo.​—Mateo 19:28; Aramid 1:14; 2:1-4; Apocalipsis 21:2, 9.

Ngem awan kadagitoy ti mangibilbilin kadatayo nga agkararagtayo ken Maria. Ti naimpusuan a kararag ket napateg a paset ti panagdayaw, isu a maiparparegta kadagiti Kristiano a ‘reggetanda ti agkararag.’ (Roma 12:12) Nupay kasta, amin dagita a panagdayaw ket rumbeng a maiturong laeng ken Jehova, babaen ken Jesu-Kristo.​—Mateo 4:10; 1 Timoteo 2:5.

[Footnote]