Agimtuod Dagiti Agtutubo . . .

Kasano a Maitakderak ti Panamatik iti Panamarsua?

“Idi inadalmi ti ebolusion idiay klasemi, naiduma unay dayta manipud iti amin a naisuro kaniak. Nailawlawag dayta a kas man la agpayso isu a mariribukanak idi.”​—Ryan, 18.

“Idi agtawenak iti agarup 12, ti maestrak ket napeklan a manamati iti ebolusion. Adda pay ketdi sticker ni Darwin iti kotsena! Gapuna, bumdengak a mangiranud iti panamatik maipapan iti panamarsua.”—Tyler, 19.

“Napabutnganak idi imbaga ti maestrak iti social studies nga ebolusion ti sumaganad nga adalenmi. Ammok a rumbeng nga ilawlawagko kadagiti kaklasek no ania ti takderko maipapan iti daytoy kontrobersial nga isyu.”—Raquel, 14.

KAS kada Ryan, Tyler, ken Raquel, nalabit madanaganka no adalenyo ti ebolusion iti klaseyo. Mamatika a ti Dios, ‘pinarsuana ti amin a bambanag.’ (Apocalipsis 4:11) Makitam ti ebidensia a nainsiriban ti pannakadisenio ti amin nga adda iti aglawlawmo. Ngem sigun kadagiti ad-adalenyo a libro ken uray iti mannursurom, timmaudtayo gapu iti ebolusion. Asinoka koma a makidiskutir “kadagiti eksperto”? Ket anianto ti reaksion dagiti kaklasem no mangrugikan nga agsao maipapan iti . . . Dios?

No pampanunotem dagiti saludsod a kas kadagitoy, dika agdanag! Saan la a siksika ti mamati iti panamarsua. Kinapudnona, uray pay kadagiti sientista, adu ti saan a mamati iti teoria ti ebolusion. Adu met a mannursuro ti kasta. Idiay Estados Unidos, 4 iti kada 5 nga estudiante ti mamati iti Namarsua—iti laksid ti maad-adalda kadagiti libro maipapan iti ebolusion!

Ngem nalabit maisaludsodmo, ‘Ania ngay ti ibagak tapno maitakderak ti panamatik iti panamarsua?’ Agtalekka nga uray no managbabainka, kabaelam nga itakderan dayta. Nupay kasta, rumbeng nga agsaganaka.

Usigem Dagiti Patpatiem!

No Kristiano dagiti nagannakmo, nalabit mamatika iti panamarsua gapu laeng ta dayta ti insuroda kenka. Ngem ita ta agmatmataengankan, kayatmo ti agdayaw iti Dios buyogen ti ‘pannakabalinmo nga agrason’ tapno addaanka iti natibker a pangibasaran iti patpatiem. (Roma 12:1) Pinaregta ni Pablo dagiti Kristiano idi immuna a siglo a ‘siguraduenda dagiti amin a banag.’ (1 Tesalonica 5:21) Kasano a maaramidam dayta no maipanggep iti panamarsua?

Umuna, amirisem ti insurat ni Pablo maipapan iti Dios: “Dagiti di makita a kualidadna ket silalawag a makita manipud pannakaparsua ti lubong ken agpatpatuloy, agsipud ta matarusan ida babaen iti bambanag a naaramid.” (Roma 1:20) Bayat a pampanunotem dagita a sasao, kitaem a naimbag ti bagi ti tao, ti daga, ti nakalawlawa nga uniberso, ken ti nakaun-uneg a taaw. Sukimatem ti naisangsangayan a lubong dagiti insekto, mulmula, dagiti animal—aniaman a makapainteres kenka. Kalpasanna, usarem ti ‘pannakabalinmo nga agrason’ ket saludsodam ti bagim, ‘Ania ti pamatiak nga adda Namarsua?’

Tapno masungbatan dayta a saludsod, sinukimat ti agtawen iti 14 a ni Sam ti bagi ti tao. Kinunana: “Nakarikrikut ken komplikado unay, ket nakaur-urnos ti panagandar ti amin a pasetna. Saan a mabalin a timmaud lattan ti bagi ti tao babaen iti ebolusion!” Umanamong ti agtawen iti 16 a ni Holly. Kinunana: “Sipud idi naammuak nga addaanak iti diabetes, nagadun ti nasursurok maipapan iti panagandar ti bagi. Kas pagarigan, nakaskasdaaw no kasano a nagdakkel ti maitulong ti pali—a nagbassit a paset ti bagi nga adda iti sikigan ti tianko—tapno mataginayon ti panagtaray ti dara ken panagandar ti dadduma pay a paset ti bagik.”

Sabali met ti panangusig ti dadduma nga agtutubo maipapan iti kaadda ti Dios. Kastoy ti kinuna ti agtawen iti 19 a ni Jared: “Para kaniak, ti kadakkelan nga ebidensia ket nainkasigudan a kayattayo ti agdayaw iti Dios, apresiarentayo ti kinapintas, ken tarigagayantayo ti agsursuro. Saan a kasapulan dagitoy a kababalin tapno agbiagtayo, kas iti ipapati kadatayo ti ebolusion. Ti laeng nainkalintegan a rason a pamatiak ket adda maysa a persona nga agtarigagay a tagiragsakentayo ti biag.” Kasta met laeng ti panirigan ni Tyler, a nadakamat itay. “No panunotek ti maaramidan dagiti mula tapno agtultuloy ti biag ken ti kasta unay a kinakomplikado ti pannakabukelda, makombinsirak nga adda Namarsua.”

Nalaklaka ti agsao maipapan iti panamarsua no usigem a siaannad ti maipapan iti dayta ken no talaga a kombinsidoka. Gapuna, kas kada Sam, Holly, Jared, ken Tyler, iwayaam a panunoten ti dadduma kadagiti nakaskasdaaw nga aramid ti Dios. Kalpasanna, “ipangagmo” ti “ibagbaga” kenka dagitoy. Awan duadua a maawatamto met ti naawatan ni apostol Pablo—a saan laeng a ti kaadda ti Dios no di ket uray pay dagiti kualidadna ti agdadata a ‘matarusan babaen iti bambanag a naaramid.’a

Ammuem no Ania a Talaga ti Isursuro ti Biblia

Malaksid nga usigem a naimbag dagiti pinarsua ti Dios tapno maitakderam ti panamarsua, masapul nga ammuem met no ania a talaga ti isursuro ti Biblia maipapan iti dayta. Saan a masapul a makisupiatka maipapan kadagiti saan a direkta a komentuan ti Biblia. Usigem ti sumagmamano a pagarigan.

◼ Sigun iti librok iti siensia, binilion a tawenen ti kaadda ti daga ken ti sistema solar. Awan ti ibaga ti Biblia maipapan iti edad ti daga wenno ti sistema solar. Ti ibagbaga ti Biblia ket maitunos iti ideya a ti uniberso ket mabalin a binilion a tawenen ti kaaddana sakbay pay a nangrugi ti immuna nga “aldaw” ti panamarsua.—Genesis 1:1, 2.

◼ Ibagbaga ti maestrak a ti daga ket saan a mabalin a naparsua iti innem laeng nga aldaw. Saan nga ibaga ti Biblia a literal a sagdudua a pulo ket uppat nga oras ti kapaut ti tunggal maysa kadagiti innem nga “aldaw” ti panamarsua. Tapno ad-adu pay ti maammuam, kitaem dagiti panid 18-20 daytoy a magasin.

◼ Iti klasemi, nagsasaritaanmi ti sumagmamano a pagarigan no kasano a nagbalbaliw dagiti animal ken tattao iti panaglabas ti panawen. Kuna ti Biblia a ti Dios pinarsuana dagiti sibibiag a banag “sigun kadagiti kakikitada.” (Genesis 1:20, 21) Saanna a suportaran ti kapanunotan a timmaud ti biag manipud iti awan biagna a banag wenno rinugian ti Dios ti proseso ti ebolusion babaen iti maysa a selula. Nupay kasta, tunggal ‘kakikita’ adda potensialna nga agpataud iti nadumaduma a kita. Isu a ti Biblia ipalubosna a mabalin a napasamak ti panagbalbaliw iti las-ud ti tunggal ‘kakikita.’

Siertuem Dagiti Patpatiem!

Awan ti rason tapno ibainmo ti panamatim iti panamarsua. No usigem ti ebidensia, naan-anay a nainkalintegan—kinapudnona, nasientipikuan—ti panamati a timmaudtayo gapu iti nainsiriban a pannakadisenio. Kamaudiananna, talaga a ti ebolusion—saan a ti panamarsua—ti agkasapulan iti aglaplapusanan a pammati nga awanan iti nainkalintegan nga ebidensia. Iti ebolusion, masapul met ti panamati kadagiti milagro a mapasamak uray no awan ti makinggapuanan iti dayta a milagro. Kinapudnona, kalpasan a nausigmo ti dadduma nga artikulo daytoy a ruar ti Agriingkayo!, sigurado a makombinsirka a ti ebidensia pasingkedanna ti panamarsua. Ket apaman a napanunotmo a siaannad dayta a banag babaen ti pannakabalinmo nga agpanunot, napigpigsanton ti pakinakemmo a mangitakder iti pammatim inton addaka iti klasem.

Dayta ti naamiris ni Raquel, a nadakamat itay. Kastoy ti kinunana: “Sumagmamano nga aldaw ti napalabas sakbay a naamirisko a rumbeng nga ipakaammok dagiti patpatiek. Inikkak ti maestrak iti libro a Life—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation?, nga iti sumagmamano a parapona, naugedan dagiti kayatko nga iyunay-unay kenkuana. Idi agangay, imbagana a gapu iti dayta a libro, naan-anay a naiduman ti panangmatmatna iti ebolusion. Ket iti masanguanan, usarenna dayta nga impormasion inton isurona ti suheto maipapan iti ebolusion!”

Ad-adu pay nga artikulo manipud iti serye a “Young People Ask . . .” ti masarakan iti Web site a www.watchtower.org/ype

[Footnote]

PANUNOTEM

◼ Idiay eskuelaan, ania ti sumagmamano a pamay-an a nalaklakam a maipakaammo ti panamatim iti panamarsua?

◼ Kasano a maipakitam ti panangapresiarmo iti Daydiay nangparsua iti amin a banag?—Aramid 17:26, 27.

[Kahon iti panid 27]

“AGLAPLAPUSANAN TI EBIDENSIA”

“Ania ti ibagam iti agtutubo a napadakkel a manamati iti Namarsua ngem maisursuro ti ebolusion kenkuana idiay eskuelaan?” Dayta ti nayimtuod iti maysa a microbiologist a maysa kadagiti Saksi ni Jehova. Ania ti sungbatna? “Ibilangmo koma dayta a maysa a gundaway tapno paneknekam nga adda Dios—saan laeng a gapu ta kasta ti insuro kenka ti dadakkelmo no di ket agsipud ta sika a mismo ti nangsukimat iti dayta nga ebidensia ken natakuatam a husto. No dadduma, no makiddaw kadagiti mannursuro a ‘paneknekanda’ ti ebolusion, maamirisda a dida mapaneknekan, ket mabigbigda a patienda dayta a teoria gapu laeng ta dayta ti naisuro kadakuada. Mabalin met a mapasamak dayta kenka maipapan iti pammatim iti Namarsua. Isu a makagunggona no paneknekam a mismo a talaga nga adda Dios. Aglaplapusanan ti ebidensia. Saan a narigat a biroken dayta.”

[Kahon/​Ladawan iti panid 28]

ANIA TI PAMATIAM?

Iti baba, isuratmo ti tallo a banag a pamatiam nga adda Namarsua:

1. ․․․․․

2. ․․․․․

3. ․․․․․