Ti Panangmatmat ti Biblia

Matulongam Kadi Dagiti Natay?

“Sipud pay idi damo, ti Simbaan . . . ilulualonan ti nasayaat a pagtungpalan [dagiti natay] . . . tapno inton magugoranda, naragsakto ti kasasaadda ken literal a makitada ti Dios.”—“Katekismo ti Iglesia Katolika.”

NATURAL laeng a maseknan ti amin a tattao, aniaman ti pulida, iti kasasaad dagiti minatayda. Nalabit nagleddaangka metten gapu iti ipapatay ti maysa nga ay-ayatem. Mabalin a pampanunotem no agtultuloy latta a sibibiag dagiti natay, no agsagsagabada wenno natalnan ti kasasaadda, ken no adda pay ngata aniaman a maitulongmo kadakuada.

Patien ti adu a relihioso a matulonganda dagiti minatayda. Kas pagarigan, patien dagiti Hindu a no puoranda ti bangkay ti ay-ayatenda iti takdang ti Karayan Ganges sadanto iwarakiwak ti dapona iti dayta a karayan, masiguradoda nga agnanayon a naragsakto ti kararua dayta a minatayda. Iti Daya, mangpuor dagiti Budista kadagiti papel a sinan lugan, balbalay, kawes, ken kuarta. Patienda ngamin a dagita a sanikua ket mausarto ti minatayda iti sabali a lubong a papananda. Idiay Africa, maibukbok ti arak iti abay ti tanem, gapu iti panamatida a dayta nga atang ket makatulong iti minatayda.

Isursuro ti Katolisismo a no matay ti maysa a tao a dina nagbabawyan ti “mortal a basolna,” dina magun-odan ti anamong ti Dios. Daytoy a kasasaad “ket maawagan iti ‘impierno.’” Iti sabali a bangir, isursurona met a kalpasan a naan-anay a magugoran, sa la masagrap ti maysa a tao a nakagun-od iti parabur ti Dios ti “kasta unay ken sigurado a kinaragsak,” a kaduana ti Dios idiay langit. Tapno magugoran, mabalin a nasken nga agtalinaed pay laeng idiay purgatorio tapno ibturanna ti “manggugor nga apuy” kas pannusa kadagiti basol a mabalin a mapakawan. Ngem bayat nga adda idiay purgatorio, ti minatay ket mabalin a matulongan babaen kadagiti lualo—dagiti mangibabaet a kararag nga aramiden ti simbaan—agraman dagiti maangay a Misa agpaay kenkuana. Dagita a serbisio ket gagangay a bayadan ti gagayyem ken kakabagian ti natay.

Natural laeng a kayatmo nga ipamuspusan ti pannakawayawaya ti ay-ayatem manipud iti pagarupem a sagsagabaenna. No mabalinmo ida a tulongan, saan kadi a rumbeng nga inlawlawag koma ti Dios no kasano ti panangaramidmo iti dayta? Ammuentayo ti isursuro ti Biblia maipapan iti panangtulong kadagiti natay.

Ti Kasasaad Dagiti Natay

Amin dagiti nadakamat a kaugalian ket naibasar iti panamati a saan a matay ti kararua, kayatna a sawen, nga adda paset ti tao nga agtultuloy a sibibiag kalpasan ti ipapatay ti pisikal a bagina. Kasta kadi ti isursuro ti Biblia? Kastoy ti kunana: “Dagiti sibibiag sipapanunotda a mataydanto, ngem no maipapan kadagiti natay, saanda a pulos sipapanunot iti aniaman, awananda metten a pulos kadagiti tangdan, agsipud ta ti pakalaglagipan kadakuada nalipatanen. Kasta met, ti ayatda ken ti gurada ken ti imonda napukawen, ket agingga iti tiempo a di nakedngan awanandan iti bingay iti aniaman a banag a kasapulan a maaramid iti baba ti init. Isuamin a masarakan ta imam nga aramiden, aramidem buyogen ti mismo a bilegmo, ta awan ti aramid wenno uray gakat wenno uray pannakaammo wenno uray sirib idiay Sheol, ti disso a papanam.” (Eclesiastes 9:5, 6, 10) Ti Sheol ket Hebreo a sao a kayuloganna ti tanem ti sangatauan.

No maipapan iti mapasamak iti panunot ti tao kalpasan a matay, kastoy ti naipaltiing nga insurat ti salmista: “Ti espirituna pumanaw, isu agsubli iti dagana; iti dayta nga aldaw mapukaw dagiti panunotna.”—Salmo 146:4.

Mapagtalkan ken nainkalintegan dagiti naisurat iti Biblia. Ania ti panagkunam? Ti maysa kadi a naayat nga ama parigatenna dagiti annakna gapu iti natawidda a kinamanagbasol? (Genesis 8:21) Siempre saan. Apay koma ngarud nga aramiden ti nailangitan nga Amatayo ti aniaman nga umasping iti dayta? Idi tinulad ti nagkauna nga Israel ti ritual dagiti pagano a panangpuor iti annakda tapno idatonda kadagiti didiosen, kinondenar ni Jehova ti kasta a nakaap-aprang nga aramid. Dineskribirna dayta kas ‘banag a saanna nga imbilin ken saan a timpuar iti pusona.’—Jeremias 7:31.

Dagiti basol ti maysa a tao ket agtungpal ken patay, saan nga iti pannakatutuok iti sabali a biag kalpasan ti ipapatay. Kuna ti Biblia a “dagiti isupapak ti basol isu ti ipapatay,” ket “ti natayen naluk-atanen iti basolna.”—Roma 5:12; 6:7, 23.

Saan nga agsagsagaba dagiti natay. Imbes ketdi, kasla nargaan ti turogda, nga awanen ti aniaman a puot ken riknada. Nakalawlawag ngarud a maikontra kadagiti pannursuro ti Biblia ti amin a panagregget ti tattao a tumulong kadagiti natay.

Ania ti Namnama Agpaay Kadagiti Natay?

Di kaipapanan dayta nga agnanayonen nga awan ti puot dagiti natayen nga ay-ayatem. Imbes ketdi, adda naragsak a masakbayanda.

Sakbay a pinagungarna ti patpatgenna a gayyem a ni Lazaro, kinuna ni Jesus a mapanna ‘riingen manipud pannaturogna.’ (Juan 11:11) Iti sabali pay a gundaway, inlawlawagna nga “amin dagidiay adda kadagiti pakalaglagipan a tanem mangngegdanto ti timekna ket rummuarda.” (Juan 5:28, 29) Dagiti mapagungar naabsueltodanto ngaruden iti napalabas a basbasolda isu a saanen a nasken nga agsagabada pay gapu kadagiti inaramidda idi immuna a panagbiagda. Maaddaandanto iti gundaway nga agsursuro a mangtagiragsak iti biag iti sidong dagiti perpekto a kasasaad. Anian a nakaskasdaaw a namnama!

No makaay-ayo dayta kenka, dika bumdeng a mangpaneknek iti kinamapagpiaran dagitoy a kari. Maragsakan dagiti Saksi ni Jehova a tumulong kenka.

NAPANUNOTMO KADIN?

◼ Adda kadi puot dagiti natay?—Salmo 146:4; Eclesiastes 9:5, 6, 10.

◼ Ipalubos kadi ti Dios nga agsagaba dagiti natay iti umap-apuy nga impierno?—Jeremias 7:31.

◼ Adda aya namnama agpaay kadagiti natay?—Juan 5:28, 29.