Dagiti Bendision iti Panangipangpangrunak iti Dios

Kas insalaysay ni Pierre Worou

“Bonjour!” Sipud kinaubingko, us-usarekon dayta a pangkablaaw dagiti Pranses. Ngem naarestoak gapu iti panangibagak iti dayta idi Nobiembre 1975. Palubosandak a mangisalaysay no apay a napasarak dayta ken no ania dagiti simmaruno a napasamak.

NAIPASNGAYAK idi Enero 1, 1944 iti bario ti Malété iti ili a Savé a masarakan iti makintengnga a Benin.a Pinanaganandak dagiti dadakkelko iti Abiola, maysa a kadaanan a nagan nga us-usaren dagiti Yoruba. Idi ubingak pay, binaliwak iti Pierre ta panagkunak ket mas moderno ken nalatlatak dayta.

Adda pangbirngas dagiti natataengan nga umili kadagiti amin nga ubbing. Aw-awagandak iti Pastor ta idi mayanakak, kalanglangak ti pastor ti relihion iti lugarmi. Ngem ad-adda a magustuak ti agay-ayam iti soccer ngem ti mapan agadal iti katekismo.

Idi 1959, immakarak iti siudad ti Sakété iti abagatan ti pagilian tapno ituloyko ti ageskuela. Nakipagyanak iti maestro a kasinsinko a ni Simon a nabiit pay a makipagad-adal iti Biblia iti dua a Saksi ni Jehova. Idi damo, diak interesado a makipagadal kadakuada ngem idi agangay, kiniddawko iti maysa pay a kasinsinko a ni Michel a kaduaennak a makipagadal ket nayat met. Daydi ti damo a pannakangngegko iti Jehova a nagan ti Dios.

Maysa a Domingo, nagnunumuanmi kada Simon ken Michel a tabunuan ti gimong dagiti Saksi imbes a mapankam makimisa. Nadismakayami ta limlimakami a naggigimong—ti dua a Saksi ken dakami a tallo nga agkakasinsin. Ngem naamirismi a kinapudno manipud iti Biblia ti isursuroda isu nga intultuloymi ti nakipagadal. Ni Michel ti immuna a nabautisaran kas simbolo ti dedikasionna iti Dios. Agserserbi itan a payunir, kas pangawag dagiti Saksi ni Jehova kadagiti amin-tiempo a ministro.

Immakarkami ken Simon idiay Kokoro, maysa a siudad iti amianan ti pagilian. Adda idi maangay nga asamblea dagiti Saksi iti bario ti Ouansougon. Nagtaksi ni Simon idinto ta nagbisikletaak iti 220 a kilometro tapno makatabunokami. Nabautisarankami a dua sadiay idi Setiembre 15, 1961.

Dagiti Karit iti Amin-Tiempo a Ministerio

Sinuportarak ti bagik babaen ti panaglako kadagiti impintak a ladawan ken iti adu a maap-apitko iti bangkagko. Idi a ti kongregasionmi ket binisita ti agdaldaliasat a manangaywan a ni Philippe Zannou, dinamagna no pinampanunotkon ti sumrek iti amin-tiempo a ministerio kas payunir. Kalpasan a nagsaritaanmi dayta ken Emmanuel Fatunbi a gayyemko, nagnumuanmi a mabalinmin a rugian ti amin-tiempo a ministeriomi iti Pebrero 1966. Idi agangay, nagbalinak nga agdaldaliasat a manangaywan a bumisbisita kadagiti kongregasion a Fon, Gun, Yoruba, ken Pranses ti lenguaheda.

Dimteng ti tiempo a naam-ammok ni Julienne, maysa a napintas ken agkabannuag a kapammatiak a kaay-ayona met ti simple a panagbiag. Nagkallaysakami idi Agosto 12, 1971 ken nakikadua kaniak iti panangbisita kadagiti kongregasion. Naipasngay ti inauna nga anakmi a ni Bola idi Agosto 18, 1972. No mapankami kadagiti kongregasion, ni Julienne a nakaabaday ken Bola ket iyangkasko iti bisikletak. Ti maysa a lumugar a Saksi ti kadawyan a mangibisikleta kadagiti bagahemi. Uppat a tawen a kasta ti inaramidmi iti panagbisitami kadagiti kongregasion.

Maysa nga aldaw, nagsakit ni Julienne ket nagpatnag a nagpapaut-ot. Kabigatanna, napanak iti kalsada tapno agpatulong. Pagammuan ta adda dimteng a pangpasahero a lugan, a manmano a mapasamak iti dayta a lugar. Ad-adda pay a nakaskasdaaw ta awan pasaherona! Inlawlawagko ti situasion iti drayber ket immanamong idi kiniddawko nga itulodnakami iti kabesera a Porto Novo nga agarup 25 a kilometro ti kaadayona. Idi nakadanonkamin, siiisem nga imbagana a saankamin nga agplete.

Dua a lawas a naidalit ni Julienne iti balay ti maysa a Saksi. Inaldaw a siaanus nga umay kitaen ti doktor ken mangyeg kadagiti kasapulanna nga agas. Iti naudi a panangeksamenna ken Julienne, madandanaganak ngem inturturedko a dinamag no mano ti bayadanmi. Nasdaawak idi kinunana nga awan ti aniaman a bayadanmi.

Dadakkel a Panagbalbaliw

Idi 1975, nagbalin a Marxist ti gobierno ti Dahomey sa nabaliwan ti naganna iti People’s Republic of Benin. Nagbalbaliw met dagiti inaldaw a kasasaad. Naipaannurot ti baro a pangkablaaw a: “Pour la révolution?” (Nakasaganaka kadin para iti rebolusion?) Ekspektarenda a masungbatan dayta iti: “Prêt!” (Nakasaganaakon!) Ti konsiensiami a nasanay iti Biblia dina ipalubos nga ibagami ti kasta a napolitikaan nga islogan isu a napalalo ti panangbusorda kadakami.

Maysa a Domingo idi arinunos ti 1975, inarestodak bayat a mangaskasabaak iti asideg ti St. Michel. Kas nadakamatkon, sinungbatak iti “Bonjour!” ti lalaki a nangkablaaw kaniak iti “Pour la révolution?” Naipanak iti presinto ket kinabkabildak sadiay. Ngem nawayawayaanak met la iti kamalmanna gapu iti tulong ti tallo a kapammatiak iti dayta a lugar.

Siak ti kaunaan a Saksi ni Jehova a naaresto. Di nagbayag, adu metten ti naaresto iti nadumaduma a paset ti pagilian. Tinagikua ti gobierno dagiti Kingdom Hall ken indeportada dagiti misionero. Impaserrada payen ti sanga nga opisina dagiti Saksi ni Jehova ket napilitan a nagpa-Togo ken nagpa-Nigeria ti adu a Saksi.

Dimmakkel ti Pamiliami Idiay Nigeria

Idi Abril 25, 1976, naipasngay ti maikadua nga anakmi a ni Kola. Dua nga aldaw kalpasanna, naipaulog ti Blg. 111 a linteg ti gobierno a mangiparit iti trabaho dagiti Saksi ni Jehova. Napankami idiay Nigeria ket nagturongkami iti Kingdom Hall a napno kadagiti nagbakuit. Kabigatanna, nayurnos ti pannakaipanmi kadagiti kabangibang a kongregasion. Apaman a makapanaw ti maysa a grupo dagiti nagbakuit iti Kingdom Hall, sumangpet manen ti sabali a grupo. Dagiti kassangpet ket nailugan iti trak a mangitulod kadakuada iti dadduma pay a kongregasion.

Kiniddaw ti sanga nga opisina dagiti Saksi ni Jehova iti Nigeria a bisitaek amin dagiti Saksi a naggapu iti Benin. Kalpasanna, nadutokanak kas agdaldaliasat a manangaywan iti grupo dagiti kongregasion iti Nigeria a Yoruba ti lenguaheda, ken idi agangay, kadagiti kongregasion a Gun ti lenguaheda. Agbiahekami babaen iti motorsiklo. Agtugaw ni Bola iti sangok ken ni Kola iti nagbaetanmi ken Julienne.

Idi 1979, naammuanmi nga aginaw ni baketko iti anakmi a pinanagananmi iti Jemima, isu a nasken a sumardengakon kas agdaldaliasat a manangaywan. Ni Pépé a naggapu idiay Benin ken in-inaudi a kabsat a babai ni Julienne ket immay nakipagnaed kadakami. Nagtultuloy a dimmakkel ti pamiliami ta naipasngay ti dua pay nga annakmi a ni Caleb idi 1983 ken ni Silas idi 1987, isu a walokami aminen. Kayatmi ken Julienne ti agbalin a mapagwadan a nagannak, ngem kayatmi met ti agtalinaed iti amin-tiempo a ministerio aginggat’ mabalin. Kasanomi a maaramidan dayta? Nangsaldakami iti talon a minulaanmi iti kahoy, mais, ken aba, sa nangpatakderkami iti bassit a balaymi iti bario ti Ilogbo-Eremi.

Kalpasan a makapanaw dagiti annakmi a mapan iti eskuelaan, mangasabakami ken Julienne iti agsapa. Kanayon nga aggigiddankami a mangaldaw a sangapamiliaan. Kalpasan ti apagbiit a panagridep, agobrakami iti taltalon. Dagiti maapitmi ket mapan met ilako da Julienne ken Pépé iti tiendaan. Inggaedmi amin ti nagtrabaho. Agyamankami ta manmanokami idi nga agsakit.

Naballigi Nupay Saan a Nakagun-od iti Nangatngato nga Adal

Dimi pulos imparegta kadagiti annakmi a gumun-odda iti nangatngato nga adal. Ammomi a dagiti tulbek iti naballigi a biag ket ti panangipangpangruna iti trabaho a panangikasaba iti Pagarian, panangparang-ay kadagiti Nakristianuan a galad, ken nagaget a panagtrabaho. Dagita ti inkagumaanmi nga itukit iti puso dagiti annakmi. Inyadalak ida ket maragsakankami ta inayatda ni Jehova, indedikarda ti biagda nga agserbi kenkuana, ken nagpabautisarda kas simbolo ti dedikasionda!

In-inauna ni Pépé ngem kadagiti annakmi ken isu ti immuna a pimmanaw iti pagtaenganmi. Sinuruak nga agbasa idi damona ti makipagyan kadakami. Nupay nababa laeng ti adalna, impamaysana ti nagadal iti Biblia ken naganetget kadagiti naespirituan nga aktibidad. Kalpasan a nagpayunir iti sumagmamano a tiempo, nakiasawa ken Monday Akinra, maysa nga agdaldaliasat a manangaywan, ket kinaduana iti dayta a trabaho. Addaanda itan iti anak a ni Timothy. Nagtultuloy da Pépé ken Monday kas amin-tiempo a ministro ken tagtagiragsaken ni Monday ti adu nga annongenna kadagiti asamblea.

Nagtrabaho ni Bola kas katulongan ti paraluto iti dakkel a kompania. Di nagbayag, maysa kadagiti direktor ti nakadlaw iti kinagaget, kinamapagpiaran, ken dadduma pay a Nakristianuan a galadna isu nga idi agangay, naingato ti posisionna iti kompania. Nangnangruna ngem iti dayta, isu ket nagsayaat nga asawa iti napintas a baketna a ni Jane, ken mapagwadan nga ama kadagiti tallo nga annakda. Responsable met a panglakayen iti kongregasion dagiti Saksi ni Jehova idiay Lagos, Nigeria.

Nagtrabaho ni Kola kas katulongan ti maysa a sastre ken nagpayunir met. Gapu ta nakasursuro idi iti Ingles idiay Nigeria, naawis idi 1995 nga agserbi iti Translation Department ti sanga nga opisina dagiti Saksi ni Jehova iti Benin. Agserserbin sadiay iti 13 a tawen.

Ti Panagserbimi Manen Ditoy Benin

Idi Enero 23, 1990, maragsakankami ta nangipaulog ti gobierno ti Benin iti bilin a nangwaswas iti immun-unan a bilin a nangiparit iti trabaho dagiti Saksi ni Jehova iti pagilian. Gapuna, nagsubli ti adu a nagbakuit, nagsangpet ti adu a kabbaro a misionero, ken naluktan manen ti sanga nga opisina iti Benin. Idi 1994, nagsublikami ditoy Benin ngem nagtalinaed idiay Nigeria da Pépé ken Bola, agraman ti pamiliada.

Nakasarakak iti paset-tiempo a trabaho. Babaen iti bassit a mapastrekmi manipud iti abang ti balaymi idiay Nigeria ken iti kinaparabur ni Bola kadakami, nakapatakderkami iti balay a pagyananmi a lima iti asideg ti sanga nga opisina. Nagpayunir ni Jemima iti nasurok nga innem a tawen ken sinuportaranna ti bagina babaen ti panagtrabahona kas dumadait. Idi agangay, nakiasawa ken Kokou Ahoumenou ket ita, agserserbidan iti asideg a sanga nga opisina. Da Caleb ken Silas ket dandanidan makapagturpos iti eskuelaan. Gapu iti tulong ni Jehova ken pannakitunos ti pamiliak, nakapagtalinaedkami ken Julienne iti amin-tiempo a serbisio iti nasuroken nga 40 a tawen.

Pinarang-ay ti Dios ti trabaho a panangasaba ditoy Benin. Idi 1961 a panagbautisarko, 871 laeng a Saksi ni Jehova ti mangikaskasaba iti mensahe ti Pagarian ditoy a pagilian. Iti tawen a pannakaarestok, addan 2,381. Idi 1994 a panagsublimi ditoy, nagbalinen a 3,858 iti laksid ti 14 a tawen a pannakaiparit ti trabaho. Ita, nasurok a doblen dayta a bilang ta nasuroken a 9,000, ken 35,752 ti dimmar-ay iti Memorial ti ipapatay ni Kristo idi 2008.

No dadduma, mapanak iti lugar a nakaarestoak idi, 30 a tawenen ti napalabas ket ut-utobek sadiay ti amin a napasamak. Agyamyamanak a nangnangruna iti Dios ta binendisionanna ti pamiliak. Saan a pulos a nagkurang dagiti kasapulanmi. Agingga ita, ikabkablaawko pay laeng ti “Bonjour!” iti amin.

[Footnote]

[Blurb iti panid 13]

Siiisem nga imbagana a saankamin nga agplete

[Blurb iti panid 14]

Dimi pulos imparegta kadagiti annakmi a gumun-odda iti nangatngato nga adal

[Ladawan iti panid 15]

Panagserbi kas agdaldaliasat a manangaywan idi 1970

[Ladawan iti panid 15]

Kaduami ti dua nga in-inauna nga annakmi a da Bola ken Kola idi 1976

[Ladawan iti panid 15]

Ti pamiliami ita—dakami nga agassawa, ti lima nga annakmi, ti manugangmi a babai, ti tallo nga appokomi, ken ti pamilia ni Pépé