ADDA KADI NAMNAMA TI PLANETATAYO?
KABAKIRAN
IBAGBAGA ti dadduma a sientista a ti kabakiran ket kasla kadagiti “bara a kasapulan ti tao tapno agbiag.” Apay? Kas kadagiti bara, dagiti kayo dalusanda ti angin. Ag-agsependa ti carbon dioxide a makadangran kadatayo. Mangpatpataudda pay iti oxygen, a nagpateg a paset ti angin a langlang-abentayo. Aggigian kadagiti kabakiran ti agarup 80 a porsiento dagiti mula ken animal ditoy daga. No awan ti kabakiran, saantayo nga agbiag.
Ti Mapaspasamak iti Kabakiran
Iti kada tawen, binilion a kayo ti mapukpukan kadagiti kabakiran tapno pagbalinenda a pagmulaan. Manipud iti maudi a paset ti 1940’s, nadadaelen ti kagudua dagiti napuskol a kabakiran iti intero a lubong.
No madadael ti maysa a kabakiran, maapektaran met ti amin a mula ken animal nga adda iti dayta.
Ti Planetatayo—Nadisenio a Saan a Madadael
Adda dagiti nakalbo a kabakiran nga addaan iti abilidad nga agrekober ken lumawa pay ketdi. Iti nabiit pay, nasdaaw dagiti ecologist ta nagpartak a nagtubo dagiti kayo kadagiti nakalbo a kabakiran, ken nagbalin manen a nasamek dagita. Kitaem dagitoy a pagarigan:
Binantayan dagiti researcher dagiti kabakiran a napukan dagiti kayona a nausar a pagmulaan sa nabaybay-an. Iti panangadal iti 2,200 a kabakiran iti America ken West Africa, nakita a kabaelan ti daga ti agrekober iti uneg ti sangapulo a tawen.
Natantia dagiti researcher nga iti uneg ti agarup 100 a tawen, agtubo manen ti agduduma a kayo ken dadduma pay a mula ken pumuskol manen dagita, sigun iti panagadal a naipablaak iti magasin a Science.
Iti nabiit pay, inadal dagiti sientista idiay Brazil no ania ti naparpartak nga agrekober: Ti kabakiran nga agrekober a bukbukodna wenno ti kabakiran a mulaan ti tao kadagiti baro a kayo.
Inreport ti National Geographic ti nadiskobre dagitoy a researcher: “Maragragsakanda ta saan gayam a kasapulan ti agmula kadagiti kayo.” Iti uneg laeng ti lima a tawen, dagiti naadal a kabakiran ket “napumpunno kadagiti kayo a gagangay iti dayta a lugar” uray no saan a namulaan dagita.
Ti Solusion ti Tao
Iti intero a lubong, ikagkagumaan dagiti tattao a protektaran dagiti kabakiran ken tulonganda nga agrekober dagiti nadadael a kabakiran. Kas resultana, sigun iti United Nations, “bimmuntog iti nasurok a 50 a porsiento ti pannakakalbo dagiti kabakiran iti intero a lubong” iti napalabas a 25 a tawen.
Ngem saan nga umdas dayta tapno maprotektaran dagiti kabakiran. “Saan unay a nagbaliw ti kaadu ti tropikal a kabakiran a madaddadael iti napalabas a sumagmamano a tawen,” sigun iti report nga inruar ti organisasion a Global Forest Watch.
Binilion a doliar ti mapaspastrek dagiti illegal nga agpukpukan kadagiti kayo ken dayta ti kangrunaan a mangdaddadael kadagiti tropikal a kabakiran.
Adda dagiti grupo a mangprotprotektar kadagiti kabakiran babaen ti panangpukanda iti sumagmamano laeng a dadakkel a kayo sa mangimulada kadagiti baro a kayo
Namnama Manipud iti Biblia
“Pinagtubo ni Jehovaa a Dios ti amin a kayo a napintas a buyaen ken nasayaat a kanen ti bungana.”—Genesis 2:9.
Ti amin a kabakiran ket dinisenio ti Namarsua nga addaan iti abilidad a makarekober tapno agtultuloy a magunggonaan dagiti tattao. Kayatna a maprotektaran ken maaywanan dagiti kabakiran agraman ti nakaskasdaaw nga ecosystem.
Ipakita ti Biblia a saan nga ipalubos ti Dios a dadaelen ti tao ti planetatayo ken ti amin a biag nga adda iti dayta. Kitaem ti artikulo nga “Ikarkari ti Dios a Saan a Madadael ti Planetatayo,” iti panid 15.
a Jehova ti personal a nagan ti Dios.—Salmo 83:18.