AGATA

Napateg a bato a pagarkos a kalsedonia ti langana, maysa a kita ti namaris a quartz.

Mabukel ti kaaduan nga agata kas tiptipkel kadagiti nagtutuon a pempen a silica a masarakan iti sumagmamano a lungog ti bato. Nagduduma dagiti palunapin ti agata manipud nasin-aw agingga iti nalibeg, ket adu a kita ti marisda gapu iti kaadda dagiti mikroskopiko a binukel dagiti asin a landok. Dagiti maris agparang a kombinasion ti duyaw, kayumanggi, dapul, asul, wenno nangisit, ket dagitoy mabalin a nakapimpintas ti pannakaiwarasda kadagiti ugis dagiti garit, rakus, wenno sinan-ulep a pannakapaglalaok. Ti agata natangtangken bassit ngem iti landok ket mabalin a pasilengen agingga a nakasilsilap unay.

Ti agata nga inusar dagiti Israelita idiay let-ang mabalin a naigapu idiay Egipto. Sigun ken Pliny a Laklakay, dagiti nalabaga nga agata a nagbugas iti puraw ket masarakan idi iti aglawlaw ti Thebes. Ti kasta a nalabaga nga agata mabalin nga isu ti kita a naikapet iti “pektoral ti panangukom” ti nangato a padi tapno mangirepresentar iti maysa kadagiti 12 a tribu ti Israel. Ti nagtengnga a bato ti maikatlo nga intar iti pektoral ni Aaron ket agata (Heb., shevohʹ, maysa a kita ti napateg a bato).​—Ex 28:2, 15, 19 (Rbi8 ftn), 21; 39:12.