BALAK
[Isu ti Namaglangalang].
Ari ti Moab idi maika-15 a siglo K.K.P.; maysa a managdaydayaw ni Baal; anak ni Zippor. Napabutngan ken nalapunos iti “mamagsakit nga alinggaget” dagiti kailian ni Balak idi nakitada ti inaramid ti Israel kadagiti Amoreo. Iti pannakikumplotna iti Midian, nangibaon ni Balak iti mensahero a mapan iti ili ti Petor iti igid ti Karayan Eufrates tapno maayaban ni Balaam manipud Mesopotamia ket ilunodna ti Israel babaen ti “karkarna a pannakabalin.” Ninamnamana a maaddaan iti namilitariaan a bentaha babaen iti dayta. (Nu 23:21) “Adtoy!” kinuna ni Balak ken Balaam, “[dagiti Israelita] inabbongandan ti daga agingga iti kabaelan a kitaen ti maysa, ket agnanaedda iti mismo a sanguanak.” Idi damo nagkedked a mapan ni Balaam, ngem kalpasan a nangibaon ni Balak iti natantan-ok a bunggoy dagiti prinsipe kas pannakabagina ken ninayonanna ti tukonna, daytoy naagum a mammadto napan met laeng idi pinalubosan ni Jehova. Apaman a nakagteng iti igid ti Arnon, nagunget kenkuana ni Balak: “Apay a dika immay kaniak [idi damo]? Saan kadi a pudpudno ken agpaypayso a kabaelak ti mangpadayaw kenka?”—Nu 22:2-37.
Ni Balak impanna ni Balaam iti tallo a nangangato a disso tapno matannawaganna ti bunggoy ti Israel. Naaramid ti maymaysa a pamay-an ti panagidaton iti tunggal disso; nabilin ni Balak a mangibangon iti pito nga altar a pakaidatonan ti pito a toro ken pito a kalakian a karnero. Nupay kasta, iti tunggal disso, imbes nga ilunodna ti Israel, binendisionan ida ni Balaam.—Nu 22:41–24:9; Mik 6:5.
Gapu itoy, “gimmil-ayab ti unget ni Balak maibusor ken Balaam.” Pinagtipatna ti im-imana gapu iti rurod, ket inyebkasna: “Inayabanka tapno ilunodmo dagiti kabusorko, ket, adtoy! binendisionam ida iti kasta unay kadagitoy namitlo. Ket ita agtarayka a mapan iti lugarmo.” Ngem sakbay a pimmanaw daytoy a mammadto manipud Petor, impadtona ti Mesianiko a “bituen” nga umay babaen iti bin-i ni Jacob.—Nu 24:10-17; Jos 24:9, 10; Uk 11:25.
Dagiti simmaruno a pasamak ipakitada a ni Balaam ‘insurona met a mangikabil ni Balak iti pakaitibkolan iti sanguanan ti annak ti Israel, tapno manganda iti bambanag a naisakripisio kadagiti idolo ken tapno makiabigda.’—Apo 2:14; Nu 25:1-18.