FESTO
[manipud Lat., Piesta; Narag-o].
Gobernador ti Romano a probinsia ti Judea kalpasan a napagsubli ni Felix idiay Roma. (Ara 24:27) Saan a masinunuo ti tawen daytoy a pannakasukat dagiti gobernador; dagiti laeng gubuayan ti impormasion isu ti Biblia ken ni Josephus, ket awan kadagitoy ti makaipaay iti impormasion maipapan iti panangdutok ni Nero. Adda dua a gunglo dagiti kritiko, iruprupir ti maysa a gunglo a simmangpet ni Porcio Festo idiay Judea idi pay 54 K.P., ket iruprupir met ti sabali ti naladladaw a tawen nga 61 K.P. Kaykayat dagiti historiador ti maysa a tiempo iti nagbaetan ti 58 ken 61 K.P. Ti tawen 58 K.P., nga insingasing ti Analytical Concordance to the Bible ni Young (p. 342), ket agparang nga isu ti mabalbalin a petsa ti pannakaisaad ni Festo kas gobernador ti Judea.
Tallo nga aldaw kalpasan a nakagteng ni Festo idiay Cesarea, nagbaniaga a nagturong idiay Jerusalem, nalawag a tapno ammuenna ti parparikut dagiti umili nga iturayanna. Adda idi ni Pablo idiay Cesarea kas maysa a balud manipud iti napalabas nga administrasion ni Felix. Dagiti Judio a panguluen a papadi ken ti kangrunaan a lallaki dagus a kiniddawda ti pannakaipan ni Pablo idiay Jerusalem, ta tinarigagayanda a saneben ken papatayen iti dalan. Imbes a kasta, inkeddeng ni Festo a mausig manen ni Pablo ket imbilinna a dumatag dagiti mangak-akusar ken Pablo iti sanguanan ti pangukomanna idiay Cesarea. Kalpasan ti “panagusig,” nakombinsir ni Festo iti kinaawan basol ni Pablo ket idi agangay impudnona ken Ari Agripa II: “Natarusak nga awan ti aniaman a naaramidanna a maikari iti ipapatay.” (Ara 25:25) Iti immun-una a gundaway, yantangay “agtartarigagay a makagun-od iti pabor dagiti Judio,” inimtuod ni Festo no kayat ni Pablo ti agboluntario a mapan idiay Jerusalem tapno mausig sadiay. (Ara 25:9) Nupay kasta, insungbat ni Pablo: “Awan ti tao a mabalin a mangyawat kaniak kadakuada a kas pabor. Agapelarak ken Cesar!”—Ara 25:11.
Ita naipasango ni Festo iti sabali pay a parikut. Inlawlawagna ken Agripa nga ipatulodna ni Pablo idiay Roma kas maysa a balud nupay awan maidatagna a pammabasol maibusor ken Pablo. Kinuna ngarud ni Festo: “Kasla di maiparbeng kaniak nga ibaonko ti maysa a balud ket saanko met nga iparipirip dagiti pammabasol a maibusor kenkuana.” (Ara 25:27) Intukon ni Agripa a denggenna a mismo ni Pablo gapu ta kayatna a risuten ti parikut. Iti depensa ni Pablo, nangipaay iti napuersa ken makagutugot a bitla nga uray la natignay ni Festo a mangyebkas: “Agmauyongka, Pablo! Ti adu nga adal pagmauyongennaka!” (Ara 26:24) Idin ni Pablo timmaliaw ken Agripa buyogen ti nasged a panagpakaasi, a nakaigapuan ti panangikuna ni Agripa: “Iti apagbiit a tiempo maguyugoynak nga agbalin a Kristiano.” (Ara 26:28) Kalpasanna, kinuna ni Agripa ken Festo: “Daytoy a tao naluk-atan koman no saan a nagapelar ken Cesar.” Talaga nga inwanwan ti Dios daytoy a pangngeddeng, ta ti Apo nasaksakbay nga imbutaktakna ken Pablo: “Agtalgedka! . . . kasta met a masapul a mangsaksika idiay Roma.”—Ara 23:11; 26:32.
No idilig iti manangirurumen nga administrasion ni Felix, maibilang a nasaysayaat ti administrasion ni Festo. Linapdanna dagiti bandido a terorista a pagaammo kas Dagiti Mananggudas, wenno Sicarii (nagtagipunial a lallaki), ket intandudona ti linteg ti Roma iti nadumaduma a pamay-an. Nupay kasta, nabaliwan ti maysa a pangngeddeng ni Festo idi mayapelar dayta idiay Roma. Imbangon ni Agripa ti siledna a panganan iti lugar a matannawagan ti disso ti sagrado a templo, a nakaigapuan ti panangibangon dagiti Judio iti maysa a pader tapno malingdan dayta. Imbilin ni Festo a maikkat ti pader agsipud ta makalinged dayta iti panagwanawan dagiti soldado, ngem idi a ti kaso nayapelar idiay Roma, napalubosan nga agtalinaed ti pader. Natay ni Festo bayat nga adda iti akemna, ket sinunuan ni Albinus.