BANTAY TI GIMONG
Sasao nga agparang iti Isaias 14:13, a sadiay nailadawan ti ari ti Babilonia kas mangikunkuna iti pusona: “Iti ngatuen dagiti bituen ti Dios ingatokto ti tronok, ket agtugawakto iti rabaw ti bantay ti gimong, kadagiti kaadaywan a paset ti amianan.”
Patien ti sumagmamano nga eskolar a daytoy a “bantay ti gimong” ket maysa nga adayo a nangato a disso iti amianan nga imbilang dagiti taga Babilonia kas lugar a pagnanaedan ti didiosda. Nupay kasta, imbes a padto maipapan iti aktual a sasao nga isawang ti ari ti Babilonia, ti sasao ti Isaias 14:13 iyanninawda no anianto ti ambision ken kababalinna. (Idiligyo ti Isa 47:10.) Dagita ket paset ti proverbio nga ebkas nga ibangon dagiti naisubli nga Israelita maibusor iti ari ti Babilonia. (Isa 14:1-4) Nainkalintegan ngarud a kunaen a “ti bantay ti gimong” mailasin la ketdi sigun iti lawag ti Kasuratan saan ket a maibatay iti pagano a narelihiosuan a kapanunotan a mabalin a patpatien idi ti ari ti Babilonia. Sigurado a ti ari ti Babilonia saanna a tarigagayan nga ingato ti tronona iti ngatuen dagiti bituen ti maysa a dios a pagdaydayawanna. Kasta met, silalawag nga ipakita ti Isaias 14:14 a saan a maysa kadagiti didios ti Babilonia ti matuktukoy no di ket ti Kangatuan. Ngarud “ti bantay ti gimong” nainaig la ketdi iti Kangatuan a Dios.
Idi tiempo ni Isaias adda laeng maymaysa a bantay, ti Bantay Sion (a dayta a nagan inramanna ti disso ti templo iti Bantay Moria), a sadiay babaen iti pannakabagina nakitaripnong ti Dios iti ilina. (Idiligyo ti Isa 8:18; 18:7; 24:23; Joe 3:17.) Mayanatup a maawagan dayta iti “bantay ti gimong” agsipud ta iti santuario sadiay, agparang idi dagiti amin a nataengan a lallaki nga Israelita iti sanguanan ni Jehova tallo a daras iti tunggal tawen. (Ex 23:17) Ti mangpatalged pay iti daytoy a pakailasinan isu ti Salmo 48:1, 2 iti panangilanadna a ti Bantay Sion adda iti amianan, makitunos iti kaadda “ti bantay ti gimong” kadagiti “kaadaywan a paset ti amianan.”