FINEHAS
1. Anak ni Eleazar ken apoko ni Aaron. Ti inana ket anak ni Putiel, ket ti nagan ti anakna a lalaki ket Abisua. (Ex 6:25; 1Cr 6:4) Ti napardas a panagtignay ti agtutubo a ni Finehas ti nangpasardeng iti pannaplit manipud ken Jehova kalpasan a natay ti 24,000 nga Israelita iti Tantanap ti Moab gapu iti pannakiabig ken gapu ta nakisinggalutda ken Baal ti Peor. Idi nakitana nga inserrek ni Zimri iti toldana ti Midianita a ni Cozbi, dinuyokna ida a dua iti gayang, “ti babai sinalputna kadagiti paset ti mabagbagina.” Daytoy a kinaregta a ‘saan a pulos panangpanuynoy iti pannakirinnisiris’ ken Jehova ket ‘naibilang kenkuana kas kinalinteg,’ ket ti Dios nangaramid iti tulag nga agtalinaed iti liniana ti kinapadi “agingga iti tiempo a di nakedngan.”—Nu 25:1-3, 6-15; Sal 106:30, 31.
Iti intero a panagbiagna, nagserbi ni Finehas iti nadumaduma nga annongen. Isu ti pannakabagi a padi iti buyot a nangipakat iti pammales ni Jehova iti Midian. (Nu 31:3, 6) Idi naipagarup a binaybay-an ti tallo a tribu ti panagdaydayaw ken Jehova, indauluanna ti maysa a bunggoy dagiti managpalutpot. (Jos 22:9-33) Isu idi ti panguluen dagiti agay-aywan iti ruangan ti tabernakulo. (1Cr 9:20) Nagserbi iti akem kas nangato a padi kalpasan ti pannakaitabon ni amana idiay Turod ni Finehas. (Jos 24:33; Uk 20:27, 28) Nalatak ti naganna iti dadduma a listaan ti kapuonan kalpasan ti pannakaidestiero.—1Cr 6:4, 50; Esd 7:5; 8:2.
2. Ti ub-ubing kadagiti dua nga ‘awan kaes-eskanna’ nga annak ni padi Eli. (1Sm 1:3; 2:12) Bayat nga agserserbi ni Finehas ken ti kabsatna a ni Hofni kas papadi, nakidennada iti babbai idiay santuario ket “saanda a rinaem ti daton ni Jehova.” (1Sm 2:13-17, 22) Saanda a dimngeg iti nalag-an a panangtinggar kadakuada ni amada. Gapu iti kinadangkesda, nangisawang ti Dios iti panangukom maibusor kadakuada. Natungpal daytoy idi natayda nga agpadpada iti maymaysa nga aldaw gapu iti pannakibakal kadagiti Filisteo. (1Sm 2:23-25, 34; 3:13; 4:11) Saan a nabaelan nga awaten ti asawa ni Finehas ti damag maipapan iti pannakaala ti Lakasa ken ti ipapatay ti katuganganna ken ti asawana. Nabigla ket natay idi ipaspasngayna ni Icabod.—1Sm 4:17-21.
3. Maysa a Levita, a ti anakna a ni Eleazar timmulong a nangimbentario kadagiti gameng ti templo idi panawen ni Esdras, 468 K.K.P.—Esd 8:33, 34.